EICH BLOEDD GAEAF 2013

Y NEWYDDION DIWEDDARAF O’R CLYBIAU A’R SIROEDD

FY NGWAITH FEL NEWYDDIADURWR AMAETHYDDOL

Cylchgrawn Ffederasiwn Cenedlaethol Clybiau Ffermwyr Ifanc

Hwyl, dysgu a chyflawni

HEFYD l DRIVE IT HOME – YR UCHAFBWYNTIAU l ENILLWYR CYSTADLAETHAU l 5 O’R SYNIADAU RHAGLEN CLWB GO RAU!

FFERMWYR YN EU BLODAU ENILLWYR CYSTADLAETHAU CELF BLODAU 2013

LEDU E T N E Â SER S R W SG

S E N I H N BRE

LLAETH

“Pam oeddwn yn dymuno serennu ar First Time Farmers!” CYFLWYNO

TÎM FFCCFFI

CYNNWYS

CROESO I RIFYN Y GAEAF O TEN26

Swyddog Cyfathrebu: Emily Meikle Golygydd: Cheryl Liddle Cyfarwyddwr Celf: Ian Feeney Cynhyrchir y cylchgrawn hwn ar gyfer aelodau Ffederasiwn Cenedlaethol Clybiau Ffermwyr Ifanc a’u ffrindiau a’u teuluoedd. ©FfCCFfI. Ni ellir atgynhyrchu unrhyw ran o’r cylchgrawn hwn heb gael caniatâd ysgrifenedig ymlaen llaw. Croesawir unrhyw lythyrau, lluniau a newyddion, ond cedwir yr hawl i olygu unrhyw gyfraniadau. Safbwyntiau’r cyfranwyr yw’r rhai a fynegir yn y cylchgrawn hwn, ac nid ydynt o reidrwydd yn adlewyrchu barn FfCCFfI. Os oes gennych ddiddordeb mewn hysbysu yn ten26, cysylltwch â christina. [email protected] neu ffoniwch 02476 857277.

Mae fersiwn Saesneg o’r cylchgrawn hwn ar gael hefyd.

2 TEN26

Claire Worden, Cadeirydd y Cyngor Cenedlaethol

SWYDDOGION CENEDLAAETH OL A PHWYLLGORAU

TU MEWN 04 NEWYDDION Hanesion diweddaraf FfCCFfI

SGILIAU DA 08 CYSTADLAETHAU Darllenwch hanes enillwyr y cystadlaethau Sgiliau Fferm a Sioe Malvern 20 Y SWYDD Cipolwg ar fywyd newyddiadurwr amaethyddol

ERTHYGLAU NODWEDD Dewch i gwrdd â’r tîm cenedlaethol a chadeiryddion y grwpiau llywio: (ch-dd) Is-gadeiryddion Hannah Talbot a Chris Manley, Cadeirydd y Grŵp Llywio Cystadlaethau David Hamer, Cadeirydd y Grŵp Llywio Datblygiad Personol Nicola Chegwidden, Cadeirydd Amaethyddiaeth a Materion Gwledig Russell Carrington a Chadeirydd y Grŵp Llywio Digwyddiadau David Maidment.

MAE’R TOCYNNAU AR WERTH NAWR Cynhadledd Flynyddol 9-12 Mai 2014 Winter Gardens, Blackpool Peidiwch â methu digwyddiad CFfI gorau’r flwyddyn! Archebwch eich tocynnau nawr. www.nfyfc.org.uk/annualconvention

C YN HW F EL NA WY YD G AC I B ER Y LA IO N CK ED WE PO ! LL O L

Ar ran FfCFfI:

Dymunaf ddangos i ragor o bobl ifanc gwledig beth sydd gan y CFfI i’w gynnig i gryfhau ein Ffederasiwn ac estyn allan at y miloedd o bobl ifanc eraill y mae angen rhwydwaith o ffrindiau a chymorth arnynt. Rwyf hefyd yn bwriadu amlygu rhai o’r materion iechyd meddwl a all ddeillio o fod yn ynysig yng nghefn gwlad, a chyfeirio aelodau at lefydd ble gallant gael cymorth. Yn bennaf oll, edrychaf ymlaen at fynd allan a chwrdd â rhagor ohonoch dros y flwyddyn nesaf. Mae gennym nifer o heriau sylweddol o’n blaen, yn ogystal â chyfleoedd gwych. Gobeithio y cawn 2014 lwyddiannus a blwyddyn CFfI llawn hwyl!

DY

CYLCHGRAWN TEN 26

Mae cael fy ethol i gynrychioli 25,000 o Ffermwyr Ifanc ar draws Cymru a Lloegr yn deimlad a hanner! Mae bod yn Gadeirydd eich Cyngor Cenedlaethol yn anrhydedd imi, ac edrychaf ymlaen at flwyddyn gyffrous. Rwy’n aelod bellach ers 13 mlynedd ac rwyf wedi ceisio manteisio ar gymaint o gyfleoedd y CFfI ag y gallaf - ond dyma’r swydd orau y gellir ei gwneud. Mae byw mewn cymuned wledig yn cynnig heriau - yn enwedig rhai sy’n gysylltiedig ag arwahanrwydd gwledig. Bydd CFfI yn ceisio trechu ychydig o’r unigedd hwnnw trwy gynnig hwyl, dysgu a chyflawni mewn cymunedau amaethyddol lleol.

DISGOWNTIAU LU A YDYCH YN COLLI CYFLE I ARBED ARIAN? EWCH I DUDALEN 32 I DDARGANFOD RHAGOR

22 DRIVE IT HOME Llinell amser yr ymgyrch i amlygu ei lwyddiant

12 BRENHINES LLAETH Kate Watts yn datgelu sut brofiad yw bod yn seren teledu 16 Y CYNGOR Dewch i weld y Cyngor newydd sy’n gyrru FfCCFfI yn ei flaen

YR WYBODAETH 15 HYFFORDDIANT Cymwysterau Swyddogion Clybiau a Siroedd

CYSYLLTWCH Call

Ffoniwch 02476 857200

@ f t

E-bostiwch [email protected] ‘Hoffwch’ yn www.facebook.com/nfyfc Dilynwch yn twitter.com/nfyfc

26 RHAGLENNI CLYBIAU Cynghorion i redeg noson clwb wych

FFORWM IEUENCTID 24 GWAED IFANC Matthew Ranson yn siarad ar ran aelodau iau

EICH BLOEDD 28 NEWYDDION O’R RHANBARTHAU Y newyddion diweddaraf o glybiau ledled y DU

DEFNYDDWCH EICH FFÔN SYMUDOL! Cofiwch, gallwch bellach weld gwefan FfCCFfI ar eich ffôn symudol, oherwydd rydym wedi’i gwneud yn haws ei gweld ar sgriniau bychan!

TEN26

3

NEWYDDION

200 A OES GENNYCH STORI? FFONIWCH 02476 857 UK NEU E-BOSTIWCH [email protected].

EDDARAF A Y NEWYDDION DIW DERASIWN DIWEDDARIADAU O BOB RHAN O’R FFE

2014

DYDDIADAU’R DYDDIADUR BYDDWCH YN BAROD AM FLWYDDYN NEWYDD Y FFERMWYR IFANC TRWY FWYNHAU RHAI O’R DIGWYDDIADAU CYFFROUS HYN

3-11 IONAWR TAITH SGÏO CFFI I FFRAINC

CEFNOGWCH FFERMIO PRYDAIN

www.farmingdelivers.co.uk

IAD R A D D E W DI

Y LLYWYDD N id wyf fyth yn brin o rywle i fynd ers imi ddod yn Llywydd. Daw gwahoddiadau’n rheolaidd gan glybiau o bob cwr o Gymru a Lloegr i fynd i ddigwyddiadau. Byddai’n dda cael yr amser i fynd i ragor ohonynt! Rwyf wedi bod yn ceisio mynd i gymaint o weithgareddau ag y gallaf, a diolch i bawb sydd wedi fy nghroesawu i a fy ngwraig Margaret. Un uchafbwynt penodol oedd Cyfarfod Diolchgarwch FfCFfI Berkshire. Fe wnaethom ganu saith emyn cynhaeaf – pob un ohonynt wedi’u dewis gan Glybiau Ffermwyr Ifanc – a chafwyd darlleniadau trawiadol iawn gan rai aelodau hefyd. Mae rhagor o ymweliadau wedi’u trefnu imi yn y flwyddyn newydd, ac rwy’n edrych ymlaen at ginio dathlu

04 TEN26

78fed pen-blwydd CFfI Highbridge yn Ebrill. Roedd Sioe Malvern ym mis Medi yn wledd go iawn, a gwyliais y cystadlaethau coginio. Buaswn wedi gallu bwyta’r holl gynnyrch! Cafwyd cefnogaeth wych gan y mamau, oedd yn gwneud eu gorau i beidio lobïo’r beirniaid. Siaradais â’r uwch feirniad a chyn-gystadleuydd rownd derfynol Master Chef, Ben Axford, a ddywedodd wrthyf fod y safon hyd yn oed yn uwch na’r flwyddyn flaenorol, felly da iawn chi i bawb a wnaeth gymryd rhan. Mae’r holl sylw a gaf mewn digwyddiadau CFfI yn braf iawn. Mae’n anrhydedd imi fod cymaint ohonoch yn dymuno cael tynnu eich llun gyda mi. Nid oes neb wedi dymuno tynnu fy llun yn y gorffennol! Mae’r swyddogion wedi newid,

Aelodau FfCFfI Berkshire gyda Poul Christensen yn eu Cyfarfod Diolchgarwcht

“UN UCHAFBWYNT PENODOL OEDD CYFARFOD DIOLCHGARWCH FFCFFI BERKSHIRE. ROEDD YN ACHLYSUR CALONOGOL IAWN” ac edrychaf ymlaen at weithio gyda Chadeirydd ac Is-gadeirydd newydd Cyngor FfCCFfI eleni. Cafodd Milly flwyddyn wych wrth y gwaith, yn enwedig ei hymgyrch lwyddiannus Drive it Home. Dymunaf bob llwyddiant iddi wrth iddi barhau i ymgyrchu ynghylch diogelwch ar y ffyrdd a hefyd i’w dyfodol y tu allan i’r CFfI ac oddi fewn iddo. Bydd nifer o heriau anodd yn wynebu’r tîm newydd, ond bydd cyfleoedd cyffrous hefyd. Dewch inni gydweithio i wneud ein Ffederasiwn yn gryfach fyth. POUL CHRISTENSEN

Fe wnaeth Ffermwyr Ifanc FfCFfI Swydd Caerwrangon ddangos eu cefnogaeth i ymgyrch Cefnogwch Ffermio Prydain Undeb Cenedlaethol yr Amaethwyr trwy gynorthwyo i greu’r darlun eiconig hwn o Ffermio Prydain. Roedd tua 80 o aelodau CFfI yn rhan o’r llun a dynnwyd yn Swyddfa Sirol FfCFfI Swydd Caerwrangon yn Hawford, a defnyddir y llun i gynorthwyo i atgoffa’r wlad o gyfraniad hanfodol ffermwyr. Fe wnaeth Helen Harcombe, Cadeirydd Sirol FfCFfI Swydd Caerwrangon, gynorthwyo i drefnu’r llun: “Mae Ffermwyr

Ifanc yn hanfodol i ddyfodol y diwydiant amaeth ac roeddem yn dymuno dangos ein cefnogaeth i’r ymgyrch hwn, sy’n cynorthwyo i hyrwyddo’r gwaith da a wneir gan ffermwyr, i fwydo’r wlad a gwarchod cefn gwlad Prydain.” Yn ogystal ag aelodau FfCFfI Swydd Caerwrangon, mae cyn-lywydd FfCCFfI, Lionel Hill, yn rhan o’r faner. I weld fersiwn rhyngweithiol o’r llun a fideo o’r gwaith o greu’r ddelwedd eiconig hon, ewch i www.nfuonline.com/getinvolved/back-britishfarming/ whats-new/the-backbritishfarming-flag/

31 IONAWR2 CHWEFROR PENWYTHNOS PRESWYL Y FFORWM IEUENCTID, OAKER WOOD LEISURE

8-9 CHWEFROR CYFARFODYDD Y GRWPIAU LLYWIO A’R CYNGOR, COVENTRY

22-23 MAWRTH ROWNDIAU TERFYNOL Y CYSTADLAETHAU SIARAD CYHOEDDUS A CHELFYDDYDAU PERFFORMIO (GOGLEDD A DE)

4-6 EBRILL HYFFORDDI’R HYFFORDDWR UWCH, RUGBY

13 EBRILL FFORWM HYFFORDDWYR, SWINDON

9-11 MAI

GWISG FFANSI 2014 Fe wnaeth miloedd o aelodau bleideisio dros eu hoff thema gwisg ffansi ar gyfer Cynhadledd Flynyddol 2014. Y thema fuddugol oedd gwisgo ‘rhywbeth yn cychwyn â C, Ff neu I’, ddydd Sadwrn Mai 10, yn y Winter Gardens yn Blackpool. Fe wnaeth CFfI guro Americana, Syrcas a’r Smyrffs yn y bleidlais ar-lein ar wefan FfCCFfI. Yn 2012, pleidleisiodd aelodau dros thema ‘Where’s Wally’ yng nghynhadledd 2013. Cyhoeddwyd y canlyniadau yn ystod cyfarfod y Cyngor ac ymatebodd aelodau ar Twitter. Trydarodd @90_anniemair “Da iawn @NFYFC am y thema rhywbeth yn cychwyn â C, Ff neu I gyfer #YFCAGM 2014 fe fydd yn ddifyr iawn!”

CYNHADLEDD FLYNYDDOL 2014, BLACKPOOL, YN CYNNWYS ROWNDIAU TERFYNOL CYSTADLAETHAU DAWNSIO DISCO, CELFYDDYDAU PERFFORMIO A’R CÔR.

28-29 MEHEFIN CYFARFODYDD Y GRWPIAU LLYWIO A’R CYNGOR, COVENTRY

5-6 GORFFENNAF PENWYTHNOS CYSTADLAETHAU AR FAES SIOE SWYDD STAFFORD

TEN26

05

NEWYDDION

Milly Wastie Cadeirydd FfCCFfI 2012/13 yn siarad yng Nghyfarfod Diolchgarwch Caru Bwyd Prydain

Entrepreneuriaid gwledig yn Seminar Hydref 2013

CEFNOGAETH I FFERMWYR DEFAID Caiff newyddddyfodiaid y diwydiant ffermio defaid eu hannog i gael cefnogaeth gan Fwrdd Marchnata Gwlân Prydain (BWMB). Mae’r Bwrdd yn ymwybodol o’r heriau o ran adnoddau ac arian sy’n wynebu’r genhedlaeth bresennol o newyddddyfodiaid, ac mae’n dymuno gwneud popeth a all i’w cynorthwyo i wneud y gorau o werth eu gwlân. Dywedodd Rheolwr Cyfathrebiadau Cynhyrchwyr BWMB, Gareth Jones: “Rydym wrthi’n edrych ar syniadau gwahanol ynghylch sut gallem gefnogi unrhyw ddarpar newydd-ddyfodiaid yn y diwydiant, felly mae angen inni sicrhau ein bod yn clywed gan gymaint ag y bo modd o newydd-ddyfodiaid. “Fel cynhyrchwyr presennol, gall newydd-ddyfodiaid y diwydiant ffermio defaid ennill llawer trwy farchnata eu gwlân trwy system arwerthiant gystadleuol BWMB sy’n cynorthwyo i wneud y gorau o werth go iawn eu gwlân”. I gysylltu â BWMB, e-bostiwch newentrants@ britishwool.org.uk. Dylai unrhyw glybiau sy’n dymuno gwahodd BWMB i roi sgwrs am wlân e-bostio laurenboulton@ britishwool.org.uk.

06 TEN26

H CYFARFOD DIOLCHGARWC

GYDA’R SÊR

Wrth i glybiau ar draws Cymru a Lloegr fwynhau eu swper diolchgarwch, cynrychiolwyd y Ffermwyr Ifanc hefyd mewn gwasanaeth arbennig i Ddathlu’r Cynhaeaf yn Abaty Westminster. Yn ystod y gwasanaeth, cafwyd myfyrdod ysgogol ynghylch ffermio gan Milly Wastie (fel Cadeirydd y Cyngor ar adeg y digwyddiad), ac roedd EUB Duges Cernyw a’r actor Martin Clunes hefyd yn bresennol. Cynhaliwyd y gwasanaeth fel rhan o ymgyrch Pythefnos Bwyd

Prydain i ailgynnau’r traddodiad o ddathlu’r Cynhaeaf. Dywedodd Milly: “Roedd bod yn rhan o wasanaeth Dathlu’r Cynhaeaf Caru Bwyd Prydain yn anrhydedd go iawn. Fe wnes i fwynhau darllen yn Abaty Westminster a chynrychioli FfCCFfI yn fawr iawn. Cefais gyfle i gwrdd â Martin Clunes, Dave Myers ac EUB Duges Cernyw. Roedd yn brofiad anhygoel ac yn uchafbwynt o fy mlwyddyn na wnaf fyth anghofio.”

GWOBR I FFERMWR TIR GLAS Y DYFODOL Sarah Hurford o FfCFfI Dyfnaint yw enillydd cyntaf gwobr Ffermwr Tir Glas y Dyfodol. Fe wnaeth Sarah, sy’n aelod o CFfI Honiton, ennill y gystadleuaeth rheoli tir glas mewn digwyddiad arbennig a gynhaliwyd

gan Gymdeithas Tir Glas Prydain (BGS) a FfCCFfI. Roedd yn rhan o fenter Ffermio Tir Glas i’r Dyfodol, a gefnogid gan Defra, a’i fwriad oedd addysgu aelodau CFfI sut i wneud y gorau o borthiant da byw rhad a maethlon. Fe wnaeth aelodau ymweld â fferm Tim Downes yn Swydd Amwythig, ac roedd y gystadleuaeth yn eu herio i baratoi adroddiad ynghylch sut buasent yn gwella sefyllfa fferm laeth sydd mewn dyfroedd dyfnion. Mae Sarah’n gobeithio defnyddio ei harian i ymweld â ffermydd llaeth yn Seland Newydd. “Roedd ennill yn wych,” meddai.

HYBU

MENTER GWLEDIG

C

afodd pobl ifanc wledig o bob cwr o Ewrop gyngor ynghylch sut i gychwyn busnes mewn digwyddiad a gynhaliwyd gan aelodau

FfCCFfI. Cynhaliwyd Seminar Hydref Ieuenctid Gwledig Ewrop (RYE) yn Swydd Caerwrangon ym mis Hydref i annog entrepreneuriaid gwledig. Cafodd FfCCFfI gyllid i redeg y seminar gan raglen Youth in Action yr Undeb Ewropeaidd, a reolir yn y DU gan y British Council. Daw nifer o’r 40 cyfranogwr o wledydd sydd â lefelau sylweddol o ddiweithdra ymhlith pobl ifanc, ac mae’r adnoddau sydd ar gael iddynt i ddatblygu neu arallgyfeirio busnesau

presennol neu ganfod atebion cyflogaeth yn gyfyngedig. Roedd sesiynau yn cynnwys gweithdai cynllunio busnes gan Natwest Business a chyngor ynghylch defnyddio cyfryngau cymdeithasol i hyrwyddo busnes gan Social B. Fe wnaeth y grŵp hefyd ymweld â thri busnes llwyddiannus yn Swydd Henffordd, yn cynnwys Hopes of Longtown, Fferm White Haywood a Wiggly Wigglers, a roddodd broblem busnes i’r cyfranogwyr ei datrys. Claire Worden oedd Cadeirydd Seminar Hydref RYE, a dywedodd: “Mae Seminarau Hydref RYE yn ddigwyddiadau unigryw ac mae’n anrhydedd i FfCCFfI gael trefnu un. Roedd yn wych gweld pobl ifanc wledig o bob cwr o Ewrop yn dod ynghyd i rannu syniadau a dysgu sut i ddatblygu eu busnesau eu hunain.”

i

Gallwch ddarllen blogiau holl gyfranogwyr Seminar Hydref RYE yn http://www. ryeas2013claire.blogspot.co.uk/ Gwadiad: Cyfrifoldeb y cyhoeddwr yn unig yw’r erthygl hon ac nid yw’r Comisiwn Ewropeaidd yn atebol am unrhyw ddefnydd a wneir o’r wybodaeth.

ENTREPRENEURIAID Y DYFODOL ANJA FORTUNA, 19, SLOFENIA “Roedd ymweld â busnesau mor amrywiol a sylweddoli y gellir gwireddu syniad bychan yn wych. Fe wnaeth imi sylweddoli y gallaf sefydlu fy musnes fy hun un diwrnod os gwnaf weithio’n galed.” KARL HOCKENHULL, FFCFFI SWYDD STAFFORD “Hoffwn ddechrau fy musnes fy hun yn y dyfodol, siop fferm efallai, felly mae’r wythnos hon wedi bod yn gymorth mawr imi wneud hynny. “Roedd y gweithdy cyfryngau cymdeithasol yn wych a dysgais lawer iawn. Wyddwn i erioed y gall cyfryngau cymdeithasol wneud cymaint i gynorthwyo eich busnes, hyd yn oed pan fyddwch yn cychwyn arni.”

TEN26

07

PENWYTHNOS CYSTADLAETHAU, MALVERN

200 A OES GENNYCH STORI? FFONIWCH 02476 857

I PRIF GOGYDDION CFF SWYDD HENFFORDD

GRYM

BLODAU

Enillwyr: (chwith) Anna Hunt (canol) Fay Thomas (dde) Jacalyn Dobson

FE WNAETH TRI aelod o FfCFfI Swydd Henffordd gynhyrchu seigiau wnaeth blesio’r beirniaid yn Rownd Derfynol Cystadleuaeth Coginio FfCCFfI eleni, a hynny o fewn awr a gan ddefnyddio stof nwy fechan yn unig. Fel arfer, roedd yr aelodau dan bwysau i gynllunio, coginio ac arddangos pryd bendigedig, ac eleni, roedd rhaid iddynt baratoi gwledd oedd yn addas ar gyfer cinio Gwobrau Ffermio Prydain gan ddefnyddio cynnyrch lleol. Fe wnaeth aelodau tîm B Swydd Henffordd, Megan Watkins, 14, Zoe Scott, 17, a George Goring 19, swyno’r beirniaid â bwydlen flasus, yn cynnwys parseli cennin a chaws gafr, mousse eog

igedig yn y d n e b u a d ia n ly Can cystadlaethau celf blodau

A

r ôl cyrraedd rownd derfynol genedlaethol y gystadleuaeth Celf Blodau wyth gwaith, daeth Fay Thomas o CFfI Eardisley i’r brig o’r diwedd. Mae Fay wedi bod yn cymryd rhan yn y gystadleuaeth ers iddi ymuno â’r clwb ac er ei bod wedi cyrraedd y pump uchaf o’r blaen, dyma’r tro cyntaf y rhoddodd y beirniaid y wobr gyntaf iddi yn yr adran 21 oed ac iau am ei Harddangosfa Llawr Safadwy. Roedd y trefniant, a wnaed o rosynnau oren a blodau haul, wedi’i osod ar ffrâm ddu roedd ei rhad wedi’i weldio ac roedd darn o froc môr yn y canol. Dywedodd Fay, sy’n 20 oed: “Roedd hi’n thema amaethyddol, felly

roeddwn yn hoff iawn o’r trefniant oren a lliwiau’r hydref. Mae ennill y gystadleuaeth ar ôl wyth mlynedd o gystadlu yn wych.” Roedd yn fuddugoliaeth emosiynol i Fay, oherwydd nid oedd ei ffrind sydd wedi bod yn ei hyfforddi i osod blodau dros yr wyth mlynedd diwethaf yn gallu bob yn bresennol yn y digwyddiad. Fe wnaeth Kay ei ffonio i ddweud y newyddion da. “Ni allwn i fod wedi ennill hebddi,” meddai. Roedd y gystadleuaeth yn Sioe

u n trin bloda Cynghorioy beirn u celf blodau’r dyfodol iaid i lwyddo yng nghystadlaetha Dilynwch gynghorion

Darllenwch y cyfarwyddiadau yn a ofalus fel gallwch ddehongli’r them ydd deun a au blod io gan ddefnydd od o planhigion – heb ddefnyddio gorm ion. ychwaneg Mae lliwiau yn bwysig. Fe wnaeth llawer o bobl ddewis coch, gwyn a a’r glas ar gyfer thema Prydain, a dym mae ac u liwia o daf cyfuniad anod do. angen ei flendio i wneud iddo lwyd wch yddi defn os u farcia ch Fe gollw flodau marw neu wywedig.

Ar siwrne hir, sicrhewch fod y blodau wedi’u cadw’n iawn. Cadwch y blodau mewn bwced o ddŵr i’w cadw’n oer, â’r bonion wedi’u torri. Wrth gyrraedd, tacluswch hwy a chliriwch unrhyw namau. Neilltuwch 10 munud ar y diwedd i wirio bob blodyn a chael gwared ar ddail marw neu betalau sydd wedi ol torri. Dewch â deunyddiau ychwaneg rhag ofn bydd angen ichi wneud newidiadau munud olaf.

Hydref Malvern yn cynnwys adrannau 16 oed ac iau, 21 oed ac iau a 26 oed ac iau, ac roedd gan y beirniaid ddigon o ddewis o blith y 103 o gystadleuwyr. Enillodd Anna Hunt o CFfI Woburn a hithau’n cystadlu am y tro cyntaf yn y gystadleuaeth arddangosfa bwrdd i aelodau 16 oed ac iau. Dywedodd Anna: “Rwy’n falch iawn oherwydd dyma fy nghystadleuaeth genedlaethol gyntaf. Fe wnes i gystadlu yn fy Rali Sirol heb ddisgwyl llwyddo, ond fe wnes i ennill.”

Enillwyr: Megan, George a Zoe o dîm Swydd Henffordd B

Daw Anna, sy’n 14 oed, o deulu sy’n ffermio yn Swydd Bedford, ac roedd ei rhieni ill dau yn aelodau CFfI. “Fe wnaeth dad gymryd rhan mewn llawer o gystadlaethau siarad cyhoeddus pan oedd yn aelod, ond nawr gallaf innau ddychwelyd â thlws,” dywedodd Anna. Yn y categori 26 oed ac iau, fe wnaeth Jacalyn Dobson sy’n 23 mlwydd oed guro’r gystadleuaeth â threfniant a glymwyd â llaw. Roedd y tusw yn llawn blodau cefn gwlad

Lloegr, megis eurflodau traddodiadol, ac roedd hefyd yn cynnwys brasica, mwyar duon a ffrwythau a llysiau Prydeinig eraill. Er ei bod gweithio mewn siop blodau ers yn 14 oed, nid oedd Jacalyn erioed wedi cymryd rhan mewn cystadleuaeth sirol neu genedlaethol. “Fe wnes i gystadlu yn Sioe Sirol Dyfnaint, ac ychydig wythnosau’n ddiweddarach, cefais fanylion y rowndiau terfynol cenedlaethol. Nid yw fy ngwaith yn caniatáu imi gystadlu llawer. Mae’r Ffermwyr Ifanc yn gyfle gwych i

a brest hwyaden mewn saws seidr. Dywedodd Megan: “Nid oeddem yn disgwyl ennill, ond rydym wedi’n cyffroi ar ôl llwyddo. Fe wnaethom ymarfer creu’r seigiau sawl gwaith cyn y gystadleuaeth, ac roedd angen llawer o drefnu, ond roedd yn werth y drafferth yn bendant. Hoffem ddychwelyd y flwyddyn nesaf i amddiffyn ein teitl!” Roedd aelodau CFfI Cymru yn dathlu hefyd, a daeth y tîm o FfCFfI Sir Benfro yn ail a FfCFfI Sir Gâr yn drydydd. Dywedodd y beirniad a chyn-gystadleuydd rownd derfynol Masterchef, Ben Axford: “Caf fy swyno bob tro gan wreiddioldeb y timau wrth iddynt orfod gweithio o fewn cyfyngiadau offer ac amser.”

wneud rhywbeth gwahanol,” meddai Jacalyn. Cafodd y beirniaid Lynda Owen, Frances Fenwick ac Isabel Wilton eu gorlethu gan y creadigaethau. “Roedd safon y gwaith yn anhygoel. Byddwn yn beirniadu gwerthwyr blodau proffesiynol, ac mae rhai o’r gosodiadau hyn llawn cystal â gwaith proffesiynol. Bydd y safon yn gwella bob blwyddyn, ac roedd yr aelodau iau yn wych,” meddai Lynda, a synnwyd hefyd gan nifer y cystadleuwyr.

TEN26

09

200 A OES GENNYCH STORI? FFONIWCH 02476 857

PENWYTHNOS SGILIAU FFERM

BARNU STOC Am yr ail flwyddyn yn olynol, Rhian Lewis o FfCFfI Morgannwg yw Stocmon Iau Gorau’r Flwyddyn FfCCFfI. Enillodd y teitl yn y Penwythnos Sgiliau Fferm eleni, ynghyd â Rhys Benyon- Thomas o FfCFfI Swydd Caerloyw a enillodd deitl Stocmon Hŷn Gorau’r Flwyddyn. Yn ogystal â beirniadu gwartheg bîff, defaid, moch a da godro, gofynnwyd i gystadleuwyr hŷn baratoi prosiect ar reoli stoc a chawsant eu hasesu ar eu sgiliau iechyd a hwsmonaeth anifeiliaid hefyd. Mae Rhian yn 17 mlwydd oed ac mae’n byw ar fferm gwartheg bîff a defaid ei theulu ym Mhontardawe. Dywedodd “Roeddwn braidd yn nerfus ac nid oeddwn yn disgwyl ennill am yr eildro. Roedd yn dipyn o syndod, ond rwy’n hapus iawn.” Mae ei chlwb, CFfI Castell-nedd, yn cynhyrchu pencampwyr barnu stoc, oherwydd maent wedi ennill y darian barnu stoc sirol 18 gwaith yn ystod y 26 mlynedd diwethaf! Daeth Lucy Wallbridge o FfCFfI Dyfnaint ac Elin Harvard o Frycheiniog yn ail a thrydydd yng nghystadleuaeth Stocmon Iau Gorau’r Flwyddyn. Daeth Holegn Critchley o FfCFfI Swydd Caerhirfryn yn ail yn y gystadleuaeth hŷn, a Kirsty Errington o FfCFfI Cumbria oedd yn drydydd.

10 TEN26

CODI FFENS:

D D Y W R N EFFEITHLO

SWYDD AMWYTHIG

 DIOGELWCH

Fe wnaeth ymarfer dalu ar ei ganfed i dîm codi ffens Swydd Amwythig, a fu’n ymarfer am nifer o ddyddiau cyn y gystadleuaeth yn ystod y penwythnos Sgiliau Fferm ym mis Medi. Dyma’r ail flwyddyn yn olynol i Swydd Amwythig gyrraedd y brig, ac roedd hi’n ffordd berffaith i aelodau’r tîm, Huw Thomas a Daniel Powell, orffen eu gyrfa fel

FFCFFI SIR BENFRO

CANMOLWYD AELODAU CFfI am eu sgiliau diogelwch yn rownd derfynol cystadleuaeth Effeithlonrwydd â Diogelwch FfCCFfI yn ystod y penwythnos Sgiliau Fferm. Amaethyddiaeth yw un o’r diwydiannau sydd â’r nifer fwyaf o ddamweiniau. Roedd y gystadleuaeth a gefnogwyd gan Defra yn herio aelodau CFfI i arddangos eu sgiliau cynnal a chadw a defnyddio peiriannau, gan sicrhau eu bod yn cadw’n ddiogel. Eleni, roedd yn rhaid i

gystadleuwyr wneud gwiriadau diogelwch a thasgau yn ymwneud â lapiwr byrnau ac ATVs, yn ogystal â rhoi cymorth cyntaf yn ystod damwain ffug. FfCFfI Sir Benfro enillodd y gystadleuaeth yn y pen draw, a chyflwynwyd tlws i Kathryn Hutchinson am ddefnyddio ATV. Un o’r beirniaid oedd John Gough, hyfforddwr peirianneg yn Ngholeg Wolfrod a Gogledd Swydd Amwythig: “Mae’r gystadleuaeth hon yn bwysig iawn oherwydd mae’r

aelodau sy’n cystadlu yn gweld fod rhaid i ddiogelwch fod yn rhan anhepgor o unrhyw waith effeithlon. “Mae gan yr holl dimau a wnaeth gystadlu well dealltwriaeth o weithio’n ddiogel, a byddant yn gallu rhannu’r wybodaeth ag eraill yn eu gweithle.”

ffermwyr ifanc. Mae’r ddau ohonynt yn cystadlu ers pan oeddent yn 17 oed, a dyma’r flwyddyn gystadlu olaf oedd ganddynt oherwydd maent bellach yn rhy hen i gystadlu. Jack Morris, sy’n 18 oed, oedd trydydd aelod tîm buddugol CFfI Chirbury a Marton, a dywedodd Huw mai gwaith tîm da a’u cynorthwyodd i ennill. “Dylai pob aelod o dîm wybod beth yw ei waith. Yn ystod y tair noson cyn y gystadleuaeth, fe wnaethom ymarfer codi ffensys yn fy mherllan,” meddai Huw, sy’n gweithio ar fferm gwartheg bîff a defaid ei deulu. “Fy nghyngor i eraill yw bod yn ymroddedig a pheidio rhoi’r ffidl yn y to. Nid oes unrhyw deimlad gwell nag ennill – yn enwedig yn Genedlaethol.”

TEN26

11

PROFFIL

CWRDD Â

S E N I H N E BR

LLAETH Gall welingtons pinc ac estyniadau gwallt weithio ar fferm meddai Kate Watts – seren newydd y gyfres teledu First Time Farmers

B

uasai lloia am ddau o’r gloch y bore, ar ei ben ei hun, yn her i unrhyw ffermwr newydd. Pan fu’n rhaid i Kate Watts wneud hynny, gwisgodd ei welingtons Hunter pinc arferol, clymodd ei gwallt melyn, a chychwynnodd ddefnyddio’r teclyn lloia. “Roeddwn yn falch iawn ohonof fy hun, a chriais,” meddai Kate. “Allwn i ddim credu fy mod wedi gwneud hynny ar fy mhen fy hun.” Bydd yr aelod 23 oed o CFfI Ledbury yn profi llawer o bethau newydd ym myd ffermio llaeth. Hyd at ddwy flynedd yn ôl, roedd yn gweithio gyda cheffylau mewn canolfan achub. Roedd wedi hen alaru ar ei llwybr gyrfa, a gwnaeth y newid syfrdanol o geffylau i wartheg – ac mae hi wrth ei bodd. “Mae’n her a byddaf yn mwynhau her, wyddoch chi ddim beth fydd yn digwydd o’r naill ddiwrnod i’r llall. Roedd trin y ceffylau’n hawdd a dyna oedd yn gyfarwydd imi. Pan ymddiswyddais

12 TEN26

a dweud fy mod yn mynd i weithio ar fferm laeth, ni allai fy nghyn-reolwr gredu hynny ,” meddai Kate. Bellach, bydd yn treulio ei hamser ar Fferm Woodfields yn Ledbury, yn dysgu’r gwaith, ac yn astudio am radd sylfaen mewn Rheoli Buchesi Llaeth yng Ngholeg Reasheath, Sir Gaer. Dros yr ychydig fisoedd diwethaf, mae hi hefyd wedi gweithio’n wythnosol gyda chriw ffilmio sy’n cofnodi ei phrofiadau i gyfres Channel 4, First Time Farmers, a fydd yn dychwelyd i’r sgrin fach yn 2014. Ar ôl gweld y gyfres gyntaf, roedd Kate yn awyddus i gymryd rhan. “Dwi ddim yn edrych fel ffermwr nodweddiadol,” eglurodd Kate. “Byddaf yn hoffi wisgo lliw haul ffug, blew llygaid gosod ac estyniadau gwallt. Pe gwelech chi fi ar noson allan, ni fuasech yn credu y byddaf yn godro

Bydd First Time Farmers yn dychwelyd i Sianel Pedwar yn 2014.

“PE GWELECH CHI FI AR NOSON ALLAN, NI FUASECH YN CREDU Y BYDDAF YN GODRO GWARTHEG” gwartheg. Fodd bynnag, nid yw hynny’n golygu na allaf wneud y gwaith. Gallaf edrych yn ddel a gwneud gwaith da ar yr un pryd!” Mae Kate yn gyfarwydd â gwaith caled, a thyfodd i fyny ar fferm hopys a seidr ei theulu gyda’i dau frawd iau. Bob mis Medi, bydd yn cynorthwyo i gasglu’r hopys ac mae hi’n wastad wedi gweithio yn yr awyr agored gyda cheffylau. Mae gwartheg yn ddatblygiad newydd. “Rwyf wrth fy modd â gwartheg. Maent yn anifeiliaid braf iawn i weithio gyda hwy, ac maent yn gyfeillgar iawn,” meddai Kate, sydd wedi gorfod dysgu peidio bod yn rhy hoff o’r anifeiliaid. “Pan gollwyd rhai o’r gwartheg oherwydd TB, roedd hynny’n loes calon imi.”

Mae’r criw ffilmio wedi bod yn cofnodi’r heriau amaethyddol hyn, ac er bod Kate bellach wedi arfer â hwy’n ei ffilmio wrth ei gwaith a gartref, mae’n brofiad hollol wahanol pan fydd y camerâu yn ei dilyn ar noson allan gyda’i ffrindiau. “Mae’n anodd iawn. Bron iawn fel bod yn y gwaith. Mae’n rhaid imi ddewis fy ngeiriau’n ofalus,” meddai Kate, sy’n aelod brwd o sîn gymdeithasol y CFfI. Llwyddodd i fynd i’r Gynhadledd Flynyddol ym mis Mai a bydd yn mynychu digwyddiadau CFfI lleol yn rheolaidd – fe wnaeth First Time Farmers ei ffilmio yn ei dillad crand yn ei dawns sirol. Mae bod yn rhan o’r CFfI yn

golygu fod Kate eisoes wedi datblygu rhwydwaith o gysylltiadau i’w chynorthwyo â’i chynlluniau busnes yn y dyfodol. “Y peth gorau am y Ffermwyr Ifanc yw bod yn rhan o gymuned o bobl sydd â’r un diddordebau. Mae pawb yn nabod ei gilydd yn y Clwb. Mae fel teulu. Mae pawb yn barod i helpu ei gilydd,” meddai Kate. Mae’r ffermwraig ifanc yn dymuno sefydlu ei busnes magu lloi ei hun rhyw ddiwrnod, ac mae’n gobeithio rhoi’r cyfle a gafodd hi i rywun arall. “Nid oeddwn i erioed wedi rhoi cynnig ar odro, ond fe wnaeth fy rheolwr Fred adael imi gael profiad o hynny pan oeddwn yn dal yn gweithio yn yr iard geffylau,” meddai Kate, sydd hefyd wedi ymweld â fferm laeth yn Nhalaith Efrog Newydd, diolch i’w rheolwr, oedd â theulu yn byw yno. “Hoffwn feddwl y gallaf helpu rhywun i gychwyn ffermio pan fydd gennyf fy musnes fy hun.” Mae Kate yn credu fod sioeau megis First Time Farmers yn dylanwadu’n bositif ar y diwydiant, oherwydd maent yn dangos y cyfleoedd sydd ar gael. “Nid yw pobl yn gwybod beth yw ffermio mewn gwirionedd. Yr uchafbwyntiau a’r anawsterau. Mae llawer o bobl bellach yn cychwyn ffermio,” meddai Kate. “Rwyf wedi mwynhau bod yn rhan o’r rhaglen, ac yn sicr, buaswn yn argymell y profiad. Gobeithio y gwnaiff helpu’r byd ffermio!”

TEN26

13

Sawl haen amddiffynol Fel yn achos y rhan fwyaf o nwyddau, mae gwahaniaeth yn y mathau o ffilm lapio byrnau silwair sydd ar gael, ac yn sgil hynny, yn yr amddiffyniad a gynigir ganddynt i fyrnau silwair. Yn nyddiau cynnar lapio byrnau, cynhyrchid ffilm lapio silwair un haen. Yna, datblygodd gweithgynhyrchu i gynnig ffilm oedd yn cynnwys tair haen unigol o bolythen gyda’i gilydd.

Yn gryno, mae Technoleg 5 Haen yn perfformio’n rhagorol ac yn cynnig strwythur hynod effeithiol, sy’n: • creu gwell rhwystr rhag ocsigen gan atal mynediad ocsigen yn well • mae’n gallu gwrthsefyll yn well y cnydau porthiant gwydn a hirgoes a ddefnyddir yn aml i silweirio • mae’n ddigon cryf i wrthsefyll trin a thrafod gan peiriannau lapio modern, cymhleth

N

id yw bywyd swyddog clwb neu sirol yn hawdd. Mae llawer o waith trefnu i’w wneud, o weithgareddau i drin a thrafod cyllidebau a marchnata’r clwb neu’r sir. Er bod llawer o swyddogion yn gwirfoddoli oherwydd eu cariad at y CFfI, efallai y gallai eu sgiliau gael eu cydnabod gan Dystysgrif Effeithiolrwydd Personol (CoPE), a ddyfernir gan y fenter gymdeithasol ASDAN. Mae’r cymhwyster yn werth 70 o bwyntiau UCAS ac mae’n gyfwerth â gradd A Uwch Atodol - felly mae’n ddefnyddiol iawn i’ch CV! Mae’r cymhwyster yn seiliedig ar waith portffolio, felly ni fydd angen i aelodau wneud llawer i ganfod tystiolaeth oherwydd maent eisoes yn gwneud llawer o waith i’w clybiau a’u siroedd! Mae’n ffordd wych i gyflogwr y tu allan i’r CFfI deall y sgiliau a’r medrau y mae swyddogion wedi’u meithrin wrth y gwaith. Cyn lansio’r cymhwyster hyfforddi yn genedlaethol, cynigir fersiwn

Yn achos Technoleg 5 Haen, manteisir i’r eithaf ar bob agwedd mecanyddol o’r broses o lapio byrnau, sy’n arwain at frynau wedi’u lapio’n ddibynadwy a chyson. I ddarparu’r amgylchedd delfrydol i silweirio, mae angen i ffilm lapio silwair gynnig sawl elfen bwysig megis cryfder, y gallu i wrthsefyll tyllau a rhwygau, sefydlogrwydd

Gwrthsefyll Rhwygau

uwchfioled a’r gallu i lynu o dan unrhyw amgylchiadau. Os bydd un o’r nodweddion hyn ar goll, ni wnaiff y ffilm berfformio’n effeithiol. Bydd deunydd lapio sy’n cynnwys yr holl nodweddion hyn yn cynorthwyo i gynhyrchu porthiant gaeaf o ansawdd uchel sy’n denu stoc i’w fwyta ac yn arwain at ragor o gig neu laeth gan y fuches. Gan ddefnyddio sgiliau ac arbenigedd a ddatblygwyd dros dair degawd, bydd Minster Films yn sicrhau fod pob rîl o ddeunydd lapio byrnau Technoleg 5 Haen Silotite a gynhyrchir ganddo yn cynnwys yr holl nodweddion allweddol hyn mewn modd sy’n optimeiddio eu cyfraniad unigol at y perfformiad gorau ar y cyd. Mae ein prosesau gweithgynhyrchu technoleg 5 haen yn ein galluogi i reoli lleoliad deunyddiau crai

GWOBRWYO SWYDDOGION Gall bod yn swyddog clwb a sirol fod yn waith anodd, ond efallai bydd y gwaith caled hwnnw yn cael ei wobrwyo â chymhwyster cydnabyddedig yn fuan!

Mae datblygiad diddiwedd technegol bellach wedi arwain at ffilm lapio silwair sy’n cynnwys 5 haen unigol, ac mae Silotite wedi arwain y datblygiad technegol hwn.

Pam mae technoleg ffilm ddatblygedig yn bwysig wrth cynhyrchu byrnau silwair? Pam ddylai ffermwr neu gontractwr ddewis ffilm Technoleg 5 Haen yn lle ffilm draddodiadol? Pa wahaniaeth a wneir i’r cnwd silwair?

HYFFORDDIANT

peilot yn swydd Warwick i ddatrys unrhyw anawsterau a sicrhau ei fod yn barod i’w gynnig i bob swyddog clwb a sirol. Toby France o CFfI Pailton sy’n arwain y peilot yn Swydd Warwick, ar ôl i Gyngor FfCCFfI gymeradwyo’r cynnig. Dywedodd Toby: “Fe wyddom oll fod swyddogion clwb neu sirol yn gwneud llawer iawn o waith, ac roedd y Grŵp Llywio Datblygiad Personol yn dymuno cydnabod yr ymdrech trwy gynnig cymhwyster. Trwy fod yn rhan o’r fenter, bydd yn golygu y gall swyddogion clybiau a siroedd

gael cydnabyddiaeth am y sgiliau y maent yn eu meithrin a chael rhagor o gymorth trwy fod yn rhan o’n Fforwm Hyfforddwyr.

Cam 1 – Dewch yn swyddog clwb neu sirol a mynychwch ddiwrnod hyfforddi swyddogion. Cam 2 – Enillwch gymhwyster swyddog clwb neu sirol trwy gofnodi eich sgiliau yn Achiever Plus a dangos tystiolaeth mewn portffolio. CAMAU DEWISOL NESAF...

penodol yn y gymysgedd a’u cyfeirio at y rhannau hynny o’r ffilm ble mae’r angen pennaf amdanynt. Y canlyniad yw ffilm Technoleg 5 Haen hynod effeithiol a gaiff ei hymestyn yn wastad a’i selio’n effeithiol drwyddi draw, gan greu’r amgylchiadau aerobig sy’n angenrheidiol i eplesu silwair yn berffaith.

I gael rhagor o wybodaeth ewch i www.makingbestsilage.com

HYFFORDDWYR GORAU Byddir yn dyfarnu gwobr yr Hyfforddwr Gorau i’r Sir sy’n cyflwyno hyfforddiant Curve i’r ganran uchaf o’i haelodau. Ni chynigir tlws hyfforwr unigol bellach oherwydd mae’r Grŵp Llywio Datblygiad Personol yn awyddus i annog cystadleuaeth rhwng siroedd. Dywedodd Nicola

Chegwidden, Cadeirydd y grŵp llywio: “Roeddem yn dymuno sicrhau ei fod yn ymgyrch sirol i ddarparu cymaint o hyfforddiant ag y bo modd. Gwyddom fod ein siroedd yn gystadleuol iawn a gobeithio y gwnaiff hyn annog rhagor o bobl i gynnig hyfforddiant a wnaiff roi rhagor o sgiliau i’n haelodau. Bob lwc!”

Cam 3 – Cwblhewch y cwrs Hyfforddi’r Hyfforwyr i fod yn gymwys i gyflwyno The Curve, cynorthwyo â Diwrnodau Hyfforddi Swyddogion a bod yn rhan o’r Fforwm Hyfforddwyr. Cam 4 – Fel rhan o’r Fforwm Hyfforddwyr, mynychwch gwrs Hyfforddi’r Hyfforddwyr Uwch a gallwch fentora ac asesu portffolios a chyflwyno’r cyrsiau Hyfforddi’r Hyfforwwyr ar y cyd.

TEN26

15

Y CYNGOR

DEWCH TÎM SY’N I GWRDD Â’R SAFBWY CYNRYCHIOLI YN GENE NTIAU AELODAU D CYNORT LAETHOL AC YN DYFODO HWYO I LYWIO L Y FFED ERASIW N.

Y CYNGOR

Y PRIF DRIAWD Mae cynrychioli safbwyntiau 25,000 o aelodau 10-26 oed yn dipyn o her, ond mae Cadeirydd newydd FfCCFfI, Claire Worden, yn barod am hynny. Mae Claire, sy’n aelod o CFfI Lostwithiel yng Nghernyw, wedi bod yn Is-gadeirydd am ddwy flynedd. Â hithau bellach yn y gadair, mae hi wedi addo estyn allan at ragor o bobl ifanc cefn gwlad. Cefnogir Claire gan ddau isgadeirydd, Hannah Talbot o FfCFfI Swydd Caerwrangon a Chris Manley o FfCFfI Dyfnaint, ac mae hi’n bwriadu arwain ymgyrch ar unigedd gwledig. Mae hi’n dymuno gwella ymwybyddiaeth am yr heriau unigryw a wynebir gan bobl ifanc sy’n byw yng nghefn gwlad a dangos pa gefnogaeth y gall Clybiau Ffermwyr Ifanc ei gynnig. Dywedodd: “Mae cynrychioli mudiad mor wych sydd wedi rhoi cymaint imi yn ystod y 13 blynedd diwethaf fel

18 TEN26

aelod yn anrhydedd fawr imi. Rwy’n hoffi iawn o fyw mewn rhan wledig iawn o Gernyw, ond daw heriau yn sgil hynny. Mae’r CFfI wedi fy nghynorthwyo i gadw cysylltiad a theimlo’n rhan o gymuned llawer mwy.” Yn ôl Hannah, sydd ar ei hail flwyddyn fel Is-gadeirydd, mae “bod yn rhan o’r tîm arwain am ail flwyddyn yn anrhydedd”. Mae Chris yn cychwyn y gwaith am y tro cyntaf, a dywed fod y cyfle “i fod yn rhan o dîm sy’n canolbwyntio yn wirioneddol ar aelodau llawr gwlad yn gyffrous.” Daeth dros 100 o aelodau ynghyd yn Coventry i wneud penderfyniadau sy’n effeithio ar y gwaith o redeg y mudiad ac i ethol y Cyngor newydd. Mae pum grŵp llywio, gan gynnwys y Fforwm Ieuenctid, yn cynorthwyo i lywio’r Ffederasiwn a byddant yn cyfarfod dair gwaith y flwyddyn cyn y Cyngor. Dewch i gwrdd â phedwar Cadeirydd newydd y grwpiau llywio sy’n egluro eu nodau am y flwyddyn sy’n dod.

AMAETHYDDIAETH A MATERION GWLEDIG

CYFATHREBU, DIGWYDDIADAU A MARCHNATA

DIBEN: Mae’r grŵp hwn yn frwdfrydig ynghylch bywyd gwledig ac amaethyddiaeth ac ymgyrchoedd ar ran aelodau. Trwy ddigwyddiadau ymgynghori, hyfforddiant neu ddigwyddiadau, mae’r grŵp yn llais i’r aelodau. CADEIRYDD: Russell Carrington, FfCFfI Swydd Henffordd. “Rwy’n dymuno grymuso rhagor o ffermwyr ifanc i godi llais ynghylch materion yn lleol. Hoffwn wella cyfathrebu’r grŵp hefyd, fel bydd pobl yn dod i wybod am ein gwaith. Cysylltwch â fi ar Twitter yn @CiderRuss neu trwy law swyddog ARAC jo.wyles@ nfyfc.org.uk.”

DIBEN: Mae aelodau’r grŵp hwn yn gyfrifol am lywio gwaith marchnata a chyfathrebu’r Ffederasiwn a’r Gynhadledd Flynyddol. CADEIRYDD: David Maidment, FfCFfI Wiltshire. “Fy nod yw ceisio gwella cyfathrebu a digwyddiadau trwy ofyn i aelodau pa newidiadau neu ddiweddariadau a hoffent. Rwyf hefyd yn dymuno annog rhagor o aelodau i gyfranogi mewn cyfryngau cymdeithasol a pharhau i wella Ten26. Cysylltwch â fi trwy law emily. meikle@nfyfc. org.uk.”

CYSTADLAETHAU DIBEN: Y grŵp hwn sy’n tynnu’r rhaglen cystadlaethau. Byddant yn cynorthwyo i bennu rheolau, cyfrannu syniadau a chynorthwo i redeg y digwyddiadau. CADEIRYDD: David Hamer, FfCFfI Swydd Efro. “Rwyf yn wastad wedi bod ag awydd i gystadlu ac rwyf wrth fy modd â chystadlaethau ac yn gwneud yn dda yn nifer ohonynt. Rwy’n mwynhau chwaraeon, barnu stoc a siarad cyhoeddus, ac rwyf wedi rhoi cynnig ar y rhan fwyaf o bethau. Rwy’n dymuno arwain y grŵp hwn gan sicrhau’r canlynol: l Cadw’r costau’n isel l Cael gwared â’r rhwystrau a wynebir gan gystadleuwyr l Ceisio sicrhau fod y rheolau yn ymarferol a dealladwy l Gwrando ar aelodau a sicrhau eu bod yn mwynhau cystadlu l Annog aelodau i gyfranogi yng ngwaith y Grŵp Llywio. Cysylltwch â fi trwy law gillian. [email protected].”

DATBLYGIAD PERSONOL DIBEN: Mae’r grŵp hwn yn ymwneud â phob agwedd o waith ieuenctid, o raglenni hyfforddiant a datblygu i aelodau i raglen Teithiau CFfI. Nod y grŵp yw gwella datblygiad personol aelodau: CADEIRYDD: Nicola Chegwidden, FfCFfI Cernyw. “Hoffwn i’r aelodau llawr gwlad ddod i wybod rhagor am y gweithgareddau a gynllunnir gan y grŵp. O deithio o amgylch y byd i gymryd rhan mewn hyfforddiant i greu adnoddau megis The Source, rydym yn Grŵp Llywio amrywiol. Gobeithio ein bod yn cydnabod materion arwahanrwydd gwledig hefyd ac yn cynorthwyo i drechu’r rhain a chynyddu nifer aelodau FfCCFfI hefyd. Cysylltwch â fi trwy law [email protected].”

TEN26

19

THE JOB

Farmers iant ar ran y Mewn arwerth Preston yn wrth ei desg Guardian ac Dawnsio Morris gy da CFfI Clitheroe

cyhoeddus a threfnu digwyddiadau - wedi rhoi’r hyder hwnnw imi.

. . . d y w y m m y Wythnos

NEWYDDIADURWR AMAETHYDDOL Yn hytrach na phardduo eraill, mae’n well gan Lousie Hartley o CFfI Clitheroe ganfod straeon ar gyfer Farmers Guardian y gwnaiff ei darllenwyr eu mwynhau DYDD LLUN Byddaf yn cyrraedd y gwaith am 9am, ac mae’n rhaid imi fod yn barod am ein cyfarfod newyddion am 10am. Yna, byddaf yn cwrdd â’r Golygydd Da Byw Katie Jones i adolygu’r holl straeon am dda byw a chynllunio’r wythnos sydd o’n blaen. Roedd yn deimlad gwych pan gyhoeddwyd fy stori gyntaf, ond y teimlad balchaf oedd ennill Gwobr Hyfforddiant John Deere am ysgrifennu’r erthygl orau pan oeddwn ar gwrs hyfforddi Urdd Newyddiadurwyr Amaethyddol

20 TEN26

Prydain. Meddyliwn bob amser y buaswn yn gweithio ar fferm laeth fy nheulu, ond trwy astudio am radd BSc mewn Gwyddorau Amaethyddol ym Mhrifysgol Newcastle, dysgais am y diwydiannau cysylltiedig. Cefais brofiad gwaith gyda’r Farmers Guardian yn ystod y gwyliau, a chefais fy mhenodi pan orffennais fy ngradd. Gallwch ddysgu ochr dechnegol ysgrifennu, ond fy ngwybodaeth am ffermio a fy mrwdfrydedd a sicrhaodd y swydd imi.

DYDD MAWRTH Heddiw, rwyf allan o’r swyddfa yn teithio i Firmingham i helpu beirniaid Gwobrau Ffermio Prydain Farmers Guardian. Roedd yn wych cwrdd â rhai o wynebau amlwg y diwydiant amaethyddol. Dyma un o’r pethau rwy’n ei fwynhau fwyaf am fy swydd, oherwydd rwyf wrth fy modd yn gallu crwydro cymaint. Mae’n gymysgedd braf o sgwrsio â ffermwyr ar eu ffermydd a mynd i sioeau a digwyddiadau. Mae’n rhaid ichi allu sgwrsio â phobl newydd yn y swydd hon ac mae fy mhrofiadau CFfI - megis cystadlaethau siarad

DYDD MERCHER

Rwy’n cychwyn yn gynnar heddiw oherwydd rwy’n mynd i Lundain i lansiad cynnyrch yng Nghlwb y Ffermwyr, sy’n grand iawn! Wedi teithio ar y tiwb fy hun, mae’n ddiwrnod i rwydweithio a chasglu deunydd i’r papur. Mae hi’n ddiwrnod cwblhau yn y swyddfa - argraffir y papur dros nos. Dychwelaf adref mewn da bryd i fynd i gyfarfod CFfI Clitheroe, ble bydd sgwrs gan Phil Halhead, arbenigwr ar wartheg bîff o Norbreck Genetics.

SUT I FOD YN NEWYDDIADURWR Mae Louise yn cynnig y cynghorion doeth hyn i sicrhau gyrfa yn y cyfryngau amaethyddol l Ewch i gael llawer o brofiad gwaith mewn amrywiaeth o gyhoeddiadau. l Datblygwch eich cysylltiadau yn y diwydiant – trwy weithgareddau CFfI, yn y coleg neu drwy fynd i ddigwyddiadau. l Cyfranogwch yng nghystadlaethau’r CFfI – trwy farnu stoc, fe wnes i gwrdd â llawer o bobl yn y diwydiant ac mae Siarad Cyhoeddus wedi rhoi llawer o hyder imi. l Gwirfoddolwch i fod yn ysgrifennydd y wasg yn eich Clwb a chychwynnwch sgwrsio â newyddiadurwyr. l Byddwch yn drefnus – mae rheoli amser yn hanfodol.

DYDD IAU Rwy’n treulio’r diwrnod yn y swyddfa yn ysgrifennu erthygl am brotocolau bridio. Bydd angen diwrnod i ysgrifennu erthygl nodwedd am fferm, ond weithiau, bydd diffyg syniadau yn broblem. Rwyf wedi dod i’r arfer o ysgrifennu fy nodiadau ac yna meddwl am y stori dros baned. Bydd Katie yn bwrw golwg dros fy ngwaith ar ôl ei orffen, cyn ei anfon at yr is-olygyddion i’w olygu a chynllunio’r tudalennau. Yna, bydd y golygydd yn adolygu’r holl dudalennau cyn argraffu’r papur. Mae’n rhaid inni gofio diweddaru straeon ar-lein. Ein Ap oedd yr ail o blith yr Apiau masnachol mwyaf poblogaidd a lwythwyd i lawr yn y DU, ond credaf y byddwn yn cynhyrchu’r fersiwn print am gryn dipyn o amser i ddod! Heno, bydd dau o fy nghydaelodau CFfI a minnau yn siarad yng Ngrŵp Ffermwyr Bowland, grŵp trafod i ffermwyr y mae fy nhad yn aelod ohono. Rydym oll yn ferched sy’n gweithio mewn amaethyddiaeth a byddwn yn rhoi cyflwyniad i’r grŵp am ein profiadau.

DYDD GWENER

Mae gennyf ddiwrnod rhydd heddiw oherwydd byddaf yn mynd i arwerthiant ddydd sadwrn ar ran y papur. Heno yw noson ein Dawns Sirol hefyd, felly mae’n rhaid imi gynorthwyo â’r paratoadau.

w

Pan fyddaf allan ar grwydr, bydd pobl yn gofyn yn aml a allaf ysgrifennu erthygl nodwedd amdanynt, ond nid yw hynny’n broblem, oherwydd dyna sut gallwch ganfod straeon da. Mae’n rhaid i newyddiadurwr amaethyddol da fod yng nghanol y byd amaethyddol. Cyhoeddir y papur heddiw a byddaf fel arfer yn edrych yn syth ar fy nhudalennau i weld a fyddant fel y disgwyl. Mae’n wych eu gweld wedi’u hargraffu a gwybod y bydd llawer o bobl yn eu darllen.

DYDD SADWRN

Rwy’n teimlo braidd yn flinedig wedi’r ddawns, ond i ffwrdd â fi i Gaerliwelydd i Sioe ac Arwerthiant yr Hydref o deirw Limousin. Byddaf yno trwy’r dydd yn casglu gwybodaeth am y teirw a wnaiff ddenu’r prisiau uchaf ac yn ysgrifennu am y digwyddiad. Bydd fy nhad yn dod gyda fi i ddigwyddiadau fel hyn yn aml. Mae wrth ei fodd fy mod yn gweithio i’r papur a chaf lawer o syniadau am erthyglau ganddo. Mae’r math hwn o newyddiaduraeth yn hollol wahanol i weithio i’r Sun, a fuaswn i ddim yn dymuno gwneud hynny! Ein gwaith yw cynnig gwybodaeth dechnolegol a diweddariadau angenrheidiol i ffermwyr. Pan fyddaf yn ysgrifennu unrhyw beth, byddaf yn meddwl “a fuasai fy nhad yn darllen hwn, neu a fuasai’n troi’r dudalen?” Ef yw fy mhrif olygydd.

r Hyfforddi John Deere I gael rhagor o wybodaeth am Wob eere-training-award ewch i www.gaj.org.uk/award/john-d

TEN26

21

DIOGELWCH AR Y FFYRDD

Cynhelir cwrs diogelwch ar y ffyrdd cyntaf Brake ar fferm y cyflwynydd teledu Adam Henson. Cynigir holl gyrsiau Brake am ddim diolch i nawdd yr NFU Mutual a’r Rural Youth Tryst. Dywedodd Adam: “Rwy’n falch fod cwrs diogelwch ar y ffyrdd cenedlaethol cyntaf y Ffermwyr Ifanc wedi’i gynnal yma. Ar ôl cynnal y sesiwn gyntaf ar fy Fferm, rwy’n gobeithio gall y pencampwyr cyntaf gychwyn rhoi’r gair ar led ymhlith eu ffrindiau.”

DRIVE IT HOME. Y DAITH!

I gael rhagor o wybodaeth ynghylch Drive it Home, ewch i visit www.nfyfc.org.uk/driveithome. Mae tri chwrs Brake arall i’w cynnal yn y De-ddwyrain, Gorllewin y Canolbarth a Chymru. E-bostiwch [email protected] i gael manylion.

FE WNAETH MENTER I HYRWYDDO DIOGELWCH AR Y FFYRDD MEWN CLYBIAU FFERMWYR IFANC DROI’N YMGYRCH GENEDLAETHOL FAWR YN CYNNWYS CANNOEDD O AELODAU, CEFNOGWYR AC ENWOGION. DARLLENWCH AM Y CERRIG MILLTIR ERS IDDO GYCHWYN

Milly’n cwrdd â’r Gweinidog Cludiant i drafod diogelwch ar y ffyrdd – cafwyd sylw gan BBC Radio 1, Radio 4, a gorsafoedd radio a phapurau newydd lleol.

Farmers Weekly yn cytuno i fod yn bartneriaid cyfryngau a chynhyrchu logo Drive it Home. Yr elusen diogelwch ar y ffyrdd Brake yn cytuno i’n cynorthwyo i greu pencampwyr Drive it Home trwy eu cyrsiau hyfforddi 2young2die.

GORFFENNAF MEDI

2012

2012

HYDREF

2012

Cynhelir y lansiad yng nghanolfan ProDrive yn Kenilworth yng nghwmni 40 ffermwr ifanc a thîm Drive Doctors. Daw Dave Howard, cyflwynydd BBC Radio 1, i’r lansiad, a chlywir ein stori ar Radio 1 trwy’r dydd. Mae enwogion yn cefnogi ein hymgyrch hefyd - yn cynnwys Matt Baker, Adam Henson, Jimmy Doherty a’r Olympiaid Mary King and Nick Skelton.

TACHWEDD

2012

IONAWR

2013

Cwrs Drive Doctors yn Swydd Rhydychen a chwrs Brake yn ardal y Gogledd. Bellach, mae dros 150 o ffermwyr ifanc wedi cael hyfforddiant.

Milly yn cynnal cyfarfod â rhanddeiliaid, a sefydlir partneriaeth â Drive Doctors a Road Safety Analysis. Mae’r NFU Mutual yn cytuno i fod yn noddwyr ein hymgyrch.

MAWRTH

2013 Milly yn cwrdd â Jim Paice AS yng Nghaergrawnt i drafod materion diogelwch ar y ffyrdd lleol.

Lansir arolwg diogelwch ar y ffyrdd i aelodau, diolch i Road Safety Analysis. Lansir ein fideo Drive it Home, a noddir gan Harper Adams.

Milly yn cwrdd â’r Adran Cludiant i gynnig adborth gan aelodau ynghylch GDL.

EBRILL

2013

MAI

2013

MEHEFIN

2013

GORFFENNAF

2013

Amlygir peryglon ffyrdd cefn gwlad mewn adroddiad ar ddiogelwch ar y ffyrdd gan Road Safety Analysis – caiff FfCCFfI sylw yn y cyfryngau lleol a chenedlaethol.

MEDI

2013

Daw cyfnod Milly Wastie fel Cadeirydd i ben ond erys yn llefarydd FfCCFfI ar ddiogelwch ar y ffyrdd. Dywedodd: “Y foment fwyaf teimladwy o’r ymgyrch i mi oedd pan gefais alwad i fynd i gartref Keith Challen, ffermwr o Swydd Lincoln oedd wedi colli ei ferch mewn damwain ar y ffordd, i drafod sut gallai ef a’i deulu sianelu eu galar i wneud gwahaniaeth positif i gynorthwyo i achub bywydau trwy ymgyrch y CFfI. “Fe wn i fod trychinebau ar ein ffyrdd wedi effeithio ar gymaint ohonom, ac rwy’n teimlo’n falch o wybod fod Ffermwyr Ifanc wedi bod yn cydweithio i achub bywydau. Daliwch ati i gyfleu neges Drive it Home yn eich clybiau a’ch siroedd fel y gallwn sicrhau na fydd unrhyw un arall yn colli ei fywyd ar y ffyrdd.”

HYDREF

2013

TACHWEDD

2013

Hyfforddiant Brake i aelodau yn Nwyrain y Canolbarth.

Cynhelir dau gwrs Drive Doctors yn y Canolbarth ac yn y De-orllewin, a chaiff mwy na 70 o ffermwyr ifanc hyfforddiant gyrru arbenigol. Rhagor o hyfforddiant Brake hefyd – y tro hwn ar fferm Jimmy Doherty yn Suffolk. Daw Cymdeithas Yswirwyr Prydain i’r Cyngor i drafod Trwyddedau Gyrru Graddedig (GDL). Diolch i bawb ohonoch a gynorthwyodd i wireddu Drive it Home, yn cynnwys NFU Mutual, Rural Youth Trust, Brake, Drive Doctors, Harper Adams, Farmers Weekly, partneriaid diogelwch ar y ffyrdd ar draws y DU, ac yn bwysicach na neb – aelodau CFfI!

22 TEN26

TEN26

23

FFORWM

IEUENCTID

Llais: Matthew yn Sioe Sirol Surrey (Llun: Pete Gardner) (chwith isod) yn cael ei dystysgrif am gystadlu yn rownd derfynol cystadleuaeth Aelod Iau Gorau’r Flwyddyn gan y Llywydd Poul Christensen (dde isod) gyda’r cystadleuwyr eraill Aelod Iau Gorau’r Flwyddyn

GWAED

IFANC

Fel aelod ieuengaf y Fforwm Ieuenctid, mae Matthew Ranson, 13 oed, yn benderfynol o sicrhau llais i aelodau dan 18 oed yn y Ffederasiwn

C A

A ydych yn dod o gefndir amaethyddol? Cefais fy magu ar fferm yn Surrey oedd â 250 o dda godro a 150 o wartheg bîff. Bellach, rwy’n ddisgybl mewn ysgol yng Ngwlad yr Haf sy’n canolbwyntio ar amaethyddiaeth, garddwriaeth, dylunio a thechnoleg a chwaraeon. Mae’n fy siwtio i’r dim. Rwy’n mwynhau mynd allan i wneud pethau a bod gyda’r anifeiliaid. Edrychaf ymlaen at ddilyn ôl traed fy nheulu, ond rwy’n dymuno cyflwyno bridiau newydd yn y fuches i weld a ydynt yn well na’r rhai sydd gennym

ar hyn o bryd. Mae fy rhieni yn barod iawn i adael imi gynorthwyo ar y fferm, ac maent yn edrych ymlaen at gael cymorth dwylo ychwanegol! Nid yw ffermio yn fywyd hawdd, ond nid yw hynny wedi fy rhwystro. Nid wyf yn ofni gwaith caled.

C A

Ers faint ydych yn aelod o’r CFfI? Ymunais â CFfI Cranleigh pan oeddwn yn 12 oed, ac mae fy mrawd Toby yn dal aelod yno. Roeddwn yn Is-gadeirydd ond roedd

A

rhaid imi adael y Clwb pan symudais i’r ysgol yng Ngwlad yr Haf. Mae CFfI Brymore wedi fy nghroesawu, ac rwy’n hoffi fod y clwb hwn yn canolbwyntio mwy ar bethau gwledig – yn hytrach na bod yn grŵp ieuenctid yn unig.

C

A wnaethoch fwynhau eich profiad yn rownd derfynol Aelod Iau Gorau’r Flwyddyn?

“RWY’N TEIMLO’N FALCH O FOD YN RHAN OHONO. MAE’N DDA GALLU CAEL GWRANDAWIAD I’R CENEDLAETHAU IAU” 24

TEN26

Rwy’n teimlo’n falch iawn fy mod wedi llwyddo i gyrraedd y rownd derfynol. Mae’n rhywbeth ychwanegol ar fy CV. Bellach, mae gennyf ragor o ddiddordeb mewn cystadlu, ac fe wnaeth imi sylweddoli fod angen imi wneud rhagor ar ran y Clybiau Ffermwyr Ifanc. Trwy gwrdd â phobl o siroedd gwahanol, sylweddolais faint mae pobl eraill yn ei wneud i’w clybiau, ac rwyf wedi dysgu o’u syniadau ac yn eu defnyddio yn ein clwb erbyn hyn. Rwy’n nabod llawer rhagor o bobl o bob cwr o’r Ffederasiwn ers imi gyrraedd y Rownd Derfynol yn Swydd Stafford. Rwy’n hoffi elfen gystadlaethau’r Ffermwyr Ifanc oherwydd rwy’n gystadleuol.

C A

Sut deimlad yw bod yn rhan o’r Fforwm Ieuenctid? Rwy’n teimlo’n falch iawn o fod yn rhan ohono. Fi yw un o’r rhai ieuengaf ar y Fforwm, ac mae’n dda ein bod yn gallu sicrhau gwrandawiad i’r aelodau iau yn hytrach na bod aelodau

Mae’r Fforwm Ieuenctid yn cynnwys enillwyr cystadlaethau Aelod Iau Gorau’r Flwyddyn a chynrychiolydd o bob rhanbarth. Bydd aelodau’n rhan o’r fforwm am ddwy flynedd, ac mae’r Fforwm wedi cytuno i ethol Cadeirydd ac Is-gadeirydd, gan ei fod bellach yn un o grwpiau llywio swyddogol FfCCFfI. I gael rhagor o wybodaeth, e-bostiwch y Swyddog Gwaith Ieuenctid cath. [email protected]

hŷn CFfI yn cael yr holl sylw. Roeddwn yn teimlo’n nerfus iawn wrth fynychu’r cyfarfod cyntaf ym Malvern ym mis Hydref, ond pan wnaeth pobl eraill gychwyn trafod pethau, deallwn beth oeddent yn ei drafod ac ymunais yn y drafodaeth. Cefais gyfle i gynnig llawer o syniadau – megis awgrymu cynnal cystadleuaeth beiciau mynydd. Nid oedd yr aelodau hŷn yn credu y buasem wedi gallu meddwl am hynny, felly roedd yn dda gallu eu

hysbrydoli hwy. Rwy’n falch fod y Fforwm yn golygu y gall aelodau iau gael gwrandawiad yn lle bod ein syniadau yn cael eu hanwybyddu. Gallwn geisio trefnu cystadlaethau a wnaiff apelio at aelodau iau hefyd. Mae arnom eisiau bwlch ychwanegol yn yr oedran cystadlu fel bydd yn haws i’r rhai ieuengaf ohonom gael marciau uwch yn hytrach na gorfod cystadlu yn erbyn aelodau hŷn sydd wedi cael blynyddoedd yn rhagor o brofiad na ni!

C A

Beth arall wnaethoch chi drafod yn y Fforwm Ieuenctid?

Daeth y sefydliad Addysg Ffermio a Chefn Gwlad i’n cyfarfod i drafod syniadau ynghylch sut gallwn gyfleu’r neges ynghylch bwyd a ffermio mewn ysgolion. Rydym wedi cael syniad am gêm, ac rydym bellach yn gweithio gyda’r Swyddog Gwaith Ieuenctid Cath Sykes i ddatblygu hyn. Cawsom oll gyfle i ddweud ein dweud am drefn y gêm, a theimlai fel bod gennym y grym i wneud penderfyniadau. Fe wnaethom hefyd drafod camau nesaf SuperMoo, megis gwneud rhagor o bethau difyr – fel bod yn styntiwr! Ar y cyfan, roedd yn ddifyr, yn hwyl ac yn ddiddorol. Roedd yn fwy difyr na’r disgwyl yn fy marn i ac edrychaf ymlaen at y cyfarfod nesaf!

TEN26

25

CYFARFODYDD CLYBIAU

NOSWEITHIAU CLWB GORAU: Cawsom wybod ar Twitter eich hoff nosweithiau clwb: @ i’w dangos @NewboroughYFC: Rydym yn mwynhau teithiau Gwibgertio, ond mae pawb wrth eu bodd ddiddorol iawn a bydd pawb yn cyfranogi! @katbunn ein hoff noson #yfcclub yw her Ready Steady

NorthSomersetYF: Ein hoff noson glwb oedd sgwrs gan gyn-arolygydd cig sydd â straeon anhygoel i’w hadrodd ac arteffactau anifeiliaid â’n Digwyddiad Taith Tractor flynyddol! @jess_davies96 Y dyn anifeiliaid! Bydd yn dod â llawer o anifeiliaid megis tarantwlaod, mae’n Cook. Timau’n coginio pryd i banel o feirniaid mewn awr #teamwork

4

5 O’R SYNIADAU

Mae cyfarfodydd clybiau yn ffordd wych i ffermwyr a’r rhai nad ydynt yn ffermio i ddysgu rhagor am fyd amaethyddiaeth. AROS I MEWN: Cynhaliwch noson â thema amaethyddol a digon o gemau neu gwisiau am ffermio – ffordd wych o gynnwys yr aelodau iau. Gallech ddyfeisio eich smwddis eich hun, llunio cwis am wahanol dda byw neu hyd yn oed drefnu ras godro. Mae arnoch angen dwy fwced â thethi a’r tîm cyntaf i wagio’r bwced sy’n ennill! TROI ALLAN: Trefnwch ymweliad â fferm leol neu fusnes gwledig. Mae’n ffordd wych o gyflwyno aelodau i lwybr gyrfa newydd. Ewch i ymweld â’r milfeddyg lleol, fferm sydd wedi arallgyfeirio neu beth am drefnu sgwrs gan giper? Ystyriwch yr adeg o’r flwyddyn a pha un ai a fydd pethau diddorol i’w gweld.

RHAGLEN CLWB GORAU Methu meddwl am syniadau cyfarfodydd clwb? Dyma bum syniad gwych ‘The Source’ i ddiddori eich aelodau

1

RHOWCH HELP LLAW

Mae cyfranogi mewn prosiectau cymunedol yn arbenigedd y CFfI, a gall hefyd ddenu cyhoeddusrwydd positif i’ch Clwb. PROSIECTAU CYMUNEDOL: Os yw aelodau eich clwb yn griw ymarferol, cyfrannwch at brosiect cymunedol lleol. Gallech wneud unrhyw beth o blannu coed neu adeiladu meysydd chwarae i gynorthwyo yn eich carnifal lleol. Mae prosiectau mwy yn golygu rhagor o gynllunio, fell sicrhewch fod gennych ddigon o

26 TEN26

gymorth a bod gan aelodau eich Clwb y sgiliau priodol. CODI ARIAN: Gallai holl aelodau eich clwb gyfrannu at ymgyrch codi arian. Gallech drefnu noson rasys neu arwerthiant cist car, neu hyd yn oed werthu gwasanaethau rhai o aelodau mwyaf defnyddiol y CFfI mewn arwerthiant. Defnyddiwch nosweithiau clwb i gasglu syniadau a chynllunio digwyddiadau. Cofiwch drafod eich syniadau â’r elusen a gefnogir gennych hefyd. Efallai gallant roi adnoddau megis sticeri a blychau casglu i chi.

2

RHOWCH GYNNIG ARNI

Sicrhewch fod cyfarfodydd CFfI yn gyfle i aelodau brofi rhywbeth hollol newydd! WYNEBWCH EICH OFNAU: Cysylltwch â’ch clwb dringo dan do lleol, neu os bydd yr haul yn tywynnu, rhowch gynnig ar gaiacio neu abseilio. Gallai canolfan gweithgareddau awyr agored gynorthwyo â’r gweithgareddau hyn, ond cofiwch ystyried yr adeg o’r flwyddyn ac ystod oedran y gweithgareddau. BYDDWCH YN GREADIGOL: Mae digonedd o sgiliau newydd y gallech roi cynnig arnynt fel Clwb, a gallech eu haddasu yn unol ag oedran a nifer aelodau eich Clwb. Beth am ddawnsio stryd, colur theatr, cyfansoddi caneuon neu Zumba i gychwyn pethau? Holwch eich aelodau a ydynt yn nabod hyfforddwr lleol ac edrychwch a all y clwb ddarparu unrhyw offer i arbed costau.

FFERM DDIFYR

3

BYDDWCH YN GYSTADLEUOL

Amlygwch ddoniau cudd eich aelodau. NOSON I MEWN: Mae digonedd o gystadlaethau crefftau cenedlaethol, felly beth am gynnal noson Clwb ble gall aelodau ymarfer? Gwahoddwch werthwr blodau neu gogydd i gynnig ychydig o gynghorion creadigol. HWYL YN YR AWYR AGORED: Bydd Badminton, Hoci Rhuthr a Rygbi Bach yn gystadlaethau cenedlaethol yn 2014. Holwch yr aelodau a ydynt yn nabod athro addysg gorfforol neu ddyfarnwr a allai gynorthwyo â sesiynau hyfforddi. Mae’n ddifyr iawn, hyd yn oed i’r rhai nad ydynt yn cystadlu.

5

SGILIAU BYWYD

Mae cyfarfodydd CFfI yn ffordd wych o drafod materion pwysig mewn amgylchedd hamddenol. DIOGELWCH AR Y FFYRDD: Daliwch ati â’r gwaith rhagorol a wneir gan aelodau CFfI i hyrwyddo diogelwch ar ffyrdd cefn gwlad. Os oes gennych bencampwr Drive It Home yn eich sir, gwahoddwch ef neu hi i roi sgwrs neu gofynnwch i’r heddlu neu’r gwasanaeth tân lleol roi arddangosfa. Ewch i www.nfyfc.org. uk/driveithome i gael syniadau. GYRFAOEDD: Mae noson gyrfaoedd yn noson Clwb ddefnyddiol i aelodau 16-18

oed. Holwch pa yrfaoedd sy’n apelio at eich aelodau, ac yna, gwahoddwch fusnesau lleol neu weithwyr proffesiynol y diwydiant i roi sgwrs. Neu gallech drefnu ffair gyrfaoedd a gwahodd colegau lleol ac arbenigwyr ar yrfaoedd – mae digonedd o gysylltiadau yn ‘The Source’.

I gael rhagor o syniadau gwych am gyfarfodydd CFfI, yn cynnwys canllaw gam wrth gam ynghylch sut i’w trefnu a manylion cyswllt, darllenwch ‘The Source’. Mae’r adnodd gwych hwn yn llawn gwybodaeth am bopeth y mae angen ichi wybod am redeg CFfI. Ewch i nfyfc.org.uk/thesource i gael copi.

TEN26

27

PARTH CFFI

H N

N

OR

SH

H

BLOEDD

L E Y FC

IRE

OU

EICH

ND

THAMPTO

CLWB PENIGAMP Bob mis yn YFC Buzz, byddwn yn dewis Clwb y Mis. Dyma un o’r clybiau a ddewiswyd yn ddiweddar!

Y CLYBIAU A HOLL NEWYDDION CFFI SYLWADAU O RANBARTHAU

ENW’R CLWB: CFfI Oundle, Swydd Northampton NIFER YR AELODAU: 41

DYWEDWN ETHU’R A YDYCH YN M YDARIADAU DR O MILYNAU N PEDWAR CFFI? DYMA EI ... N RY FFEF

atBunn Katherine Bunn @K fy Y CFfI sydd wedi rwy’n ngwneud yn fi ac edd yn ml 12 ers lod ae es ori em #m bellach #YFCfriendsforlife r #geographyteache 13 f dre Hy 24 _davie Georgina Davie @g wton Fe wnaeth CFfI Ne t St Cyres o Ddyfnain iad dd wy Dig gynnal nos Lun. Aelodau Newydd :-) Mwynhaodd pawb 13 20 f dre Hy 24 Alice Bird ers imi Mae’n 5 wythnos wch imi de ga , da na Ca l ae ad ddef y dio Yn d! ely ddychw thiau tei di we iw felan hedd @NFYFC #timeofmylife 20 Hydref 2013 Robert Williams iwr pam Sylweddolais neith yn fod i f wy s cu ffo mor FYFC a aelod o @hfyfc, @N YEurope chyfranogi yn @R #ryeas2013 17 Hydref 2013

DISGRIFIWCH EICH CLWB MEWN 3 GAIR: Ymroddedig, cystadleuol, cellweirus!

E YD

Clybiau Taith Gyfnewid ton Buzzard

igh u Culm Valley a Le tod yr Fe wnaeth clybia d eu clybiau yn ys wi fne gy h ait nh gymryd rhan yn haf hwn. y yn Nyfnaint o CFfI Culm Valle Fe wnaeth 13 aelod roedd Charlie haf Berkshire, ac h ymweld â dawns benwythnos gwyc m so plith. “Caw r mo nt de Cunningham yn eu ed . Ro w Leighton Buzzard cartrefi yng nghwmni cri ael inni aros yn eu ad t an th ae wn fe rhai i’n n iaw l groesawgar, ac no âr inni, sy’n waha d yd rm ffe eu os a dang y ni yn Nyfnaint.” th CFfI Culm Calle l yr ymweliad, ae ma gy ail a tod , ys eri Yn warae rownd bysgota môr a ch â’u cymheiriaid i Haf y Clwb. dd we Di s wn u Da chawsant fwynha

Y GOG LEDD

GORLLEWIN G WYLLT CFFI Mae CFfI Stain drop wedi cefn ogi nifer o ddig lleol eleni, wy

yn cynnwys ar ddiadau ddangosfa sym Gorllewin Gwyl udol â thema’r lt yng Ngharnifa l Staindrop. Roedd yr arddan gosfa yn cynnwy a chowbois, a ch s polyn totem, wagenni awsant y dryded d wobr. Fe wnaethant he fyd drefnu gem au a chystadlae a chodi £80 i Am thau biwlans Awyr y Gogledd-ddwy ddiweddarach rain. Yn yn ystod y flwyd dyn, fe wnaeth CFfI Barnard Ca ant ymuno â stle i dacluso eu mart lleol - pein tio gatiau a ffensys. Dywedodd Alice Wood, Ysgrifenyddes CFfI Staindrop : “Roedd peintio ’r mart yn gyfle gwych i’r ddau glwb ddod yngh yd i gyflawni rhyw beth, nid yn un ig er budd y mart on d ein ffermwyr lleol hefyd.”

Y DWY RAIN

PENCAMPWYR CEFN GWLAD

BUDDUGWYR YN DATHLU LLWYDDIANT CLWB IAU

M

ae Clwb Countrysiders Harleston wedi cael eu coroni yn glwb iau mwyaf llwyddiannus Norfolk wedi blwyddyn lwyddiannus o gystadlaethau a digwyddiadau. Harleston yw Clwb Iau CFfI Harleston, ac mae ganddo 27 aelod rhwng 10 ac 16 oed ac mae’n un o blith 13 o glybiau Countrysiders yn Norfolk. Cawsant eu dewis yn Glwb Countrysiders Gorau’r Flwyddyn Norfolk ar sail awyrgylch y Clwb,

eu llwyddiannau a’u gweithgarwch Sirol. Mae’r tlws yn dilyn blwyddyn lwyddiannus i’r Countrysiders, a enillodd y tlws digwyddiadau llwyfan yn rali CFfI Norfolk a thlws tîm yn y Diwrnod Digwyddiadau Fferm Sirol. Dywedodd Helen Reeve, arweinydd y clwb: “Mae cael ein dewis yn Glwb Gorau’r Flwyddyn yn llwyddiant gwych i glwb mor fywiog a chroesawgar.”

au’r Flwyddyn yn “Mae cael ein dewis yn Glwb Gor a chroesawgar!” llwyddiant gwych i glwb mor fywiog

CYFARFOD GORAU: Naill ai gweld ein bechgyn mewn Lycra yn barod am sesiwn Zumba neu sgwrs gan gangen ranbarthol Help for Heroes. FFAITH: Dim ond 7 o’n haelodau sy’n ffermio i ennill bywoliaeth. CYSTADLEUAETH GORAU: Daeth ein merched yn ail yng nghystadleuaeth Tynnu Rhaff y rali! MOMENT FWYAF CLODWIW: Naill ai llwyddo i godi bron iawn £5,000 i elusennau ein clwb eleni neu ein haelodau iau yn dod yn gydradd gyntaf yn yr adran crefftau yn y Rali eleni.

A hoffech frolio ynghylch pa mor wych yw eich clwb? E-bostiwch [email protected] i ymddangos yn y rhifyn nesaf.

e

TEN26

29

YFC ZONE DE-DDWYRAIN

ELUSEN CORNEL

NAU

Llwyddiant Gwisgoedd Ffansi

I Bicester. PWY: Pymtheg aelod o CFf rew Hedges a And eth ola ELUSEN: Ymddiried b a laddwyd Clw o’r d aelo am cof er sefydlwyd mewn damwain car. eth aelodau’r GWEITHGAREDD: Fe wna si yn cynnwys Clwb wisgo gwisgoedd ffan hyd yn oed a ron rlad cowmonesau, mo taith gerdded ud wne i aidd olig Nad h corrac ester. Bic ch pum cilomedr o amgyl Cadeirydd Jade SYLWADAU: Dywedodd y h gerdded gwisg dait y Bowerman: “Credaf fod l a chodi hwy l gae o h wyc dd ffansi yn ffor drefnu’r om eth arian i achos da iawn. Fe wna ddangos i ac , rew And am cof daith gerdded er ran s o gyf iad ei ein gwerthfawrogiad parhau gwaith. ein at Ymddiriedolaeth wych

DWY RAIN Y CAN OLBA RTH

AELODAU IAU Y N GWERSYLLA Fe wnaeth y glaw

ddifetha pethau yn 2012, ond eleni, tywynnod d yr haul yn ysto d Penwythnos Gwersylla FfCFfI Swydd Nottingha m. Roedd y digwyddiad tri diw rnod yng Ngwersy ll Sgowtiaid Walesby yn cynn wys 16 aelod, a chawsant fwynha helfeydd trysor, u cyrsiau antur ac adeiladu pontyd yn ogystal â rown d, deri, criced, a ge mau pêl-droed! Dywedodd Lauren Clark, Trefnydd Si rol Swydd Nottingham: “Roe dd y gwersyll yn ffordd wych i’n haelodau fwyn hau a gwneud ffr indiau newydd. Mae’n awyrgylch hamddenol, ond mae elfen gystadleuol hefyd! Diolch i’r holl arweinyddion a fu ’n cynorthwyo.”

CYMRU

Jalopi yn Barcelona Aeth Ffermwyr Ifanc Sir Benfro ar daith trwy Ewrop i fynd rali mewn hen racsyn o gar. Fe aeth Jonathan Palmer a Wayne Shanklin, sy’n aelodau o CFfI De Sir Benfro, ynghyd â’r cynaelod Matthew Palmer a Ross Brown, ar daith yn eu jalopi â thema Ffermwyr Ifanc. Bu’n daith tri diwrnod o Sir Benfro trwy Ogledd Ffrainc a dros y Pyreneau, a lwyddwyd i godi £1,400 i Gymdeithas Alzehimer yn ystod y daith. Dywedodd Wayne:

“Mae’r rheolau’r rali’n ddatgan na chaiff y car gostio mwy na £250 – fe gawsom ein car ni o iard sborion! Yn rhyfeddol, fe wnaeth ein car bara’n hirach na’r rhan fwyaf o’r 50 car arall oedd yn y ras!” Ychwanegodd Jonny: “Un o’r uchafbwyntiau oedd gyrru ar draws fynyddoedd Andorra, oedd wedi’u gorchuddio ag eira, er bod arogl od yn dod o’r breciau wedi hynny! Diolch yn fawr i bawb â’n cynorthwyodd i godi arian.”

DD GLE Y GO

i Arian 0 d o C t n ia h t 4,50 Arwer wedi codi £ a Wetherby

am dcaster gau ar ôl i S Mae CFfI Ta ser yr Ardde er y an C ns h ca et n la by er i Ymddiriedo frwydro yn b, w cl r u’ loda Luty, un o ae odd naw . dd bryd, a chaf ne lly ella ar hyn o iau gael ei gw ill yn ce y am Mae S ôl i ganser ar pi ra he ot m rydd y Clwb wythnos o ge weithiodd â chyn-gadei ennol. yd C . el ocsiwn us ganfod arno efnu parti ac dr i n d ga on h hm yc Guy Ric s ofal mor w eddwn Sam: “Cefai degau, ac ro Dywedodd se an r yr Ard C nt a h dy et id la h do th i ddiolc Ymddirie Diolch neud rhywbe h. gw yc o un gw m th yn dy o’u gwai i bawb a ybyddiaeth aith caled ac gw gwella ymw eu am b n i’r Clw yn fawr iaw .” y digwyddiad d od og gefn

Y DE-ORLLEWIN

GWAITH

CALED IAWN M Tynnu awyren i gynorthwyo elusen leol ae aelodau CFfI Wareham a Purbeck wedi bod yn profi eu sgiliau tynnu rhaff yn erbyn Boeing 737. Fe wnaeth ugain aelod o’r clwb o Dorset dynnu’r awyren ym Maes Awyr Bournemouth i godi arian ar gyfer elusen. Fe wnaethant dynnu’r Boeing 35 tunnell am 50 medr mewn amser o ddim ond 30.8 eiliaid – digon i sicrhau’r wythfed safle iddynt o blith y

29 tîm oedd yn cymryd rhan yn y digwyddiad. Roedd y tîm yn codi arian i elusen leol, Cronfa Enfys Amelia Grace, sy’n cynnig grantiau i blant sydd â salwch sy’n cyfyngu ar fywyd neu afiechyd terfynol. Dywedodd Cadeirydd y Clwb, Joshua Fincham: “Llwyddom i godi dros £800 i’r elusen, a wnaiff godi gwên ar nifer o wynebau bach.”

usen, a dros £800 i’r el di go i m do yd lw “L bach.” nifer o wynebau ar ên gw di go f wnaif

RTH NOLBA A C Y EWIN GORLL

Gwaith fferm

Mae CFfI Brown Clee wedi codi £5,620 i Fferm Oak, fferm sy’n cael ei rhedeg gan y cyngor ac sy’n cynnig profiad gwaith amaethyddol a garddwriaethol i oedolion sydd ag anabledd dysgu yn Ne Swydd Amwythig. Dywedodd Swyddog y Wasg y Clwb, Alice Price: “Fe wnaethom benderfynu cefnogi Fferm Oak oherwydd mae’n sefydliad lleol ac maent wedi cael gwybod yn ddiweddar y caiff eu grantiau eu torri. Bydd yr arian yn eu cynorthwyo i brynu offer cyfrifiadurol newydd fel y gallant ddiweddaru eu hadnoddau a denu pobl newydd i’r fferm.”

A OES GENNYCH STORI? ! A HOFFECH WELD HA CYLCHGRAWN? ANFONWNES EICH CLWB YN Y CH EICH LLUNIAU A’CH HANESION AT:

[email protected] ne u ffo 02476 857200 i siarad â’ niwch r tîm!

TEN26

31

EUD EIN CWISIAU N W I E O H H C W ER CYM HWYLIOG AC ENNILL GWOBR!

CYSTADLAETHAU DISGOWNTIAU I AELODAU Gwnewch y gorau o’ch aelodaeth o FfCCFfI a sicrhewch nifer o ddisgowntiau gwych gan enwau adnabyddus

A

A hoffech arbed arian ar bris ymweliad â Go Ape neu gael disgownt ar bris tanysgrifiad i Farmers Weekly? Edrychwch ar yr amrywiaeth o gynigion sydd ar gael i aelodau CFfI yn unig. Mae dros 18 disgownt ar brisiau gweithgareddau gwahanol megis hyfforddiant ATV. Cynigir disgowntiau ar brisiau brandiau cyffrous megis Timothy Foxx hefyd, yn ogystal â thâl aelodaeth yr NFU a Chymdeithas y Ffermwyr Tenant. Peidiwch â cholli cyfle, chwiliwch am yr holl gynigion yn www.nfyfc.org.uk/memberoffers.

NODWCH Y GWAHANIAETH Mae Matthew Ranson sy’n aelod o’r Fforwm Ieuenctid yn y llun hwn, gyda’i lo yn Sioe Sirol Surrey. Allwch chi weld chwe gwahaniaeth rhwng y ddau lun?

Atebion O’r Fferm

Yn falch o gefnogi Clybiau Ffermwyr Ifanc +44(0) 1420 545 800

www.tama-uat.co.uk

Ten26_Welsh Winter 2013.pdf

FFÔN SYMUDOL! Cofiwch, gallwch. bellach weld gwefan. FfCCFfI ar eich ffôn. symudol, oherwydd. rydym wedi'i gwneud yn haws. ei gweld ar sgriniau bychan! 04 NEWYDDION. Hanesion diweddaraf. FfCCFfI. SGILIAU DA. 08 CYSTADLAETHAU. Darllenwch hanes enillwyr. y cystadlaethau Sgiliau. Fferm a Sioe Malvern.

7MB Sizes 12 Downloads 182 Views

Recommend Documents

Winter 2005
a call for nominations went out in December ... Conference announcements .... through election or by appointment. A call for nominations will be sent out in the ...

Winter 2005
Group Newsletter. Winter 2005. Inside this issue: 1. Message from the editor. 2. .... 15% less than last year. It continues ..... Advanced degree or equivalent training in human factors related curriculum in industrial engineering, computer science,.

Winter heating season ending
Mar 9, 2017 - Customers who pay $175 to maintain or reconnect service must pay the ... source from a company regulated by the Public Utility Commission of ...

winter 2012 - naspaa
... Illinois Springfield. Journal of Public Affairs Education. Winter 2012. Volume 18, No. 1 ..... formal proposal for consideration by the membership one year from now. ..... an advanced degree, become faculty members, and be academic administrators

Winter heating season ending
Mar 9, 2017 - encouraged to contact the Ohio Development Services Agency at ... guidelines (about $42,525 for a family of four), should visit their local ...

2018 WINTER CHOREOGRAPHIES TIMETABLE
Feb 15, 2017 - LEVEL. Instructor. Instructor. Day. TIME START DURATION. START DATE END DATE CATEGORY. 1 B-Souls. Intermediate. Ali. Sam. Thursday.

Winter Magic.pdf
There was a problem previewing this document. Retrying... Download. Connect more apps... Try one of the apps below to open or edit this item. Winter Magic.pdf.

Winter Madness.pdf
Sign in. Loading… Whoops! There was a problem loading more pages. Retrying... Whoops! There was a problem previewing this document. Retrying.

Winter Break.pdf
There was a problem loading more pages. Winter Break.pdf. Winter Break.pdf. Open. Extract. Open with. Sign In. Main menu. Displaying Winter Break.pdf.

Winter Squash.pdf
Page 1 of 1. Winter Squash. INGREDIENTS. ○ 1 winter squash. ○ Orange Extra Virgin Olive Oil. ○ Fig Balsamic Vinegar. DIRECTIONS. 1. Cut the squash in ...

Winter Storytimes.pdf
us for a half hour of stories,. music, and songs. WINTER. Story- times. CRANSTON PUBLIC LIBRARY • WWW.CRANSTONLIBRARY.ORG/KIDS. PRESCHOOL ...

winter 2012 - naspaa
award was announced in October at the annual NASPAA business meeting in ..... within the United States, and an increasing number are from all regions of the world. ...... opportunities at the time) helped me land a job in their customer service.

Winter is here! - Groups
Page 1. Winter is here! Color the boy and the snowman. Can you name all the winter clothes?

Winter Olympics.pdf
Sign in. Page. 1. /. 3. Loading… Page 1 of 3. Page 1 of 3. Page 2 of 3. Page 2 of 3. Page 3 of 3. Page 3 of 3. Winter Olympics.pdf. Winter Olympics.pdf. Open. Extract. Open with. Sign In. Main menu. Displaying Winter Olympics.pdf. Page 1 of 3.

Winter 2006
Clinical Science is published as a service to the members of Section III of the Division of Clinical. Psychology of the ... of Clinical Psychology, or the American Psychological Association. .... was founded for the express purpose of promoting clini

winter stuff.pdf
Page 1 of 14. My Resolution for. 2014. Page 1 of 14. Page 2 of 14. Page 2 of 14. Page 3 of 14. Winter. Name: Page 3 of 14. Page 4 of 14. Winter. Page 4 of 14. winter stuff.pdf. winter stuff.pdf. Open. Extract. Open with. Sign In. Main menu. Displayin

Winter Magic.pdf
Presented by. the Class of. 2019. Page 1 of 1. Winter Magic.pdf. Winter Magic.pdf. Open. Extract. Open with. Sign In. Main menu. Displaying Winter Magic.pdf.

Winter Concert -
Zenith Brass. Mark Petty, Director. St. Paul's United Methodist Church. 620 Romeo St., Rochester, MI. Handicap Accessible. Free Admission. 248 854 2419 for ...

Winter Math Centers_thegototeacher.pdf
20 to solve word problems involving. situations of adding to, taking from,. putting together, taking apart, and. comparing, with unknowns in all. positions. Page 2 ...

2017 Winter Duties.pdf
3 Daintree Wilderness Lodge Go Hire Site Rentals Daley & Co Paul O'Keefe Welding. 4 Country 2 Coast Painting SJ Marsh Builders Peppermilk Killmore ...

Winter Olympics Instructions.pdf
Follow God's Plan while you. make the wands dance. Cross Country: walk. around the room and sing. He Sent His Son. Bobsleigh: move bodies. either left or ...

Winter heating season ending - Vectren
Mar 9, 2017 - payment plus application for energy assistance programs and/or a payment arrangement with. Vectren, will maintain or reconnect your service. If applicable, the appropriate reconnection fee will be billed. Customers who pay $175 to maint