Orbital atomiko hibridoak Orbital atomiko "normalen" bidez ezin dira loturen arteko angeluak ondo azaldu. Horrela, uraren kasuan, hidrogenoaren 1s orbitala eta oxigenoaren 2p orbitalak loturak emateko elkartzean loturen arteko angelua 90º-koa beharko litzateke. Benetan 105º-koa da.

Geometriaren arazo hauek konpontzeko, loturak eman aurretik orbital atomikoak hibridatu egiten direla suposatzen da. Berilio fluoruro molekula lineala da; orbital atomiko "normalekin" ezin da hori erraz azaldu. Hona hemen hibridazioa nolakoa suposatzen den:

Berilioaren 2s eta 2p orbital bat hibridatu edo nahastu egiten dira; ondorioz bi orbital hibrido (nahastutakok orbital atomiko "normal" adina orbital hibrido lortzen dira) lortuko dira. Orbital hibrido hauei "sp" deitzen zaie, zeren "s" orbital bat eta "p" orbital baten arteko hibridazioa da. Bi orbital hibrido horien arteko angelua 180º-koa da; hori izango da, baita, molekula hori lineala izateko arrazoia hibridazioaren ikuspuntu honetatik. Hona hemen orbital hibridoen forma garrantzitsuenak:

Hibridazioaren izenean agertzen dira zein orbital atomikoak nahastu diren eta orbital bakoitzetik zenbat (goi-indize gisa). Lotura anikoitzak Orbital hibridoak lotura bikoitzak eta hirukoitzak azaltzeko erabil daiteke. Eman dezagun formaldehido molekula. Honako Lewis-en egitura du:

H

C

H

O Hiru elektroi-eremu daudenez, hiru orbital hibrido lortu behar ditugu; horretarako "s" orbital bat eta 2 "p" orbital nahastuko ditugu, 3 orbital hibrido sp "p" orbitala ez da hibridatzen; "normal" jarraitzen du.

2

lortuz. Beste

Karbono atomoa 2 hidrogeno eta oxigeno batekin lotuko da formaldehido molekula emateko; lotura eman aurretik, karbonoaren 4 balentzia-elektroiak 4 orbitaletan egongo dira: 3 elektroi 3 orbital sp

2

hibridoetan eta laugarrena 2p orbital batetan.

Karbonoa eta bi hidrogenoen arteko loturak 1s eta sp konpartituz lortzen da.

2

hibridoen artean elektroiak

Karbono eta oxigenoaren artean lotura bikoitza dago. Emango den lehenengo lotura (eta sendoena, zeren elektroiak hobeto konpartituko dira bi nukleoen artean) 2

karbonoaren sp orbital hibrido eta oxigenoaren beste sp artean elektroiak konpartitzean agertuko da.

2

orbital hibridoen

Lotura bikoitzaren bigarrena, hibridatu gabeko "p" orbitalean dauden elektroiak konpartitzean lortuko da; elektroi hauek ez dira hain ondo konpartitzen, zeren nukleotik urrunago geratzen dira. Hori hobeto ikusteko, hona hemen grafikoa; "bonding" orbitala ikusirik, elektroiak nukleotik oso gertu ez daudela argi ikusten da.

Hori dela eta, lotura bikoitza ematen denean, bi loturen izaera ez da berdina izaten: lehenengo lotura apurtzeko energia gehiago eman behar da; bigarren lotura apurtzeko (elektroiak nukleoari hain ondo lotuta ez daudela kontutan harturik) energia gutxiago eman behar da. BIBLIOGRAFIA: • "Chemistry. Structure and Dynamics". Spencer, Bodner, Rickard. Wiley