© Copy-right : All right are reserved with Prafful Gadhavi

÷u¾f : «VwÕ÷ økZðe (M.

y m e d a c A r e e r a C r a m u K 6. økrýík (Mkk{kLÞ çkwrØ fMkkuxe)

Volume - III •

Ëhuf rðfÕÃkLke Lke[u ½kxk yûkhu ÷¾u÷k þçËku rðfÕÃkLkku sðkçk Au. n

501.

502.

503.

504.

505.

506.

507.

508.

⎛1⎞ 509. ¸ = ⎜ ⎟ íkku n = ? 5 ⎝ ⎠ (a) 2 (b) 1 (c) –2 (d) ±2 4 2 n (–5) ¸ (–5) = 5 íkku n = ? (a) –2 (b) 2 510. (c) 1 (d) –1 12x = 144 íkku x = ........ 2 (a) ±2 (b) –2 5 (c) 1 (d) 2 72x + 1 ¸ 49 = 73 íkku x = ? 511. (a) 2 (b) –2 (c) 3 (d) 4 çku R{khíkku 20 m yLku 25 m Ÿ[e Au. òu yk çkÒku R{khíkku yufçkeòÚke 12 m Lke Ëqhe Ãkh nkuÞ íkku íku{Lkk {Úkk¤k ðå[uLkwt ytíkh þkuÄku. 512. (a) 12 m (b) 13 m (c) 16.9 m (d) 16 m yr{íkLke nk÷Lke ô{h 20 ð»ko yLku ÷e÷kLke nk÷Lke ô{h 4 ð»ko Au íkku fux÷k ð»ko ÃkAe yr{íkLke ô{h ÷e÷kLke ô{h fhíkkt çk{ýe Úkþu ? (a) 12 ð»ko (b) 10 ð»ko (c) 16 ð»ko (d) 18 ð»ko 20, 10, 5, 2.5, ? 513. (a) 5 (b) 12.5 (c) 1.25 (d) 0.125 ®MkÄwLke nk÷Lke ô{h 40 ð»ko yLku ÂM{íkkLke nk÷Lke ô{h 20 ð»ko Au. fux÷kt ð»ko Ãknu÷kt ®MkÄwLke ô{h ÂM{íkkLke ô{h fhíkkt ºký økýe níke ? 510

: 99749 70212)

58

økrýík (Mkk{kLÞ çkwrØ fMkkuxe)

391

(a) 15 ð»ko (c) 5 ð»ko

(b) 10 ð»ko (d) 20 ð»ko

yuf ÔÞÂõík íkuLke ykðfLkku

¾kuhkf Ãkh ¾[o fhu Au

fu su ¾[oLke hf{ Y. 3,000 ÚkkÞ Au íkku íku ÔÞÂõíkLke ykðf þkuÄku. (a) Y. 5,000 (b) Y. 3,500 (c) Y. 10,000 (d) Y. 7,500 yuf MkkÞf÷Lku Y. 819 {kt ðu[ðkLke rðLkÞLku 9% Lke ¾kux òÞ Au. íkku íku MkkÞf÷Lku 5% LkVku {u¤ððk {kxu fux÷k{kt ðu[ðe òuEyu ? (a) Y. 900 (b) Y. 945 (c) Y. 925 (d) Y. 915 yuf yk{eoLkk fuBÃk{kt 800 MkirLkfku {kxu 60 rËðMk [k÷u íkux÷k ¾kuhkf Au. òu 400 MkirLkfku Lkðk ykðu íkku íku ¾kuhkf fux÷k rËðMk [k÷u ? (a) 40 (b) 50 (c) 30 (d) 35 ÃkkýeLke yuf xktfe ¼hðk {kxu Lk¤ 1 Lku 30 r{rLkx ÷køku Au. Lk¤ 2 Lku 40 r{rLkx yLku Lk¤ 3Lku 60 r{rLkx ÷køku Au. òu ºkýuÞ Lk¤ yuf MkkÚku ¾ku÷e Ëuðk{kt ykðu íkku fux÷k Mk{Þ{kt xktfe ¼hkE sþu ? (a) 20 r{rLkx 13 MkuLfz (b) 13 r{rLkx 20 MkufLz (c) 13 r{rLkx 30 MkuLfz (d) 23 r{rLkx yu f Mk{kt í khçkksw [íkw » fku ý Lke çkksw y ku 4 : 5Lkkt «{ký{kt Au òu íkuLke Ãkrhr{rík 54 cm nkuÞ íkku íkuLke çkkswykuLkkt {kÃk ....... yLku ...... Au. (a) 12 cm, 15 cm (b) 12 cm, 13 cm (c) 13 cm, 14 cm MAHESUL TALATI CLASS- 3

© Copy-right : All right are reserved with Prafful Gadhavi (d) 11 cm, 16 cm 514. ûkuºkV¤ þkuÄku.

515.

516.

517.

518.

519.

520.

521.

522.

523.

524.

(a) 54 [ku.Mku{e. (b) 216 [ku.Mku{e. (c) 108 [ku.Mku.{e (d) yuf Ãký Lknª. 5 ´ 3 = 3 ´ 5 yLku 10 + 5 = 5 + 10 yk çktLku Mk{efhýku{kt fÞku rLkÞ{ ÷køkw Ãkzu Au ? (a) ¢{Lkku rLkÞ{ (b) sqÚkLkku rLkÞ{ (c) rð¼ksLkLkku rLkÞ{ (d) ¢{Mkt[ÞLkku rLkÞ{ Mkhðk¤k {kxuLkku íkxMÚk ½xf fÞku Au ? (a) 1 (b) 0 (c) 2 (d) yuf Ãký Lknª. 15 + 9 ¸ 3 – [5 ´ 3 – {5 – (7 – 4)}] (a) 4 (b) –5 (c) 6 (d) 5 7 ´ 3 – 4 + 60 ¸ 10 (a) 21 (b) 23 (c) 24 (d) 25 36Lkkt fw÷ fux÷k yðÞðku Au ? (a) 8 (b) 9 (c) 10 (d) 12 40 yLku 80 Lke ðå[u fux÷e yrð¼kßÞ MktÏÞkyku Au ? (a) 10 (b) 11 (c) 9 (d) 12 24 –21 (10) ´ (10) = ? (a) 1000 (b) 103 (c) a yLku b (d) yuf Ãký Lknª. yuf þiûkrýf ðerzÞku fuMkuxLke AkÃku÷e ®f{ík Y. 250 Au. sLkf ykðe 5 fuMkux Y. 1100{kt ¾heËu Au íkku íkuLku fux÷k xfk ð¤íkh {éÞwt ? (a) 10 % (b) 12 % (c) 15 % (d) 20 % 2 òu x + 9x + c Lkku yuf yðÞð x + 4 nkuÞ íkku c = ? (a) 20 (b) –20 (c) 30 (d) –30 Lke[uLkk{ktÚke fÞk yðÞð a3 + b3 Lkkt Au ? (a) (a + b)(a3 + b3) (b) (a – b) (a2 + ab + b2)

(c) (a + b) (a2 – ab + b2) (d) (a – b)(a2 – b2) 525. 23 + 33 – 53 = ? (a) 8 (b) 27 (c) –125 (d) –90 526. òu (5x + 3y) : (5x – 3y) = 17 : 13 íkku xy = ? (a) 2 : 9 (b) 9 : 2 (c) 5 : 2 (d) 2 : 5 527. òu x : 3 = 26 : 12 nkuÞ íkku x = ? (a)

(b) A yLku D

(c) 7

(d) 6.5

y m e d a c A r e e r a C r a m u K

Kumar Career Academy

íkku a : b = ?

528.

(a) 9 : (–22) (b) (–22) : 9 (c) 8 : 22 (d) 22 : 8 529. yuf ÷tçk[kuhMk {uËkLkLke ÷tçkkE íkuLke Ãknku¤kE fhíkkt çk{ýe Au. òu íkuLke Ãkrhr{ík 36 {exh nkuÞ íkku {uËkLkwt ûkuºkV¤ þkuÄku. (a) 72 [ku.{e. (b) 36 [ku.{e. (c) 24 [ku.{e. (d) yuf Ãký Lknª. 530. 3 xuçAk÷ yLku 2 ¾whþeLke ®f{ík Y. 900 Au 2 xuçk÷ 13 810 a730 7 2 −+−3b2 84 yLku=56 3 ¾whþeLke ®f{ík Y. 850 Au íkku yuf xuçk÷ yLku 92a − 7b 9 yuf ¾whþeLke ®f{ík þkuÄku. 15 cm (a) Y. 200, Y. 150 (b) Y. 150, Y. 200 (c) Y. 200, Y.300 (d) Y. 300, Y. 200 B531. r[ºkkLke ô{h rËþkLke C ô{h fhíkkt 3 ðÄkhu Au. òu 4 9 cm 18 cm

ð»ko ÃkAe rËþkLke ô{h, r[ºkkLke ô{h fhíkkt

3 4

¼køkLke nkuÞ íkku r[ºkkLke nk÷Lke ô{h sýkðku. (a) 4 ð»ko (b) 6 ð»ko (c) 8 ð»ko (d) 10 ð»ko = ?

532.

(a) 2 7 -

2

(c) 7 –

(d) 2 –

= ?

533.

392

– 7

(b) 2

(a)

7 −

(c) 3 +

3

(b)

7 +

3

(d) 3 –

MAHESUL TALATI CLASS- 3

© Copy-right : All right are reserved with Prafful Gadhavi = ?

534. (a)

7 −

5

(b)

(d) 5 − 5 + 70 535. 315 ´ 515 = ........ (a) 330 (b) 1530 (c) 15 15 (d) 530 (c)

( a14 ) 4 × (a 2 )3

536.

( a 7 )3

7

= ?

y m e d a c A r e e r a C r a m u K

(a) a40 (c) a42

(b) a 41 (d) a43

1

(0.25) 2

537.

1 (0.008) 3

(a) (c) 3

= ?

(b) 2.5

(d) a yLku b

538. òu x = 243 nkuÞ íkku x (a) (c)

+ x–

= ?

(b) (d)

= ?

539.

(a) 6 (b) 4 (c) 5 (d) 8 540. yuf ËwfkLkËkh Y. 7500, 28-5-2004Lkkt rËðMku ÔÞks Ãkh ÷kÔÞku. ÔÞksLkku Ëh 8 % níkku. òu ËwfkLkËkhu íkk. 9-8-2004Lkkt rËðMku ÔÞks MkkÚku {qze ÃkkAe ykÃke ËeÄe nkuÞ íkku ËwfkLkËkhu fux÷kt YrÃkÞk [qfÔÞk ? (a) Y. 120 (b) Y. 7620 (c) Y. 7500 (d) Y. 7600 541. Y. 2400Lkwt 9.5 % Lkk ËhÚke 4.5 ð»koLkwt ÔÞks{wÆ÷ þkuÄku. (a) Y. 3426 (b) Y. 3246 (c) Y. 3462 (d) Y. 3264 542. òu x – (a) 9 (c) 3

543. òu 3x – 7y = 8 yLku xy = –1 nkuÞ íkku 9x2 + 49y2 = ? (a) 19 (b) 21 (c) 20 (d) 22 544. òu a + b + c = 3 yLku a2 + b2 + c2 = 17 nkuÞ íkku ab + bc + ac = ? (a) 2 (b) –4 (c) 4 (d) 3 545. òu 2a + b = 8 yLku ab = 6 nkuÞ íkku 4a2 + b2 = ? (a) 40 (b) 50 (c) 60 (d) 70 546. òu Lke[uLke ÃkËkð÷e Ãkqýo ðøko nkuÞ íkku, 25 + 30ab + .......? (a) 9 ab (b) 16 a2b2 (c) 9 a2b2 (d) 16 ab 547. DABC {kt ÐB Lkwt {kÃk ÐALkkt {kÃk fíkkt yzÄwt yLku ÐC Lkwt {kÃk ÐALkk {kÃk fhíkkt ºký økýwt nkuÞ íkku DABC Lkkt ºkýuÞ ¾qýkykuLkk {kÃk þkuÄku. (a) 40, 20, 120 (b) 40, 20, 130 (c) 40, 30, 130 (d) 40, 20, 100 548. òu çku fkurxfkuýLkwt {kÃk 3 : 7 Lkkt «{ký{kt nkuÞ íkku íku 11 1 çkt5Lku ¾qýkLkwt 1{kÃk þkuÄku. 13 10 5293112 7 +− 520 634 − 1] (b) 63, 27 10 [(81) +140 1]27, [(81) 13 10 22xx32 4 (a) (c) a yLku b (d) yuf Ãký Lknª. 549. þtfwLke ð¢MkÃkkxeLkwt ûkuºkV¤ = ........ (a) prl (b) pr2h (c) pr2l (d) yuf Ãký Lknª. 550. 4 fkuÚk¤k yLku 3 çkkuõMkLke ®f{ík Y. 555 Au. 3 fkuÚk¤k yLku 4 çkkuõMkLke ®f{ík Y. 460 Au íkku yuf fkuÚk¤kLke ®f{ík þkuÄku. (a) Y. 100 (b) Y. 120 (c) Y. 150 (d) Y. 170 551. Lke[uLkk{ktÚke fÞwt swËwt Ãkzu Au íku íkkhðku. (a) r[Lkkçk (b) hkðe (c) Mkík÷ws (d) {nkLkËe 552. 17.03264 ¸ 0.404 = ? (a) 41.16 (b) 42.28 (c) 42.26 (d) 42.16

= 3 nkuÞ íkku x2 +

553. 3.5 ´ 8

= ?

(b) 11 (d) 12

økrýík (Mkk{kLÞ çkwrØ fMkkuxe)

393

´ 3.5 = ?

(a) 102

(b) 94

(c) 100

(d) yuf Ãký Lknª. MAHESUL TALATI CLASS- 3

© Copy-right : All right are reserved with Prafful Gadhavi 564. Ãkqýo ðøko çkLkkððk {kxu 24Lku LkkLkk{kt LkkLke MktÏÞk fE MktÏÞk ðzu økwýðwt òuEyu ? (a) 4 (b) 8 (c) 6 (d) 14 565. yuf xktfeLku Lk¤-A 12 r{Lkex{kt yLku Lk¤-B 10 r{rLkx{kt ¼he þfu Au. Lk¤ C yk xktfeLku 8 r{rLkx{kt ¾k÷e fhe þfu Au. òu ºkýuÞ Lk¤Lku yuf MkkÚku ¾ku÷e Ëuðk{kt ykðu íkku xktfe ¼hðk{kt fux÷ku Mk{Þ ÷køkþu ? (a) 10 r{rLkx (b) 20 r{rLkx (c) 48 r{rLkx (d) yuf Ãký Lknª.

554. 17 ´ 12150 ¸ 25 = ? (a) 8092 (b) 8160 (c) 7956 (d) 8262 555. 4

´ ?= 4

¸ 1

(a)

(b) 1

(c)

(d)

556. (1.03)2 ´ 15000 = ? (a) 1591.35 (b) 15913.5 (c) 1576.35 (d) 15763.5 557. ? % ´ 35 – 25 Lkkt 18% = 18.9 (a) 13 (b) 12 (c) 14 (d) yuf Ãký Lknª.

y m e d a c A r e e r a C r a m u K 566. 5

´ ? = 130 íkku ? = ......

558.

(a) 54.17 (c) 50.00

(a) (c) 560. òu

(a) 17

(b) 2

(c) 9

(d) 20

= ?

1 (a) 44 16 19 3 1 1 175 52315 × 16 + 8 ÷ 2 151321 15.1321 6.76 1600 17 58 7 4 (c) 573 532 342 6256

(d)

= ?

(a) 38.9 (b) 3.89 (c) 0.0389 (d) 3.809 561. òu m = 1.5 yLku n = 2.5 nkuÞ íkku ...... 4m2 + 4mn + n2 = ? (a) 16.00 (b) 15.25 (c) 30.25 (d) 14.50 562. òu yuf fkhLku 34 rf{e.Lkwt ytíkh fkÃkíkkt 40 r{rLkx ÷køku íkku fkhLke ÍzÃk þkuÄku. (a) 51 rf{e/f÷kf (b) 50 rf{e/f÷kf (c) 49 rf{e/f÷kf (d) 40 rf{e/f÷kf 563. ykfktûkk yLku yLkw»fkLke ðíko{kLk ô{hLkku økwýku¥kh 8 : 7 Au. ºký ð»ko Ãknu÷k íku{Lke ô{hLkku økwýku¥kh 7 : 6 níkku íkku ºký ð»ko ÃkAe íku{Lke ô{hLkku økwýku¥kh þkuÄku. (a) yþõÞ (b) 8 : 6 (c) 8 : 9 (d) 9 : 8 Kumar Career Academy

= ........

(a) 3 (b) 2 (c) 4 (d) 8 568. 546 + (864 ¸ 32) = ?

(b)

= 389 nkuÞ íkku

+ 5

567.

(b) 81.25 (d) 52.00

= ?

559.

´ 2

(b) 519

(d) yuf Ãký Lknª. 124 × 2 − 3 × 42 2304 569. 560.25 – ? = 739.25 – 241.67 (a) 62.67 (b) 67.62 (c) 62.70 (d) 63.73 570. 18 ´ 144 ¸ 12 ´ ? = 1296 (a) 5 (b) 8 (c) 6 (d) 2 571. 2400 Lkkt 40 % + 600 Lkkt ? % = 3840 Lkkt 50% (a) 50 (b) 40 (c) 80 (d) 160 572. 5, 11, 24, 51, ? (a) 156 (b) 105 (c) 104 (d) 106 573. fkuE yuf MktÏÞk yLku íkuLkk ðøko{q¤Lkku økwýku¥kh 8 nkuÞ íkku íku MktÏÞk MkkuÄku. (a) 2 (b) 4 (c) 8 (d) 10 574. MkkÄkhý ÔÞksLkkt fux÷k Ëhu Y. 8000 Lkwt 4 ð»koLkwt ÔÞks Y. 2000 ÚkkÞ. (a) 8 % (b) 6 %

394

(c) 6 %

(d) 13

%

MAHESUL TALATI CLASS- 3

© Copy-right : All right are reserved with Prafful Gadhavi 575.

= ?

(a) 144 (b) 361 (c) 289 (d) 441 576. ykøkúk : W¥kh «Ëuþ : : fku÷fkíkk : ....... (a) ¼khík (b) {nkhk»xÙ (c) Ãk. çktøkk¤ (d) £kLMk 577. WOMAN Lkku fkuz 12345 yLku SERVANTLkku fkuz 6789450 nkuÞ íkku VOTERSLkku fkuz þwt ÚkkÞ ? (a) 902786 (b) 920786 (c) 972086 (d) 987206

587. (a) LLa (b) Sse (c) MMb (d) PPb 588. (a) EH (b) JM (c) LO (d) TW (e) BF 589. (a) fqíkhwt (b) fkøkzku (c) çkfhe (d) Ÿx (e) økkÞ 590. (a) fkfk-fkfe (b) Ãkrík-ÃkíLke (c) rÃkíkk-{kíkk (d) ¼kE-r{ºk (e) MkMkhk-MkkMkw 591. (a) çkkx÷e yLku rMkhÃk (b)þkneLkku ¾rzÞku yLku þkne (c) Ëzku yLku çkux (d) {kx÷wt yLku Ãkkýe (e) fÃk yLku [k 592. (a) íku÷ yLku Ëeðku (b) ËqÄ yLku r{XkE (c) Ãkkýe yLku çkhV (d) ÷kfzwt yLku xuçk÷ (e) Ãkku÷eyuMxh yLku þxo • 593 Úke 100 {kt fkuE yuf swËwt Ãkzu Au íku íkkhðku. 593. (a) jQN (b) Mip (c) eLR (d) iTQ (e) uSR 594. (a) HGAL (b) ZWMi ? 57 (d) CKNs = (c) PTRb 4 12 595. (a) ÷ku¾tz (b) MkkuLkwt (c) íkktçkwt (d) MkeMkwt (e) fku÷Mkku 596. (a) økwhw (b) {tøk¤ (c) [tÿ (d) þrLk (e) þw¢ 597. (a) Äe{wt-ÍzÃke (b) íkkswt-ðkMke (c) ¼khu-n÷fwt (d) ¼eLkwt-Mkqfwt (e) fkÞo-r¢Þk 598. (a) ykfkþ yLku økøkLk (b) ykÞw yLku ykðf (c) økkihe yLku Ãkkðoíke (d) ½h yLku øk]n (e) xktfe yLku ík¤kð 599. (a) xuçk÷ (b) ¾whþe (c) VŠLk[h (d) fBÃÞqxh 600. (a) ÍzÃke (b) LkkLkwt (c) xqtfwt (d) òzwt (e) ÷ktçkwt 601. 84, 103, 120, 135, ? (a) 144 (b) 148 (c) 142 (d) 150 (e) yuf Ãký Lkne 602. 50, 25, 26, 13, 14, 7, 8, ? (a) 4 (b) 9 (c) 8 (d) 6 (e) 7

y m e d a c A r e e r a C r a m u K

C M D 0 578. G R J ? (a) V (b) S (c) T (d) M 579. ÃkiMkk : YrÃkÞk, Mku{e : {exh, rf÷kuøkúk{ : ....... (a) {urxÙf xLk (b) ÂõðLx÷ (c) økúk{ (d) nuõÞuøkúk{ 580. òu ÃkwÏík, Þwðf, íkYý, çkk¤Ãký yLku rþþwLku fwËhíke ¢{ «{ýu [Zíkk ¢{{kt økkuXððk{kt ykðu íkku [kuÚkk ¢{u fkuý ykðþu ? (a) çkk¤Ãký (b) ÃkwÏík (c) rþþw (d) Þwðf 581. 0, 7, 26, 63, ? (a) 124 (b) 104 (c) 120 (d) 125 582. òu PALAM Lkku fkuz 43 nkuÞ íkku SANTACRUZ Lkku fkuz þwt ÚkkÞ ? (a) 120 (b) 123 (c) 85 (d) 75 583. ðnký : MkwfkLk :: Mk{k[khÃkºk : ...... (a) ðk[f (b) «fkþf (c) MktÃkkËf (d) ÷u¾f 584. 84, 92, 109 yk ©uýe{kt su íkfo ÷køkw Ãkzu Au yu s íkfoLke Lke[uLkk{ktÚke fE ©uýeLku ÷køkw Ãkzu Au ? (a) 9, 17, 36 (b) 34, 42, 59 (c) 63, 71, 89 (d) 7, 16, 32 585. swËwt Ãkzíkwt nkuÞ íkuLku y÷øk íkkhðku ..... (a) 32 : 15 (b) 86 : 42 (c) 56 : 26 (d) 74 : 36 • «&™ Lkt. 586 Úke 592 {kt swËwt Ãkzíkwt nkuÞ íkuLku y÷øk íkkhðku. 586. xÙuLk : zççkkyku :: støk÷ku : ...... (a) V¤ (b) ð]ûkku (c) Vw÷ (d) «kýeyku økrýík (Mkk{kLÞ çkwrØ fMkkuxe) 395

MAHESUL TALATI CLASS- 3

© Copy-right : All right are reserved with Prafful Gadhavi 603. hkfuþ Ãkun÷kt Ãkqðo{kt òÞ Au íÞkhçkkË íku Ërûký{kt òÞ Au. ÃkAe íku Ãkrù{{kt ð¤u Au yLku ytíku s{ýeçkksw ð¤u Au íkku íku fE rËþk{kt sE hÌkku Au ? (a) Ãkqðo (b) W¥kh (c) Ërûký (d) Ãkrù{ (e) Ërûký-Ãkqðo 604. òu ANTONY Lkku fkuz 25 yLku HANDSOME Lkku fkuz 49 nkuÞ íkku HAND Lkku fkuz sýkðku. (a) 16 (b) 9 (c) 27 (d) 25 (e) yuf Ãký Lknª. 605. fuh¤ : ykuLk{ :: íkr{÷Lkkzw : ....... (a) hûkkçktÄLk (b) ðiþk¾e (c) rçkzw (d) ÃkkUøk÷ 606. (a) òLÞwykhe (b) {k[o (c) sw÷kE (d) Vuçkúwykhe 607. (a) Vuçkúwykhe 1992 (b) Vuçkúwykhe 1996 (c) Vuçkúwykhe 2000 (d) Vuçkúwykhe 2002 608. 17, 3, 11, 20 4 = 45 (a) ´, + , –, ¸ (b) ´, ¸, +, – (c) ´, –, +, ¸ (d) yuf Ãký Lknª. 609. 16, 25,9, 5, 18, 23, 14, x, 21, 19, 13, 6 íkku x = ? (a) 17 (b) 35 (c) 27 (d) 11 (e) 15 610. yuf Ãkheûkk{kt 55 «&™ku ÃkqAðk{kt ykÔÞk. Mke{kyu 33 «&™kuLkkt sðkçk Mkk[kt ykÃÞk yLku þe÷eLkeyu 41 «&™kuLkkt sðkçk Mkk[k ykÃÞk. òu Ëhuf Mkk[kt sðkçk

614. 18

{kfo fkÃke

÷uðk{kt ykðu ({u¤ðu÷k{ktÚke) íkku þk÷eLke yLku Mke{kLkkt {kfoLkku íkVkðík sýkðku. (a) 19.75 (b) 10 (c) 12.5 (d) 11.5 611. çku MktÏÞkykuLkku íkVkðík 5 Au yLku íku{Lkku økwýkfkh 150 Au. íkku íku{Lkk ÔÞMíkLkku íkVkðík þkuÄku.

(a) 25

(b) 25

(c)

(d)

(e) yuf Ãký Lknª. 615. 11475 ¸ 27 – 7263 ¸ 27 = ? (a) 157 (b) 156 (c) 166 (d) 146 (e) yuf Ãký Lknª. 616. 1512 ´ 35 ¸ 24 = ? (a) 2105 (b) 2206 (c) 2250 (d) 2205 (e) yuf Ãký Lknª.

617. (24)2 ¸ = 96 (a) 6 (b) 16 (c) 4 (d) 36 (e) yuf Ãký Lknª. 618. 14.443 ¸ 0.13 + 143.13 ¸ 0.13 = ? (a) 2212.00 (b) 122.21 (c) 1212.10 (d) 221.20 5 3 5 11 2 4 1 12? 322 1 ⎞ yuf⎛ Ãký Lknª. 1⎞ ⎛1450 × (e) ⎜12 ⎟ ×3 ⎜ 54 Lkkt 7 ⎟ 2 14 67276 444 Lkkt 10 3 15 3 4 6 525 5 30 8 ⎝ 619. (21) ⎠ ⎝– ? = (12) ⎠ (a) 270 (b) 296 (c) 280 (d) 297 (e) yuf Ãký Lknª. = ?

620.

(a) 35

(b) 42

(c) 28

(d) 45

(e) yuf Ãký Lknª.

= ?

621.

(c)

= ? + 12

y m e d a c A r e e r a C r a m u K

{kxu 1 {kfo yLku Ëhuf ¾kuxk sðkçk {kxu

(a)

– 5

(b)

(d) 5

612. ?, 70, 560, 5040, 50400 (a) 10 (b) 14 (c) 35 (d) 25 613. 3, 14, 47, ?, 443, 1334 (a) 133 (b) 146 (c) 89 (d) 119 Kumar Career Academy

(a) 6

(e)

(e) 25

(e) 220

(b) 2

1 (d) 2 (e) yuf Ãký Lknª. 622. 0.19 ´ 0.019 = ? (a) 0.0361 (b) 0.361 (c) 3.61 (d) 0.00361 (e) yuf Ãký Lknª.

(c)

396

MAHESUL TALATI CLASS- 3

© Copy-right : All right are reserved with Prafful Gadhavi 623. (14)2 – 0.14 = (a) 2560.00 (c) 256.00 (e) yuf Ãký Lknª. 624. 36 ´ ? = 2687 (a) 258 (c) 248 625. ? ´ 33 = 12 ´ (a) 24 (c) 16 626. (1.12)2 ´ 4000 (a) 5017.6 (c) 5856.4 (e) yuf Ãký Lknª.

? (b) 140.00 (d) 1400.00 + 1326 + 5275 (b) 257 (d) 267 8 ´ 11 (b) 48 (d) 40 (e) 32 = ? (b) 501.76 (d) 585.64

y m e d a c A r e e r a C r a m u K

627. 2340 ¸ 15 + = 180 íkku x = ? (a) 484 (b) 576 (c) 17 (d) 24 (e) 216 628. (21)2 ¸ 49 ´ 6 = ? (a) 2.4 (b) 1.5 (c) 54 (d) 36 = ?

629. (a)

7 8

(c) 2

(b) 2 (d)

(e) yuf Ãký Lknª. 630. 450 Lkkt x % + 335 Lkkt (a) 45 (b) (c) 25 (d) (e) yuf Ãký Lknª. 631. 22 ´ 9 – 72 = ? (a) 191 (b) (c) 144 (d) (e) 148

20% = 251 30 40

149 247

= ?

632. (a) 5 (c)

633. ? Lkkt 150 % = 375 (a) 450 (b) 750 (c) 250 (d) 350 634. P = 15000 Y., N = 3 ð»ko, MkkËwt ÔÞks = Y. 5400 Lkku ÔÞksLkku Ëh (R) = ........ (a) 11.5 (b) 12.5 (c) 15 (d) 12 (e) 16 635. 3, 7, 15, ?, 63 (a) 19 (b) 27 (c) 31 (d) 41 (e) 35 • «&™ Lkt. 636 Úke 640 Lke[uLke {krníke Ãkh ykÄkrhík Au. yûkh : 6 9 0 8 7 3 2 4 fkuz : L K Z P O S T N 636. 7960243 (a) QKLZTNS (b) QLKZTNS (c) QKLZNTS (d) QPKZTNS (e) yuf Ãký Lknª. 637. 870364 (a) PQZSLT (b) PQZKLN (c) PQSZLN (d) PQZSLN (e) yuf Ãký Lknª. 638. 70982346 158x × 37 −281× 5 12 × ×(a)2 QZKPTSSL (b) QZKPTSZL 87 7 (1599) 11 825 + 63 (c) QZKPTSLZ (d) QKZPTSNL (e) yuf Ãký Lknª. 639. 9783046 (a) KQSTZNL (b) KQSPZNL (c) KQPSZNL (d) KQPSZSL (e) yuf Ãký Lknª. 640. 36973248 (a) SLKQSTKP (b) SLKQSTNP (c) SLQSTPZN (d) SLQKSTPL (e) yuf Ãký Lknª. 641. swËwt Ãkzíkwt nkuÞ íkuLku y÷øk íkkhðku. (a) 26 (b) 10 (c) 170 (d) 48 (e) 290 642. 159 ´ 158 = 15x íkku x = ? (a) 17 (b) 16 (c) 15 (d) 18 (e) 9

1 2 11

(b) 3

643.

(d)

(a) 799 (c) 3198 (e) yuf Ãký Lknª.

(e) yuf Ãký Lknª. økrýík (Mkk{kLÞ çkwrØ fMkkuxe)

= ?

397

(b) 2556801 (d) 6339

MAHESUL TALATI CLASS- 3

© Copy-right : All right are reserved with Prafful Gadhavi 644. 644 ´ 82 = 8? (a) 6 (b) 8 (c) 10 (d) 16 645. 15, 19, ?, 27, 31 (a) 21 (b) 23 (c) 20 (d) 25 (e) yuf Ãký Lknª. 646. 2, 5, 7, 12, 19, 31, ? (a) 50 (b) 43 (c) 49 (d) 54 (e) 143 647. 1, 4, 9, ?, 25 (a) 15 (b) 17 (c) 14 (d) 20 (e) yuf Ãký Lknª. 648. 106, ?, 94, 88, 82 (a) 102 (b) 112 (c) 96 (d) 100 (e) 105 649. 17, 19, 16, 20, ?, 21 (a) 14 (b) 17 (c) 15 (d) 19 (e) yuf Ãký Lknª. 650. 2, 3, 6, 15, 45, ? (a) 135 (b) 90 (c) 75 (d) 145 (e) yuf Ãký Lknª. 651. fkxfkuý rºkfkuý{kt yuf ¾qýkLkwt {kÃk 35° nkuÞ íkku çkeò ¾qýkLkwt {kÃk ......... Au. (a) 65° (b) 55° (c) 45° (d) 35°

655. (a) 2 (c) 4

(b) 6 (d) 8 1

656.

225 − 53 125 + (100) 2 = ?

(a) 5 (c) 10

(b) 0 (d) 15

y m e d a c A r e e r a C r a m u K = ?

652.

(a) 152 (c) 216

(b) 126 (d) 316

(e) 326

289 + 361 = ? (a) 1089 (b) 1309 (c) 1296 (d) 1156 (e) 1166 9 654. òu x = nkuÞ íkku = ? 4

653.

(a)

⎛3⎞ (b) ⎜ ⎟ ⎝2⎠

(c)

(d)

Kumar Career Academy

27

1

1

657. (814 + 1) (814 − 1) = ? (a) 2 (c) 6

(b) 4 (d) 8

658.

(a) 1 (b) 0 (c) 2 (d) 4 659. òu fkuE yuf þnuhLke ðMíke 2 % Lkk ËhÚke ðÄíke nkuÞ íkku fux÷k ð»ko{kt çk{ýe ÚkkÞ ? (a) 36 (b) 18 27 27 a + b b + c +a x 1 1 9 27 49 28 1 c ⎞c16 × 12⎛ ×xb ⎞ 3 ⎛⎛( x1223x×a⎞⎞x⎞4) (c) ⎛ x(d) 6 (64) ⎜⎜7660. ⎟ 14 3 × 94% ⎛ 2 ⎞ 3 9⋅×⎜y{w ? {wfu Au íkku ⋅ ⎜⎜ =Lkk?⎟⎟ Ëhu çku=Lf{kt ⎜⎝⎝5 3332xb⎠⎟⎠×⎟⎟⎜ 5{Lke»k ⎟ ⎜ xcf1⎟⎟ hf{ 1⎝ x a ⎠ ⎝ ⎠⎝ fux⎠÷k Mk{Þ{kt ⎝ ⎠ íku çk{ýe 33 2 3 Úkþu ? (a) 36 ð»ko (b) 18 ð»ko (c) 24 ð»ko (d) 9 ð»ko 661. –x {kt x yu ...... MktÏÞk Au. (a) ÄLk (b) Éý (c) fne Lkk þfkÞ (d) yuf Ãký Lknª. 662. a – b = –8, ab = –12 nkuÞ íkku a3 – b3 þkuÄku. (a) –222 (b) –220 (c) –224 (d) 224 663. sËwt Ãkzíkwt nkuÞ íkuLku y÷øk íkkhðku. (a) ytË{kLk-rLkfkuçkkh (b) [tËeøkZ (c) ÃkkUrz[uhe (d) ÷ûkîeÃk (e) rËÕne 664. swËwt Ãkzíkwt nkuÞ íku y÷øk íkkhðku. (a) ILO (b) UNESCO (c) UNICEF (d) IBRD (e) ISI 665. swËwt Ãkzíkwt nkuÞ íku y÷øk íkkhðku. (a) {øk (b) $zk (c) {ktMk (d) fXku¤ (e) ½ô

398

MAHESUL TALATI CLASS- 3

© Copy-right : All right are reserved with Prafful Gadhavi 666. økktÄS : Ëktze {k[o : MkhËkh ðÕ÷¼¼kE Ãkxu÷ : ... (a) Ëuþe hkßÞkuLkwt yufefhý (b) ykÍkË ®nË Vkus (c) çkúñ Mk{ks (d) MkíÞkøkún 667. Ãk]Úðe : MkqÞo : Ãkqðo : : þw¢ : MkqÞo : ....... (a) W¥kh (b) Ërûký (c) Ãkqðo (d) Ãkrù{ 668.

? + 226 = 790 Lkk

y m e d a c A r e e r a C r a m u K

(a) 150 (b) 175 (c) 135 (d) 145 (e) yuf Ãký Lknª. 669. ? ¸ 6 = 860 Lkkt 30% (a) 1548 (b) 1624 (c) 17208 (d) 1428 (e) yuf Ãký Lknª. 670. 19

675. Ãkýo : õ÷kuhkuVe÷ : : Ënª : ..... (a) ÷uõxkuÍ (b) ÷uõxuÍ (c) Mkw¢kuÍ (d) Mkw¢uÍ 676. PEAK Lkku CODE 3512 yLku DINELkku fkuz 6895 nkuÞ íkku KINDLkku fkuz ÷¾ku. (a) 2396 (b) 2986 (c) 2896 (d) 2596 677. swËwt Ãkzíkwt nkuÞ íku y÷øk íkkhðku. (a) V¤ (b) Ãkýo (c) Ãkw»Ãk (d) ð]ûk (e) Úkz 678. 54638 {kt yufe MktÏÞk{ktÚke 1 ½xkzíkkt yLku çkufe MktÏÞk{kt 1 W{uhíkkt Lkðe MktÏÞkLkkt ytfkuLkku Mkhðk¤ku ....... Úkþu. (a) 26 (b) 29 (c) 25 (d) 28 (e) 27 679. AC, FH, KM, PR, ? (a) UW (b) UV (c) VX (d) VW (e) TV

+ 23

= ?

– 24

680.

(a) 25

671.

672.

673.

674.

= ?

(b) 19

(a) 15 (b) 60 (c) 112.5 (d) 225 (c) (d) 19 13 13 142 ? × 15 × 15 15 2 5792 3 (e) yuf Ãký Lknª. 15 5 × 3 ×(16) 2 + 152 ÷ 4 = ? 681. TRADEMARK þçËLkkt Ãknu÷k, ºkeò, Ãkkt[{k 15 yLku Aêk yûkhLkku WÃkÞkuøk fhe fux÷k yÚkoÃkqýo þçËku (a) 18.6 (b) 18.5 çkLkkðe þfkÞ ? (c) 19.6 (d) 19.7 (a) 1 (b) 2 (e) yuf Ãký Lknª. (c) 3 (d) 4 682. 65 + = 83 (e) 4 fhíkkt ðÄkhu (a) 334 (b) 224 Ãkkt[Lkk Mk{qn{ktÚke swËwt Ãkzíkwt nkuÞ íkuLku y÷øk íkkhðku. (c) 324 (d) 254 (a) çkxkfk (b) n¤Ëh 683. yu f ÷kRçkú u h e{kt 30 xfk ÃkwMíkfku ytøkúuS{kt 50 % (c) økksh (d) ykËw (e) {q¤ ÃkwMíkfku rnLËe{kt yLku 500 ÃkwMíkfku çkeS ¼k»kkyku{kt 7 ´ 3 ´ 8 ´ 5 = ? nkuÞ íkku ÷kRçkúuhe{kt fw÷ fux÷k ÃkwMíkfku Au ? (a) 2700 (b) 2750 (a) 980 (b) 1120 (c) 2500 (d) 2600 (c) 452 (d) 151 684. Lkkr¤ÞuhLkk ð]ûkku yLku fuheLkkt ð]ûkkuLkwt økwýku¥kh 5 : 6 Au. òu fw÷ 121 ð]ûkku nkuÞ íkku Lkkr¤ÞuhLkkt ð]ûkkuLke (e) yuf Ãký Lknª. MktÏÞk þkuÄku. P = ¸, R = +, T = –, M = X (a) 50 (b) 55 64R16P8M5T6 = ? (c) 45 (d) 56 (a) 44 (b) 80 685. hkLke Y. 950 Lkwt fkÃkz ¾heËe íkuLke Ãkh çkeò Y. 300 (c) 68 (d) 324 rzÍkRLkªøkLkkt ¾åÞko. òu 30% LkVku fhðku nkuÞ íkku (e) yuf Ãký Lknª. íkuLku fux÷k{kt ðu[ðwt òuEyu ?

økrýík (Mkk{kLÞ çkwrØ fMkkuxe)

399

MAHESUL TALATI CLASS- 3

© Copy-right : All right are reserved with Prafful Gadhavi

686.

(a) Y. 1650 (b) Y. 1600 (c) Y. 1625 (d) Y. 1525 250 økúk{ fuheLkku ¼kð Y. 7.50 Au íkku 5 rføkúk fuheLkku ¼kð þwt ÚkkÞ ? (a) 120 Y (b) 150 Y. (c) 135 Y. (d) 160 Y. 5 xuçk÷, 6 ¾whþeLke ®fík{ Y. 2500 nkuÞ íkku yLku 3 xuçk÷ yLku 2 ¾whþeLke ®f{ík Y. 1300 nkuÞ íkku yuf xuçk÷ yLku yuf ¾whþeLke ®f{ík þkuÄku. (a) Y. 845 (b) Y. 475 (c) Y. 755 (d) Y. 575 6, 36, 216, 1296, ? (a) 1596 (b) 7776 (c) 7676 (d) 8776 yu f ÷t ç k[ku h Mk Ã÷ku x Lke ÷t ç kkE yLku Ãknku ¤ kELkku økwýku¥kh 4 : 3 nkuÞ yLku yk Ã÷kuxLke Ãkrhr{íke 28 {exh nkuÞ íkku Ã÷kuxLke ÷tçkkE þkuÄku. (a) 20 {exh (b) 12 {exh (c) 16 {exh (d) 14 {exh

696. 75 – 73 = ? (a) 16464 (c) 16446

(b) 16644 (d) 16446

697.

(a) 39 (b) 1521 (c) 1551 (d) 2441 687. 698. swËwt Ãkzíkwt nkuÞ íku y÷øk íkkhðku. (a) 0 (b) 1 (c) 5 (d) 100 (e) 2.5 699. 8 : 16P : : 6 : 12L : : 11 : ....... (a) 22C (b) 22V 688. (c) 24D (d) 22W 700. ACAB BDBCCEC ? (a) B (b) F 689. (c) D (d) C 701. hk{, hkò yLku ~Þk{u yLkw¢{u Y. 1500, Y. 3000 yLku Y. 4500 Lkwt hkufký fÞwO. òu ð»koLku ytíku 4200 Y. Lkku LkVku ÚkÞku nkuÞ íkku ~Þk{Lkku LkVku þkuÄku. (a) Y. 2100 (b) Y. 2000 (c) Y. 2250 (d) Y. 1850 690. íkku ? = ...... 702. 40 {kýMkku yuf fk{ 90 rËðMk{kt Ãkqýo fhu íkku íkus (a) 162 (b) 164 fk{Lku 50 rËðMk{kt Ãkqýo fhðk fux÷k {kýMkku òuEyu ? (c) 18 (d) 16 (e) 14 2 12 1 1024 ?(a)= 144 ? + 17 3136 (b) 82 3? = 27 3 2 (c) 72 (d) 102 ¼køk 18 Au íkku íku MktÏÞkLkku 691. yuf MktÏÞkLkkt yzÄkLkku 3 3 703. fkuE yuf MktÏÞk yLku íkuLkkt th Lkku íkVkðík 120 nkuÞ 5 ¼køk fux÷ku ? íkku íku MktÏÞkLkkt 30% fux÷k ? (a) 18 (b) 16 (a) 75 (b) 85 (c) 19 (d) 17 (e) 20 (c) 80 (d) 95 (e) 90 692. økúeLk nkWMk yMkh : fkçkoLk zkÞkuõMkkRz íkuðe s heíku 704. 9, 27, 81, ?, 729 ykuÍkuLk Míkh ¼tøk : ..... (a) 243 (b) 324 (a) CFC (b) r£ykuLk (c) 162 (d) 405 (e) 486 (c) (a) yLku (b) (d) DFC + ? = 6 ´ 72 693. WTO : SLkeðk : MðexÍh÷ìLz : : WHO : ..... : 705. ....... (a) 524 (b) 348 (a) hku{, Rxk÷e (b) LÞqÞkufo, USA (c) 426 (d) 448 (c) Rxk÷e, UK (d) s{oLke, ÃkurhMk 706. fuhe : V¤ : : çkxkfk : ...... (e) yuf Ãký Lknª. (a) V¤ (b) «fktz 4 13 13 694. 12 ´ 2 ´ 6 = ? (c) Vq÷ (d) {q¤ (a) 1220 (b) 12 17 (e) yuf Ãký Lknª. (c) 1213 (d) 127 707. A yu BLke çknuLk Au C yu D Lkku ¼kE Au. D yu 695. Lke[uLke ©uýe{kt ? Lke søÞkyu þwt ykðþu ? A Lke çknuLk Au. íkku B, D Úke fE heíku MktçktrÄík Au ? 223234234523456234567234567 ? (a) ¼kE (b) ¼kE yÚkðk çknuLk (a) 2 (b) 3 (c) çknuLk (d) {krníke yÃkqhíke (c) 4 (d) 8 (e) yuf Ãký Lknª. Kumar Career Academy 400 MAHESUL TALATI CLASS- 3

y m e d a c A r e e r a C r a m u K

© Copy-right : All right are reserved with Prafful Gadhavi 708. STOP þçËLkkt Ëhuf yûkhLkku {kºk yufðkh WÃkÞkuøk fhðkÚke fux÷kt yÚkoÃkqýo þçËku çkLkkðe þfkÞ ? (a) yuf (b) çku (c) ºký (d) ºký fhíkkt ðÄkhu 7.5 4.5 709. 10 ´ 10 ¸ 102 = 10? (a) 10 (b) 6 (c) 8.5 (d) 9.5

718.

+ 187 = 200 (a) 1089 (b) 169 (c) 13 (d) 26 = ?

719. (a) 3

(b) 2

710. 36 ´ 45 + = 1700 (c) (d) 4 (a) 640 (b) 360 720. òu çkìLf{kt {qfu÷e ÚkkÃký çku ð»ko{kt çk{ýe fhe Ëuðe (c) 80 (d) 6400 nkuÞ íkku ÔÞksLkku Ëh fux÷ku nkuðku òuEyu ? • «&™ Lkt. 715 Lke[uLke {krníke Ãkh ykÄkrhík Au. (a) 24 % (b) 36 % ytf 0 7 3 1 4 6 8 5 9 2 (c) 25 % (d) 50 % fkuz R I M P B D H A T N (1) òu MktÏÞkLke þYykík yLku ytík{kt yÞwø{ MktÏÞk nkuÞ 721. òu çkìLf{kt {qfu÷e ÚkkÃký 8 ð»ko{kt çk{ýe fhðe nkuÞ íkku ÔÞksLkku Ëh fux÷ku nkuðku òuEyu ? íkku «Úk{ yLku ytíkLkkt ytfLku $ fkuz ykÃkðku. (a) 6 % (b) 8 % (2) òu þYykík yLku ytík{kt Þwø{ MktÏÞk nkuÞ íkku (þqLÞ (c) 9 % (d) 10.5 % Mkrník) íkku þYykíkLkkt ytíkLkkt ytfLku # fkuz ykÃkðku. 711. 314926 Lkku fkuz sýkðku. 722. x ´ = 12 (a) MPBDHA (b) MPBTND (c) MPBTNA (d) $SPTN$ (a) 136 (b) 108 (e) yuf Ãký Lknª. (c) 144 (d) 132 712. RATHIM Lke[uLkk{ktÚke fE MktÏÞk hsq fhu Au ? 723. yuf ðíkwo¤Lke Ãkrhr{rík 88 cm nkuÞ íkku íkuLkwt ûkuºkV¤ 9727? ×123þku÷2Äku18 (a) 095873 (b) 059673 × × . 82 3 6(a)7 576 cm2 (c) 059871 (d) 059873 (b) 576 cm 2 (e) yuf Ãký Lknª. (c) 616 cm (d) 616 cm 713. 4521736 Lkku fkuz sýkðku. 724. òu 2x – 3y = 1 yLku 3x + y = 18 íkku (a) BANPIMD (b) BANPIRD x–y=? (c) #ANPIM# (d) #BAMPI# (a) –2 (b) 2 (e) yuf Ãký Lknª. (c) –3 (d) 3 714. 348057 Lkku fkuz sýkðku. 725. 2, 5, 11, 23, 47, ? (a) $BHRIA (b) MBHARI (a) 95 (b) 93 (c) $MBHR$ (d) $BHRAI$ (c) 98 (d) 94 (e) 96 (e) yuf Ãký Lknª. 726. 7, 8, 12, 21, 37, ? 715. Lke[uLkk{ktÚke fE MktÏÞk #AMPT# Lku hsq fhu Au ? (a) 64 (b) 62 (1) 453198 (2) 753198 (3) 653192 (c) 63 (d) 65 (e) 66 (a) {kºk 1 yÚkðk 3 (b) {kºk 2 727. 16, 8, 12, 30, 105, ? (c) {kºk 2 yÚkðk 3 (d) {kºk 1 yLku 2 (a) 387.5 (b) 470.5 (e) yuf Ãký Lknª. (c) 367.50 (d) 472.5 716. 122 + 16 = ? 728. 3, 7, 19, 55, 163, ? (a) 180 (b) 160 (a) 475 (b) 487 (c) 240 (d) 156 (c) 467 (d) 485 717. 362 – 242 = ? 729. 11, 16, 23, 32, 43, ? (a) 840 (b) 640 (a) 55 (b) 57 (c) 960 (d) 720 (c) 59 (d) 56

y m e d a c A r e e r a C r a m u K

økrýík (Mkk{kLÞ çkwrØ fMkkuxe)

401

MAHESUL TALATI CLASS- 3

© Copy-right : All right are reserved with Prafful Gadhavi 730. yuf MktÏÞkLkkt 40 % yu çkeS MktÏÞkLkkt

sux÷k

ÚkkÞ Au. íkku «Úk{ MktÏÞk yLku rîíkeÞ MktÏÞkLkku økwýku¥kh þkuÄku. (a) 15 : 16 (b) 15 : 8 (c) 9 : 15 (d) 8 : 17 731. 26 : 5 : : 65 : ...... (a) 3 (b) 6 (c) 7 (d) 8 ´ (223 + x) = 71 íkku x = ?

732.

y m e d a c A r e e r a C r a m u K

(a) 342 (c) 345 733.

(b) 346 (d) 348

¸ 0.5 = ?

(a) 5 (c) 500

(b) 50 (d) 2.5

734. 60 Lkkt 640% Lkkt (a) 24 (c) 18

(a)

736.

737.

738.

739.

740.

741.

Lkkt = ? (b) 32 (d) 12 (e) 16

745.

´ 34 = ?

735.

•

(a) 1950 (b) 1060 (c) 1350 (d) 450 742. ½rzÞk¤Lkku f÷kfLkku fktxku 72 f÷kf{kt fux÷kt [¬h Ãkqýo fhu ? (a) 3 (b) 4 (c) 6 (d) 8 1 1 743. , , 1, 3, 9, ? 9 3 (a) 27 (b) 16 (c) 81 (d) 14 744. 2 £ x < 12 = ? (a) {2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11} (b) {2, 3, 4, 5, ...... 12} (c) {1, 2, 3, 4, ...... 11} (d) yuf Ãký Lknª. = ?

(a)

(b)

(c)

(d)

(b)

125 12250 43746. 78464 1 −1+3 ? = ? 6.25 81 ⎛125 ⎞ 24 (0.25) 5 2 3 250 7 8 6 4 4624 ⎜ 624 ⎟ (c) (d) ⎝ ⎠ 1 3 (0.008) (a) 2.5 (b) «&™ Lkt. 736 Úke 738 Lke[uLke {krníke Ãkh ykÄkrhík Au. PROTEIN þçË{kt Ãknu÷kt ÔÞtsLkkuLku ykÕVk çkuxef÷e (c) 0.4 (d) b yLku c økkuXðku íÞkhçkkË MðhLku ykÕVkçkuxef÷e økkuXðku. 747. 120 Y. Lke ðMíkw Ãkh 12.5% Lkku LkVku {u¤ððk íkuLku økkuXðýe fÞko çkkË R yLku I ðå[u fux÷kt yûkhku ykðþu ? ........ Y.{kt ðu[ðe Ãkzu ? (a) yuf (b) çku (a) Y. 140 (b) Y. 135 (c) ºký (d) [kh (c) Y. 145 (d) Y. 150 økkuXðýe fÞko çkkË s{ýe çkkswÚke ºkeswt yûkh fÞwt ? 748. {Lke»ku yuf Mfqxh Y. 8400 {kt ¾heãwt. 2400 Y. (a) T (b) O íkuLke ÃkkA¤ ÃkuR®Lxøk ðøkuhuLkwt ¾[o fÞwO yLku 15,525 (c) R (d) E Y.{kt ðu[e LkkÏÞwt íkku {Lke»kLku fux÷k xfk LkVku ÚkÞku ? økkuXðýe fÞko çkkË zkçke çkkswÚke ºkeswt yûkh fÞwt ? (a) 15 % (b) 20 % (a) R (b) N (c) 12 % (d) 24 % (c) O (d) P 749. 315 = ......... Lkkt 90% 580 Lkkt 12% + ? = 94 (a) 325 (b) 300 (a) 26.4 (b) 24.4 (c) 350 (d) 360 (c) 30.4 (d) 31.4 750. {Lke»k 500 Y. 1 ð»ko {kxu 4 % Lkkt ËhÚke MkkËk = 102 ÔÞksu {wfu Au ßÞkhu yr{ík 500 Y. 1 ð»ko {kxu (a) 225 (b) 100 [¢ð]rØ ÔÞksu {wfu Au íkku MkkËk ÔÞks yLku [¢ð]rØ (c) 400 (d) 625 ÔÞksLkku íkVkðík þkuÄku. ¾kuxe MktÏÞk þkuÄku. (a) 0 (b) 20 Y. 150, 450, 750, 1060, 1350, 1650, 1950 (c) 40 Y. (d) 60 Y.

Kumar Career Academy

402

MAHESUL TALATI CLASS- 3

© Copy-right : All right are reserved with Prafful Gadhavi

y m e d a c A r e e r a C r a m u K ÷u¾f : «VwÕ÷ økZðe (M.

Volume - I

6. økrýík (Mkk{kLÞ çkwrØ fMkkuxe)

yuf ÂõðÍ fkuÂBÃkxeþLk{kt Ëhuf xe{Lku 20 «&™ku 6. ÃkqAðk{kt ykÔÞk. Ëhuf Mkk[kt sðkçk {kxu íku{ýu 5 ÃkkìRLx {éÞk yLku Ëhuf ¾kuxkt sðkçk Mkk{u 5 ÃkkìRLx çkkË ÚkÞk. ({u¤ðu÷k ÃkkìRLx{ktÚke) xe{ALkkt 60 ÃkkìRLx ÚkÞkt íkku íku{Lkkt fux÷kt «&™ku ¾kuxkt ÃkzÞk nþu ? (a) 4 (b) 5 (c) 6 (d) 8 2. yuf ÃkkRÃkLku çku ¼køk{kt fkÃkðk {kxu 6 r{rLkx òuEyu íkku Ãkkt[ ¼køk fhðk {kxu fux÷k r{rLkx 7. òuEyu ? (a) 15 (b) 30 (c) 24 (d) 36 3. Mkkík þnuhku{ktÚke ËhufLku yufçkeò MkkÚku xur÷VkuLk ÷kRLkÚke òuzðk nkuÞ íkku fw÷ fux÷e xur÷VkuLk 8. ÷kRLMk Lkkt¾ðe Ãkzu ? (a) 20 (b) 23 (c) 21 (d) 24 2 4. òu 9A = 12A + 9b yLku B2 = 2B + 3 nkuÞ íkku 5A + 7B = ........ 9. (a) 31 (b) 41 (c) 51 (d) 47 5. Mke{k yuf yXðkrzÞk{kt 16 f÷kf xe.ðe. swyu Au. íku Mkku{ðkhÚke þrLkðkh sux÷wt xe.ðe. swyu Au yuLkk fhíkkt çk{ýwt hrððkhu swyu Au íkku íku hrððkhu fux÷kt f÷kf xe.ðe. swyu Au ? (a) 3 f÷kf (b) 4 f÷kf (c) 8 f÷kf (d) 10 f÷kf økrýík (Mkk{kLÞ çkwrØ fMkkuxe) 71 1.

: 99749 70212)

LkkMkeh yuf çknw{k¤e R{khík{kt ËqÄ ykÃkðkLkwt fk{ fhu Au. MkkiÚke Ãknu÷k íku r÷Vx ÷E çkkh{k {k¤u ËqÄ ykÃku Au. íÞkhçkkË íku íÞkt r÷Vx îkhk çkeò 10 {k¤u WÃkh sE ËqÄ ykÃku Au. ÃkAe íku 7 {k¤ Lke[u Qíkhu Au yLku ËqÄ ykÃku Au. íÞkhu íku R{khík{kt {æÞ{Úke çku {k¤ WÃkh Au íkku íku R{khík fux÷k {k¤Lke nþu ? (a) 22 (b) 23 (c) 24 (d) 26 yuf xurLkMk {u[{kt 12 ¾u÷kzeyku Au. òu «íÞuf ¾u÷kze yufçkeò MkkÚku h{u íkku fw÷ fux÷e {u[ku ÚkkÞ ? (a) 63 (b) 144 (c) 64 (d) 66 Mkkík økk{zkyku{ktÚke Ëhuf økk{Lku yufçkeò MkkÚku xur÷VkuLk ÷kRLkÚke òuzðk nkuÞ íkku fux÷e xur÷VkuLk ÷kRLMk Lkk¾ðe Ãkzu ? (a) 20 (b) 23 (c) 21 (d) 24 yuf MkfoMk{kt rxrfxLkku Ëh ÃkwÏík ÔÞÂõík {kxu Y. 40 yLku çkk¤fku {kxu Y. 20 Au. nrhrfþLk ÃkkuíkkLkkt [kh Ãkkrhðkrhf MkÇÞkuLku ÷ELku MkfoMk{kt økÞk. íkuyku Y. 160 rxrfxku {kxu [qfÔÞk. çkk¤fkuyu Y. 15Lke yuf yuðe ykRMk¢e{ ÃkkA¤ fux÷ku ¾[o ÚkÞku Au ? (a) Y. 25 (b) Y. 30 (c) Y. 35 (d) Y. 20 MAHESUL TALATI CLASS- 3

© Copy-right : All right are reserved with Prafful Gadhavi òu A = 1, PAT = 37 íkku TAP = ? (a) 73 (b) 37 17. (c) 36 (d) 38 11. òu yuf çkÚko zu Ãkkxeo{kt 40 MkÇÞku nkuÞ yLku Ëhuf Ëhuf yufçkeòÚke nkÚk r{÷kðu íkku fw÷ fux÷k þuf nuLzMk ÚkkÞ ? (a) 780 (b) 870 (c) 750 (d) 650 18. 12. ACER þçË{ktÚke fux÷k yÚkoÃkqýo þçËku çkLkkðe þfkÞ ? (a) 1 (b) 2 (c) 3 (d) 4 13. ¾qxíkkt ytf ¼hku. 19. 8 9 10.

?

49 13

(a) 5 (c) 10

5

16 17

59 13 11

(b) 7 (d) 13

y m e d a c A r e e r a C r a m u K 5 256 8 3

(a) 4 (c) 7

(b) 6 (d) 8

5

6

? 3

6

9

4

10

?

16

18

15

4

50

1

8

(a) 69 (b) 93 (c) 99 (d) yufuÞ Lknª. (a) 7 (b) 8 20. Lke[u ykÃku÷e ©uýe{ktÚke ¾kuxe MktÏÞk þkuÄku. (c) 6 (d) 9 844, 420, 208, 102, 47, 22.5, 9.25 14. «&™kÚkoLkkt r[nTLkLke søÞkyu fÞku ytf ykðþu ? (b) 22.5 127 (a) 420 (c) 208 (d) 47 R P 921. 689 òu85?HKUJ yux÷u FISH íkku UVCD yux÷u þwt ? 11 9 676 N 28 32 T (b) STAB 776 (a) STAR F 4 ? J (c) STAL (d) STAK B L 22. Lke[u ykÃku÷ ©uýe{kt yuðe fux÷e MktÏÞkyku Au fu (a) 12 (b) 20 suLke íkhík ÃkAe r[nTLk nkuÞ yLku íkhík Ãknu÷kt yuf (c) 28 (d) 18 yûkh nkuÞ ? PB7EN? 2L*£KW8 $ = 5JD ¸ 2 40 84 5 10 3 V6FG@3CR 10 8 8 15. (a) ºký (b) yuf 15 10 28 1 ? 5 (c) çku (d) yufuÞ Lknª. 23. fkuE yuf fk{Lku 10 ÔÞÂõík 20 rËðMk{kt fhu íkku (a) 25 (b) 35 íkus fk{ 20 ÔÞÂõík fux÷kt rËðMk{kt fhþu ? (c) 45 (d) 15 (a) 40 (b) 10 (c) 20 (d) 30 3 ? 24. yuf Akºkk÷Þ{kt 320 rðãkÚkeoyku Au yLku íku{Lkk 16. 6561 81 {kxu 80 rËðMk [k÷u íkux÷ku ¾kuhkfLkku sÚÚkku Au. 20 rËðMk ÃkAe 20 rðãkÚkeoyku Akºkk÷Þ ËkuzeLku síkkt (a) 18 (b) 24 hnu Au, íkku çkkfeLkkt rðãkÚkeoyku {kxu íku sÚÚkku fux÷k (c) 27 (d) 9 rËðMk ðÄw [k÷þu ? Kumar Career Academy 72 MAHESUL TALATI CLASS- 3 7

14

© Copy-right : All right are reserved with Prafful Gadhavi (a) 64 rËðMk (c) 60 rËðMk

25. 10

27.

28.

29.

30.

31.

32.

33.

4

8

5

6 14 8

6 14 8

6 ? 4

(a) 11 (c) 10 26.

(b) 4 rËðMk (d) 62 rËðMk

18 14

22 11

òu x + (a) 1 (c) 0

=y+

íkku xy = ....... (b) –1 (d) 2

=?

34. 15

(b) 13 (d) 15

(a) 2 6

(b) 2

(c)

(d) 6

y m e d a c A r e e r a C r a m u K

òu çku MktÏÞkykuLkku íkVkðík 3 nkuÞ yLku íkus çku MktÏÞkykuLkkt ðøkkuoLkku íkVkðík 39 nkuÞ íkku {kuxe (a) 3 (b) 1.5 MktÏÞk fE ? (c) 0.50 (d) 0.05 (a) 8 (b) 9 4 (c) 12 (d) 13 yuf þk¤k{kt fw÷ rðãkÚkeoykuLkkt rðãkÚkeoyku 9 36. òu 0.13 ¸ p2 = 13 íkku p = ? Aku f hkyku Au . òu 125 Aku f heyku nku Þ íkku (a) 10 (b) 0.01 AkufhkykuLke MktÏÞk þkuÄku. (c) 0.1 (d) 100 (a) 100 (b) 225 37. Mkwr{ºkk yLku hunkLkkLke ðíko{kLk ô{hLkku økwýku¥kh (c) 125 (d) 25 7:3 Au 6 ð»ko ÃkAe yk økwýku¥kh 5:3 ÚkkÞ íkku íku{Lke ô{hLkku íkVkðík þkuÄku. b +1.75 c − a× ) 1.75 ( c + a − b ) 1.25a ×(1.25 a + b − c) 1.75 11 1 23 40 2 b ⎤3(× 2 24 + 2 × 81 ⎡ ⎡ xc ⎤+ 1.25 × ⎤ (a)216 6 ð»ko (b)⋅ ⎡8x ð»ko =? x ⋅ y x66c ⎥3× 1.75 − 1.75 11 ⎢23 ⎢ a ⎥× 1.25 + 1.25 1.75 ×⎥ 1.25 96 (c) 10 ð»ko (d) ⎢⎣12 xb ⎦ð»ko ⎣3x× ⎦ 24 ⎣x ⎦ (a) 1 (b) 2 38. ©w r íkyu íku L kk ÃkøkkhLkkt 12% yLkkÚkk©{{kt (c) 3 (d) 4 ykÃkðkLkwt Lk¬e fÞwO. Ãkhtíkw ËkLk fhðkLkkt rËðMku íkuLkwt 5 ¢r{f Þwø{ «kf]ríkf MktÏÞkyku A, B, C, D {Lk ÃkrhðíkoLk Úkíkkt íkuýu Y. 3,150Lkwt ËkLk fÞwO fu yLku E Lke Mkhuhkþ 52 Au íkku B ´ E þkuÄku. su íkuýu sux÷wt rð[kÞwO níkwt íkuLkkt 75% níkwt íkku ©wríkLkku (a) 2916 (b) 2988 Ãkøkkh þkuÄku. (c) 3000 (d) 2800 (a) 35,000 Y. (b) 42,500 Y. 167.5 ¸ 83.5 ¸ 27.5 = ? (c) 39,100 Y. (d) 40,000 Y. (a) 8 4 (b) 164 (c) 215 (d) 227 39. 3 ´ x + 30 = 0 íkku x = .... (a) xabc (b) xa + b + c (a) –15 (b) 10 (c) xab + bc + ac (d) 1 (c) 15 (d) yufuÞ Lknª. 40. y{ËkðkË : Mkkçkh{íke : ykurhMMkk : ........ a+b a 17 òu a + b = 23 nkuÞ íkku a − b = ? (a) {nk LkËe (b) fkuMke (c) r¢»Lkk (d) fkðuhe (a) (b) 41. ÌËÞ : hwrÄh :: VuVMkkt : ....... (a) Ãkkýe (b) ðkÞw (c) (d) (c) ïkMk (d) hwrÄhfý

økrýík (Mkk{kLÞ çkwrØ fMkkuxe)

35.

73

MAHESUL TALATI CLASS- 3

© Copy-right : All right are reserved with Prafful Gadhavi 42.

43.

44.

45.

46.

47.

48.

49.

50.

• 51.

52.

53.

54.

òu a + b = b yLku ab = 12 nkuÞ íkku a2 + b2 = ....... (a) 10 (b) 12 (c) 13 (d) 15 B, F, J, P, ....... (a) U (b) V (c) W (d) X 3, 8, 18, 33, 53, ....... (a) 87 (b) 78 (c) 93 (d) 88 195, 175, 150, 120, ....... (a) 85 (b) 35 (c) 150 (d) 80 15, 24, 35, 48, 63, ....... (a) 98 (b) 92 (c) 77 (d) 80 2160, 360, 72, 18, 6, ...... (a) 30 (b) 3 (c) 2 (d) 0 Q-49, P-36, O-25, N-16, ....... (a) L-9 (b) M-4 (c) M - 9 (d) 26 - X ¼khík : MktMkË : RhkLk : ...... (a) zkRx (b) nkWMk ykìV fku{LMk (c) {s÷eMk (d) MkuLkux POP : TAT : NON : ...... (a) GIG (b) NUN (c) DAD (d) WOW Lke[u ykÃku÷k Ãkkt[Lkk Mk{qn{ktÚke fkuE yuf swËwt Ãkzu Au íku þkuÄe fkZku. (a) Bus (b) Train (c) Trolley (d) Car (e) Boat (b) ðíkwo¤ (a) ÷tçk[kuhMk (c) [kuhMk (d) »kxTfkuý (e) Ãkt[fkuý (a) £eÍ (b) fkuBÃÞwxh (c) xe.ðe. (d) hurzÞku (e) sLkhuxh (a) F (b) T (c) J (d) Z (e) W

55. 56. 57. 58. 59.

(a) B (b) R (c) N (d) O (e) W (a) L (b) V (c) X (d) W (e) T (a) 37 (b) 13 (c) 11 (d) 59 (e) 21 (a) 20 (b) 30 (c) 50 (d) 90 (e) 100 òu A yLku BLke ykðfLkku økwýku¥kh 5 : 4 yLku ¾[oLkku økwýku¥kh 3 : 2 nkuÞ yLku ð»koLkkt ytíku su Ëhuf sý 1,600 Y. çk[kðíkkt nkuÞ íkku A Lke ykðf økýku. (a) 3,400 Y. (b) 3,600 Y. (c) 4,000 Y. (d) 4,400 Y. òu (p + q) Lkkt 20% = (p – q)Lkku 50% nkuÞ íkku p : q = ........ (a) 7 : 8 (b) 7 : 3 (c) 7 : 5 (d) 5 : 7 7921 ´ 51 + 374 = ( ? )3 (a) 16 (b) 19 (c) 15 (d) 21 (e) yufuÞ Lknª. 1548, 516, 129, 43, ...... (a) 11 (b) 10.75 (c) 9.5 (d) 12 (e) yufuÞ Lknª. 121, 144, 190, 259, ?, 466 (a) 351 (b) 349 (c) 374 (d) 328 (e) yufuÞ Lknª. BLOATING þçËLku fw÷ fux÷e heíku økkuXðe þfkÞ ? (a) 40320 (b) 5040 (c) 2520 (d) 21600 (e) yufuÞ Lknª. 56 {kýMk fkuE yuf fkÞoLku 24 rËðMk{kt Ãkqýo fhe þfíkkt nkuÞ íkku 42 {kýMkku yk s fkÞoLku fux÷k rËðMk{kt Ãkqýo fhþu ? (a) 18 (b) 32 (c) 98 (d) 48 (e) yufuÞ Lknª. 110 {exh ÷ktçke xÙuLk 72 rf{e/f÷kfLke ÍzÃkÚke 132 {exh ÷ktçkk Ãkw÷Lku fux÷k Mk{Þ{kt Ãkkh fhþu ? (a) 9.8 Mku. (b) 12.1 Mku. (c) 12.42 Mku. (d) 14.3 Mku MAHESUL TALATI CLASS- 3

y m e d a c A r e e r a C r a m u K

Kumar Career Academy

60.

61.

62.

63.

64.

65.

66.

74

© Copy-right : All right are reserved with Prafful Gadhavi 67.

68.

69.

70.

71.

72.

73.

74.

75.

0.3 + 3 + 3.33 + 3.3 + 3.03 + 333 = ...... ? (a) 375.66 (b) 345.99 (c) 375.93 (d) 355.96 (e) yufuÞ Lkne. 15, 25, 40, 130, ?, 2560 (a) 500 (b) 520 (c) 490 (d) 480 (e) yufuÞ Lknª. 186, 94, 48, 25, ?, 7.75 (a) 13.5 (b) 14.8 (c) 12.5 (d) 14 (e) yufuÞ Lknª. 282, 286, 302, ?, 402, 502 ..... (a) 366 (b) 318 (c) 326 (d) 338 (e) yufuÞ Lknª. 5 MktÏÞkykuLke Mkhuhkþ 184.8 Au. Ãknu÷e çku Mkt Ï Þkyku L ke Mkhu h kþ 201.5 yLku Au Õ ÷e çku MktÏÞkykuLke Mkhuhkþ 196 nkuÞ íkku ºkeS MktÏÞk þkuÄku. (a) 133 (b) 129 (c) 122 (d) yuf Ãký Lknª. þçË “FINANCE”Lku fux÷e heíku økkuXðe þfkÞ ? (a) 5040 (b) 2040 (c) 2510 (d) 4080 (e) yufuÞ Lknª. 7428 ¸ 346 ´ 12 = ? (a) 256 (b) 251 (c) 258 (d) 247 (e) 266 726 Lkkt 15.2% ´ 643 Lkkt 12.8% = ...... (a) 9110 (b) 9088 (c) 9100 (d) 9096 (e) 9082 =? (a) 150 (b) 180 (c) 190 (d) 200 (e) 196

76.

3

1092727 = ?

(a) 108 (b) 99 (c) 97 (d) 107 (e) yufuÞ Lknª. 77. çku ytfkuLke yuf MktÏÞkLkkt ytfkuLkku Mkhðk¤ku 16 Au. òu íku{Lkkt ytfkuLke yË÷kçkË÷e fhðk{kt ykðu íkku çkLkíke Lkðe MktÏÞk {q¤ MktÏÞk fhíkkt 18 ykuAe ÚkkÞ Au íkku {q¤ MktÏÞk þkuÄku. (a) 97 (b) 87 (c) 79 (d) yuf Ãký Lknª. (e) yufuÞ Lknª. 78. òu 25a + 25b = 115 nkuÞ íkku a yLku bLke Mkhuhkþ þkuÄku. (a) 4.6 (b) 2.5 (c) 4.3 (d) 4.5 (e) yufuÞ Lknª. 79. yuf MktÏÞkLkkt ðøko{ktÚke òu (74)2 çkkË fhðk{kt ykðu íkku Ãkrhýk{ 5340 ykðu Au íkku íku MktÏÞk þkuÄku. (a) 98 (b) 102 (c) 104 (d) 110 (e) yu f u Þ Lknª. 3 769 × 478 80. çku ¢r{f Þwø{ MktÏÞkykuLkku økwýkfkh 582168 nkuÞ íkku LkkLke MktÏÞk sýkðku. (a) 760 (b) 762 (c) 764 (d) 766 (e) 756 81. òu fkuE yuf fk{Lku x 7 rËðMk{kt yLku y 6 rËðMk{kt Ãkqýo fhu íkku çktLku MkkÚku {¤eLku íku fk{ fux÷k rËðMk{kt Ãkqhwt fhþu ? (a) 3.2 (b) 4.0 (c) 3.7 (d) 2.5 82. òu BAD Lku 5-4-7 fkuz ykÃke þfkÞ íkku DARK {kxuLkku fkuz þwt nkuÞ ? (a) 7-4-20-14 (b) 7-4-21-3 (c) 7-4-21-14 (d) 7-4-20-13 83. 24 30 30 43 43 62

y m e d a c A r e e r a C r a m u K

økrýík (Mkk{kLÞ çkwrØ fMkkuxe)

75

6 13 ? (a) 12 (b) 21 (c) 19 (d) 9 MAHESUL TALATI CLASS- 3

© Copy-right : All right are reserved with Prafful Gadhavi 84.

85.

1 Úke 100Lke ðå[uLke fux÷e MktÏÞkyku yuðe Au fu 93. suLku 7Úke rLk:þu»k ¼køke þfkÞ ? (a) 14 (b) 16 (c) 10 (d) 9 òu 7 h{fzktLku 8 h{fzktLke ¾heËe ®f{ík Ãkh 94. ðu[ðk{kt ykðu LkVkLkkt xfk økýku. (a) 125%

86.

87.

y m e d a c A r e e r a C r a m u K = 3 nkuÞ íkku a3 +

òu

8

(a) 343 (b) 414 (c) 543 (d) 644 % (e) yufuÞ Lknª. C = 5 : 6 nkuÞ 95. (64)4 ¸ (8)5 = ? (a) 812 (b) 88 5 (c) 84 (d) 82 3 11 (e) 8 96. 572 + 38 ´ 0.50 –16 = ? = ....... (a) 289 (b) 305 (c) 448 (d) 565 (e) yufuÞ Lknª. 97. [kh ¢r{f Þwø{ MktÏÞkykuLkku Mkhðk¤ku 60 nkuÞ íkku íku MktÏÞkykuLkkt ðøkkuoLkku Mkhðk¤ku fux÷ku ÚkkÞ ? (a) 2423 (b) 2323 (d) 920 225 16 115 ? × 6 (c) +111 3 2424 −8−2 135 3? = 19 3 9 3 1776 +? 2yu−fuÞ5u Lknª. aa 4 × 3(e)

(b) 14 72 %

(c) 20% (d) 33 òu A : B = 3 : 4 yLku B : íkku A : C = ........ (a) 1 : 2 (b) 2 : (c) 5 : 8 (d) 7 :

(a) 9 (c) 27 88.

0.2 ´ 0.02 ´ 0.002 = 8 ´ 10x íkku x = ? (a) 6 (b) 5 (c) –6 (d) –5 (e) fkuE Lknª.

(b) 18 (d) 36

çkhkçkh :

(a) 5

(b) 21

(c) 4 (d) 3 • ¾kuxe MktÏÞk þkuÄku. 98. 89. 2, 3, 6, 15, 45, 156.5, 630 (a) 3 (b) 45 (c) 15 (d) 6 (e) 156.5 90. 36, 20, 12.8, 6, 5.5, 4.5 (a) 5.5 (b) 6 (c) 12 (d) 20 99. (e) 8 91. [(144)2 ¸ 48 ´ 18] ¸ 36 = (a) 23328 (b) 36 (c) 46656 (d) 216 (e) yufuÞ Lknª. 92. yuf MktÏÞkLkku Ãkkt[{ku ¼køk 81 nkuÞ íkku íku 100. MktÏÞkLkkt 68% fux÷k ÚkkÞ ? (a) 195.2 (b) 275.4 (c) 225.6 (d) 165.8 (e) yufuÞ Lknª. Kumar Career Academy 76

7− 5 =? 7+ 5

3

(a) 6 + 35 (c) 6 + 35 (e) yufuÞ Lknª.

3

(b) 6 − 35 (d) 6 – =?

(a) 7 16 19

(b) 16

(c) 7

(d) 16

(e) yufuÞ Lknª. 636 ¸ 366 = ? (a) 66 (b) 63 24 (c) 6 (d) 612 (e) yufuÞ Lknª. MAHESUL TALATI CLASS- 3

© Copy-right : All right are reserved with Prafful Gadhavi 101. 253 ´ 43 – 8002 = (?)2 (a) 360000 (b) 60000 (c) 3600 (d) 6000 (e) yufuÞ Lknª. 102.

103.

104.

105.

106.

107.

108.

(a) 23 (b) 529 (c) 729 (d) 27 (e) yufuÞ Lknª. yuf MktÏÞkLkkt 63% yLku 45% Lkku íkVkðík 342 Au íkku íku MktÏÞkLkkt 78% þkuÄku. (a) 1342 (b) 1482 (c) 1558 (d) 1670 (e) yufuÞ Lknª. 400 Y. Lkwt 5% Lkkt Ëh Úke 3 ð»koLkwt [¢ð]rØ ÔÞks þkuÄku. (a) Y. 612 (b) Y. 578 (c) Y. 525.5 (d) Y. 630.5 (e) yufuÞ Lknª. yuf fkh 1450 rf{eLkwt ytíkh 24 f÷kf{kt fkÃku íkku fkhLke ÍzÃk þkuÄku. (a) 58 km/h (b) 66 km/h (c) 72 km/h (d) 70 km/h (e) yufuÞ Lknª. yuf fuLxeLk{kt yuf yXðkrzÞk {kxu 28 zÍLk (Dozen) fu¤kt òuEyu íkku 47 rËðMk {kxu fux÷kt fu¤kt òuEyu ? (a) 2256 (b) 322 (c) 196 (d) 2352 (e) yufuÞ Lknª. yuf þk¤k{kt fw÷ rðãkÚkeoykuLke MktÏÞk 5050 Au. òu rðãkÚkeoykuLke MktÏÞk 2450 nkuÞ íkku rðãkÚkeoyku yLku rðãkÚkeoykuLkku økwýku¥kh þkuÄku. (a) 49 : 52 (b) 51 : 50 (c) 50 : 51 (d) 52 : 49 (e) yufuÞ Lknª. 4780 ¸ 296 ´ (23)2 = ? (a) 9870 (b) 6760 (c) 7590 (d) 3430 (e) 8540

109. Mkwr{ík Y. 4762 ðe{k ftÃkLke{kt rLkðuþ fhu Au su íkuLke fw÷ ykðfLkkt 25% Au íkku íkuLke fw÷ ykðf fux÷e ? (a) Y. 28,572 (b) Y. 23,810 (c) Y. 19,048 (d) Y. 14,285 (e) yufuÞ Lknª. 110. yuf Ãkheûkk{kt ÃkkMk Úkðk {kxu fw÷ 441 «kÃíkktf òuEyu. yuf rðãkÚkeoLku 392 «kÃíkktf {¤íkk yLku íku LkkÃkkMk ònuh ÚkÞku. íku 5% Úke LkkÃkkMk ÚkÞku íkku ðÄw{kt ðÄw fux÷k økwýLke Ãkheûkk ÚkE nþu ? (a) 890 (b) 980 (c) 1140 (d) 950 (e) yuf Ãký Lknª. 111. 12 ¾w h þeyku yLku 15 xu ç k÷Lke ®f{ík Y. 58,968 nkuÞ íkku 4 ¾whþe yLku 5 xuçk÷Lke ®f{ík fux÷e ? (a) Y. 19656 (b) Y. 29,484 (c) Y. 39,312 (d) Y. 19566 2 112. òu (92) Lku fkuE yuf MktÏÞkLkkt ðøko{kt W{uhðk{kt ykðu íkku Ãkrhýk{ 10768 {¤u Au íkku íku MktÏÞk þkuÄ=ku. 2209 ? + 24 (a) 46 (b) 48 (c) 2304 (d) 2116 (e) yufuÞ Lknª. 113. yuf fuLxeLk{kt yuf yXðkrzÞk {kxu 427 rføkúk [ku¾k òuEyu íkku {k[o yLku yur«÷ {rnLkk {kxu fw÷ fux÷k [ku¾k òuEþu ? (a) 3660 kg (b) 3782 kg (c) 1891 kg (d) 1800 kg (e) yuf Ãký Lknª. 114. ykÃku÷ ©uýe{ktÚke ¾kuxe MktÏÞk þkuÄku. 51, 102, 204, 406, 816, 1632 (a) 51 (b) 30 (c) 1632 (d) 406 (e) 102 115. yuf ËwfkLkËkhLku yuf ½rzÞk¤ Y. 5076 {kt ðu[íkkt 6% Lke ¾kux òÞ íkku ½rzÞk¤Lke ¾heË ®f{ík þkuÄku. (a) 5,200 (b) 5,600 (c) 5,400 (d) 4,752 (e) yufuÞ Lknª.

y m e d a c A r e e r a C r a m u K

økrýík (Mkk{kLÞ çkwrØ fMkkuxe)

77

MAHESUL TALATI CLASS- 3

© Copy-right : All right are reserved with Prafful Gadhavi 116. yuf [kuhMk Ã÷kuxLkwt ûkuºkV¤ ÷tçk[kuhMkLkkt ûkuºkV¤ 126. fhíkkt çk{ýwt Au. òu ÷tçk[kuhMkLke ÷tçkkE 36 {exh yLku [kuhMkLkwt ûkuºkV¤ 1764 [ku.{e. nkuÞ íkku ÷tçk[kuhMk Ã÷kuxLke Ãknku¤kE þkuÄku. (a) 24.5 {exh (b) 20 {exh 127. (c) 15.5 {exh (d) 25 {exh (e) yuf Ãký Lknª. 117. 36 : 64 :: 81 : ...... (a) 25 (b) 16 128. (c) 121 (d) 49 (e) 100 118. 164 : 84 :: 308 : ...... (a) 164 (b) 178 129. (c) 148 (d) 156 119. 81 : 9 :: 49 : ...... (a) 8 (b) 6 (c) 7 (d) 5 120. 9 ........ 6 ...... 5 = 10 130. (a) –, + (b) +, – (c) +, ´ (d) ´, – 121. 12 ........ 2 ...... 7 = 42 (a) ´, + (b) ¸, ´ 131. (c) +, ´ (d) ´, – 122. òu + {kxu ´, – {kxu y yLku x {kxu z ðkÃkÞwO nkuÞ íkku (524) ´ (222)y 3 = ? (a) 30 (b) 26 (c) 21 (d) 17 123. 8 ........ 2 ...... 5 ...... 5 = 15 (a) ´, +, ¸ (b) +, ´, ¸ 132. (c) ¸, ´, – (d) –, ´, + 124. òu DAY Lkku code ADV nkuÞ íkku NIGHT Lkku fkuz þwt ÚkkÞ ? (a) JLCJQ (b) LMELR (c) KLDKQ (d) PFJEV 133. 125. fkuzªøk ÃkØrík{kt òu BADE Lkku fkuz 12 yLku BYE Lkku fkuz 32 nkuÞ íkku GOOD Lkku fkuz þwt ÚkkÞ ? (a) 39 (b) 56 (c) 52 (d) 41 Kumar Career Academy 78

yrËríkLkku ¢{ WÃkhÚke 5{ku yLku Lke[uÚke 31{ku nkuÞ íkku ðøko{kt fw÷ fux÷kt rðãkÚkeoyku nþu ? (a) 35 (b) 36 (c) 37 (d) 38 ykðíke fk÷ ÃkAe {khku sL{rËðMk Au. ykðíkk yXðkrzÞu yks rËðMku hûkkçktÄLk ykðu Au. yksu Mkku{ðkh Au íkku hûkkçktÄLk ÃkAe fÞku ðkh ykðþu ? (a) {tøk¤ðkh (b) çkwÄðkh (c) økwhwðkh (d) þw¢ðkh òu Mðíktºkíkk rËðMk hrððkhu ykðu íkku r¢Mk{Mk õÞkhu ykðþu ? (a) økwhwðkh (b) þw¢ðkh (c) þrLkðkh (d) hrððkh çku MktÏÞkykuLkku økwýkfkh 120 Au yLku íku{Lkku ðøkkuoLkku Mkhðk¤ku 289 nkuÞ íkku íku çku MktÏÞkykuLkku íkVkðík sýkðku. (a) 7 (b) 8 (c) 9 (d) 5 [kh yktfzkLke {kuxk{kt {kuxe MktÏÞk yLku [kh yktfzkLke LkkLkk{kt LkkLke MktÏÞkLkku íkVkðík þkuÄku. (a) 8999 (b) 9899 (c) 9988 (d) 8998 [kh «kÃíkktfku{ktÚke Ãknu÷k ºký «kÃíkktfkuLke Mkhuhkþ 15 yLku AuÕ÷kt ºký «kÃíkktfkuLke Mkhuhkþ 16 nkuÞ íkku yLku AuÕ÷ku «kÃíkktf 19 nkuÞ íkku Ãknu÷ku «kÃíkktf þkuÄku. (a) 15 (b) 18 (c) 16 (d) 21 ºký çkk¤fkuLke ô{h 7 : 8 : 9 Lkkt «{ký{kt Au. òu MkkiÚke {kuxk çkk¤fLke ô{h 18 ð»ko nkuÞ íkku ºkýuÞLke Mkhuhkþ ô{h þkuÄku. (a) 15 ð»ko (b) 16 ð»ko (c) 14 ð»ko (d) 13 ð»ko 12 Ãkrhýk{ku{ktÚke 11 Ãkrhýk{kuLke Mkhuhkþ 32 Au. òu Ãknu÷k 6 «kÃíkktfkuLke MkhkMkhe 24 yLku AuÕ÷k 6 «kÃíkktfkuLke MkhkMkhe 33 nkuÞ íkku 12{wt Ãkrhýk{ þkuÄku. (a) 49 (b) 65 (c) 50 (d) 55 MAHESUL TALATI CLASS- 3

y m e d a c A r e e r a C r a m u K

© Copy-right : All right are reserved with Prafful Gadhavi 134. 4 {kýMkkuLke Mkhuhkþ ðÞ 42 Au. òu íku{Lke ðÞLkku økwýku¥kh 1 : 3 : 4 : 6 nkuÞ íkku MkkiÚke {kuxk yLku MkkiÚke LkkLkk ÔÞÂõíkLke ðÞLkku íkVkðík sýkðku. (a) 59 ð»ko (b) 60 ð»ko (c) 61 ð»ko (d) 70 ð»ko 135. 360 Lkk 15% + 80 Lkk 20% = ..... (a) 46 Y. (b) 60 Y. (c) 55 Y. (d) 70 Y. 136. yuf þk¤k{kt 55% rðãkÚkeo Akufheyku Au. òu AkufheykuLke MktÏÞk Akufhkyku fhíkkt 4 ðÄw nkuÞ íkku ðøko{kt fw÷ rðãkÚkeoykuLke MktÏÞk sýkðku. (a) 40 (b) 30 (c) 28 (d) 42 137. x Lkkt 20% Lkk 10% = 5 Y. íkku x = ? (a) 250 Y. (b) 240 Y. (c) 270 Y. (d) 230 Y. 138. Lke[uLkk{ktÚke fÞwt rðÄkLk yÞkuøÞ Au ? (a) (4m)m = 4mn (b) 4m ´ 4n = 4m + n

y m e d a c A r e e r a C r a m u K

(c) 4m/4 =

n

4m (d)

139. 167/4 = ? (a) 123 (c) 130 140.

141.

= ±(4)

rËðMk

(c) 13

rËðMk

(d) 13

rËðMk

(d) 3 –

(c) 11

(b) 25

(c) 24

(d) 34

16 5+

?

148.

149.

150.

?

(a) 190 (c) 194

(b) 12

(b) 15 –

(a) 24

(c) 4 –

rËðMk

200 ¸ 100 = ? (a) 3 29 ⎝ 10 ⎠ (b) 780 (c) 920 (d) 979 ©uýe{ktÚke swËe Ãkzíke MktÏÞkLku y÷øk íkkhðku. 1, 4, 9, 16, 25, 36, 50, 54 (a) 1 (b) 9 (c) 50 (d) 64 òu 2A = 3B yLku 4B = 5C nkuÞ íkku A : C = ......... (a) 4 : 3 (b) 8 : 15 (c) 15 : 8 (d) 3 : 4 «Úk{ Ãkkt[ yrð¼kßÞ MktÏÞkykuLke Mkhuhkþ ...... Au. (a) 9 (b) 11

(b) 125 (d) 128

5

(a) 12

0 13 3147. 12 112 25 439 − 100 − 2 – ⎛100 32 )3 ´ 213 = 10 3 − 7 ⎞+ 12 94 −+(2(0.008) ⎜ ⎟

= ?

(a) 4 –

142.

143. 1029 yLku 1030 ðå[uLkku íkVkðík (a) 9 ´ 1029 (b) 9 ´ 1028 9 (c) 29 ´ 10 (d) 8 ´ 1029 144. yuf ðMíkwLku 24,750 Y. {kt ðu[ðkÚke 12 % LkVku Úkíkku nkuÞ íkku íku ðMíkwLke ¾heË ®f{ík þkuÄku. (a) 210 Y. (b) 225 Y. (c) 230 Y. (d) 220 Y. 145. òu A : B = 8 : 9, B : C = 9 : 11 yLku C : D = 11 : 16 íkku A : D = ...... (a) 1 : 2 (b) 2 : 1 (c) 8 : 16 (d) A yLku C 146. A yLku B yuf fkÞoLku 14 rËðMk{kt Ãkqýo fhe þfu Au. B yLku C 21 rËðMk{kt íkÚkk C yLku A 28 rËðMk{kt íku fkÞoLku Ãkqýo fhe þfíkkt nkuÞ íkku ºkýuÞ MkkÚku {¤eLku fkÞo fhu íkku íku fkÞo fux÷k rËðMk{kt Ãkqýo ÚkE sþu ?

(b) 192 (d) 198

økrýík (Mkk{kLÞ çkwrØ fMkkuxe)

(d) 11

151. fE òuze ¾qxu Au ? CX, FU, IR, ...... OL, RI (a) MO (b) LO (c) MN (d) KO 79 MAHESUL TALATI CLASS- 3

© Copy-right : All right are reserved with Prafful Gadhavi 152. yuf þtfw, yuf yÄoøkku¤ yLku yuf Lk¤kfkhLkkt ÃkkÞk 160. 16, 25, 9, 5, 18, 23, 14, ?, 21, 19, yLku Ÿ[kE Mk{kLk nkuÞ íkku íku{Lkk ½LkV¤Lkku 13, 6 økwýku¥kh þkuÄku. (a) 35 (b) 17 (c) 11 (d) 27 (a) 1 : 2 : 3 (b) 2 : 1 : 3 (e) 15 (c) 2 : 3 : 1 (d) 3 : 2 : 1 161. ËeÃkw Ãkqðo íkhV 20 {exh økÞku íÞkhçkkË íku zkçke 153. íkku * = ? íkhV VÞkuo yLku 15 {exh [kÕÞku. Vhe íku s{ýe íkhV VÞkuo yLku 35 {exh [kÕÞku. nðu íku íkuLkk (a) 13 (b) 11 [k÷ðkLkk MÚk¤Úke fux÷k {exh Ëqh nþu ? (c) 10 (d) yufuÞ Lknª. (a) 35 {exh (b) 50 {exh (c) 55 {exh (d) 60 {exh 154. =? 162. yuf {kýMkLkwt Ãkqðo íkhV {w¾ Au. íku ½rzÞk¤Lke fktxkLke rËþk{kt 140 ytþu Ãkrh¼ú{ý fhu Au yLku (a) 250 (b) 2500 ÃkAe 50 ytþu ½rzÞk¤Lkk fktxkLke rðhwØ rËþk{kt (c) 25000 (d) 5000 Ãkrh¼ú{ý fhu Au. nðu fE rËþk{kt íkuLkwt {w¾ nþu ? 155. 128 + 260 − 16 = ? (a) Ãkqðo (b) Ãkrù{ (c) W¥kh (d) Ërûký (a) 12 (b) ±12 163. yu f {kýMkLkw t Ërûký íkhV {kuZwt Au. íku 135 ytþu (c) ±24 (d) ±12.3 ½rzÞk¤Lkk fktxkLke rðhwØ rËþk{kt Ãkrh¼ú{ý fhu 156. yuf MkuLkk{kt 10% {kýMkku ÞwØ{kt {he økÞk. Au yLku ÃkAe 180 ytþLkk ¾qýu ½rzÞk¤Lkk fktxkLke çk[u÷k{ktÚke 10% çke{kheÚke {he økÞk. çkkfe Ãkrh¼ú 9× rËþk{kt 0.085 2 {ý fhu Au. nðu íkuLkwt fE rËþk hnu÷k{ktÚke 12% MkirLkfkuLku yMkûk{ ònuh fhe 8 2.5 × ÷ 2 10 = * t {kuZ9wt nþu ? 13 íkhVLkw × 0.05 Ëuðk{kt ykÔÞk (yÃktøkíkkLkk fkhýu) íkÚkk MkuLkkLke 90.0017 (a) W¥kh-Ãkq ðo (b) W¥kh-Ãkrù{ þÂõík ½xeLku 712800 MkirLkfkuLke hne økE íkku (c) Ërûký-Ãkqðo (d) Ërûký-Ãkrù{ {q¤ MkirLkfkuLke MktÏÞk þkuÄku. 164. nehk yu sÞk fhíkk ÃkiMkkËkh Au, ßÞkhu {kunLk yLku (a) 800000 (b) 1000000 «eík{ fhíkk ÃkiMkkËkh Au. ÷r÷ík sÞk sux÷ku s (c) 900000 (d) 6000000 ÃkiMkkËkh Au. sÞtík nehk fhíkk ÃkiMkkËkh Au. 157. òu ANLONY Lkku code 25 yLku Lke[uLkk{ktÚke fÞwt íkkhý WÃkhkuõík rðÄkLk {kxu HANDSOME Lkku Code 49 nku Þ íkku ÞkuøÞ çktÄ çkuMku Au. ? HANDLkku code ÷¾ku. (a) sÞk «íke{ fhíkkt økheçk Au. (a) 16 (b) 9 (b) ÷r÷ík nehk fhíkkt økheçk Au. (c) 27 (d) 25 (c) «eík{ ÷r÷ík fhíkkt ÃkiMkkËkh Au. 158. RAM : MAR : POT : ........ (d) {kunLk sÞtík fhíkkt ÃkiMkkËkh Au. (a) Bottom (b) Top 165. yuf VkuxkuøkúkV íkhV yktøk¤e [ªÄeLku yuf {kýMku (c) Roof (d) House fÌkwt : ‘{khu ¼kE fu çknuLk LkÚke, Ãkhtíkw íkuLkk rÃkíkk 159. òu TOM = 48, DICK = 27 íkku HARRY {khk rÃkíkkLkk Ãkwºk Au.’ íkku yk VkuxkuøkúkV fkuLkku nþu ? = ........ (a) íkuLkk ÃkwºkLkku (a) 46 (b) 50 (b) íku Ãkkuíku s (c) 67 (d) 70 (c) íkuLkk rÃkíkkLkku (e) 60 (d) íkuLkk ¼ºkeòLkku

y m e d a c A r e e r a C r a m u K

Kumar Career Academy

80

MAHESUL TALATI CLASS- 3

© Copy-right : All right are reserved with Prafful Gadhavi 166. òu F, ALkku ¼kE nkuÞ, C, ALke Ãkwºke nkuÞ, P, FLke çknuLk nkuÞ íkÚkk J, CLkku ¼kE nkuÞ íkku J Lkk rÃkíkk fkuý Au ? (a) C (b) P (c) A (d) F 167. {Äh xuhuMkk : þkÂLík :: ? : ¼kiríkfrð¿kkLk (a) hrðLÿLkkÚk xkøkkuh (b) rð¢{ Mkkhk¼kE (c) Mke. ðe. hk{Lk (d) su. Mke. çkkuÍ 168. Ãkkt[ økk{kuLke ytËh yfçkhÃkwh {kunfÃkwhÚke LkkLkwt Au. {kunøkk{Úke r¼ðkLke {kuxwt Au yLku ~Þk{økZe yfçkhÃkwhÚke {kuxwt Au, Ãkhtíkw {kunøkk{ sux÷wt LkkLkwt LkÚke. Lke[uLkk{ktÚke MkkiÚke ðÄkhu {kuxwt økk{ fÞwt Au ? (a) {kunfÃkwh (b) {kunøkk{ (c) r¼ðkLke (d) ~Þk{økZe 169. Lke÷{Lkku Ãkhr[Þ fhkðíke ð¾íku hksu þ u {nu{kLkkuLku fÌkwt fu Lke÷{Lkk rÃkíkk {khk rÃkíkkLkk yufLkk yuf Ãkwºk Au, íkku Lke÷{ hksuþ ðå[u fÞku MktçktÄ Au ? (a) Ëefhe (b) {k (c) rÃkíkk (d) ¼ºkeS 170. ‘A’ yLku ‘B’, ‘S’ Lkk MktíkkLk Au. ALkk rÃkíkk S Au. Ãkhtíkw BLkk rÃkíkk A LkÚke íkku B yLku S ðå[u fÞku MktçktÄ Au ? (a) {kíkk (b) Ãkwºke (c) ¼ºkeS (d) ¼kýus 171. 2 Ãkwhw»k yLku 3 Akufhk yuf fk{ 8 rËðMk{kt fhe þfu Au. ßÞkhu íku s fk{ 3 Ãkwhw»k yLku 2 Akufhk 7 rËðMk{kt fhe þfu Au, íkku 5 Ãkwhw»k yLku 4 Akufhk íku fk{ fux÷k rËðMk{kt Ãkqhwt fhe þfþu ? (a) 6 rËðMk (b) 4 rËðMk (c) 8 rËðMk (d) 2 rËðMk 172. ‘y’Lke økrík ‘çk’ fhíkkt çku økýe Au. ‘çk’Lke økrík ‘f’ fhíkk ºký økýe Au. òu ‘f’ fkuE Þkºkk 48 r{rLkx{kt fhu ‘y’ íkuLke Þkºkk fux÷k r{rLkx{kt fhþu ? (a) 12 r{rLkx (b) 20 r{rLkx (c) 8 r{rLkx (d) 14 r{rLkx 173. ‘y’ yLku ‘çk’ çktLku Lk¤kuÚke fkuE xktfeLku yLkw¢{u 30 r{rLkx yLku 40 r{rLkx{kt ¼he þfkÞ. ºkeòu Lk¤ ‘f’ yuf r{rLkx{kt 60 r÷xh Ãkkýe ðnkðe Ëu Au.

174.

òu çkÄkt Lk¤ yuf MkkÚku ¾ku÷ðk{kt ykðu íkku xktfe yuf f÷kf{kt ¼he òÞ Au íkku xktfeLke Ãkkýe Äkhý fhðkLke þÂõík fux÷k r÷xhLke Au ? (a) 1200 r÷xh (b) 3000 r÷xh (c) 1440 r÷xh (d) 1500 r÷xh Y. 500 [¢ð]rØ ÔÞksLkk Ëhu {qfðkÚke 8 ð»ko{kt Y. 1,280 {¤u Au. íkku Y. 625Lku [¢ð]rØ ÔÞksLkk Ëhu {qfðkÚke 4 ð»ko{kt fux÷k YrÃkÞk {¤þu ? (a) 900 (b) 1,000 (c) 850 (d) 750 ‘y’ 8 {exh Ëkuzu Au, ßÞkhu ‘çk’ 9 {exh Ëkuzu Au. ‘çk’ 20 {exh Ëkuzu Au íkku ‘f’ 16 {exh Ëkuzu Au. ‘f’ 18 {exh Ëkuzu Au íkku ‘z’, ‘y’Lku fux÷k {exhÚke nhkðe Ëuþu ? (a) 100 {exh (b) 300 {exh (c) 150 {exh (d) 200 {exh {khk r{ºkLkku sL{ 11 ykìøkMx ÚkÞku Au. nwt íkuLkk fhíkk 14 rËðMk {kuxku Awt. yk ð»kuo Mðíktºkíkk rËðMk Mkku{ðkhu ykÔÞku, íkku {khku sL{rËðMk õÞkhu ykðþu ? (a) hrððkh (b) Mkku{ðkh (c) {tøk¤ðkh (d) økwYðkh h{uþ yLku Mkwhuþ yu fk{ 12 rËðMk{kt fhu Au. Mkwhuþ yLku Ãkexh 15 rËðMk{kt, Ãkexh yLku h{uþ 20 rËðMk{kt fk{ Ãkqhwt fhu Au. h{uþ, Mkwhuþ yLku Ãkexh swËe swËe heíku yk fk{ ¢{þ: fux÷k rËðMk{kt fhþu ? (a) 30 rËðMk, 20 rËðMk, 60 rËðMk (b) 20 rËðMk, 40 rËðMk, 60 rËðMk (c) 60 rËðMk, 50 rËðMk, 25 rËðMk (d) 30 rËðMk, 45 rËðMk, 60 rËðMk yuf ðuÃkkhe íkuLke ðMíkwyku Ãkh çku ®f{ík ÷¾u Au. yuf hkufz ®f{ík yLku çkeS 6 {rnLkk WÄkh {kxuLke ®f{ík. suLke ytËh ðkŠ»kf 12½ % ÔÞks Mk{kÞu÷wt Au. òu ðMíkwLke WÄkh ®f{ík Y. 2,652 nkuÞ íkku íkuLke hkufz ®f{ík fux÷k YrÃkÞk nþu ? (a) 2,596 Y. (b) 2,552 Y. (c) 2,650 Y. (d) 2,496 Y.

y m e d a c A r e e r a C r a m u K

økrýík (Mkk{kLÞ çkwrØ fMkkuxe)

175.

176.

177.

178.

81

MAHESUL TALATI CLASS- 3

© Copy-right : All right are reserved with Prafful Gadhavi 179. çk, y fhíkk 10% ðsLk ðÄw Au. ßÞkhu f, çk fhíkkt 188. 10% n÷fku Au. y yLku f ðå[uLkwt MkkÃkuûk ðsLk fux÷wt nþu ? (a) çkhkçkh (b) f, y fhíkk 1% n÷fku Au. 189. (c) f, y fhíkk 99% n÷fku Au. (d) f, y fhíkk 1% ¼khu Au. 180. ºký ð»ko Ãknu÷kt ‘y’ yLku ‘çk’Lkk ykÞw»ÞLkwt Mkhuhkþ «{ký 3 : 5 níkwt. íkuLkwt ðíko{kLk ykÞw»ÞLkwt Mkhuhkþ 190. «{ký 2 : 3 Au, íkku íkuLkwt ðíko{kLk ykÞw»Þ yLkw¢{u fux÷wt nþu ? (a) 40, 60 (b) 16, 24 (c) 20, 30 (d) 30, 45 191. 181. UVWX : WWYZ : OOQR : ? (a) OOPG (b) NNOP (c) MMPQ (d) XXPQ (e) QQST 182. SPRQ : OLNM : JGIH : ? 192. (a) NLMK (b) NKML (c) NMLK (d) KLNM (e) KMLN 183. ABBE : PQQT : : KLLO (a) PQQS (b) UVWY (c) UVVY (d) LNNQ 193. (e) KLLM 184. LNPQ : ACEF : : TVXY : ? (a) OQRT (b) STVX (c) JLMO (d) KMOP (e) MNPR 185. ABEJ : FGJO : : LMPU : ? (a) BCFJ (b) QRUZ (c) GHJO (d) PQSX 194. (e) PQTZ 186. XgF : EmgX : : ? : BacK ? (a) AckB (b) KcaB (c) KacC (d) KeaC (e) KacB 187. MNeg : GEnm : : ? ALsq (a) QslA (b) qSLa (c) qsLA (d) QsLa (e) QSla Kumar Career Academy 82

ABgH : hINo : : ? kLQr (a) Cdij (b) DejK (c) PqvW (d) QrwX (e) LmrS aBCe : eGHi : : eDCa : ? (a) eFGi (b) EfgI (c) iFGe (d) IfgE (e) IfGe ACEG : DFHJ : : QSUW : ? (a) EFIJ (b) KMNP (c) OQST (d) MNPR (e) TVXZ A yuf [kuÃkze ðkt[u Au yLku òýeíkk ÷u¾fLkwt Lkk{ þkuÄu Au. ÷u¾f B yu C Lkk fkfk ÚkkÞ Au. C yu ALke Ãkwºke Au, íkku B Lkku A ðå[uLkku MktçktÄ þku Au ? (a) ¼kE (b) çknuLk (c) rÃkíkk (d) fkfk A Lkk{Lkku ÔÞÂõík B Lkk{Lke †eLku {¤u Au, su CLke ÃkíLke ÚkkÞ Au. C yu DLkku ¼kE ÚkkÞ Au. D yu ALkku Ãkwºk Au. íkku B Lkku ALke MkkÚkuLkku MktçktÄ fÞku Au ? (a) Ãkwºke (b) ÃkwºkðÄq (c) ¼ºkeS (d) fkfe yuf zkLMk ÃkkxeoLke ytËh 20 MkÇÞku Au. A Ãkkxeo ykÃku Au. B yu ALke çknuLk Au. suLkku çkeòu ¼kE C Au. B Lkku Ãkrík E íkuLke Ãkwºke F MkkÚku {kuzku ykðu Au. F Lku G Lkk{Lkku ¼kE Au. íkku GLkku ALke MkkÚkuLkku MktçktÄ fÞku Au ? (a) ¼ºkeòu (b) ¼ºkeS (c) Ãkwºk (d) ¼kE A Lkk{Lke ÔÞÂõík fkì÷us{kt ytøkúuS ¼ýkðu Au. su ytøkúuS rð»kÞkuLkku yuf s rþûkf Au. C Lkku ¼kE B ytøkúuS{kt Lkçk¤ku Au. C, A Lke ÃkkMku òÞ Au yLku íkuLkk ¼kE rðþu ytøkúuSLkk xâqþLk rðþu ÃkqAu Au. íkku B Lkku ALke MkkÚkuLkku MktçktÄ fÞku Au ? (a) rþûkf (b) {krníke yÄqhe Au (c) ftE fne þfkÞ Lknª. (d) rðãkÚkeo MAHESUL TALATI CLASS- 3

y m e d a c A r e e r a C r a m u K

© Copy-right : All right are reserved with Prafful Gadhavi 195. 60 rðãkÚkeoykuLkk yuf ðøkoLke ytËh rðãkÚkeoykuLke MktÏÞkLkk 1/3 ¼køk r¢fux h{u Au. 40% ÷kufku rxrfx ¼uøke fhu Au. 1/5 ¼køkLkk r¢fux yLku nkìfe çktLku h{u Au yLku 1/15 ¼køkLkk rðãkÚkeoyku [uMk h{u Au. Lke[uLkk{ktÚke fÞwt rðÄkLk MktÃkqýo Mkk[wt Au ? (i) 40 rðãkÚkeoyku r¢fux h{íkkt LkÚke. (ii) {kºk 9 rðãkÚkeoyku s [uh h{u Au. (iii) su rðãkÚkeoyku rxrfx ¼uøke fhu Au, íkuLkk fhíkk r¢fux h{LkkhkykuLke MktÏÞk ðÄw Au. (a) {kºk i (b) {kºk i yLku ii (c) {kºk i yLku iii (d) {kºk ii yÚkðk iii 196. A yu BLke çknuLk Au. C yu BLke {kíkk Au. D yu CLkk rÃkíkk Au. E yu DLke {kíkk Au, íkku A Lkku D MkkÚkuLkku MktçktÄ fÞku Au ? (a) ËkËk (b) Ãkwºke (c) ËkËe{k (d) Ãkkiºke 197. Ãkkt[ Akufhkyku yuf nkh{kt çkuXu÷k Au. A, BLke s{ýe çkksw çkuXu÷ku Au. E, BLke zkçke çkkswyu çkuXu÷ku Au yLku CLke s{ýe çkksw çkuXu÷ku Au. òu A, DLke zkçke çkksw çkuXu÷ku nkuÞ íkku yk çkÄktLke ðå[u fkuý çkuXu÷ku nþu ? (a) E (b) B (c) A (d) C 198. ykìr÷ÂBÃkf h{íkkuíMkðLke ytËh A hk»xÙkuLkk æðòu Lke[u «{kýLke heíku Vhfu Au : y{urhfkLkku æðs ¼khíkLkk æðsLke zkçke çkkswyu yLku £kLMkLkk æðsLke s{ýe çkkswyu Vhfu Au. ykì M xÙ u r ÷ÞkLkku æðs ¼khíkLkk æðsLke s{ýe çkkswyu yLku òÃkkLkLkk æðsLke zkçke çkkswyu Vhfu Au. su [eLk æðsLke zkçke çkkswyu Vhfu Au íkku Lke[uLkk{ktÚke fÞk çku hk»xÙkuLkk æðòu {æÞ{kt ykðu÷kt Au. (a) y{urhfk yLku ¼khík (b) òÃkkLk yLku ykìMxÙur÷Þk (c) y{urhfk yLku ykìMxÙur÷Þk (d) ¼khík yLku ykìMxÙur÷Þk 199. yuf ¢ku®Mkøk ÃkkMku Ëh 25 MkufLzu xÙkrVf ÷kRx çkË÷kÞ Au. çkeò ¢ku®Mkøk ÃkkMku Ëh 30 MkufLzu xÙkrVf ÷kRx çkË÷kÞ Au. [ku¬Mk Mk{Þu íkuyku MkkÚku

çkË÷kÞ Au. Vhe ðkh íkuyku fÞk Mk{Þ ÃkAe MkkÚku çkË÷kþu ? (a) 120 MkufLz (b) 180 MkufLz (c) 90 MkufLz (d) 150 MkufLz 200. ‘ytÄkhwt’ yu ‘¼Þ’Lke MkkÚku Mktf¤kÞu÷ Au, íkuðe s heíku ‘«{krýfíkk’ þuLke MkkÚku Mktf¤kÞu÷wt Au ? (a) rðïkMk (b) rðsÞ (c) ÃkiMkk (d) ÔÞÂõíkíð 201. Lke[u ykÃku÷e ykf]rík{ktÚke ÷tçk[kuhMk fux÷k çkLkþu ?

y m e d a c A r e e r a C r a m u K

økrýík (Mkk{kLÞ çkwrØ fMkkuxe)

(a) 8 (b) 16 (c) 11 (d) 6 202. Lke[uLke ykf]rík{kt R ÄtÄkËkhe {kýMk Ëþkoðu Au, S ÃkiMkkËkh {kýMk Ëþkoðu Au. T «k{krýf {kýMk Ëþkoðu. Lke[uLkk{ktÚke fÞku Lktçkh «k{krýf yLku ÃkiMkkËkh {kýMk Ëþkoðu Au ? S

R 1

3

2

T

4

5

(a) 2 (b) 3 (c) 5 (d) 4 203. Lke[uLkk{ktÚke ¾qxíkku Lktçkh þkuÄku. 6 8 7 36 64 49 24 48 ? (a) 36 (b) 35 (c) 50 (d) 28 204. ºký MktÏÞkykuLkwt «{ký 3 : 4 : 6 Au yLku íku MktÏÞkykuLkku økwýkfkh 1944 Au. yk MktÏÞkyku{kt MkkiÚke {kuxe MktÏÞk fE Au ? (a) 6 (b) 12 (c) 18 (d) 10

83

MAHESUL TALATI CLASS- 3

© Copy-right : All right are reserved with Prafful Gadhavi 205. çku xÙkuLkku yuf s Mk{Þu çku swËk MxuþLkkuyuÚke QÃkze yLku 200 rf{e.Lkk ytíkuh swËe Ãkze yLku íÞktÚke rðhwØ rËþk{kt økE yLku íku{ktÚke yuf xÙuLk 110 rf{e.Lke ytíkhu ÃkkMk ÚkE, íku çktLku xÙuLk ðå[uLke ÍzÃkLkwt «{ký fux÷wt nþu ? (a) 11 : 20 (b) 9 : 20 (c) 11 : 9 (d) 9 : 11 206. yuf ðøkoLke Mkhuhkþ ô{h 15.8 ð»ko Au. ðøkoLkk AkufhkykuLke Mkhuhkþ ô{h 16.4 ð»ko Au. ðøkoLke AkufheykuLke Mkhuhkþ 15.4 ð»ko Au. íku ðøkoLkk Akufhkyku yLku AkufheykuLke ô{hLkwt «{ký fux÷wt nþu ? (a) 1 : 2 (b) 3 : 4 (c) 3 : 5 (d) yk{kLkwt yuf Ãký Lkrn 207. yuf ÔÞÂõíkyu [ku¬Mk «fkhLke ðMíkwyku ¾heËe su{ktÚke 1/3 ¼køkLke ðMíkwyku 14%Lkk LkVkÚke ðnU[ðk{kt ykðu, 3/5 ¼køkLke ðMíkwyku 17½%Lkk LkVkíke ðnU[ðk{kt ykðe yLku çkkfe ðÄu÷e ðMíkwyku 20%Lkk LkVkÚke ðnU [ ðk{kt ykðe. yk çkÄkt ÔÞðnkhLke ytËh fw÷ LkVku fux÷k xfk ÚkÞku nþu ? (a) 10 % (b) 16.5 % (c) 17.5 % (d) 18.5 % 208. ËqÄ yLku Ãkkýe çktLkuLkk r{©ýLkwt {kÃk 70 r÷xh Au. suLke ytËh ÃkkýeLkku ¼køk 10% Au. Lkðk r{©ýLke ytËh ÃkkýeLkwt «{ký 25% hk¾ðwt nkuÞ íkku fux÷wt Ãkkýe W{uhðwt òuEyu ? (a) 14 r÷xh (b) 7 r÷xh (c) 14 r÷xh (d) 14 r÷xh 209. fkuE yuf f÷çk{kt 5 Lkðk MkÇÞku ykððkÚke íkuLke MktÏÞk 25%Lkku ðÄkhku ÚkÞku. nðu f÷çkLkk fw÷ MkÇÞkuLke MktÏÞk fux÷e nþu ? (a) 15 (b) 25 (c) 20 (d) 35 210. fkuE yuf ðMíkwLkk ðuÃkkhLkk ðu[ký{kt 1994Lke Mkh¾k{ýe{kt 1955{kt 20%Lkku ½xkzku òuðk {¤u Au. 1996Lkk ðu[ký{kt fux÷k xfk ðÄkhku fhðku òuEyu fu suÚke 1994Lkk ðu[kýLke xfkðkhe sux÷ku ÚkE òÞ ? (a) 20 (b) 30 (c) 25 (d) 40

•

211. 212.

Lke[u ykÃku÷k «íÞuf «&™{kt Ãkkt[ yûkh Mk{qnku Au. íku{ktLkk [kh Mk{qnku fkuE yuf heíku Mkh¾k Au, ßÞkhu yuf swËku Au. yk swËku Ãkzíkku yûkh Mk{qn þkuÄku. (a) AC (b) MO (c) XZ (d) ST (e) DF (a) BF (b) EH (c) JM (d) LO (e) TW (a) KO (b) FJ (c) PT (d) UY (e) AF (a) BI (b) DK (c) GN (d) RY (e) QW (a) DM (b) BL (c) GQ (d) LV (e) PZ (a) VUT (b) PON (c) HGF (d) EDC (e) WXY (a) ABC (b) BCD (c) CDE (d) DFE (e) FGH (a) AKT (b) CMV (c) DNW (d) BLU (e) EOY (a) AEJ (b) OJF (c) KTO (d) TYP (e) UXZ (a) ZYX (b) QPO (c) YXV (d) VUT (e) TSR Lke[uLkkt rðÄkLkku fk¤SÃkqðof ðkt[ku yLku rðÄkLkkuLke Lke[u ykÃku÷k «íÞuf «&™kuLkk Mkk[k sðkçk þkuÄe W¥khðne{kt su íku «&™¢{ktfLke Mkk{u ykÃku÷k Mkk[k W¥kh¢{ktf ykswçkksw ðíkwo¤ ËkuheLku «íÞufLkk sðkçk ykÃkku. D = fhíkkt {kuxwt Au q = Lke çkhkçkh Au. † = Lkk fhíkk ykuAwt LkÚke. ´ = Lkk fhíkk ykuAwt Au. + = Lkk fhíkk ðÄw LkÚke. f = Lkk çkhkçkh LkÚke. a D b D c Ëþkoðíkwt LkÚke. (a) a † b D c (b) b ´ a q c (c) c + b f a (d) a f b ´ a a † b D c Ëþkoðu Au fu ...... (a) b + a D c (b) b D a D c (c) a D b ´ c (d) a + b ´ c

y m e d a c A r e e r a C r a m u K

Kumar Career Academy

213.

214. 215. 216.

217. 218. 219. 220. •

(i)

221.

222.

84

MAHESUL TALATI CLASS- 3

© Copy-right : All right are reserved with Prafful Gadhavi 223. a ´ b + c Ëþkoðu Au fu ..... (a) a † b ´ c (b) a q b + c (c) b q c D a (d) c f b ´ a (ii) D = Lkk çkhkçkh Au. q = Lkk fhíkk ðÄw LkÚke. † = Lkk fhíkk ðÄw Au. ´ = Lkk fhíkk ykuAwt Au. + = Lkk fhíkk ðÄw Au. ¸ = Lkk fhíkk ykuAwt LkÚke. 224. c ´ b ´ a Ëþkoðíkwt LkÚke. (a) c † b ´ a (b) c † b q a (c) a ´ b D c (d) a ¸ b + c (e) b q a q c 225. a + b D c Ëþkoðu Au fu ...... (a) c ´ a † b (b) b D c † a (c) b D c ¸ a (d) c + a D b (e) c † b D a (iii) D = Lke çkhkçkh Au. † = Lkk fhíkk ðÄw LkÚke. q = Lkk çkhkçkh LkÚke. ´ = Lkk fhíkk ykuAwt Au. + = Lkk fhíkk ðÄw Au. ¸ = Lkk fhíkk ykuAwt LkÚke. 226. a ´ b ´ c Ëþkoðíkwt LkÚke. (a) c ´ a † b (b) c + b q a (c) a q b q c (d) a ¸ b ¸ c 227. c ´ b ´ a Ëþkoðíkwt LkÚke. (a) c † b ´ a (b) c † b q a (c) a ´ b D c (d) a ¸ b + c 228. a D b q c ´ d Ëþkoðu Au fu ...... (a) b ¸ d (b) a † b (c) c + a (d) c q a 229. a + b D c Ëþkoðu Au fu ...... (a) c ´ a † b (b) b D c D a (c) b D c ¸ a (d) c + a D b 230. a ¸ b + c Ëþkoðu Au fu ...... (a) b † a + b (b) a + b + c (c) a + b ´ c (d) a † b ´ c

231. økrýík yu MktÏÞkyku MkkÚku Mktf¤kÞu÷ Au, íkuðe s heíku RríknkMk yu þuLke MkkÚku Mktf¤kÞu÷ Au ? (a) íkðkhe¾ku (b) ÞwØku (c) ½xLkkyku (d) ÷kufku 232. òu ® rLkþkLke ðÄkhku Ëþkoðu, ¬ rLkþkLke ½xkzku Ëþkoðu, - rLkþkLke ¼køkkfkh Ëþkoðu Au, ¯ rLkþkLke økwýkfkh Ëþkoðu, rLkþkLke çkhkçkh Ëþkoðu, íkku Lke[uLkk{ktLkku fÞku rðfÕÃk Mkk[u Au ? (a) 2 ¯ 4 ¬ 6 ® 2 6 (b) 5 ® 7 ¬ 4 - 2 4 (c) 3 ¯ 6 - 2 ® 3 ¬ 6 6 (d) 7 ¬ 4 ® 3 - 6 ¯ 1 4 233. PRATAP Lku 1618120116 fku z ðzu Ëþkoððk{kt ykðu íkku NAVIN Lku Lke[uLkk{ktÚke fÞk fkuz Lktçkh ðzu Ëþkoððk{kt ykðþu ? (a) 73957614 (b) 24639125 (c) 14122914 (d) 19274651 234. òu MADRAS Lku 56 fkuz ðzu Ëþkoððk{kt ykðu íkku CALCUTTA Lku fÞk fkuz ðzu Ëþkoðe þfkÞ ? (a) 81 (b) 38 (c) 8 (d) 76 235. òu REASONLku 5 fkuz ðzu Ëþkoðe þfkÞ yLku BELIEVED Lku 7 fkuz ðzu Ëþkoðe þfkÞ íkku GOVERNMENT Lku fÞk fkuz ðzu Ëþkoðe þfkÞ ? (a) 10 (b) 9 (c) 6 (d) 8 • Lke[uLke ©uýe{ktÚke ¾qxíke MktÏÞk þkuÄku. 236. 5, 6, 9, 15 ?, 40 (a) 33 (b) 21 (c) 27 (d) 25 237. 12, 32, 72, 152, ? (a) 515 (b) 613 (c) 325 (d) 312 238. 143, 99, 63, ?, 15, 3 (a) 49 (b) 35 (c) 24 (d) 27 239. 14, 19, 29, 39, ?, 69 (a) 52 (b) 49 (c) 59 (d) 54

y m e d a c A r e e r a C r a m u K

økrýík (Mkk{kLÞ çkwrØ fMkkuxe)

85

MAHESUL TALATI CLASS- 3

© Copy-right : All right are reserved with Prafful Gadhavi 240. 4, 23, 60, 121, ? (a) 242 (b) 241 (c) 212 (d) 221 • 4 Mku{e. çkkswðk¤k yuf Mk{½LkLke Mkk{Mkk{uLke çkkswyku ÷k÷, ÷e÷k yLku fk¤k htøkÚke htøku÷e Au. íÞkhçkkË íku L ku Mku { e. çkksw ð k¤k yu f Mkh¾k Mk{½Lk{kt fkÃkðk{kt ykðu Au. Lke[uLkk «&™ku ykðk 1 Mku{e. çkkswðk¤k LkkLkk Mk{½LkLkk Mkt˼o{kt fkÃkðk{kt ykÔÞk Au. íkuLkk W¥kh þkuÄe Mkk[ku W¥kh Ëþkoðíkk rðfÕÃk ¢{ktfLke ykMkÃkkMk W¥khÃkºk{kt ðíkwo¤ Ëkuhku. 241. fux÷k ½LkLke yuf çkkswyku htøku÷e Au ? (a) 0 (b) 8 (c) 16 (d) 24 (e) 52 242. fux÷k ½LkLke Võík çku çkkswyku htøku÷e Au ? (a) 0 (b) 8 (c) 16 (d) 24 (e) 52 243. fux÷k ½LkLke Võík ºký çkkswyku htøku÷e Au ? (a) 0 (b) 8 (c) 16 (d) 24 (e) 52

244. fux÷k ½LkLke Võík [kh çkkswyku htøku÷e Au ? (a) 0 (b) 8 (c) 16 (d) 24 (e) 52 245. fux÷k ½LkLke yuf Ãký çkkswyku htøku÷e LkÚke ? (a) 0 (b) 8 (c) 16 (d) 24 (e) 52 246. fux÷k ½LkLke ðÄkhu{kt ðÄkhu çku çkkswyku htøku÷e Au ? (a) 24 (b) 32 (c) 40 (d) 48 (e) 56 247. fux÷k ½LkLke ðÄkhu{kt ðÄkhu ºký çkkswyku htøku÷e Au ? (a) 32 (b) 40 (c) 48 (d) 56 (e) 64 248. fu x ÷k ½LkLke yku A k{kt yku A e yu f çkksw y ku htøku÷e Au ? (a) 24 (b) 32 (c) 40 (d) 48 (e) 56 249. fu x ÷k ½LkLke yku A k{kt yku A e yu f çkksw y ku htøku÷e Au ? (a) 24 (b) 32 (c) 40 (d) 48 (e) 56 250. fu x ÷k ½LkLke ðÄkhu { kt ðÄkhu [kh çkksw y ku htøku÷e Au ? (a) 64 (b) 56 (c) 48 (d) 40 (e) 32

y m e d a c A r e e r a C r a m u K

Kumar Career Academy

86

MAHESUL TALATI CLASS- 3

www.vishalvigyan.in ◆ MATHS SHORT TRICKS PART - 12 ◆ Created by Vishal Gauswami

અહી તમને સપધારતમક પરીકામાં ઉપયોગી થાય તે હેતુથી ગિણતની ટૂંકી રીતોનો ભાગ બનાવયો છે . આ અગાઉના ભાગ

www.vishalvigyan.in પરથી ડાઉનલોડ કરી શકાશે.

■ અિવભાજય અવયવ પાડવાની ટૂંકી રીત :િમતો સપધારતમક પરીકાઓમાં ઘણી વખત કોઈ સંખયાના અિવભાજય અવયવ સીધા પૂછે છે અથવા તો અવયવનો ઉપયોગ ઘણી જગયાએ થાય છે . તો અવયવની ટૂંકી રીત અહી મુકુ છુ .

દા.ત.

24 ના અવયવ પાડવા માટે...

1 × 24 2 × 12 3 × 8 4 × 6 અહી શરઆત 1 થી કરવાની 1 સાથે 24 નો ગુણાકાર 24 થાય.

1 પછી 2 સાથે 12 નો, 2 પછી 3 સાથે 8 નો, પછી 4 સાથે 6 નો ગુણાકાર 24 થાય. હવે 5 ના ઘડીયામાં 24 ના આવે એટલે તેને નહી લેવાના. આમ જે ના ઘડીયામાં આપેલ સંખયા ના હોય તેને નહી લેવાની અને તેના પછીની સંખયા લેવાની. હવે પછી 5 પછી 6 આવશે. પણ 6 એ 4 સાથે આવી ગયા. આમ હવે આગળ લેવાની જરર નથી.

આમ 1 થી શર કરીને તમે તમામ અવયવો લઈ શકો છો. કોઈ અવયવ બાકી રહી જતા નથી. હવે અવયવ કેમ લખવા તો તેના માટે ઉપરના તમામ ગુણાકારોને ઉપરથી નીચે એમ 1,

2, 3, 4 લખો. હવે નીચેથી ઉપર 6, 8, 12, 24 એમ લખો. આ બધા તેના અવયવો છે .

www.vishalvigyan.in

આમ,

ઉદા.

24 ના અવયવો 1, 2, 3, 4, 6, 8, 12, 24 થાય.

(2) 18 ના અવયવ પાડો.

1 × 18 2 × 9 3 × 6 ઉપર 24 ની રીત મુજબ 18 ના અવયવ 1,

2, 3, 6, 9, 18 થાય. અહી 4 કે 5 ના ઘડીયામાં 18 ના આવે તેથી તેને નથી

લીધેલા.

બીજ ટૂંકી રીતો ભાગ-12 માં મુકવામાં આવશે. આગળના તમામ ભાગો અને ગિણત-િવજાન તથા કમપયુટરના બીજ મટીરીયલ માટે જોતા રહો :-

www.vishalvigyan.in

હવે ડાઉનલોડ કરો અમારી એનડોઈડ એપ.

Play Store માં જઈ Vishal Vigyan સચર કરો અને ડાઉનલોડ કરો.

www.vishalvigyan.in

ગિણતની ટૂં કી રીતો ભાગ ૧ થી ૧૧ સંકલન : િવશાલ ગૌ વામી એક જ ફાઇલમાં ૧૧ ભાગ સમાવેશ કરવાનો હે તુ મા એટલો જ કે િશ ક િમ ોને બધી રીતો એક જ ફાઇલમાં સરળતાથી મળી રહે . ાથિમક િશ કો માટે ઉપયોગી િવશેષ મા હતી

www.pgondaliya.com પુરણ ગ ડિલયા ડાઉનલોડની િવશાળ કે ટેગરી ધરાવતી ગુજરાતી શૈ િણક વેબ સાઇટ

www.pgondaliya.com

Puran Gondaliya

Page 1

www.vishalvigyan.in ◆ MATHS SHORT TRICKS PART - 1 ◆ Created by Vishal Gauswami

અહી તમને સપધારતમક પરીકામાં ઉપયોગી થાય તે હેતુથી ગિણતની ટૂંકી રીતોનો પથમ ભાગ બનાવયો છે . બીજ ભાગો પણ આગળ આવશે.

(1.) કોઈપણ સંખયાનો વગર :સામાનય રીતે પરીકામાં વગર કરવાના દાખલા હોય છે . પણ આ સંખયા જે નો એકમનો અંક 0 હોય તો તેની નજક હોય છે . ગુણાકારને બદલે બહુ પદીથી દાખલો ગણી શકાય. ઉદા. ( 43 )2

= ( 40 + 3 )2 = (40)2 + 2 (40) (3) + (3)2

[ (a+b)2 = a2 + 2ab + b2 ]

= 1600 + 240 + 9 = 1849

(2.) બે મોટી સંખયાઓનો ગુણાકાર :[i] પથમ રીત :- અહી પણ બંને સંખયાઓ એકમનો અંક 0 હોય તેની નજક હશે. બંને એક જ સંખયાની નજક હશે. પથમ રીતમાં વગોના તફાવતનો ઉપયોગ થશે. અહી બંને અંકો સરખા હોવા જોઈએ. ઉદા. 103 × 97

= ( 100 + 3 ) × ( 100 - 3 ) = ( 100 )2 - ( 3 )2

[ (a+b) (a-b) = a2 - b2 પરથી ]

= 10000 - 9 = 9991

www.vishalvigyan.in

[ii] બીજ રીત :- અહી કૌસની આગળની સંખયા જ સરખી હશે. બાકી ઉપર છે તેમ જ. ઉદા. 92 × 94

= ( 90 + 2 ) × ( 90 + 4 ) = ( 90 )2 + ( 2 + 4 ) (90) + ( 2 ) ( 4 )

[ (a+b) (a+c) = a2 + (b+c)a +bc પરથી ]

= 8100 + 540 + 6 = 8646

(3.) એકમનો અંક 5 હોય તેવી સંખયાનો વગર :કોઈ સંખયાનો એકમનો અંક 5 હોય તો ઝડપથી તેનો વગર કરી શકાય. તેમા જવાબમાં છે લલા બે અંક 25 આવે અને રકમના 5 ની આગળનો અંક અને તેના પછીનો અંકનો ગુણાકાર હોય. ઉદા. ( 65 )2

= [6×7] અને 25

[ દશકનો અંક 6 અને તેના પછીના અંક 7 નો ગુણાકાર ]

= 42 25

આજ આપણે અહી 3 રીતો શીખી. બીજ રીતો આવી જ રીતે ભાગ 2 માં મુકાશે. ધનયવાદ. ગિણત-િવજાનના તમામ ઉપયોગી મટીરીયલ માટે િકલક કરો :-

www.vishalvigyan.in

www.vishalvigyan.in

www.vishalvigyan.in ◆ MATHS SHORT TRICKS PART - 2 ◆ Created by Vishal Gauswami

અહી તમને સપધારતમક પરીકામાં ઉપયોગી થાય તે હેતુથી ગિણતની ટૂંકી રીતોનો બીજો ભાગ બનાવયો છે .

(1.) કોઈપણ મોટી સંખયાનો વગર :સપધારતમક પરીકાઓમાં સમય ઓછો હોય છે અને વળી તેમાં મોટી સંખયાઓનો વગર કરવાનું પૂછાય છે . તો તેમનો વગર કરવા ગુણાકાર ન કરાય. પણ િવકલપના ચાર જવાબોના ઐકમના અંક પરથી જવાબ મળી જય છે . યાદ રાખો નીચેની બાબતો કે કોઈપણ સંખયાના એકમનો અંક નીચે મુજબ હોય તો વગર કરતા જવાબમાં એકમનો અંક કયો આવશે.

0

→0

1 અને 9 → 1

અહી 0,1,4,9,6,5 એમ જ યાદ રાખવાનું છે . બાકી ડાબી બાજુ છે તેમ ગોઠવી દેવું

2 અને 8 → 4 3 અને 7 → 9 4 અને 6 → 6 5

ઉદા.(

→5

234 )2

અહી એકમનો અંક 4 છે , તો િવકલપમાં જે નો એકમનો અંક 6 હોય તે જવાબ હશે. આમ ગમે તે સંખયાનો વગર કયાર વગર જ તેનો જવાબ માત એકમના અંક પરથી જણી શકાય છે .

(2.) મોટી સંખયાનો ઘન :ઉપરની જે મ જ કોઈપણ સંખયાનો ઘન કરો તો તેના અને તેના જવાબના એકમના અંક પરથી સાચો જવાબ જણી શકાય છે . ઘન માટે નીચેની બાબતો યાદ રાખો -

www.vishalvigyan.in

- જો એકમનો અંક 2 હોય તો જવાબમાં એકમનો અંક 8 આવશે. - જો એકમનો અંક 3 હોય તો જવાબમાં એકમનો અંક 7 આવશે. - બાકી તમામ અંકમાં તે અંક પોતે જ જવાબનો એકમનો અંક હશે. ઉદા.

1. (143)3

- અહી એકમનો અંક 3 છે તો જવાબનો એકમનો અંક 7 હશે. ઉદા.

2. (249)3

- અહી એકમનો અંક 9 છે , તેથી જવાબનો એકમનો અંક પણ 9 જ હશે.

બીજ ટૂંકી રીતો ભાગ-3 માં મુકવામાં આવશે. ગિણત-િવજાન અને કમપયુટરના બીજ મટીરીયલ માટે જોતા રહો :-

www.vishalvigyan.in

www.vishalvigyan.in

www.vishalvigyan.in ◆ MATHS SHORT TRICKS PART - 3 ◆ Created by Vishal Gauswami

અહી તમને સપધારતમક પરીકામાં ઉપયોગી થાય તે હેતુથી ગિણતની ટૂંકી રીતોનો તીજો ભાગ બનાવયો છે .

● ઘનમૂળ શોધવાની અનુમામની રીત :આગળના ભાગમાં ઘનમૂળની સહેલી રીત દશારવેલ હતી જે માં એકમના અંક પરથી ઘનમૂળ જણી શકાય છે . પરંતુ જો એવું બને કે બે જવાબમાં એકમના અંક સરખા હોય તો ઘનમૂળ શોધવું પડે. જુ ઓ તેના સટેપ :-

1. આપેલ સંખયાના બે ભાગ પાડો. એકમ, દશક અને સો નો એક ભાગ અને બાકી બીજો ભાગ. દા.ત. 4096 માં એક ભાગ 096 અને બીજો 4.

2. હવે પહેલા તણ આંકડાવાળા ભાગના એકમનો અંક મુજબ જવાબનો એકમનો અંક આવશે. આગળની રીતની જે મ એકમનો અંક 3 હોય તો 7 આવે, 7 હોય તો 3, 2 હોય તો 8 અને 8 હોય તો 2. બાકીના તેમજ રહેશ.ે દા.ત. અહી 4096 માં 096 ભાગમાં એકમનો અંક 6 છે . તેથી જવાબમાં પણ 6 જ રહેશે.

3. હવે દશકના અંક માટે બીજો પાડેલો ભાગ જોવાનો. અને તે ભાગ 13= 1, 23=8, 33=27..... માં કોની વચચે આવે તે જોવાનું અને તેમાથી ઓછી સંખયા જે ના પર 3 ઘાત છે તે જવાબનો દશકનો અંક થાય. દા.ત. અહી 4096 માં બીજો ભાગ 4 છે . તે 13= 1 અને 23=8 માં 1 અને 8 વચચે આવે. તેથી જવાબમાં 13 છે જે ઓછી છે અને 23 વધુ છે . આથી જવાબમા દશકનો અંક 1 આવે.

4. આમ 4096 નું ઘનમૂળ 16 થાય. જે મા એકમ અને દશકનો અંક ભેગા કરેલ છે .

અને 1728 નું ઘનમૂળ આ રીત મુજબ 12 થાય.

www.vishalvigyan.in

બીજ ટૂંકી રીતો ભાગ-4 માં મુકવામાં આવશે. ગિણત-િવજાન અને કમપયુટરના બીજ મટીરીયલ માટે જોતા રહો :-

www.vishalvigyan.in

www.vishalvigyan.in

www.vishalvigyan.in ◆ MATHS SHORT TRICKS PART - 4 ◆ Created by Vishal Gauswami

અહી તમને સપધારતમક પરીકામાં ઉપયોગી થાય તે હેતુથી ગિણતની ટૂંકી રીતોનો ચોથો ભાગ બનાવયો છે . આ અગાઉના ભાગ

www.vishalvigyan.in પરથી ડાઉનલોડ કરી શકાશે.

■ ઝડપ અને અંતર વચચેનો સંબંધ :-

1. 1 િકમી પિત કલાક = (5/18) મી/સે 2. 1 મી/સે = (18/5) િકમી પિત કલાક 3. ઝડપ (S) = અંતર(d) / સમય(t) 4. સરેરાશ ઝડપ = કુલ અંતર/કુલ સમય = (d1+d2) / (t1+t2) 5. જો અંતર d1 = d2, તો સરેરાશ ઝડપ =2S1 S2 / (S1+S2), જયાં S1 અને S2 એ અનુકમે d1 અને d2 માટેની ઝડપ છે

6. જો t1 = t2 , સરેરાશ ઝડપ = (S1+S2) / 2, જયાં S1 અને S2 એ અનુકમે t1 અને t2 સમય દરિમયાનની ઝડપ. 7. પદાથોની ઝડપનો સરવાળો જયારે બંને પદાથો િવરધધ િદશામાં હોય = S1 + S2 8. પદાથોની ઝડપનો સરવાળો જયારે બંને પદાથો એક જ િદશામાં હોય = S1 - S2 9. કોઈ વયિકત કોઈ િબદુ A થી B વચચેનું અંતર કાપતા ઝડપ S1 અને ફરી B થી A પાછા ફરતા ઝડપ S2 છે . જો તે આ માટે T સમય લે તો,

A અને B વચચેનું અંતર = T (S1 S2 / S1+S2)

www.vishalvigyan.in

10. જો બે ટેનની લંબાઈ l1 અને l2 છે અને તેઓ અનુકમે s1 અને s2 ની ઝડપે એકબીજને t સમયે કોસ કરે, તો તેનું સૂત s1+s2 = (l1+l2)/t થાય. 11. જો l1 લંબાઈ ધરાવતી એક ટેનની ઝડપ s1 છે અને તે l2 લંબાઈ ધરાવતી બીજ ટેન જે ની ઝડપ s2 છે તેને ઓવરટેક કરવા t સમય લે છે , તેનું સૂત s1

- s2 = (l1+l2) / t થાય.

12. જો l1 લંબાઈ ધરાવતી ટેન s1 ઝડપે મુસાફરી કરી કોઈ l2 લંબાઈ ધરાવતા પલેટફોમર/પૂલ/વસતુ પાસેથી t સમય માટે પસાર થાય, તો તેનું સૂત s1

= (l1+l2) / t થાય.

બીજ ટૂંકી રીતો ભાગ-5 માં મુકવામાં આવશે. ગિણત-િવજાન અને કમપયુટરના બીજ મટીરીયલ માટે જોતા રહો :-

www.vishalvigyan.in

www.vishalvigyan.in

www.vishalvigyan.in ◆ MATHS SHORT TRICKS PART - 5 ◆ Created by Vishal Gauswami

અહી તમને સપધારતમક પરીકામાં ઉપયોગી થાય તે હેતુથી ગિણતની ટૂંકી રીતોનો પાંચમો ભાગ બનાવયો છે . આ અગાઉના ભાગ

www.vishalvigyan.in પરથી ડાઉનલોડ કરી શકાશે.

■ ગાિણતીક િકયાઓ

:-

સપધારતમક પરીકાઓમાં સાદી ગાિણતીક િકયાઓના પશનો પુછાય છે તો તેના માટેના િનયમો અહી ઉદાહરણ સાથે મુકેલ છે . િનયમ -

1 :- ગાિણતીક િકયાઓ એ ભાગુસબા ના કમમાં થાય છે . એટલે કે પહેલા ભાગાંકાર, પછી ગુણાકાર, પછી સરવાળો અને અંતે

બાદબાકી. ઉદા.

:- 1 + 3 × 14 ÷ 2 - 20

= 1 + 3 × 14 ÷ 2 - 20 = 1 + 3 × 7 - 20 = 1 + 21 - 20 = 22 - 20 =2

િનયમ -

2 :- જયારે બે સરખી િકયાઓ સાથે હોય તો ડાબી બાજુ થી જમણી બાજુ િકયા કરવાની.

www.vishalvigyan.in

ઉદા.

1 :- 10 - 8 - 9 - 1

= 10 - 8 - 9 - 1 =2-9-1 = (-7) - 1 = (-8) ઉદા.2

:- 36 ÷ 6 ÷ 2

= 36 ÷ 6 ÷ 2 =6÷2 =3

િનયમ ઉદા.

3 :- જો કૌસ આપેલ હોય તો સૌથી પહેલા કૌસની િકયા કરવાની પછી બીજ િકયાઓ.

:- 12 ÷ 3 + ( 10 - 9 )

= 12 ÷ 3 + ( 10 - 9 ) = 12 ÷ 3 + 1

(ભાગુસબા પમાણે)

=4+1 =5

બીજ ટૂંકી રીતો ભાગ-6 માં મુકવામાં આવશે. ગિણત-િવજાન અને કમપયુટરના બીજ મટીરીયલ માટે જોતા રહો :-

www.vishalvigyan.in

www.vishalvigyan.in

www.vishalvigyan.in ◆ MATHS SHORT TRICKS PART - 6 ◆ Created by Vishal Gauswami

અહી તમને સપધારતમક પરીકામાં ઉપયોગી થાય તે હેતુથી ગિણતની ટૂંકી રીતોનો પાંચમો ભાગ બનાવયો છે . આ અગાઉના ભાગ

www.vishalvigyan.in પરથી ડાઉનલોડ કરી શકાશે.

■ અિવભાજય સંખયાઓ :ગિણતની ટૂંકો રીતોમાં અિવભાજય સંખયાઓનું ખૂબ મહતવ છે . તો આ સંખયાઓ શું છે તે જણીએ.

→ વયાખયા :-

જે સંખયાને કોઈપણ સંખયા વડે ભાંગી ન શકાય તેને અિવભાજય સંખયા કહેવાય. દા.ત.

નહી. આમ 2 એ અિવભાજય સંખયા છે . અિવભાજયનો અથર ન ભાજય હોય તેવું થાય.

- અિવભાજય સંખયાઓને માત 1 વડે જ ભાંગી શકાય. - અિવભાજય સંખયા એ કોઈ બીજ સંખયાના અિવભાજય અવયવ હોય છે .

→ 1 થી 100 વચચેની અિવભાજય સંખયાઓ :-

www.vishalvigyan.in

2 ને એકેય સંખયા વડે ભાંગી શકાય

આમ અિવભાજય સંખયાઓનો બીજો ઘણો ઉપયોગ લ.સા.અ., ગુ.સા.અ. અને ઘણી બધી રીતો આવતા ભાગોમાં લઈ આવશું.

બીજ ટૂંકી રીતો ભાગ-7 માં મુકવામાં આવશે. ગિણત-િવજાન અને કમપયુટરના બીજ મટીરીયલ માટે જોતા રહો :-

www.vishalvigyan.in

હવે ડાઉનલોડ કરો અમારી એનડોઈડ એપ કરો

. Play Store માં જઈ Vishal Vigyan સચર કરો અને ડાઉનલોડ

.

www.vishalvigyan.in

www.vishalvigyan.in ◆ MATHS SHORT TRICKS PART - 7 ◆ Created by Vishal Gauswami

અહી તમને સપધારતમક પરીકામાં ઉપયોગી થાય તે હેતુથી ગિણતની ટૂંકી રીતોનો ભાગ બનાવયો છે . આ અગાઉના ભાગ

www.vishalvigyan.in પરથી ડાઉનલોડ કરી શકાશે.

■ 100 ની નજકની સંખયાઓનો ગુણાકાર :અહી આ ભાગમાં 100 ની નજક આવતી હોય તેવી સંખયાઓનો ગુણાકાર સહેલી રીતે કેમ કરવો તેની રીત મુકેલી છે . તો સૌથી પહેલા

100 થી વધુ હોય તેવી અને પછી 100 થી ઓછી હોય તેવી સંખયાના સરળ ગુણાકાર કેમ કરવા તેની રીત મુકેલ છે .

■ 100 થી વધુ હોય તેવી સંખયા :100 થી વધુ હોય એટલે કે 100 ની નજકની વધુ િકમતવાળી સંખયાઓ હોય તેનો ગુણાકાર. પહેલા ઉદાહરણ જોઈએ. 100 ની નજક અને તેનાથી ઓછી હોય તેવી સંખયાની રીત ભાગ - 8 માં મુકાશે.

ઉદા [1] 104 x 102 =_________.

a) 4 x 2 = 8. 100 થી વધુ 4 અને 2 છે તેમનો ગુણાકાર કરો અને છે લલે લખો b) 4 + 2 = 6. હવે 4 અને 2 નો સરવાળો કરો અને તેને વચચે એક 0 મુકી લખો c) હવે છે લલે ફરી 0 મુકીને 1 લખવાનો. d) આમ જવાબ 10608 થશે. જે માં જમણીથી ડાબી બાજુ આવવાનું.

ઉદા [2] 106 × 107 =_________.

a) 6 x 7 = 42 . હવે છે લલે 42 લખો અહી હવે 0 નહી મુકવાનો કેમકે બે અંક છે .

www.vishalvigyan.in

b) 6 + 7 = 13. હવે બાજુ માં 13 લખો. c) છે લલે ડાબી બાજુ 0 મુકયા વગર 1 લખો. d) જવાબ 11342 થશે. અહી બે અંકની સંખયા છે એટલે 0 નહી આવે.

બીજ ટૂંકી રીતો ભાગ-8 માં મુકવામાં આવશે. આગળના તમામ ભાગો અને ગિણત-િવજાન તથા કમપયુટરના બીજ મટીરીયલ માટે જોતા રહો :-

www.vishalvigyan.in

હવે ડાઉનલોડ કરો અમારી એનડોઈડ એપ કરો

. Play Store માં જઈ Vishal Vigyan સચર કરો અને ડાઉનલોડ

.

www.vishalvigyan.in

www.vishalvigyan.in ◆ MATHS SHORT TRICKS PART - 8 ◆ Created by Vishal Gauswami

અહી તમને સપધારતમક પરીકામાં ઉપયોગી થાય તે હેતુથી ગિણતની ટૂંકી રીતોનો ભાગ બનાવયો છે . આ અગાઉના ભાગ

www.vishalvigyan.in પરથી ડાઉનલોડ કરી શકાશે.

■ 100 ની નજકની સંખયાઓનો ગુણાકાર :અહી આ ભાગમાં 100 ની નજક આવતી હોય તેવી સંખયાઓનો ગુણાકાર સહેલી રીતે કેમ કરવો તેની રીત મુકેલી છે . અહી 100 થી ઓછી હોય તેવી સંખયાના સરળ ગુણાકારની રીત મુકેલ છે .

100 થી વધુ હોય તે માટે ભાગ-7 ડાઉનલોડ કરો

■ 100 થી ઓછી હોય તેવી સંખયા :100 થી ઓછી હોય એટલે કે 100 ની નજકની વધુ િકમતવાળી સંખયાઓ હોય તેનો ગુણાકાર. પહેલા ઉદાહરણ જોઈએ.

ઉદા [1] 98 x 97 =_________.

a) 100 – 98 = 2. b) 100 – 97 = 3. c) 2 x 3 = 6.

છે લલે 6 લખો. એક અંકની સંખયા છે માટે ડાબી બાજુ 0 લખો.

d) 98 – 3 = 95. હવે 95 લખો. (તમે આ રીતે પણ કરી શકો 97 – 2 = 95) e) આમ જવાબ 9506 થશે.

ઉદા [2] 88 x 93 =_________.

a) 100 – 88 = 12. www.vishalvigyan.in

b) 100 – 93 = 7. c) 12 x 7 = 84.

જમણી બાજુ 84 લખો. પાસે 0 નહી લખવાનું કેમકે બે અંક છે .

d) 93 – 12 = 81. હવે 81 લખો. (તમે આ રીતે પણ કરી શકો 88 – 7 = 81) e) આમ જવાબ 8184 થશે.

બીજ ટૂંકી રીતો ભાગ-9 માં મુકવામાં આવશે. આગળના તમામ ભાગો અને ગિણત-િવજાન તથા કમપયુટરના બીજ મટીરીયલ માટે જોતા રહો :-

www.vishalvigyan.in

હવે ડાઉનલોડ કરો અમારી એનડોઈડ એપ ડાઉનલોડ કરો

. Play Store માં જઈ Vishal Vigyan સચર કરો અને

.

www.vishalvigyan.in

www.vishalvigyan.in ◆ MATHS SHORT TRICKS PART - 9 ◆ Created by Vishal Gauswami

અહી તમને સપધારતમક પરીકામાં ઉપયોગી થાય તે હેતુથી ગિણતની ટૂંકી રીતોનો ભાગ બનાવયો છે . આ અગાઉના ભાગ

www.vishalvigyan.in પરથી ડાઉનલોડ કરી શકાશે.

■ ખૂણાઓના પકારો અને તેના પશનો :સપધારતમક પરીકાઓમાં ઘણીવાર ખૂણાઓને લગતા પશનો પૂછવામાં આવે છે જે માં કોટીકોણ અને પૂરકકોણના પશનો વધુ હોય છે . તો આપણે આ ભાગમાં તેમના પશનો િવશે ચચાર કરશું. પહેલા તેમના િવશે જણી લઈએ.

(1). કોટીકોણ :બે ખૂણાના માપનો સરવાળો 90 થતો હોય તો તે બે ખૂણાઓને એકબીજના કોટીકોણ કહેવાય. કોટીકોણ શોધવા 90 માંથી આપેલ ખૂણો બાદ કરવાનો. ઉદા. 30 નો કોટીકોણ = 90 - 30 = 60

(2). પૂરકકોણ :બે ખૂણાના માપનો સરવાળો 180 થતો હોય તો તે બે ખૂણાઓને એકબીજના પૂરકકોણ કહેવાય. પૂરકકોણ શોધવા 180 માંથી આપેલ ખૂણો બાદ કરવાનો. ઉદા. 30 નો પૂરકકોણ = 180 - 30 = 150

■ સપધારતમક પરીકામાં બંનેના સાથે પૂછતા પશનો :ઉદા (1). 120 ના પૂરકકોણનો કોટીકોણ શું થાય ? જવાબ : પહેલા 120 નો પૂરકકોણ શોધવાનો અને જે જવાબ આવે તેનો કોટીકોણ.

120 નો પૂરકકોણ = 180 - 120 = 60. હવે 60 નો કોટીકોણ = 90 - 60 = 30. આમ 120 ના પૂરકકોણનો કોટીકોણ 30 થાય.

www.vishalvigyan.in

ઉદા (2). કોના કોટીકોણનો પૂરકકોણ 100 થાય ? જવાબ : અહી પશન પહેલા ઉદાહરણ કરતા ઊલટો છે . તો છે લલેથી શરઆત કરવાની.

100 નો પૂરકકોણ = 180 - 100 = 80 હવે, 80 નો કોટીકોણ = 90 - 80 = 10. આમ જવાબ 10 આવે. અહી છે લલેથી આગળ જવાનું.

બીજ ટૂંકી રીતો ભાગ-10 માં મુકવામાં આવશે. આગળના તમામ ભાગો અને ગિણત-િવજાન તથા કમપયુટરના બીજ મટીરીયલ માટે જોતા રહો :-

www.vishalvigyan.in

હવે ડાઉનલોડ કરો અમારી એનડોઈડ એપ કરો

. Play Store માં જઈ Vishal Vigyan સચર કરો અને ડાઉનલોડ

.

www.vishalvigyan.in

www.vishalvigyan.in ◆ MATHS SHORT TRICKS PART - 10 ◆ Created by Vishal Gauswami

અહી તમને સપધારતમક પરીકામાં ઉપયોગી થાય તે હેતુથી ગિણતની ટૂંકી રીતોનો ભાગ બનાવયો છે . આ અગાઉના ભાગ

www.vishalvigyan.in પરથી ડાઉનલોડ કરી શકાશે.

■ િનશાનીના િનયમોને યાદ રાખવાની સરળ રીત :(1) સરવાળા માટે : સરવાળા અને બાદબાકી માટે િનશાનીના િનયમો યાદ રાખવા સ → સ નો િનયમ યાદ રાખો. એટલે કે સરખી િનશાની તો સરવાળો અને અલગ િનશાની તો બાદબાકી અને જવાબમાં મોટી સંખયા જે હોય તેની િનશાની. ઉદા.

(1). 8 + 6 = 14

સરખી િનશાની તો સરવાળો

(2). (-12) + 10 = (-2) (3). (-4) + (-5) = (-9)

જુ દી િનશાની તો બાદબાકી સરખી િનશાની તો સરવાળો

(4). 10 - (-7) = 10 + 7 = 17

અહી બે - ની િનશાની સાથે મળતા + થશે

(2) ગુણાકાર માટે : ગુણાકાર અને ભાગાકાર માટે િનશાનીના િનયમોમાં પહેલા આપેલ સંખયાઓનો માત ગુણાકાર કરો અને છે લલે િનશાની વખતે અહી મોટી સંખયાની નહી મુકવાની. ગુણાકારમાં છે લલે સ → સ જ યાદ રાખી િનશાની મુકવી. ઉદા.

(1). (-15) × (-2) = 30 તો ચાલે.

પહેલા માત ગુણાકાર 30 થાય. તયારબાદ સરખી

(2). (-10) × (5) = (-50)

િનશાની તો + મુકવાનું અથવા ન મુકો

અહી ગુણાકારા 50 થાય. જુ દી િનશાની તો -

www.vishalvigyan.in

મુકવાનું.

બીજ ટૂંકી રીતો ભાગ-11 માં મુકવામાં આવશે. આગળના તમામ ભાગો અને ગિણત-િવજાન તથા કમપયુટરના બીજ મટીરીયલ માટે જોતા રહો :-

www.vishalvigyan.in

હવે ડાઉનલોડ કરો અમારી એનડોઈડ એપ કરો

. Play Store માં જઈ Vishal Vigyan સચર કરો અને ડાઉનલોડ

.

www.vishalvigyan.in

www.vishalvigyan.in ◆ MATHS SHORT TRICKS PART - 11 ◆ Created by Vishal Gauswami

અહી તમને સપધારતમક પરીકામાં ઉપયોગી થાય તે હેતુથી ગિણતની ટૂંકી રીતોનો ભાગ બનાવયો છે . આ અગાઉના ભાગ

www.vishalvigyan.in પરથી ડાઉનલોડ કરી શકાશે.

■ દશાંશ અપૂણારકના (પોઈનટવાળી સંખયા) ગુણાકાર :િમતો સપધારતમક પરીકાઓમાં ઘણી વખત કોઈ બે સંખયા કે જે પોઈનટવાળી હોય તેનો ગુણાકાર કરવાનું પુછાય છે તો એ આપણે સરળ ગુજરાતીમાં શીખીએ.

● પૂણારકનો અપૂણારક સાથેનો ગુણાકાર :દા.ત.

2.3 × 5

પહેલા પોઈનટ ભૂલી 23

× 5 કરતા 115 આવશે. પછી પોઈનટ પછીના અંક જોવાના.

2.3

(1 દશાંશ સથળ/પોઈનટ પછી 1 અંક)

×5

(0 દશાંશ સથળ)

અહી દશાંશ સથળનો સરવાળો કરવાનો એટલે 1+0

= 1 થાય. આમ જવાબ 115 માં જમણી બાજુ થી 1 અંક પછી પોઈનટ મુકવાનો.

આમ જવાબ 11.5 થાય.

● અપૂણારકનો અપૂણારક સાથેનો ગુણાકાર :દા.ત.

1.5 × 1.25

પહેલા પોઈનટ ભૂલી 15

× 125 કરતા જવાબ 1875 આવશે.

www.vishalvigyan.in

1.5

(1 દશાંશ સથળ)

× 1.25

(2 દશાંશ સથળ)

અહી દશાંશ સથળનો સરવાળો કરતા 1+2

= 3 થાય. આમ જવાબ 1875 માં જમણી બાજુ થી 3 અંક પછી પોઈનટ મુકવાનો. આમ

જવાબ 1.875 થાય.

બીજ ટૂંકી રીતો ભાગ-12 માં મુકવામાં આવશે. આગળના તમામ ભાગો અને ગિણત-િવજાન તથા કમપયુટરના બીજ મટીરીયલ માટે જોતા રહો :-

www.vishalvigyan.in

હવે ડાઉનલોડ કરો અમારી એનડોઈડ એપ.

Play Store માં જઈ Vishal Vigyan સચર કરો અને ડાઉનલોડ કરો.

www.vishalvigyan.in

સામા  ય બૌ ક

મતા

1. જો 12 માચ 2014ના રોજ

2016  ુ વાર હોય તો 12 માચ 2020માં કયો વાર હશે ? ધ

ુ લ વષ = 6 + લપયર = 2 = 6 + 2 = 8 વષ =

=1

જવાબ :

ુ ુ વાર

( ુ લ વષમાં લપયર ઉમેર તેને 7( દવસો ) વડ ભાગવાથી શેષ મળે તેટલા દવસ આગળ વધ )ંુ 2. જો 12 માચ 2015માં

ુ ુ વાર હોય તો 12 માચ 2027 માં કયો વાર હશે ?

15

=12+3 =

= 1 શેષ =

ુ વાર

.c om

ુ લ વષ 12 , લપવષ = 2016,2020,2024

3. 17 માચ 2014 સોમવાર હોય તો 17 માચ 1999માં કયો વાર હોય ? ુ લ વષ =15 , લપયર =2000,2004,2008,2012. 19

ુ વાર = 5 શેષ = 5 વાર પાછળ ચાલ ંુ અથવા 2 વાર આગળ વધ ંુ બંને સર ુ = ધ

=15+4 = 

13 માચ 2012ના દવસે

ુ વાર હોય . ધ

rip

4. 13 માચ 2013ના દવસે મંગળવાર હોય તો

ુ ર મ હનો ગણતર માં આવે તો જ બે વાર આગળ વધ ંુ ન ધ : જો લપયરનો ફ આ

kg

જો લપયર નો મ હનો ન આવે તો એકજ વાર આગળ વધ ંુ (ઉપર 5. રા ુલનો જ મ 15 માચના રોજ થયેલો આ વષ

સતાક દવસ

ુ ુ વાર ઉજવાયો હોય અને આપે ં ુ

ાં વાર થયો હોય ?

w. g

વષ લપયર ન હોય તો રા લ ુ નો જ મ સતાક પવ – 26

રા ુલનો જ મ 15 માચ

ુ ર આ

ુ ુ વાર આપેલ છે

?

ww

ુ = 5 દવસ

ફ ુ = 28 દવસ ( લપયર નથી )

માચ = 15

48

ુ લ દવસો

ુ લ દવસો = 48 તેને એક અઠવા ડયાના 7 દવસ વડ ભાગવા 48

ુ બ) જ

= 6 શેષ = 6 દવસ આગળ અથવા એક દવસ પાછળ વધ .ંુ

1  Practice is a best way for success | www.gkgrip.com 

સામા  ય બૌ ક

મતા 

2016 

ુ વાર  ધ

=

6. મ થનનો જ મ 7 સ ટ બરના રોજ થયો અ ુ ણ તેના કરતા 15 દવસ નાનો છે જો આ વષ વતં તા દવસ સોમવાર ઉજવાયો હોય તો અ ુ ણનો જ મ

ાં વાર થયો હોય ? 

15 ઓગ ટ = સોમવાર   7 સ ટ બર = ?  = 16

= 7 સ ટ બર 

અ ુ ણ 15 દવસ નાનો = 15 38 ુલ =

38

દવસ ઉમેરવા   દવસ  

 

rip

મ થનનો જ મ

દવસ 

= 3 શેષ 

7. ગૌતમનો જ મ 1

ુ ુ વાર 

ુ લાઈના રોજ થયો અશોક તેના કરતા 27 દવસ નાનો છે .જો આ વષ િશ ક દવસ

kg

=

.c om

ઓગ ટ

શિનવાર મનાવાયો હોય તો અશોકનો જ મ ુ લાઈ  

w. g

ગૌતમનો જ મ = 1

ાં વાર થયો હશે ? 

અશોક = 27 દવસ મોટો

 

િશ ક દન = 5 સ ટ બર 

ww

ુ લાઈના = 30 દવસ  

= 66+27 ઉમેરવા  

ઓગ ટના = 31 દવસ  

= 

સ ટ બર = 5 દવસ  = 66 દવસ ુ લ

 

93    7  

 

= 2 શેષ  

= 2 વાર પાછળ 5 વાર આગળ   =

ુ ુ વાર  

8. 31 દવસના એક મ હનામાં 30 મી તાર ખે

ુ ુ વાર આવતો હોય તો 1 લી તાર ખે કયો વાર આવશે . 

2  Practice is a best way for success | www.gkgrip.com   

 

સામા  ય બૌ ક

મતા 

2016 

= 30 દવસ -1 લી તાર ખ   = 30 – 1   = 

29    7  

 

= 1 શેષ   ુ વાર   ધ ુ વાર હોય તો નીચેનામાંથી કયો વાર આ મ હનામાં પાંચ

9. 30 દવસના એક મ હનામાં 10મી તાર ખે ુ , વખત આવશે ? ( ધ

ુ , શિન ,સોમ )    =

ુ વાર   ધ

ુ ધ

ુ ુ

1

2

8

ુ

શિન

રિવ

સોમ

મંગળ  

4

5

6

7  

3

9 16

10

11

17

18

rip

15

.c om

=

22

23

24

29

30   

25

12

13

14    

19

20

21  

26

27

28  

 

kg

30 દ વસના મ હનામાં 5 વખત બેજ વાર આવશે.  10. 31 દવસના એક મ હનામાં 1 લો

ુ વાર 7 મી તાર ખે આવે તો બીજો શિનવાર કઈ તાર ખે આવશે. 

ww

w. g

બીજો શિનવાર = 8 તાર ખે આવે.    શિન

રિવ

સોમ

મંગળ

1

2

3

4

8

9

10

15

16

17

22

23

24

25

29

30

31

 

11. 7 ય તઓ એક ચેસ રમી રહયા છે . દરક ય ત બી

ુ ધ

ુ

5

6

7 

11

12

13

14  

18

19

20

21  

ય ત સાથે મા

26

27

28

એક મેચ રમવાની છે તો  

ટોટલ કટલી મેચ રમશે ?  1, 2, 3, 4, 5, 6, 7   7 મો નંબર = 6 મેચ રમે  

3  Practice is a best way for success | www.gkgrip.com   

ુ ુ

 

સામા  ય બૌ ક

મતા 

2016 

6 ઠો નંબર = 5 મેચ રમે   5 મો નંબર = 4 મેચ રમે   4 થો નંબર = 3 મેચ રમે   ુ લ 1 થી 6 નો સરવાળો = 6+5+4+3+2+1  = 21 મેચ રમાશે  

હાથ િમલાવે.  =

14 x 15   2 

 

= 105 વાર હાથ િમલાવે  

13. 30 ય તઓ ટબલ ટનીસ રમી રહ છે િવ તા ન પડ . 

ન ધ : એક

ય ત બી

=

સાથે એમ ુ લ = 29 મેચમાં િવ તા ન

થઇ જશે . 

સાથે એકવાર ટિનસની મેચ રમે છે તો ટોટલ કટલી મેચ રમાશે. 

w. g

14. 20 ય તઓ એક બી

કરવા માટ ઓછામાં ઓછ કટલી મેચ રમવી

kg

= 29 મેચ  

ુ ી બે વડ ભાગવાથી જવાબ મળે છે .  ણ

rip

ટલા ય ત હોય તેના કરતા એક ઓછા સાથે

સાથે હાથ િમલાવે છે તો કટલી વાર  

.c om

12. 15 ય ત એક િમટ ગમાં હાજર હતી બધા ય તઓ એક બી

19  x 20    2 

 

ww

= 190 મેચ રમાશે  

15. એક વણ રમાં કટલાક માણસો અને એટલીજ સં યામાં ઊટ હતા અડધા માણસો ઊટ પર બેઠા હતા   અને અડધા માણસો ઊટની સાથે ચાલતા હતા જો જમીન પર પડતા પગની સં યા 90 હોય તો આ

વણ રામા ઊટ કટલા હતા.   ઊટના પગ =4  માણસનો એક = 1 પગ લેવો (કારણ ક અડધા ઉપર છે .)  ઊટના પગ = 18 x 4 = 72

 

માણસના પગ નીચે ચાલતા = 9 x 2 = 18 

4  Practice is a best way for success | www.gkgrip.com   

 

સામા  ય બૌ ક

મતા 

2016  90  

4+1 = 5 પગ

ુ લ પગ =

90   

 = 18 ઊટ વણ રમાં હશે. 

16. કટલાક માણસો અને એટલાજ ઘોડા હતા અડધા માણસો ઘોડા પર બેઠા હતા.અને અડધા ઘોડા                                        સાથે ચાલતા હતા જમીન પર પડતા પગની સં યા 70 હતી તો કટલા માણસો ઘોડા પર બેઠા હશે .  ઘોડાના પગ

= 4 

.c om

માણસના પગ = 1 5  0   

ુ લ પગ =

= 14 

ુ લ માણસો =  

               

17. એક

rip

=  7 માણસો નીચે હોય 7 ઉપર બેઠા હોય . 

ુ માં 1200 ય ત છે 15 ય તએ એક મોનીટર હોય તો ટોટલ કટલા મોનીટર હોય .  પ ુ લ ય ત = 1200 

18. એક િપતાએ તેના

kg

= 15 ય તએ એક મોનીટર = 15+1 = 16 = ુ ને ક ં ુ

ુ જયાર જ યો યાર માર

(A) 30 (C) 36

 = 75 મોનીટર હોય. 

મર તાર અ યારની

મર

ટલી હતી જો

(B) 33  (D) 34   ુ ની ઉમર િપતા કરતા અડધી     

િપતાની ઉમર હાલમાં = 66 વષ તો ુ ની

16

મર કટલી હોય.

ww

 

ુ ની

w. g

હાલમાં િપતાની ઉમર 66 વષ હોય તો

1200   

66   

= 33  

મર = 33 વષ હોય. 

ુ ર અને કટલાક સસલા છે તેમના માથા ગણતા 100 થાય છે . આ બધાના 19. એક ખે ૂત પાસે કટલાક ક ત

પગ ગણતા 290 થાય છે તો સસલા કટલા થશે.  (A) 35

(B) 45 

(C) 55

(D) 65   4 પગની સં યા =

ુ લ પગ – માથા ડબલ    

=

290  200 

=

90   

= 45 સસલા હોય

5  Practice is a best way for success | www.gkgrip.com   

સામા  ય બૌ ક

મતા 

2016 

20. એક કાં ચડો એક કલાકમાં 4 ટ ઉપર ચડ છે અને 3 ટ નીચે આવી

ય તો 40 ટ ઉપર ચડવા  

માટ કટલો સમય લાગશે.  (B) 31 

(A) 37 (C) 38

(D) 34   ુલ

તર = 40 ટ  

36

.c om

થમ ુ દકો = 4 ટ   ટ 

36 કલાકમાં 36 ટ ઉપર ચડ  

37 મી કલાક 4 ટ ુ દકો લગાવતા ટોચ પકડ લે છે . 

21.

ે

rip

= 37 કલાકમાં 40 ટ ચડ જશે.  ABCD માં જમણેથી 15 અ ર કયો છે ? 

(A) K

(B) O 

(D) L 

kg

(C) I

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z જમણી બા ુ થી 15 અ ર

w. g

ગણતા. 

22. એક ઘ ડયાળમાં 9 : 30 થઇ છે તો અર સામાં જોતા કટલા દખાય ?  જયાર અર સામાં જોવાના દાખલા આવે યાર હંમેશા = 11 : 60 માંથી બાદ કરતા ચો સ જવાબ

ww

મળ જશે .  (A) 2 : 18

(B) 2 : 15 

(C) 8: 25

(D) 2 : 30 

-

11 : 60   09 : 30   02 : 30  

જવાબ = 2 : 30 અર સામાં જોતા દખાય છે .  23. 3 : 47 થયા છે અર સામાં જોતા કટલા વાગે લા દખાય . 

6  Practice is a best way for success | www.gkgrip.com   

સામા  ય બૌ ક

મતા 

2016 

(A) 8 : 13

(B) 8 : 14 

(C) 8 : 15

(D) 8 : 17   11 : 60   - 3 : 47  8 : 13 

.c om

અર સામાં = 8 : 13 િમનીટ દખાય છે  

ન ધ : જયાર જવાબમાં 0 આવે યાર 12 સમજવા અને જયાર 12 આવે યાર 0 સમજ .ંુ   24. એક ઘ ડયાળમાં 12 : 15 થઈ છે તો ઘ ડયાળના બંને કાંટા વ ચે કટલા (B) 82.70 

(C) 82.30

(D) 82.80 

ઘ ડયાળમાં 12 થી 3 = 900

rip

(A) 82.50

શ

3 થી 6 વ ચે 900

શનો

શ એમ

12 : 15 કલાકનો કાંટો = 15 િમનીટના અડધા = 7.5 ખ યો હોય.  શનો

ૂણો બને . 

kg

90 – 7.5 = 82.50

25. એક ઘ ડયાળમાં 12 : 10 થઇ છે તો અર સામાં કટલા દખાય. 

w. g

(A) 11 : 50

(C) 11 : 65

(B) 12 : 51  (D) 12 : 21  

11 : 60 

ww

- 00 :10

( જયાં 12 ને બદલે 0 લેતાં ) 

11 : 50 

અર સામાં 11 : 50 થયેલા દખાય. 

26. એક ઘ ડયાળમાં 3 : 30 થઇ છે તો બંને કાંટા વ ચે કટલા

શનો

ૂણો બનશે. 

(B) 800 

(A) 700 (C) 750

(D) 850  30

 િમનીટ = 15

 

7  Practice is a best way for success | www.gkgrip.com   

ૂણો બનશે. 

ૂણા બનેલા હોય છે . 

સામા  ય બૌ ક

મતા 

2016  ૂણો બનશે. 

90 - 15 = 750 નો

27. એક ઘ ડયાળમાં 9 : 30 થઇ તો કટલા

શનો

ૂણો બનશે ? 

(A) 1050

(B) 1040  

(C) 1010

(D) 1030  0   

શ = 6 થી 9 વ ચે = 900 +

ૂણો બનશે. 

શનો

90 + 15 = 1050

= 15 ઉમેરવા  

.c om

90

28. એક ઘ ડયાળમાં 3 : 15 થયા છે તો બંને કાંટા વ ચે કટલો (A) 7.50  

 

 

 

(B) 7.60  

(C) 7.70  

 

 

 

(D) 7.80  

15   

= 7.50 નો

ૂણો બનશે. 

rip

િમનીટ =

ૂણો બનશે ? 

29. એક ઘ ડયાળમાં કલાકનો કાંટો 5 િમિનટ ફર છે તો આટલા સમયમાં િમનીટનો કાંટો કટલા ડ ી ફય હોય ? 

kg

(B) 360  

(A) 350

(D) 300  

(C) 380

w. g

કલાકનો કાંટો 5 િમનીટ

=

60 િમનીટ ફર  

1 િમનીટ

=

? 

  1 x 60   

ww . ..

= 12 િમિનટના કાંટાની િમિનટ  

60 િમનીટ

3600 

1 િમનીટ ∴

360   60

કટલી ડ ી ?   = 6 

5 િમનીટ = 6 + 5 = 30 ડ 30.

ે (A) S

િમનીટનો કાંટો  

ી 

ૂળા રમાં ડાબી બા ુ થી 10 માં અ રની જમણી બા ુ 7 મો અ ર કયો ?  (B) R 

8  Practice is a best way for success | www.gkgrip.com   

 

સામા  ય બૌ ક

મતા 

2016 

(C) T

(D) Q 

ABCDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZ     જયાર િવ ુ ધ દશા

ુ ાય યાર બંનેનો સરવાળો કર છ

થમ દશા

માણે ચાલ ંુ  

ડાબી બા ુ થી = 10  

17  ડાબી બા ુ થી 17 મો અ ર Q આવે 

ૂળા રમાં જમણી બા ુ થી 9 માં અ રની ડાબી બા ુ 9 મો અ ર કયો ?  ે

31.

.c om

જમણી બા ુ = 7  

(B) D 

(C) E

(D) I 

rip

(A) H

જયાર િવ ુ ધ દશા

kg

ABCDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZ   ુ ાય યાર બંનેનો સરવાળો કર છ

થમ દશા

  માણે ચાલ  ંુ

w. g

... જમણી બા ુ થી 9 + 9 = 18 મો અ ર ગણવો .  ... જમણી બા ુ નો 18 અ ર I આવે.  32.

ૂળા રમાં જમણી બા ુ થી 18 માં અ રની જમણી બા ુ 10 મો અ ર કયો ?  ે

ww

(A) F (C) J

(B) K  (D) S 

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z 

જયાર સમાન

દશા

ુ ાય યાર બંનેની બાદબાક છ

કરવી. 

જમણી બા ુ નો 18  જમણી બા ુ નો 10  8  ∴ 18 – 10 = 8 મો અ ર  

9  Practice is a best way for success | www.gkgrip.com   

સામા  ય બૌ ક

મતા 

2016 

જમણી બા ુ થી 8 મો અ ર S આવે.  અથવા તેમાં કટલા ઉમેરવાથી 27 થાય તો ડાબી બા ુ થી તેજ અ ર મળશે = 8 + 19   = 27   ડાબી બા ુ થી 19 મો અ ર S મળે છે .  ે

33.

ૂળા રમાં ડાબી બા ુ થી 18 માં અ રની ડાબી બા ુ 10 મો અ ર કયો ?  (B) K 

(C) P

(D) H 

.c om

(A) A

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z  ડાબી બા ુ નો 18 

8  ∴ 18 – 10 = 8 મો અ ર  

કયો. 

ૂળા રને

ધેથી લખવામાં આવે તો જમણી બા ુ થી 7 માં અ રની ડાબી બા ુ 10 મો અ ર

w. g

ે

34.

kg

ડાબી બા ુ થી 8 મો અ ર H મળે .  

rip

ડાબી બા ુ નો 10 

                                    

અથવા 

 

ww

                                          

   Z, Y, X, W………………D, C, B, A 

જમણી બા ુ થી

22

17

12

7

2

E

J

O

T

Y 

5

10

15

20

25 

જમણી બા ુ થી = 7 

ડાબી બા ુ થી = 10   જમણી બા ુ થી = 17   ઉધેથી લખતા જમણી બા ુ થી 17 મો અ ર Q મળે છે . 

10  Practice is a best way for success | www.gkgrip.com   

ડાબી બા ુ થી

સામા  ય બૌ ક

2016 

ૂળા રોને ઉધેથી લખવામાં આવે તો ડાબી બા ુ થી 25માં અ રની ડાબી બા ુ 10 મો અ ર ે

35.

મતા 

કયો ?  ડાબી બા ુ થી = 25   ડાબી બા ુ થી = 10   ડાબી બા ુ = 15  

36.

ે

ૂળા રના

.c om

ઉધેથી લખવાથી ડાબી બા ુ થી 15 મો અ ર L મળે છે .  થમ અડધા ભાગને ઉધેથી લખવામાં આવે યારબાદ તેની સાથે બીજો ભાગ

જોડવામાં આવે તો આખી ABCDમાં જોતા જમણી બા ુ થી 10 માં અ રની ડાબી બા ુ 7 મો અ ર કયો.  (A)

C D 17 16 15 14

M, L, K, J ........ D, C, B, A ડાબી બા ુ થી = 7  17

 

(D)

G 

4 3 2 1 

N, O, P, Q .......... W, X, Y, Z  

kg

જમણી બા ુ થી = 10  

13 12 11 10

E  

rip

(C)

(B)

37.

ે

w. g

જમણી બા ુ થી 17 મો = D  ૂળા 2ના

થમ અડધા ભાગને

ધેથી લખવામાં આવે તો આખી ABCD માં જોતા જમણી

બા ુ થી 11 માં અ રની ડાબી બા ુ 11 મો અ ર કયો.   K

ww

(A) (C)

I

(B)

M  

(D)

L 

જમણી બા ુ થી = 11  ડાબી બા ુ થી

= 11   22 જમણી બા ુ થી

17 16 15 14 M, L, K, J ........ D, C, B, A

13 12 11 10

4 3 2 1 

N, O, P, Q .......... W, X, Y, Z 

જમણી બા ુ થી = 22 મો = I 

11  Practice is a best way for success | www.gkgrip.com   

સામા  ય બૌ ક 38.

ે

મતા 

ૂળા રના બી

2016  ધેથી લખવામાં આવે તો ડાબી બા ુ થી 8 માં અ રની

અડધા ભાગને

જમણી બા ુ 9 મો અ ર કયો.  (A)

W

(B)

(C)

T

(D) S  10 11 12 13

14 15 16 17   Z, Y, X, W.............Q, P, O, N  

ડાબી બા ુ થી = 8   જમણી બા ુ થી = 9  ડાબી બા ુ

17 

ડાબી બા ુ થી 17 મો અ ર W મળે છે .  39. નીચેનામાંથી અયો ય હોય તે પસંદ કરો.  ઓગ ટ ુ ર આ

(C)

ુ લાઈ  

(B)

rip

(A)

.c om

A, B, C, D,......... J, K, L, M

X 

(D)

અિ લ 

બધા જ મ હના 31 દવસના છે એિ લ – 30 દવસનો છે . 

કડામાં 6 અને 7ની વ ચે 9 કટલી વાર આવે.  

kg

40. નીચેના

6 9 6 9 9 6 6 7 6 9 7 9 6 6 9 7 7 9 6 6 7 

(C)

બે

w. g

(A)

ચાર

(C)

પાંચ  ય છે તથા જમણે ફર ને

ારં ભક થાનથી રામ કઈ દશામાં છે . 

ww (A)

(D)

ણ  

ય છે પછ ડાબી બા ુ ફર ને 15 km

41. રામ 30 km દ ીણમાં ય છે તો

(B)

ઉ ર–

દ

ૂવ

ણ - પિ મ

ણ–

ૂવ

(B)

દ

(D)

ઉ ર – પિ મ 

 

ઉ ર  ૂવ 

પિ મ દ 42.

ણ 

ેણી 2, 4, 7, 14, 17, 34, ? હવે કઈ સં યા આવશે. 

12  Practice is a best way for success | www.gkgrip.com   

ુ ઃ 20 km ન

સામા  ય બૌ ક

મતા 

2016 

(A)

36

(B)

70  

(C)

37

(D)

76 

નધ :

7 x 2 = 14

જવાબ આવે તેમાં

ુ ા એકમા 43.સો ન દાદા

(C)

િપતા

ુ નો

ુ

ુ ી માના ભાઈના સો ન (B)

ૂવને

ણ-

ણ ઉમેરવાથી જવાબ મળે છે . 

મામાના એક મા

(A)

44. જો દ

17 x 2 = 34  

(D)

મામા   આ 

ૂવ ઉ ર - પિ મ

(B)

ઉ ર-

(D)

દ

ંુ કહવામાં

ૂવ  

ણ 

rip

(C)

કારનો સંબધ હશે? 

ૂવ કહવામાં આવે અને ઉ ર પિ મને પિ મ કહવામાં આવે તો ઉ રને

આવે છે ?  (A)

ુ થી કયા

.c om

2x2=4

45. જો FORGE ને FPTJI લખવામાં આવે છે તો CULPRIT ને લખવામાં આવશે ?  CSJNPGR

(C)

CVNSVNZ

(B)

CVMQSTU  

(D)

CXOSULW 

kg

(A)

લખશે ?  (A)

HIEV

(B)

HIEW  

HIEV

(D)

HIFV 

ww

(C)

w. g

46. સાંકિતક ભાષામાં PENCIL ને TIRGMP લખવામાં આવે છે , તો તેજ ભાષામાં DEAR ને કયા

ખ ં ૃ લામાં આગળ ંુ પદ

47. નીચે આપેલ

ંુ થશે ? 

1, 3, 2, 5, 3, 7....?... , .....?..... 

48.

(A)

5 અને 9

(B)

4 અને 9  

(C)

9 અને 5

(D)

3 અને 5  

(B)

D  

ચ હના થાન પર

ંુ થશે ? 

A , D , H , M , S , ?  (A)

C

13  Practice is a best way for success | www.gkgrip.com   

કાર

સામા  ય બૌ ક

મતા 

(C)

2016 

Y

(D)

Z 

49. જો કોઈ ટ ૂ ભાષામાં MOTHER ને 138976 લખવામાં આવે છે તો તે ટ ૂ ભાષામાં HOT ને કઈ ર તે લખાય ?  (A)

938

(B)

983  

(C)

371

(D)

937 

mn _ pm _ op _ n _ _ mno _ 

ુ વાથી આપેલ અ ર ક

(A)

onmopp

(B)

omnopn  

(C)

omnopp

(D)

omnpom 

 

rip

 

ખ ં ુ લાને

 

www.gkgrip.com 

 

kg

   

       

ww

 

w. g

 

       

       

 

14  Practice is a best way for success | www.gkgrip.com   

ૂર કરશે ? 

.c om

50. અ રોનો કયો સ ૂહ ખાલી જ યા પર મશઃ

કટલીક ગા ણિતક ુ ંક ર તો.

(1)

7 ની િવભા યતાની ચાવી.

ચ લત ર ત કોઇપણ સં યાના છે લા

કને ચેક , તે

કના 5 ગણા આગળ વધેલી સં યામાં ઉમેરવા, અને છે લે

યાર બે સં યા વધે યાર ચકાશો, ક આ વધેલ સં યા 7 નો અવયવી છે . એટલે ક 7 વડ િન:શેષ ભાગી શકાય છે . મ ક 574 સં યા છે . તેમા છે લા

કને ચેકો ક ૂ ર કરો, તો હવે રહશે 57 તો આ 57માં ચેકલી સં યા 4 ના 5 ગણા

એટલે 45=20 ઉમેરવા તો થાય 57+20= 77 તો આ 77જો 7નો અવયવી હોય તો આપેલ સં યા 574 ને 7 વડ િન:શેષ ભાગી શકાય.

 આ ર તમાં સં

યા મોટ હોય યાર વધાર સમય લાગે છે .

તો આ ર ત પણ અપનાવી

ુ ઓ.

યાર સં યા મોટ હોય યાર આ સં યાના છે લેથી

મ ક 864192

ણ- ણ સં યાના

ુ થ બનાવો . મ ક 192 અને 864 હવે મોટ સં યામાંથી નાની સં યા બાદ કરો,

મતલબ બે સં યા 192 અને 864 નો તફાવત. તો તફાવત થયો 672 તો આ સં યા 672 ના

થમ

કને ૂ ર કર તેના બમણા એટલે ક ડબલ પાછળના બે

કોમાં

ઉમેર દો. મ ક 672 માથી 6 ને ૂ ર કરતા વધે 72. હવે 72 મા ૂ ર કરલ સં યા 6 ના ડબલ 12 ઉમેરો તો 72+12= 84 84 ને 7 વડ િન:શેષ ભાગી શકાય છે . માટ સં યા 864192ને પણ 7 વડ િન:શેષ ભાગી શકાય છે .



6942 ચાર



36942 પાંચ



86 419 746



691 358 024 નવ

કની સં યા હોય યાર 942 – 6 =936 (36+18)= 72 ને ચકાસવા. કની સં યા હોય યાર 942 – 36 =906 (06+18)= 24 ને ચકાસવા. આઠ

કની સં યા હોય યાર 746 + 86 =832 હવે 832-419 = 413 (13+8)= 21 ને ચકાસવા. કની સં યા હોય યાર 024 + 691 =715 હવે 715-358 = 357 (57+6)= 63 ને ચકાસવા.

(2)

8 ની િવભા યતાની ચાવી. ુ િનયાના કોઇપણ દશની

કોઇપણ સં યાના છે લા

ણ

ચલીત ર ત.

કોને જો 8 વડ િન:શેષ ભાગી શકાય તો

ૂર સં યાને 8

વડ િન:શેષ ભાગી શકાય. મક 5978328

જો 328 ને 8 વડ િન:શેષ ભાગી શકાય તો આપેલ

ૂર સં યાને 8 વડ િન:શેષ ભાગી

શકાય. (આમા તો 328 ને 8 વડ ભાગવાજ પડ.)

 હવે 8 ની િવભા યતાની સરળ ચાવી. કોઇપણ સં યાના છે લા બે

પરં ુ

કો 4 ના અવયવી હોય યાને ક 4 વડ િન:શેષ ભાગી શકાતા હોય તો ,

ભાગફળ આવે તેની ખરાય કરો, જો ભાગફળ સં યા એક (odd) હોય તો સો નો(hundreds)

એક (odd) હોવો જોઇએ.અને જો ભાગફળ સં યા બેક (even) હોય તો સો નો(hundreds) હોવો જોઇએ.તો

કો એટલે 28

ને 4 વડ િન:શેષ ભાગી શકાય છે .

28 ÷ 4 = 7 ભાગફળ = 7 હવે 7 એક (odd) સં યા છે ,તો સો નો(hundreds)

ૂર સં યાને 8 વડ િન:શેષ ભાગી શકાય.

5978628 છે લા બે

કો એટલે 28

ને 4 વડ િન:શેષ ભાગી શકાય છે .

28 ÷ 4 = 7 ભાગફળ = 7 હવે 7 એક (odd) સં યા છે ,તો સો નો(hundreds) જોઇએ, અહ

ક 3 એક (odd) હોવો

3 એક (odd) સં યા છે .

માટ 5978328 પરં ુ

ક 6 એક (odd) હોવો

6 એક (odd) સં યા નથી, બેક (even) સં યાછે .

માટ 5978628

ૂર સં યાને 8 વડ િન:શેષ ભાગી શકાય નહ .

 ઉદાહરણ 2- 2957096 છે લા બે

કો એટલે 96

ને 4 વડ િન:શેષ ભાગી શકાય છે .

96 ÷ 4 = 24 ભાગફળ = 24 હવે 24 બેક (even) સં યા છે ,તો સો નો(hundreds) હોવો જોઇએ, અહ

0 બેક (even) સં યા છે .

માટ 2957096

ૂર સં યાને 8 વડ િન:શેષ ભાગી શકાય.

પરં ુ

2957596 છે લા બે

કો એટલે 96

હોવો જોઇએ, અહ

5 બેક (even) સં યા નથી, એક (odd) સં યાછે .

માટ 2957596

ૂર સં યાને 8 વડ િન:શેષ ભાગી શકાય નહ .

જો 4 નો ઘ ડયો ચાર ચોવીસા છ ુ

ધ ુ ી આવડતો હોય તો

ૂચન – કોઇપણ ઘ ડયાની શ આત

ક 0 બેક (even)

ને 4 વડ િન:શેષ ભાગી શકાય છે .

98 ÷ 4 =24 ભાગફળ = 24 હવે 24 બેક (even) સં યા છે ,તો સો નો(hundreds)

ઉપયોગી

ક બેક (even)

ૂર સં યાને 8 વડ િન:શેષ ભાગી શકાય.

 ઉદાહરણ 1- 5978328 છે લા બે

જોઇએ, અહ

ક

ૂ યથી કરાવો.

ક 5 બેક (even)

ૂબજ સરળ પડ . મ ક ૫૦=૦ ,૫૧=૫ , ૫૨=૧૦....

(4) ણ

13 ની િવભા યતાની ચાવી.

કની કોઇપણ સં યાના

થમ

કને ચેક , તે

કના 4 ગણા અને પાછળ વધેલી સં યાના તફાવતને ચકાસો.

આ વધેલ તફાવત ૦ ક 13 નો અવયવી છે . એટલે ક 13 વડ િન:શેષ ભાગી શકાય છે . મ ક 312 સં યા છે . તેમા

થમ

કને ચેકો ક ૂ ર કરો, તો હવે રહશે 12 તો આ 12 માં ચેકલી સં યા 3 ના 4 ગણા

એટલે 34=12 બાદ કરો.એટલે ક બે સં યા વ ચેનો તફાવત કાઢો. તો થાય 12-12= 0 તો આ તફાવત 0 હોય ક 13 નો અવયવી હોય તો આપેલ સં યા 312 ને 13 વડ િન:શેષ ભાગી શકાય.

 આ ર તમાં સં

યા

ણ

કો કરતા મોટ હોય યાર

યાર સં યા મોટ હોય યાર આ સં યાના છે લેથી

ું કર

? ું

મ ક 593814

ણ- ણ સં યાના

ુ થ બનાવો . મ ક 814 અને 593 હવે મોટ સં યામાંથી નાની સં યા બાદ કરો,

મતલબ બે સં યાનો તફાવત. =814-593=221 તો તફાવત થયો 221 તો આ સં યા 221 ના

થમ

કને ૂ ર કર તેના ચારગણા અને પાછળના બે

કો વ ચેનો

તફાવત કાઢો . મ ક 221 માથી 2 ને ૂ ર કરતા વધે 21. હવે 21 અને

ૂ ર કરલ સં યા 2 ના ચારગણા 24=8 નો તફાવત 21-8=13

13 ને 13 વડ િન:શેષ ભાગી શકાય છે . માટ સં યા 593814ને પણ 13વડ િન:શેષ ભાગી શકાય છે .



6942 ચાર



76362 પાંચ



30 493 814

આઠ

કની સં યા હોય યાર 814 + 30 =844 હવે 844-493 = 351 (51-12)= 39 ને ચકાસવા.



691 358 024 નવ

કની સં યા હોય યાર 024 + 691 =715 હવે 715-358 = 357 (57-12)= 45 ને ચકાસવા.

કની સં યા હોય યાર 942 – 6 =936 (36-36)= 0 ને ચકાસવા. કની સં યા હોય યાર 362 – 76 =286 (86-08)= 78 ને ચકાસવા.

(5) ણ

17 ની િવભા યતાની ચાવી.

કની કોઇપણ સં યાના

થમ

કને ચેક , તે

કના 2 ગણા અને પાછળ વધેલી સં યાના તફાવતને ચકાસો.

આ વધેલ તફાવત ૦ ક 17 નો અવયવી છે . એટલે ક 17 વડ િન:શેષ ભાગી શકાય છે . મ ક 952 સં યા છે . તેમા

થમ

કને ચેકો ક ૂ ર કરો, તો હવે રહશે 52 તો આ 52 માં ચેકલી સં યા 9 ના 2 ગણા

એટલે 92=18 બાદ કરો.એટલે ક બે સં યા વ ચેનો તફાવત કાઢો. તો થાય 52-18= 34 તો આ તફાવત 0 હોય ક 13 નો અવયવી હોય તો આપેલ સં યા 952 ને 17 વડ િન:શેષ ભાગી શકાય.

 આ ર તમાં સં

યા

ણ

કો કરતા મોટ હોય યાર

યાર સં યા મોટ હોય યાર 13 ની ચાવી

ું કર

? ું

વી ર ત ફ ત ચેકલી સં યાના બમણા એ યાદ રાખ ું જ ુ ર .

 કોઇપણ સં યાનો વગ કરવાની સરળ ર ત.  કટલીક (1)

2

ણી-અ ણી ર તો =1

(9) 2 =81

(11) 2 = 121

(13) 2 =169

(30) 2 = 900

.....................

વગેર – વગેર

આ બ ુતો ગોખે .ું સરસ

 ( (10) 2 = 100

(25) 2 = 625

ધ ુ ીતો ગોખ જ ું પડશે.)

 જો ગોખે ું યાદ નથી રહ ું તો ,  હવે આ ર તે પણ કર

ુ ઓ.

 (23) 2 = (2) 2 = 4 અને (3) 2 = 09 (એકમના તેને આ ર તે લખો  4 +1

409

કનો વગ બે

હવે તેની 232=12

કોમાં લખવો)

12 જવાબ આ યો તેને

09 2  એકમના

ક નીચે કોઇ સં યા લખવી નહ .

હવે સરવાળો કરો.

5 2 9 તો  (23) 2 = 529

 (47) 2 =

(4) 2 = 16

અને (7) 2 =49 તે તમે

પણ તેને આ ર તે લખો  1 6 4 9

ણો છો .

હવે તેની 472=56

56 જવાબ આ યો

તેને 1 6 4 9 + 5 6  એકમના

ક નીચે કોઇ સં યા લખવી નહ .

હવે સરવાળો કરો.

2 20 9 તો  (47) 2 =2209

 (89) 2 =

(8) 2 = 64

અને (9) 2 =81 તે તમે

ણો છો .

પણ તેને આ ર તે લખો  6 4 8 1 હવે તેની 892=144

144 જવાબ આ યો

તેને 6 4 8 1 +144 -

 એકમના

ક નીચે કોઇ સં યા લખવી નહ .

હવે સરવાળો કરો.

7 92 1 તો  (89) 2 =7921

 (123) 2 =

(12) 2 = 144

અને (3) 2 =09(એકમના

કનો વ ્ બે

તેને આ ર તે લખો  1 4 4 0 9 હવે તેની નીચે 1232=72

કોમાં લખવો)

72 જવાબ આ યો

તેને 1 4 4 0 9 +

72-

 એકમના

1512 9 તો  (123) 2 =15129

ક નીચે કોઇ સં યા લખવી નહ . હવે સરવાળો કરો.

 કોઇપણ સં યાનો ઘન કરવાની સરળ ર ત. કટલીક (1)

ણી-અ ણી ર તો

=1

3

(2) 3 =8

(5) 3 = 125

(3) 3 = 27

(10) 3 = 1000

આબ ત ુ ો ગોખે .ું સરસ

(4) 3 =64

.....................

 ( (10) 3 = 1000

વગેર –વગેર

ધ ુ ીતો ગોખ જ ું પડશે.)

 જો ગોખે ું યાદ નથી રહ ું તો ,  (12) 3 =

(1)3 = 1

અને (2) 3 = 8(એકમના

તેને આ ર તે લખો  1 0 0 8

કનો ઘન

ણ

કોમાં લખવો)

હવે તેની નીચે 12123=72

72 જવાબ

આ યો તેને 1 0 0 8 + 7 2 -  એકમના

ક નીચે કોઇ સં યા લખવી નહ . હવે સરવાળો કરો.

1728 તો  (12) 3 = 1728

 (23) 3 =

(2) 3 = 8

અને (3) 3 =27(એકમના

કનો ઘન

ણ

કોમાં

લખવા) તેને આ ર તે લખો  8 0 2 7 હવે તેની નીચે 23233=414

414 જવાબ

આ યો તેને 8 0 2 7 + 4 1 4 -  એકમના

ક નીચે કોઇ સં યા લખવી નહ . હવે સરવાળો કરો.

1216 7 તો  (23) 3 =12167

 (105) 3 =

(10) 3 = 1000

અને (5) 3 =125 તે તમે

ણો છો .

પણ તેને આ ર તે લખો  1 0 0 0 1 2 5 હવે તેની નીચે 1051053=15750 15750 જવાબ આ યો તેને 1000125 +

1 5 7 5 0 -  એકમના 115762 5

તો  (105) 3 =1157625

ક નીચે કોઇ સં યા લખવી નહ .

હવે સરવાળો કરો.

  કોઇપણ સં યાનો એકમનો

ક સરખો હોય તો

ણ ુ ાકાર કરવાની સરળ ર ત.

ઉદાહરણ  53  83 એકમના દશ ના

ક સાથે એકમના ક સાથે દશ ના

કનો કનો

ણ ુ ાકાર કરો. અને , ણ ુ ાકાર કરો.

મ ક 5  8 =40 3  3 = 09 (એકમના

કોનો

ણ ુ ાકાર બે

કોમાં લખવા)

હવે તેને આ ર તે ગોઠવો 4 0 0 9 પછ તેમા

કો સરખા નથી તેનો સરવાળો કરો.

મ ક 5  8 = 13 તે સરવાળાને એટલે ક 13 ને

બે સં યાઓ સરખી છે તેના કોઇ

એક

ક સાથે

હવે તેને નીચે

ણ ુ ાકાર કરો .

મ ક 13 3 = 39

જ ુ બ ગોઠવી સરવાળો કરો .

4 0 09 3 9  એકમના



ક નીચે કોઇ સં યા લખવી નહ .

હવે સરવાળો કરો.

4 3 9 9 ઉદાહરણ  254  304 એકમના

ક સાથે એકમના

કનો

ણ ુ ાકાર કરો. અને ,

સો અને દશ ની સં યા સાથે સો અને દશ ની સં યાનો

ણ ુ ાકાર કરો.

મ ક 25  30 =750 4  4 = 16 હવે તેને આ ર તે ગોઠવો 75016 પછ તેમા

કો સરખા નથી તેનો સરવાળો કરો.

મ ક 25  30 = 55 તે સરવાળાને એટલે ક 55 ને એક

ક સાથે

હવે તેને નીચે

ણ ુ ાકાર કરો .

બે સં યાઓ સરખી છે તેના કોઇ

મ ક 55 4 = 220

જ ુ બ ગોઠવી સરવાળો કરો .

75016



2 2 0  એકમના 7 72 16

ક નીચે કોઇ સં યા લખવી નહ .

હવે સરવાળો કરો.

  કોઇપણ સં યાના એકમ સીવાયના

કો સરખા હોય તો

ણ ુ ાકાર કરવાની સરળ ર ત. 

ઉદાહરણ  63  69 એકમના દશ ના

ક સાથે એકમના ક સાથે દશ ના

કનો કનો

ણ ુ ાકાર કરો. અને , ણ ુ ાકાર કરો.

મ ક 6  6 =36 3  9 = 27 (એકમના

કોનો

ણ ુ ાકાર બે

કોમાં લખવો)

હવે તેને આ ર તે ગોઠવો 3 6 2 7 પછ તેમા

કો સરખા નથી તેનો સરવાળો કરો.

મ ક 3  9 = 12 તે સરવાળાને એટલે ક 12 ને

બે સં યાઓ સરખી છે તેના કોઇ

એક

ક સાથે

હવે તેને નીચે

ણ ુ ાકાર કરો .

મ ક 12 6 = 72

જ ુ બ ગોઠવી સરવાળો કરો .

3 6 27



7 2  એકમના

ક નીચે કોઇ સં યા લખવી નહ .

હવે સરવાળો કરો.

4 3 4 7 ઉદાહરણ  154  157 એકમના

ક સાથે એકમના

કનો

ણ ુ ાકાર કરો. અને ,

સો અને દશ ની સં યા સાથે સો અને દશ ની સં યાનો

ણ ુ ાકાર કરો.

મ ક 15  15 =225 4  7 = 28 હવે તેને આ ર તે ગોઠવો 22528 પછ તેમા

કો સરખા નથી તેનો સરવાળો કરો.

મ ક 4  7 =11 તે સરવાળાને એટલે ક 11 ને

બે સં યાઓ સરખી છે તેના કોઇ એક

ક સાથે

ણ ુ ાકાર કરો .

હવે તેને નીચે

મ ક 11 15 = 165

જ ુ બ ગોઠવી સરવાળો કરો .

22528



1 6 5  એકમના 2 41 78

ક નીચે કોઇ સં યા લખવી નહ .

હવે સરવાળો કરો.

 દરક સં યાઓ વ ચે સમાન તફાવત હોય તો સરવાળો. 1+2+3+4+5+6+7+8+9= કટલા તો, થમ સં યા અને ભાગાકાર કરતા

ઉદાહરણ :

તીમ સં યાનો સરવાળો કર , ુ લ સં યાઓ સાથે

ણ ુ ાકાર કર 2 વડ

ભાગફળ આવે તે જવાબ . થમ સં યા=1 અને

તીમ સં યા = 9

તો 1 + 9 = 10

હવે 10 ને ુ લ સં યાઓ ( 1 થી 9 ) એટલે ક 9 સાથે તો 109= 90 ,

ણ ુ ાકાર કરો.

હવે 2 વડ ભાગાકાર કરતા, 90 ÷ 2 = 45

માટ 1+2+3+4+5+6+7+8+9= 45

ઉદાહરણ : 13+14+15+16+17+18+19+20+21+22+23+24=કટલા થમ સં યા=13 અને

તીમ સં યા = 24

તો 13 + 24 = 37

હવે 37 ને ુ લ સં યાઓ ( 13 થી 24 ) એટલે ક 12 સાથે તો 37  12 = 444 ,

ણ ુ ાકાર કરો.

હવે 2 વડ ભાગાકાર કરતા, 444 ÷ 2 = 222

માટ 13+14+15+16+17+18+19+20+21+22+23+24= 222

ઉદાહરણ : 100+101+102+103...200 થમ સં યા=100 અને

ધ ુ ીનો સરવાળો =કટલા

તીમ સં યા = 200

તો 100 + 200 = 300

હવે 300 ને ુ લ સં યાઓ ( 100 થી 200 ) એટલે ક 101(જો સં યાઓ ગણી શકાય તેમ ન હોય યાર ( તીમ સં યા-

થમ સં યા+1) સાથે

ણ ુ ાકાર કરો.

તો 300  101 = 30300 , હવે 2 વડ ભાગાકાર કરતા, 30300 ÷ 2 = 15150 માટ 100+101+102+103...200

ધ ુ ીનો સરવાળો =15150

ઉદાહરણ:11+20+29+38+47+56+65+74=કટલા(દરક સં યા વ ચે 9 નો તફાવત છે .) થમ સં યા=11 અને

તીમ સં યા = 74

તો 11 + 74 = 85

તો 85  8 =680 , હવે 2 વડ ભાગાકાર કરતા, 680 ÷ 2 = 340 માટ 11+20+29+38+47+56+65+74 =340

ઉદાહરણ:42+49+56+63+70+77+84=કટલા(દરક સં યા વ ચે 7 નો તફાવત છે .) થમ સં યા=42 અને

તીમ સં યા = 84

તો 42 + 84 = 126

તો 126  7 =882 , હવે 2 વડ ભાગાકાર કરતા, 882 ÷ 2 = 441 માટ 42+49+56+63+70+77+84=441 ચ ુ ના સમાન તફાવત વાળ સં યાઓ ગણી શકાય તેમ ન હોય યાર ( સં યા વ ચેનો

તફાવત હોય તેના વડ ભાગતા

િતમ સં યા -

પ રણામ આવે તેના + 1 )

દા.ત. = 15+20+25+...345 તો 345-15= 330 હવે 330 ÷ 5 = 66 અને છે લે 66+1 =67

થમ સં યા ) આ પ રણામને બે

 દરક સં યાઓ વ ચે િમક બમણો તફાવત હોય તો સરવાળો.  5+10+20+40+80+160+320+640= કટલા તો, િતમ સં યાના બમણા માંથી

ઉદાહરણ :

થમ સં યા બાદ

િતમ સં યા=640 હવે 640 ના બમણા = 6402= 1280

હવે 1280 -

થમ સં યા

તો 1280 - 5 = 1275 માટ 5+10+20+40+80+160+320+640= 1275 1+2+4+8+16+32+64+128+256+512+1024= કટલા તો, િતમ સં યાના બમણા માંથી

ઉદાહરણ :

થમ સં યા બાદ

િતમ સં યા=1024 હવે 1024 ના બમણા = 10242= 2048

હવે 2048 -

થમ સં યા

તો 2048 - 1 = 2047 માટ 1+2+4+8+16+32+64+128+256+512+1024= 2047

 લ.સા.અ. કાઢવાની સરળ ર ત  દા.ત. = ૧૨ અને ૧૫ નો લ.સા.અ. કાઢવો છે . તો ૧૨ અને ૧૫ એક જ ઘ ડયામાં આવતો હોય તેવો મોટામા મોટો ઘ ડયો તો આવો ઘ ડયો મળશે ૩

ણનો .

આપેલી સં યાઓ માંથી નાની સં યા ૧૨ને ૩ મ ક ૩ x ૪ હવે આ મોટા ઘ ડયાને આપણે ૪ બોલો, મતલબ ૧૫

ો?

ણ વડ િવભા ત કરો . ધ ુ ી બો યા માટ મોટ સં યા ૧૫નો ઘ ડયો ૪

ધ ુ ી

ુ યા ૪ = ૬૦ થયો લ.સા.અ.

અ ય ઉદાહરણ = ૧૮ અને ૨૪ નો લ.સા.અ. કાઢવો છે . તો ૧૮ અને ૨૪ એક જ ઘ ડયામાં આવતો હોય તેવો મોટામા મોટો ઘ ડયો

ો?

તો આવો ઘ ડયો મળશે ૬ છનો . આપેલી સં યાઓ માંથી નાની સં યા ૧૮ને ૬ છ વડ િવભા ત કરો . મ ક ૬ x ૩ હવે આ મોટા ઘ ડયાને આપણે ૩ બોલો, મતલબ ૨૪

ધ ુ ી બો યા માટ મોટ સં યા ૨૪નો ઘ ડયો ૩

ુ યા ૩ = ૭૨ થયો લ.સા.અ.

ધ ુ ી

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ મો.7575 072 872

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર angelacademy.co.in

ુ રાત સરકાર દ્વારા લેવાતી તમામ પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈ યારી માટે . ગજ

 ગણર્ત રસનો શવષય છે , ગોખવાથી ન આવડે સમજવ ંુ પડે. ુ વતા શમત્રો માટે ઉપયોગી પ્ુ તક.  ખાસ ગણર્તમાં મશ્ુ કે લી અનભ

સાદુ, સરળ અને ઝડપી

ગણર્ત  દરે ક પ્રકરર્ની Short-cut રીત સાથે સરળ સમજ. ુ ાયેલા દાખલા.  દરે ક પ્રકરર્ માંથી પરીક્ષામાં પછ

ANGEL ACADEMY 7575 072 872 માગક દિકક : સામત ગઢવી ુ વી અને તજજ્ઞ શિક્ષક) (10 પરીક્ષાઓમાં સફળ થયેલ અનભ સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક) 1

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ મો.7575 072 872

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર angelacademy.co.in

Index ક્રમ

પ્રકરર્

પાના નંબર

1.

પાયાની માહિતી

૩

2.

ુ બા(ભાગાકાર, ગુર્ાકાર, સરવાળા અને બાદબાકી) ભાગસ

4

3.

અપ ૂર્ાાંક

8

4.

સંખ્યાની માહિતી અને પ્રકાર

10

5.

શવભાજ્યતાની ચાવી

13

6.

અવઅવ – અવયવી

18

7.

લ.સા.અ. – ગ.ુ સા.અ.

20

8.

ટકાવારી

24

9.

નફો – ખોટ

27

10.

સરાસરી

30

11.

સાદુ વ્યાજ અને ચક્રવ ૃદ્ધિ વ્યાજ

33

12.

ુ ોત્તર અને પ્રમાર્ ગર્

36

13.

ઘાત અને ઘાતાંક

40

14.

સમય અને કાયક

42

15.

અંતર અને સમય

46

16.

સમીકરર્ (ઉંમરના દાખલા)

51

17.

ગર્ પહરચય

53

18.

ભ ૂશમશત

55

19.

ક્ષેત્રફળ

57

20.

ઘનફળ

57

સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક) 2

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ મો.7575 072 872

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર angelacademy.co.in

પાયાની માહિતી 1×1=1

2×1=2

3 ×1=3

4 ×1=4

5 ×1= 5

1×2=2

2×2=4

3 ×2=6

4 ×2=8

5 × 2 = 10

1×3=3

2×3=6

3 ×3=9

4 × 3 = 12

5 × 3 = 15

1×4=4

2×4=8

3 × 4 = 12

4 × 4 = 16

5 × 4 = 20

1×5=5

2 × 5 = 10

3 × 5 = 15

4 × 5 = 20

5 × 5 = 25

1×6=6

2 × 6 = 12

3 × 6 = 18

4 × 6 = 24

5 × 6 = 30

1×7=7

2 × 7 = 14

3 × 7 = 21

4 × 7 = 28

5 × 7 = 35

1×8=8

2 × 8 = 16

3 × 8 = 24

4 × 8 = 32

5 × 8 = 40

1×9=9

2 × 9 = 18

3 × 9 = 27

4 × 9 = 36

5 × 9 = 45

1 × 10 =10

2 × 10 = 20

3 × 10 = 30

4 × 10 =40

5 × 10 = 50

6 ×1=6

7 ×1=7

8 ×1=8

9 ×1=9

10 × 1 = 10

6 × 2 = 12

7 × 2 = 14

8 × 2 = 16

9 × 2 = 18

10 × 2 = 20

6 × 3 = 18

7 × 3 = 21

8 × 3 = 24

9 × 3 = 27

10 × 3 = 30

6 × 4 = 24

7 × 4 = 28

8 × 4 = 32

9 × 4 = 36

10 × 4 = 40

6 × 5 = 30

7 × 5 = 35

8 × 5 = 40

9 × 5 = 45

10 × 5 = 50

6 × 6 = 36

7 × 6 = 42

8 × 6 = 48

9 × 6 = 54

10 × 6 = 60

6 × 7 = 42

7 × 7 = 49

8 × 7 = 56

9 × 7 = 63

10 × 7 = 70

6 × 8 = 48

7 × 8 = 56

8 × 8 = 64

9 × 8 = 72

10 × 8 = 80

6 × 9 = 54

7 × 9 = 63

8 × 9 = 72

9 × 9 = 81

10 × 9 = 90

6 × 10 = 60

7 × 10 = 70

8 × 10 = 80

9 × 10 = 90

10 × 10 =100

11 × 1 = 11

12 × 1 = 12

13 × 1 = 13

14 × 1 = 14

15 × 1 = 15

11 × 2 = 22

12 × 2 = 24

13 × 2 = 26

14 × 2 = 28

15 × 2 = 30

11 × 3 = 33

12 × 3 = 36

13 × 3 = 39

14 × 3 = 42

15 × 3 = 45

11 × 4 = 44

12 × 4 = 48

13 × 4 = 52

14 × 4 = 56

15 × 4 = 60

11 × 5 = 55

12 × 5 = 60

13 × 5 = 65

14 × 5 = 70

15 × 5 = 75

11 × 6 = 66

12 × 6 = 72

13 × 6 = 78

14 × 6 = 84

15 × 6 = 90

11 × 7 = 77

12 × 7 = 84

13 × 7 = 91

14 × 7 = 98

15 × 7 = 105

11 × 8 = 88

12 × 8 = 96

13 × 8 = 104

14 × 8 = 112

15 × 8 = 120

11 × 9 = 99

12 × 9 = 108

13 × 9 = 117

14 × 9 = 126

15 × 9 = 135

11 × 10 =110

12 × 10 = 120

13 × 10 = 130

14 × 10 =140

15 × 10 = 150

16 × 1 = 16

17 × 1 = 17

18 × 1 = 18

19 × 1 = 19

20 × 1 = 20

16 × 2 = 32

17 × 2 = 34

18 × 2 = 36

19 × 2 = 38

20 × 2 = 40

16 × 3 = 48

17 × 3 = 51

18 × 3 = 54

19 × 3 = 57

20 × 3 = 60

16 × 4 = 64

17 × 4 = 68

18 × 4 = 72

19 × 4 = 76

20 × 4 = 80

16 × 5 = 80

17 × 5 = 85

18 × 5 = 90

19 × 5 = 95

20 × 5 = 100

16 × 6 = 96

17 × 6 = 102

18 × 6 = 108

19 × 6 = 114

20 × 6 = 120

16 × 7 = 112

17 × 7 = 119

18 × 7 = 126

19 × 7 = 133

20 × 7 = 140

16 × 8 = 128

17 × 8 = 136

18 × 8 = 144

19 × 8 = 152

20 × 8 = 160

16 × 9 = 144

17 × 9 = 153

18 × 9 = 162

19 × 9 = 171

20 × 9 = 180

16 × 10 = 160

17 × 10 = 170

18 × 10 = 180

19 × 10 = 190

20 × 10 =200

સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક) 3

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

મો.7575 072 872

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર

4

ુ બા ભાગસ ભાગુસબામાં “ભા” એટલે ભાગાકાર, “ગુ” એટલે ગુર્ાકાર, “સ” એટલે સરવાળા અને “ બા” એટલે બાદબાકી.

(1) સરવાળા I.

II.

સાદા સરવાળા

દિકાવાળા સરવાળા

24 +

58

53

+

77

III.

65 123

દિાંિ વાળા સરવાળા યાદરાખો : દિાંિ(.)ની નીચે દિાંિ આવવું જોઈએ. (જ્યાં આંક ખુટે તયાં 0 મ ૂકવો જેથી ભ ૂલ ન પડે) a) 5.8 + 65.93 = ___ +

IV.

b) 40 + 39.407 = ___

c) 876.46 + 68 = ____

05.80

040.000

876.46

65.93

+ 139.407

+ 068.00

71.73

179.407

944.46

અપ ૂર્ાાંકના સરવાળા શનયમ 1) આપેલ અપ ૂર્ાાંકના છે દ સરખા િોવા જોઈએ. ( જો છે દ સરખા ન િોય તો સરખા કરવા) શનયમ 2 ) સરખા છે દને કોમન લખી અંિનો સરવાળો કરવો. +



=

=4

જો દાખલામાં એક બાજુ ગુર્વાથી છે દ સરખા થતા િોય તો એક જ બાજુ ઉપર-નીચે ગુર્ી છે દ સરખા કરવા. +



=

=

+

=

+

=

=

=

એક બાજુ છે દમાં 4 છે જ્યારે બીજી બાજુ 2 છે તેથી, 2 ને 2 વડે ઉપર-નીચે ગુર્વુ.ં

જો દાખલામાં બન્ને બાજુ ગુર્વાથી છે દ સરખા થતા િોય તો બન્ને બાજુ ઉપર-નીચે ગુર્ી છે દ સરખા કરવા. +

=

+

=

+

=

=

જે બાજુ 5 છે તે બાજુ 3 વડે ઉપર-નીચે ગુર્વું અને જે બાજુ 3 તે બાજુ 5 વડે ઉપર-નીચે ગુર્વુ.ં

(2) બાદબાકી i. ii.

સાદી બાદબાકી

84 - 53 = 31

દિકા વાળી બાદબાકી કોઈ સંખ્યામાંથી દિકો લઈએ તયારે તેમાંથી 1 ઓછો થાય અને જ્યાં દિકો મ ૂકીએ તયાં 10 જમા થાય 72 { અિીં 2 માંથી 3 બાદ ન થાય એટલે દિકો લેતા 10+2=12 તેમાંથી 3 બાદ કરતા 9 વધે.} −

53 [ જ્યારે 7 આગળથી દિકો લેતા તેમાંથી 1 ઓછો થાય 7-1=6, 6 માંથી 5 બાદ કરતા 1 મળે .] 19 8002 [ જ્યારે તમે દિકો લો તયારે 0 િોય તો આગળથી દિકો લો અને વચ્ચે આવતા 0 ના ્થાને 9 મ ૂકવા] 5023 2979

સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક)

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

મો.7575 072 872

iii.

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર

5

દિાંિ વાળા બાદબાકી દિાંિ પછી આંકડા ખ ૂટતા િોય તો 0 મ ૂકી િકાય.

યાદરાખો : દિાંિ(.)ની નીચે દિાંિ આવવું જોઈએ. 85.84 −

65.73 20.11

iv.

અપ ૂર્ાાંકની બાદબાકી શનયમ 1) આપેલ અપ ૂર્ાાંકના છે દ સરખા િોવા જોઈએ. ( જો છે દ સરખા ન િોય તો સરખા કરવા) શનયમ 2 ) સરખા છે દને કોમન લખી અંિની બાદબાકી કરવી. − 

=

=

−

=

−

−

=

એક બાજુ છે દમાં 4 છે જ્યારે બીજી બાજુ 2 છે તેથી, 2 ને 2 વડે ઉપર-નીચે ગુર્વુ.ં

=

=

−

=

=

જે બાજુ 5 છે તે બાજુ 3 વડે ઉપર-નીચે ગુર્વું અને જે બાજુ 3 તે બાજુ 5 વડે ઉપર-નીચે ગુર્વુ.ં

શનયમ 1) જ્યારે આપેલ બન્ને શનિાની સરખી િોય તયારે આપેલ આંકડાનો સરવાળો કરી સરખી શનિાની પરીર્ામની આગળ મ ૂકવી.

2+3=5 

=

જો દાખલામાં બન્ને બાજુ ગુર્વાથી છે દ સરખા થતા િોય તો બન્ને બાજુ ઉપર-નીચે ગુર્ી છે દ સરખા કરવા. −



=1

જો દાખલામાં એક બાજુ ગુર્વાથી છે દ સરખા થતા િોય તો એક જ બાજુ ઉપર-નીચે ગુર્ી છે દ સરખા કરવા. −



=

4 + 8 = 12

−4 −7 = −11

−8 −13 = −21

−24 −18 = − 42

−14 −17 = −31

શનયમ 1) જ્યારે આપેલ બન્ને શનિાની સરખી િોય તયારે આપેલ આંકડાનો સરવાળો કરી સરખી શનિાની પરીર્ામની આગળ મ ૂકવી.

12 − 3 = 9

4-8=-4

4 −7 = −3

8 − 13 = − 5

24 −18 = 6

14 −17 = −3

ુ ાકાર (3) ગર્ ગુણ્ય : જે સંખ્યાનો ગુર્ાકાર કરવામાં આવે છે તે

3 × 4 = 12 માં

ગુર્ક : જે સંખ્યા વડે ગુર્વામાં આવે તે

3 ગુણ્ય

ગુર્નફળ/ ગુર્ાકાર : જે જવાબ મળે તે

4 ગુર્ક અને 12 ગુર્નફળ/ ગુર્ાકાર

(A) સાદા ગુર્ાકાર

(B) દિકાવાળા ગુર્ાકાર

23 ×

46

3

×

23

69

920 138 1058

(C) દિાંિ વાળા ગુર્ાકાર (દિાંિ પછીની સંખ્યા ગર્ી જવાબમાં એટલી સંખ્યાની આગળ દિાંિ મ ૂકો.) 2.3 (1) ×

2.3 (1)

3

× 0.3 (1)

6.9 (1)

0.69 (2)

(D) અપ ૂર્ાકકના ગુર્ાકાર ×

=3×2=6

2 × 3 = 6,

×

= 3 × 5 = 15

(-2) × (3) = −6,

× (2) × (-3) = −6,

×

= 18 × 7 = 126 (-2) × (-3) = 6,

સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક)

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

મો.7575 072 872

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર

6

(4) ભાગાકાર 12 ÷ 4 = 3 અથવા

=3

ભાજ્ય : જે સંખ્યાને ભાગવાની છે તેને ભાજ્ય કિેવાય. ભાજક : જે સંખ્યા વડે આપેલ સંખ્યાને ભાગો છો તે સંખ્યાને ભાજક કિે છે . ભાગફળ : ભાજ્યને ભાજક વડે ભાગતા ઉપર જે મળે તેને ભાગફળ કિે છે . િેષ : ભાજ્યને ભાગફળ વડે ભાગતા નીચે જે વધે તેને િેષ કિે છે . જો િેષ 0 વધે તો તેને શન:િેષ કિે છે . ભાજ્ય = ભાજક × ભાગફળ + િેષ યાદ રાખો : જ્યારે ભાગાકારમાં આપર્ે સંખ્યા નીચે ઊતારીયે અને ભાગ ના ચાલે તયારે બીજી સંખ્યા ઊતારતી વખતે ભાગફળમાં 0 મ ૂકવો.



624 ÷ 6 = 104,

36280 ÷ 4 = 9070

યાદ રાખો : જ્યારે આપર્ે સંખ્યા ઊતારીએ અને ભાગ ન ચાલતા િોય તથા કોઈ સંખ્યા બાકી ન િોય તો દિાંિ મ ૂકતા પિેલા 0 મ ૂકવો.



153 ÷ 15 = 10.2,

5704 ÷ 5 = 1140.8

દિાંિ અપ ૂર્ાાંક કે વી રીતે બને.



[ દિાંિ પછી જેટલા આંકડા િોય તેટલા 0 છે દમાં 1 પછી મ ૂકવા.]

0.5 = 1.5 =

,

0.15 =

,

3.645 =

,

દિાંિ અપ ૂર્ાાંક માંથી અપ ૂર્ાાંક બનાવીએ. = 3.5 ,

= 2.05 ,

= 0.065 ,

અપ ૂર્ાાંકના ભાગાકાર : યાદ રાખો : અપ ૂર્ાાંકના ભાગાકારમાં ÷ ના ્થાને × કરી તેના પછીના અપ ૂર્ાાંકને ઊલટાવી દે વ.ંુ ÷

=

×

=4

÷

=

×

=

ુ ાકાર અને ભાગાકારના જવાબ લખો સરવાળા, બાદબાકી, ગર્ 76.58

12.

1201 –

906

0.1

1.321

13.

10020

4192

3.

390

439.35

14.

1.01 –

0.772

4.

1.1

3.111

15.

45

10.911

0.143

16.

23.2 –

1.

23

2.

24.5

5.

29.08

18.

2

8.

19.

9.

20.

10. 11.

8.722

17.

6. 7.

34.089

21. 3004

1289

1715

22.

2

3.2

1.6 26.88

સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક)

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

મો.7575 072 872

23.

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર

22.25

32.

180648

20072

24.

300

71400

33.

245

20.42

25.

0.1

0.006

34.

1.2

20

35.

2.40

2

12

26. 27.

72

36.

28.

63

37.

29.

5

38.

30. 31. 

2562

15372

7

1

39.

125

40.

225

જ્યારે આપેલ ચારે ય હક્રયા સાથે આપવામાં આવે તયારે 1) ભાગાકાર, 2)ગુર્ાકાર, 3) સરવાળા, અને 4) બાદબાકી કરવામાં આવે છે . (2) 30 × 3 ÷ 15 + 12 – 8 = ?

(1) 4 ÷ 4 × 4 + 4 – 4 =1×4+4–4

= 30 ×

=4+4–4

= 18 – = 10

= 2+2×4–2 =2+8–2 = 10 – 2 =8

=6

=8–4

–

(3)

=4 જ્યારે કૌંસ આપેલ િોય તયારે 1) રે ખાકૌંસ, 2) નાનો કૌંસ, 3) છ્ગહડયો કૌંસ અને 4) મોટો કૌંસ છોડવો. --, ( ) , { }, [ ] 1.

8 [4૦ - {35 - (18 - 8 ÷2 ) + 6}]

104

200

216

140

2.

125 + 150 ÷ 6= ?

200

44.1

150

200

3.

2280 × 24 + 24 - 40 = ?

54704

48800

45704

84800

4.

40 × 2 ÷ 10 + 5 – 4 = ?

6

8

9

7

5.

2

5

4

7

6

6

8

12

14

23

24

26

28

11

21

13

2

6

8

1

2

3

4

1

2

3

4

21

22

24

25

1

3

305

405

6. 7.

6

8.

2–

– –

9. 10. 11. 12.

1 –

–

–

– –

13. 14. 15.

5 x 5 + 5+ 5 (5 x 5 ÷ 5 + 50) = ?

105

205

સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક)

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

મો.7575 072 872

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર

8

અપ ૂર્ાાંક જ્યારે કોઈ સંખ્યાને તે સંખ્યા શસવાયની સંખ્યા વડે ભાગવામાં આવે તયારે જે પહરર્ામ મળે છે તે મોટે ભાગે અપ ૂર્ાાંક સંખ્યા મળે છે . A ને b વડે ભાગતાં 

અપ ૂર્ાાંક મળિે. a ને અંિ અને b ને છે દ કિે છે .

અપ ૂર્ાકકના પ્રકારો અપ ૂર્ાાંકના મુખ્ય બે પ્રકારો છે –

સાદા અપ ૂર્ાાંક અને દિાંિ અપ ૂર્ાાંક.

વગે રે સાદા અપ ૂર્ાાંકો છે .

3.5, 0.2 અને 1.01 વગે રે દિાંિ અપ ૂર્ાાંકો છે .

સાદા અપ ૂર્ાાંકના પ્રકારો (1) સમચ્છે દી અપ ૂર્ાાંક : જે અપ ૂર્ાાંક સંખ્યાઓમાં છે દ સમાન િોય તેને સમચ્છે દી અપ ૂર્ાાંક કિે છે . જેમ કે – વગે રે સમચ્છે દી અપ ૂર્ાાંકો છે .

,

(2) શવષમચ્છે દી અપ ૂર્ાાંક : જે અપ ૂર્ાાંક સંખ્યાઓમાં છે દ સમાન ન િોય તેને શવષમચ્છે દી અપ ૂર્ાાંક કિે છે . જેમ કે – , , ,

વગે રે શવષમચ્છે દી અપ ૂર્ાાંકો છે .

(3) શમશ્ર અપ ૂર્ાાંક : એક પ ૂર્ાાંક અને એક અપ ૂર્ાાંકથી બનેલ સંખ્યાને શમશ્ર અપ ૂર્ાાંક કિે છે . જેમ કે – 1 , 2 , 3 વગે રે શમશ્ર અપ ૂર્ાાંકો છે .

(4) શુિ અપ ૂર્ાાંક : જે અપ ૂર્ાાંકમાં અંિ નાનો અને છે દ મોટો િોય તેને શુિ અપ ૂર્ાાંક કિે છે . જેમ કે – ,

વગે રે શુિ અપ ૂર્ાાંક છે .

,

(5) શવષમ અપ ૂર્ાાંક : જે અપ ૂર્ાાંકમાં અંિ મોટો અને છે દ નાનો તેને શવષમ અપ ૂર્ાાંક કિે છે . જેમ કે – વગે રે શવષમ અપોર્ાાંકો છે .

, ,

નોંધ : મોટા ભાગના શવષમ અપ ૂર્ાાંકો શમશ્ર અપ ૂર્ાાંકોમાં ફેરવી િકાય છે . જેમ કે , =3 ,

=1 ,

=1

(6) સંણક્ષપ્ત અપ ૂર્ાાંક : જે અપ ૂર્ાાંકમાં અંિ અને છે દ બંને એકબીજા સાથે અશવભાજ્ય િોય તેને સંણક્ષપ્ત અપ ૂર્ાાંક કિે છે . જેમ કે ,

વગે રે સંણક્ષપ્ત

અપ ૂર્ાાંક છે .

 અપ ૂર્ાાંક અંગે નાં કે ટલાંક તથ્યો (1) આપેલ અપ ૂર્ાાંક સંખ્યાઓમાં છે દ સમાન િોય તો જેનો અંિ મોટો તે મોટી સંખ્યા અને જેનો અંિ નાનો તે નાની સંખ્યા. , , ,

અિીં, સૌથી મોટી સંખ્યા

અને નાની

છે .

(2) આપેલ અપ ૂર્ાાંક સંખ્યાઓમાં જે અંિ સમાન િોય તો જેનો છે દ સૌથી નાનો તે મોતી સંખ્યા અને જેનો છે દ સૌથી મોટો તે નાની સંખ્યા છે . ,

,

,

અિીં

સૌથી મોટી અને

સૌથી નાની સંખ્યા છે .

(3) અંિ અને છે દની સંખ્યાઓ એક શનશિત ક્રમમાં વધતી િોય તો અંિમાં મોટી સંખ્યા તે મોટી સંખ્યા ગર્ાય. જેમે કે , અિીં, અંિમાં દરે કમાં બે અને છે દમાં દરે કમાં 2 વધે છે માટે

અ સૌથી મોટી સંખ્યા છે અને

સૌથી નાની સંખ્યા છે .

(4) જે અપ ૂર્ાાંકમાં અંિ અને છે દનો તફાવત સરખો િોય તો જેનો અંિ મોટો તે સંખ્યા મોટી કિેવાય છે . જેમ કે , , , , ,

માં

મોટી સંખ્યા છે .

સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક)

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ મો.7575 072 872

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર

9

અંિ અને છે દમાં અલગ અલગ સંખ્યાઓ િોય તેવી સંખ્યા નાની છે કે મોટી તે નક્કિ કરવા ચોકડી ગુર્ાકાર કરવામાં આવે છે . જે અંિનો ગુર્ાકાર મોતો તે સંખ્યા

(5)

મોટી છે . (2)જો છે દ અસમાન િોય, તો છે દનો લ.સા.અ. લઈને સાદું રૂપ આપવામાં

ઉદાિરર્ : અને

(1)

આવે છે .

માં કઈ સંખ્યા મોટી છે ?

= 45 < 77 મોટી સંખ્યા છે . , અને

(2)

13

: દાખલા :

માં કઈ સંખ્યા નાની છે ?

29 = 377

21 × 17 = 357

નાની સંખ્યા છે .

ઉદાિરર્ :

 અપ ૂર્ાાંકના સરવાળા અને બાદબાકી કરવી

(1)

જો આપેલ અપ ૂર્ાાંકમાં છે દ સરખા િોય, તો અંિોનો સરવાળો કે બાદાબાકી

(1)

(2)

કરાય છે . +

(2)

+

1.

+

=

(લ.સા.અ. લેતાં) =

+

-

નું સાદું રૂપ આપો.

=

+

=

-

=

-

નું સાદું રૂપ આપો.

-

=

=

અંિ અને છે દ અિીં શવણચત્ર ક્રમાંકમાં વધે છે . અંિમાં 2 અને છે દમાં 4 વધે છે .

7, 2, 14નો લ.સા.અ. 14 થિે.

ચડતા ક્રમમાં

-

અને

2.

=

=

=

= 7 ...જવાબ

7.

,

અને

8.

(ક)

= 0.4,

, ,

, ,

= 0.84,

અંિ અને છે દનો તફાવત સરખો છે .

= 0.57,

, ,

= 0.85,

ચડતા ક્રમમાં ગોઠવતાં,

ને ચડતા ક્રમમાં ગોઠવો.

ઉકેલ :

(બ) , , ,

= 0.71 ...જવાબ

(બ)

,

,

,

(ડ)

,

,

,

ઉકેલ :

...જવાબ , ,

(ક) , , ,

નીચેનામાંથી ક્યા અપ ૂર્ાકકો ચડતા ક્રમમાં છે ? (અ)

અંિ અને છે દનો તફાવત સરખો િોવાથી જેનો અંિ મોટો તે મોટી સંખ્યા.

,

(બ) , , ,

(બ)

ઉકેલ :

4.

થિે.

ઉતરતાં ક્રમમાં ગોઠવતાં, , , ,

27 × 33 = 891

માં કઈ સંખ્યા સૌથી મોટી છે ?

,

ઉકેલ :

નાની સંખ્યા છે . ,

,

નીચેનામાંથી કઈ સંખ્યા ઉતરતા ક્રમમાં છે ?

= 0.37,

11 × 47 = 517

,

(અ) , , ,

માં કઈ સંખ્યા નાની છે ?

ઉકેલ :

3.

=

=

ઉકેલ :

+

=

5, 4, 10નો લ.સા.અ. 20

ઉદાિરર્ : (1)

+

9.

= 0.64, ,

,

= 0.72

,

...જવાબ (ક)

5.0999માં કેટલા ઉમેરવાથી 6 થાય ? ઉકેલ : જવાબ માટે 6માંથી 5.0999 બાદ કરવા પડિે.

5.

,

,

ને ઉતરતા ક્રમમાં ગોઠવો.

ઉકેલ : અિીં, અંિ અને છે દનો તફાવત એકસમાન છે . ઉતરતા ક્રમમાં , , 6.

, , ,

અને

ને ચડતા ક્રમમાં ગોઠવો.

-

...જવાબ 0.9001

10. 10 – 10 × 0.01 = ............. . ઉકેલ : 10 – 10 × 0.01 = 10 – 0.1 = 9.9

...જવાબ 9.9

ઉકેલ :

સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક)

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

મો.7575 072 872

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર

10

સંખ્યાની માહિતી આંક

સૌથી નાની સંખ્યા

સૌથી મોટી સંખ્યા

કુ લ સંખ્યા

મોટી-નાની સંખ્યાનો તફાવત

1

1

9

9

8

2

10

99

90

89

3

100

999

900

899

4

1000

9999

9000

8999

5

10000

99999

90000

89999

6

100000

999999

900000

899999



સૌથી નાની સંખ્યા માટે આગળ ‘1’ લખી પાછળ અંક પ્રમાર્ે ‘0’ મ ૂકો.



સૌથી મોટી સંખ્યા માટે જેટલા અંક કહ્યા િોય તે પ્રમાર્ે ‘9’ મ ૂકો.



કુ લ સંખ્યા િોધવા માટે આગળ ‘9’ લખી પાછળ અંક પ્રમાર્ે ‘0’ મ ૂકો.

સંખ્યાના પ્રકાર



પ્રાકૃશતક સંખ્યા( Natural number) [N]: વ્યવિારમાં ઉપયોગમાં લેવાતી સંખ્યાને પ્રાકૃશતક સંખ્યા કિે છે . ઉદા. N = 1,2,3,4,5,6,...



પ ૂર્ક સંખ્યા(Whole number) [W] : ઉદા. W = 0,1,2,3,4,5,....



સૌથી નાની પ્રાકૃશતક સંખ્યા : 1,

પુર્ાકક સંખ્યા(Integers number)

ઉદા. Z = ...,-3,-2,-1,0,1,2,3,.... 

પ્રાકૃશતક સંખ્યાના સમ ૂિમાં ‘0’ ઉમેરવામાં આવે તો તે પ ૂર્ક સંખ્યાનો સમ ૂિ મળે છે .

સૌથી નાની પ ૂર્ક સંખ્યા : 0

[Z] :

સૌથી મોટી પ્રાકૃશતક સંખ્યા : ના મળે

સૌથી મોટી પ ૂર્ક સંખ્યા : ના મળે

પ ૂર્ક સંખ્યાના સમ ૂિમાં ‘ઋર્’ સંખ્યા ઉમેરવામાં આવે તો તે પુર્ાકક સંખ્યાનો સમ ૂિ મળે છે . નાની પુર્ાકક સંખ્યા : ના મળે

સૌથી મોટી પુર્ાકક સંખ્યા : ના મળે

વા્તશવક સંખ્યા (real number) [R] : સંખ્યા રે ખા ઉપર જેનું શનરૂપર્ કરી િકાય તેવી સંમેય અને અસંમેય સંખ્યાઓના સમ ૂિને વા્તશવક સંખ્યાઓ કિેવામાં આવે છે . ઉદા.



R = …,

, o, 1, 2.5,

સંમેય સંખ્યા / પહરમેય સંખ્યા (rational number) [Q] જે સંખ્યાને a / b ના સવરૂપમાં લખી િકાય જે જ્યાં a અને b પ ૂર્ાાંક સંખ્યાઓ િોય તથા b ≠ 0 િોય તેવી સંખ્યાને સંમેય સંખ્યા કિે છે . ઉદા.



Q = …,

, - 4, o, 3, 6.5,

,…

અસંમેય સંખ્યા / અપહરમેય સંખ્યા (irrational number) જે સંખ્યાને a / b ના સવરૂપમાં ન લખી િકાય જે જ્યાં a અને b પ ૂર્ાાંક સંખ્યાઓ િોય તથા b ≠ 0 િોય તો તેવી સંખ્યાને અસંમેય સંખ્યા કિે છે . અથવા એક સંખ્યાને બીજી સંખ્યા વડે ભાગતા જેનો કોઈ અંત આવતો ન િોય તેવી સંખ્યાઓ અસંમેય સંખ્યાઓ કિેવાય. ઉદા.

,

,

(પાઈ) ...

સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક)

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ મો.7575 072 872

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર



ધન સંખ્યા : સંખ્યારે ખા પર જમર્ી બાજુ આવેલ સંખ્યાને ધન સંખ્યા કિે છે .

ઉદા. 1,2,3,4,5,6,.....



ઋર્ સંખ્યા : સંખ્યારે ખા પર ડાબી બાજુ આવેલ સંખ્યાને ઋર્ સંખ્યા કિે છે

ઉદા. -1, -2, -3, -4, -5, ......



એકી સંખ્યા / શવષમ સંખ્યા / અયુગ્મ સંખ્યા

11

: જે સંખ્યાને ‘2’ વડે શન:િેષ ન ભાગી િકાય તેવી સંખ્યાને એકી સંખ્યા કિે છે .

ઉદા. 1, 3, 5, 7, 9, ..... 

બેકી સંખ્યા / સમ સંખ્યા / યુગ્મ સંખ્યા : જે સંખ્યાને ‘2’ વડે શન:િેષ ગી િકાય તેવી સંખ્યાને એકી સંખ્યા કિે છે . ઉદા. 2, 4, 6, 8, 10, .....



અશવભાજ્ય સંખ્યા : જે સંખ્યાને માત્ર બે જ અવયવ િોય તેવી સંખ્યાને અશવભાજ્ય સંખ્યા કિે છે . ઉદા. 2, 3, 5, 7, 11, 13, 17, 19, 23, 29, 31, 37, 41, 43, 47, 53, 59, 61, 67, 71, 73, 79, 83, 89, 97, ... 1 થી 100 સુધીમાં 25 અશવભાજ્ય સંખ્યાઓ આવે ?

1 થી 100 ની વચ્ચે 25 અશવભાજ્ય સંખ્યાઓ આવે ?



સૌથી નાની અશવભાજ્ય સંખ્યા 2 છે .

સૌથી નાની એકી અશવભાજ્ય સંખ્યા 3 છે .



શવભાજ્ય સંખ્યા : જે સંખ્યાને બે થી વધારે અવયવ િોય તેવી સંખ્યાને શવભાજ્ય સંખ્યા કિે છે . ઉદા. 4, 6, 8, 9, 10, 12, 14, 15, 16, 18, 20, 21, 22, 24, 25, 26, 27, 28, 30, 32, 33, 34, 35, 36, 38, 39, 40, 42, 44, 45, 46, 48, 49, 50, 51, 52, 54, 55, 56, 57, 58, 60, 62, 63, 64, 65, 66, 68, 69, 70, 72, 74, 75, 76, 77, 78, 80, 81, 82, 84, 85, 86, 87, 88, 90, 91, 92, 93, 94, 95, 96, 98, 99, 100, ... 1 થી 100 સુધીમાં કે ટલી શવભાજ્ય સંખ્યાઓ આવે ? 74 1 થી 100 ની વચ્ચે કે ટલી શવભાજ્ય સંખ્યાઓ આવે ? 73 ( 100 ન ગર્ાય)



સૌથી નાની શવભાજ્ય સંખ્યા 4 છે .

સૌથી નાની એકી શવભાજ્ય સંખ્યા 9 છે .



તટ્થ સંખ્યા : જે સંખ્યા ઉમેરવાથી આપેલ હક્રયાના પહરર્ામમાં કોઈ ફેરફાર ન થાય તો તે સંખ્યાને આપેલ હક્રયા માટે ની તટ્થ સંખ્યા કિે છે . જેમ કે , સરવાળા માટે ની તટ્થ સંખ્યા ‘0’ છે . અને ગુર્ાકાર માટે ની તટ્થ સંખ્યા ‘1’ છે .



શવરોધી સંખ્યા : જે બે સંખ્યાનો સરવાળો ‘0’ થાય,તો તે બન્ને સંખ્યાને એક બીજાની શવરોધી સંખ્યા કિે છે . 5 ની શવરોધી સંખ્યા -5,



વ્ય્ત સંખ્યા : જે બે સંખ્યાનો ગુર્ાકાર ‘1’ થાય, તો તે બન્ને સંખ્યાને એક બીજાની વ્ય્ત સંખ્યા કિે છે . 2 ની વ્ય્ત સંખ્યા ½,



-8 ની શવરોધી સંખ્યા 8.

¼ ની વ્ય્ત સંખ્યા 4

્થાન હકિંમત : આપેલ સંખ્યાની ્થાન હકિંમત િોધવા તે આંક લખી બાકીના બધા આંક ‘0’ કરી દે વા જેનાથી જવાબ મળી જિે. 1) 38670549 માં દરે ક આંકની ્થાન હકિંમત િોધો.

2) 6789.3045 માં દરે ક અંકની ્થાનહકિંમત િોધો.

3 ની ્થાનહકિંમત = 30000000

6 ની ્થાનહકિંમત = 6000.0000

8 ની ્થાનહકિંમત = 8000000

7 ની ્થાનહકિંમત = 700.0000

6 ની ્થાનહકિંમત = 600000

8 ની ્થાનહકિંમત = 80.0000

7 ની ્થાનહકિંમત = 70000

9 ની ્થાનહકિંમત =9.0000

0 ની ્થાનહકિંમત = 0000

3 ની ્થાનહકિંમત = 0.3

5 ની ્થાનહકિંમત = 500

0 ની ્થાનહકિંમત = 0.00

4 ની ્થાનહકિંમત =40

4 ની ્થાનહકિંમત = 0.004

9 ની ્થાનહકિંમત =9

5 ની ્થાનહકિંમત = 0.0005

સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક)

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

મો.7575 072 872



દાિકશનક હકિંમત :

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર

12

આપેલ આંકની હકિંમતને તે અંકની દાિકશનક હકિંમત / ્થ ૂળ હકિંમત / મ ૂળ હકિંમત કિે છે .

1) 4865 માં દરે ક અંકની દાિકશનક હકિંમત િોધો.

2) 19.326 માં દરે ક અંકની દાિકશનક હકિંમત િોધો.

4 ની દાિકશનક હકિંમત = 4

1 ની દાિકશનક હકિંમત = 1

8 ની દાિકશનક હકિંમત = 8

9 ની દાિકશનક હકિંમત = 9

6 ની દાિકશનક હકિંમત = 6

3 ની દાિકશનક હકિંમત = 3

5 ની દાિકશનક હકિંમત = 5

2 ની દાિકશનક હકિંમત = 2 6 ની દાિકશનક હકિંમત = 6

અંકો અંગે ની કેટલીક મિતવની જાર્કારી 

ગણિતમ ાં 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 અને 0 એમ દશ અંકોનો ઉપયોગ થ ય છે . એટલે તેને દશ ક ાં ી પદ્ધતત તરીકે પિ ઓળખવ મ ાં આવે છે .

0 – શ ૂન્સય





0ની િોધ ભારતમાં થઈ િતી.



0 સૌથી નાની પ ૂર્ક સંખ્યા છે .



કોઈ સંખ્યાની જમર્ી તરફ શ ૂન્સય ઉમેરતાં સંખ્યા દિ ગર્ી થઈ જાય



સરવાળા અને બાદબાકી અંગે શ ૂન્સય તટ્થ સંખ્યા છે .



કોઈ સંખ્યાને શ ૂન્સય વડે ગુર્તાં પહરર્ામ શ ૂન્સય આવે છે .



કોઈ સંખ્યાનો શ ૂન્સય વડે ભાગાકાર અિક્ય છે .



કોઈ સંખ્યાનું શ ૂન્સય ઘાતનું પરીર્ામ 1 આવે છે . (5 =1)



દિાંિ ણચિન પછી આવેલ સંખ્યા પછી શ ૂન્સય ઉમેરતાં કોઈ ફેરફાર

3 – ત્રર્ 



શ ૂન્સય એકી સંખ્યા પર્ નથી અને બેકી સંખ્યા પર્ નથી.



1 થી 100 લખવા અણગયાર શ ૂન્સયનો ઉપયોગ થાય છે .



4 સૌથી નાની પ્રથમ પ્રાકૃશતક શવભાજ્ય સંખ્યા છે .



1 થી 100 લખતાં વીસ વખત 4 નો ઉપયોગ થાય છે .

5 – પાંચ

1 – એક



5 ને કોઈ એકી સંખ્યા વડે ગુર્તાં એકમના ્થાને 5 જ આવે.



એકમના ્થાને 5 િોય તેવી સંખ્યાનો વગક કરતાં મળતી સંખ્યાના એકમના ્થાને 5 જ આવે.



સૌથી નાની પ્રાકૃશતક સંખ્યા 1 છે .



1 ભાગાકાર અને ગુર્ાકાર શવિે તટ્થ સંખ્યા છે .



કોઈ સંખ્યાનો 1 ઘાત તે મ ૂળ સંખ્યા બરાબર થાય છે . (5 = 5)



1 પ્રથમ સૌથી નાની એકી સંખ્યા છે .



1 અશવભાજ્ય પર્ નથી અને શવભાજ્ય પર્ નથી.



1 ની ઉપર ગમે તેટલી ઘાત મ ૂકતાં પહરર્ામ 1 જ આવે છે .



1નું વગકમ ૂળ અને ઘનમ ૂળ 1 જ આવે છે .



1 થી 100 લખતાં 21 વખત 1 નો ઉપયોગ થાય છે .



5 ને કોઈ બેકી સંખ્યા વડે ગુર્તાં એકમના ્થાને શ ૂન્સય આવે.



1 થી 100 લખતાં વીસ વખત 5 નો ઉપયોગ થાય છે .

1

2 — બે 

પ્રથમ સૌથી નાની અશવભાજ્ય સંખ્યા છે .



સૌથી નાની પ્રાકૃશતક બેકી સંખ્યા છે .



2 એક માત્ર બેકી સંખ્યા છે જે અશવભાજ્ય પર્ છે .



કોઈ સંખ્યાના એકમના ્થાને 2 િોય તો તે સંખ્યા ક્યારે ય પ ૂર્કવગક િોતી નથી.



1 થી 100 લખતાં વીસ વખત 3 નો ઉપયોગ થાય છે .

4 – ચાર

0



કોઈ સંખ્યાના એકમના ્થાને 3 િોય તો તેવી સંખ્યા ક્યારે ય પ ૂર્કવગક િોતી નથી.

થતો નથી.



1 થી 100 લખતાં વીસ વખત 2 નો ઉપયોગ થાય છે .

6–છ 

કોઈ પર્ સંખ્યાના એકમના ્થાને 6 િોય અને તે સંખ્યા પર ગમે તેટલી ઘાત મ ૂકતાં એકમના ્થાને 6 જ આવે.



1 થી 100 લખતાં વીસ વખત 6 નો ઉપયોગ થાય છે .

7 – સાત 

કોઈ સંખ્યાના એકમના ્થાને 7 િોય તો તે સંખ્યા પ ૂર્કવગક િોતી નથી.



1 થી 100 લખતાં વીસ વખત 7 નો ઉપયોગ થાય છે .

8 – આઠ 

કોઈ સંખ્યાના એકમના ્થાને 8 િોય તો તે સંખ્યા ક્યારે ય પ ૂબકવગક િોતી નથી.



કોઈ પર્ પ્રાકૃશતક સંખ્યાને 2 વડે ગુર્તાં જવાબ બેકી સંખ્યામાં જ

1 થી 100 લખતાં વીસ વખત 8 નો ઉપયોગ થાય છે .

9 – નવ

આવે છે .



કોઈ સંખ્યાના એકમના ્થાને 2 િોય તેવી સંખ્યાને 2 વડે શન:િેષ

સૌથી નાની એકી સંખ્યા જે શવભાજ્ય છે .



1 થી 100 લખતાં વીસ વખત 9નો ઉપયોગ થાય છે .

ભાગી િકાય છે .

સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક)

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ મો.7575 072 872

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર

13

શવભાજ્યતાની ચાવી 

2 ની ચાવી : જે સંખ્યાનો એકમનો અંક 2, 4, 6, 8 કે 0 િોય તેવી



તમામ સંખ્યાને 2 વડે શન:િેષ ભાગી િકાય.



વડે શન:િેષ ભાગી િકાય.

ઉદા. 468 માં એકમનો અંક 8 છે , માટે 468 ને 2 વડે શન:િેષ

ઉદા. 7360 માં એકમનો અંક 0 છે , માટે 7360 ને 10 વડે

ભાગી િકાય.

શન:િેષ ભાગી િકાય.

3 ની ચાવી : આપેલ સંખ્યાના અંકોના સરવાળાને 3 વડે શન:િેષ



ભાગી િકાય તો તે સંખ્યાને પર્ 3 વડે શન:િેષ ભાગી િકાય.

ના ગુર્ાંકની સંખ્યા આવે તો તેને 11 વડે શન:િેષ ભાગી િકાય.

િકાય. માટે 246 ને 2 વડે પર્ શન:િેષ ભાગી િકાય.

ઉદા. 6435 માં એકી ક્રમના અંકો = 5,4 છે , તથા બેકી ક્રમના અંકો 6,3 છે તેમનો સરવાળો 5+4=9, 6+3=9 છે , તે બંનેની બાદબાકી 0

4 ની ચાવી : જે સંખ્યાના છે લ્લા(એકમ-દિક) બે અંકોને 4 વડે

થાય છે તેથી તેને 11 વડે શન:િેષ ભાગી િકાય.

શન:િેષ ભાગી િકાય. તો તે સંખ્યાને પર્ 4 વડે શન:િેષ ભાગી

32758 માં એકી ક્રમના અંકો = 8,7,3 છે , તથા બેકી ક્રમના અંકો 5,2

િકાય.

છે તેમનો સરવાળો 8+7+3=18, 5+2=7 છે , તે બંનેની બાદબાકી 11

ઉદા. 5632 માં 32 ને 4 વડે શન:િેષ ભાગી િકાય છે . માટે 5632

થાય છે તેથી તેને 11 વડે શન:િેષ ભાગી િકાય.

ને પર્ 4 વડે શન:િેષ ભાગી િકાય. 

5 ની ચાવી : જે સંખ્યાનો એકમનો અંક 5 કે 0 િોય તેવી તમામ

અથવા 

બનતી સંખ્યાને િંમેિાં 11 વડે શન:િેષ ભાગી િકાય છે . જેમ કે ,

ઉદા. 8765 માં એકમનો અંક 5 છે , માટે 8765 ને 5 વડે શન:િેષ



5225, 3773 અને 4334ને 11 વડે શન:િેષ ભાગી િકાય છે . 

વડે શન:િેષ ભાગી િકાય છે .

સંખ્યાને 6 વડે શન:િેષ ભાગી િકાય. 

14 વડે શન:િેષ ભાગી િકાય છે .

િકાય. આથી આ સંખ્યાને 6 વડે શન:િેષ ભાગી િકાય. 8 ની ચાવી : જે સંખ્યાના છે લ્લા(સો-એકમ-દિક) ત્રર્ અંકોને 8 વડે



15ની શવભાજ્યતાની ચાવી : જે સંખ્યાને 3 અને 5 એમ બંને વડે ભાગી િકાય, તો તે સંખ્યાને 15

શન:િેષ ભાગી િકાય. તો તે સંખ્યાને પર્ 8 વડે શન:િેષ ભાગી

વડે શન:િેષ ભાગી િકાય છે .

િકાય. ઉદા. 19872 માં 872 ને 8 વડે શન:િેષ ભાગી િકાય. તેથી 19872 ને

14ની શવભાજ્યતાની ચાવી : જેમ સંખ્યાને 2 અને 7 એમ બંને વડે ભાગી િકાય, તો તે સંખ્યાને

ભાગી િકાય. તથા 2 + 5 + 8 =15 તેથી 3 વડે શન:િેષ ભાગી



12ની શવભાજ્યતાની ચાવી : જે સંખ્યાને 3 અને 4 એમ બંને વડે ભાગી િકાય, તો તે સંખ્યાને 12

6 ની ચાવી : જે સંખ્યાને 2 અને 3 વડે શન:િેષ ભાગી િકાય તો તે

ઉદા. 258 માં માં એકમનો અંક 8 છે , માટે 258 ને 2 વડે શન:િેષ

11ની શવભાજ્યતાની ચાવી : કોઈ બે અંકોની સંખ્યાની બાજુમાં તે બે અંકોની ઉલટાવીને લખવાથી

સંખ્યાને 5 વડે શન:િેષ ભાગી િકાય.

ભાગી િકાય.

11 ની ચાવી : જે સંખ્યાના એકી ક્રમના અંકોનો સરવાળો તથા બેકી ક્રમના અંકોનો સરવાળો કરી તેમની બાદબાકી કરતા 0 અથવા 11

ઉદા. 246 = 2 + 4 + 6 + = 12, 12 ને 3 વડે શન:િેષ ભાગી



10 ની ચાવી : જે સંખ્યાનો એકમનો અંક 0 િોય તેવી જ સંખ્યાને 10



18ની શવભાજ્યતાની ચાવી : જે સંખ્યાને 2 અને 9 એમ બંને વડે ભાગી િકાય, તો તે સંખ્યાને 18

પર્ 8 વડે શન:િેષ ભાગી િકાય.

વડે શન:િેષ ભાગી િકાય છે . 

9 ની ચાવી : આપેલ સંખ્યાના અંકોના સરવાળાને 9 વડે શન:િેષ ભાગી િકાય તો તે સંખ્યાને પર્ 9 વડે શન:િેષ ભાગી િકાય.



જે સંખ્યાને 4 અને 5 એમ બંને વડે ભાગી િકાય, તો તે સંખ્યાને 20

ઉદા. 5436 = 5 + 4 + 3 + 6= 18, 18 ને 9વડે શન:િેષ ભાગી િકાય. માટે 5436 ને 9 વડે પર્ શન:િેષ ભાગી િકાય.

20ની શવભાજ્યતાની ચાવી : વડે શન:િેષ ભાગી િકાય છે .



21ની શવભાજ્યતાની ચાવી : જે સંખ્યાને 3 અને 7 એમ બંને વડે ભાગી િકાય, તો તે સંખ્યાને 21 વડે શન:િેષ ભાગી િકાય છે .

સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક)

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ મો.7575 072 872



:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર

કોઇ એક અંક 6 વખત અથવા કોઇ એક સંખ્યા 6 વખત લખવાથી

22ની શવભાજ્યતાની ચાવી :

મળતી સંખ્યા િંમેિાં 3, 7, 11, 13, 37 અને 111 વડે શન:િેષ ભાગી

જે સંખ્યાને 2 અને 11 એમ બંને વડે ભાગી િકાય, તો તે સંખ્યાને

િકાય છે .

22 વડે શન:િેષ ભાગી િકાય છે . 

જેમ કે , 222222ને 2, 3, 7, 11, 13, 37 અને 111 વડે શન:િેષ ભાગી િકાય

24ની શવભાજ્યતાની ચાવી :

છે .

જે સંખ્યાને 3 અને 8 એમ બંને વડે ભાગી િકાય, તો તે સંખ્યાને 24

777777 ને 3, 7, 11, 13, 27 અને 111 વડે શન:િેષ ભાગી િકાય છે .

વડે શન:િેષ ભાગી િકાય છે . 



અથવા

25ની શવભાજ્યતાની ચાવી :

131313131313ને 7, 11, 13, 37 અને 111 વડે શન:િેષ ભાગી િકાય

જે સંખ્યાના જમર્ી બાજુના છે લ્લા બે અંકોમાં 00 અથવા 25 અથવા

છે . તે મુજબ

50 અથવા 75 િોય, તો તે સંખ્યાને 25 વડે શન:િેષ ભાગી િકાય છે .

12 12 12 12 12 12 ને 2, 3, 4, 6, 12, 7, 11, 13, 37 અને 111

50ની શવભાજ્યતાની ચાવી : જે સંખ્યાના જમર્ી બાજુના છે લ્લા બે અંકો 00 અથવા 50 િોય, તે

વડે શન:િેષ ભાગી િકાય છે . 

તફાવતને 7 વડે ભાગી િકાય તો તે સંખ્યાને પર્ 7 વડે ભાગી િકાય છે . જેમ કે , 259287માં 287 – 259 = 28 થાય છે . તેથી

101ની શવભાજ્યતાની ચાવી :

259287ને 7 વડે શન:િેષ ભાગી િકાય છે તથા 357357 ને 7 વડે

કોઇ બે અંકોની સંખ્યાની બાજુમાં તે સંખ્યા ફરીથી લખવાથી મળતી 4 અંકોની સંખ્યાને િંમેિા 101 વડે શન:િેષ ભાગી િકાય છે . કે મકે 5252, 3737 અને 4343ને 101 વડે શન:િેષ ભાગી િાકય છે . 



ભાગી િકાય. 

લખવાથી બનતી 5 અંકોની સંખ્યાને િંમેિાં 11 અને 1001 વડે શન:િેષ ભાગી િકાય છે .

જે સંખ્યાના જમર્ી બાજુના છે લ્લા 3 અંકો 000 િોય અથવા છે લ્લા 3

જેમ કે , 37037 , 52052 અને 43043 અને 11 અને 1001 વડે શન:િેષ

અંકોને 125 વડે ભાગી િકાય તો તે સંખ્યાને 125 વડે ભાગી િકાય

ભાગી િકાય છે . 

:

જે સંખ્યાના જમર્ી બાજુના છે લ્લા 3 અંકો 000 અથવા 250 અથવા

કોઈ ત્રર્ અંકોની સંખ્યાની બાજુમાં તે સંખ્યા ફરીથી લખવાથી

500 અથવા 750 િોય તો, તે સંખ્યાને 250 વડે શન:િેષ ભાગી િાકય.

મળતી 6 અંકોની સંખ્યાને િંમેિાં 7, 11, 13 અને 1001 વડે શન:િેષ ભાગી િકાય છે . જેમ જે 374374ને 7, 11, 13 અને 1001 વડે શન:િેષ

625ની શવભાજ્યાતાની ચાવી : અથવા છે લ્લાં 4 અંકો 1250, 2500 અથવા 3750 અથવા 5000

ભાગી િકાય છે . 

કોઇ બે અંકોની એક સંખ્યા અને તે સંખ્યાના અંકોને ઉલટાવીને

અથવા 6250 અથવા 7500 અથવા 8750 અથવા 0000 િોય તો, તે

બનતી સંખ્યા વચ્ચેનો તફાવત િંમેિાં 9 અથવા 9ના ગુર્ાકારમાં જ

સંખ્યાને 625 વડે શન:િેષ ભાગી િકાય છે .

િોય છે . જેમ કે ,

કોઇ સંખ્યાને 3 વડે, 37 વડે અને 111 વડે ક્યારે શન:િેષ ભાગી િકાય ? : કોઇ એક અંક 3 વખત લખવાથી મળતી સંખ્યા િંમેિા 3, 37 અને 111 વડે શન:િેષ ભાગી િકાય છે . જેમ કે 222, 333, 444, 555, 666, 777 ઇતયાહદ.



કોઇ સંખ્યાને 7, 11, 13 અને 1001 વડે ક્યારે શન:િેષ ભાગી િકાય ?

250ની શવભાજ્યતાની ચાવી :

જે સંખ્યાના જમર્ી બાજુના છે લ્લાં 4 અંકોને 625 વડે ભાગી િકાય



કોઇ બે અંકોની સંખ્યાની બાજુમાં શ ૂન્સય લખ્યા બાદ ફરીથી તે સંખ્યા

125ની શવભાજ્યતાની ચાવી :

છે . 

6 અંકોની કોઇ સંખ્યાના જમર્ી બાજુના ત્રર્ અંકો તથા ડાબી બાજુના ત્રર્ અંકોથી બનતી સંખ્યાઓનો તફાવત શ ૂન્સય િોય અથવા

સંખ્યાને 50 વડે શન:િેષ ભાગી િકાય છે . 

14

કોઇ સંખ્યાને 3,7,11,13,37 અને 111 વડે ક્યારે શન:િેષ ભાગી િકાય ?:



63 – 36 = 27 (= 9

3)

74 – 47 = 27 (= 9

3)

82 – 28 = 54 (= 9

6)

કોઇ બે અંકોની એક સંખ્યાનો વગક અને તે સંખ્યાના અંકોને ઉલટાવીને બનતી સંખ્યાના વગક ના તફાવતને િંમેિાં 99 વડે શન:િેષ ભાગી િકાય છે . જેમ કે 312 – 132 = 961 – 169 = 792 792 ને 99 વડે ભાગી િકાય છે .

સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક)

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ મો.7575 072 872

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર

15

પાયાની મહિતી પર આધારીત પ્રશ્નો : 1.

સંખ્યા 903535માં 3 ના ્થાનીય મ ૂલ્યનો સરવાળો કે ટલો થાય ?

6

3030

33

9

2.

3

0

3

5

15

3.

નાનામાં નાની પ્રાકૃશતક સંખ્યા કઈ છે ?

0

0.1

1

10

4.

1 ખવક =......................અબજ .

100

1000

1

10

5.

સરવાળા માટે અને ગુર્ાકાર માટે તટ્થ સંખ્યાઓ કઈ છે ?

બન્ને મ ટે 1

બન્ને મ ટે 0

1 અને 0

0 અને 1

6.

1 ગ્રોસ =......... ડઝન =....... નંગ.

10,100

12,144

6,72

12,120

7.

એક સંખ્યા 123A567ને 11 વડે શન:િેષ ભાગી િકાય છે તો Aની હકિંમત કે ટલી

0

4

8

9

ઋિ સાંખ્ય

શ ૂન્સય

અપ ૂિ ાંક

0

-1

2

5

0

?

િિે ? 8.

કઈ સંખ્યાની વ્ય્ત સંખ્યાનું અસ્્તતવ નથી ?

પઈ

9.

સૌથી નાની પ્રાકૃશતક સંખ્યા અને સૌથી નાની પ ૂર્ક સંખ્યાનો તફાવત લખો?

1

10.

|

6

|=-------?

11.

ના શવરોધીનો વ્ય્ત ........... છે .

6

6

3

1

(-3)

-

10,00,000

10,00૦,000

3

12.

‘શમલ્યન’ એટલે કે ટલા ?

10

13.

1 નો શવરોધીનો વ્ય્ત કે ટલો થાય ?

-1

નથી

0

1

14.

એક ફૂટ બરાબર કે ટલા વાર?

1.0936

0.019361

0.0277778

0.333333

15.

દસ મીટર બરાબર કે ટલા શમણલમીટર?

100

1,000

10,000

3,600

16.

10 તોલા બરાબર કે ટલા ગ્રામ?

116.64 ગ્રામ

127.60 ગ્ર મ

117.20 ગ્ર મ

115.36 ગ્ર મ

17.

લંબાઈના માપનાં એકમોમાં નીચેન ંુ કોર્ અસંગત છે ?

મીટર

લીટર

ફૂટ

મ ઈલ

18.

રમેિ પાસે 45 અને સુરેિ પાસે 40 ડોલર છે . આમાંથી 25 ડોલર િોટલમાં

2900

2700

3000

3100

39

40

160

159

138

139

140

141

97

94

93

83

25

15

35

45

6 અને 5

3 અને 8

4 અને 7

2 અને 9

23 અને 25

22 અને 66

એકે ય નહીં

21 અને 27

10

10

12

ખચાકયા. એક ડોલર રૂ. 45 બરાબર િોય તો આ બંને પાસે કુ લ કે ટલા રૂશપયા બચે? 19. 20.

1 થી 200 ની વચ્ચે પાંચથી ભાગી ન િકાય તેવા કે ટલા આંકડા આવે ? જો 501 થી 700 તમામ નંબર લખવામાં આવે, તો અંક 6 કે ટલી વાર આવિે ?

21.

બે આંકડાની એક પ્રાકૃશતક સંખ્યાનો દિકનો અંક તેના એકમના અંકથી ત્રર્ ગર્ો છે . અંકોની અદલાબદલી કરતાં મળતી સંખ્યા મ ૂળ સંખ્યાથી 54 જેટલી ઓછી છે . તો તે સંખ્યા િોધો,

22.

બે અંકોની એક પ્રાકૃશતક સંખ્યાના અંકોનો ગુર્ાકાર 15 થાય છે . જો તે સંખ્યામાં 18 ઉમેરવામાં આવે તો મળતી નવી સંખ્યા તે મ ૂળ સંખ્યાના અંકોની અદલાબદલી કરવાથી મળતી સંખ્યા બને છે , તો તે મ ૂળ સંખ્યા કઈ િતી ?

23.

1થી 10 વચ્ચેના બે અંકો એવા છે કે જેમનો ગુર્ાકાર તેમના સરવાળામાં ઉમેરીએ તો 35 થાય છે , તો તે બે સંખ્યા કઈ ?

24.

ચાર સંખ્યાઓનો સરવાળો 96 છે . તે પૈકી બે સંખ્યાઓ 16 અને 32 છે . બીજી બે સંખ્યાઓ ક્રશમક એકી સંખ્યાઓ છે , તો તે સંખ્યાઓબ કઈ િિે ?

25.

બે ક્રશમક સંખ્યાનો સરવાળો 51 છે . તો તે સંખ્યા કઈ ?

25 અને 26

24 અને 27

21 અને 30

20 અને 31

26.

એક સંખ્યાને 5 ગર્ી કરી તે સંખ્યા ઉમેરતાં 360 થાય, તો તે સંખ્યા કઈ ?

52

56

60

64

27.

ચાર ક્રમિ: એકી સંખ્યાઓની સરે રાિ 40 િોય તો બીજી અને ચોથી સંખ્યાનો

1599

1591

1763

1677

300

100

400

200

23

7

ગુર્ાકાર કે ટલો થાય ? 28.

કોઈ એક સંખ્યાના 60% માંથી 60 બાદ કરતાં જવાબ 60 આવે છે , તો તે સંખ્યા કઈ ?

29.

બે સંખ્યાઓનો સરવાળો 8 થાય અને તેમનો ગુર્ાકાર 15 થાય તો તે બે સંખ્યાઓના વ્ય્તનો સરવાળો કે ટલો મળે .

સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક)

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ મો.7575 072 872

30.

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર

પાંચ ક્રશમક બેકી સંખ્યાઓનો સરવાળો 180 છે , તો તેમાંથી સૌથી મોટી અને

16

1280

1226

1232

1212

463

459

457

461

5

13

17

19

625

562

632

652

75

77

76

73

940

932

936

934

80

81

79

82

27

72

63

36

73

86

34

46

3

4

1

2

3

4

6

8

4

3

2

5

6

7

8

9

35

45

40

38

99990

90000

88888

89999

સૌથી નાની સંખ્યાઓનો ગુર્ાકાર કે ટલો થાય ? 31.

ત્રર્ ક્રશમક એકી સંખ્યાઓનો સરવાળો 1383 છે . પૈકીની સૌથી મોટી સંખ્યા િોધો ?

32.

એક અપ ૂર્ાાંકનો છે દ તેના અંિ કરતાં 3 જેટલો વધુ છે . જો અંિમાં 7 જેટલો વધારો કરવામાં આવે તથા છે દમ 2નો ઘટાડો થાય છે . તો અપ ૂર્ાાંકની હકિંમત 2 મળે છે . મ ૂળ અપ ૂર્ાાંકના અિં અને છે દનો સરવાળો કે ટલો મળે ,

33.

કોઈ એક સંખ્યામાંથી તે જ સંખ્યાના ત્રર્ ચર્ુથ ક ાંિ બાદ કરતાં 163 મળે છે , તો તે સંખ્યા કઈ િિે ?

34.

પાંચ ક્રશમક સંખ્યાઓનો સરવળો 190 છે , તો તેમાંની સૌથી મોટી અને સૌથી નાની સંખ્યાઓનો સરવળો કે ટલો થાય

35.

પાંચ ક્રશમક બેકી સંખ્યાઓનો સરવાળો 170 થાય છે . જો તે સંખ્યામાંથી સૌથી નાની સંખ્યાનો વગક અને બીજા ક્રમની સૌથી મોટી સંખ્યાનો સરવળો કે ટલો થાય ?

36.

પાંચ ક્રશમક બેકી સંખ્યાઓનો સરવાળો 400 છે , તો તે સંખ્યાઓમાંથી સૌથી નાની અને સૌથી મોટી સંખ્યાનો સરવળો કરતાં મળતી સંખ્યાને અડધી કરતાં કઈ સંખ્યા મળે ?

37.

બે અંકની એક સંખ્યાના અંકોનો સરવાળો 9 છે . જો અંકોના ્થાન અદલ બદલ કરતાં મળતી નવી સંખ્યા મ ૂળ સંખ્યા કરતાં 45 જેટલી વધુ તો તે સંખ્યા િોધો ?

38.

બે આંકડાઓની એક સંખ્યામાંથી 18 બાદ કરવાથી આંકડાઓનો ક્રમ બદલાઈ જાય છે , તો આ સંખ્યા ...........છે .

39.

એક સંખ્યાને 899 વડે ભાગતા િેષ 65 મળે છે . જો તે જ સંખ્યાને 31 વડે ભાગવામાં આવે તો કે ટલી િેષ મળે ?

40.

એક સંખ્યાને 24 વડે ભાગતા િેષ 16 વધે છે . જો તે જ સંખ્યાને 12 વડે ભાગવામાં આવે તો િેષ કે ટલી વધે છે ?

41.

એક સંખ્યાને 49 વડે ભાગતાં િેષ 32 વધે છે . જો તે સંખ્યાને 7 વડે ભાગવામાં આવે તો િેષ કે ટલી વધે?

42.

એક સંખ્યાને 175 વડે ભાગવામાં આવે તો િેષ 132 મળે છે . જો તે સંખ્યાને 25 વડે ભાગવામાં આવે તો િેષ કે ટલી મળે ?

43.

એક હદવસે મો્કોનું ઉષ્ર્તામાન -10 સેન્ન્સટગ્રેડ છે , તે હદવસે અમદાવાદનું ઉષ્ર્તામાન એના કરતાં 45 સેન્ન્સટગ્રેડ વધારે છે . તો અમદાવાદનું તાપમાન કે ટલું િિે ?

44.

પાંચ અંકડા સૌથી મોટી સંખ્યામાંથી પાંચ આંકડાની સૌથી નાની સંખ્યા બાદ કરવાથી કઈ સંખ્યા આવે?

45.

સૌથી મોટી સાંખ્ય શોધો?

(A) 256783412.304 46.

(D) 256784312.034

(B) દરે મ વ સ્તતવક સાંખ્ય એ

(c) દરે ક પ ૂિણ સાંખ્ય એ પ્ર કૃતતક

(D) દરે ક પ ૂિ ાંક એ સાંમય ે સાંખ્ય

અસાંમય ે સાંખ્ય છે .

સાંખ્ય છે .

છે .

નીચેન મ થ ાં ી કય ાં તવધ ન સ ચ ાં છે ?

(A) દરે ક સંમેય સંખ્યા એ પ ૂર્ાાંક છે 47.

(c) 256783421. 345

(B) 256783421.305

એક ટોપલીમ ાં 5 સફરજન ન ખવ મ ાં આવ્ય , 4 ચીક ન ખવ મ ાં આવ્ય , 7 કે રી ન ખવ મ ાં આવી, 3 ન રાં ગી નખવ મ ાં આવી, 6 કે ળ ન ખવ મ ાં આવ્ય પછી તેમ થ ાં ી 2 કે રી, 3ચીક, 1ન રાં ગી, 3 કે ળ ક ઢવ મ ાં આવ્ય અને 2 જાબ ાં ન ખવ મ ાં આવ્ય તો છે લ્લે ટોકરીમ ાં કે ટલ ફળ હશે? (B) 18

(A) 17 48.

(c) 19

(D) 16

(c) સૌથી ન ની પ્ર કૃતતક સાંખ્ય

(D) તવતશષ્ટ સાંખ્ય છે

સાંખ્ય 1 મ ટે કય ાં તવધ ન સ ચ ાં નથી ?

(A) ગિ ક ર મ ટે તટસ્થ છે .

(B) અશવભાજ્ય સંખ્યા છે .

સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક)

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ મો.7575 072 872

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર

17

છે . 49.

પ્ર કૃતતક સાંખ્ય મ ટે કય ાં સ ચ ાં નથી ?

(A) તે અસાંખ્ય છે . 50.

(B) 1,2,3,.... પ્ર કૃતતક સાંખ્ય છે .

(c) સૌથી ન ની પ્ર કૃતતક સાંખ્ય 1

(D) સૌથી નાની પ્રાકૃશતક સંખ્યા 0

છે .

છે .

એવી પ ચ ાં અંકોની સાંખ્ય કઈ છે કે જેમ ાં પ્રથમ અંક બેકી સાંખ્ય છે , બીજો અંક 1 અથવ 3 નથી , શતકન અંકન ાં મ ૂલ્ય 3 છે , દશકન અસ્થ નની કકિંમત 2 અથવ 3 છે , તમ મ અંકોન ાં મ ૂલ્ય 1 થી 5 સધીન ાં છે .

23541 51.

54321

52.

7 વડે 53. 2 વડે 8 55. 0.3 56.

3

25341

આપેલ સાંખ્ય 56310 ને કઈ-કઈ સાંખ્ય વડે તન:શેષ ભ ગી શક ય છે ? (A) 3 વડે

54.

45321

(B) 5 વડે

© 10 વડે

(D)

આપેલ ત્રર્ેય

10 વડે

આપેલ ત્રિેય

8 વડે

આપેલ ત્રર્ેય

800

8000

0.003

3

300

3000

આપેલ સાંખ્ય 2163 ને કઈ-કઈ સાંખ્ય વડે તન:શેષ ભ ગી શક ય છે ? 5 વડે આપેલ સાંખ્ય 5824 ને કઈ-કઈ સાંખ્ય વડે તન:શેષ ભ ગી શક ય છે ? 4 વડે 57892 મ ાં 8 ની સ્થ ન કકિંમત શોધો ? 80 56.893 મ ાં 3 ની સ્થ ન કકિંમત શોધો ? 0.03 46372 મ ાં 3 ની દ શણતનક કકિંમત / સ્થ ૂળ કકિંમત / મ ૂળ કકિંમત શોધો ? 30

57.

46.372 મ ાં 7 ની દ શણતનક કકિંમત / સ્થ ૂળ કકિંમત / મ ૂળ કકિંમત શોધો ?

0.7

7

70

700

સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક)

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ મો.7575 072 872

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર

18

અવયવ – અવયવી અવયવ

:

આપેલ સંખ્યાને જે સંખ્યાઓ વડે શન:િેષ ભાગી િકાય તો તે સંખ્યાઓને આપેલ સંખ્યાના અવયવ કિે છે .

6 ના અવયવ = 1,2,3,6 (6 ને 1,2,3 અને 6 વડે શન:િેષ ભાગી િકાય છે , તેથી 1,2,3,6 ને 6 ના અવયવ કિેવાય) 1 ના અવયવ = 1

35 ના અવયવ =

69 ના અવયવ =

2 ના અવયવ = 1,2

36 ના અવયવ =

70 ના અવયવ =

3 ના અવયવ = 1,3

37 ના અવયવ =

71 ના અવયવ =

4 ના અવયવ = 1,2,4

38 ના અવયવ =

72 ના અવયવ =

5 ના અવયવ = 1,5

39 ના અવયવ =

73 ના અવયવ =

6 ના અવયવ = 1,2,3,6

40 ના અવયવ =

74 ના અવયવ =

7 ના અવયવ = 1,7

41 ના અવયવ =

75 ના અવયવ =

8 ના અવયવ = 1,2,4,8

42 ના અવયવ =

76 ના અવયવ =

9 ના અવયવ = 1,3,9

43 ના અવયવ =

77 ના અવયવ =

10 ના અવયવ = 1,2,5,10

44 ના અવયવ =

78 ના અવયવ =

11 ના અવયવ = 1,11

45 ના અવયવ =

79 ના અવયવ =

12 ના અવયવ =1,2,3,4,6,12

46 ના અવયવ =

80 ના અવયવ =

13 ના અવયવ = 1,13

47 ના અવયવ =

81 ના અવયવ =

14 ના અવયવ = 1,2,7,14

48 ના અવયવ =

82 ના અવયવ =

15 ના અવયવ = 1,3,5,15

49 ના અવયવ =

83 ના અવયવ =

16 ના અવયવ = 1,2,4,8,16

50 ના અવયવ =

84 ના અવયવ =

17 ના અવયવ = 1,17

51 ના અવયવ =

85 ના અવયવ =

18 ના અવયવ = 1,2,3,6,9,18

52 ના અવયવ =

86 ના અવયવ =

19 ના અવયવ = 1,19

53 ના અવયવ =

87 ના અવયવ =

20 ના અવયવ = 1,2,4,5,10,20

54 ના અવયવ =

88 ના અવયવ =

21 ના અવયવ =

55 ના અવયવ =

89 ના અવયવ =

22 ના અવયવ =

56 ના અવયવ =

90 ના અવયવ =

23 ના અવયવ =

57 ના અવયવ =

91 ના અવયવ =

24 ના અવયવ =

58 ના અવયવ =

92 ના અવયવ =

25 ના અવયવ =

59 ના અવયવ =

93 ના અવયવ =

26 ના અવયવ =

60 ના અવયવ =

94 ના અવયવ =

27 ના અવયવ =

61 ના અવયવ =

95 ના અવયવ =

28 ના અવયવ =

62 ના અવયવ =

96 ના અવયવ =

29 ના અવયવ =

63 ના અવયવ =

97 ના અવયવ =

30 ના અવયવ =

64 ના અવયવ =

98 ના અવયવ =

31 ના અવયવ =

65 ના અવયવ =

99 ના અવયવ =

32 ના અવયવ =

66 ના અવયવ =

100 ના અવયવ =

33 ના અવયવ =

67 ના અવયવ =

34 ના અવયવ =

68 ના અવયવ =

કોઈ પર્ સંખ્યાને 2 અવયવ િોય છે , 1 અને સંખ્યા પોતે. કોઈ પર્ સંખ્યાનો નાનામાં નાનો અવયવ 1 અને મોટામાં મોટો અવયવ સંખ્યા પોતે િોય છે . કોઈ પર્ સંખ્યાનો અવયવ સંખ્યાના અડધા અને સંખ્યાની વચ્ચે ક્યારે ય ના િોય. (ઉદા. 12 ના અવયવ 6 થી 12 ની વચ્ચે ના િોય)

સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક)

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

મો.7575 072 872

અવયવી

:

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર

19

આપેલ સંખ્યાને 1,2,3,... વડે ગુર્વાથી આપેલ સંખ્યાના અવયવી મળે છે .

1 ના અવયવી = 1,2,3,4,5,6,7,8,9,10,...

11 ના અવયવી =

2 ના અવયવી = 2,4,6,8,10,12,14,16,18,20,...

12 ના અવયવી =

3 ના અવયવી = 3,6,9,12,15,18,21,24,27,30,...

13 ના અવયવી =

4 ના અવયવી = 4,8,12,16,20,24,28,32,36,40,...

14 ના અવયવી =

5 ના અવયવી = 5,10,15,20,25,30,35,40,45,50,...

15 ના અવયવી =

6 ના અવયવી =

16 ના અવયવી =

7 ના અવયવી =

17 ના અવયવી =

8 ના અવયવી =

18 ના અવયવી =

9 ના અવયવી =

19 ના અવયવી =

10 ના અવયવી =

20 ના અવયવી =

કોઈ પર્ સંખ્યાનો નાનામાં નાનો અવયવી સંખ્યા પોતે િોય છે અને મોટામાં મોટો અવયવી મેળવી િકાતો નથી. કોઈ પર્ સંખ્યાને અસંખ્ય અવયવી િોય છે . કોઈ પર્ સંખ્યાનો અવયવ સંખ્યાના અડધા અને સંખ્યાની વચ્ચે ક્યારે ય ના િોય. (ઉદા. 12 ના અવયવ 6 થી 12 ની વચ્ચે ના િોય)

ુ ુ ત્તમ સામાન્સય અવયવ) ગ.ુ સા.અ.( ગર ગુરુત્તમા એટલે મોટામાં મોટુ, સામાન્સય એટલે સરખુ,ં ગુ.સા.અ. એ આપેલ સંખ્યાઓનો એવો મિત્તમ અવયવ છે કે જેના વડે આપેલ સંખ્યાને શન:િેષ ભાગી િકાય. ગુ.સા.અ. એ આપેલ સંખ્યાઓ પૈકી સૌથી નાની સંખ્યા અથવા તેનાથી નાની સંખ્યા િોય છે . 1) 12 અને 18 નો ગુ.સા.અ. િોધો. 12 ના અવયવ = 1,2,3,4,6,12

18 ના અવયવ = 1,2,3,6,9,18

બન્નેમાં સામાન્સય 1,2,3,6 એમાં સૌથી મોટંુ 6 છે માટે 12 અને 18 નો ગુ.સા.અ. 6 થાય. 2) 27 અને 36 નો ગુ.સા.અ. િોધો. 27 ના અવયવ = 1,3,9,27

36 ના અવયવ = 1,2,3,4,6,9,12,18,36

બન્નેમાં સામાન્સય 1,3,9 એમાં સૌથી મોટંુ 9 છે માટે 27 અને 36 નો ગુ.સા.અ. 9 થાય. 3) 24, 36 અને 72 નો ગુ.સા.અ. િોધો. 24 ના અવયવ = 1,2,3,4,6,8,12,24 36 ના અવયવ = 1,2,3,4,6,9,12,18,36 72 ના અવયવ = 1,2,3,4,6,8,9,12,18,24,36,72 ત્રર્ેયમાં સરખા િોય તેવા અવયવ 1,2,3,4,6,12 છે , તેમાંથી સૌથી મોટો અવયવ 12 છે તેથી 24,36 અને 72 નો ગુ.સા.અ. 12 થાય. 4) કોઈ પર્ બે ક્રશમક સંખ્યાનો ગુ.સા.અ. િંમેિા 1 થાય છે . 11 અને 12 નો ગુ.સા.અ. = 1 24 અને 25 નો ગુ.સા.અ. = 1 5) કોઈ પર્ બે અશવભાજ્ય સંખ્યાનો ગુ.સા.અ. = 1 થાય. 11 અને 13 નો ગુ.સા.અ. = 1

17 અને 19 નો ગુ.સા.અ. = 1

6) જ્યારે આપેલ સંખ્યામાં એક સંખ્યા બીજી સંખ્યાનો અવયવ િોય તયારે નાની સંખ્યા તેનો ગુ.સા.અ. બન્ને છે . 12 અને 72 નો ગુ.સા.અ. = 12 ( કારર્ કે 72 ના અવયવ માં 12 આવે છે ) 9,18 અને 36 નો ગુ.સા.અ.= 9 ( કારર્ કે 9 એ 18 નો અવયવ છે તથા 9 અને 18 એ 36ના અવયવ છે .) 7)

જો આધાર સમાન િોય તો જે સંખ્યા પર સૌથી ઓછી ઘાત તે સંખ્યા આપેલ સંખ્યાઓનો ગુ.સા.અ. થિે. જેમ કે , a , a , a અને a માં ગુ.સા.અ. a થિે. 5

3

7

2

2

સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક)

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

મો.7575 072 872

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર

20

ુ મ સામાન્સય અવયવી) લ.સા.અ.( લઘત્ત લઘુત્તમ એટલે નાનામાં નાનો,

સામાન્સય એટલે સરખો

લસાઅ એ આપેલી બે કે તેથી વધુ સંખ્યાઓ વડે શન:િેષ ભાગી િકાય તેવો નાનામાં નાનો અવયવ છે .

1) 6 અને 9 નો લ.સા.અ. િોધો. 6 ના અવયવી = 6, 12, 18, 24, 30, 36, 42, 48, 54, 60,... 9 ના અવયવી = 9, 18, 27, 36, 45, 54, 63, 72, 81, 90, ... બન્નેમાં સામાન્સય અવયવી 18, 36, 54,... પરર્ું સૌથી નાનો સામાન્સય અવયવી 18 છે તેથી 6 અને 9 નો લ.સા.અ.= 18 થાય. 2) 8 અને 12 નો લ.સા.અ. કે ટલો થાય 8 ના અવયવી = 8, 16, 24, 32, 40, 48, 56 ,64, 72, 80 12 ના અવયવી = 12, 24, 36, 48, 60, 72, 84, 96, 108, બન્નેમાં સામાન્સય અવયવી = 24, 48, 72,... પરર્ ંુ સૌથી નાનો સામાન્સય અવયવી 24 છે તેથી 8 અને 12 નો લ.સા.અ.= 24 થાય. 3) 5, 10 અને 25 નો લ.સા.અ. િોધો 5 ના અવયવી = 5, 10, 15, 20, 25, 30, 35, 40, 45, 50, 55, ... 10 ના અવયવી = 10, 20, 30, 40, 50, 60, 70, 80, 90, 100, ... 25 ના અવયવી = 25, 50, 75, 100, 125, 150, 175, 200, ... ત્રર્ેયમાં સામાન્સય અવયવી = 50 છે તથા સૌથી નાનો સામાન્સય અવયવી પર્ 50 છે તેથી 5, 15 અને 25 નો લ.સા.અ.= 50 થાય. 4) કોઈ પર્ બે ક્રશમક સંખ્યાનો લ.સા.અ. િંમેિા તેના ગુર્ાકાર જેટલો થાય છે . 7 અને 8 નો લ.સા.અ. = 56 12 અને 13 નો લ.સા.અ. = 156 5) કોઈ પર્ બે અશવભાજ્ય સંખ્યાનો લ.સા.અ. = િંમેિા તેના ગુર્ાકાર જેટલો થાય. 7 અને 9 નો લ.સા.અ. = 63

11 અને 17 નો લ.સા.અ. = 187

6) જ્યારે આપેલ સંખ્યામાં એક સંખ્યા બીજી સંખ્યાનો અવયવ િોય તયારે મોટી સંખ્યા તેનો લ.સા.અ. બન્ને છે . 12 અને 72 નો લ.સા.અ. = 72 ( કારર્ કે 72 ના અવયવ માં 12 આવે છે ) 9,18 અને 36 નો લ.સા.અ.= 36 ( કારર્ કે 9 અને 18 એ 36ના અવયવ છે .) 7)

સમાન આધારવાળી સંખ્યાઓ પર અસમાન ઘાત િોય તો જે સંખ્યા પર સૌથી વધુ ઘાત તે સંખ્યા આપેલ સંખ્યાનો લ.સા.અ. ગર્ાય. ઉદાિરર્ 1 : a , a , a અને a નો લ.સા.અ. = a 5

3

6

11

11

ઉદાિરર્ 2 : 23, 24, 22, 26નો લ.સા.અ. = 26 = 64 આપેલ સંખ્યાના લ.સા.અ. અને ગુ.સા.અ.નો ગુર્ાકાર તે બન્ને સંખ્યાના ગુર્ાકાર જેટલો થાય છે .

સ ૂત્ર : પ્રથમ સંખ્યા × બીજી સંખ્યા = લ.સા.અ. × ગુ.સા.અ. 1) 15 અને 20 નો ગુ.સા.અ. 5 િોય તો તેમનો લ.સા.અ. કે ટલો થાય. 15 × 20 = લ.સા.અ. × 5 = લ.સા.અ. = 3 × 20 = લ.સા.અ. = 60 સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક)

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

મો.7575 072 872

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર

21

2) બે સંખ્યાનો ગુ.સા.અ. 4 અને લ.સા.અ. 48 છે , જો તેમાની એક સંખ્યા 12 િોય તો બીજી સંખ્યા િોધો. 12 × બીજી સંખ્યા = 48 × 4 બીજી સાંખ્ય બીજી સાંખ્ય

4×4

બીજી સાંખ્ય

અપ ૂર્ાાંકના લ.સા.અ. =

અંશનો લ સ અ

અપ ૂર્ાાંકના ગુ.સા.અ. =

છે દનો ગ સ અ

અંશનો ગ સ અ છે દનો લ સ અ

નો લ સ અ શોધો

1) અને

=

અને

નો ગ સ અ શોધો

નો લ સ અ

અને

=

નો ગ સ અ

અને

નો ગ સ અ નો લ સ અ

=

= દાખલાઓ : 1.

એવી નાનામાં નાની સંખ્યા િોધો કે જેને 8, 9 અને 12 વડે ભાગતાં િેષ 5 વધે. ઉકે લ :

132 7.

8, 9 અને 12નો લ.સા.અ. = 72

બે સંખ્યાઓનો ગુ.સા.અ. અને લ.સા.અ. અનુક્રમે 16 અને 160 છે . જો એક સંખ્યા 32 િોય, તો બીજી સંખ્યા કઈ િિે ?

72 + 5 િેષ = 77 .... જવાબ 2.

ઉકે લ :

એવી નાનામાં નાની સંખ્યા િોધો કે જેને 12, 13 અને 14 વડે

સ ૂત્ર પ્રમાર્ે, 32

ભાગતાં 3 િેષ વધે.

છે ?

8.

ઉકે લ

4.

3

3

3

5

ટકોરા સાથે વાગિે ?

7 = 2520

ઉકે લ : 5, 6, 8 અને 9નો લ.સા.અ. = 360 સેકન્સડ

200 થી 500 વચ્ચેની કે ટલી સંખ્યાઓને 3, 4 અને 5 વડે શન:િેષ

360 સેકન્સડ એટલે કે 6 શમશનટ પછી સાથે વાગિે. ...જવાબ

ભાગી િકાય ? 3, 4 અને 5નો લ.સા.અ. = 60 200 થી 500ની વચ્ચે 60 વડે ભાગી િકાતી િોય તેવી સંખ્યાઓ 240, 300, 360, 420, 480 = 5.

5 સંખ્યાઓ .....

1 થી 1000 વચ્ચે કે ટલી સંખ્યાઓને 11, 12 અને 13 વડે શન:િેષ ભાગી િકાય ? 11, 12 અને 13નો લ.સા.અ. = 11

12

13 = 1716.

એક પર્ સંખ્યાને શન:િેષ ભાગી ન િકાય. ...જવાબ બે સંખ્યાઓનો લ.સા.અ. અને ગુ.સા.અ. અનુક્રમે 396 અને 12 છે . જો તેમાંની એક સંખ્યા 132 છે , તો બીજી સંખ્યા કઈ િિે ? ઉકે લ : સ ૂત્ર : બે સંખ્યાઓનો ગુર્ાકાર = લ.સા.અ. 132

9.

રાકે િ, મિેિ અને મુકેિ એક વર્ળ ક ુ ાકાર ટ્રે કને અનુક્રમે 56, 48 અને 42 સેકન્સડમાં પ ૂરો કરે છે . કે ટલી સેકન્સડ બાદ ત્રર્ેય પ્ર્થાનણબિંદુ પર પરત આવિે ? ઉકે લ : 56, 48 અને 42નો લ.સા.અ. િોધવો પડિે. લ.સા.અ. = 2

ઉકે લ :

6.

ચાર અલગ અલગ ઘહડયાળના ટકોરા 5, 6, 8 અને 9 સેકન્સડમાં અંતરે વાગે છે . એકીસાથે વાગવાના પ્રારં ભ બાદ સમય પછી ચારે ય

1 થી 10 સુધીની સંખ્યાઓનો લ.સા.અ. ભાગાકારની રીતે િોધીએ. 2

(બીજી સંખ્યા) = 396 396

12 12

160

બીજી સંખ્યા = 80 .... જવાબ

1 થી 10 વડે શન:િેષ ભાગી િકાય તેવી નાનામાં નાની સંખ્યા કઈ

2

160 32

1092 + 3 િેષ = 1095 .... જવાબ

લ.સા.અ. = 2

બીજી સંખ્યા = બીજી સંખ્યા = 16

ઉકે લ : 12, 13 અને 14નો લ.સા.અ. = 1092 3.

= 36

ગુ.સા.અ.

2

2

2

3

7 = 336 સેકન્સડ

10. ચાર બેલ 18, 24, 30 અને સેકન્સડના અંતરે વાગે છે . તો 18 શમશનટમાં કુ લ કે ટલીવાર ચારે ય બેલ એકીસાથે વાગિે ? ઉકે લ : સ ૂત્ર = સમય અવશધ + 1 લ.સા.અ. 18, 24, 30 અને 36નો લ.સા.અ. = 360 સેકન્સડ = 6 શમશનટ સ ૂત્ર પ્રમાર્ે =

+1 =4

4 વખત વાગિે ... જવાબ

સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક)

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

મો.7575 072 872

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર

11. ચાર અલગ ર્તાઓના ક્રોશસિંગ પરની બત્તી ક્રમિ : 48, 60, 72

13. એવી નાનામાં નાની સંખ્યા િોધો જેમાં 5 બાદ કરતાં બનતી

અને 108 સેકન્સડમાં બદલાય છે . જો આ બત્તીઓ 9—10.00 વાગે

સંખ્યાને 14, 15 અને 21 વડે શન:િેષ ભાગી િકાય ?

એકી સાથે બદલાય તો કે ટલા વાગે ફરીથી એકસાથે બદલાિે ?

ઉકે લ :

ઉકે લ :

તે સંખ્યા = 14, 15 અને 21નો લ.સા.અ. + 5

48, 60, 72 અને 108નો લ.સા.અ. િોધવો પડિે.

લ.સા.અ. = 2

લ.સા.અ. = 2

2

2

2

3

3

5

= 2160 સેકન્સડ

5

7 = 210 + 5 = 215 ...જવાબ

ઘંટહડઓ 11-00 વાગે એકીસાથે વાગે તો ફરીથી કે ટલા વાગે એકીસાથે વાગિે ?

= 36 શમશનટ

ઉકે લ :

બત્તી 9-10.00 + 36 શમશનટ એટલે 9 : 46 : 00 વાગે બદલાિે.

4, 6, 8 અને 12નો લ.સા.અ. = 24 સેકન્સડ િવે પછી ઘંટદીઓ 11.00.24 સેકન્સડે સાથે વાગિે. ...જવાબ

12. બે સંખ્યાઓનો લ.સા.અ. અને ગુ.સા.અ. અનુક્રમે 1920 અને 16 છે . જો બેમાંથી એક સંખ્યા 128 છે . તો બીજી સંખ્યા કઈ િિે ? ઉકે લ : ધારો કે , બીજી સંખ્યા 128 = 1920

15. કોઈ સંખ્યાને 42, 70, 84 અને 91 વડે ભાગતાં પ્રતયેક સ્્થશતમાં ક્રમિ: 23, 51, 65 અને 72 િેષ વધે છે . તો તે સંખ્યા કઈ િિે ?

છે .

ઉકે લ :

16

42 – 23 = 19, 70 – 51 = 19, 84 – 65 = 19, 91 – 72 = 19

=

42, 70, 84 અને 91નો લ.સા.અ. િોધવો પડિે.

= 240

લ.સા.અ. = 14

બીજી સંખ્યા : 240 ... જવાબ

1.

3

14. ચાર ઘંટડીઓ 4, 6, 8 અને 12 સેકન્સડના અંતરે વાગે છે . જો ચારે ય

=

X

22

3

2

5

7 = 5460

= 5460 – 19 5441 ...જવાબ

નીચે પૈકી કયો તવકલ્પ સ ચો છે ?

2 એ 4નો અવયવી છે .

2 અને 8નો ગ.સ .અ. 16 છે

2 એ અશવભાજ્ય સંખ્યા છે

2 એ સહથી ન ની સાંમય ે સાંખ્ય છે .

2.

બે આંકડ ની મોટ મ ાં મોટી અતવભ જ્ય સાંખ્ય કઈ ?

99

93

3. 4.

25,20000

4000,25

25,4000

બે સાંખ્ય નો ગ.સ .અ. 5 તથ લ.સ .અ. 60 હોય તો તે બે સાંખ્ય મ ાં નીચે પૈકી કઈ એક ન હોઈ શકે ?

10

20

5.

5

15

12, 18, 21 અને 28 થી ભ ગી શક ય તેવી ચ ર અંકની સૌથી મોટી સાંખ્ય કઈ ?

9928

9576 6.

9828

9324

600, 10

5, 100

300

5

30, 40, 50 નો ગ.સ .અ. અને લ.સ .અ. કે ટલો થ ય ?

10, 600

100, 5 7.

20 અને 15ન ગ.સ .અ. અને લ.સ .અ. નો ગિ ક ર કે ટલો થ ય ?

60

150 8x 6x અને 12x નો લ.સ .અ. શોધો. 3,

4

2

12x 9.

97

4000 અને 25નો ગ.સ .અ. અને લ.સ .અ. શોધો.

5,800

8.

95

4

4

96x

4

24x

2

2x

બે સાંખ્ય ઓનો લ.સ .અ. 48 છે . જો તે બાંને સાંખ્ય ઓ 2 : 3ન ગિોત્તરમ ાં હોય તો તે બાંને સાંખ્ય ઓનો સરવ ળો કે ટલો મળે ?

28

32

40

64

10. હરીશ, કદલીપ અને આશ ને એક વર્ળ ણ ક ર મેદ નનો એક ફેરો ફરત ાં અનક્રમે 27 સેકન્ડ, 9 સેકન્ડ અને 36 સેકન્ડ લ ગે છે , તો ત્રિેય જિ કે ટલ સમય પછી આરાં ભણબિંદએ ભેગ મળશે ?

1 શમશનટ, 48 સેકન્સડ

2 તમતનટ, 36 સેકન્ડ

3 તમતનટ, 11 સેકન્ડ

2 તમતનટ, 25 સેકન્ડ

11. નીલ , સરોજ અને પલ્લવીને એક વર્ળ ણ ક ર મેદ નની ફરતે એક ચક્કર મ રત ાં અનક્રમે 10 સેકન્ડ, 6 સેકાંડ અને 14 સેકન્ડ લ ગે છે , તોન ત્રિેય જિ કે ટલો સમય પછી આરાં ભણબિંદએ મળશે ?

3 શમશનટ, 30 સેકન્સડ

2 તમતનટ, 28 સેકન્ડ

4 તમતનટ, 45 સેકન્ડ

1 તમતનટ, 40 સેકન્ડ

સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક)

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ મો.7575 072 872

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર

23

12. ગલશન, શક્તત અને ઓમને એક વર્ળ ણ ક ર મેદ નની ફરતે એક ચક્કર પ ૂિણ કરવ મ ટે અનક્રમે 14 સેકન્ડ, 8 સેકન્ડ અને 15 સેકન્ડનો સમય લ ગે છે , તો ત્રિેય જિ આરાં ભણબિંદએ કે ટલો સમય પછી મળશે ? 23 તમતનટ

14 શમશનટ

13 તમતનટ

21 તમતનટ

13. ચ ર આંકડ વ ળી મોટ મ ાં મોટી સાંખ્ય કઈ છે કે જેને 3, 5, 7 અને 9 થી ભ ગત ાં શેષ અનક્રમે 1, 3, 5, 7 મળે . 9765

9763

9764

9766

14. બે સાંખ્ય નો લ.સ .અ. ____ અને ગ.સ .અ. 2 જો તેમ ન ાં ી એક સાંખ્ય 64 હોય તો બીજી સાંખ્ય 14 હોય ?

448

128

124

35

15. બે સાંખ્ય ઓનો લ.સ .અ. તેમન ગ.સ .અ કરત ાં 4 ગિો છે . લ.સ .અ અને ગ.સ .અનો સરવ ળો 125 થ ય છે . જો તેમ ન ાં ી એક સાંખ્ય 100 હોય તો બીજી સાંખ્ય કઈ હોય ?

25

5

100

125

16. પાંકજ , સાંજય અને પ્રતતમ ને વર્ળ ણ ક ર મેદ નનો એક ફેરો ફરત ાં અનક્રમે 12 સેકન્ડ , 8 સેકન્ડ અને 15 સેકન્ડ લ ગે છે ,તો કે ટલ સમય પછી ત્રિેય આરાં ભણબિંદએ ભેગ મળશે 3 તમતનટ 30 સેકન્ડ

1 તમતનટ

3 તમતનટ

2 શમશનટ

17. ત્રિ જદ જદ રસ્ત પર આવેલ ટ્ર કફક લ ઈટો અનક્રમે 24, 36 અને 54 સેકન્ડ બદલ તી હોય છે . જો તે બધી એકસ થે 10:15:00 am એ બદલ તી હોય તો કય સમયે તે બધી ફરીથી એકસ થે બદલ શે ? 10:16:54 am

10:18:36 am

10:17:02am

10:22:12 am

18. બે સાંખ્ય ઓનો લ.સ .અ. અને ગ.સ .અ. અનક્રમે 1920 અને 16 છે . જો બેમ થ ાં ી એક સાંખ્ય 128 છે . તો બીજી સાંખ્ય કઈ હશે ? 230

210

240

260

19. એવી ન ન મ ાં ન ની સાંખ્ય શોધો જેમ ાં 5 બ દ કરત ાં બનતી સાંખ્ય ને 14, 15 અને 21 વડે તન:શેષ ભ ગી શક ય ?

215

210

250

225

20. ચ ર ઘાંટડીઓ 4, 6, 8 અને 12 સેકન્ડન અંતરે વ ગે છે . જો ચ રે ય ઘાંટકડઓ 11-00 વ ગે એકીસ થે વ ગે તો ફરીથી કે ટલ વ ગે એકીસ થે વ ગશે ? 10.56.24

11.24.24

11.24.00

11.00.24

સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક)

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

મો.7575 072 872

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર

24

ટકાવારી 1.

ટકાવારી િંમેિાં 100 પર ગર્ાય છે .

2.

ટકાવારી એક અપ ૂર્ાાંક સંખ્યા છે , જેના છે દમાં િંમેિાં 100 િોય છે . કોઈ સંખ્યાના x ટકા એટલે ના 100 ટકા એટલે =

3.

ના ટકા એટલે

× 100

× 100 = 25 ટકા

યાદ રાખો : = 20%,

= 40%,

= 60%,

= 80%

= 16.66%,

= 12.5%

= 37.5%

= 62.5%,

= 50%,

= 33.33%,

= 25%

= 87.5

4.

જો કોઈ સંખ્યામાં 20 ટકાનો વધારો થાય તો નવી સંખ્યા 120 છે અને મ ૂળ સંખ્યા 100 છે .

5.

જો કોઈ સંખ્યામાં 10 ટકાનો ઘટાડો થાય તો નવી સંખ્યા 90 છે અને મ ૂળ સંખ્યા 100 છે .

6.

જો 33 ટકા શવદ્યાથીઓ પાસ થાય છે તો 67 ટકા શવદ્યાથીઓ નાપાસ થાય છે .

7.

જો કોઈ સંખ્યા બમર્ી થાય તો તેમાં 100 ટકાનો વધારો ગર્ાય અને અડધી થાય તો તેમાં 50 ટકાનો ઘટાડો ગર્ાય.

8.

ટકાવારીને અપ ૂર્ાાંકમાં ફેરવવા માટે [ટકા દૂ ર કરવા ] તેને 100 વડે ભાગવામાં આવે છે . જેમ કે , 12% =

9.

=

અપ ૂર્ાાંકને ટકાવારીમાં ફેરવવા [ ટકા િોધવા માટે ]માટે તેને 100 વડે ગુર્વામાં આવે છે . જેમ કે ,

એટલે

× 100 = 75%

10. ટકાવારીને દિાંિ અપ ૂર્ાાંકમાં દિાકવવા માટે તેને 100 વડે ભાગવામાં આવે છે . જેમ કે : 26% = 0.3% એટલે

= 0.26 =

×

= 0.003 કે ટલાંક મિતવનાં સ ૂત્રો :

1.

જો A ની આવક B કરતાં R ટકા વધારે છે . તો B ની આવક A કરતાં કે ટલા ટકા ઓછી છે તે િોધવાનું સ ૂત્ર : × 100 ઉદાિરર્ જો શિક્ષકની આવક કારકુ ન કરતાં 20 ટકા વધુ છે તો કારકુ નની આવક શિક્ષક કરતાં કે ટલા ટકા ઓછી છે ? સ ૂત્ર =

2.

× 100

=

× 100

=

× 100

= 16.66% ઓછી

જો A ની આવક B કરતાં R ટકા ઓછી છે તો B ની આવક A કરતાં કે ટલા ટકા વધુ છે તે િોધવાનું સ ૂત્ર સ ૂત્ર =

× 100

ઉદાિરર્ જો શિક્ષકની આવક આચાયક કરતાં 25 ટકા ઓછી છે તો આચાયકની આવક શિક્ષક કરતાં કે ટલા ટકા વધુ છે ? સ ૂત્ર = 3.

× 100

=

× 100

=

× 100

= 33.33%

જો કોઈ વ્ર્ુની હકિંમત x થી વધીને y થાય તો ભાવમાં થતી વ ૃદ્ધિની ટકાવારી િોધવાનું સ ૂત્ર × 100 ઉદાિરર્ જો ચાનો ભાવ રૂ. 240થી વધીને રૂ. 260 થાય તો ચાના ભાવમાં કે ટલા ટકા વધારો થયો ગર્ાય ? સ ૂત્ર :

× 100

× 100

=

× 100

= 8.33%

સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક)

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

મો.7575 072 872

4.

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર

25

જો કોઈ વ્ર્ુની હકિંમત x થી ઘટીને y થાય તો ભાવમાં થતા ઘટાડાની ટકાવારી િોધવાનું સ ૂત્ર સ ૂત્ર =

× 100

ઉદાિરર્ જો ખાંડનો ભાવ હકલોના રૂ. 36થી ઘટીને 32 થાય છે તો ખાંડના ભાવમાં કે ટલા ટકાનો ઘટાડો થયો કિેવાય ? સ ૂત્ર : 5.

× 100

=

× 100

=

× 100

= 11.11 ટકાનો ઘટાડો

જો કોઈ રકમમાં x% અને y% ની ક્રમિ: વ ૃદ્ધિ કરવામાં આવે તો કુ લ ટકાવારીમાં થતો વધારો િોધવાનું સ ૂત્ર સ ૂત્ર = x + y + ઉદાિરર્ એક વ્યસ્તતની આવકમાં ક્રમિ: 10 ટકા અને 20 ટકાનો વધારો થાય છે તો તેની આવકમાં કુ લ કે ટલા ટકાનો વધારો થયો ગર્ાય ? સ ૂત્ર = x + y +

6.

= 10 + 20 +

= 32%નો વધારો

= 30 + 2

જો કોઈ વ્ર્ુના ભાવમાં x ટકાનો વધારો થાય તો વપરાિમાં કે ટલા ટકા ઘટાડો કરવાથી ખચક વધે નિીં તે િોધવાનું સ ૂત્ર સ ૂત્ર =

× 100

ઉદાિરર્ ઘીના ભાવમાં 25 ટકાનો વધારો થતાં વપરાિમાં કે ટલા ટકા ઘટાડો કરવાથી ખચક વધિે નિીં ? સ ૂત્ર = 7.

× 100

=

× 100

= 20% ...જવાબ

જો કોઈ વ્ર્ુના ભાવમાં x ટકાનો ઘટાડો થાય તો વપરાિ કે ટલા ટકા વધારાતાં ખચક સમાન રિે છે તે િોધવાનું સ ૂત્ર સ ૂત્ર =

× 100

ઉદાિરર્ 8.

દૂ ધના ભાવમાં 10 ટકાનો ઘટાડો થાય છે , વપરાિમાં કે ટલા ટકાનો વધારો કરવામાં આવે તો ખચક અગાઉના જેટલું જ રિેિે ? સ ૂત્ર =

× 100

=

× 100

= 11.11%નો વપરાિમાં વધારો

6000ન 25%=.......

300

150

3000

1500

એટલે ____ટક ?

20%

15%

12.5%

25%

540નો આંકડો કઈ રકમન 60% થ ય ?

800

940

900

700

4.

560ન કે ટલ ટક બર બર 168 થ ય ?

20%

40%

30%

60%

5.

તે કઈ સાંખ્ય છે જેન 20% બર બર 10 છે .

30

40

50

70

6.

80 ન 5% ન 5%=?

0.2

2

4

20

7.

2 ક્તવન્ટલ એ 2.5 કકગ્ર ન કે ટલ ટક છે ?

0.8%

800%

8,000%

કોઈ નહીં

8.

કઈ એક રકમન 40% બર બર 2000 થ ય ?

4000

5000

6000

8000

9.

નીચેન મ થ ાં ી કઈ સાંખ્ય ન 560ન 40 ટક ન 30 ટક બર બર છે ?

280ન 80

280ન 40

280ના 40

એક પિ

ટક ન 15 ટક

ટક ન 30

ટકાના 60 ટકા

નકહિં

1. 2.

1

3.

8

ટક 10. 42મ ાં એક સાંખ્ય ન 40 ટક ઉમેરવ મ ાં આવે છે . આમ કરવ થી જે

82

80

72

70

10%

11%

9 % ઓછા

11 % ઓછ

21

28

55

49

9600

14400

1440

2400

સરવ ળો આવે છે તે, જે સાંખ્ય ન 40 ટક ઉમેરવ મ ાં આવ્ય છે તે સાંખ્ય જેટલો થ ય છે , તો તે સાંખ્ય કઈ હશે ? 11. જો ર મને લક્ષ્મિ કરત ાં 10% વધ મળે તો લક્ષ્મિને ર મ કરત ાં નીચેન

1 9

પૈકી કય એક મળે 12. એક વગણમ ાં 70 તવધ થીઓ છે . 30 ટક તવધ થીઓ ગણિતમ ાં ન પ સ થ ય છે . તો કે ટલ તવધ થીઓ ગણિતમ ાં પ સ થય હશે ? 13. એક ચટાં િીમ ાં બે ઉમેદવ રને કલ 24,000 વોટ મળય ાં જીતન ર

સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક)

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ મો.7575 072 872

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર

26

ઉમેદવ રને 60 % મત મળય હોય તો તેને કે ટલ વોટ મળય હશે ? 14. એક જેલમ ાં દર વષે 200 ટે બલ, 500 ખરશી તથ 100 કબ ટન ાં ઉત્પ દન

40

20

25

30

30

40

20

25

36

30

25

20

રૂ 1200

રૂ 4800

રૂ 1500

રૂ 1800

360

1080

120

40

960

1250

1040

નક્કી ન થઈ

કરવ મ ાં આવે છે , તો ટે બલની ટક વ રી કે ટલી થ ય ? 15. એક પ્ર િીસાંગ્ર્હ લયમ ાં 20 જાનવરો, 25 પક્ષીઓ અને 35 સરીસ ૃપ પ્ર િીઓ હોય તો જાનવરોની ટક વ રી કે ટલી થ ય .? 16. એક ઉમેદવ રે એક પ્રશ્નપત્રમ ાં 12 પ્રશ્નો લખ્ય અને તેમ પ ૂર ગિ મેળવ્ય , જો તેને પરીક્ષ મ ાં 60 ટક મળય અને ત મ મ પ્રશ્નોન ગિ સરખ હોય તો પ્રશ્નપત્રમ ાં કે ટલ પ્રશ્ન હશે ? 17. A પોત ની આવકન 20%ની બચત કરે છે . જો મ તસક ખચણ રૂ 6000 હોય તો તેમની બચત કે ટલી થ ય? 18. કોઈ એક સાંખ્ય ન 15% અને તે જ સાંખ્ય ન 20%નો સરવ ળો 126 થ ય છે , તો તે સાંખ્ય નો ત્રીજો ભ ગ કરવ થી કઈ સાંખ્ય

મળે ?

19. એક પરીક્ષ મ ાં પ સ થવ મ ટે 55% ગિ જોઈએ. એક તવધ થીએ 520 ગિ મેળવવ છત ાં તે 5% ગિથી ન પ સ જાહેર થ ય છે , તો તે તવધ થી

શકે .

વધમ ાં વધ કે ટલ ગિ મેળવી શકે ? 20. એક પરીક્ષ મ ાં વધમ ાં વધ 1020 ગિ છે . તવધ થીને પ સ થવ 663 ગિ

5%

8%

7%

મેળવવ પડે. જો શ્રેય ને 612 ગિ મળય હોય તો તે કે ટલ ટક થી

નક્કી ન થઈ શકે

ન પ સ થઈ કહેવ ય ? 21. એક પરીક્ષ મ ાં એક તવધ થી વધમ ાં વધ 1040 ગિ મેળવી શકે . આ

5%

8%

7%

પરીક્ષ મ ાં પ સ થવ ઓછ મ ાં ઓછ 676 ગિ હોવ જોઈએ. તમનલે 624

નક્કી ન થઈ શકે

મ ફણ સ મેળવ્ય હોય તો તે કે ટલ ટક થી ન પ સ થઈ કહેવ ય ? 22. એક નાંબરન 5% અને 3%નો ગિ ક ર 504.6 થતો હોય તો, તે નાંબરન

290

340

680

580

530

540

520

નક્કી ન થઈ

અડધ કરત ાં શ ાં મળે ? 23. એક પરીક્ષ મ ાં પ સ થવ 40% ગિ જોઈએ. એક તવધ થીએ 200 ગિ મેળવવ ાં છત ાં તે 8 ગિથી ન પ સ થયો. તો પરીક્ષ મ ાં વધમ ાં વધ કે ટલ

શકે .

ગિ મેળવી શક ય ? 24. એક પરીક્ષ મ ાં પ સ થવ મ ટે 64% ગિ મેળવવ પડે . એક તવધ થીને

850

780

800

440 ગિ મળવ છત ાં તે 9% ગિથી ન પ સ થયો. તો પરીક્ષ મ ાં વધમ ાં

નક્કી ન થઈ શકે

વધ કે ટલ ગિ મેળવી શક ય ? 25. એક સાંખ્ય ન 25% અને તે જ સાંખ્ય ન 15% નો સરવ ળો 144 થ ય છે .

180

174

162

158

676

667

673

663

406

405

403

407

17850

15820

17020

18450

440

280

560

140

27

22

24

25

20

21

110

121

તો તે સાંખ્ય ન 45% કે ટલ થ ય ? 26. કોઈ એક સાંખ્ય ન 35% બર બર 182 થ ય, તો તે સાંખ્ય ન 130% બર બર કે ટલ ? 27. એક સાંખ્ય ન 37% બર બર 114.7 મળે છે , તો તે સાંખ્ય ન 130% કે ટલ થય ? 28. એક નાંબરન 55% અને 14%નો તફ વત 8610 છે , તો તે નાંબરન 85% કે ટલ થ ય ? 29. કોઈ એક સાંખ્ય ન 15% અને તે જ સાંખ્ય ન 10%નો સરવ ળો 70 થ ય છે , તો તે સાંખ્ય ન બે ગિ કે ટલ થ ય ?

30. કોઈ એક સાંખ્ય મ ાં તે સાંખ્ય ન 1371%ઉમેરત ાં તે સાંખ્ય મ ાં 33નો વધ રો 2

થ ય છે , તો તે સાંખ્ય શોધો . 31. એક રૂ 100 ની વસ્ર્ પર પ્રથમ 10% નો વધ રો કરવ મ ાં આવે છે અને ત્ય રબ દ ફરીથી બીજો 10% નો વધ રો કરવ મ ાં આવે તો, વસ્ર્ની કકિંમતમ ાં કે ટલ રૂતપય નો વધ રો થયો હોય ?

સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક)

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ મો.7575 072 872

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર

27

નફો – ખોટ 1.

ુ ી ખરીદહકિંમત કિેવામાં આવે છે . ખરીદહકિંમત : જે હકિંમતે વ્ર્ુ ખરીદવામાં આવે તેને વ્ર્ન

2.

ખરાજાત : વ્ર્ુ ખરીદવા માટે જે અન્સય ખચક કરવો પડે છે તેને ખરાજાત કિે છે .

3.

ુ ી ખરીદહકિંમતમાં ખરાજાત ઉમેરતાં પડતર હકિંમત આવે છે . પડતરહકિંમત : વ્ર્ન

4.

વેચાર્હકિંમત : વ્ર્ ુ જે હકિંમતે વેચવામાં આવે તેને વેચાર્હકિંમત કિે છે .

5.

નફો : પડતરહકિંમત કે ખરીદહકિંમત કરતાં વેચાર્હકિંમત વધારે િોય તો તફાવતની રકમને નફો કિે છે .

6.

ખોટ : પડતરહકિંમત કે ખરીદહકિંમત કરતાં વેચાર્હકિંમત ઓછી િોય તો તફાવતની રકમને ખોટ કિે છે .

7.

છાપેલાં હકિંમત : વ્ર્ુ પર મુહિત હકિંમતને છાપેલી હકિંમત કિે છે .

8.

વળતર : છાપેલી હકિંમત પર વેપારી િારા જે છૂટ આપવામાં આવે છે તેને વળતર કે છૂટ કિેવામાં આવે છે .

9.

ુ ી વેચાર્ હકિંમત 108 રૂ. વળતર, નફો અને નુકસાનની ટકાવારીની ગર્તરી 100 પર ગર્ાય છે . જો વ્ર્ ુ પર 8 ટકા નફો થતો િોય તો વ્ર્ન અને મ ૂળહકિંમત 100 રૂ. થિે. જો વ્ર્ ુ પર 8 ટકા નુકસાન થર્ ંુ િોય તો વેચાર્હકિંમત 92 રૂ. અને મ ૂળહકિંમત 100 રૂ. થિે.

10. વ્ર્ુ વેચતાં એક સોદામાં સમાન લાભ અને બીજા સોદામાં સમાન નુકસાન થર્ું િોય તો એકં દરે નુકસાન થાય. નુકસાનની ટકાવારી િોધવાનું સ ૂત્ર

લ ભની ટક વ રી

નકસ નની ટક વ રી

11. વ્ર્ુની મ ૂળહકિંમત પર જેટલા ટકા નફો વધારવામાં આવે અને વધારે લી હકિંમત પર નફાની ટકાવારી જેટલી ટકાવારી પ્રમાર્ે વળતર આપવામાં આવે તો નુકસાન થાય. નુકસાનની ટકાવારીનું સ ૂત્ર =

લ ભની ટક વ રી

નકસ નની ટક વ રી

12. વેપારી ખરીદ હકિંમતે વ્ર્ ુ વેચતો િોય પરં ર્ ુ ઓછં વજન તોલતો િોય અથવા ખોટાં વજશનયાં રાખતો િોય તો ઘટ

નફાની ટકાવારી િોધવાનું સ ૂત્ર =

સ ચ ાં મ પ ઘટ

× 100

13. કે ટલાંક સ ૂત્રો : (અ) નફો = વેચાર્હકિંમત – પડતરહકિંમત (બ) ખોટ = પડતર હકિંમત – વેચાર્હકિંમત (ક) પડતરહકિંમત = વેચાર્હકિંમત – નફો અથવા વેચાર્હકિંમત + ખોટ નફો

× 100

ખોટ

× 100

(ડ) નફાની ટકાવારી =

ખરીદકકિંમત

(ઇ) ખોટની ટકાવારી =

ખરીદકકિંમત

ુ ની ખરીદહકિંમત જેટલી િોય, તો નફાની ટકાવારી િોધવાનું સ ૂત્ર (ફ) x વ્ર્ુઓની વેચાર્હકિંમત y વ્ર્ઓ

ખરીદે લી વસ્ર્ઓ વેચલ ે ી વસ્ર્ઓ વેચલ ે ી વસ્ર્ઓ

× 100

નોંધ : જો જવાબ + આવે તો નફો જો જવાબ – આવે તો નુકસાન. ુ ી મ ૂળહકિંમત િોધવાનું સ ૂત્ર (જ) એક વ્ર્ુને બે અલગ અલગ હકિંમતે વેચતાં નુકસાન અને નફો એકસરખો થતો િોય, તો વ્ર્ન મ ૂળહકિંમત =

વસ્ર્ની બે અલગ કકિંમતનો સરવ ળો

સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક)

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ મો.7575 072 872

1.

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

28

રૂ 600ની ઘકડય ળ રૂ 750મ ાં વેચત ાં કે ટલ ટક નફો થ ય.

(A) 150% 2.

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર

(B) 25%

(C) 15%

(D)20%

એક સ ઈકલની રોકડ કકિંમત રૂ 1540 છે . હપત થી ખરીદવ મ ાં આવે તો ખરીદતી વખતે રૂ 400 રોકડ અને રૂ 625નો એક એવ બે હપ્ત ચ ૂકવત હપત ની રીતમ ાં વેપ રીએ કે ટલ રૂતપય વધ લીધ ?

(A) રૂ 110 3.

(B) રૂ 1650

(C) રૂ 150

(D) રૂ 130

400 રૂતપય ન બ ૂટ ઉપર 4 ટક કડસ્ક ઉન્ટ આપી તેન ઉપર 10 ટક વેચ િવેરો લગ ડી ગ્ર હકને વેચવ મ ાં આવે તો ગ્ર હકે શી કકિંમત ચ ૂકવવી પડે ?

(A) રૂ 422.40 4.

(B) 3.20

(C) 20

(D) 32

(B)12.5% નફો થાય.

(C)રૂ 10 ખોટ થ ય.

(D) 10% નફો થ ય.

અમર રૂ. 20 મ ાં 20 પેન ખરીદી દરે ક પેન રૂ. 1.25 મ ાં વેચે તો તેને કે ટલ ટક નફો થ ય ?

(A) 15% 7.

(D) રૂ 430.40

રૂ 80ની મ ૂળ કકિંમતની વસ્ર્ રૂ 90મ ાં વેચવ થી..........

(A) 12.5% ખોટ થ ય. 6.

(C) રૂ 434.40

રૂ 16000નો કે મર ે ો વેચત ાં 20% ખોટ ગઇ, તો કે ટલ રૂતપય ખોટ ગઇ કહેવ ય ?

(A) 3200 5.

(B) રૂ 424.60

(C) 25%

(B) 20%

(D) 30%

કોઇ વસ્ર્ની મ ૂળ કકિંમત ઉપર 25% વધ ચઢ વીને MRP નક્કી કરવ મ ાં આવે છે અને MRP ઉપર 20% કતમશન આપવ મ ાં આવે તો નીચેન મ થ ાં ી શ ાં થ ય ?

(A) 1.255 નફો થ ય 8.

(B) 18

(C) 15%

(B) 25

(D) 16

(C) 20

(D) 15

એક વસ્ર્ અમક રૂતપય મ ાં વેચવ થી 15 ટક ખોટ જાય છે , તો તેન થી બમિી કકિંમતે વેચવ થી .......... નફો થ ય.

(A) 30 11.

(D) 0% નફો થાય

એક વસ્ર્ની છ પેલી કકિંમત પર 20% અને 5% ક્રમશ : વળતર મળર્ ાં હોય તો ખરે ખર વળતર કે ટલ ટક થય ાં ગિ ય ?

(A) 24 10.

(C) 5% ખોટ થ ય

8 ખરશીની વે.કક. 9 ખરશની મ ૂ.કકિં. જેટલી હોય તો કે ટલ ટક નફો થ ય ?

(A) 12.5 9.

(B) 5% નફો થ ય

(B) 15

(C) 50

(D) 70

અતનલ બકલને એક ઘકડય ળ 10% નફ થી વેચે છે અને બકલ આ જ ઘકડય ળ કમલને 5% નફ થી વેચે છે . જો કમલ આ ઘકડય ળન રૂ 462 ચ ૂકવતો હોય તો અતનલને આ ઘકડય ળ કે ટલ રૂતપય મ ાં પડ્ ાં હશે ?

(A)250 12.

(B) 320

(C) 240

(D) 400

આક શ એક ફેન્સી પેન ધરતીને પડતર પર 20% નફો ચઢ વીને વેચે છે . ધરતી આ જ પેન પોત ની પડતર પર 25 % નફો ચડ વી પ થણને આપે છે જો પ થણ આ પેનન રૂતપય 75 ચ ૂકવતો હોય તો આક શને આ પેન કે ટલ મ ાં પડી હશે ?

(A)રૂતપય 100 13.

(B) રૂશપયા 50

(C) રૂતપય 80

(D) રૂતપય 55

એક સ ઇકલની છ પેલી કકિંમત રૂ 1560 અને તેન પર લેવ ત વેચ િ દર 5% હોય તો કે ટલો વેચ િ વેરો ભરવો પડે ?

(A) રૂ 120

(C) રૂ 80

(D) રૂ 78

(B) રૂ 403.50

(C) રૂ 396.50

(D) રૂ 386

(A) ખરાજાત = મ ૂળ હકિંમત –

(B)નફો = વેચ િ કકિંમત – પડતર

(C) ખોટ = પડતર કકિંમત –

(D) પડતર કકિંમત = મ ૂળ કકિંમત +

વેચાર્ હકિંમત

કકિંમત

વેચ િ કકિંમત

ખર જાત

(C) વેચ િ કકિંમત

(D) પડતર હકિંમત

14.

16.

2

કય ાં સ ૂત્ર સ ચ ાં નથી ?

ખરીદકકિંમત + ખર જાત = ________

(A) નફો 17.

(B) 5600

(C) 5400

(D) 4750

રૂ 160ની મ ૂળ કકિંમતની વસ્ર્ કે ટલ રૂતપય મ ાં વેચવ મ ાં આવે તો 20% નફો થ ય ?

(A) 212 19.

(B) ખોટ

એક દકનદ રે મશીન 6% ખોટ ખ ઇ રૂ. 5,076 મ ાં વેચચ ાં તો તેની ખરીદ કકિંમત કે ટલી ?

(A) 5200 18.

1

રૂ 400મ ાં ખરીદે લ વસ્ર્ કઇ કકિંમતે વેચવ થી 3 % ખોટ જાય ?

(A) રૂ 414 15.

(B) રૂ 100

(B) 180

(C) 192

(D) 200

એક વસ્ર્ પર 10 ટક , 20 ટક અને 40 ટક એમ ત્રિ વ ર વળતર આપવ મ ાં આવે છે , તો વસ્ર્ની કકિંમતન કે ટલ ટક વળતર આપવ મ ાં આવ્ય ાં હશે ?

(A) 70 ટક

(B) 78.28 ટક

(C) 56.8 ટકા

(D) 60 ટક

સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક)

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ મો.7575 072 872

20.

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર

29

રમેશ એક ટે બલ સરે શને 15% નફ થી વેચે છે . સરે શ એ જ ટે બલ મહેશને 10% નફ થી વેચે છે . જો મહેશ આ ટે બલ મ ટે રૂ 759 ચ ૂકવે તો, રમેશને એ ટે બલ કે ટલ રૂતપય મ ાં પડ્ ાં હશે ?

(A) 600 21.

(B) 20

(D) 740

(C) 25

(D) 18

12 પેનની વેચ િ કકિંમત 15 પેનની મ ૂળ કકિંમત જેટલી ર ખવ મ ાં આવે, તો આ વેપ રમ ાં કે ટલ ટક નફો થ ય ?

(A) 20% 23.

(C) 700

જો કોઇ વસ્ર્ની મ ૂળકકિંમતન 5 ગિ , તેની વેચ િ કકિંમતન 4 ગિ બર બર છે , તો નફ ન ાં પ્રમ િ કે ટલ ટક કહેવ ય ?

(A) 16 22.

(B) 650

(B) 30%

(C) 3%

(D) 25%

રૂ 6300મ ાં 10 ખરશી ખરીદી કય ણ બ દ એક નાંગ રૂ 780ન ભ વે બધી વેચી દે ત ાં 20% નફો થતો હોય તો ખરીદી ઉપરનો અન્ય કલ ખચણ કે ટલો થયો હશે ?

(A) 200 24.

(C)1500

(D)500

રૂ 400ની પડતર કકિંમતની વસ્ર્ ઉપર કે ટલી MRP ર ખી શક ય કે જેથી 12% વળતર આપવ થી 10% નફો થઇ શકે ?

(A) 500 25.

(B) 150 (B) 600

(C) 448

(D) 488

56 રૂતપય મ ાં એક પેન વેચત ાં તેની મ ૂળ કકિંમત જેટલ ટક નફો થયો, તો તેની મ ૂળ કકિંમત કે ટલી થશે ?

(A) 140

(B) 40

(C) -140

(D) 100

સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક)

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

મો.7575 072 872

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર

30

સરાસરી 1.

2.

કુ લ પહરમાર્ોનો સરવાળો કરી જે સંખ્યા આવે તેને પહરમાર્ોની

સરાસરી = 113 + 6 અથવા 125 – 6 = 119 સરાસરી

સંખ્યા વડે ભાગતાં જે સંખ્યા આવે તેને સરે રાિ કે સરાસરી કિે છે .

ઉદા. : 432, 434, 436, 438, 440, 442 અને 444ની સરાસરી શું

સરાસરીને મધ્યક પર્ કિે છે .

થિે ?

સરાસરી િોધવાનું સ ૂત્ર સરાસરી =

સરાસરી = 432 + 6 અથવા 444 – 6 = 438

પકરમ િોનો સરવ ળો પકરમ િોની સાંખ્ય

8.

સરાસરી =

ઉદા. : 11 થી 20 સુધીના અંકોની સરાસરી િોધો. સરાસરી = 3.

=

ઉદા. : પ્રથમ 10 પ્રાકૃશતક સંખ્યાઓના વગકની સરાસરી િોધો.

= 15.5

સરાસરી =

પહરમાર્ોનો કુ લ સરવાળો િોધવાનું સ ૂત્ર

=

પહરમાર્ોનો કુ લ સરાવાળો = સરાસરી × પહરમાર્ોની સંખ્યા

= = 38.5 સરાસરી

ઉદા. : 5 બાળકોની સરે રાિ ઉંમર 12.2 વષક છે . તો તેમની ઉંમરનો સરવાળો કે ટલો થિે ?

9.

ઉંમરનો કુ લ સરવાળો = 12.2 × 5 = 61 વષક 4.

ઉદા. : 1 થી 10 સુધીની સંખ્યાઓના ઘનની સરાસરી શું થિે ?

પ્રથમ ‘n’ પ્રાકૃશતક સંખ્યાઓની સરાસરી િોધવાનું સ ૂત્ર

સરાસરી =

ઉદા. : 1 થી 50 સુધીની પ્રાકૃશતક સંખ્યાઓની સરાસરી =

=

25.5 સરાસરી સળં ગ ‘n’ પ્રાકૃશતક બેકી સંખ્યાઓની સરાસરી િોધવાનું સ ૂત્ર સરાસરી = ઉદા. : 1 થી 40 સુધીની સળં ગ પ્રાકૃશતક બેકી સંખ્યાઓની સરસરી કે ટલી થિે ? સરાસરી 6.

= 21 સરાસરી

સળં ગ ‘n’ પ્રાકૃશતક એકી સંખ્યાઓની સરાસરી િોધવાનું સ ૂત્ર સરાસરી = ઉદા. : 1 થી 57 સુધીની એકી સંખ્યાઓની સરાસરી શું થિે ? સરાસરી =

7.

સળં ગ ‘n’ પ્રાકૃશતક સંખ્યાઓના ઘનની સરાસરી િોધવાનું સ ૂત્ર સરાસરી =

સરાસરી =

5.

પ્રથમ n પ્રાકૃશતક સંખ્યાઓના વગકની સરાસરી િોધવાનું સ ૂત્ર

= 29 સરાસરી

સળં ગ ‘n’ એકી કે બેકી સંખ્યાની સરાસરી િોધવી. (અ) જો a, b, c, d, e સળં ગ 5 એકી કે બેકી સંખ્યા િોય તો સરાસરી = a + 4 અથવા e – 4 ઉદા. : 21, 23, 25, 27, 29ની સરાસરી શું થિે ? સરાસરી = 21 + 4 અથવા 29 – 4 = 25 સરાસરી ઉદા. : 52, 54, 56, 58, 60ની સરાસરી શું થિે ? સરાસરી = 52 + 4 અથવા 60 – 4 = 56 સરાસરી (બ) જો a, b, c, d, e, f, g સળં ગ 7 એકી કે બેકી સંખ્યા િોય તો સરાસરી = a + 6 અથવા 9 – 6 ઉદા. : 113, 115, 117, 119, 121, 123, 125ની સરાસરી શું થિે ?

= = 302.5 સરાસરી 10. સંખ્યાના ગુર્કોની સરાસરી િોધવાનું સ ૂત્ર ધારો કે a ના n ગુર્કોની સરાસરી િોધવી છે . સ ૂત્ર = a × ઉદા. : 4ના પ્રથમ 12 ગુર્કોની સરાસરી કે ટલી થિે ? સરાસરી = 4 × =4× = 26 સરાસરી 11. એક પહરમાર્ના વધવાથી કે ઘટવાથી સરે રાિમાં થતા ફેરફારને આધારે વધતા કે ઘટતા પહરમાર્નું મ ૂલ્ય િોધવાનું સ ૂત્ર = A + (x + 1) y અિીં, A = મ ૂળ સરે રાિ, x = કુ લ સંખ્યા, y = સરે રાિમાં તફાવત + = જો પહરર્ામ વધે તો, - = જો પહરર્ામ ઘટે તો. ઉદા. 30 વ્યસ્તતઓની સરે રાિ ઉંમર 27 વષક છે . તેમાં એક વ્યસ્તત ઉમેરતાં સરે રાિ ઉંમરમાં એક વષકનો વધારો થાય છે . તો આવનાર વ્યસ્તતની ઉંમર કે ટલી િિે ? સ ૂત્ર :A + (x + 1)y = 27 + (30 + 1) 1 = 27 + 31 = 58 વષક ...જવાબ

સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક)

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

મો.7575 072 872

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર

12. જો કોઈ વાિન બે અલગ ઝડપે સરખું અંતર કાપે છે તો સરે રિ

13. પહરમાર્ ભ ૂલથી ખોટંુ લેવાઈ જાય તો સરાસરી િોધવાનું સ ૂત્ર

ઝડપ િોધવાનું સ ૂત્ર

સાચી સરે રાિ = અગાઉની સરે રાિ +

ખોટી સાંખ્ય

કલ સાંખ્ય

ઉદા. : 40 સંખ્યાઓની સરે રાિ 28 છે . પરં ર્ ુ પાછળથી ખ્યાલ

અિીં, x એટલે ઝડપ – (1). Y એટલે ઝડપ – (2).

આવ્યો કે એક સંખ્યાના 39ના બદલે 79 ભ ૂલથી લેવાઈ ગઈ િતી.

ઉદા. : એક જિાજ કલાકના 16 હકમી.ની ઝડપે એક ટાપુ પર પિોંચે

તો ખરે ખર સાચી સરે રાિ િી િિે ?

છે અને કલાકના 24 હકમી.ની ઝડપે ટાપુ પરથી હકનારે આવે છે . તો

સાચી સરે રાિ = 28 + = 28 – 1

સરે રાિ ઝડપ =

= 27 સાચી સરે રાિ ...જવાબ

=

14. સંખ્યાઓની સરાસરી a માં દરે ક પહરમાર્માં

= 19.2 સરે રાિ ઝડપ

(1) B ઉમેરતાં સરાસરી a + b થિે (2) B બાદ કરતાં સરાસરી a – b થિે.

19.2 હકમી./કલાક ...જવાબ

(3) B વડે ગુર્તાં સરાસરી a × b થિે. (4) B વડે ભાગતાં સરાસરી

1.

થિે.

5 સાંખ્ય ઓની સરે ર શ 9 છે . 5મ થ ાં ી 3 સાંખ્ય ઓની સરે ર શ 7 છે , તો અન્ય બે સાંખ્ય ઓની સરે ર શ કે ટલી છે ?

(A) 8

(B) 10

(C) 11

(D) 12

10 તવદ્ય થીઓની હ લની ઉંમરનો સરવ ળો 100 વષણ છે . 5 વષણ પહેલ ાં તેમની સરે ર શ ઉંમર કે ટલી હશે ?

(A) 20 3.

સ ચી સાંખ્ય

સ ૂત્ર =

જિાજની સરે રાિ ઝડપ કે ટલી િિે ?

2.

31

(B) 5

(C) 10

(D) 15

હોકી ટીમન 20 ખેલ ડીઓની સરે ર શ ઉંમર 19 છે . જો એમની ઉંમરમ ાં મેનજ ે રની ઉંમર ઉમેરવ મ ાં આવે, તો તમ મની સરે ર શ ઉંમર 20 થ ય છે , તો મેનજ ે રની ઉંમર કે ટલી હશે ?

(A) 40 વષક 4.

(C) 21 વષણ

(D) 42 વષણ

પચ ાં સાંખ્ય ઓની સર સરી 30 છે , જો એક સાંખ્ય 35ને બદલે 25 લેવ મ ાં આવે તો નવી સર સરી કે ટલી થ ય ?

(A) 20 5.

(B) 31 વષણ (B) 25

(C) 28

(D)32

એક વગણિ 30 તવદ્ય થીઓની સરે ર શ વય 16 વષણ છે . તેમ ાં તશક્ષકની વય ઉમેરવ મ ાં આવે તો સરે ર શ વયમ ાં એક વષણનો વધ રો થ ય છે . તો તશક્ષકની વય કે ટલી હશે ?

(A) 47 6.

(B) 42

(C) 31

(D) 30

એક સ્ટોસણન 25 ક મન કદવસોની સરે ર શ દૈ તનક કમ િી રૂ. 100 છે . આ પૈકી પ્રથમ 15 કદવસોની સરે ર શ દૈ તનક કમ િી રૂ. 80 છે , જ્ય રે પછીન 10 કદવસોમ ાં એક તહેવ રન કદવસ તસવ યની કલ કમ િી રૂ 540 હોય તો તહેવ રન કદવસની કમ િી નીચેની પૈકી કઈ થ ય ?

(A) રૂતપય 1740 7.

(B) રૂતપય 780

(C) રૂતપય 140

(D) રૂશપયા 760

50 તવદ્ય થીઓન વગણમ ાં તવદ્ય થીઓએ સરે ર શ મેળવેલ મ કસણ 85 છે . સૌથી વધ રે મ કસણ મેળવન ર 4 તવદ્ય થીઓને બ દ કરીએ, તો બ કીન તવદ્ય થીઓની સરે ર શમ ાં 1 મ તશણથી ઘટ ડો થ ય છે , તો સૌથી વધ રે મ તસણ મેળવન ર 4 તવદ્ય થીઓન સરે ર શ મ તસણ જિ વો.

(A) 99 8.

(B) 98.5

(C) 98

(D) 96.5

સોમથી શતન સધીનો સરે ર શ દૈ તનક વકરો રૂ. 80 છે . શતનવ રે સૌથી વધ વકરો છે . સોમવ રનો વકરો શતનવ રથી અડધો છે , જ્ય રે બધવ રનો વકરો સોમવ રન વકર થી દોઢ ગિો છે . બ કીન કદવસોનો વકરો સોમવ રથી અડધો અને એક સરખો છે . શતનવ રનો વકરો કે ટલ રૂ હશે ?

(A) 40 9.

(B) 80

(C) 160

(D) 180

ત્રિ સાંખ્ય ઓમ થ ાં ી બીજી સાંખ્ય પ્રથમ સાંખ્ય થી બે ગિી તથ ત્રીજી સાંખ્ય થી ત્રિ ગિી છે . જો ત્રિેય સાંખ્ય ઓની સરે ર શ 44 હોય તો, સૌથી મોટી સાંખ્ય કઈ છે ?

(A) 24 10.

(B) 36

(C) 72

(D) 108

ર મપર શહેરમ ાં ત્રિ શ ળ એ આવેલી છે . ધોરિ- 10ની પરીક્ષ મ ાં આ શહેરની શ ળ નાંબર 1, 2 અને 3મ થ ાં ી અનક્રમે 100, 300 અને 600 બ ળકો બેઠ ,ાં શ ળ નાંબર 1, 2 અને 3ન ાં પકરિ મ અનક્રમે 90% 80% અને 70% આવ્ય ાં છે . તો આખ ર મપર શહેરન ાં સરે ર શ પકરિ મ કે ટલ ાં ગિ ય ?

(A) 77%

(B) 80%

(C) આપેલ મ કહતી પરથી શોધી ન

(D) 75%

શક ય સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક)

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ મો.7575 072 872

11.

(B) 7 (B) 20 (B) 6

14.

(D) 5

(C) 10

(D) 15

(C)5

(D) ઉપરન પૈકી એક પિ નહીં

અવલોકનો 12, 13, x, 17, 18, 20નો મધ્યક 16 છે , તો xની કકિંમત શોધો.

(A) 8

(B) 4

(C) 16

(D) 32

છ સાંખ્ય ઓ 8, 17, 24, 26, 19 અને 20ની સરે ર શ 19 છે . જો દરે ક સાંખ્ય મ ાં 8 ઉમેર ય છે , તો નવી સરે ર શ શ ાં હશે ?

(A) 23 16.

(C) 4

3, 8, 7, a, 4 અને 9નો મધ્યક 6 હોય તો aની કકિંમત શોધો.

(A) 7

15.

32

7, 10, 16, 20, 27નો મધ્યક ............. છે .

(A) 16 13.

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર

પહેલી પ ચ ાં બેકી સાંખ્ય ઓનો મધ્યક શોધો.

(A) 6 12.

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

(B) 27

(C) 33

(D) 36

એક વ્યક્તતની 7 કદવસની સરે ર શ કમ િી રૂ 25 છે અને પ્રથમ 6 કદવસની સરે ર શ કમ િી રઉ 23 છે , તો સ તમ કદવસની કમ િી કે ટલ રૂતપઅય થ ય ?

(A) 14 17.

(B) 26

(C) 37

(D) 47

એક કદવ લને રાં ગક મ કરવ મ ટે પ્રથમ અસ્તરમ ાં ણલટરદીઠ 6 ચો. મીટર રાં ગક મ થ ય છે . બીજા અસ્તરમ ાં ણલટરદીઠ 12 ચો. મીટર રાં ગક મ થ ય છે , તો બે અસ્તરન ાં રાં ગક મ કરવ મ ાં સરે ર શ ણલટરદીઠ કે ટલ ચો.મીટર રાં ગક મ થ ય ?

(A) 9 18.

(B) 4

(D) 8

8 પ્ર પ્ત ક ાં ોની સર સરી 45 છે . આ પૈકી એક પ્ર પ્ત ક ાં બ દ કરત ાં સર સરી 44 મળે છે . તો બ દ કરે લ પ્ર પ્ત ક ાં કયો હશે ?

(A) 51 19.

(C) 3

(B)50

(C) 49

(D) 52

એક વ્યક્તતની વ તષિક કમ િી રૂ.65000 છે અને પ્રથમ નવ મકહન ની તેની કમ િી રૂ. 47000 છે તો તે વ્યક્તતની છે લ્લ ત્રિ મકહન ની સરે ર શ મ તસક કમ િી કે ટલી ?

(A) 6500

(B) 5000

(C) 7000

(D) 6000

સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક)

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ મો.7575 072 872

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર

33

સાદુ વ્યાજ 1.

મુદ્દલ : જે રકમ વ્યાજે લીધી િોય તેને મુદ્દલ કિેવામાં આવે છે . જેને (principal) વડે દિાકવવામાં આવે છે .

2.

વ્યાજદર : રૂ. 100 પર 1 વષક માટે જે વ્યાજ લેવાય છે તેને વ્યાજદર કિે છે . જેને R(rate) વડે દિાકવાય છે .

3.

મુદત : જેટલા સમય માટે રકમ વ્યાજે લીધી િોય તેને મુદત કિે છે , જેને N (number of years) વડે દિાકવવામાં આવે છે .

4.

વ્યાજ : વ્યાજે લીધેલ રકમ પર ચ ૂકવાતી રકમને વ્યાજ કિે છે . જેને I (interest) વડે દિાકવવામાં આવે છે .

5.

વ્યાજમુદ્દલ : વ્યાજ સહિત મુદ્દલને વ્યાજમુદ્દલ કે રાિ કિે છે . જેને A (amount) વડે દિાકવવામાં આવે છે . વ્યાજમોદ્દલ = મુદ્દલ + વ્યાજ ( A = P + I ) સાદું વ્યાજ ગર્વાનું સ ૂત્ર :

6.

ઉદાિરર્ કે ટલા ટકા વ્યાજના દરે કોઈ રકમ 20 વષકમાં ત્રર્ ગર્ી થિે ?

I=

સ ૂત્ર : વ્યાજનો દર =

ઉદા. રૂ. 1400નું 8 ટકા વ્યાજના દરે 3 વષકન ંુ વ્યાજ કે ટલું િિે ? સ ૂત્ર I = 7.

365

11. કે ટલા સમયમાં વ્યાજની રકમ કે ટલા ગર્ી થાય તે િોધવાનું સ ૂત્ર :

વડે ભાગવા.

સમય =

ઉદાિરર્

કે ટલ ગિી રકમ વ્ય જનો દર

કોઈ રકમ વાશષિક 4 ટકાના દરે કે ટલા વષે ત્રર્ ગર્ી થિે ?

?

સ ૂત્ર : સમય =

= 146 રૂ. ...જવાબ

=

નોંધ : છે દ ઉડાડવા યાદ રાખો.

કે ટલ ગિી રકમ

× 100

વ્ય જનો દર

× 100

= 50 વષક ...જવાબ

73 × 2 = 146, 73 × 3 = 219, 73 × 4 = 292, 73 × 5 = 12. કે ટલાંક સ ૂત્રો

365

(I) 8.

× 100

ઉદિરર્

રૂ. 7300નું 5 ટકા વ્યાજના દરે 146 હદવસનું વ્યાજ કે ટલું થિે

=

× 100

= 10% ...જવાબ

જો વ્યાજની ગર્તરી હદવસોમાં કરવાની િોય તો હદવસોને

સ ૂત્ર I =

× 100

વષો

=

= 336 રૂ. ...જવાબ

=

કે ટલ ગિી રકમ

જો વ્યાજની ગર્તરી મહિનામાં કરવાની િોય તો તેને

12 વડે

ભાગવા. ઉદાિરર્

(II)

i = R=

(III) N =

રૂ. 2650નું 6 ટકા લેખે 9 મહિનાનું વ્યાજ કે ટલું થિે ? સ ૂત્ર I = 9.

= 119.25 રૂ. ...જવાબ

=

વ્યાજની રકમ કે ટલા સમયમાં મુદ્દલ જેટલી એટલે કે મ ૂળ રકમ કરતાં બમર્ી થાય તે િોધવાનું સ ૂત્ર

સમય =

વ્ય જનો દર

ઉદાિરર્ 5 ટકા વ્યાજના દરે કે ટલા વષે રકમ બમર્ી થાય ? સ ૂત્ર =

દર

=

= 20 ...જવાબ

10. કે ટલા દરે કે ટલા વષકમાં વ્યાજની રકમ કે ટલા ગર્ી થાય તે િોધવાનું સ ૂત્ર : વ્યાજનો દર =

કે ટલ ગિી રકમ વષો

× 100

(IV) P = (V) જો વ્યાજમુદ્દલ આપેલ િોય તો (i)

મુદ્દલ =

વ્ય જમદ્દલ

(ii) વ્યાજનો દર =

–

(iii) સમય = 13. કોઈ રકમ સાદા વ્યાજના દરે N1 વષક બાદ A1 અને N2 વષો બાદ A2 થતી િોય તો મુદ્દલ િોધવાનું સ ૂત્ર સ ૂત્ર : P = A1 -

–

× (A2 - A1)

સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક)

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ મો.7575 072 872

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર

34

ચક્રવ ૃદ્ધિ વ્યાજ A=P{1 + ઉદા : રૂ. 1,00,000 નું 10 % લેખે 2 વષકન ંુ ચક્રવ ૃદ્ધિ વ્યાજ કે ટલા રૂ. થાય. A = 100000 { 1 + A=P+I

A = 100000 { 121000 = 100000 + I

A = 100000 ×

121000 – 100000 = I

×

A = 1000 × 121

A = 121000

21000 = I



ચક્રવ ૃદ્ધિ વ્યાજ અને સાદા વ્યાજ વચ્ચેનો એક વષકનો તફાવત િંમેિા 0 થાય.



ચક્રવ ૃદ્ધિ વ્યાજ અને સાદા વ્યાજ વચ્ચેનો બે વષકનો તફાવત િોધવાનું સુત્ર :

રૂ 10000 ના 10% લેખે બે વષકના સાદા અને ચક્રવ ૃદ્ધિ વ્યાજનો તફાવત કે ટલો થાય ? = 

= 100 રૂ.

ચક્રવ ૃદ્ધિ વ્યાજ અને સાદા વ્યાજ વચ્ચેનો ત્રર્ વષકનો તફાવત િોધવાનું સુત્ર :

રૂ. 30000 ના 10% નાં વ્યાજે 3 વષક માટે સાદા અને ચક્રવ ૃદ્ધિ વ્યાજે રોકવામાં આવે તો બન્ને વચ્ચેના વ્યાજનો તફાવત કે ટલો થાય. =

=

= 930 રૂ. : દાખલા :

1.

કઈ રકમનું 10 ટકા લેખે 10 વષકન ંુ વ્યાજ રૂ. 10 થાય ?

10 રૂ.

2.

રૂ. 1800નું 10% લેખે 10 વષકન ંુ સાદું વ્યાજ કે ટલું થિે ?

1800 રૂ.

3.

રૂ. 5000નું કે ટલા ટકા લેખે 5 વષકન ંુ વ્યાજ રૂ. 1250 થાય ?

5%

4.

એક રકમનું સાદા વ્યાજે 10 ટકા લેખે 4 વષકન ંુ વ્યાજ રૂ. 400 થાય છે તો તે કઈ રકમ િિે ?

1000 રૂ

5.

કઈ રકમ પર સાદા વ્યાજથી 6 મહિનામાં 4 ટકા વાશષિક વ્યાજથી રૂ. 150 વ્યાજ મેળવી િકાય ?

7500 રૂ.

6.

કોઈ એક રકમનું 5 ટકા પ્રમાર્ે ત્રીજા અને ચોથા વષકના વ્યાજનો તફાવત રૂ. 42 છે તો મુદ્દલ કે ટલું િિે ?

840 રૂ.

7.

કે ટલા વષકમાં 6 ટકા વ્યાજના દરે રકમ બમર્ી થાય ?

16 વષક

8.

5 ટકા વ્યાજદરથી કોઈ રકમ કે ટલા વષે ત્રર્ ગર્ી થાય ?

40 વષક

9.

કે ટલા ટકા વ્યાજના દરે કોઈ રકમ 4 વષકમાં સવા ગર્ી થાય ?

6.25 %

10. રૂ. 14,440નું 8% વ્યાજના દરે 3 વષકન ંુ વ્યાજ કે ટલું થિે ?

3465.6 રૂ.

11. રૂ. 9600નું 6 ટકાના દરે અહઢ વષકન ંુ વ્યાજ કે ટલું થાય ?

1500 રૂ.

12. રૂ. 14,600નું 6 ટકા વ્યાજના દરે 219 હદવસનું વ્યાજ કે ટલું થિે ?

569.40 રૂ.

13. એક રકમનું 7 ટકા લેખે બીજા અને ત્રીજા વષકના સાદા વ્યાજના તફાવત રૂ. 98 છે . તો તે રકમ કઈ િિે ?

1400 રૂ.

14. રૂ. 1200નું કે ટલા ટકા વ્યાજના દરે 146 હદવસનું વ્યાજ રૂ. 36 થાય ?

7.5 %

15. રૂ. 2400નું 7 ટકાના દરથી 2 વષક અને 4 મહિનાનું વ્યાજ કે ટલું થિે ?

420 રૂ.

16. કોઈ રકમ સાદા વ્યાજે 25 વષકમાં ત્રર્ ગર્ી થઈ જાય છે , તો વ્યાજનો દર શું િિે ?

8%

17. કોઈ રકમ સાદા વ્યાજે 3 વષકમાં 4800 રૂ. અને 5 વષકમાં 60000 રૂ. થાય છે . તો મુદ્દલ કે ટલું િિે ?

3000 રૂ.

18. રૂ. 12,500નું મુદ્દલ 4 વષકમાં સાદા વ્યાજે રૂ. 15500 થઈ જાય છે તો વ્યાજનો દર િોધો.

6%

19. રૂ. 5500નું મુદ્દલ સાદા વ્યાજે 6 વષકમાં કુ લ 10,780 રૂશપયા થઈ જાય છે તો વ્યાજનો સર શું િિે ?

16 %

20. કોઈ રકમનું 5 વષકન ંુ સાદું વ્યાજ વ્યાજમુદ્દલના

5%

ભાગ જેટલું છે તો વ્યાજનો દર કે ટલો િિે ?

21. કોઈ રકમ સાદા વ્યાજે 2 વષકમાં 4200 રૂ. અને 5 વષકમાં 4500 રૂ. થઈ જાય છે તો વ્યાજનો દર િો િિે ?

2.5 %

22. કોઈ રકમ સાદા વ્યાજે 5 વષકમાં 1125 રૂ. અને 8 વષકમાં રૂ. 1200 થઈ જાય છે તો વ્યાજનો દર કે ટલો િિે ?

2.5 %

23. કોઈ રકમનું 11 ટકા સાદા વ્યાજના દરે 3 વષક અને 4 વષકના વ્યાજનો તફાવત રૂ. 412.50 છે .

3750 રૂ.

24. એક રકમ સાદા વ્યાજે બે વષકમાં રૂ. 1760 અને 5 વષકમાં રૂ. 2000 થઈ જાય છે તો રકમ કઈ િિે?

1600 રૂ.

સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક)

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ મો.7575 072 872

1

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

35

73 કદવસ પછી પ કતી રૂ 1,000ની હડ ાં ી આજ રોજ બેન્કમ ાં વટ વવ મ ાં આવે તો રૂ 970 મળે છે , તો વ્ય જનો દર કે ટલો હશે ?

(A) 18% 2

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર

(B) 16%

(C) 12%

(D) 15%

એક રકમ 10% ન ાં વ્ય જે 3 વષણ મ ટે સ દ અને ચક્રવ ૃદ્ધદ્ધ વ્ય જે રોકવ મ ાં આવે અને જો બન્ને વચચેનો વ્ય જ તફ વત રૂ 155 થ ય તો મદ્દક રકમ કે ટલ રૂતપય હશે ?

(A) 7500 3

(B) 5 વષણ

(C) 10 વષણ

(D) 25 વષક

(B) 7440

(C)7140

(D) 7240

(B) રૂ 10

(C) રૂ 100

(D) રૂ 110

(B)રૂ 10,000

(C) રૂ 8,000

(D)રૂ 7,500

રૂ 5000 ન ાં કે ટલ ટક લેખે 10 વષણમ ાં વ્ય જ 5000 થ ય ? (B) 10%

(A) 5% 9

(D) રૂ 10/-

કઇ રકમ પર સ દ વ્ય જથી 1 વષણન અંતે 4%ન વ્ય જન દરથી રૂ 300/- વ્ય જ મેળવી શક ય ?

(A) રૂ 5,000 8

(C) રૂ 100/-

રૂ 500ન ાં બે વષણન ાં 10% લેખે સ દાં વ્ય જ કે ટલ ાં થ ય ?

(A) રૂ 120 7

(B) રૂ 60/-

રૂ6000ન ાં 8% લેખે સ દ વ્ય જે 3 વષણન ાં વ્ય જમદ્દલ કે ટલ ાં થ ય ?

(A) 7340 6

(D) 5000

4%ન સ દ દરે રકમ કે ટ લ વષે બમિી થ ય ?

(A) 20 વષણ 5

(C) 3000

એક વષણન ાં રૂ 1000/-ન ાં 10% લેખે વ્ય જ શ ાં થ ય ?

(A) રૂ 120/4

(B) 4000

(C)15%

(D)20%

એક વેપ રી ત .5-6-2012ન રોજ શર ફ પ સેથી લીધેલી રકમ ત .14-8-2012ન રોજ પરત કરે છે , તો વેપ રીએ કે ટલ કદવસન ાં વ્ય જ ચ ૂલવ્ય ાં હશે ?

(A) 68 11

(B) 71 (B) 48

(C)120

(D)60

(C) 12000

(D)13000

(C) 95

(D)45

રૂ 100 ન 10% લેખે બે વષણન સ દ અને ચક્રવ ૃદ્ધદ્ધ વ્ય જનો તફ વત કે ટલો થ ય ? (B) રૂ 20

(C)રૂ 10

(D) 1

એક રકમન ાં 2 વષણન ાં સ દાં વ્ય જ રૂ 40 અને ચક્રવ ૃદ્ધદ્ધ વ્ય જ રૂ 41 થ ય છે તે વ્ય જનો દર શો હશે ? (B) 5%

(A) 4% 17

(B)14000 (B) 495

(A) રૂ 30 16

(B)600

એક રકમન ાં 10% લેખે પ્રથમ વષણન ાં વ્ય જ 450 છે . તે જ રકમન ાં બીજા વષણન ાં ચક્રવ ૃદ્ધદ્ધ વ્ય જ _______ રૂતપય થ ય.

(A) 445 15

(D)480

એક વ્યક્તત વ તષિક 8% વ્ય જ આપત બોન્ડમ ાં રૂ 10,000 પ ચ ાં વષણ મ ટે રોકે છે તો મદ્દત પ ૂરી થશે તો વ્ય જ સ થે કલ કે ટલી રકમ મળશે ?

(A) 15000 14

(C)65

રૂ 1200ન ાં 5% વ તષિક વ્ય જન દરે 10 વષણન ાં સ દાં વ્ય જ કે ટલ ાં થશે ?

(A) 1200 13

(D) 70

રૂ 3000ન ાં 16% લેખે 1 મ સન ાં સ દાં વ્ય જ કે ટલ રૂતપય થ ય ?

(A) 40 12

(C) 74

(C)6%

(D)8%

એક રકમને 10%ન વ્ય જ દરે 2 વષણ મ ટે સ દ વ્ય જે અને ચક્રવ ૃદ્ધદ્ધ વ્ય જે રોકવ મ ાં આવે તો વ્ય જ તફ વત રૂ 3 થ ય છે , તો મદ્દલ રકમ કે ટલ રૂતપય હશે ?

(A) 500 18

(B) 550 (B)200

(C)50

(D)100

કે ટલ રૂતપય ન ાં 2 વષણ મ ટે 12%ન દરે ચક્રવ ૃદ્ધદ્ધ વ્ય જ સ દ વ્ય જ કરત ાં 36 રૂતપય વધ મળે ?

(A) 3600 20

(D) 600

કોઇ એક રકમન ાં 10% લેખે 2 વષણન સ દ વ્ય જ અને ચક્રવ ૃદ્ધદ્ધ વ્ય જનો તફ વત રૂ 4 હોય તો તે રકમ કઇ હશે ?

(A) 400 19

(C) 300

(B)3000

(C) 2400

(D)2500

50,000 રૂતપય 2 વષણ મ ટે 12%ન દરે સ દ વ્ય જે મ ૂકવ કરત ાં ચક્રવ ૃદ્ધદ્ધ વ્ય જે મ ૂકત ાં કે ટલ ાં વ્ય જ વધ રે મળે ?

(A) 1200 રૂતપય

(B)2400 રૂતપય

(C) 600 રૂતપય

(D)720 રૂશપયા

સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક)

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ મો.7575 072 872

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર

36

ુ ોત્તર અને પ્રમાર્ ગર્ 

એક જ એકમમાં દિાકવેલી એક સંખ્યા તે જ એકમમાં દિાકવેલી બીજી સંખ્યા કરતાં કે ટલા ગર્ી છે તે વચ્ચેના સંબધ ં ને ગુર્ોત્તર કિે છે . જેમ કે – 3 અને 12 =

=

=1:4

12 એ 3 કરતાં 4 ગર્ી છે . ગુર્ોત્તરને ‘ : ’ શનિાની દ્વારા દિાકવાય છે . 

એક નોટની હકિંમત 10 રૂ અને પેનની હકિંમત 5 રૂ. િોય તો પેન અને નોટની હકિંમતનો ગુર્ોત્તર િોધો. પેન અને નોટની હકિંમતનો ગોર્ોત્તર =



પેનની કકિંમત

નોટની કકિંમત

=

=

સમપ્રમાર્ : એક પહરમાર્ વધવા કે ઘટવાથી બીજુ ં પહરમાર્ તેટલા જ પ્રમાર્માં વધે કે ઘટે તો તેને સમપ્રમાર્ કિે છે . દા.ત. 1 પેનની હકિંમત 5 રૂ. તો 10 પેનની હકિંમત 50 રૂ. િોય તો D =

A : B :: C : D 

વ્ય્ત પ્રમાર્ : એક પહરમાર્ વધે તો બીજુ ં પહરમાર્ તેટલા જ પ્રમાર્માં ઘટે અથવા એક પહરમાર્ ઘટે તો બીજુ ં પહરમાર્ તેટલા જ પ્રમાર્માં વધે તેને વ્ય્ત પ્રમાર્ કિે છે . જેમ કે 12 માર્સો એક કામ 16 હદવસમાં પ ૂરં ુ કરે તો 24 માર્સો તે જ કામ 8 હદવસમાં પ ૂરં ુ કરે . િોય તો D =

A : B :: C : D 

ગુર્ોત્તરનાં પદો : જો 2 : 3 : 6 : 9 િોય તો 2, 3, 6, 9 પ્રમાર્માં છે એમ કિેવાય. 2 અને 9 અંતયપદો અને 3 અને 6ને મધ્યપદો કિેવામાં આવે છે . ગુર્ોત્તર પ્રમાર્ અંગે કે ટલાંક તારર્ો :

1.

ગુર્ોત્તર પ્રમાર્માં આવેલ પદને કોઈ સંખ્યા વડે ગુર્તાં કે

X= X = 22

ભાગાકાર કરતાં ગુર્ોત્તર પ્રમાર્માં કોઈ ફેરફાર થતો નથી. જેમ

X ની હકિંમત 22 ...જવાબ

કે a : b = am : bm અથવા a : b =

:

3.

4 : 5ને ત્રર્ વડે ગુર્તાં 4 × 3 : 5 × 3 = 12 : 15 = 4 : 5 2.

અંતયપદોનો ગુર્ાકાર = મધ્યપદોનો ગુર્ાકાર

ઉદા. જો 2 : 3 :: 6 : 9 િોય, તો 3 : 2 :: 9 : 6 4.

ઉદાિરર્ (1) 2 : 3 :: 6 : 9 િોય, તો 2 × 9 = 3 × 6

જો a : b :: c : d િોય, તો a : c :: d : d ઉદા. જો 2 : 3 :: 6 : 9 િોય, તો 2 : 6 :: 3 : 9 થિે.

ઉદાિરર્ (2) જો 6 : 10 :: x : 15 િોય, તો x ની હકિંમત િોધો. 6 × 15 = 10 × x

જો a : b :: c : d િોય, તો b : a :: d : c

5.

જો A : B = x : y તથા B : C = p : q િોય, તો A : C = x × p : y × q થિે.

90 = 10x 9 = x

ઉદાિરર્ (1) : જો A : B = 4 : 5 એને B : C 2 : 3 િોય, તો A : C

X ની હકિંમત 9 ...જવાબ

શું થિે ?

A:C=4×2:5×3 A : C = 8 : 15

ઉદાિરર્ (3) : 6, 11, 12 અને x સમપ્રમાર્માં છે . તો x હકિંમત િોધો. 6 × x = 11 × 12

: દાખલા : 1.

જો બે સંખ્યાઓનો સરવાળો 60 િોય અને તફાવત 12 િોય, તો

2.

જો બે સંખ્યાઓનો સરવાળો 56 અને તફાવત 16 િોય, તો તે બે

તે બે સંખ્યાઓનો ગુર્ોત્તર કે ટલો થિે ?

સંખ્યાઓનો ગુર્ોત્તર કે ટલો થિે ?

ઉકે લ :

ઉકે લ :

ધારો કે બે સંખ્યાઓ x અને y છે .

ધારો કે તે બે સંખ્યાઓ x અને y છે .

સમીકરર્ બનાવતાં,

સમીકરર્ બનાવતાં,

X = 36 Y = 60 – 36 = 24 ગુર્ોત્તર = = = = 3 : 2 …જવાબ

X = 36 Y = 56 – 36 = 20 ગુર્ોત્તર = = =

= 9 : 5 …જવાબ

સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક)

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

મો.7575 072 872

3.

શત્રકોર્ના ત્રેર્ેય ખ ૂર્ાના માપનો ગુર્ોત્તર 2 : 3 : 4ના

8.

એક થેલીમાં 50 પૈસા, 25 પૈસા અને 10 પૈસાના શસિાઓનું પ્રમાર્ 5 : 9 : 4માં છે . જો થેલીમાં કુ લ 206 રૂશપયા િોય તો થેલીમાં 25

ઉકે લ : શત્રકોર્ના ત્રર્ેય ખ ૂર્ાના માપનો સરવાળો = 180

પૈસાના કે ટલા શસિા િિે ?

ગુર્ોત્તરનું પ્રમાર્ = 2 : 3 : 4 = 2 + 3 + 4 = 9

ઉકે લ :

×

50 પૈસા

= 80 ...જવાબ

નીના અને રીના વચ્ચે અનુક્રમે 3 : 5ના પ્રમાર્માં 4000 રૂ. વિેંચતા રીનાને કે ટલા રૂશપયા મળિે ? ઉકે લ : રીનાને મળતી રકમ =

રૂશપયામાં ફેરવતાં

2.50

ગુર્ોત્તરનો સરવાળો

2.50 + 2.25 + 0.40 = 5.15

2.25

0.40

તો 2.25 પ્રમાર્ તો - ? ×

= 90 રૂ.

90 રૂ. ના 25 પૈસાના શસિા = 90 × 4 = 360 શસિા ...જવાબ 9.

એક થેલીમાં એક રૂશપયો, 50 પૈસા અને 25 પૈસાના શસિાનું પ્રમાર્ 2 પૈસાના કે ટલા શસિા િિે ?

ધારો કે મોપેડની હકિંમત રૂ. X છે . ્કૂટરની હકિંમત × + 9450 રૂ. થિે. ્કૂટર અને મોપેડનો ગુર્ોત્તર

ઉકે લ : એક રૂશપયો :

=

9x = 5x + 47250 9x – 5x = 47250 4x = 47250 X = 11812.50

ઘહડયાળ અને કે મેરાની હકિંમતશન ગુર્ોત્તર 3 : 8 છે . જો કે મેરાની હકિંમત ઘહડયાળથી 3725 રૂશપયા વધારે િોય તો ઘહડયાળની હકિંમત િોધો.

પ્રમાર્

2

રૂશપયામાં ફેરવતાં

2

50 પૈસા :

:

3

25 પૈસા

:

4

1.5

1

પ્રમાર્ = 2 : 1.5 + 1 = 2 + 1.5 + 1 = 4.5 50 પૈસાના શસિાની સંખ્યા =

મોપેડની હકિંમત રૂ. 11812.50 ...જવાબ

×

= 60 રૂ.

60 રૂ.ના 50 પૈસાના શસિા = 60 × 2 = 120 શસિા ...જવાબ 10. એક થેલીમાં એક રૂશપયો, 50 પૈસા અને 25 પૈસાના શસિાનું પ્રમાર્ 3 : 4 : 5માં છે . જે થેલીમાં 125 રૂશપયા િોય તો તેમાં 25 પૈસાના કુ લ કે ટલા શસિાઓ િિે ?

ઉકે લ : ધારો કે ઘહડયાળની હકિંમત x છે . કે મેરાની હકિંમત x + 3725 થિે. ઘહડયાળ અને કે મેરાની હકિંમતનો ગુર્ોત્તર, =

ઉકે લ : 1 રૂશપયો

50 પૈસા

25 પૈસા

પ્રમાર્ :

3

4

5

રૂશપયામાં ફેરવતાં

3

:

:

2

1.25

પ્રમાર્નો સરવાળો = 3 : 2 : 1.25 = 3 + 2 + 1.25 = 6.25

3x + 11175 = 8x 11175 = 8x – 3x 11175 = 5x 2235 = x

25 પૈસાના શસિાની સંખ્યા =

×

= 25 રૂ.

25 રૂશપયાના 25 પૈસાના શસિાની સંખ્યા = 25 × 4 = 100 શસિા

ઘહડયાળની હકિંમત રૂ. 2235 ...જવાબ 7.

4

: 3 : 4ના પ્રમાર્માં છે . જો થેલીમાં કુ લ 180 રૂશપયા િોય, તો 50

ઉકે લ :

6.

9

5.15 પ્રમાર્ તો – 206 રૂ.

્કૂટર અને મોપેડની હકિંમતનો ગુર્ોત્તર 9 : 5 છે . જો ્કૂટરની હકિંમત િોધો.

10 પૈસા

5

× 4000 = 2500 રૂ. ...જવાબ

હકિંમત મોપેડની હકિંમત કરતાં રૂ. 9450 વધારે િોય તો મોપેડની

25 પૈસા

પ્રમાર્

નીના અને રીનાનો ગુર્ોત્તર પ્રમાર્ 3 : 5 = 3 : 5 = 8

5.

37

પ્રમાર્માં છે . તો સૌથી મોટા ખ ૂર્ાનું માપ શું િિે ?

મોટા ખ ૂર્ાનું માપ = 4.

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર

20 ણલટરના શમશ્રર્માં દૂ ધ અને પાર્ીનું પ્રમાર્ 3 : 1 છે . કે ટલા

...જવાબ 11. 15 ણલટર શમશ્રર્માં દૂ ધ અને પ્રાર્ીનું પ્રમાર્ 3 : 2 છે . કે ટલું પાર્ી

ણલટર દૂ ધ ઉમેરવાથી આ શમશ્રર્નું પ્રમાર્ 4 : 1 થાય ?

ઉમેરતાં આ પ્રમાર્ 3 : 4નું થિે ?

ઉકે લ :

ઉકે લ :

દૂ ધ અને પાર્ીના શમશ્રર્નું પ્રમાર્ = 3 : 1 = 3 + 1 = 4

દૂ ધ અને પાર્ીનું પ્રમાર્ 3 : 2 = 3 + 2 = 5

દૂ ધનો જથ્થો =

દૂ ધનો જથ્થો =

×

= 15 ણલટર

પાર્ીનો જથ્થો = 5 ણલટર X ણલટર દૂ ધ ઉમેરતાં, = 15 + x = 20 X = 20 – 15 X = 5 …જવાબ

× 15 = 9 ણલટર

પાર્ીનો જથ્થો = 15 – 9 = 6 ણલટર X ણલટર પાર્ી ઉમેરતાં, = 18 = 3x

36 = 18 + 3X

36 – 18 = 3x

6 =x

X = 6 ણલટર ...જવાબ

સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક)

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ મો.7575 072 872

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર

12. 85 ણલટર શમશ્રર્માં દૂ ધ અને પાર્ીનું પ્રમાર્ 27 : 7 છે . કે ટલું પાર્ી

38

13. 105 ણલટર શમશ્રર્માં દૂ ધ અને પાર્ીનું પ્રમાર્ 4 : 3 છે . તો તેમાં

ઉમેરતાં દૂ ધ અને પાર્ીના શમશ્રર્નું પ્રમાર્ 3 : 1 થાય ?

કે ટલા ણલટર દૂ ધ ઉમેરતાં શમશ્રર્માં દૂ ધ અને પાર્ીનું પ્રમાર્ 2 : 1

દૂ ધ અને પાર્ીનું પ્રમાર્ 27 : 7 = 27 + 7 = 34

થાય ?

દૂ ધનો જથ્થો =

ઉકે લ :

× 85 = 67.5 ણલટર

પાર્ીનો જથ્થો = 85 – 67.5 = 17.5 ણલટર

દૂ ધ અને પાર્ીનું પ્રમાર્ 4 : 3 = 4 + 3 = 7

શમશ્રર્માં x ણલટર પાર્ી ઉમેરતાં,

દૂ ધનો જથ્થો =

× 105 = 60 ણલટર

પાર્ીનો જથ્થો = 105 - 60 = 45 ણલટર

=

X ણલટર દૂ ધ ઉમેરતાં

67.5 = 52.5 + 3x 67.5 - 52.5 = 3x 15 = 3x

=

60 + x = 90 X = 90 - 60 = 30 ણલટર દૂ ધ ...જવાબ

X = 5 ણલટર પાર્ી ...જવાબ

1.

2 : 3 :: 6 : ? હોય તો ? = ___

(A) 4 2.

(B) 12 (B) 32

(C) 5 : 9

(D) 3 : 5

(C) 80

(D) 90

(C) 3000

(D) 1500

(B) 18112.50

(C) 12812.50

(D) 21812.50

(B) 3522

(C) 2325

(D) 5322

(C) 3

(D) 6

15 ણલટર તમશ્રિમ ાં દૂ ધ અને પ્ર િીન ાં પ્રમ િ 3 : 2 છે . કે ટલ ાં પ િી ઉમેરત ાં આ પ્રમ િ 3 : 4ન ાં થશે ? (B) 5

(C) 3

(D) 6

85 ણલટર તમશ્રિમ ાં દૂ ધ અને પ િીન ાં પ્રમ િ 27 : 7 છે . કે ટલ ાં પ િી ઉમેરત ાં દૂ ધ અને પ િીન તમશ્રિન ાં પ્રમ િ 3 : 1 થ ય ? (B) 4

(C) 3

(D) 7

105 ણલટર તમશ્રિમ ાં દૂ ધ અને પ િીન ાં પ્રમ િ 4 : 3 છે . તો તેમ ાં કે ટલ ણલટર દૂ ધ ઉમેરત ાં તમશ્રિમ ાં દૂ ધ અને પ િીન ાં પ્રમ િ 2 : 1 થ ય ?

(A) 10 14.

(B) 2500

(B) 4

(A) 5 13.

(B) 2 : 5

20 ણલટરન તમશ્રિમ ાં દૂ ધ અને પ િીન ાં પ્રમ િ 3 : 1 છે . કે ટલ ણલટર દૂ ધ ઉમેરવ થી આ તમશ્રિન ાં પ્રમ િ 4 : 1 થ ય ?

(A) 4 12.

(D) 3 : 2

ઘકડય ળ અને કે મર ે ની કકિંમતતન ગિોત્તર 3 : 8 છે . જો કે મર ે ની કકિંમત ઘકડય ળથી 3725 રૂતપય વધ રે હોય તો ઘકડય ળની કકિંમત શોધો.

(A) 5 11.

(C) 2 : 3

સ્કૂટર અને મોપેડની કકિંમતનો ગિોત્તર 9 : 5 છે . જો સ્કૂટરની કકિંમત મોપેડની કકિંમત કરત ાં રૂ. 9450 વધ રે હોય તો મોપેડની કકિંમત શોધો.

(A) 2235 10.

(D) 3 : 2

નીન અને રીન વચચે અનક્રમે 3 : 5ન પ્રમ િમ ાં 4000 રૂ. વહેંચત રીન ને કે ટલ રૂતપય મળશે ?

(A) 11812.50 9.

(B) 8 : 3

(B) 70

(A) 2000 8.

(C) 2 : 3

તત્રકોિન ત્રિેય ખ ૂિ ન મ પનો ગિોત્તર 2 : 3 : 4ન પ્રમ િમ ાં છે . તો સૌથી મોટ ખ ૂિ ન ાં મ પ શ ાં હશે ?

(A) 60 7.

(B) 8 : 15

જો બે સાંખ્ય ઓનો સરવ ળો 56 અને તફ વત 16 હોય, તો તે બે સાંખ્ય ઓનો ગિોત્તર કે ટલો થશે ?

(A) 9 : 5 6.

(D) 23

જો બે સાંખ્ય ઓનો સરવ ળો 60 હોય અને તફ વત 12 હોય, તો તે બે સાંખ્ય ઓનો ગિોત્તર કે ટલો થશે ?

(A) 3 : 8 5.

(C) 22

જો A : B = 4 : 5 એને B : C = 2 : 3 હોય, તો A : C શ ાં થશે ?

(A) 15 : 8 4.

(D) 18

6, 11, 12 અને x સમપ્રમ િમ ાં છે . તો x કકિંમત શોધો

(A) 21 3.

(C) 9

(B) 20

(C) 30

(D) 40

એક થેલીમ ાં એક રૂતપયો, 50 પૈસ અને 25 પૈસ ન તસક્ક ન ાં પ્રમ િ 3 : 4 : 5મ ાં છે . જે થેલીમ ાં 125 રૂતપય હોય તો તેમ ાં 25 પૈસ ન કલ કે ટલ તસક્ક ઓ હશે ?

સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક)

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ મો.7575 072 872

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

(A) 100 15.

(B) 200

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર

(C) 150

39

(D) 250

એક થેલીમ ાં એક રૂતપયો, 50 પૈસ અને 25 પૈસ ન તસક્ક ન ાં પ્રમ િ 2 : 3 : 4ન પ્રમ િમ ાં છે . જો થેલીમ ાં કલ 180 રૂતપય હોય, તો 50 પૈસ ન કે ટલ તસક્ક હશે ?

(A) 140 16.

(B) 120

(C) 40

(D) 60

પ ૂજા , પ્ર થણન અને ફલ્ગનીની મ તસક આવકનો ગિોત્તર 53 : 70 : 57 છે . જો પ્ર થણન ની વ તષિક આવક ર 4,20,000 હોય તો પ ૂજા અને ફ લ્ગનીની વ તષિક આવકનો સરવ ળો કે ટલો થ ય ?

(A) ર 5,92,500 17.

(B) ર 6,83,500

(C) રુ 6,60,000

(D) ર 7,79,200

સીત , રીય અને કિ લની મકહન ની આવકનો ગિોત્તર 84 : 76 : 89 છે . જો રીય ની વ તષિક આવક ર 4,56,000 હોય , તો સીત અને કિ લની વ તષિક આવકનો સરવ ળો કે ટલો થ ય ?

(A) રૂ 11,95,000 18.

ર 9,83,500

(C) ર 11,30,000

રુ 10,38,000

રૂ 700ને A,B અને C વચચે એવી રીતે વહેચવ મ ાં આવે છે કે જેથી A અને Bનો ગિોત્તર 2 : 3 અને B અને Cનો ગિોત્તર 4 : 5 થ ય , તો A, B અને C દરે કને કે ટલ -કે ટલ રૂતપય મળે ?

(A) 150,250,290 19.

(A) 72

(C) 160,240,300

(D) 150,240,310

એક તત્રકોિન ત્રિેય ખ ૂિ ન મ પ 1 : 3 : 5ન ાં પ્રમ િમ ાં હોય તો મોટ ખ ૂિ ન ાં મ પ કે ટલ ાં હશે ?

(A) 1000 20.

150, 250,300 (B) 500

(C) 400

(D) 600

(C) 80

(D) 144

18, 81, 16ન ાં ચોથ ાં પ્રમ િ પદ કય ાં હોઈ શકે ? (B) 82

સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક)

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

મો.7575 072 872

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર

40

ઘાત અને ઘાતાંક 

સંખ્યા a એ ઘાતાંક ્વરૂપમાં લખાયેલ છે . જેમાં a ને આધાર અને m ને ઘાત કિે છે .



ઘાતાંકના શનયમો :

1.

સમાન આધારવાળા બે ઘાતાંકોનો ગુર્ાકાર માટે તે ઘાતોનો સરવાળો થાય છે .

m

જેમ કે , a × a = a m

2.

n

m

n

ઉદા. : 35 ÷ 32 = 33 = 27

m –n

કૌંસની અંદર ઘાત અને કૌંસની બિાર ઘાત આપેલ િોય તો બંને ઘાતોનો ગુર્ાકાર થાય છે . જેમ કે , (a ) = a m n

4.

ઉદા. : (23)2 = 23 ×

mn

m

m

= 26 = 64

ઉદા. : (2 × 3)2 = 22 × 32 = 36

m

કૌંસની અંદર બે સંખ્યાઓ ભાગાકારથી જોડાયેલી િોય અને કૌંસની બિાર ઘાત િોય તો અંિ અને છે દ બંને પર ઘાત આવે છે . જેમ કે , ઉદા. : ( )2 =

= 6.

2

કૌંસની અંદર બે સંખ્યાઓ ગુર્ાકારથી જોડાયેલી િોય અને કૌંસની અંદર ઘાત આપેલ િોય તો બંને સંખ્યા પર ઘાત છે . જેમ કે , (a × b ) = a × b

5.

ઉદા, : 23 × 22 = 25 = 32

સમાન આધારવાળા બે ઘાતાંકોનો ભાગાકાર કરવા માટે બે ઘાતોની બાદબાકી થાય છે . જેમ કે a ÷ a = a

3.

m +n

2 =

કોઈ સંખ્યા પરની શ ૂન્સય ઘાતની હકિંમત = 1 થાય છે . 0

0

a =1, 5 = 1. 7.

કોઈ સંખ્યા પર ઋર્ ઘાત િોય તો એકના છે દમાં તે સંખ્યાની ઘન ઘાત મ ૂકાય છે : જેમ કે , a =

ઉદા. : 2-2 =

-m

m

8.

કોઈ સંખ્યાની અપ ૂર્ાાંક ઘાત

(i)

(16)

1/2

1/3

(ii) (8)

1/2

2 1/2

= (4 × 4)

= (4 ) 1/3

= (2 × 2 × 2)

3 1/(3

= (2 )

2×

= 4

)=2

3×

=4

2

=

=2

: દાખલા : 2 ના બમર્ા કે ટલા થિે ? 16

1.

4.

217 ...જવાબ 5.

217...જવાબ

y

Y = 0. કારાર્ કે , x = 1.

3

(A) < 2.

3

(-5)

7.

57 × 54 ÷ 58 = ........... . 57 × 54 ÷ 58 =

8

= 53 = 125

2 3

6

(B)

(C) =

(D) >

(B)-25

(C) -125

(D)125

(B) 125

(C)15

(D) 8

(B) 2

(C) 3

(D) 32

(-5) બર બર 3

જેનો આધ ર 5 છે અને ઘ ત ક ાં 3 છે તો તેની કકિંમત શોધો.

(A) 243 4. (A) 2

10

– 1 = …………. .

___ (3 )

(A) 2 3.

100

......જવાબ

314 ...જવાબ

1.

1

100 + 1 – 1 = 101 ....જવાબ

જો x + 5 = 6 તો yની હકિંમત કે ટલી થિે ?

313ના ત્રર્ ગર્ા કે ટલા થિે ?

0

1 + 100 + 1

10 + 1001 + 1100 – 110 = 1 +

0

3.

6.

418...જવાબ

218ના અડધા કે ટલા થિે ?

2.

4 નો ચોથો ભાગ એટલે ? 19

2 3

2

મ ાં ઘ ત ક ાં કે ટલો ?

સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક)

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

મો.7575 072 872 m

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર

5. A x a = _______ mn m+n (A) a (B) a 6. 3 3 3 3ને ઘ ત સ્વરૂપે ............. લખ ય.

(C) (a )

(D) a

(A) 3

4

(C) 34

(D) 81

7.

83 ને શબ્દોમ ાં ........... લખ ય. (B) ત્રિનો આઠ વખત ગિ ક ર

(C) ત્રિનો આઠ ઘ ત

(D) આઠની ત્રર્ ઘાત

(B)1

(C)11

(D)9

(B) 4

(C)1

(D)25

(B)0

(C)1

(D)16

(B)8

(C)16

(D)2

(B) 3

(C) 0

(D)1

(B)1

(C) 8

(D)0

(B)16

(C)81

(D) 64

(B) 33

(C) 34

(D) 32

(B) 51

(C) 50

(D) 565

(B) 414

(C)

(D)

(B) 41

(C) 4

(B) 32

(C) 42

(D) 52

(B)

(C) 34

(D)

(B)43

(A) આધ ર આઠ 8.

m n

m-n

1 ની કકિંમત .............. મળે . 10

(A) 10 9.

5

5

5

5ન ઘ ત સ્વરૂપનો ઘ ત ક ાં ............ છે .

(A) 5 10.

4 = .............. 0

(A) 4 11.

23 ની કકિંમત ............ છે .

(A) 4 12.

(.....) = 1 4

(A) 2 13.

28મ ાં ઘ ત ક ાં ........... છે .

(A) 2 14.

4 ની કકિંમત ............. છે . 3

(A)12 15.

................ ની કકિંમત 27 છે .

(A) 37 16.

56

55 = ...............

(A) 511 17.

46

48 = ..............

(A)42 18. (A)4

41

n

2

1 414

(4 ) = ................ 2 3

5

19. (A) 7

(14)2 = (2)2 3-4 = ..........

(A) 43 21.

3 ની

22.

2

23.

4

(A) 4

(C)

(B)5

(C)3

(B)

(C) 4

4

(D)

25

(D)25

(3 ) (2 ) = ………… 2 (6 ) 4

(1/3)

-4

= ……………. (B) --

1

18

43

4

(256)0.16

12

(D) 1 1

(C) 12

(D)

(C) 2

(D)4

(C) 0.25

(D)256

81

3 = ______ (B)12

(A)8 26.

1

(B) 25

13

........

(A)1

25.

4

કકિંમત .......... થ ય.

(A) 125

(A) 4 24. (A) 81

(D) 44

...............

2

20.

6

(256)0.09 નો જવ બ નીચેન પૈકી એક થ ય ? (B) 16

સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક)

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ મો.7575 072 872

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર

42

સમય અને કાયક કામનો દર = 1.

કરે લ ક મ

તે મ ટે લ ગતો સમય

મજૂરો અને કામના હદવસો વચ્ચે વ્ય્ત પ્રમાર્ સંબધ ં છે . જો મજૂરો વધે તો કામના હદવસો ઘટે છે અને જો મજૂરો ઘટે તો કામના હદવસો વધી છે .

2.

જો A કોઈ એક કામના x હદવસોમાં પ ૂરં ુ કરે છે તો તેન ંુ એક હદવસનું કામ

3.

જો કોઈ વ્યસ્તત એક હદવસમાં

4.

જો A અને B એક કામ અનુક્રમે x અને y હદવસમાં પ ૂરા કરે છે તો બંને સાથે મળીને કામ કરતાં લાગતા સમયણું સ ૂત્ર =

જેટલું થિે.

જેટલું કામ કરે છે તો પ ૂરં ુ કામ કરતાં x હદવસો લાગિે.

ઉદાિરર્ : રાજ એક કામ 16 હદવસમાં અને શવરાજ તે જ કામ 20 હદવસમાં પ ૂરં ુ કરે છે તો બંને સાથે મળીને કામ કે ટલા હદવસમાં પ ૂરં ુ કરિે ? સ ૂત્ર = 5.

=

= 10 હદવસ થાય.

=

જો A કોઈ કાયક x હદવસમાં અને A અને B બંને સાથે મળીને કામ y હદવસમાં પ ૂરં ુ કરે તો B એકલાને કામ પ ૂરં ુ કરતાં લાગતો સમય િોધવાનું સ ૂત્ર. સ ૂત્ર = ઉદાિરર્ : A એક કાયક 18 હદવસમાં તથા A અને B સાથે મળીને તે કામ 12 હદવસમાં પ ૂરં ુ કરે છે તો B એકલાને તે કામ પ ૂરં ુ કરતાં કે ટલો સમય લાગિે ? સ ૂત્ર =

6.

= 36 હદવસ ...જવાબ

=

જો A, B અને C ત્રર્ેય એક કામ અનુક્રમે x, y અને z હદવસમાં પ ૂરં ુ કરતાં િોય તો ત્રર્ેયને સાથે મળીને કામ પ ૂરં ુ કરવામાં લાગતો સમય િોધવાનું સ ૂત્ર સ ૂત્ર = ઉદાિરર્ : A, B અને C એક કામ અનુક્રમે 6, 8 અને 10 હદવસમાં પ ૂરં ુ કરી િકે છે તો ત્રર્ેય સાથે કામ કરે તો કામ પ ૂરં ુ કરવા માટે કે ટલો સમય લાગિે ? સ ૂત્ર =

7.

=

=

=2

=2

હદવસ ...જવાબ

જો A અને B એક કામ X હદવસમાં, B અને C તે જ કામ y હદવસમાં અને A અને C તેજ કામ Z હદવસમાં પ ૂરં ુ કરતા િોય તો A, B અને C ત્રર્ેયને સાથે કામ કરતાં લાગતો સમય િોધવાનું સ ૂત્ર સ ૂત્ર = ઉદાિરર્ : A અને B એક કામ 18 હદવસમાં, B અને C તે જ કામ 12 હદવસમાં અને A અને C તે કામ 9 હદવસમાં પ ૂરં ુ કરે છે . જો A, B અને C ત્રર્ેય સાથે કામ કરે તો કામ કે ટલા હદવસમાં પ ૂરં ુ કરિે ? સ ૂત્ર =

=

=

: દાખલા : 1.

42 માર્સો એક કામ 15 હદવસમાં પ ૂરં ુ કરે છે તો 30 માર્સો કે ટલા હદવસમાં તે કામ પ ૂરં ુ કરિે ? ઉકે લ :

M1 × D1 = M2 × D2 42 × 15 = 30 × X =X 21 = X X = 21 હદવસો ...જવાબ

2.

એક કૂવો ખોદવાનું કામ 16 મજૂરો 8 હદવસમાં પ ૂરં ુ કરે છે તો આ કામ 4 હદવસમાં પ ૂરં ુ કરવા કે ટલા વધારાના મજૂરો જોઈએ ?

=

= 8 હદવસ ...જવાબ

16 × 8 = X × 4 =X 32 = X 32 – 16 = 16 વધારાના માર્સો જોઈએ. ...જવાબ

3.

24 માર્સો એક કામ 8 હદવસમાં પ ૂરં ુ કરે છે તો 16 માર્સો તે જ કામ કે ટલા હદવસમાં પ ૂરં ુ કરિે ?

M1 × D1 = M2 × D2 24 × 8 = 16 × X = X 12 = X X = 12 હદવસો ...જવાબ

M1 × D1 = M2 × D2 સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક)

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

મો.7575 072 872

4.

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર

40 મજૂરો એક કામ 28 હદવસમાં પ ૂરં ુ કરે છે . કામ જો 35

A અને B એક કામ 18 હદવસોમાં, B અને C 24 હદવસોમાં અને A

હદવસમાં પ ૂરં ુ કરવાનું િોય તો કે ટલા મજૂરો જોઈએ ?

અને C 36 હદવસોમાં પ ૂરં ુ કરે છે તો ત્રર્ેય સાથે કામ કરે તો

ઉકે લ :

કે ટલા હદવસમાં કામ પ ૂરં ુ કરિે ?

M1 × D1 = M2 × D2 40 × 28 = X × 35 = x 32 = x

સ ૂત્ર = = = = 16 હદવસો ...જવાબ

X = 32 માર્સો ...જવાબ 5.

9.

દરરોજ 6 કલાક કામ કરીને 24 મજૂરો એક ર્તો 18 હદવસમાં

10. 50 વ્યસ્તત દરરોજના 4 કલાક કામ કરીને 20 હદવસમાં 100

તૈયાર કરે છે . તો દરરોજ 4 કલાક કામ કરીને 12 હદવસમાં કામ

મીટર લાંબી, 20 મીટર ઊંચી અને 1 મીટર પિોળી દીવાલ ચર્ે

પ ૂરં ુ કરવા કે ટલા મજૂરો જોઈએ ?

છે . તો કે ટલી વ્યસ્તતઓ દરરોજના 5 કલાક કામ કરીને 10

ઉકે લ :

હદવસમાં 200 મીટર લાંબી, 30 મીટર ઊંચી અને 1 મીટર

M1 × H1 × D1 = M2 × H2 × D2 24 × 6 × 18 = X × 4 × 12 = X 54 = X

પિોળી દીવાલ બનાવી િકે ? ઉકે લ : =

X = 54 મજૂરો ...જવાબ 6.

2= 2 × 120 = X

20 વ્યસ્તત દરરોજના 8 કલાક કામ કરીને એક કામ 24 હદવસમાં

X = 240 વ્યસ્તતઓ ...જવાબ

પ ૂરં ુ કરે છે તો 10 વ્યસ્તત દરરોજના 12 કલાક કામ કરીને કે ટલા હદવસમાં કામ પ ૂરં ુ કરિે ? ઉકે લ :

11. 15 વ્યસ્તતઓ 6 કલાક કામ કરીને રૂ. 2025 કમાય છે . તો 45 વ્યસ્તતઓ 4 કલાક કામ કરીને કે ટલું કમાિે ?

M1 × H1 × D1 = M2 × H2 × D2 20 × 8 × 24 = 10 × 12 × X = X 32 = X

ઉકે લ : = 90x = 2025 × 180 x =

X = 32 માર્સો ...જવાબ 7.

x = 4050 રૂ. ...જવાબ

રાકે િ એક કામ 24 હદવસમાં અને મુકેિ તે જ કામ 12 હદવસમાં પ ૂરં ુ કરે છે . જો બંને સાથે મળીને કામ કરે તો કામ કે ટલા હદવસમાં પ ૂરં ુ થિે ? સ ૂત્ર

12. જો 25 મજૂરો 8 કલાક કામ કરીને 850 રૂ. કમાય છે . તો 40 મજૂરો 6 કલાક કામ કરીને કે ટલું કમાિે ?

ઉકે લ :

8.

43

ઉકે લ :

= 8 હદવસ ...જવાબ

=

=

મયંક, શમહિર અને મોિન એક કામ અનુક્રમે 20, 30 અને 40

200x = 240 × 850 x =

હદવસમાં પ ૂરં ુ કરે છે . જો ત્રર્ેય સાથે મળીને કામ કરે શત કામ કે ટલા હદવસમાં પ ૂરં ુ થિે ?

x = 1020 રૂશપયા ...જવાબ

ઉકે લ : ત્રર્ેયને એક હદવસનું કામ =

+

+

=

= સમગ્ર કામ

હદવસો એટલે 9

હદવસમાં પ ૂરં ુ

કરિે. બીજી રીત :

13. 16 કાઅરીગરો હદવસના 9 કલાક કામ કરીને 18 હદવસમાં 1,55,520 રૂશપયા કમાય છે . તો 12 કારીગરો હદવસના 12 કલાક કામ કરીને 12 હદવસમાં કે ટલું કમાિે ? ઉકે લ : =

સ ૂત્ર = =

=

= =

= =9

હદવસ ...જવાબ

3x = 155520 x= x = 1,03,680 રૂ. જવાબ

સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક)

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ મો.7575 072 872

1.

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર

44

એક ક મ 30 મજૂર 20 કદવસમ ાં પ ૂિણ કરે તો તે ક મ 25 મજૂર કે ટલ કદવસમ ાં પ ૂિણ કરે ? (B) 24

(A) 40 2. (A)

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

1 10

(C) 25

(D) 30

એક મતશન 10 તમતનટમ ાં ત્રીજા ભ ગન ાં ક મ કરે છે તો તેનો ક મનો દર કે ટલો છે ? ક મ/તમતનટ

3.

કામ/શમશનટ

(D)2 ક મ/તમતનટ

(B) 6 કદવસ

(C)9 હદવસ

(D) 8 કદવસ

18 ક રીગરો એક ક મ 25 કદવસમ ાં પ ૂરાં કરે તો 15 ક રીગરો આ ક મ કે ટલ કદવસમ ાં પ ૂિણ કરશે ?

(A) 15 5.

(C)

એક કોઠ રમ ાં 6 મ િસોને 12 કદવસ ચ લે તેટલ ાં અન જ છે તો તે અન જ 8 મ િસોને કે ટલ ચ લે ?

(A) 4 કદવસ 4.

(B) 3 ક મ/તમતનટ

(B)20

(C) 30

(D)12.5

10 મીટર લાંબ ઈની ચોરસ જમીનન ાં ઘ સ નીંદત એક મજૂરને એંક કલ ક લ ગે, તો 30 મીટર લાંબ ઈની ચોરસ જમીનન ાં ઘ સ નીંદત કે ટલો સમય લ ગે ?

(A) 10 કલ ક 6.

(B) 3 કદવસ (B) 10

(C) 4 હદવસ

(D) 5 કદવસ

(C) 5

(D) 15

એક ક મ 40 મજૂર 100 કદવસમ ાં પ ૂિણ કરે તો તે ક મ 125 મજૂર કે ટલ કદવસમ ાં પ ૂિણ કરી શકે ?

(A) 24 9.

(D) 4 કલ ક

9 મજૂર એક ક મ 10 કદવસમ ાં કરી શકે તો તે ક મ 18 મજૂરો કે ટલ કદવસમ ાં કરે ?

(A) 8 8.

(C) 9 કલાક

20 મ િસો એક રસ્ત ન ાં સમ રક મ 6 કદવસમ ાં કરી શકે છે તો 30 મ િસો તે રસ્ત ન ાં સમ રક મ કે ટલ કદવસમ ાં કરી શકશે ?

(A) 2 કદવસ 7.

(B)3 કલ ક

(B) 60

(C) 32

(D) 48

પચ ાં મ િસો સ ત કલ ક પ્રતતકદવસ ક મ કરીને એક કે સ ણલસ્ટ આઠ કદવસમ ાં બન વી શકે છે . જો આ ક મ ચ ર કદવસમ ાં પ ૂરાં કરવ ન ઉદ્દે શથી તેમની સ થે વધ બે વ્યક્તત મદદ મ ટે મ ૂકવ મ ાં આવે તો તે લોકોને પ્રતતકદન કે ટલ કલ ક ક મ કરવ ાં પડશે ?

(A) 10 કલાક 10.

(B) 9 કલ ક

(C) 12 કલ ક

(D)8 કલ ક

એક ક મ પ ૂિણ કરવ જેટલ મજૂર ર ખ્ય તેટલ કદવસમ ાં તે ક મ પ ૂિણ થય ાં. જો છ મ િસ વધ ર ખ્ય હોય તો એક જ કદવસમ ાં ક મ પ ૂિણ થ ય, તો કે ટલ મજૂર ર ખેલ હશે ?

(A) 6 11.

(B) 2

(D) 4

15 મ િસો 108 મીટર લ બ ાં ી એક દીવ લ 6 કદવ સમ ાં બ ધ ાં ે છે , તો 25 મ િસો 3 કદવસમ ાં કે ટલી લ બ ાં ી કદવ લ બ ધ ાં ી શકે ?

(A) 70 12.

(C) 3

(B) 88

(C) 90

(D)102

જો 24 ક રીગરો 8 કદવસ ક મ કરે તો તેઓને કલ રૂતપય 960ની કમ િી થ ય છે . તેઓ પૈકી 12 ક રીગરો તે જ દરે 12 કદવસ ક મ કરે તો તેઓની કલ કમ િી કે ટલ રૂતપય થ ય ?

(A) 720 13.

(B) 800 (B)7

(D) 49

2

(B) 20 કદવસ

(C) 5 કદવસ

પ િીનો નળ 8 કલ ક ચ લ ર ખવ થી ટ ક ાં ી પ ૂરે પ ૂરી ભર ઇ જાય છે . તેથી આ નળથી

(A) 32 તમતનટ 16.

7

(C)

જો 10 વ્યક્તત 10 ક મ 10 કદવસમ ાં કરે તો 5 વ્યક્તત ક મ કે ટલ કદવસમ ાં કરે ?

(A) 15 કદવસ 15.

(D)680

જો સ ત કરોણળય ાં સ ત જાળ ાં 7 કદવસમ ાં બન વે તો કરોણળય ને 1 જાળાં બન વત કે ટલ કદવસો લ ગે ?

(A) 1 14.

(C)700

(B) 60 તમતનટ

(C) 120 શમશનટ

1 4

(D)10 હદવસ ભ ગની ટ ક ાં ી ભર ત ાં ાં કે ટલી તમતનટ થ ય ? (D) 240 તમતનટ

એક મ િસ 16 કદવસમ ાં એક ખ ડો ખોદે છે . બીજો મ િસ 8 કદવસમ ાં એક ખ ડો ખોદે છે તો બન્નેને ભેગ મળી ત્રિ ખ ડ ખોદત કે ટલ કદવસ લ ગશે ?

(A) 16 17.

(B) 24

(C) 32

(D) 36

તવરમભ ઈ 12 કદવસમ ાં એક ખ ડો ખોદે છે , રમેશભ ઈ તે જ મ પનો ખ ડો 8 કદવસમ ાં ખોદે છે , તો બાંનન ે ે ભેગ મળી 5 ખ ડ ખોદત કે ટલ કદવસ લ ગશે ?

(A) 15 કદવસ 18.

(B) 20 કદવસ

(C) 24 હદવસ

(D) 30 કદવસ

એક ટ ક ાં ીને બે નળ છે . ઉપરન નળથી ટ ક ાં ી 6 કલ કમ ાં ભર ય છે , જ્ય રે તણળય ન નળથી ટ ક ાં ી 15 કલ કમ ાં ખ લી થ ય છે . જો નળ એકસ થે ખોલવ મ ાં આવે તો ટ ક ાં ીને ભરત ાં કે ટલો સમય લ ગે ?

(A) 9 કલ ક 19.

(B) 10 કલ ક, 10 તમતનટ

(C) 10 કલાક

(D) 13 કલ ક, 30 તમતનટ

એક ટ ક ાં ી ઉપરન નળથી ભર ત ાં 4 કલ ક લ ગે છે અને તણળય ન નળથી ખ લી થત ાં 6 કલ ક લ ગે છે જો બાંને નળ એક સ થે ખોલવ મ ાં આવે તો ટ ક ાં ી કે ટલ કલ કમ ાં ભર શે ?

સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક)

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ મો.7575 072 872

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │ (B) 12

(A) 10 20.

(C) 25

45

(D) 8

640 ચો. ફૂટ કદવ લને રાં ગક મ કરત Aને 12 કલ ક અને Bને 20 ક લ ક લ ગે છે , બન્ને સ થે મળીને કે ટલ કલ કમ ાં ક મ પ ૂરાં કરી શકશે ?

(A) 16 21.

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર

(B) 8

(C) 7

(D) 11

A નળ વડે એક ટ ક ાં ી 40 તમતનટમ ાં ભરી શક ય છે , B નળ વડે આ ટ ક ાં ી 2 કલ કમ ાં ખ લી થ ય છે , જો બન્ને નળ એક સ થે ખલ્લ ાં કરવ મ ાં આવે તો ટ ક ાં ીને ભરત ાં કે ટલો સમય લ ગે છે ?

(A) 1.5 કલ ક 22.

(B) 1 કલ ક 40 તમતનટ

(C) 1 કલાક

(D) 1 કલ ક 20 તમતનટ

દરરોજ 6 કલ ક ક મ કરીને 24 મજૂરો એક રસ્તો 18 કદવસમ ાં તૈય ર કરે છે . તો દરરોજ 4 કલ ક ક મ કરીને 12 કદવસમ ાં ક મ પ ૂરાં કરવ કે ટલ મજૂરો જોઈએ ?

(A) 23.

54

(B) 45

(C) 42

(D) 55

20 વ્યક્તત દરરોજન 8 કલ ક ક મ કરીને એક ક મ 24 કદવસમ ાં પ ૂરાં કરે છે તો 10 વ્યક્તત દરરોજન 12 કલ ક ક મ કરીને કે ટલ કદવસમ ાં ક મ પ ૂરાં કરશે ?

(A) 24.

23

(B) 13

(C) 32

(D) 33

A અને B એક ક મ 18 કદવસમ ,ાં B અને C તે જ ક મ 12 કદવસમ ાં અને A અને C તે ક મ 9 કદવસમ ાં પ ૂરાં કરે છે . જો A, B અને C ત્રિેય સ થે ક મ કરે તો ક મ કે ટલ કદવસમ ાં પ ૂરાં કરશે ?

(A) 4 25.

(B) 6

(C) 8

(D) 10

A અને B એક ક મ 18 કદવસોમ ,ાં B અને C 24 કદવસોમ ાં અને A અને C 36 કદવસોમ ાં પ ૂરાં કરે છે તો ત્રિેય સ થે ક મ કરે તો કે ટલ કદવસમ ાં ક મ પ ૂરાં કરશે ?

(A)12

(B) 14

(C) 16

(D) 18

સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક)

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

મો.7575 072 872

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર

46

અંતર અને સમય 1. ઝડપ =

અંતર સમય

2. અંતર = ઝડપ × સમય 3. સમય =

અંતર ઝડપ

4. ઝડપનો એકમ મીટર પ્રશત સેકન્સડ (મી/સેકન્સડ) કે હકમી./કલાક છે . 5. હકમી./કલાકને મી/સેકન્સડમાં બદલવા માટે

ુ વામાં આવે છે . વડે ગર્

ઉદા. : 54 હકમી/કલાકની ઝડપે જતી મોટરસાઈકલ એક સેકન્સડમાં કેટલા મીટર અંતર કાપિે ? 54 ×

= 15 મી/સેકન્સડ

6. મી/સેકન્સડન ંુ હકમી./કલાકમાં રૂપાંતર કરવા

ુ વામાં આવે છે . વડે ગર્

ઉદા. : 25 ×

= 90 હકમી/કલાક

કલાકના – 90 હકમી.ની ઝડપ

7. દાખલાનો ઉકેલ સરળતાથી અને ઝડપી લાવવા માટે દરે ક શવગતમાં એક જ એકમ જાળવી રાખવો જરૂરી છે . 8. રે લગાડી કોઈ સરુ ં ગ, પ ૂલ કે પ્લેટફોમકને પસાર કરે તયારે ગાડીની ઝડપ નિી કરવા માટે ગાડીની લંબાઈ તેમજ સરુ ં ગ, પ ૂલ કે પ્લેટફૉમકની લંબાઈ બંનેનો સરવાળો કરવામાં આવે છે . 140 મીટર લાંબી ટ્રેન 180 મીટર લાંબા પ્લેટ ફોમકને 8 સેકંડમાં પસાર કરે છે તો ગાડીની ઝડપ કેટલી ?

ઉદા. :

ગાડીની ઝડપ =

=

×

OR

= 40 મી/સેકન્સડ ...જવાબ

= 144 હકમી./કલાક

9. રે લગાડી જો કોઈ લંબાઈ વગરની વ્ર્ ુ જેવી કે – ટેણલફોનનો થાંભલો, શસગ્નલ વગે રે પસાર કરે તયારે માત્ર રે લગાડીની લંબાઈને જ ધ્યાનમાં લેવી. ઉદા. :

54 હકમી/ કલાકની ઝડપે જતી એક ટ્રેનની લંબાઈ 150 મીટર છે , આ ટ્રેન ર્તા પરના એક થાંભલાને

કેટલા સમયમાં પસાર કરિે. 54 ×

= 15 મી/સેકન્સડ ગાડીની ઝડપ

સમય =

= 10 સેકન્સડ ...જવાબ

10. ગશતમાન રે લગાડીને તે જ હદિામાં અન્સય ગશતમાન રે લગાડીને પસાર કરવામાં લાગતો સમય િોધવાન ંુ સ ૂત્ર સમય =

ગ ડીઓની કલ લાંબ ઈ ઝડપનો તફ વત

ઉદા. : 80 હકમી./કલાકની ઝડપે જતી 90 મીટર લાંબી રે લગાડીને તે જ હદિામાં 50 હકમી./કલાકની ઝડપે જતી 110 મીટર લાંબી રે લગાડીને કેટલા સમયમાં પસાર કરિે ? સમય =

ગ ડીઓની કલ લાંબ ઈ ઝડપનો તફ વત

=

=

=

×

= 24 સેકન્સડ ...જવાબ

સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક)

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ મો.7575 072 872

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર

11. શવરુિ હદિામાં ગશતમાન બે રે લગાડીને પસાર

T1 = પ્રથમ ગાડીનો ઉપડવાનો સમય

કરવામાં લાગતો સમય િોધવાન ંુ સ ૂત્ર સમય =

ગ ડીઓની કલ લાંબ ઈ

અનક્રુ મે 6 : 30 કલાકે અને 7 : 15 કલાકે 60 હકમી./કલાક અને 75 હકમી./કલાકની ઝડપે ઉપડે છે

ગ ડીઓની કલ લાંબ ઈ

ગ ડીઓની ઝડપનો સરવ ળો

તો અમદાવાદથી કેટલા હકમી. દૂ ર બંને ગાડીઓ

= =

=

T2 = બીજી ગાડીનો ઉપડવાનો સમય ઉદા. : અમદાવાદથી હદલ્િી જતી બે ગાડીઓ

ગ ડીઓની ઝડપનો સરવ ળો

ઉદા. : સમય =

= 20 સેકન્સડ

એકબીજાને પસાર કરિે ? અિીં, T1 = 6.30 T2 = 7.15

12. રે લગાડીને પોતાની હદિામાં જઈ રિેલ વ્યસ્તતને

S1 = 60 હકમી./કલાક

પસાર કરવામાં લાગતો સમય િોધવાન ંુ સ ૂત્ર સ ૂત્ર સમય =

S2 = 75 હકમી./કલાક સમયનો તફાવત

ગ ડીની લાંબ ઈ ઝડપનો તફ વત

કલાક

સ ૂત્ર :

13. રે લગાડીને પોતાનાથી શવપરીત હદિામાં જઈ રિેલ વ્યસ્તતને પસાર કરવામાં લાગતો સમય િોધવાન ંુ સ ૂત્ર સમય =

47

=

×

= 225 હકમી. ...જવાબ

15. જો કોઈ શનશિત અંતર S1 ઝડપે T1 સમયમાં તથા S2 ઝડપે T2 સમયમાં પસાર કરવામાં આવે તો S1T1 =

ગ ડીની લાંબ ઈ ઝડપનો સરવ ળો

S2T2

ઉદા. : 78 હકમી./કલાકની ઝડપે જતી 175 મીટર

ઉદા. : એક કારચાલક 60 હકમી./કલાકની ઝડપે

લાંબી રે લગાડીને પોતાનાથી શવરુિ હદિામાં 12

ુ અંતર 3 કલાકમાં કાપે છે . જો કારની ઝડપ અમક

હકમી./કલાકની ઝડપે આવી રિેલ વ્યસ્તતને પસાર

કલાકના 20 હકમી. વધારવામાં આવે તો તેટલ ંુ અંતર

કરવામાં કેટલો સમય લાગિે ?

કાપતાં કેટલો સમય લાગિે ?

સ ૂત્ર =

ગ દીની લાંબ ઈ ઝડપનો સરવ ળો

= = = = 7 સેકન્સડ ...જવાબ

14. એક જ ્ટેિનથી અલગ-અલગ સમયે ઉપડેલી

S1 = 60 હકમી./કલાક T1 = 3 કલાક S2 = 80 હકમી./કલાક T2 = ? સ ૂત્ર પ્રમાર્ે : 60 × 3 = 80 × T2 = T2

અલગ-અલગ ઝડપવાળી બે ગાડેઓ એકબીજાને

= T2

્ટેિનથી કેટલે દૂ ર એકબીજાને ક્રોસ કરિે તે અંગે ન ંુ

સમય =

સ ૂત્ર

શમશનટ ...જવાબ

કલાક એટલે કે 2 ×

= 2 કલાક 15

અિીં, S1 = પ્રથમ ગાડીની ઝડપ S2 = બીજી ગાડીની ઝડપ સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક)

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ મો.7575 072 872

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર

સરે રાિ ઝડપ =

16. જો કોઈ વ્યસ્તત પોતાની ઝડપ S1 તથા S2 દ્વારા

વ્યસ્તત T સમય બાદ Y હકમી./કલાકની ઝડપે જઈ રહ્યો છે .

િોધવાન ંુ સ ૂત્ર

તો પ્રથમ વ્યસ્તત બીજી વ્યસ્તતને કે ટલા સમયમાં પિોંચી

અંતર :

= 800 હકમી. ...જવાબ 17. કોઈ વ્યસ્તત એક ્થળે થી બીજા ્થળે ઝડપ S1 ની

= 12

19. એક વ્યસ્તત x હકમી./કલાકની ઝડપે જઈ રહ્યો છે . બીજી

પિોંચે છે અથવા મોડો પિોંચે છે , તો અંતર

× (3 + 1)

=

હકમી./કલાક

શનધાક હરત સમયે ક્રમિ: T1 અને T2 સમય પિેલાં

=

=

48

િકે તે સમય િોધવાનું સ ૂત્ર (i)

સમય =

(ii)

પિોંચવા માટે કાપેલ અંતર િોધવાનું સ ૂત્ર અંતર =

ઝડપનો તફ વત

ઝડપનો તફ વત

ગશતએ પિોંચે અને S2ની ઝડપે મ ૂળ્થાને પરત

ઉદા. 1 : એક ચોર મારુશત કારની બપોરે 3-00 વાગે ચોરી

આવતાં જો આવવા જવામાં કુ લ T સમય લાગે તો

કરીને 60 કીમી./કલાકની ઝડપે ભાગ્યો. માણલકને 4.20

બે ્થળ વચ્ચેન ંુ અંતર િોધવાન ંુ સ ૂત્ર

કલાકે જાર્ થતાં પોલીસે પોતાના વાિનમાં 80

અંતર =

હકમી./કલાકની ઝડપે પીછો કયો. તો પોલીસ કેટલા સમય

ઉદા. : એક વ્યસ્તત પોતાના ગામથી રે લવે ્ટેિન સાઈકલ દ્વારા 6 હકમી./કલાકની ઝડપે જાય છે અને પરત આવતાં પોતાની ઝડપ 2 હકમી./કલાક ઘટાડે છે . જો આવવા જવામાં કુ લ 10 કલાકનો સમય લાગ્યો િોય તો ગામથી રે લવે ્ટેિન કેટલ ંુ દૂ ર િિે ? અિીં, S1 = 6, S2 = 4, T = 10 સ ૂત્ર : =

બાદ ચોરને પકડી િકિે ? ઉકેલ : સમય = 4.20 – 3.00 = 1 કલાક 20 શમશનટ = 80 શમશનટ સમય =

ઝડપનો તફ વત

= =

= 4 કલાક

4 કલાક પછી પકડી િકિે. ...જવાબ ઉદા. 2 : એક ગાડી બપોરે 2.00 વાગે 80 હકમી./કલાકની ઝડપે ઉપડે છે . બીજી ગાડી 3.20 કલાકે 120 હકમી./કલાકની ઝડપે ઉપડે છે . તો મ ૂળ ્થળથી કે ટલા

× 10

= 24 હકમી. ...જવાબ 18. એક વ્યસ્તત A ્થળે થી B જગ્યાએ X હકમી.ની ઝડપે જાય

હકમી. ના અંતરે ગાડી એકબીજાને ક્રોસ કરિે ? X = 80 હકમી./કલાક, y = 120 હકમી./કલાક, T = 80 શમશનટ

અંતર =

ઝડપનો તફ વત

છે અને B ્થળે થી A ્થળે Y હકમી.ની ઝડપે પરત ફરે છે

=

તો સમગ્ર મુસાફરી દરશમયાન સરે રાિ ઝડપ િોધવાનું

=

સ ૂત્ર

= 320 હકમી. ...જવાબ

સરે રાિ ઝડપ = ઉદા. : એક વ્યસ્તત ઘરે થી 15 હકમી./કલાકની ઝડપે ચાલીને મંહદરે જાય છે અને મંહદરે થી 10 હકમી./કલાકની ઝડપે ઘેર પરત ફરે છે . તો વ્યસ્તતની સરે રાિ ઝડપ

ુ ોત્તર x : y છે . તો 20. જો A અને B ની ઝડપે ગર્ ુ ોત્તર શનધાક હરત અંતર કાપવામાં લીધેલ સમયનો ગર્ y : x થિે.

કેટલી િિે ?

સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક)

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ મો.7575 072 872

1

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

2

(B) 90

2

(D) 100

(B) 20

(D) 6

(C) 3

64 કકમી./કલ કની ઝડપે જતી 135 મી. લ બ ાં ી રે લગ ડીને 10 કકમી./કલ કની ઝડપે જતી વ્યક્તતને કે ટલ સમયમ ાં પસ ર કરશે ? (B) 9

8

4 (A)

(C) 85

54 કકમી./કલ કની ઝડપે જતી ગ ડીને 90 મીટર અંતર ક પત કે ટલો સમય લ ગશે ?

3 (A)

49

25 મી/સેકન્ડની ઝડપે જતી ટ્રે નની ઝડપ એક કલ કમ ાં કે ટલ કકમી હશે ?

(A) 80 (A)

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર

(C) 10

(D) 11

54 કકમી./કલ કની ઝડપે જતી 150 મી. લ બ ાં ી રે લગ ડીને ટે ણલફોનનો થ ભ ાં લો પસ ર કરત ાં કે ટલો સમય લ ગશે ?

10

5

(B) 15

(C) 20

(D) 25

140 મીટર લ બ ાં ી ગ ડીને 180 મીટર લ બ ાં ાં પ્લેટફૉમણ પસ ર કરત ાં 8 સેકન્ડ લ ગે છે . તો ગ ડીની ઝડપ કે ટલી હશે ?

(A) 40 6

(B) 20

(C) 24

(D) 44

121 મીટર અને 99 મીટર લાંબ ઇની બે ટ્રે ન સમ સ મેની કદશ મ ાં જાય છે . એકની ઝડપ 45 કકમી/કલ ક અને બીજીની ઝડપ 27 કકમી/કલ ક છે . એકબીજાને કે ટલી સેકન્ડમ ાં પસ ર કરશે ?

(A) 9 7

(B)13

(C)11

(D)15

જો એક મ િસની પ્રવ હની તવરદ્ધ કદશ મ ાં ઝડપ 8 કકમી/કલ ક અને પ્રવ હની કદશ મ ાં ઝડપ 18 કકમી/કલ ક હોય તો શ ત ાં પ િીમ ાં મ િસની ઝડપ અને પ્રવ હની ઝડપ શોધો.

(A) 13 અને 5 8

(B)5 અને 13

(C)28 અને 10

(D)14 અને 5

એક મ િસને પ્રવ હની કદશ મ ાં 40 કકમી તરવ મ ટે 4 કલ ક લ ગે છે અને પ્રવ હની તવરદ્ધ કદશ મ ાં 18 કકમી તરવ મ ટે 3 કલ ક લ ગે છે . તો પ્રવ હનો વેગ (ઝડપ) શોધો.

(A) 3kmph 9

(B)8 kmph

(C)2 kmph

(D)2.5 kmph

મહેશ એક સ્થળે થી સવ રે દસ વ ગે નીકળી કલ કન 80 કકલોમીટરની ઝડપથી ર જકોટ જવ નીકળે છે , જે 320 કકલોમીટર દૂ ર છે . રસ્ત મ ાં એ અડધો કલ ક રોક ય છે , તો તે ર જકોટ કે ટલ વ ગે પહોંચશે ?

(A) બે વ ગે 10

(D) અઢી વાગે

(B)10,000

(C)1,00,000

(D)1,000

કદલ્હીથી ર ત્રે 23-50 (ઇન્ન્ડયન સ્ટ ન્ડડણ ટ ઇમ) વ ગે ઉપડેલ ાં તવમ ન 8 કલ ક પછી લાંડન ઊતરે છે , ત્ય રે ત્ય ાં (લાંડન) કે ટલ વ ગ્ય હશે ?

(A) 7-50 12

(C)સવ વ ગે

1 કકલોમીટરન સેન્ન્ટમીટર કે ટલ ?

(A) 10,00,000 11

(B) દોઢ વ ગે

(B)15-50

(C)2-20

(D)3-30

એક વ હન પ્રથમ 4 કલ ક 60 કકમી. પ્રતત કલ કની ગતતએ અને ત્ય ર બ દ 6 કલ ક 50 કકમી. પ્રતત કલ કની ગતતએ દોડે છે . તો વ હને કલ કે ટલ ાં અંતર ક પ્ય ાં હશે ?

(A) 540 હકમી. 13

(C)740 કકમી.

(D)800 કીમી.

વ હન A 50 કકમી/કલ ક અને વ હન B 40 કકમી/કલ કની ઝડપે એક જ કદશ મ ાં જાય છે , તો એક કદવસને અંતે બન્ને વચચે કે ટલ ાં અંતર હશે ?

(A) 140 કકમી. 14

(B)640 કીમી. (B)240 હકમી.

(C)340 કકમી.

(D)440 કકમી.

એક વ હન 45 કકમી./કલ ક અને બીજ ાં વ હન 50 કકમી./કલ કની ઝડપે એક જ કદશ મ ાં જાય છે , તો 2 કદવસને અંતે બાંને વચચે કે ટલ ાં અંતર હશે

(A) 240 કીમી. 15

(B)420 કકમી.

(C)120 કકમી.

(D)340 કકમી.

રતવ દરરોજન ાં 350 મીટર જેટલ ચ લે છે . પરાં ર્ ફતત માંગળવ રે 500 મીટર જેટલ ાં ચ લે છે , તો બે અઠવ કડય મ ાં રતવ કે ટલ કકલોમીટર જેટલ ાં ચ લશે ?

(A) 4.5 કકમી. 16

(C)5.2 હકમી.

(D)5.4 કકમી.

એક બસની ઝડપ 72 કકમી./કલ ક છે , તો 5 સેકન્ડમ ાં તેિે કે ટલ ાં અંતર ક પ્ય ાં હોય ?

(A) 50 મીટર 17

(B)4.8 કકમી. (B)74.5 મીટર

(C)100 મીટર

(D)60 મીટર

એક ટ્રક 640 કકલોમીટરન ાં અંતર 10 કલ કમ ાં ક પે છે . અને એક ક રને એટલ ાં જ અંતર ક પત ાં 8 કલ ક લ ગે છે . તો ટ્રક અને ક રની ઝડપનો ગિોત્તર કે ટલો થ ય ?

(A)3 : 4 18

(C)5 : 6

(D)4 : 5

એક ગ ડી એક કહલ સ્ટે શન ઉપર 30 કકમી.ની ઝડપે ચઢે છે અને પરત 60 કકમી.ની ઝડપે ઉતરે છે તો ગ ડીની સરે ર શ ઝડપ કે ટલી ગિ ય ?

(A) 45 19

(B)1 : 2 (B)50

(C)90

(D)40

એક વ્યક્તત 250 મીટર પહોળી સડકને 75 સેકન્ડમ ાં પ ર કરે છે , તો તે વ્યક્તતની ઝડપ કલ કન કે ટલ કકમી. છે ?

સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક)

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ મો.7575 072 872

(A) 12 20

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │ (B)15

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર

(C)18

50

(D)20

એક બસ 60 કકમી./કલ કની ઝડપે 6 કલ કમ ાં મસ ફરી પ ૂિણ કરે છે . જો તે બસને 9 કલ કમ ાં મસ ફરી પ ૂિણ કરવી હોય, તો બસની ઝડપ કે ટલી ર ખવી પડે ? (B)40

(A)60 21

(B)300 મી.

(C)225 મી.

(D)275 મી.

240 મીટર લ બ ાં ી ટ્રે નને તેન થી બે ગિ લ બ ાં પ્લેટફોમણ પરથી પસ ર થત ાં 2 તમતનટનો સમય લે છે , તો તે ટ્રે નની ઝડપ કે ટલી થ ય ?

(A) 8 મીટર/સેકન્ડ 23

(D)35

એક ટ્રે નની ઝડપ 36 કકમી./કલ ક છે . તે ટ્રે ન 1 થ ભ ાં લ ને 25 સેકન્ડમ ાં વટ વી દે છે , તો ટ્રે નની લાંબ ઇ કે ટલી હોય ?

(A) 250 મી. 22

(C)30

(B)4 મીટર/સેકન્ડ

(C)6 મીટર/સેકન્સડ

(D) નક્કી ન કહી શક ય.

280 મીટર લ બ ાં ી ટ્રે ન તેન થી ત્રિ ગિ લ બ ાં પ્લેટફોમણ પરથી પસ ર થત 6 તમતનટ 40 સેકન્ડનો સમય લે છે . તો તે ટ્રે નની ઝડપ કે ટલી થય ?

(A) 3.2 m/s 24

(C)4.5 મીટર/સેકન્ડ

(D)નક્કી ન કહી શક ય.

(B) 7 મીટર/સેકન્ડ

(C) 4.5 મીટર/સેકન્ડ

(D)નિી ન કિી િકાય.

(B)5 m/s

(C)4.5 m/s

(D)નિી ન કિી િકાય.

60 કકમીની ઝડપે જતી ટ્રે ન 1.5 કકમી. લ બ ાં ી સરાં ગને 2 તમતનટમ ાં પસ ર કરે છે , તો ટ્રે નની લાંબ ઇ કે ટલી ?

(A) 250 મીટર 28

(B)6 મીટર/સેકન્સડ

360 મીટર લ બ ાં ી ટ્રે નને પ્લેટફોમણ પસ ર કરત ાં 120 સેકન્ડ લ ગે છે તો ટ્રે નની ઝડપ કે ટલી હોય ?

(A) 3 m/s 27

(D)નક્કી ન કહી શક ય.

480 મીટર લ બ ાં ી ટ્રે ન એક પ્લેટફોમણને 140 સેકન્ડમ ાં પસ ર કરે છે , તો ટ્રે નની ઝડપ કે ટલી થ ય ?

(A) 5 મીટર/સેકન્ડ 26

(C)2.8 m/s

420 મીટર લ બ ાં ી ટ્રે નને એક થ ભ ાં લો પસ ર કરત ાં 70 સેકન્ડ લ ગે છે તો ટ્રે નની ઝડપ કે ટલી થ ય ?

(A) 5 મીટર/સેકન્ડ 25

(B)1.4 m/s

(B)500 મીટર

(C)1000 મીટર

(D)1500 મીટર

એક ગ ડી અમક અંતર 60 કકમી./કલ કની ઝડપે ક પે છે . ત્ય રબ દ શરૂઆત કરે લ જગ્ય એ પ છ ફરતી વખતે 40 કકમી./કલ કની ઝડપ ર ખીને આવે છે , તો આખી મસ ફરીની સરે ર શ ઝડપ કે ટલી થ ય ?

(A) 48 હકમી./કલાક 29

(B)50 કકમી./કલ ક

(C)45 કકમી./કલ ક

(D)40 કકમી./કલ ક

1

એક મ િસને પ્રવ હની કદશ મ ાં 15 કકમી.ન ાં અંતર ક પત ાં 3 કલ ક અને પ્રવ હની તવરદ્ધ કદશ મ ાં તેટલ ાં જ અંતર ક પત ાં 7 કલ ક થ ય છે , તો 2

શત ાં પ િીમ ાં તેની ઝડપ કે ટલી થ ય ? (A) 2.5 કકમી./કલ ક 30

(B)1.5 કકમી./કલ ક

(C)3.5 હકમી./કલાક

(D)4.5 કકમી./કલ ક

ગૌતમ પોત ની ક ર કલ કન 72 કકમી.ની ઝડપે ચલ વે છે . જ્ય રે અનાંત પોત ની ક ર 40 તમતનટમ ાં 56 કકમી.ની ઝડપે ચલ વે છે . બાંનેની ઝડપનો ગિોત્તર _____ થ ય.

(A) 7 : 6 31

(B)4 : 5

(C)3 : 5

(D) 6 : 7

બે ટ્રે નોની લાંબ ઇ 137 મીટર અને 163 મીટર છે તથ તેમની ઝડપ અનક્રમે 42 કકમી./કલ ક અને 48 કકમી./કલ ક છે , તો કે ટલી સેકન્ડમ ાં બાંને ટ્રે નો એકબીજાની તવરદ્ધ કદશ મ ાં પસ ર કરશે ?

(A) 30 સે.

(B)24 સે.

(C)12 સે.

(D)10 સે.

સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક)

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ મો.7575 072 872

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર

51

સમીકરર્ / ઉંમર સંબશં ધત દાખલાઓ : 

ઉંમર શનધાકરર્ના દાખલાઓમાં ગણર્તના ત્રર્ેક મુદ્દાઓનો ઉપયોગ કરીને ઉકે લ લાવવામાં આવે છે . પ્રથમ છે સમીકરર્ બનાવીને ઉકે લ લાવવો; બીજુ ં સરાસરીના શસિાંતનો ઉપયોગ કરીને ઉકે લ મેળવો અને ત્રીજુ ં – ગુર્ોત્તરનો ઉપયોગ કરીને ઉકે લ મેળવવો. યાદ રિે આ ત્રર્ેય મુદ્દાઓ ઉંમર શનધાકરર્ના દાખલાઓમાં એકબીજા સાથે સંકળાયેલ છે .



કોઈ એક સંખ્યામાં 4 ઉમેરતા 16 થાય છે . { x + 4 = 16 }



કોઈ એક સંખ્યા માંથી 7 બાદ કરતા 38 થાય છે . { x – 7 =38 }



કોઈ એક સંખ્યાના 3 ગર્ા 18 થાય છે . { x



કોઈ એક સંખ્યાનો 5 મો ભાગ 20 થાય છે . { = 20 }



સરાસરી આધાહરત દાખલા

અિીં x

ને 3x પર્ લખાય.

સમ ૂિમાં એક વ્યસ્તતની ઉંમર ઉમેરાતાં સરે રાિમાં વધારો થાય છે કે ઘટાડો થાય તો આવનાર વ્યસ્તતની ઉંમર િોધવા માટે બે ઉપયોગી સ ૂત્રો છે . (અ) નવી આવનાર વ્યસ્તતની ઉંમર ઉમેરતાં સરે રાિ ઉંમરમાં વધારો થાય તો આવનાર વ્યસ્તતની ઉંમર િોધવાનું સ ૂત્ર :

આવનાર વ્યસ્તતની ઉંમર = સરે રાિ ઉંમર + નવી સંખ્યા × સરે રાિમાં વ ૃદ્ધિ ઉદા. 20 બાળકોની સરે રાિ ઉંમર 14 વષક છે . તેમાં એક શિક્ષકની ઉંમર ઉમેરતાં સરે રાિ ઉંમરમાં 2 વષકનો વધારો થાય છે . તો શિક્ષકની ઉંમર કે ટલી િિે ? સ ૂત્ર પ્રમાર્ે = 14 + 21 × 2 = 56 વષક (બ) નવી આવનાર વ્યસ્તતની ઉંમર ઉમેરાતાં સરે રાિ ઉંમરમાં ઘટાડો થાય તો આવનાર વ્યસ્તતની ઉમર િોધવાનું સ ૂત્ર :

આવનાર વ્યસ્તતની ઉંમર = સરે રાિ ઉંમર – નવી સંખ્યા × સરે રિમાં ઘટાડો ઉદા. 15 શિક્ષકોની સરે રાિ ઉંમર 34 વષક છે . તેમાં એક શવદ્યાથીની ઉંમર ઉમેરતાં સરે રાિ ઉંમરમાં 1નો ઘટાડો થાય છે . તો આવનાર શવદ્યાથીની ઉંમર કે ટલી િિે ? સ ૂત્ર પ્રમાર્ે = 34 – 6 × 1 = 18 વષક જવાબ. 

ગુર્ોત્તર અને સમીકરર્ આધાહરત દાખલાઓ



આ પ્રકારના દાખલાઓમાં બે વ્યસ્તતઓની િાલની કે ભ ૂતકાળની ઉંમરનો ગુર્ોત્તર આપેલ િોય છે .



સમીકરર્ બનાવતી વખતે ભ ૂતકાળની ઉંમર િાલની ઉંમર અને ભશવષ્યની ઉંમરને ધ્યાનમાં લેવામાં આવે છે . : દાખલા :

1.

15 બાળકોની સરે રાિ ઉંમર 12 વષક છે . તેમાં શિક્ષકની ઉંમર ઉમેરતાં સરે રાિમાં 1 વષકનો વધારો થાય છે . તો શિક્ષકની ઉંમર

28 વષક

કે ટલી િિે ? 2.

16 શવદ્યાથીઓની સરે રાિ ઉંમર 18 વષક છે . જો તેમાં એક બાળકની ઉંમર જોડી દે વામાં આવે તો સરે રાિ ઉંમરમાં 1 વષકનો

1 વષક

ઘટાડો થાય છે . તો આવનાર બાળકની ઉંમર કે ટલી િિે ? 3.

રાધા અને રં ભાની ઉંમરનો ગુર્ોત્તર 5 : 3 છે . જો બંનેની ઉંમરનો સરવાળો 40 વષક િોય તો રાધાની ઉંમર કે ટલી િિે ?

25 વષક

4.

જયશ્રી અને શમહિરની ઉંમરનો ગુર્ોત્તર 3 : 1 છે . જો શમહિર જયશ્રી કરતાં 16 વષક નાનો િોય તો જયશ્રીની ઉંમર કે ટલી િિે ?

24 વષક

5.

16 મજૂરોની સરે રાિ ઉંમર 24 વષક છે . એક મજૂર ઉમેરાતાં સરે રાિ ઉંમરમાં 1 વષકનો વધારો થાય છે . તો આવનાર મજૂરની

41 વષક

ઉંમર કે ટલી િિે ? 6.

બે ભાઈઓની ઉંમરનો સરવાળો 60 વિક છે અને તેમની ઉંમરનો ગુર્ોત્તર 7 : 5 છે . તો મોટોભાઈ નાનાભાઈ કરતાં ઉંમરમાં કે ટલો

10 વષક

મોટો છે ? 7.

એક શપતાની ઉંમર તેના પુત્રથી ત્રર્ ગર્ી વધારે છે . 6 વષક પિેલાં શપતાની ઉંમર પુત્ર કરતાં 5 ગર્ી િતી તો શપતાની િાલની

36 વષક

ઉંમર કે ટલી િિે ? 8.

A અને Bની ઉંમરનો ગુર્ોત્તર 2 : 3 છે . 10 વષક બાદ તેમની ઉંમરનો ગુર્ોત્તર 3 : 4 થિે તો Bની િાલની ઉંમર કે ટલી છે ?

30 વષક

9.

10 વષક પિેલાં શપતાની ઉંમર પુત્રની ઉંમર કરતાં 3 ગર્ી િતી. 12 વષક પછી શપતાની ઉંમર પુત્રની ઉંમર કરતાં બમર્ી થિે. તો

66 વષક

શપતા-પુત્રની િાલની ઉંમર કે ટલી િિે ? સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક)

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ મો.7575 072 872

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર

10. જીવર્ અને રમર્ની ઉંમરનો ગુર્ોત્તર 7 : 5 છે . 10 વષક પછી તેમની ઉંમરનો ગુર્ોત્તર 9 : 7 થિે. તો જીવર્ની િાલની ઉંમર

52 35 વષક

કે ટલી િિે ? 11. સુરેિ અને મુકેિની ઉંમરનો ગુર્ોત્તર 7 : 4 છે . જોપ સુરેિની ઉંમર મુકેિથી 18 વષક વધારે િોય તો મુકેિની ઉંમર કે ટલી િિે ?

42 વષક

12. ચાર વષક પિેલાં કમલ અને શવમલની ઉંમરનો ગુર્ોત્તર 3 : 4 િતો. 6 વષક બાદ આ ગુર્ોત્તર 14 : 17નો થિે. તો કમલની

22 વષક

િાલની ઉંમર કે ટલી છે ? 13. શિલ્પા અને સંગીતાની ઉંમરનો ગુર્ોત્તર 3 : 5 છે . જો શિલ્પાની ઉંમર સંગીતાની ઉંમરથી 8 વષક ઓછી િોય તો સંગીતાની 4 વષક

24 વષક

પછી કે ટલી ઉંમર થિે ? 14. શપતા પુત્રની િાલની ઉંમરનો ગુર્ોત્તર 8 : 3 છે . 10 વષક પછી શપતાની ઉંમર પુત્રની ઉંમર કરતાં બે ગર્ી થઈ જિે તો પુત્રની

15 વષક

િાલની ઉંમર કે ટલી િિે ? 15. િષકની ઉંમર 40 વષક છે . હરથની ઉંમર 60 વષક છે . તો કે ટલાં વષક પિેલાં તેમની ઉંમરનો ગુર્ોત્તર 3 : 5 િતો ? 1.

તપત ની ઉંમર પત્રની ઉંમર કરત ાં આઠ ગિી છે . જો બાંનેની ઉંમરનો સરવ ળો 36 વષણ હોય, તો પત્રની ઉંમર કે ટલી હોય ?

(A) 5 વષણ 2.

10 વષક

(B) 4 વષક

(C) 9 વષણ

(D) 6 વષણ

મ રો ન નો ભ ઈ એક વષણનો થયો ત્ય રે મ રી ઉંમર તેની ઉંમર કરત ાં સ ત ગિી હતી. જ્ય રે મ રી ઉંમર તેની ઉંમર કરત ાં બમિી થ ય ત્ય રે તેની ઉંમર કે ટલી હશે ? (B) 6

(A) 5 3.

(D) 8

સણચનની 8 વષણ પહેલ ન ાં ી ઉંમર અને 6 વષણ પછીની ઉંમરનો ગિ ક ર 680 થ ય છે , તો સણચનની હ લની ઉંમર શોધો :

(A) 32 વષણ 4.

(C) 7

(B) 30 વષણ

(C) 34 વષણ

(D) 28 વષક

ત્રિ પત્રોની ઉંમરનો સરવ ળો તપત ની ઉંમર બર બર છે . આ પત્રોની ઉંમરન ાં પ્રમ િ 2 : 3 : 5 છે , સૌથી મોટ પત્રની ઉંમર 30 વષણ છે , તો તપત ની ઉંમર કે ટલી છે ?

(A) 50 વષણ 5.

(B) 60 વષક

(C) 70 વષણ

(D) 75 વષણ

તપત અને પત્રની હ લની ઉંમરનો સરવ ળો 50 વષણ હોય, પ ચ ાં વષણ પછી તપત ની ઉંમર પત્રની ઉંમર કરત ાં ત્રિ ગિી થતી હોય તો તપત અને પત્રની હ લની ઉંમરનો તફ વત કે ટલો થ ય ?

(A) 30 6.

(D) 20

(B) x + 4

(C) x + 24

(D) 4x + 4

મહેશની 4 વષણ પહેલ ન ાં ી ઉંમર x વષણ હતી. તો 4 વષણ પછી તેની ઉંમર કે ટલી થશે ?

(A) x + 8 8.

(C) 50

ચ ર વષણ પહેલ ાં ર મ, શ્ય મ અને ક ન ની ઉંમરનો સરવ ળો x વષણ હતો, ચ ર વષણ પછી તેમની ઉંમરનો સરવ ળો કે ટલ વષણ થ ય ?

(A) x + 12 7.

(B) 40

(B) x – 8

(C) x + 4

(D) x – 4

તપત ની ઉંમર પત્રની ઉંમરન ત્રિ ગિ કરત ાં 8 વષણ વધ છે . મ ત ની ઉંમર તપત કરત ાં 3 વષણ વધ છે . જો પત્રની ઉંમર 7 વષણ હોય તો મ ત ની ઉંમર કે ટલી હશે ?

(A) 26 વષણ 9.

(B) 5

(D) 35 વષણ

(C) 45

(D) 28

A અને Bની ઉંમરનો સરવ ળો 42 વષણ છે . 3 વષણ પહેલ ાં Aની ઉંમર B કરત ાં 5 ગિી હતી. A અને Bની હ લની ઉંમર વચચે તફ વત શોધો ?

(A) 24 વષક 11.

(C) 32 વષક

મોકહતની ઉંમર તેન દીકર કરત ાં 7 ગિી છે . 10 વષણ પછી તેની ઉંમર 3 ગિી થઈ જશે, તો હ લમ ાં તેન દીકર ની ઉંમર કે ટલી હશે ?

(A)35 10.

(B) 29 વષણ

(B) 12 વષણ

(C) 9 વષણ

(D) 6 વષણ

મ ત ની ઉંમર પત્રની ઉંમરન ત્રિ ગિ કરત ાં 8 વષણ વધ છે , તપત ની ઉંમર મ ત કરત ાં 4 વષણ વધ છે . જો પત્રની ઉંમર 6 વષણ હોય તો તપત ની ઉંમર કે ટલી હશે ?

(A) 29 વષણ 12.

(C) 30 વષક

(D) 32 વષણ

તપત અને પત્રની ઉંમરનો ગિોત્તર 7 : 3 છે . તથ તેમની ઉંમરનો ગિ ક ર 756 છે , તો છ વષણ તેમની ઉંમરનો ગિોત્તર કે ટલો થ ય ?

(A) 2 : 1 13.

(B) 26 વષણ (B) 5 : 2

(C) 11 : 7

(D) 13 : 9

તપત ની ઉંમર ચ લીસ વષણ છે . મોટ પત્રની ઉંમર તપત કરત ાં 18 વરસ ઓછી છે . તેન થી ન ન પત્રની ઉંમર તપત ની ઉંમર કરત ાં 21 વષણ ઓછી છે . સૌથી ન નો પત્રની ઉંમર વચચેન પત્ર કરત ાં ત્રિ વષણ ઓછી છે તો સૌથી ન નો પત્ર સૌથી મોટ પત્ર કરત ાં વષણ ન નો હશે ?

(A) 4

(B) 5

(C) 6

(D) 7

સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક)

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

મો.7575 072 872

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર

53

ગર્ પહરચય 1.

ગર્ શસિાંતમાં જમકન ગણર્તિાશ્ત્રી જ્યોર્જ કે ન્સટરનો મિતવનો ફાળો છે .

2.

ગર્ અવ્યાખ્યાશયત પદ છે .

3.

ગર્ એટલે શનશિત સમુદાય.

4.

ગર્ માટે નો સંકેત { } – છગહડયો કૌસ છે . જેમ કે 1, 2, 3, 4 સંખ્યાઓના સમુદાયના ગર્ને {1, 2, 3, 4} એમ દિાકવી િકાય.



ગર્ દિાકવવાની રીતો ગર્ દિાકવવાની બે રીતો છે , 1. યાદીની રીત અને 2. ગુર્ધમકની રીત.

1.

યાદીની રીત



યાદીની રીતમાં ગર્ના ઘટકોને { } કૌંસમાં અલ્પશવરામ દ્વારા છૂટા પાડીને લખાય છે . છે લ્લા ઘટક પછી અલ્પશવરામ આવર્ ંુ નથી.



ઘટકોનું પુનરાવતકન થર્ું નથી.



ઘટકોનો ક્રમ મિતવનો નથી.



ગર્ના ઘટકો કોઈ સંબધ ં િોય તે પર્ જરૂરી નથી. ઉદાિરર્ :

1.

{3, 6, 3, 12} ગર્ના ઘટકો 3, 6, 3 અને 12 છે .

2.

{2, A, X, 1} ગર્ના ઘટકો 2, A, X અને 1 છે . ગર્ના ઘટકો વચ્ચે અિીં કોઈ સંબધ ં નથી. 2.ગુર્ધમકની રીત જો ગર્ A ના તમામ ઘટકો કોઈ એક સામાન્સય ગુર્ધમક ધરાવતા િોય તો ગુર્ધમકને P (x)

સંકેત દ્વારા દિાકવવામાં આવે છે . ઘટકોના

સામાન્સય ગુર્ધમક P (x) છે . {x/p (x)} ્વરૂપે દિાકવેલ ગર્ કિે છે . ઉદાિરર્ : 1.

A = {x/x 10 થી નાની પ્રાકૃશતક એકી સંખ્યા છે .} 10 થી નાની પ્રાકૃશતક એકી સંખ્યાઓ – 1, 3, 5, 7 અને 9 છે . A = {1, 3, 5, 7, 9} પ્રતયેક યાદી દ્વારા દિાકવેલ ગર્ને કોઈ સામાન્સય ગુર્ધમક િોવો જોઈએ એ જરૂરી નથી.

2.

જેનો વગક 50 થી ઓછો િોય તેવા પ ૂર્ાાંકોના ગર્ને યાદીની રીતે લખો. 2

2

2

2

2

2

2

2

0 = 0, 1 = 1, (-1) = 1, 2 = 4, (-2) = 4, 3 = 9, (-3) = 9, 4 = 16, 2 2 2 2 2 2 2 (-4) = 16, 5 = 25, (-5) = 25, 6 = 36, (-6) = 36, 7 = 49, (-7) = 49 માટે ગર્ A = {0, 1, --1, 2, -2, 3, -3, 4, -4, 5, -5, 6, -6, 7, -7) 

ગર્ના પ્રકારો

1.

ખાલી ગર્ : જે ગર્માં એક પર્ ઘટક ન િોય તેને ખાલી ગર્ કિે છે . ખાલી માટે નો સંકેત

છે . જો ગર્માં 0 ઘટક િોય તો તે ખાલી ગર્

નથી. 2.

એકાકી ગર્ : જે ગર્માં એક જ ઘટક િોય તેને એકાકી ગર્ છે . જેમ કે {5} {0}

3.

સાન્સતા ગર્ : જે ગર્ના ઘટકોની સંખ્યા શનશિત ઘન પ ૂર્ાાંક દ્વારા દિાકવી િકાય તેને સાન્સત ગર્ કિે છે . જો A િાન્સત ગર્ િોય તો A ના ઘટકોની સંખ્યા દિાકવવા સંકેત n(A) વપરાય છે . જેમે કે A = {2, 4, 6, 8, 10} તો n(A) = 5

-

ખાલી ગર્ પર્ સાન્સત ગર્ છે .

4.

અનંત ગર્ : જે ગર્ની યાદીનો અંત ન િોય તેને અનંત ગર્ કિે છે . અનંત ગર્માં છે લ્લો ઘટક િોતો નથી. જેમ કે {1, 2, 3...} અનંત ગર્ માટે નો સંકેત Z છે .

5.

ઉપગર્ : જો ગર્ A ના તમામ ઘટકો ગર્ B માં આવતા િોય તો A ને B નો ઉપગર્ કિે છે . ઉપગર્નો સંકેત જેમ કે , B = {1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10} ઉપગર્ની સંખ્યા િોધવાનું સ ૂત્ર : હોય તો

,

હોય તો

જ્ય ાં ,

માટે A

A = {2, 4, 6, 8, 10} = સભ્યની સંખ્યા

હોય તો

,

હોય તો

,

કોઈ પર્ ગર્ને બે ઉપગર્ િોય છે . 1) ખાલીગર્ અને 2) આપેલ ગર્ પોતે 6.

સમાનગર્ : જો A અને B ના ઘટકો એકના એક જ િોય તો A અને B ને સમાન ગર્ કિે છે . તથા તેને A = B લખાય છે . જો A = B િોય તો

સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક)

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ મો.7575 072 872

7. 1.

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

સામ્યગર્ : જો A અને B ના ઘટકોની સંખ્યા સરખી િોય તો A અને B ને સામ્ય ગર્ કિે છે . તથા તેને A B લખાય છે . જો A

54 B િોય તો

P = {x|x એ 2થી ન ની અતવભ જ્ય સાંખ્ય , x ϵ N} હોય તો P એ...

(A) સમ ન ગિ છે . 2.

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર

(B)અનન્ય ગિ છે .

(C) અનાંત ગિ છે .

(D) ખાલી ગર્ છે .

(C)

(D) =

(C)ગિ એ અવ્ય ખ્ય તયત પદ છે .

(D)ગિ દશ ણવવ {}નો બ્રેકેટ

A = {x/xએ 10થી ન ની પ્ર કૃતતક સાંખ્ય } 10............A

(A) ϵ (B) 3. ગિ મ ટે કય ાં તવધ ન સ ચ ાં નથી ? (A) ગર્ના દરે ક ઘટકને અલ્પશવરામથી

(B)સતનતિત વસ્ર્ઓનો સમ ૂહ

છૂટો પડાય છે તે અંતે પ ૂર્કશવરામ

એટલે ગિ.

વપર ય છે .

મુકાય છે . 4.

‘ત’ પરથી શરૂ થત ાં ગજર તન જજલ્લ ઓનો ગિ ક્ય પ્રક રનો છે ?

(A) સ વણતત્રક ગિ 5.

(B)અનાંત ગિ

(C)એકાકી ગર્

(D)ખ લી ગિ

A ={1, 2, 4, 8, 16, 32} ને ગિધમણની રીતે લખો.

(A) A = {x/x ≥ 1, x ≤ 32}

(B)A = {x/x એ 32ના અવયવો}

(D)A = {x/x < 32}

(C) A = {x/x એ 1થી 32 વચચેની બેકી સાંખ્ય }

6.

P = {કક્રકે ટ, ખોખો, હોકી, વોલીબોલ} ગિન ઉપગિની સાંખ્ય કે ટલી થ ય ? (C)12

(D)16

(A) N ∈ R ∈ Q ∈ Z (B) N ∈ Z ∈ Q ∈ R n 8. A = {x / x = 1 ∈ N} તો A એ કે વો ગિ છે ?

(C)N ∈ Q ∈ Z ∈ R

(D)N ∈ Q ∈ R ∈ Z

(A) િાન્સત ગર્

(C)યોગ ગિ

(D) ખ લી ગિ

(C)

(D) સ ન્ત

(C)128

(D) 512

(C)2

(D)4

(C){10, 15, 20, 30}

(D){10, 20, 30}

(A)20 7.

9.

(B)8 નીચેન મ થ ાં ી સ ચ ાં તવધ ન કય ાં ?

ક્ય ગિને સૌથી ઓછ ઉપગિ હોય છે ?

(A) (0) 10.

(B) 14 A = {a, b, c, d} હોય તો ગિ Aન ઉપગિોની સાંખ્ય કે ટલી થ ય ? (B)16

(A)8 12.

(B) (1)

AEROPLANE શબ્દન ગિન ઉપગિોની સાંખ્ય કે ટલી છે ?

(A) 7 11.

(B)અનાંત ગિ

∪ = {5, 10, 15, 20, 25, 30}, A = {5, 15, 25} તો A’ શોધો.

(A){5, 15, 25}

(B){15, 20, 25}

સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક)

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ મો.7575 072 872

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર

55

ભ ૂશમશત 

ભ ૂશમશતને અંગ્રેજીમાં Geometry કિે છે . Geometry િબ્દ



ત્રર્ ણભન્સન્ન સમતલોનો છે દગર્ ખાલીગર્ રે ખા કે એક ણબિંદુ િોય

Geo(પ ૃથ્વી) અને metrein(માપ) નામના િબ્દ ગ્રીક િબ્દ



શત્રકોર્

પરથી બનેલ છે . 





ગ્રીક ગણર્તિાસ્ત્રી “થેલ્સન”ને ભ ૂશમશતના પ્રેર્ેતા માનવામાં આવે

ત્રર્ રે ખાખંડોના યોગગર્ને શત્રકોર્ કિેવાય



શત્રકોર્ની બાજુઓ શત્રકોર્ના ઉપગર્ છે

છે .



દરે ક શત્રકોર્ને છ અંગો ત્રર્ બાજુઓ અને ત્રર્ ખ ૂર્ા િોય છે



શત્રકોર્નો બહિષ્કોર્ :- શત્રકોર્ના કોઈપર્ ખ ૂર્ા સાથે રૈ ણખક જોડ

શ્રીયંત્ર એ નવ સમદ્ધદ્વભુજ શત્રકોર્નું સંયોજન છે , જેમાં 43 ઉપશત્રકોર્ િોય છે .

બનાવતાં ખ ૂર્ાને શત્રકોર્નો બહિષ્કોર્ કિે છે .

ઘન પદાથકને 3 પહરમાર્ િોય છે . લંબાઈ, પિોળાઈ અને



ઊંચાઈ.

શત્રકોર્ને કુ લ છ બહિષ્કોર્ િોય.



શત્રકોર્ના ત્રર્ે ખ ૂર્ાના માપનો સરવાળો 180 થાય.



ભૌશમશતક સપાટીને 2 પહરમાર્ િોય છે . લંબાઈ અને પિોળાઈ



જે શત્રકોર્નો કોઈપર્ એક ખ ૂર્ો કાટખ ૂર્ો િોય તે શત્રકોર્ને



રે ખાને એક પહરમાર્ િોય છે .



ણબિંદુને કોઈ પહરમાર્ િોર્ું નથી.



રે ખાએ ણબિંદુઓનું ગર્ છે .



રે ખાને કોઈ અંતયણબિંદુઓ િોતા નથી.



કોઈએ પર્ બે ણભન્ન રે ખાઓનો છે દગર્ ખાલીગર્ અથવા



કાટકોર્ શત્રકોર્ કિે છે . 

જે શત્રકોર્ના ત્રર્ેય ખ ૂર્ા લઘુકોર્ િોય તે શત્રકોર્ને લઘુકોર્ શત્રકોર્ કિે છે .



જે શત્રકોર્નો કોઈ એક ખ ૂર્ો ગુરુકોર્ િોય તે શત્રકોર્ને ગુરુકોર્ શત્રકોર્ કિે છે .



જે શત્રકોર્ની ત્રર્ેય બાજુઓ એકરૂપ િોય તેને સમભુજ શત્રકોર્

એકાકી ગર્ મળે છે .

કિેવાય. દરે ક ખ ૂર્ાંન ંુ માપ 60 છે . તેને સમકોર્ શત્રકોર્ પર્ કિે



રે ખાખંડને 2 અંતયણબિંદુઓ િોય છે .

છે .



હકરર્ને એક અંતયણબિંદુ અને એક ઉદ્ગમણબિંદુ િોય છે . કોઈ બે સમાંતર રે ખાઓની છે હદકાથી કુ લ 8 ખ ૂર્ા બંને.



જે શત્રકોર્ની કોઈ બે બાજુઓ એકરૂપ િોય તેને સમદ્ધદ્વભ ૂજ શત્રકોર્ કિેવાય.



જે શત્રકોર્ની કોઈપર્ બે બાજુઓ એકરૂપ ન િોય તેને શવષમભુજ



યુગ્મકોર્ (Z - આકાર) બે જોડ (4 ખ ૂર્ા)



અનુકોર્ (F - આકાર) ચાર જોડ (8 ખ ૂર્ા )



અણભકોર્ (X- આકાર) ચાર જોડ (8 ખ ૂર્ા )



ચર્ષ્ુ કોર્



છે હદકાની એક બાજુના અંત:કોર્ ( [ - આકાર) બે જોડ (4 ખ ૂર્ા)



દરે ક ચર્ષ્ુ કોર્ને 10 અંગો િોય છે , જેમાં ચાર ખ ૂર્ા, ચાર બાજુ



કોઈ પર્ ખ ૂર્ાનું માપ 0 કે 180 ન િોય.



કાટખ ૂર્ો : જે ખ ૂર્ાનું માપ 90 િોય તેને કાટખ ૂર્ો કિે છે .



લઘુકોર્ : જે ખ ૂર્ાનું માપ 90 કરતા ઓછ િોય તેને લઘુકોર્ કિે છે .



કોહટકોર્ : જે બે ખ ૂર્ાઓના માપનો સરવાળો 90 થાય તો તે બન્ને ખ ૂર્ા એકબીજાના કોહટકોર્ કિેવાય.



અને બે શવકર્ક. 

બહિમુખ ક ચર્ષ્ુ કોર્ના શવકર્કક પર્પર છે દે છે .



ચર્ષ્ુ કોર્ની સામાન્સય અંતયણબિંદુવાળી બાજુઓને પાસપાસેની બાજુઓ કિે છે .



ચર્ષ્ુ કોર્માં જે બાજુઓનો છે દગર્

(ફાય) િોય તેમને

સામસામેની બાજુઓ કિે છે .

ગુરુકોર્ : જે ખ ૂર્ાનું માપ 90 કરતા વધારે િોય તેને ગુરુકોર્ કિે છે .



શત્રકોર્ કિેવાય.



ચર્ષ્ુ કોર્ના જે બે ખ ૂર્ાઓનો છે દગર્ તે ચર્ુષ્કોર્ની એક બાજુ િોય તેને ચર્ષ્ુ કોર્ના પાસપાસેના ખ ૂર્ાઓ કિે છે .



ચર્ષ્ુ કોર્ના જે બે ખ ૂર્ાઓનો છે દગર્ તે ચર્ુષ્કોર્ની બાજુ ન િોય તેવા ખ ૂર્ાઓને ચર્ષ્ુ કોર્ના સામ સામેના ખ ૂર્ાઓ કિે છે .

પ ૂરકકોર્ : જે બે ખ ૂર્ાઓના માપનો સરવાળો 180 થાય તો તે



બન્ને ખ ૂર્ા એકબીજાના પ ૂરકકોર્ કિેવાય.

ચર્ષ્ુ કોર્ની બાજુઓ અને શિરોણબિંદુઓ ચર્ષ્ુ કોર્ના ઉપગર્ છે .



ચર્ષ્ુ કોર્ના ખ ૂર્ા ચર્ષ્ુ કોર્ના ઉપગર્ નથી.



ચર્ષ્ુ કોર્ના બધા ખ ૂર્ાના માપનો સરવાળો 360 થાય.



સમતલ એ અસંખ્ય ણબદુંઓનો ગર્ છે .



સમતલ એ અવ્યાખ્યાશયત પદ છે .



દરે ક સમતલમાં ઓછામાં ઓછા ત્રર્ અસમરે ખ ણબિંદુઓ િોય છે .



દરે ક લંબચોરસ સમાંતર બાજુ ચર્ષ્ુ કોર્ છે .



છે દતાં બે ણભન્સન્ન સમતલોનો છે દગર્ એક રે ખા િોય છે .



લંબચોરસના ચારે ય ખ ૂર્ા એકરૂપ છે .



બે ણભન્સન્ન સમતલોનો છે દગુર્ ખાલીગર્ કે એક રે ખા િોય છે .

લંબચોરસ

સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક)

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ મો.7575 072 872

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર

56

ચોરસ



વ્યાસ એ બે શત્રજ્યાઓનો યોગગર્ છે .



લંબચોરસની બધી બાજુઓ એકરૂપ િોય તેને ચોરસ કિે છે .



પરં ર્ ુ બે શત્રક્યાઓનો યોગગર્ વ્યાસ નથી.



ચોરસ એ સમાંતરબાજુ ચર્ષ્ુ કોર્ છે .



વ્યાસની લંબાઈ શત્રજ્યાથી બમર્ી છે .



ચોરસ એ સમબાજુ ચર્ષ્ુ કોર્ પર્ છે .



ચોરસનો પ્રતયેક ખ ૂર્ો કાટખ ૂર્ો િોવાથી તે લંબચોરસ પર્ છે .



સમાંતરબાજુ ચર્ુષ્કોર્ના સામસાનેના ખ ૂર્ાઓ એકરૂપ િોય છે .



સમાંતરબાજુ ચર્ુષ્કોર્ના શવકર્ો એક પર્પર દુભાગે છે .



સમકે ન્સિી વર્ળ કુ ો



સમબાજુ ચર્ુષ્કોર્ના શવકર્ો એકબીજાને કાટખ ૂર્ે દુભાગે છે .



વર્ળ ક ુ ના કે ન્સિમાંથી વર્ળ ક ુ ની જીવા પર દોરે લો લંબ જીવાને

વર્ુળ ક



d = ૨r 

r=

દુભાગે છે .

શત્રજ્યા :- જે રે ખાંખડ ં નું એક અંતયણબદું વર્ુળ ક નું કે ન્સિ (radiys) અને



બીજુ અંતયણબિંદુ વર્ુળ ક પરનું કોઈપર્ ણબદું િોય તેવા રે ખાખંડને



શત્રજ્યાના માપને r વડે દિાકવાય છે .



જીવા :- જે રે ખાંખડ ં ના બંને અંતયણબિંદુઓ વર્ળ ક ુ ના ઘટક િોય



ચહક્રય ચર્ષ્ુ કોર્

વ્યાસ :- વર્ુળ ક ના કે ન્સિમાંતી પસાર થતી જીવાને વર્ુળ ક નો વ્યાસ કિે છે .



ચહક્રય ચર્ષ્ુ કોર્ના સામસાનેના ખ ૂર્ાઓ પુરકકોર્ િોય છે .

વ્યાસ એ વર્ુળ ક ની સૌથી મોટી જીવા છે .



અધકવર્ળ ક ુ માં અંતગકત ખ ૂર્ો કાટખ ૂર્ો િોય છે .

1.

એક ચર્ષ્કોિન બે ખ ૂિ ઓન ાં મ પ 1150 અને 450 છે . બ કીન બાંને ખ ૂિ ઓન ાં મ પ સરખ ાં છે , તો તેમન ાં મ પ કય ાં હશે ?

(A)1000 , 1000 2.

(B) 800 , 800

(C) 900 , 900

(D) 750 , 750

(B)સમ ત ાં રબ જ ચર્ષ્કોિ છે .

(C)તમ મ

(D)લાંબચોરસ છે .

દરે ક ચોરસ ................

(A)સમબાજુ ચર્ ુષ્કોર્ છે . 3.

એક લાંબચોરસની બે ક્રતમક બ જઓન ાં મ પ 5 અને 12 છે , તો તેન દરે ક તવકિણન ાં મ પ શ ાં હોય ?

5

(B)

4.

(B)9

5.

(C) 13

(D) 15

(C)4

(D)6

સમબ જ ABCDમ ાં AC = 3.2, BD = 6 હોય તો ચર્ષ્કોિની પકરતમતત શોધો.

(A)3.4

(B)9.2

6.

(C)13.6

(D)18.4

એક સમચોરસની એક બ જ 25 મીટર છે , તો તેન તવકિણન ાં અંદ જજત મ પ નીચેન પૈકી એક થ ય :

(A)625 મીટર 7.

(B)5 મીટર

(C)35.35 મીટર

(D) 39.06 મીટર

(C)4

(D)3

(C) ચોરસ

(D) શત્રકોર્

(C) 1800

(D) 3600

તત્રકોિીય તપ્રઝમને કલ કે ટલી સમ ટી હોય ? (B)5

(A)2 8.

ત્રિ ખ ૂિ નો સરવ ળો 180 (એકસો એંશી અંશ) કોને લ ગ પડે ?

(A)લાંબગોળ 9. (A) 45

12

ત્રિ સમ ત ાં ર રે ખ ઓને બીજી ત્રિ સમ ત ાં ર રે ખ ઓ છે દે તો કલ કે ટલ ચર્ષ્કોિો રચ ય ?

(A) 8

10.

કોઈપર્ વર્ળ ક ુ ની એકરૂપ જીવાઓ વર્ુળ ક ના કે ન્સિ થી સમાન અંતરે આવેલી િોય છે .

તેવા રે ખાખંડને જીવા કિે છે .

(A)

ત્રર્ ણભન્સન્ન અસમરે ખ ણબિંદુઓમાંથી અનન્સય વર્ુળ ક પસાર થાય છે .





વર્ળ ક ુ ની એકરૂપ જીવાઓ વર્ળ ક ુ ના કે ન્સિ આગળ એકરૂપ ખ ૂર્ા આંતરે છે .

વર્ુળ ક ની શત્રજ્યા કિે છે .



શત્રજ્યાની લંબાઈ વ્યાસથી અડધી છે .

(B)નળ ક ર

તત્રકોિન બધ ખ ૂિ ઓનો કલ સરવ ળો કે ટલ અંશ થ ય ? (B) 900

0

3.6 મીટર ઊંચ ઇએ દીવ લને અડકે તે રીતે ગોઠવેલી તનસરિીની લાંબ ઇ 6 મીટર છે , તો તનસરિીનો પ યો (નીચલો છે ડો) દીવ લથી કે ટલ મીટર દૂ ર હોય ?

(A)2.4 મીટર 11.

(B)5 મીટર

(C)4.8 મીટર

(D)9.6 મીટર

ક ટકોિ તત્રકોિની ક ટખ ૂિો બન વતી બે બ જઓન ાં મ પ 20 સે.મી. અને 15 સે.મી. હોય તો કિણન ાં મ પ કે ટલ ાં થ ય ?

(A) 20 સેમી

(B)25 સેમી

(C)30 સેમી

(D)15 સેમી

સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક)

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

મો.7575 072 872

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર

57

પહરશમશત, ક્ષેત્રફળ અને ઘનફળ 1.

કોઈ પર્ વ્ર્ુએ સમતલમાં રોકે લી જગ્યાના માપને ક્ષેત્રફળ કિે છે .

2.

ક્ષેત્રફળનો એકમ છે – ચોમી. અથવા ચો.સેમી. ચો.મી.ના બદલે મી2 અથવા ચો.સેમી.ના બદલે સેમી2 લખી િકાય.

3.

કોઈ પર્ ઘન વ્ર્ુએ અવકાિમાં રોકે લી જગ્યાના માપને ઘનફળ કિે છે .

4.

ઘનફળનો એકમ છે – ઘન મીટર અથવા ઘન સેમી.

5.

કે ટલાક પદાથો શવશવધ આકારની સપાટીઓ ધરાવે છે . આ સપાટીઓના કુ લ ક્ષેત્રફળને પ ૃષ્ઠફળ કિે છે .



ક્ષેત્રફળ અને ઘનફળતાં સ ૂત્રો

1.

લંબચોરસનું ક્ષેત્રફળ = લંબાઈ × પિોળાઈ / (I + b) લંબચોરસની પહરશમશત = 2 (લંબાઈ + પિોળાઈ) / 2(I + b)

2.

ચોરસનું ક્ષેત્રફળ = લંબાઈ × લંબાઈ = I × I ચોરસનું ક્ષેત્રફળ =

તવકિણ

ચોરસની પહરશમશત = 4 × લંબાઈ = 4 × I 3.

શત્રકોર્નું ક્ષેત્રફળ =

પાયો × વેધ

કાટકોર્ શત્રકોર્નું ક્ષેત્રફળ =

પાયો × લંબ

શત્રકોર્ની પહરશમશત = ત્રર્ેય બાજુના માપનો સરવાળો 4.

વર્ુળ ક નું ક્ષેત્રફળ = π × શત્રજ્યા2 = πr

2

વર્ુળ ક ની પહરશમશત = 2π × શત્રજ્યા અથવા π × વ્યાસ વર્ુળ ક ની શત્રજ્યા =

વ્ય સ

અધકવર્ુળ ક નું ક્ષેત્રફળ = 5.

π શત્રજ્યા2 =

2

πr

ચાર હદવાલનું ક્ષેત્રફળ = 2 × ઉંચાઈ (લંબાઈ + પિોળાઈ) = 2 × h (I + b)

6.

ગોળાનું ઘનફળ =

π × શત્રજ્યા3 =

πr

3

ગોળાની વક્રસપાટીનું ક્ષેત્રફળ = 4π × શત્રજ્યા2 = 4πr ગોળાનું પ ૃષ્ઠફળ = 4πr 7.

2

2

અધકગોળાકારની વક્રસપાટીનું ક્ષેત્રફળ = 2πr

2

અધકગોળાકારની કુ લ સપાટીનું પ ૃષ્ઠફળ = 3πr

2

8.

લંબઘનનું ઘનફળ = લંબાઈ × પિોળાઈ × ઊંચાઈ = I × b × h

9.

સમઘનનું ઘનફળ = લંબાઈ3 = i

3

10. નળાકારના પાયાનું ક્ષેત્રફળ = π × શત્રજ્યા2 πr

2

નળાકારની વક્રસપાટીનું ક્ષેત્રફળ = 2π × શત્રજ્યા × ઊંચાઈ = 2πrh નળાકારનું ઘનફળ = π × શત્રજ્યા2 × ઊંચાઈ = πr h 2

બંને છે ડે બંધ નળાકારનું પ ૃષ્ઠફળ = 2πr (r + h) 11. િંકુની વક્રસપાટીનું ક્ષેત્રફળ = πri (I = ત્રાંસી લંબાઈ) બંધ િંકુન ંુ પ ૃષ્ઠફળ = πr (r + i) 12. ચોરસની દરે ક બાજુમાં x ટકાનો વધારો થાય તો ક્ષેત્રફળમાં થતા વધારાની ટકાવારી િોધવાનું સ ૂત્ર વધારાના ક્ષેત્રફળની ટકાવારી = 2X + જો ઘટાડો કરવામાં આવે તો ઘટાડાના ક્ષેત્રફળની ટકાવારી = 2x સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક)

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ મો.7575 072 872

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર

58

13. 1 રૂ. , 2 રૂ. , 5 રૂ. કે 10 રૂ.ના શસિાનું ક્ષેત્રફળ િોધવાનું સ ૂત્ર = 2πr (r + h) 

કે ટલાક માપનાં રૂપાંતરો

5.

1 ચો. હકમી. = 1000 મી. × 1000 મી. = 1000000 ચો.મી.

1.

1 ચો.મી. = 100 સેમી × સેમી = 10,000 ચો.સેમી.

6.

1 અર = 100 ચો.મી.

2.

1 ઘન મી. = 100 સેમી × 100 સેમી × 100 સેમી = 1000000

7.

1 િેતટર = 100 અર = 10,000 ચો.મી.

ઘન સેમી.

8.

1 ચો.હકમી. = 100 િેતટર = 10,000

3.

1 ચો.ફૂટ = 144 ચો. ઇંચ

9.

4.

1 ઘનફૂટ = 1728 ઘન ઇંચ

10. 1 ઘન સેમી. = 1000 ઘન શમ.મી.

1 ણલટર = 1000 ઘન સેમી.

: દ ખલ : 1.

એક ચોરસ મેદાનની પહરશમશત 56 મીટર છે . તો તેન ંુ ક્ષેત્રફળ કે ટલું થિે ?

196 ચો.મી.

2.

એક ચોરસની લંબાઈમાં 25 ટકા વધારો કરવામાં આવે છે . તો તેના ક્ષેત્રફળમાં કે ટલા ટકા વધારો થિે ?

56.25 %

3.

એક ચોરસની લંબાઈમાં 20 ટકા ઘટાડો કરવામાં આવે તો તેના ક્ષેત્રફળમાં કે ટલા ટકા ઘટાડો થિે ?

36 %

4.

એક લંબચોરસની લંબાઈ અને પિોળાઈનો ગુર્ોત્તર 3 : 2 છે . જો ક્ષેત્રફળ 150 ચો.મી. િોય, તો

10 મીટર

લંબચોરસની પિોળાઈ કે ટલી િિે ? 5.

એક ખેતર 72 મીટર લાંબ ું અને 50 મીટર પિોળં છે તો ખેતરનું ક્ષેત્રફળ કે ટલા અર થિે ?

36 અર

6.

એક મીટર લંબાઈવાળા ચોરસ કાપડમાંથી 25 સેમી. લંબાઈના કે ટલા ચોરસ નેપકીન બનિે ?

16 નેપકીન

7.

3 મીટર લાંબા અને 2 મીટર પિોળા કાપડમાંથી 25 સેમી. લાંબા અને 20 સેમી. પિોળા કાપડના કે ટલા

120 ટૂકડા

ટૂકડા બનિે ? 8.

એક ચોરસ પડદાની લંબાઈ 3.25 મીટર છે . તેની હકનારીઓ સીવડાવવાનો મીટર દીઠ રૂ. 4 ખચકના લેખે કુ લ

52 રૂશપયા

ખચક કે ટલો થિે ? 9.

એક ઓરડાની લંબાઈ 6 મીટર, પિોળાઈ 4 મીટર અને ઊંચાઈ 3.5 મીટર છે . તો ઓરડાની ચારે ય હદવાલનું

70 ચો. મીટર

ક્ષેત્રફળ કે ટલું થિે ? 10. એક 10 મીટર લાંબા અને 8 મીટર પિોળા ધાબામાં 6 સેમી. વરસાદ પડયો તો ધાબામાં કે ટલા ણલટર પાર્ી

4800 ણલટર

પડ્ું કિેવાય ? 11. એક વર્ુળ ક ની પહરશમશત 484 મીટર છે . તો તેન ંુ ક્ષેત્રફળ કે ટલું થિે ?

18634 ચો.મી.

12. એક વર્ુળ ક નો વ્યાસ 14 સેમી. િોય, તો તેન ંુ ક્ષેત્રફળ કે ટલું થિે ?

154 ચો.સેમી.

13. 154 મીટર વ્યાસના અધકવર્ળ ક ુ ાકાર મેદાનની પહરશમશત કે ટલી થિે ?

396 મીટર

14. એક મોટરસાયકલના પૈડાંનો વ્યાસ 35 સેમી. છે તો 5 હકમી. અંતર કાપતાં પૈડું કે ટલા આંટા મારિે ?

5000 આંટા ફરિે

15. એક વર્ુળ ક નું ક્ષેત્રફળ 154 ચો.સેમી. છે . તો તેનો પહરઘ કે ટલો થિે ?

44 સેમી

16. એક ગોળાનો વ્યાસ 28 સેમી. છે . તો તેની વક્રસપાટીનું ક્ષેત્રફળ કે ટલું થિે ?

2464 ચો. સેમી.

17. 4 સેમી. શત્રજ્યા અને તેટલી જ ઊંચાઈ ધરાવતા નળાકારનું ક્ષેત્રફળ કે ટલું થિે ?

64

18. એક ધાર્ુના ગોળાની શત્રજ્યા 15 સેમી. છે . તેને ઓગાળીને તેમાંથી 0.6 સેમી. શત્રજ્યાની કે ટલી ગોળીઓ

15625

બનાવી િકાય ?

1.

19. 2.8 મી. શત્રજ્યા અને 4 મીટર ઊંચાઈની નળાકાર ટાંકીમાં કે ટલા ણલટર પાર્ી સમાઈ િકે ?

98560 ણલટર

20. 164 ચો.સેમી. પાયાનું ક્ષેત્રફળ અને 12 સેમી. ઊંચાઈ ધરાવતા િંકુન ંુ ઘનફળ કે ટલું થાય ?

656 ઘન સેમી

21. 14 સેમી. શત્રજ્યા ધરાવતા ફૂટબૉલની વક્રસપાટીનું ક્ષેત્રફળ કે ટલું થાય ?

2464 ચો.સેમી

22. 4.2 સેમી. વ્યાસ ધરાવતા ગોળાનું ઘનફળ કે ટલું થિે ?

38.808 ઘન સેમી.

કે ટલ ાં ઇંચ બર બર એક મીટર થ ય ?

(A) 39.00 2.

(C) 39.37

(D) 38.8 ઈંચ

(C) 64 મીટર

(D) 64 ચોરસ મીટર

32 મીટર પકરતમતતવ ળ ચોરસન ાં ક્ષેત્રફળ ............ થ ય.

(A) 256 મીટર 3.

(B) 39.5 (B) 256 ચોરસ મીટર

એક ચોરસની પકરતમતત 100 મીટર હોય, તો તે ચોરસન ાં ક્ષેત્રફળ કે ટલ ચો. મી. થ ય ?

સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક)

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ મો.7575 072 872

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

(A) 100 ચો મી 4.

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર

(B) 500 ચો મી

(C) 300 ચો મી

(D) 625 ચો મી

(B)100 મી મી

(C) 1000 મી મી

(D) 10000 મી મી

(C) 10 મીટર

(D) 4 મીટર

(C) 4

(D)200

59

1 મીટરન મી.મી. કે ટલ થ ય ?

(A) 10 મી મી 5.

4 અર ક્ષેત્રવ ળ ચોરસ બ ગની લાંબ ઇ કે ટલ મીટર થ ય ?

(A) 20 મીટર 6.

(B) 2 મીટર

40,000 ચો. મીટર = ............. ચો. હેતટોમીટર

(A) 2 7.

(B) 400

એક લાંબચોરસની એક બ જ બીજી બ જ કરત ાં 3 સેમી વધ છે . આ લાંબચોરસની પકરતમતત 58 સેમી હોય તો તેની લ બ ાં ી બ જન ાં મ પ કે ટલ ાં થ ય ?

(A) 16 સેમી 8.

(B) 13 સેમી

(C) 14.5 સેમી

(D) 31 સેમી

એક લાંબચોરસની પકરતમતત 800 મીટર છે અને તેની પહોળ ઈ 150 મીટર છે . આ લાંબચોરસન ાં ક્ષેત્રફળ કે ટલ ચોરસ મીટર થશે ?

(A) 37,500 9.

(B) 3,75,000

(C) 3.750

(D) 5,100

એક ચોરસન ાં ક્ષેત્રફળ 49 ચો સેમી છે , તો તેની બ જઓની લાંબ ઇ કે ટલ સેમી હોય ?

(A) 3 સેમી 10.

(C) 7 સેમી

(B) 5 સેમી

(D) 9 સેમી

100 મીટરની લાંબ ઇન ચોરસ જમીનન પ્લોટની કકિંમત રૂ 1,00,000 હોય તો તેમ થ ાં ી 50 મીટરની લાંબ ઈનો ચોરસ પ્લોટ ખરીદવ કે ટલી રકમ ચ ૂકવવી પડે ? (B) 25,000

(A) 20,000 11.

(C) 50,000

(D) 5,000

7મીટર અને 5 મીટર મ પવ ળ ઓરડ ન ભોંયતણળય મ ાં લ દી બેસ ડવ 50 સેમી લાંબ ઈવ ળી કે ટલી ચોરસ લ દી જોઈએ ?

(A) 70 12.

(C) 140

(B) 350

(D) 35

1 મીટર પહોળ ઇવ ળ 2 મીટર ક પડમ થ ાં ી 625 ચો સેમી ક્ષેત્રફળ ધર વત કે ટલ ચોરસ રૂમ લ બને ?

(A)32 13.

(B) 25 એક લાંબચોરસની પહોળ ઇ તેની લાંબ ઇનો

4

(C) 10

(D) 16

ભ ગ છે . લાંબચોરસન ાં ક્ષેત્રફળ 192 ચો મી. તો તેની પકરતમતત ............ છે .

(B) 56 મીટર

(A) 12 મીટર 14.

3

(C) 74 મીટર

(D)16 મીટર

એક મીટર પન ન 3 મીટર લ બ ાં ક પડ મ થ ાં ી 2,500 ચો. સેમી.ન કે ટલ રૂમ લ બને ? (B)12

(A) 10 15.

(C) 6

(D) 8

100 મીટર લાંબ ઇન ચોરસ બ ગની ફરતે 5 મીટરન અંતરે ઝ ડ રોપવ હોય તો કલ કે ટલ ાં ઝ ડ જોઇશે ?

(A)80 16.

(B) 78

(C) 40

(D)76

એક પતર ની લાંબ ઈ અને પહોળ ઇ અનક્રમે 88 સેમી અને 50 સેમી છે . આ પતર મ થ ાં ી 14 સેમી તત્રજ્ય અને 5 સેમી ઊંચ ઇન કે ટલ ખલ્લ નળ ક ર બન વી શક ય ?

(A) 44 નળ ક ર બન વી શક ય

(C) 10 નળાકાર બનાવી િકાય

(B) 4.4 નળ ક ર બન વી શક ય

(D) ખલ્લ નળ ક ર ન બન વી શક ય

17.

કોઇ એક ણબિંદથી સમ ન અંતરે આવેલ ાં ણબિંદઓને જોડત ાં બનતી આકૃતત કઇ હશે ?

(A)ચર્સષ્કોિ 18. (A) 19.

22 7

xr

2

2

(D)

4

(B) બે

(C) ત્રિ

(D) ચ ર

(B) પહરઘ અને વ્યાસ

(C) તત્રજ્ય અને પકરઘ

(D) પકરઘ અને ત્રેજ્ય

5 સેમી તત્રજ્ય વ ળ અધણવર્ળ ણ ન વ્ય સની લાંબ ઇ કે ટલી થ ય ? (B) 2.5 સેમી

(C) 5 સેમી

(D) 12.5 સેમી

7 સેમી તત્રજ્ય અને તેટલી જ ઊંચ ઇવ ળ 100 ખલ્લ નળ ક ર તૈય ર કરવ કલ કે ટલ ાં પતરાં જોઇએ ?

(A) 30800 ચો.સેમી 23.

(C)

π એ શેનો શેનો ગિોત્તર છે ?

(A) 10 સેમી 22.

(B) 2 r

(D) ચોરસ

ત્રિ ણભન્ન અસમરે ખ ણબિંદઓમ થ ાં ી કે ટલ વર્ળ ણ પસ ર થ ય ?

(A) વ્ય સ અને પકરઘ 21.

(C) તત્રકોિ

વર્ળ ણ ન ાં ક્ષેત્રફળ શોધવ મ ટે ક્ ાં સ ચ ાં નથી ?

(A) એક 20.

(B)વર્ળ કુ

(B)308 ચો.સેમી

(C) 3080 ચો.સેમી

(D) 44000 ચો.સેમી

એક ઓરડ ની ચ ર કદવ લોન ાં કલ ક્ષેત્રફળ 77 ચો.મી. છે . તેની લાંબ ઇ 7.5 મીટર અને પહોળ ઇ 3.5 મીટર છે , તો તેની દીવ લોની ઊંચ ઇ કે ટલી હશે ?

સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક)

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ મો.7575 072 872

(A) 3.5 મી. 24.

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │ (B) 3.7 મી.

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર

(C) 5.4 મી.

(D) 6.77 મી.

(C) 100 ણલટર

(D) 1000 ણલટર

(C)10 તમણલણલટર

(D) 100 તમણલણલટર

(C) 3 (લાંબ ઇનો)2 3

(D) 6 × (લંબાઈ)

60

1 ઘન મીટર એટલે કે ટલ ણલટર થ ય ?

(A) 1 ણલટર 25.

(B) 10 ણલટર

એક ઘન સેમી. બર બર કે ટલ તમણલણલટર ?

(A)1000 શમણલણલટર 26.

(B) 1 તમણલણલટર

સમઘનન ાં પ ૃષ્ઠફળ શોધવ ન ાં સ ૂત્ર આપો.

(A) 4 (લાંબ ઇનો)2

(B) લાંબ ઇ x પહોળ ઇ

2

(પહોળ ઇનો)2 27.

તણળય વ ળ ખલ્લ નળ ક રની કલ સપ ટીન ાં ક્ષેત્રફળ કે ટલ થશે ? 2

(A) π h (B) 2π 28. નળ ક રની વક્રસપ ટીન ાં ક્ષેત્રફળ શોધવ ન ાં સ ૂત્ર જિ વો.

(C)

(D)2π

(A) 2π

(C) 2

(D)

29.

(B) π

h

નીચેન પૈકી અધણગોળ ની વક્રસપ ટીન ાં ક્ષેત્રફળ શોધવ ન ાં સ ૂત્ર ક્ ાં છે ?

(A) 3 30.

2

(B) 4

(C)

2

2

h

(B) 2

(C) 2

2

(D) 2

એક રૂતપય ન તસક્ક ન ાં ઘનફળ શોધવ ન ાં સ ૂત્ર ....... છે .

(A) 31.

(D)

2

એક નળ ક રન ાં ઘનફળ મહત્તમ વધ રવ કોઇ પિ એક મ પમ ાં એક એકમ ઉમેરવ નો હોય તો તે મ ટે નીચેન પૈકી શ ાં કરવ ાં જોઈએ ?

(A) વ્ય સમ ાં એક એકમ

(B)શત્રજ્યામાં એક એકમ

(C) ઊંચ ઇમ ાં એક એકમ

ઉમેરવો જોઇએ.

ઉમેરવો જોઇએ.

વધ રવો જોઇએ.

32.

(D) મ ાં એક એકમ ઉમેરવો જોઇએ.

10 સેમી. વ્ય સ અને 4 સેમી. ઊંચ ઇન નળ ક રન ાં ઘનફળ .......... ઘન સેમી થ ય.

(A) 40 33.

(C)100

(B)400

(D) 20

50 સેમી તત્રજ્ય ન પ ય વ ળી ટ ક ાં ીમ ાં 2 મીટર ઊંચ ઇ સધી પ િી ભરે લ છે , તેમ થ ાં ી 10 ણલટરન કે ટલ કે ન ભરી શક ય ?

(A) 2000 34. (A)

2

1 2

35. (A) 2

(B)100

(C) 157

(D)1570

(C) એકપિ નહી

(D)

અધણગોળ ન ાં ઘનફળ ................ થ ય. 2

(B)

4 3

3

3

ગોલકની તત્રજ્ય બમિી કરવ મ ાં આવે તો તેન ાં ઘન મ ૂળ ઘનફળ કરત ાં કે ટલ ગણ ાં થ ય ? (B)4

(C)8

(D) 16

સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક)

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ મો.7575 072 872

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર

angelacademy.co.in

ુ રાત સરકાર દ્વારા લેવાતી તમામ પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈ યારી માટે . ગજ  Reasoning રસનો શવષય છે , ગોખવાથી ન આવડે સમજવ ંુ પડે. ુ વતા શમત્રો માટે ઉપયોગી પ્ુ તક.  Reasoningમાં મશ્ુ કે લી અનભ

સાદુ, સરળ અને ઝડપી

Reasoning  દરે ક પ્રકરર્ની Short-cut રીત સાથે સરળ સમજ.  ્વાધ્યાય માટે અલગથી કસોટી.

ANGEL ACADEMY 7575 072 872 માગક દિકક : સામત ગઢવી ુ વી અને તજજ્ઞ શિક્ષક) (10 પરીક્ષાઓમાં સફળ થયેલ અનભ સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક) 1

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ મો.7575 072 872

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર

angelacademy.co.in

Index ક્રમ

પ્રકરર્

પાના નંબર

1.

રોમન અંક

3

2.

દદિા-અંતર

6

3.

પદાન ંુ ક્રમ ગોઠવર્ી

8

4.

કેલેન્સડર

9

5.

િબ્દ(spelling) કસોટી

11

6.

લોહીનો સંબધ ં

12

Coding-decoding

14

8.

અક્ષર શ્રેર્ી

15

9.

અંક શ્રેર્ી

16

10.

સમસંબધ ં

17

11.

તાદકિક પ્રશ્નો

19

12.

દપકર્ પ્રશતબબિંબ

20

13.

ઘદડયાળ

21

14.

આકૃશત આધારીત પ્રશ્નો

22

15.

લપ્ુ ત સંખ્યા િોધો

22

7.

સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક) 2

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ મો.7575 072 872

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર

angelacademy.co.in

રોમન અંક 

આપર્ે ગુજરાતીમાં અંક આ પ્રમાર્ે લખતા હોઈએ : ૧,૨,૩,૪,૫,૬,૭,૮,૯,૧૦,...



જ્યારે અંગ્રેજીમાં અંક આ પ્રમાર્ે લખતા હોઈએ : 1,2,3,4,5,6,7,8,9,10,...



અંહી 1 થી 9 અને 0 નો ઉપયોગ કરીને અસંખ્ય સંખ્યાઓ લખી િકાય છે .



કોઈ એક સંખ્યા ગમે તેટલી વાર ઉપયોગમાં લઈ િકાય છે . દા.ત. 11,11,111 /- માં આપર્ે 1 નો ઉપયોગ 7 વખત કયો.



આ રીતે રોમન દે િની પોતાની ભાષા છે જેમાં કે ટલાક શનયમછે , જે આપર્ે યાદ રાખવા પડિે.

રોમનમાં

1 = I, 5 = V, 10 = X, 50 =L,100 = C, 500 = D, 1000 = M, [IVX ફાઈલને LCD માં ઓપન કરતા બચત્ર મોટંુ (M) દે ખાય]

શનયમ : I) કોઈ પર્ રોમન અંક સળં ગ ત્રર્ થી વધારે વખત એક સાથે આવી િકે નદહ. [IIII, VVVVV, XXXXX આવી રીતે લખી િકાય નદહ.] II) કોઈ સંખ્યામાં બીજી સંખ્યા ઉમેરવા માટે જમર્ી બાજુએ લખવી. III) કોઈ સંખ્યા માંથી બીજી સંખ્યા બાદ કરવા માટે ડાબી બાજુએ લખવી.

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31. 32. 33. 34. 35. 36. 37. 38. 39. 40. 41. 42. 43. 44. 45. 46. 47. 48. 49.

I. II. III. IV. V. VI. VII. VIII. IX. X. XI. XII. XIII. XIV. XV. XVI. XVII. XVIII. XIX. XX. XXI. XXII. XXIII. XXIV. XXV. XXVI. XXVII. XXVIII. XXIX. XXX. XXXI. XXXII. XXXIII. XXXIV. XXXV. XXXVI. XXXVII. XXXVIII. XXXIX. XL. XLI. XLII. XLIII. XLIV. XLV. XLVI. XLVII. XLVIII. XLIX.

50. 51. 52. 53. 54. 55. 56. 57. 58. 59. 60. 61. 62. 63. 64. 65. 66. 67. 68. 69. 70. 71. 72. 73. 74. 75. 76. 77. 78. 79. 80. 81. 82. 83. 84. 85. 86. 87. 88. 89. 90. 91. 92. 93. 94. 95. 96. 97. 98.

L. LI. LII. LIII. LIV. LV. LVI. LVII. LVIII. LIX. LX. LXI. LXII. LXIII. LXIV. LXV. LXVI. LXVII. LXVIII. LXIX. LXX. LXXI. LXXII. LXXIII. LXXIV. LXXV. LXXVI. LXXVII. LXXVIII. LXXIX. LXXX. LXXXI. LXXXII. LXXXIII. LXXXIV. LXXXV. LXXXVI. LXXXVII. LXXXVIII. LXXXIX. XC. XCI. XCII. XCIII. XCIV. XCV. XCVI. XCVII. XCVIII.

99. 100. 101. 102. 103. 104. 105. 106. 107. 108. 109. 110. 111. 112. 113. 114. 115. 116. 117. 118. 119. 120. 121. 122. 123. 124. 125. 126. 127. 128. 129. 130. 131. 132. 133. 134. 135. 136. 137. 138. 139. 140. 141. 142. 143. 144. 145. 146. 147.

XCIX. C. CI. CII. CIII. CIV. CV. CVI. CVII. CVIII. CIX. CX. CXI. CXII. CXIII. CXIV. CXV. CXVI. CXVII. CXVIII. CXIX. CXX. CXXI. CXXII. CXXIII. CXXIV. CXXV. CXXVI. CXXVII. CXXVIII. CXXIX. CXXX. CXXXI. CXXXII. CXXXIII. CXXXIV. CXXXV. CXXXVI. CXXXVII. CXXXVIII. CXXXIX. CXL. CXLI. CXLII. CXLIII. CXLIV. CXLV. CXLVI. CXLVII.

148. 149. 150. 151. 152. 153. 154. 155. 156. 157. 158. 159. 160. 161. 162. 163. 164. 165. 166. 167. 168. 169. 170. 171. 172. 173. 174. 175. 176. 177. 178. 179. 180. 181. 182. 183. 184. 185. 186. 187. 188. 189. 190. 191. 192. 193. 194. 195. 196.

CXLVIII. CXLIX. CL. CLI. CLII. CLIII. CLIV. CLV. CLVI. CLVII. CLVIII. CLIX. CLX. CLXI. CLXII. CLXIII. CLXIV. CLXV. CLXVI. CLXVII. CLXVIII. CLXIX. CLXX. CLXXI. CLXXII. CLXXIII. CLXXIV. CLXXV. CLXXVI. CLXXVII. CLXXVIII. CLXXIX. CLXXX. CLXXXI. CLXXXII. CLXXXIII. CLXXXIV. CLXXXV. CLXXXVI. CLXXXVII. CLXXXVIII. CLXXXIX. CXC. CXCI. CXCII. CXCIII. CXCIV. CXCV. CXCVI.

197. 198. 199. 200. 201. 202. 203. 204. 205. 206. 207. 208. 209. 210. 211. 212. 213. 214. 215. 216. 217. 218. 219. 220. 221. 222. 223. 224. 225. 226. 227. 228. 229. 230. 231. 232. 233. 234. 235. 236. 237. 238. 239. 240. 241. 242. 243. 244. 245.

CXCVII. CXCVIII. CXCIX. CC. CCI. CCII. CCIII. CCIV. CCV. CCVI. CCVII. CCVIII. CCIX. CCX. CCXI. CCXII. CCXIII. CCXIV. CCXV. CCXVI. CCXVII. CCXVIII. CCXIX. CCXX. CCXXI. CCXXII. CCXXIII. CCXXIV. CCXXV. CCXXVI. CCXXVII. CCXXVIII. CCXXIX. CCXXX. CCXXXI. CCXXXII. CCXXXIII. CCXXXIV. CCXXXV. CCXXXVI. CCXXXVII. CCXXXVIII. CCXXXIX. CCXL. CCXLI. CCXLII. CCXLIII. CCXLIV. CCXLV.

સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક) 3

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ મો.7575 072 872

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

246. 247. 248. 249. 250.

CCXLVI. CCXLVII. CCXLVIII. CCXLIX. CCL.

251. 252. 253. 254. 255. 256. 257. 258. 259. 260. 261. 262. 263. 264. 265. 266. 267. 268. 269. 270. 271. 272. 273. 274. 275. 276. 277. 278. 279. 280. 281. 282. 283. 284. 285. 286. 287. 288. 289. 290. 291. 292. 293. 294. 295. 296. 297. 298. 299. 300. 301. 302. 303. 304. 305. 306. 307. 308. 309. 310. 311. 312. 313. 314. 315. 316. 317. 318. 319. 320. 321.

CCLI. CCLII. CCLIII. CCLIV. CCLV. CCLVI. CCLVII. CCLVIII. CCLIX. CCLX. CCLXI. CCLXII. CCLXIII. CCLXIV. CCLXV. CCLXVI. CCLXVII. CCLXVIII. CCLXIX. CCLXX. CCLXXI. CCLXXII. CCLXXIII. CCLXXIV. CCLXXV. CCLXXVI. CCLXXVII. CCLXXVIII. CCLXXIX. CCLXXX. CCLXXXI. CCLXXXII. CCLXXXIII. CCLXXXIV. CCLXXXV. CCLXXXVI. CCLXXXVII. CCLXXXVIII. CCLXXXIX. CCXC. CCXCI. CCXCII. CCXCIII. CCXCIV. CCXCV. CCXCVI. CCXCVII. CCXCVIII. CCXCIX. CCC. CCCI. CCCII. CCCIII. CCCIV. CCCV. CCCVI. CCCVII. CCCVIII. CCCIX. CCCX. CCCXI. CCCXII. CCCXIII. CCCXIV. CCCXV. CCCXVI. CCCXVII. CCCXVIII. CCCXIX. CCCXX. CCCXXI.

322. 323. 324. 325. 326. 327. 328. 329. 330. 331. 332. 333. 334. 335. 336. 337. 338. 339. 340. 341. 342. 343. 344. 345. 346. 347. 348. 349. 350. 351. 352. 353. 354. 355. 356. 357. 358. 359. 360. 361. 362. 363. 364. 365. 366. 367. 368. 369. 370. 371. 372. 373. 374. 375. 376. 377. 378. 379. 380. 381. 382. 383. 384. 385. 386. 387. 388. 389. 390. 391. 392. 393. 394. 395. 396. 397. 398.

CCCXXII. CCCXXIII. CCCXXIV. CCCXXV. CCCXXVI. CCCXXVII. CCCXXVIII. CCCXXIX. CCCXXX. CCCXXXI. CCCXXXII. CCCXXXIII. CCCXXXIV. CCCXXXV. CCCXXXVI. CCCXXXVII. CCCXXXVIII. CCCXXXIX. CCCXL. CCCXLI. CCCXLII. CCCXLIII. CCCXLIV. CCCXLV. CCCXLVI. CCCXLVII. CCCXLVIII. CCCXLIX. CCCL. CCCLI. CCCLII. CCCLIII. CCCLIV. CCCLV. CCCLVI. CCCLVII. CCCLVIII. CCCLIX. CCCLX. CCCLXI. CCCLXII. CCCLXIII. CCCLXIV. CCCLXV. CCCLXVI. CCCLXVII. CCCLXVIII. CCCLXIX. CCCLXX. CCCLXXI. CCCLXXII. CCCLXXIII. CCCLXXIV. CCCLXXV. CCCLXXVI. CCCLXXVII. CCCLXXVIII. CCCLXXIX. CCCLXXX. CCCLXXXI. CCCLXXXII. CCCLXXXIII. CCCLXXXIV. CCCLXXXV. CCCLXXXVI. CCCLXXXVII. CCCLXXXVIII. CCCLXXXIX. CCCXC. CCCXCI. CCCXCII. CCCXCIII. CCCXCIV. CCCXCV. CCCXCVI. CCCXCVII. CCCXCVIII.

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર 399. 400. 401. 402. 403. 404. 405. 406. 407. 408. 409. 410. 411. 412. 413. 414. 415. 416. 417. 418. 419. 420. 421. 422. 423. 424. 425. 426. 427. 428. 429. 430. 431. 432. 433. 434. 435. 436. 437. 438. 439. 440. 441. 442. 443. 444. 445. 446. 447. 448. 449. 450. 451. 452. 453. 454. 455. 456. 457. 458. 459. 460. 461. 462. 463. 464. 465. 466. 467. 468. 469. 470. 471. 472. 473. 474. 475.

CCCXCIX. CD. CDI. CDII. CDIII. CDIV. CDV. CDVI. CDVII. CDVIII. CDIX. CDX. CDXI. CDXII. CDXIII. CDXIV. CDXV. CDXVI. CDXVII. CDXVIII. CDXIX. CDXX. CDXXI. CDXXII. CDXXIII. CDXXIV. CDXXV. CDXXVI. CDXXVII. CDXXVIII. CDXXIX. CDXXX. CDXXXI. CDXXXII. CDXXXIII. CDXXXIV. CDXXXV. CDXXXVI. CDXXXVII. CDXXXVIII. CDXXXIX. CDXL. CDXLI. CDXLII. CDXLIII. CDXLIV. CDXLV. CDXLVI. CDXLVII. CDXLVIII. CDXLIX. CDL. CDLI. CDLII. CDLIII. CDLIV. CDLV. CDLVI. CDLVII. CDLVIII. CDLIX. CDLX. CDLXI. CDLXII. CDLXIII. CDLXIV. CDLXV. CDLXVI. CDLXVII. CDLXVIII. CDLXIX. CDLXX. CDLXXI. CDLXXII. CDLXXIII. CDLXXIV. CDLXXV.

476. 477. 478. 479. 480. 481. 482. 483. 484. 485. 486. 487. 488. 489. 490. 491. 492. 493. 494. 495. 496. 497. 498. 499. 500. 501. 502. 503. 504. 505. 506. 507. 508. 509. 510. 511. 512. 513. 514. 515. 516. 517. 518. 519. 520. 521. 522. 523. 524. 525. 526. 527. 528. 529. 530. 531. 532. 533. 534. 535. 536. 537. 538. 539. 540. 541. 542. 543. 544. 545. 546. 547. 548. 549. 550. 551. 552.

CDLXXVI. CDLXXVII. CDLXXVIII. CDLXXIX. CDLXXX. CDLXXXI. CDLXXXII. CDLXXXIII. CDLXXXIV. CDLXXXV. CDLXXXVI. CDLXXXVII. CDLXXXVIII. CDLXXXIX. CDXC. CDXCI. CDXCII. CDXCIII. CDXCIV. CDXCV. CDXCVI. CDXCVII. CDXCVIII. CDXCIX. D. DI. DII. DIII. DIV. DV. DVI. DVII. DVIII. DIX. DX. DXI. DXII. DXIII. DXIV. DXV. DXVI. DXVII. DXVIII. DXIX. DXX. DXXI. DXXII. DXXIII. DXXIV. DXXV. DXXVI. DXXVII. DXXVIII. DXXIX. DXXX. DXXXI. DXXXII. DXXXIII. DXXXIV. DXXXV. DXXXVI. DXXXVII. DXXXVIII. DXXXIX. DXL. DXLI. DXLII. DXLIII. DXLIV. DXLV. DXLVI. DXLVII. DXLVIII. DXLIX. DL. DLI. DLII.

angelacademy.co.in 553. 554. 555. 556. 557. 558. 559. 560. 561. 562. 563. 564. 565. 566. 567. 568. 569. 570. 571. 572. 573. 574. 575. 576. 577. 578. 579. 580. 581. 582. 583. 584. 585. 586. 587. 588. 589. 590. 591. 592. 593. 594. 595. 596. 597. 598. 599. 600. 601. 602. 603. 604. 605. 606. 607. 608. 609. 610. 611. 612. 613. 614. 615. 616. 617. 618. 619. 620. 621. 622. 623. 624. 625. 626. 627. 628. 629.

DLIII. DLIV. DLV. DLVI. DLVII. DLVIII. DLIX. DLX. DLXI. DLXII. DLXIII. DLXIV. DLXV. DLXVI. DLXVII. DLXVIII. DLXIX. DLXX. DLXXI. DLXXII. DLXXIII. DLXXIV. DLXXV. DLXXVI. DLXXVII. DLXXVIII. DLXXIX. DLXXX. DLXXXI. DLXXXII. DLXXXIII. DLXXXIV. DLXXXV. DLXXXVI. DLXXXVII. DLXXXVIII. DLXXXIX. DXC. DXCI. DXCII. DXCIII. DXCIV. DXCV. DXCVI. DXCVII. DXCVIII. DXCIX. DC. DCI. DCII. DCIII. DCIV. DCV. DCVI. DCVII. DCVIII. DCIX. DCX. DCXI. DCXII. DCXIII. DCXIV. DCXV. DCXVI. DCXVII. DCXVIII. DCXIX. DCXX. DCXXI. DCXXII. DCXXIII. DCXXIV. DCXXV. DCXXVI. DCXXVII. DCXXVIII. DCXXIX.

સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક) 4

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ મો.7575 072 872

630. 631. 632. 633. 634. 635. 636. 637. 638. 639. 640. 641. 642. 643. 644. 645. 646. 647. 648. 649. 650. 651. 652. 653. 654. 655. 656. 657. 658. 659. 660. 661. 662. 663. 664. 665. 666. 667. 668. 669. 670. 671. 672. 673. 674. 675. 676. 677. 678. 679. 680. 681. 682. 683. 684. 685. 686. 687. 688. 689. 690. 691. 692. 693. 694. 695. 696. 697. 698. 699. 700. 701. 702. 703. 704. 705. 706.

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

DCXXX. DCXXXI. DCXXXII. DCXXXIII. DCXXXIV. DCXXXV. DCXXXVI. DCXXXVII. DCXXXVIII. DCXXXIX. DCXL. DCXLI. DCXLII. DCXLIII. DCXLIV. DCXLV. DCXLVI. DCXLVII. DCXLVIII. DCXLIX. DCL. DCLI. DCLII. DCLIII. DCLIV. DCLV. DCLVI. DCLVII. DCLVIII. DCLIX. DCLX. DCLXI. DCLXII. DCLXIII. DCLXIV. DCLXV. DCLXVI. DCLXVII. DCLXVIII. DCLXIX. DCLXX. DCLXXI. DCLXXII. DCLXXIII. DCLXXIV. DCLXXV. DCLXXVI. DCLXXVII. DCLXXVIII. DCLXXIX. DCLXXX. DCLXXXI. DCLXXXII. DCLXXXIII. DCLXXXIV. DCLXXXV. DCLXXXVI. DCLXXXVII. DCLXXXVIII. DCLXXXIX. DCXC. DCXCI. DCXCII. DCXCIII. DCXCIV. DCXCV. DCXCVI. DCXCVII. DCXCVIII. DCXCIX. DCC. DCCI. DCCII. DCCIII. DCCIV. DCCV. DCCVI.

707. 708. 709. 710. 711. 712. 713. 714. 715. 716. 717. 718. 719. 720. 721. 722. 723. 724. 725. 726. 727. 728. 729. 730. 731. 732. 733. 734. 735. 736. 737. 738. 739. 740. 741. 742. 743. 744. 745. 746. 747. 748. 749. 750. 751. 752. 753. 754. 755. 756. 757. 758. 759. 760. 761. 762. 763. 764. 765. 766. 767. 768. 769. 770. 771. 772. 773. 774. 775. 776. 777. 778. 779. 780. 781. 782. 783.

DCCVII. DCCVIII. DCCIX. DCCX. DCCXI. DCCXII. DCCXIII. DCCXIV. DCCXV. DCCXVI. DCCXVII. DCCXVIII. DCCXIX. DCCXX. DCCXXI. DCCXXII. DCCXXIII. DCCXXIV. DCCXXV. DCCXXVI. DCCXXVII. DCCXXVIII. DCCXXIX. DCCXXX. DCCXXXI. DCCXXXII. DCCXXXIII. DCCXXXIV. DCCXXXV. DCCXXXVI. DCCXXXVII. DCCXXXVIII. DCCXXXIX. DCCXL. DCCXLI. DCCXLII. DCCXLIII. DCCXLIV. DCCXLV. DCCXLVI. DCCXLVII. DCCXLVIII. DCCXLIX. DCCL. DCCLI. DCCLII. DCCLIII. DCCLIV. DCCLV. DCCLVI. DCCLVII. DCCLVIII. DCCLIX. DCCLX. DCCLXI. DCCLXII. DCCLXIII. DCCLXIV. DCCLXV. DCCLXVI. DCCLXVII. DCCLXVIII. DCCLXIX. DCCLXX. DCCLXXI. DCCLXXII. DCCLXXIII. DCCLXXIV. DCCLXXV. DCCLXXVI. DCCLXXVII. DCCLXXVIII. DCCLXXIX. DCCLXXX. DCCLXXXI. DCCLXXXII. DCCLXXXIII.

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર 784. 785. 786. 787. 788. 789. 790. 791. 792. 793. 794. 795. 796. 797. 798. 799. 800. 801. 802. 803. 804. 805. 806. 807. 808. 809. 810. 811. 812. 813. 814. 815. 816. 817. 818. 819. 820. 821. 822. 823. 824. 825. 826. 827. 828. 829. 830. 831. 832. 833. 834. 835. 836. 837. 838. 839. 840. 841. 842. 843. 844. 845. 846. 847. 848. 849. 850. 851. 852. 853. 854. 855. 856. 857. 858. 859. 860.

DCCLXXXIV. DCCLXXXV. DCCLXXXVI. DCCLXXXVII. DCCLXXXVIII. DCCLXXXIX. DCCXC. DCCXCI. DCCXCII. DCCXCIII. DCCXCIV. DCCXCV. DCCXCVI. DCCXCVII. DCCXCVIII. DCCXCIX. DCCC. DCCCI. DCCCII. DCCCIII. DCCCIV. DCCCV. DCCCVI. DCCCVII. DCCCVIII. DCCCIX. DCCCX. DCCCXI. DCCCXII. DCCCXIII. DCCCXIV. DCCCXV. DCCCXVI. DCCCXVII. DCCCXVIII. DCCCXIX. DCCCXX. DCCCXXI. DCCCXXII. DCCCXXIII. DCCCXXIV. DCCCXXV. DCCCXXVI. DCCCXXVII. DCCCXXVIII. DCCCXXIX. DCCCXXX. DCCCXXXI. DCCCXXXII. DCCCXXXIII. DCCCXXXIV. DCCCXXXV. DCCCXXXVI. DCCCXXXVII. DCCCXXXVIII. DCCCXXXIX. DCCCXL. DCCCXLI. DCCCXLII. DCCCXLIII. DCCCXLIV. DCCCXLV. DCCCXLVI. DCCCXLVII. DCCCXLVIII. DCCCXLIX. DCCCL. DCCCLI. DCCCLII. DCCCLIII. DCCCLIV. DCCCLV. DCCCLVI. DCCCLVII. DCCCLVIII. DCCCLIX. DCCCLX.

861. 862. 863. 864. 865. 866. 867. 868. 869. 870. 871. 872. 873. 874. 875. 876. 877. 878. 879. 880. 881. 882. 883. 884. 885. 886. 887. 888. 889. 890. 891. 892. 893. 894. 895. 896. 897. 898. 899. 900. 901. 902. 903. 904. 905. 906. 907. 908. 909. 910. 911. 912. 913. 914. 915. 916. 917. 918. 919. 920. 921. 922. 923. 924. 925. 926. 927. 928. 929. 930. 931. 932. 933. 934. 935. 936. 937.

DCCCLXI. DCCCLXII. DCCCLXIII. DCCCLXIV. DCCCLXV. DCCCLXVI. DCCCLXVII. DCCCLXVIII. DCCCLXIX. DCCCLXX. DCCCLXXI. DCCCLXXII. DCCCLXXIII. DCCCLXXIV. DCCCLXXV. DCCCLXXVI. DCCCLXXVII. DCCCLXXVIII. DCCCLXXIX. DCCCLXXX. DCCCLXXXI. DCCCLXXXII. DCCCLXXXIII. DCCCLXXXIV. DCCCLXXXV. DCCCLXXXVI. DCCCLXXXVII. DCCCLXXXVIII. DCCCLXXXIX. DCCCXC. DCCCXCI. DCCCXCII. DCCCXCIII. DCCCXCIV. DCCCXCV. DCCCXCVI. DCCCXCVII. DCCCXCVIII. DCCCXCIX. CM. CMI. CMII. CMIII. CMIV. CMV. CMVI. CMVII. CMVIII. CMIX. CMX. CMXI. CMXII. CMXIII. CMXIV. CMXV. CMXVI. CMXVII. CMXVIII. CMXIX. CMXX. CMXXI. CMXXII. CMXXIII. CMXXIV. CMXXV. CMXXVI. CMXXVII. CMXXVIII. CMXXIX. CMXXX. CMXXXI. CMXXXII. CMXXXIII. CMXXXIV. CMXXXV. CMXXXVI. CMXXXVII.

angelacademy.co.in 938. 939. 940. 941. 942. 943. 944. 945. 946. 947. 948. 949. 950. 951. 952. 953. 954. 955. 956. 957. 958. 959. 960. 961. 962. 963. 964. 965. 966. 967. 968. 969. 970. 971. 972. 973. 974. 975. 976. 977. 978. 979. 980. 981. 982. 983. 984. 985. 986. 987. 988. 989. 990. 991. 992. 993. 994. 995. 996. 997. 998. 999. 1000. 1001. 1002. 1003. 1004. 1005. 1006. 1007. 1008. 1009. 1010.

CMXXXVIII. CMXXXIX. CMXL. CMXLI. CMXLII. CMXLIII. CMXLIV. CMXLV. CMXLVI. CMXLVII. CMXLVIII. CMXLIX. CML. CMLI. CMLII. CMLIII. CMLIV. CMLV. CMLVI. CMLVII. CMLVIII. CMLIX. CMLX. CMLXI. CMLXII. CMLXIII. CMLXIV. CMLXV. CMLXVI. CMLXVII. CMLXVIII. CMLXIX. CMLXX. CMLXXI. CMLXXII. CMLXXIII. CMLXXIV. CMLXXV. CMLXXVI. CMLXXVII. CMLXXVIII. CMLXXIX. CMLXXX. CMLXXXI. CMLXXXII. CMLXXXIII. CMLXXXIV. CMLXXXV. CMLXXXVI. CMLXXXVII. CMLXXXVIII. CMLXXXIX. CMXC. CMXCI. CMXCII. CMXCIII. CMXCIV. CMXCV. CMXCVI. CMXCVII. CMXCVIII. CMXCIX. M. MI. MII. MIII. MIV. MV. MVI. MVII. MVIII. MIX. MX.

સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક) 5

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ મો.7575 072 872

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર

angelacademy.co.in

દદિા-અંતર 

આ પ્રકારના દાખલામાં ભ ૂલ પડવાની સંભાવના સૌથી વધારે રહેલી હોય છે , કારર્ કે તેમા ચારે ય option દદિા/ખુર્ાના હોય તમારો જવાબ સાચો પડે તે માટે ચોક્કક્કસાઈ રાખવી ખુબ જ જરૂરી છે .



ચાર દદિા – પ ૂવક , પશિમ, ઉત્તર અને દબક્ષર્.



ચાર ખુર્ા – ઈિાન, અગ્નન, નૈર્કત્ય અને વાયવ્ય.



આકૃશત :

1

સામત પ્ર્થાન બબિંદુથી ચાલવાની િરૂયાત કરે છે . તે 3 દકમી પશિમ માં ચાલે છે . પછી તે

ઉત્તર

પોતાની જમર્ી તરફ વળી 3 દકમી ચાલે છે . તો તેન ંુ મુખ કઈ દદિામાં હિે ? (A) પ ૂવક 2

(B) ઉત્તર

(C) પશિમ

(D)દબક્ષર્

શ્યામ તેના ઘરે થી શનકળી દબક્ષર્માં 5 દકમી ચાલે છે . તે ડાબી બાજુ વળી 2 દકમી ચાલે છે . તે

2 દકમી

પછી ઉત્તર તરફ વળીબીજા 5 દકમી ચાલે છે . તો હવે તે પોતાના ઘરથી કે ટલે દૂ ર હિે ? (A) 12 દકમી 3

(B) 2 દકમી

(C) 5 દકમી

(D) 0 દકમી

શવરમ 17 દકમી પ ૂવકમાં ચાલે છે . ત્યાર બાદ ડાબી બાજુ વળી 15 દકમી ચાલે છે . ફરીથી ડાબી

15 દકમી

બાજુ વળી 17 દકમી ચાલે છે . તો પ્ર્થાન બબિંદુથી તે કે ટલો દૂ ર હોય ? (A) 17 દકમી 4

(B) 15 દકમી

(C) 2 દકમી

(D) 32 દકમી

એક માર્સ પ ૂવકમાં 6 મીટર ગયો, ત્યારબાદ તે દબક્ષર્માં 8 મીટર ચાલ્યો. હવે તે તેના

10 મીટર

ચાલવાના ્થળથી કે ટલા મીટર દૂ ર હિે ? (A)10 મીટર 5

(B) ૨ મીટર

(C)8 મીટર

(D) 14 મીટર

એક વ્યગ્ક્કત દબક્ષર્માં ૩ દકમી ચાલે છે . ત્યારબાદ પ ૂવક તરફ વળી 4 દકમી ચાલે છે . હવે

5 દકમી

વ્યગ્ક્કત તેના ચાલવાના ્થળથી કે ટલા દકમી દૂ ર હિે ? (A) 7 દકમી 6

(B) 1 દકમી

(C) 12 દકમી

(D)5 દકમી

કશપલભાઈ પશિમ દદિા તરફ મોં રાખીને ઉભો છે . તે 45 અંિના ખ ૂર્ે ઘદડયાળની દદિામાં

પશિમ- દબક્ષર્

ફરે છે . ફરી પાછો એ જ દદિામાં 180 અંિના ખ ૂર્ે ફરે છે . ત્યારબાદએ તે ઘદડયાળના કાંટાની શવરુદ્ધ દદિામાં 270 અંિના ખ ૂર્ે ફરે છે , તો હવે તે કઈ દદિા તરફ મોં રાખીને ઉભો હિે ? (A)પ ૂવક – ઉત્તર

(B) પશિમ-

(C) પશિમ

(D) પશિમ- દબક્ષર્

ઉત્તર 7

સામતનું મુખ ઉત્તર-પશિમ દદિામાં છે . તે ઘદડયાળની દદિામાં 90 અંિ ફરે છે . ત્યારબાદ

દબક્ષર્-પ ૂવક

180 અંિ ઘદડયાળના કાંટાની શવરુદ્ધ દદિામાં ફરે છે . ત્યારબાદ છે લ્લે આ જ દદિામાં 90 અંિ ફરે છે . તો હવે તેન ંુ મુખ કઈ દદિામાં હિે ? (A) દબક્ષર્

(B) પશિમ-

(C) દબક્ષર્-પ ૂવક

(D) ઉત્તર

દબક્ષર્ 8

એક વ્યગ્ક્કતએ કોઈ ્થળે થી ચાલવાનું િરૂ કર્ુ.ું તે 12 દકમી ઉત્તરમાં ગયો. ત્યાંથી ડાબી બાજુ

5 દકમી

ફયો. થોડો સમય ચાલ્યા બાદ તે અટકી ગયો. તે પ્રારં બભક ્થળે થી 13 દકમી દૂ ર હતો. તે ઉત્તર તરફથી ફયાક બાદ કે ટલા દકમી ચાલ્યો ? (A) 2 દકમી 9

(B)7 દકમી

(C) 1 દકમી

(D) 5 દકમી

એક િાળાનો બસ ડ્રાઈવર િાળાની ઉત્તર તરફ 2 દકમી જઈને ડાબી બાજુ વળી જાય છે . 5

5 દકમી ઉત્તર

સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક) 6

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ મો.7575 072 872

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર

angelacademy.co.in

દકમી જઈને તે ફરીથી ડાબી બાજુ વળીને 8 દકમી જાયછે . ત્યારબાદ દાબી બાજુ વળીને 5 દકમી જાય છે . અંતમાં તે ડાબી બાજુ વળી 1 દકમી જાય છે અને ત્યાં ઉભો રહે છે . તેને ફરી ્કૂલે જવામાં કે ટલુ અંતર કાપવું પડિે અને કઈ દદિામાં જવું પડિે ? (A)3 દકમી

(B)7 દકમી પ ૂવક

ઉત્તર 10

(C) 6 દકમી

(D) 5 દકમી ઉત્તર

બબક્ષર્ િગ્ક્કતદાન દબક્ષર્ તરફ 30 મીટર ચાલ્યા પછી ડાબી બાજુ વળીને 15 મીટર ચાલ્યો. ત્યાર

60 મીટર

બાદ તે જમર્ી બાજુ વળ્યો અને 15 મીટર ચાલ્યો, તો તેર્ે કુ લ કે ટલુ અંતર કાપ્ર્ું હિે ? (A)95 મીટર 11

(B)50 મીટર

(C)70 મીટર

(D) 60 મીટર

જો હું પ ૂવક તરફ મુખ રાખી ઊભેલો છં. અને 100 ઘદડયાળની દદિામાં અને 145 દડગ્રી

પ ૂવક-ઉત્તર

ઘદડયાળની શવરુદ્ધ દદિામાં ફરૂં તો હવે કઈ દદિામાં હોઈિ? (A) પ ૂવક 12

(B) પ ૂવક-ઉત્તર

(C) ઉત્તર

(D) દબક્ષર્-પશિમ

એક માર્સ પ્ર્થાન બબિંદુથી ઉત્તર તરફ 2 દકમી. ચાલે છે . ત્યારબાદ તે જમર્ી બાજુ ફરી 3

ઉત્તર

દકમી. ચાલે છે . પછી તે ડાબી બાજુ ફરી 2 દકમી. ચાલે છે . હવે તેન ંુ મુખ કઈ દદિામાં હિે? (A) પ ૂવક 13

(B) પશિમ

(C) દબક્ષર્

(D) ઉત્તર

ડૉ. રશવ પ ૂવક દદિા સીધી દદિામાં 75 મીટર ચાલે છે . ત્યાર બાદ ડાબી બાજુ ફરી 25 મી.

35 મી.

સીધી દદિામાં ચાલે છે . ફરી ડાબી બાજુ વલી 40 મી સીધી દદિામાં અંતર કાપે છે , ત્યારબાદ ડાબી બાજુ ફરી 25 મી. નું અંતર કાપે છે . તો પ્ર્થાનબબિંદુથી તે કે ટલા મીટર દૂ ર હોય? . (A) 35 મી. 14

(B) 50 મી.

(C) 40 મી.

(D) 115 મી.

રાહુલ પશિમ તરફ 14 મીટર ચાલે છે . ત્યાર બાદ તેની જમર્ી તરફ ફરી 14 મીટર ચાલે છે .

24

ફરી તે ડાબી તરફ વળી 10 મી. ચાલે છે . ફરીથી તે ડાબી તરફ વળી 14 મી. ચાલે છે . તોતેના પ્ર્થાનબબિંદુ અને હાલની ગ્્થશત વચ્ચેન ંુ ટૂંકામાં ટૂંકંુ અંતર કે ટલુ?ં (A) 38 15

(B) 22

(C) 24

(D) 10

નયન એક નદીના દકનારે પીઠ ફેરવીને ઊભો છે . નદીના પાર્ીમાં ્વતંત્ર રીતે તરતો પદાથક

ઉત્તર

તેની ડાબીથી જમર્ી બાજુ તરફ જાય છે . નદી પશિમથી સ ૂયક તરફ વહે છે . તો નયનનું મુખ કઈ દદિા તરફ હિે? (A) ઉત્તર 16

(B) દબક્ષર્

(C) પ ૂવક

(D) પશિમ

એક સ ૂયોદયે ગોપાલ એક થાંભલા તરફ મુખ રાખી ઊભો છે થાંભલાનો પડછાયો સંપ ૂર્ક તેની

દબક્ષર્

જમર્ી બાજુ પડે છે તો ગોપાલ કઈ દદિામાં ઊભો હોય ? (A) પ ૂવક 17

(B) દબક્ષર્

(C) માદહતી અધ ૂરી

(D) એક પર્ નહીં

હું મારા ઘરે થી વાયવ્ય દદિામાં ૩૦ મીટર ચાલ્યો અને પછી નૈર્ત્ય દદિામાં ગયો હવે હુ

અગ્નન

મારા ઘર તરફ ફયો. તો હવે હું કઈ દદિામાં જઈ રહ્યો છં ? (A) ઈિાન 18

(B) નૈર્ત્ય

(C) અગ્નન

(D) વાયવ્ય

“પીછે મ ૂડેગા...... પીછે મ ૂડ ” – આ પોઝીિનમાં આવતી વ્યગ્ક્કત કે ટલા અંિનો ખ ૂર્ો ફરે ?

(A) 90

(B) 180

(C) 60

180

(D) 270

વીરમ ૧૦ મીટર પશિમ તરફ ચાલે છે ત્યાર બાદ તે ડાબી તરફ વળે છે અને ૧૦ મી ચાલે છે ફરી તે 19

દબક્ષર્ – પ ૂવક

ડાબી બાજુ વળી ૧૦ મી ચાલે છે ત્યાર બાદ તે ૪૫ દડગ્રી જમર્ી બાજુ ફરી સીધો ચાલવા માંડે છે તો હવે તે કઈ દદિામાં હોય ? (A) પશિમ

(B) દબક્ષર્

(C) દબક્ષર્ –

(D) દબક્ષર્ – પ ૂવક

પશિમ 20

શનશતન ૧૭ દકમી પ ૂવકમાં ચાલે છે ત્યારબાદ ડાબી બાજુ વળી ૧૫ દકમી ચાલે છે ફરીથી ડાબી

૦ દકમી

બાજુ તરફ વળી ૧૭ દકમી ચાલે છે ,ત્યારબાદ ફરી ડબી બાજુ વળી ૧૫ દકમી ચાલે છે . તો પ્ર્થાન બબિંદથી તે કે ટલો દૂ ર હોય ? (A) ૨ દકમી

(B) ૬૪ દકમી

(C) ૦ દકમી

(D) ૩૨ દકમી

સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક) 7

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

મો.7575 072 872

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર

angelacademy.co.in

પદાન ંુ ક્રમ ગોઠવર્ી 

કુ લ = આગળથી ક્રમ + પાછળથી ક્રમ ─ 1 (જ્યારે રકમમાં ‘થી’ આપેલ હોય ત્યારે આ સુત્ર વાપરવુ)ં



કુ લ = આગળથી ક્રમ + પાછળથી ક્રમ + 1 (જ્યારે રકમમાં ‘થી’ આપેલ ન હોય ત્યારે આ સુત્ર વાપરવુ)ં



કુ લ =

2 × આપેલ રકમ ─ 1

(જ્યારે કોઈનું ્થાન બન્ને બાજુથી સરખુ આપ્ર્ું હોય ત્યારે )

આગળ-પાછળ ના ્થાને ઉપર- નીચે, ડાબી-જમર્ી, િરૂયાત-છે લ્લે 1

રાહુલનો એક હરોળમાં આગળથી ક્રમ 7 મો અને પાછળથી ક્રમ 17 મો છે . તો હરોળમાં કુ લ કેટલા બાળકો હિે ?

(A) 34 2

(B) ૨3

(C) 10

(D) 24

200 ખેલાડીઓ સીધી લાઈનમાં કોહલી ડાબી બાજુએથી 18માં ક્રમે છે તો જમર્ી બાજુથી તેન ંુ ્થાન કેટલામું છે ?

(A) 184 3

જેવા િબ્દ વપરાય છે .

(B) 182

(C) 185

(D) 183

એક ટુકડીમાં દદલીપની આગળ 15 માર્સો ચાલે છે . અને પાછળ 11 માર્સો ચાલે છે તો આ ટુકડીમાં માર્સોની કુ લ સંખ્યા કેટલી હિે ?

(A) 28 4

(C) 26

(D) 27

વ ૃક્ષોની હરોળમાં એક વ ૃક્ષ ડાબી બાજુથી 7મું છે અને જમર્ી બાજુથી 14મું છે . તો હરોળમાં કેટલા વ ૃક્ષો હિે ?

(A) 18 5

(B) 25

(B) 19

(C) 20

(D) 21

એક પરીક્ષામાં સફળ થયેલા શનશતન ગઢવીને 11મો નંબર મળ્યો છે ?જે નીચેથી 47માં નંબર પર હતો ?ત્રર્ શવદ્યાથીઓ પરીક્ષામાં ગેરહાજર થયા, એક શવદ્યાથી અસફળ થયો, તો શવદ્યાથીઓની સંખ્યા કેટલી છે ?

(A) 60 6

(B) 18

(C) 15

(D) 18

(B) 31

(C) 32

(D) 22

ઈિર ગઢવીનો ઉપરથી ક્રમ 5મો અને નીચેથી ક્રમ 21મો છે ? તો લાઈનમાં કુ લ કેટલા માર્સો હિે ?

(A) 22 9

(D) 61

જયશ્રીબેનનો વગકમાં અને ઉપરથી 5મો અને છે લ્લેથી 27મો ક્રમ છે તો વગકમાં કુ લ કેટલા શવદ્યાથીઓ હોય ?

(A) 30 8

(C) 69

દકિનનો એક લાઈનમાં બંને તરફ નવમો નંબર છે . તો લાઈનમાં કુ લ કેટલી વ્યકશતઓ હિે ?

(A) 17 7

(B) 62

(B) 23

(C) 25

(D) 27

દલુભાઈ ગઢવીનો ક્રમ ઉપરથી દસમો અને નીચેથી 3જો છે ? આ લાઈનમાં કેટલા છોકરા ઉમેરવા પડે જેથી છોકરાની સંખ્યા 20 થાય ?

(A) 2 10

(B) 3

(C) 5

(D) 8

છોકરીઓની એક હારમાં ટીના ડાબી બાજુથી 8માં ક્રમે છે ,રીના જમર્ી બાજુથી 17મં ક્રમે છે , જો તેઓ પોતાના ક્રમ પર્પર બદલી નાખવામાં આવે તો ટીના ડાબી બાજુથી 14 ક્રમે થાય છે ? તો આ હારાં કુ લ કેટલી છોકરીઓ હોય ?

(A) 20 11

(B) 30

(C) 31

(D) 29

બાળકોની એક હારમાં કમલેિનો ક્રમ ડાબી બાજુએથી 4થો છે જયારે રમેિ જમર્ી બાજુથી 5મો છે ? જો તેઓ પર્પર બદલી નાખવામાં આવેતો કમલેિ ડાબી બાજુએથી 12માં ક્રમે ઉપર જાય છે ? તો હારના કુ લ બાળકો કેટલા ?

(A) 12 12

(B) 16

(C) 15

(D) 20

બાળકોની હારમાં ગીતાનો ક્રમ ડાબી બાજુએથી 10મો છે જયારે સીતા જમર્ી બાજુએથી 15મા ક્રમે છે તેઓ પર્પર ્થાનની ફેરબદલી કરે તો ગીતા ડાબી બાજુએથી 12મા ક્રમે જાય છે . તો જમર્ી બાજુ સીતાનું ્થાન કેટલામું ?

(A) 31 13

(B) 29

(C) 17

(D) 35

પોલીસ જવાનોની ટુકડી એક હારમાં મનજજતનો ક્રમ ડાબી બાજુથી 5મો છે . જયારે અશમતનો ક્રમ જમર્ી બાજુએથી 10મો છે , તેઓ પર્પર ્થાનની ફેરબદલી કરે તો મનજજત ડાબી બાજુએથી 12માં ક્રમે જાય છે . તો જમર્ી બાજુ અશમતનો ક્રમ કેટલામો ?

(A) 16મો 14

(B) 17મો

(C) 18મો

(D) 19મો

એક હારમાં શિલા ડાબી બાજુએથી 8માં ક્રમે છે અને મુન્ની જમર્ી બાજુએથી 6 ઠા ક્રમે છે . તેઓ પર્પર ્થાનની ફેરબદલી કરે તો શિલા ડાબી બાજુથી 14માં ક્રમે આવે છે . તો હારમાં કુ લ છોકરીઓ કેટલી ?

(A) 19 15

(C) 33

(D) 35

સામતનો ઉપરથી ક્રમ 5મો અને નીચેથી 21મો છે ? તો લાઈનમાં કુ લ કેટલા માર્સો હિે ?

(A) 22 16

(B) 32 (B) 23

(C) 25

(D) 27

રશવ ગઢવીનો લાઈનમાં બંને તરફ 11 મો નંબર છે . તો લાઈનમાં કુ લ કેટલી વ્યકશતઓ હિે ?

(A) 13

(B) 21

(C) 22

(D) 19

સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક) 8

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ મો.7575 072 872

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર

angelacademy.co.in

કેલેન્સડર 

વષકના બે પ્રકાર પડે છે .



ુ રીમાં 28 દદવસ હોય છે . 1) સામાન્સય વષક : આ વષકમાં 365 દદવસ હોય છે , ફેબ્રઆ



ુ રીમાં 29 દદવસ હોય છે . 2) લીપ વષક : આ વષકમાં 366 દદવસ હોય છે , ફેબ્રઆ



દર ચાર વષે એક વષક લીપ વષક હોય છે .



આપેલ વષક લીપ વષક છે કે નહી તે નક્કી કરવા આપેલ વષકને 4 અને જો સદી હોય તો 400 વડે ભાગો જવાબ શન:િેષ આવે તો આપેલ વષક લીપ વષક અને િેષ વધે તો આપેલ વષકને સામાન્સય વષક ગર્વુ.ં





ઉ.દા.

1986

86 / 4 = 2 િેષ વધે છે માટે સામાન્સય વષક

1728

28 / 4 = 0 િેષ વધે છે માટે લીપ વષક

2012

12 / 4 = 0 િેષ વધે છે માટે લીપ વષક

1918

18 / 4 = 2 િેષ વધે છે માટે સામાન્સય વષક

2000

2000 / 400 = 0 િેષ વધે છે માટે લીપ વષક

1900

1900 / 400 = 3 િેષ વધે છે માટે સામાન્સય વષક

સામાન્સય વષકનો પહેલો અને છે લ્લો દદવસ સરખા હોય છે . એટલે કે વષકના પહેલા દદવસે સોમવાર હોય તો વષકના છે લ્લા દદવસે પર્ સોમવાર જ હોય.



ઉ.દા. 1/1/2014 ના રોજ ગુરૂવાર હોય તો 31/12/2014 ના રોજ પર્ ગુરૂવાર જ હોય. 25/5/2014 (પહેલો દદવસ) ના રોજ રશવવાર હોય તો 24/5/2015 (છે લ્લો દદવસ) ના રોજ પર્ રશવવાર આવે. 28/1/2015 (પહેલો દદવસ) ના રોજ બુધવાર હોય તો 27/1/2016 (છે લ્લો દદવસ) ના રોજ પર્ બુધવાર આવે.



લીપ વષકમાં પહેલા દદવસ કરતા છે લ્લો દદવસ એક દદવસ આગળ હોય છે . એટલે કે પહેલો દદવસ બુધવાર હોય તો છે લ્લો દદવસ ગુરૂવાર હોય.



ઉ.દા. 1/1/2016(પહેલો દદવસ) ના રોજ શુક્રવાર હોય તો 31/12/2016 (છે લ્લો દદવસ)ના રોજ િશનવાર આવિે.

2/3/2019(પહેલો દદવસ)ના રોજ િશનવાર હોય 1/3/2020(છે લ્લો દદવસ)ના રોજ રશવવાર આવિે.(ફેબ્ર.ુ 2020 ધ્યાનમાં લેવ)ંુ 5/4/2011(પહેલો દદવસ)ના રોજ મંગવાર હોય 4/4/2012 (છે લ્લો દદવસ)ના રોજ બુધવાર આવિે.(ફેબ્ર.ુ 2012 ધ્યાનમાં લેવ)ંુ 

આપેલ તારીખમાં 7 ઉમેરવાથી કે 7 બાદ કરવાથી જે તારીખ આવે તે તારીખ અને આપેલ તારીખના રોજ એક જ વાર હોય છે . ઉ.દા.



1 માચકના રોજ િશનવાર હોય તો [1 + 7 = 8, 8 + 7 = 15, 15 + 7 = 22, 22 + 7 +29] આમ અદહિં 1 તારીખે િશનવાર છે તેથી 8,15, 22, 29 તારીખે પર્ િશનવાર આવિે.



29 જૂનના રોજ મંગળવાર હોય તો [29 – 7 = 22, 22 – 7 = 15, 15 – 7 = 8, 8 – 7 = 1] આમ અદહિં 29 તારીખે મંગળવાર છે તેથી 22, 15, 8 અને 1 તારીખે પર્ મંગળવાર આવિે.



ઓગષ્ટ મદહનામાં 23 તારીખે રશવવાર હોય તો આ મદહનામાં કે ટલા રશવવાર હિે. [23-7=16, 16-7=9, 9-7=2, અને 23+7=30] આ મદહનામાં 5 રશવવાર આવિે.



દડસેમ્બર મદહનામાં 17 તારીખે ગુરૂવાર હોય તો આ મદહનામાં કે ટલા ગુરૂવાર હિે. [ 17-7=10, 10-7=3, અને 17+7=24] 4 રશવવાર આવિે.

જાન્સર્ુઆરી

ુ રી ફેબ્રઆ

માચક

એશપ્રલ

મે

જૂન

જુલાઈ

ઓગષ્ટ

પ્ટે મ્બર

ઓક્કટોબર

નવેમ્બર

દડસેમ્બર

દદવસ

31

28 / 29

31

30

31

30

31

31

30

31

30

31

િેષ

3

0/1

3

2

3

2

3

3

2

3

2

3

માસ

સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક) 9

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ મો.7575 072 872

1)

બુધવાર બુધવાર શુક્રવાર

બુધવાર

(D) સોમવાર

(B) ગુરુવાર

(C) મંગળવાર

(D) રશવવાર

(B) ગુરુવાર

(C) મંગળવાર

(D) રશવવાર

(B) ગુરુવાર

(C) મંગળવાર

(D) િશનવાર

(B)સોમવાર

(C)મંગળવાર

(D)રશવવાર

ધારો કે આજે બુધવાર છે , તો પછીના રશવવાર પછી 25મા દદવસે કયો વાર હિે ? (A) રશવવાર

7)

(C) રશવવાર

જો લીપ વષકના પ્રથમ માચે મંગળવાર હોય તો પહેલી જૂને કયો વાર હિે? (A)

6)

(B) બુધવાર

8 દડસેમ્બર, 2006ના રોજ શુક્રવાર હોય, તો 8 દડસેમ્બર, 2005ના રોજ કયો વાર હિે? (A)

5)

મંગળવાર

25 મે, 2006ના રોજ ગુરુવાર હોય, તો 24 દડસેમ્બર, 2006ના રોજ કયો વાર હિે? (A)

4)

angelacademy.co.in

1 જાન્સર્ુઆરી, 2008ના રોજ મંગળવાર હોય તો 1 જાન્સર્ુઆરી, 2009ના રોજ કયો વાર હિે? (A)

3)

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર

ુ રી, 2005ના રોજ મંગળવાર હોય, તો 1 ફેબ્રઆ ુ રી 2006ના રોજ કયો વાર હિે? 1 ફેબ્રઆ (A)

2)

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

(B)િશનવાર

(C)ગુરુવાર

(D)સોમવાર

દક્રકે ટ ટૂનાકમેન્સટના આયોજનમાં પ્રારં બભક મેચ તા. 25 જાન્સર્ુઆરી, 2012ના રોજ હતી અને તેની ફાઈનલ મેચ 3 માચકના રોજ હતી, તો ટૂનાકમેન્સટ કુ લ કે ટલા દદવસ ચાલી હિે ? (A)

8)

38

(B)40

(D)41

(C)મહા, ચૈત્ર અને જેઠ

(D)જેઠ, શ્રાવર્ અને આસો

ભારતના રાષ્રીય પંચાંગનો 3,5 અને 7મો માસ કયો છે ? (A) પોષ, ફાગર્ અને વૈિાખ

9)

(C)39

(B)માચક,મે ,અને જુલાઈ

હરે િનો જન્સમ 11 ઓગષ્ટે થયો છે . મહેિ તેના કરતાં 14 દદવસ મોટો છે . આ વષે ્વતંત્રતા દદવસે સોમવારે છે . તો મહેિનો જન્સમદદવસ કયા વારે આવિે ? (A) શુક્રવાર

(B)સોમવાર

(C)ગુરુવાર

(D)બુધવાર

10) ‘ હું તમારા ગામમાં ગઈ કાલના આગલા દદવસે આવ્યો અને પરમ દદવસે પાછો જવાનો. પછી મારે ચોવીસ કલાકની મુસાફરી થવાની . િશનવારે મારે જવાને ્થળે પહોંચી જઈિ,’ તો વાત કહી તે દદવસે કયો વાર હિે ? (A) સોમવાર

(B)મંગળવાર

(C)બુધવાર

(D)ગુરુવાર

11) 14મી જાન્સર્ુઆરી, 2014ના રોજ જો િશનવાર હોય તો 15 ઓગષ્ઠ 2014ના રોજ કયો વાર આવિે ? (A) મંગળવાર

(B)ગુરુવાર

(C)શુક્રવાર

(D)િશનવાર

12) 1988 માં ્વાતંત્ર્ય દદવસ બુધવાર ઊજવાયો તો 1989માં તે દદવસે કયા વારે ઊજવવામાં આવ્યો હિે ? (A) સોમવાર

(B)મંગળવાર

(C)શુક્રવાર

(D)ગુરુવાર

13) 26 જાન્સર્ુઆરી, 2002ના રોજ િશનવાર હતો, તો 3 ઓક્કટોબર, 2002ના રોજ કયો વાર હિે ? (A) ગુરુવાર

(B)શુક્રવાર

(C)િશનવાર

(D)રશવવાર

14) 1લી જાન્સર્ુઆરી, 2009ના જો ગુરુવાર હોય, તો 1 જુને કયો વાર હિે ? (A) સોમવાર

(B)મંગળવાર

(C)બુધવાર

(D)ગુરુવાર

15) જો કોઈ મદહનાના ત્રીજા િનીવારે 17મી તારીખ છે .તો એ જ મદહનાના ચોથા બુધવારના રોજ કઈ તારીખ હિે ? (A) 22

(B)28

(C)24

(D)21

16) જો આવતી કાલ પછીના એક દદવસે ગુરુવાર હોય તો ગઈકાલના આગળના દદવસે કયો વાર હિે ? (A) િશનવાર

(B)રશવવાર

(C)સોમવાર

(D)મંગળવાર

17) મે મદહનાની 4 તારીખે િશનવાર હોય તો મે મદહનાની 21 તારીખ પછીના ત્રર્ દદવસ બાદ કયો વાર આવિે ? (A) બુધવાર

(B)મંગળવાર

(C)શુક્રવાર

(D)િશનવાર

18) જો 1 જાન્સર્ુઆરી, 2000ના દદવસે સોમવાર હોય તો, 1 જાન્સર્ુઆરી, 2005ના દદવસે કયો વાર હિે ? (A) સોમવાર

(B)રશવવાર

(C)મંગળવાર

(D)િશનવાર

19) જો 1 જાન્સર્ુઆરી, 2001ના દદવસે સોમવાર હોય તો 31 દડસેમ્બર, 2001ના દદવસે કયો વાર હિે ? (A) સોમવાર

(B)રશવવાર

(C)ગુરુવાર

(D)િશનવાર

ુ રીના રોજ રશવવાર હોય, તો 1લી માચકના દદવસે કયો વાર હિે ? 20) ‘લીપ યર’ વષકમાં 1લી ફેબ્રઆ (A) રશવવાર

(B)િશનવાર

(C)સોમવાર

(D)મંગળવાર

સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક) 10

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ મો.7575 072 872

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર

angelacademy.co.in

િબ્દ(spelling) કસોટી 

આ પ્રકરર્ માંથી દાખલો પુછય ત્યારે ખાસ ધ્યાન આપવું રકમ પર તથા રકમમાં ્પષ્ટ જોવુ:ં િબ્દ બની િકે છે પુછ્ું કે નથી બની િક્કતો.



આપેલ િબ્દમાં કોઈ એક અક્ષર એક વાર આવતો હોય તો તેને એક વાર જ ઉપયોગમાં લેવ.ંુ

1.

આપેલા િબ્દ ‘ VARPENTER’ ના અંગ્રેજી મ ૂળાક્ષ્રરો પરથી નીચેના પૈકી એક િબ્દ બની િકિે ? (અ) CARPENT

૨.

(બ) SCAR

(બ) MATE

(બ) FAST

(બ) PENCIL

(ક) STATION

(ડ) NATION

(ક) ACTION

(ડ) NATION

(ક) YOKE

(ડ) DIAL

(ક) IMPASSIVE

(ડ) IMPASSION

(બ) TRADITION

(ક) SITUATION

(ડ) RATION

CINEMATOGRAPHY િબ્દમાંથી કયો િબ્દ બની િકે ? (A) EMINENT

૧૦.

(ડ) MOLAR

‘ADMINISTRATION’ િબ્દનો ઉપયોગ કરી નીચેનામાંથી કયો િબ્દ ન બનાવી િકાય ? (અ) STRAIN

૯.

(ક) SOLACE

‘IMPASSIONABLE’ િબ્દમાંથી નીચેનો કયો િબ્દ ન બને ? (અ) IMPASSABLE (બ) IMPOSSIBLE

૮.

(ડ) CARRYER

‘ ENCYCLOPEDIA’ િબ્દમાંથી કયો િબ્દ ન બની િકે ? (અ) CYCLE

૭.

(ક) RECREATE

‘SATIFACTION’ િબ્દમાંથી નીચેનો એક િબ્દ નથી બનતો. (અ) STATION

૬.

(બ) REAR

‘COMENRATION’ પરથી એક િબ્દ બની િકે નહી ? (અ) NAME

૫.

(ડ) NELTAR

MIRACULOUS િબ્દના મ ૂળાક્ષરોનો ઉપયોગ કરીને નીચે પૈકીનો કયો િબ્દ બની િકે નહી ? (અ) LOCUS

૪.

(ક) REPENT

આપેલ અંગ્રેજી મ ૂળાક્કસરો ‘CARREER’ માંથી નીચેના પૈકી કયો િબ્દ બની િકે ? (અ) EAGER

૩.

(બ) PAINTER

(B) ANIMATION

(C) METAMORPHIC (D) CHROMATI

AGRICULTURE િબ્દમાંથી કયો િબ્દ ન બની િકે ? (A) CLIMATE

(B) GREAT

(C) LATE

(D) IRATE

૧૧.

RECAPITULATION િબ્દમાંથી નીચેનો કયો િબ્દ ન બને ? (A) CAPTURL (B) TABULATION (C) PICTURE (D) RELATION

૧૨.

WHO િબ્દ નો ઉપયોગ કરી (એક અક્ષરનો ફક્કત એક વખત ઉપયોગ) કે ટલા અંગ્રેજી અથકપ ૂર્ક િબ્દો બનાવી િકાય ? (અ) કોઈ નહી

૧૩.

(ક) બે

(ડ) ત્રર્

નીચે આપેલી શ્રેર્ીમાં ડાબી બાજુથી ૧૦ માં અક્ષરથી ડાબી બાજુ તરફ ત્રીજો અક્ષર કયો છે ? “A N G E L A C A D E M Y “ (અ) S

૧૪.

(બ) એક

(બ) C

(ક) A

(ડ) N

જો ‘PROACTIVE’ િબ્દના બીજા, ચોથા, છઠ્ઠા અને નવમા અક્ષરનો ઉપયોગ કરી એક અથકપ ૂર્ક િબ્દ બનાવવો.

(દરે ક અક્ષરનો ફક્કત એક

વખત ઉપયોગ) જો એકથી વધુ આવા િબ્દો બનતા હોય તો તમારો જવાબ M અને આવા કોઈ િબ્દ ન બનતા હોય તો તમારો જવાબ N રહેિે ? (અ) M ૧૫.

(બ) N

(ક) R

(ડ) E

જો ‘TECHNOLOGY’ િબ્દના પ્રથમ, બીજો, ત્રીજો, અને પાંચમાં અક્ષરનો ઉપયોગ કરી – જો કોઈ અથકપ ૂર્ક એક િબ્દ બને તો આ િબ્દનો ત્રીજો અક્ષર કયો હિે ? જો કોઈ આવો િબ્દ ન બને તો તમારો જવાબ X રહેિે. જો એક થી વધુ આવા િબ્દો બનતા હોય તો તમારો જવાબ Y રહેિે ? (અ) C

(બ) N

(ક) X

(ડ) Y

સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક) 11

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

મો.7575 072 872

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર

angelacademy.co.in

લોહીનો સંબધ ં દાદા-દાદી-નાના-નાની માતા-શપતા-સાસ-ુ સસરા-કાકા-કાકી-મામા-મામી-ફઈ-ફુવા-માસા-માસી તમે –પજત્ન- ભાઈ –ભાભી –શપત્રાઈ-સાળો – સાળી –બહેન – બનેવી ુ -પત્ર ુ ી-ભત્રીજો-ભત્રીજી-ભાર્ો-ભાર્ી પત્ર પૌત્ર-પૌત્રી-દોદહત્ર-દોદહત્રી ૧.

A અને B બહેનો છે . C અને D ભાઈ છે A ની પુત્રી D ની બહેન છે . તો B નો C સાથે

શું સંબધ ં છે .

(A) માસી ૨.

(B) કાકી

(C) બહેન

(D) પજત્ન

ત્રર્ સ્ત્રીઓમાં બે માતા છે અને બે પુત્રીઓ છે . આમાંથી સૌથી નાની સ્ત્રી આમાંથી સૌથી

મોટી સ્ત્રીની કોર્ છે ? (A) દાદી ૩.

(B) પૌત્રી

(C) માતા

(D) પુત્રી

એક છોકરા તરફ ઈિારો કરી વીર્ાએ કહ્ું “તે મારા દાદાજીના એક માત્ર પુત્રનો પુત્ર

છે .”તો તે છોકરો વીર્ાનો શું સંબધ ં ી છે ? (A) પુત્ર ૪.

(B) ભાઈ

(C) કાકા

(D) ભત્રીજો

એક પુરુષે એક સ્ત્રીનો પરીચય કરાવતાં કહ્ું કે “એની માતા મારી સાસુની એકમાત્ર પુત્રી

છે “ તો પુરુષ આ સ્ત્રીનો હોર્ છે ? (A) પુત્ર ૫.

(B) ભાઈ

(C) કાકા

(D) શપતા

શનમેષ રમેિનો પુત્ર છે . રમેિની બહેન સરોજનો પુત્ર સુદ ં ર અને પુત્રી હીના છે .

િાંશતલાલા સુદ ં રના મામા છે . તો શનમેષ અને સુદ ં ર વચ્ચે કે વા પ્રકારનો સંબધ ં ગર્ાય ? (A) ભત્રીજો ૬.

(B) મામાઈ ભાઈ

(C) કાકા

(D) મામા

સુરેિની માતાને ત્રર્ પુત્રો હતા. પહેલાનું નામ રમેિ, બીજાનુન ં ામ મહેિ તો ત્રીજાનું

નામ શું ? (A) સુરેિ ૭.

(B) જયેિ

(C) દદનેિ

(D) ભાવેિ

કરર્ અને જનમ બે ભાઈઓ છે માહી કરર્ની બહેન છે આદદત્ય રે િમાનો ભાઈ છે .

રે િમા જનમની દદકરી છે આદદત્યના કાકા કોર્ ? (A) કરર્ ૮.

(B) જનમ

(C) િરર્

(D) કોઈ નહી

રમર્લાલે મહેિભાઈને એક કૌટંુ બબક ફોટોગ્રાફ બતાવ્યો. આ ફોટોગ્રાફમાં બેઠેલી એક

વ્યગ્ક્કતને બતાવી તેમર્ે કહ્ું “ આ

વ્યગ્ક્કતના શપતા મારા શપતાના પુત્ર છે ” મહેિભાઈએ

પ ૂછ્ું “ તમારે કોઈ ભાઈ છે ? “ રમર્લાલે કહ્ુ “ હા મારે એક ભાઈ છે ” તો રમર્લાલનો ફોટામાંની તે વ્યગ્ક્કત વચ્ચેનો સંબધ ં િો હોઈ િકે ? (A) પુત્ર અથવા ભત્રીજો

(B) પોતે અથવા પોતાના શપતા

(C) પોતે અથવા ભત્રીજો

(D)

આ પૈકી એકે ય નહી ૯.

રમાની માતા, મહેિની બહેનની દીકરી છે તો મહેિની માતા, રમાની માતાની શું થાય ?

સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક) 12

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

મો.7575 072 872

(A) માતા ૧૦.

(B) દીકરી

(C) બહેન

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર

angelacademy.co.in

D) દાદી

એક માર્સ એક ફોટા સામે જોઈને કહે છે કે આ માર્સનો શપતા મારા શપતાનો પુત્ર છે ,

તો તે ફોટો કોનો હિે ? (A) તેના શપતાનો

(B) તેના દાદાનો (C) તેના પુત્રનો (D) તેનો પોતાનો

Q કહે છે કે M અને T મારા ભાઈ છે . Q કહે છે કે K, Tના શપતા છે . Q કહેછે કે R મારા

૧૧.

શપતાનો ભાઈ છે તો Rનો T ની માતા સાથે શું સંબધ ં છે ? (A) પુત્ર ૧૨.

(B) ભાઈ

(C) દદયર

(D) શપતા

A એ B ની બહેન છે . B એ C નો ભાઈ છે . C એ D નો પુત્ર છે . તો A ને D શું સંબધ ં માં

થાય ? (A) માતા/શપતા ૧૩.

(B) પુત્રી

(C) પુત્ર

(D) કાકા

`A અને B બહેનો છે . R અને S ભાઈઓ છે . A ની પુત્રી એ R ની બહેન છે . S સાથે B

નો સંબધ ં શું ? (A) માતા ૧૪.

(B) દાદી

(C) બહેન

(D) માસી

B એ D ની માતા છે . અને C એ D નો ભાઈ છે . H એ E ની પુત્રી છે . E નીપજત્ન D છે

C ને E સાથે િો સંબધ ં હોય (A) જમાઈ

(B) બનેવી

(C) કાકા

(D) ભાઈ

બે વ્યગ્ક્કત સાથે ચાલી રહ્યા છે , એકે બીજાને કહ્ુ “જો કે તમે મારા શપતા છો, પરં ત ુ હું

૧૫.

તમારો પુત્ર નથી” તો આ બે વ્યગ્ક્કત વચ્ચે કયો સંબધ ં હોય ? (A) શપતા અને જમાઈ

(B) શપતા અને સાળો

(C) શપતા અને પુત્રી

(D) શપતા અને

પુત્ર ૧૬.

અમીતા, ચંદા, બાબુ, દદવાકર, અને ઈશુ 5 વ્યગ્ક્કતઓ એક મુસાફરી કરી રહ્યા હતા.

અમીતા ચંદાની માતા છે અને ઈશુની પત્ની છે . દદવાકર અમીતાનો ભાઈ છે અને બાબુ ચંદાનો પશત છે . બાબુનો ઈશુથી શું સંબધ ં છે ? (A) પુત્ર ૧૭.

(B) દદયર

(B) પશત

(C) માતા

(D)બહેન

ચંદાને દદવાકર સંબધ ં માં શું થાય ?

(A) પુત્ર ૧૯.

(D) શપતા

અમીતાનો ઈશુથી શું સંબધ ં છે ? (A) પજત્ન

૧૮.

(C) જમાઈ

(B) કાકા

(C) મામા

(D) શપતા

િોભા આશિષની ભત્રીજી છે , કમલેિ આશિષનો એકમાત્ર ભાઈ છે . શપ્રયા કમલેિની માતા

છે . તો િોભાનો શપ્રયા સાથે શું સંબધ ં થાય ? (A) દાદી ૨૦.

(B) પૌત્રી

(C) નાની

(D) પૌત્ર

રઘુ તથા બાબુ જોદડયા ભાઈઓ છે . બાબુની બહેન રીમા છે . રીમાનો પશત રાકે િ છે .

રઘુની માતા લક્ષ્મી છે . લક્ષ્મીનો પશત શવકાસ છે , તો શવકાસ રાકેિને શું થાય ? (A) સસરા

(B) મામા

(C) જમાઈ

(D) શપતા

સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક) 13

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

મો.7575 072 872

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર

angelacademy.co.in

Coding-decoding

1.

7 8 6

ને studt very hard,

9 5 8

ને hard

6.

જો ઉંદરને બબલાડી, બબલાડીને કૂતરો, કૂતરાને બકરી, બકરીને

work pay અને

ગધેડો અને ગધેડાને ઘોડો કહેનામાં આવે તો નીચેના માંથી

6 4 5 ને study and work કહેવામાં આવે, તો very નો કોડ શું થાય ? 2.

કોર્ ભસે ?

7

7.

જો આકાિને ચા, ચાને પાર્ી, પાર્ીને હવા, હવાને નદી, નદીને

5 4 7 ને ભાવના હોશિયાર છે .

તળાવ કહેવામાં આવે તો મહેમાનનું પાર્ી આપ્યાબાદ તમે શું

4 9 8 ને કશવતા ઠોઠ છે . અને

આપી ્વાગત કરિો ?

7 6 0 ને પ્રકાિ હોશિયાર નથી. કહેવામાં આવે તો, ભાવના ને સંકેતમાં િેના વડે દિાકવવામાં આવી છે ? 3.

8. 5

તરબ ૂચને મેદાન કહેવામાં આવે તો સામત ગઢવી નીચેના માંથી કોની પર સવારી કરિે ?

Good red rose એટલે 7 8 3 અને

4.

9.

મરઘી, મરઘીને હાથી અને હાથીને ગધેડો કહેવામાં આવે તો ખેડૂત કયા પશુથી ખેતી કરિે ?

5

Lal bal pal નો અથક su pu du

10.

દે િ અને દે િને શવદે િ કહેવામાં આવે તો નીચે માંથી ગુજરાત

Pal fal val નો અથક mu tu pu થાય તો lal = ?

શું છે ?

du

Tee see pee નો અથક drink fruit juice

11.

દે િ

જો કબ ૂતરને પોપટ, પોપટને બગલો, બગલાને ઊંટ, ઊંટને

See kee lee નો અથક juice is sweet

ભેંસ, ભેંસને બ્લેકબોડક અને બ્લેકબોડક ને પાટી કહેવામાં આવે તો

Lee ree mee નો અથક he is intelligent

નીચેના માંથી સફેદ કોર્ ?

થતો હોય તો sweet એટલે શું થાય ?

A 1 Z 26

મરઘી

જો ગામડાને તાલુકો, તાલુકાને જજલ્લો, જજલ્લાને રાજ્ય, રાજ્યને

Gal bal cal નો અથક su au zu 5.

વાઘ

જો કૂતરાને બબલાડી, બબલાડીને શસિંહ, શસિંહને બળદ, બળદને

3 4 1 હોય,

તો sweet એટલે કે ટલા ?

પાર્ી

જો ગાયને ભેંસ, ભેંસને ઘોડો, ઘોડોને વાઘ, વાઘને તરબ ૂચ,

Good sweet fruit એટલે 8 5 1 Rose and fruit એટલે

બકરી

B 2 Y 25

C 3 X 24

D 4 W 23

E 5 V 22

ઊંટ

kee

F 6 U 21

G 7 T 20

H 8 S 19

I 9 R 18

J 10 Q 17

K 11 P 16

L 12 O 15

૧.

જો કોઈ સાંકેશતક ભાષામાં RAJU ને VENY લખવામાં આવે છે તો MAYUR નો કોડ શુ થિે ?

QECYV

૨.

જો કોઈ સાંકેશતક ભાષામાં TEN ને SDM લખાય તો SIX ને સાંકેશતક ભાષામાં શું લખાય ?

RHW

૩.

જો કોઈ સાંકેશતક ભાષામાં EXAMINATION માટે P O Z V C D Z W C R D લખાય છે તો એક સાંકેશતક ભાષામાં

DZVZD

M 13 N 14

NAMAN ને કે વી રીતે લખાયા? ૪.

જો DNUOP ને સાંકેશતક ભાષામાં POUND લખાય તો SIGNIK ને સાંકેશતક ભાષામાં શું લખાય ?

KINGIS

૫.

જો ABCD ને સાંકેશતક ભાષામાં NOPQ લખાય તો JKLM ને શું લખાય ?

WXYZ

૬.

જો TAKE ને સાંકેશતક ભાષામાં 2345 રીતે લખવામાં આવે છે તો TATA ને કે વી રીતે લખાય ?

2323

૭

જો ZEBRA ને સાંકેશતક ભાષામાં 2652181 લખી િકાય તો LION ને કે વી રીતે લખાય ?

1291514

1.

જો કોઈ સાંકેશતક ભાષામાં BANK ને CCOM લખવામાં આવે તો CLERK ને કે મ લખાય ? (A) DNETL

(B) DOFSL

(C) DNFSM

(D) DNFTL

2.

કોઈ સાંકેશતક ભાષામા SUMAN ને UWOCP લખી િકાય તો તે ભાષામાં MANDAL ને કે વી લખી િકાય ?

3.

(A) OCPFEN (B) OCPCEN AKU : ? :: CMW : DNX (A) BGL (B) BLQ

4.

(D) OCPFCN

(C) BGQ

(D) BLV

એક સાંકેશતક ભાષામાં GIRL ને FHQK વડે દ્વારા દિાકવવામાં આવે છે તો તે ભાષામાં WOMEN ને શું લખાય ? (A) VNLDM

5.

(C) OCPECN

(B) FHQKN

(C) XPNFO

(D) VLNDM

નીચે આપેલ ક્રશમક સંબધ ં નેપ ૂર્ક કરવા કયો શવકલ્પ પ્રશ્નાથકની જનયાએ મ ૂકિે ? ABD : CBA : : QRT ? (A) SRQ (B) BSC

(C) DWO

(D) OSQ

સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક) 14

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ મો.7575 072 872

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર

angelacademy.co.in

અક્ષર શ્રેર્ી

અંગ્રેજી મ ૂળાક્ષરોની હારમાં પછીના ક્રમે કયો અક્ષર આવિે 1.

A, R, C, S, E, T, G,……..

U

2.

A, E, I, O, _____

U

3.

A, C, F, J, ____, U

O

4.

D, G, K,N, R, ____

U

5.

ABD: CBA : : QRT :?

SQR

6.

પ્રશ્નાથકના ક્રમે કયો શવકલ્પ આવિે? ?:MON: : EFG : CED

OPQ

7.

ખ ૂટતું પદ િોધો. RQN, SRO, TSP, UTQ, ………

VUR

8.

ખ ૂટતું પદ િોધો. BE, HK, OR, ___

WZ

કસોટી 1 1

ABC: ZYX: CBA: ?

(A)BCA 2

(E)XZY

(B)YWU

(C)TUV

(D)VUT

(E)UYW

(B)TRP

(C)RQU

(D)PQR

(E)PQT

(B)WUS

(C)SVY

(D)XTV

(E)TVX

(B)XVT

(C)SUW

(D)WUS

(E)TVX

DGJ: KMO:: MPS : ?

(A) XVT 5

(D)YZX

ADE:FGJ :: KNO : ?

(A)PRS 4

(C)XYZ

JLN: SQO:: PRT : ?

(A)UTV 3

(B)ZXY

ACE: HIL:: MOQ : ?

(A)TUX

સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક) 15

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ મો.7575 072 872

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર

angelacademy.co.in

અંક શ્રેર્ી 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31. 32. 33. 34. 35. 36. 37. 38. 39. 40. 41. 42.

15,22,29,36,….. 50,55,61,68,……. 3,5,9,15,……. 35,40,47,56 120,108,96,84,…… 32,21,12,5,…… 75,65,56,48,….. 1,3,9,27,….. 64,32,16,8,…. 2,2,4,12,48,….. 1,4,9 ,16,…… 1,8,27,64,…… 8,16,26,38,……. 7,14,13,26,25,….. 10,17,20,27,30,….. 4,11,7,14,10,…… 11,22,14,28,17,….. 24,8,32,6,40,4,….. 72,18,68,17,64,……. 90,44,80,33,70,……. 3,13,8,19,13,…….. 1,4,3,6,5,8,…… 15,28,40,51,…… 1,1,4,8,9,27,16,……. 40,53,68,85,……. 65,60,53,44,...... 17,85,22,110,27,…… 19,29,39,49,……. 120,60,20,5,…… 1,2,6,24,……. 60,50,42,36,….. 60,56,50,42,…… 80,70,61,53,….. 2,5,9,14,…… 1,2,4,8,……. 100,75,52,31,……. 50,65,85,110,…… 10,20,15,26,20,32,… 1,7,4,14,7,21,10,…… 5,8,14,23,…… 144,36,12,6,….. 1/3, 3/5, 5/7,…..

44 75 21 66 72 1 41 45 0 88 24 125 50 50 33 6 34 2 60 60 14 7 60 32 103 33 32 50 1 30 32 40 50 24 12 11 140 44 31 33 6 7/7

45 76 20 67 74 -1 40 54 4 192 25 81 56 24 37 15 20 48 47 103 24 9 61 64 92 34 135 60 4 48 28 36 52 20 10 10 135 42 28 32 1 6/7

46 77 23 68 78 0 42 81 6 60 26 100 52 51 36 17 36 44 16 66 21 11 62 43 104 30 130 59 10 120 30 32 45 10 14 12 130 46 11 35 0 7/8

43 78 22 65 70 2 43 18 2 240 23 101 54 38 40 16 30 50 10 22 25 10 63 25 94 32 42 69 2 96 34 34 46 15 16 0 150 25 35 34 3 7/9

43.

2/3, 4/9, 8/27,…..

12/27

10/81

16/81

16/27

44. 45. 46. 47. 48.

2,6,18,54, ….. 11, 33, 21, 44, 31,….. 100, 96, 88, 72, ….. 15, 16, 23, 37,58, ….. 4, 8, 9, 27, 16, 64, 25,...

162 34 56 79 125

90 44 40 95 100

72 55 50 86 89

152 75 46 65 101

49. 50. 51. 52.

35, 40, 45, 50, ….. 42, 52, 63, 75, 88, ….. 5, 6, 9, 14, 21, ….. 20, 26, 34, 44, …..

55 92 28 54

60 101 29 56

54 102 31 58

56 100 30 55

53. 54. 55. 56. 57. 58. 59. 60. 61. 62. 63. 64. 65. 66. 67. 68. 69. 70. 71. 72. 73. 74. 75. 76.

9, 16, 25, 36, ….. 216, 125, 64, 27,… 100, 145, 190, 235,… 50, 49, 46, 41,…… 75, 62, 51, 42,…… 1, 1, 2, 6, 24,…… 11, 20, 31, 44,…… 11, 22, 44, 88,…… 245, 230, 200, 140,…… 65, 64, 61, 56,…… 15, 51, 16, 61, 17,…… 44, 40, 38, 35, 32, …… 48, 4, 40, 8, 32, …… 120, 24, 90, 18, 60, …… 45, 54, 69, 96, 78, …… 30, 42, 25, 37, 20, …… 5, 10, 40, 240, …… 4, 8, 9, 27, 16, 64, 25, 165, 145, 126, 108, … 1, 7, 42, 210, …… 45, 75, 105, 135, …… 33, 40, 54, 75, …… 99, 90, 72, 45, ……

49 16 250 35 35 96 57 132 20 50 18 29 12 30 87 17 1680 125 90 1050 170 110 0 313

47 8 260 34 36 30 59 99 80 51 71 28 24 12 60 29 1440 100 91 630 195 100 9 331

48 25 280 33 31 44 58 176 65 49 62 27 14 16 98 32 2160 50 92 840 175 96 18 341

46 9 230 32 32 120 60 110 40 52 54 30 26 40 88 30 1920 225 89 1260 165 103 10 303

77. 78. 79.

125, 113, 95, 71, …… 17, 24, 18, 27, 19,…… 60, 50, 100, 30, 140,...

41 20 180

57 11 10

55 30 80

51 28 170

80. 81. 82. 83. 84. 85. 86. 87. 88. 89. 90. 91. 92. 93. 94. 95. 96. 97. 98. 99.

4, 12, 6, 18, 9,…… 3/5, 7/12, 11/19,…… 15,30,0,20,0,25,…… 175,150,123,94,…… 200,160,115,65,……. 108,66,116,75,124,… 45,170,80,155,……. 110,88,66,84,….. 5,20,45,80,….. 1, 2, 8, 48 ,…. 10500, 2100, 420…… 7, 17, 21, 27, 63……. 400, 99, 100, 100, 25… 25, 125, 36, 216, 49… 8, 27, 64, 125…….. 29, 38, 47, 56……. 121, 132, 143,154 11,14,20,29 14,28,42,……..

27 12/19 0 65 13 85 132 87 115 384 210 90 25 343 189 69 165 41 45

18 12/26 30 64 15 84 115 54 125 288 42 81 101 265 625 65 170 39 46

9 15/19 5 66 10 25 155 22 135 388 84 37 5 294 216 66 168 31 56

10 15/26 10 63 5 5 84 12 145 284 21 99 125 334 296 58 221 40 48

13,31,26,62,72,.....

142

172

27

46

7

3

4

1

113, 311, 123, 321, 133, ...

100. 98,72,14,.......

સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક) 16

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ મો.7575 072 872

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર

angelacademy.co.in

સમસંબધ ં ૧.

આંખ : નલુકોમા : : દાંત :......................

૧૫.

(અ) અ્થમા (બ) પાયોરીયા (ક) ગોઈટર (ડ) શસદફલીસ ૨.

ઊંટ: બોતડું : : હાથી : ----------

(અ) રાંચી (બ) રાયપુર (ક) બરે લી (ડ) લખનઉ ૧૬.

(અ) મદશનર્ું (બ) ખચ્ચર (ક) લક્કડખોદ (ડ) ખોલકું ૩.

તાજત્કક સંબધ ં નું જોડકું ગોઠવો. ડૉકટર : રોગ : : ...................

૪.

(બ) સંગીતકાર : વાજજિંત્ર

(ક) પોલીસ : ગુનો

(ડ) માતા : પીતા

નીચે આપેલા અંગ્રેજી મ ૂળાક્ષરોનો તાદકિક સંબધ ં ગોઠવો Bba : abB :: Sst (અ) rSu (બ) Rsu (ક) SSu

૫.

૬.

(અ) Hour (બ) Minute (ક) Day (ડ) Fortnight ૧૯.

લેખક : પેન : : ...................... : .......................

(ક) ડોટ ગોવ (.gov) – સરકાર

(અ) પેન : બોલપેન

(બ) રે ન : પાટા

સરકાર

(ક) ખુરિી : ટે બલ

(ડ) વાળં દ : અસ્ત્રો

૨૦.

જો સોનું : દાગીના તો માટી : ......................... (બ) ઢેફું (ક) ઘડો (ડ) કીડી

(બ) LM (ક) PQ

૨૧.

૨૨.

૨૩.

જેમ પેન એ નીબ સાથે સંકળાયેલ છે તેમ તલવાર એ કોની સાથે સંકળાયેલ છે ?

(અ) લાકડું (બ) કરવત (ક) ખીલી (ડ) ફશનિચર

(અ) ર્ુદ્ધ (બ) હાથો (ક) પાનુ (ડ) ધાર

આપેલ જોડકાં – સંબધ ં જેવો જ સંબધ ં ્પષ્ટ કરતું જોડકું િોધો.

અગ્નન : ધુમાડો આવો સંબધ ં નીચેનામાંથી કયો ? (ક) દુ:ખાવો : દવા (ડ) ખાંડ : મીઠાસ

૨૪.

૨૫.

૨૬.

૨૭.

તંત્રી : વતકમાનપત્ર : : ........................... : ....................... (અ) ટે બલ : સુથાર (ક) લેખક : નવલકથા

૨૮.

(બ) પત્ર : પત્રકાર (ડ) સુથાર : ભઠ્ઠી

ડોકટર : સારવાર : : જજ : ...................... (અ) સજા (બ) ચુકાદો (ક) વકીલ (ડ) કોટક

૨૯.

અભ્યાસ : જ્ઞાન : : કામ : ....................... (અ) પ્રયોગ (બ) સેવા (ક) અનુભવ (ડ) શનમણક ંૂ

(અ) રાજાજી (બ) ગુરૂદે વ (ક) લોકનાયક (ડ) નેતાજી કાયદો : કલમ : : બંધારર્ : ...............

કોટક : PIL : : પોલીસ ્ટે િન : ................. (અ) રીટ (બ) FIR (ક) દાન (ડ) લનનનોંધર્ી

(અ) ્વપ્ન (બ) થાક (ક) રાશત્ર (ડ) તંદુર્તી ગાંધીજી : રાષ્રશપતા : : રશવિંન્સરનાથ ટાગોર : .................

મનરે ગા : રોજગારી : : આધાર : .................... (અ) ઓળખ (બ) પાસપોટક (ક) વીમા (ડ) વીજળી

વધ : ત ૂટ : : ખચાકળ : ..................

ખોરાક : ભ ૂખ : : ઊંધ : ...................

ુ રી : : વ્તી : ................... શવજ્ઞાન : ૨૮ ફેબ્રઆ (અ) 10 જૂન (બ) ૫ જૂન (ક) ૧૧ જુલાઈ (ડ) ૫ સપ્ટે મ્બર

(અ) દકિંમત (બ) ખરીદી (ક) દકિંમતી (ડ) સ્તું

૧૪.

૧૦૮ : મેડીકલ : : ૧૫૫૧ : ....................

કું ભાર : માટલી : : સુથાર : ....................

(અ) હેત : શધક્કર (બ) ્ટે થો્કોપ : ડૉકટર

૧૩.

રાઈ (TRAI) : ટે બલકોમ : : ઈરડા (IRDA) : ....................

(અ) કૃશષ (બ) અગ્નન (ક) એઈડસ (ડ) ભ ૂકં પ

(ક) ઈંચ : ફૂટ (ડ) મીલીબલટર : લીટર

૧૨.

ઈશતહાસ : હેરોડોટ્સ : : અથકિાસ્ત્ર : ......................

(અ) બેંક (બ) પો્ટ (ક) િેરબજાર (ડ) વીમો

(ડ) OT

યોનય શવકલ્પ પસંદ કરીને ખાલી જનયા પ ૂરો.

(ડ) ડોટ કોમ (.com) –

(અ) એડમ ગ્્મથ (બ) અમકત્ય સેન (ક) રોબીનિન (ડ) માિકલ

અંગ્રેજી મ ૂળાક્ષરોને પ્રથમ આપેલા જોડકાના ક્રમ પ્રમાર્ે ગોઠવો

(અ) દદવાલ : મકાન (બ) દકલોમીટર : ગે લન

૧૧.

નીચેનામાંથી કઈ જોડ અયોનય છે ? (અ) ડોટ કોમ (.com) – વ્યાપારી (બ) ડોટ ઓગક (.org) –

સેન્સટીમીટર : મીટર

૧૦.

Year : Month : : Week :……………….

સં્થાકીય

(અ) RT

૯.

૧૮.

(ડ) tsS

જો BC : FG હોય તો HI : …………….

૮.

(અ) FINGERS (બ) PALM (ક) THUMB (ડ) NAILS

તાદકિક સંબધ ં નું જોડકું ગોઠવો

(અ) પથ્થર ૭.

પ્રશ્નાથકના ્થાને કયો શવકલ્પ મ ૂકાિે ? FOOT : TOES : : HAND : ……………..

.....................

(અ) શવધ્યાથી : અધ્યાપક

ગાંધીજી : રાજઘાટ : : મોરારજી દે સાઈ : .................... (અ) િગ્ક્કત્થળ (બ) અભયાઘાટ (ક) વીરભ ૂશમ (ડ) િાંશતઘાટ

૧૭. :

ગુજરાત : ગાંધીનગર : : છત્તીસગઢ : ................

૩૦.

રાષ્રપશત : ભારત : : રાજા : ..................... (અ) ઈંનલેન્સડ (બ) ચીન (ક) જોડક ન (ડ) ફ્રાન્સસ

(અ) શનયમ (બ) પેટા કલમ (ક) આદટિકલ (ડ) ફકરો ૩૧.

પાઉન્સડ : યેન : : પોલો : .....................

સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક) 17

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ મો.7575 072 872

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર

angelacademy.co.in

(અ) હોકી (બ) ઘોડો (ક) સવારી (ડ) લાકડી

૩૨.

શિયાળ : લુચ્ચું : : સસલું : ....................... (અ) દહિંમતી (બ) ભયાનક (ક) બીકર્ (ડ) પાગલ

૩૩.

જો સંબધ ં ROCK અને CROK માં છે તે સંબધ ં નીચેની કઈ

૪૧.

જોડમાં છે ?

(અ) ૪૦૦ (બ) ૨૨૫ (ક) ૩૬૧ (ડ) ૩૨૫

(અ) BALE : ELAB (બ) COLD : DOLC (ક) MEAN : AEMN (

૪૨.

ડ) કોઈ નહીં ૩૪.

૩૬.

ધ્વશન : ડેશસબલ : : પાર્ી : .................... ગાજર : શવટામીન A : : સ ૂયકન ંુ દકરર્ : ................. (અ) શવટામીન એ

(બ) શવટામીન સી

(ક) શવટામીન ડી

(ડ) શવટામીન કે

૪૩.

વ ૃક્ષ : વડ : : પક્ષી : ................ (અ) કોયલ (બ) પોપટ(ક) મોર (ડ) ચકલી

૪૫.

કોટક : ન્સયાય આવો સંબધ ં કયો ? (ક) ઓદડટર : ચોક્કસાઈ / ખરાપણું (ડ) પેઈન્સટર : કાટક ુ ન

૪૬.

ફોનેદટક્કસ : વાર્ી : :જેરોંન્સટોલોજી : ................. ૪૭.

તાજમહેલ : આગ્રા : : એફીલ ટાવર : ....................... (અ) લંડન (બ) ન્સર્ુયોકક (ક) પેદરસ (ડ) ન્સર્ુ જસી

૪૮.

દકરીટ : પાથક : : તરજુમો : .................

BASIC : PASCAL : : FORTAN : ………………. (અ) કોમ્પ્ર્ુટર (બ) કોબોલ (ક) ઈંટરનેટ (ડ) પેજર

૪૯.

તાલુકો : જજલ્લો : : જજલ્લો : ................... (અ) રાજ્ય (બ) નગર (ક) દે િ (ડ) ગામ

કે લેન્સડર : તારીખ : : દડક્ષનરી : ..................... (અ) િબ્દ (બ) શપનકોડ (ક) અક્ષર (ડ) વાક્યરચના

ખંડકાવ્ય : કાંન્સત : : હાઈકુ : ...................

(અ)અજુ કન(બ) દે ડકો (ક) ગુપ્ત (ડ) ભાષાંતર ૪૦.

૪૪.

(અ) દૂ ધની ઘનતા (બ) સમુરની ઊંડાઈ (ક) વાહનની ગશત

(અ) મધુરાય (બ) ્નેહરગ્શ્મ (ક) નરશસિંહ મહેતા (ડ) અખો ૩૯.

(અ) તારો (બ) ગ્રહ (ક) ઉપગ્રહ (ડ) લઘુગ્રહ

(અ) પોલીસ : ગુનો (બ) ડોક્કટર : બીમારી

(અ) વ ૃધ્ધત્વ (બ) બાળક (ક) અગ્્થ (ડ) જ્ઞાનતંત ુ ૩૮.

ચંર : ઉપગ્રહ : : સ ૂયક : ..................

બેરોશમટર : વાતાવરર્નું દબાર્ : : લેક્કટોમીટર : ....................

(ડ) પ્રકાિનાં દકરર્ ૩૭.

શવદ્યાથી : શનિાળ : : ક્કલાકક : .................. (અ) પોલીસ ્ટે િન (બ) ઓફીસ (ક) ઘર (ડ) ખેતર

(અ) એન્રોમ (બ) મેક (ક) ક્યુસેક (ડ) ઓહમ ૩૫.

૯ : ૮૧ : : ૧૯ : ......................

કુ ચીપુડી : આંધ્રપ્રદે િ : : ઓડીસી : ................... (અ) ગુજરાત (બ) મધ્યપ્રદે િ (ક) ઓદર્સા (ડ) પંજાબ

૫૦.

રાષ્રીય િાયર : મેઘાર્ી : : સવાઈ ગુજરાતી : ............. (અ) જ્યોશતિંર દવે (બ) રમર્ભાઈ નીલકં ઠ (ક) કાકા કાલેલકર (ડ) પન્નાલાલ પટે લ

સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક) 18

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

મો.7575 072 872

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર

angelacademy.co.in

તાદકિક પ્રશ્નો પાંચા શમત્રો – સબચન, રશવડ, ર્ુવરાજ, ઝાદહર અને તેજેિર છે . સબચન રશવડ કરતાં નીચો છે . પરં ત ુ તેજેિર કરતાં ઊંચો છે . ર્ુવરાજ સૌથી ઊંચો છે .ઝાદહર રશવડ કરતાં થોડો નીચો છે અન સબચન કરતાં થોડો ઊંચો છે . પ્ર.૧

સૌથી નીચો કોર્ છે ? (A) તેજેિર

પ્ર.૨

(B) તેજેિર

(B) રશવડ

(D) તેજેિર

(C) તેજેિર

(D) રશવડ

ઝાદહર કરતાં ઊંચો પર્ ર્ુવરાજ કરતાં નીચો કોર્ છે ? (B) તેજેિર

(D) માદહતી અધ ૂરી

(C) સબચન

કનુભાઈ મનુભાઈ કરતાં ધનવાન છે ઈબ્રાદહમભાઈ કનુભાઈ કરતાં ધનવાન છે ધરમચંદ ઈબ્રાદહમભાઈ કરતા ધનવાન છે , પર્ જગતશસિંહ સૌથી

ૃ ફોટામાં ધન પ્રમાર્ે બેસવાની ગોઠવર્ કરાય તો વચ્ચે કોર્ બેસિે ? વધુ ધનવાન છે જો આ ધશનકોના ગપ

(A) ધરમચંદ ૩.

(D) ઝાદહર

(C) ઝાદહર

(B) સબચન

(A) રશવડ ૨.

(C) સબચન

જો તેમને ઊંચાઈના ચડતા ક્રમમાં ઊભા રાખવામાં આવે તો બીજા નંબરનો કોર્ ? (A) ઝાદહર

પ્ર.૫

(D) રશવડ

બીજા નંબરનો સૌથી ઊંચો કોર્ છે ? (A) સબચન

પ્ર.૪

(C) ઝાદહર

જો તેમને તેની ઊંચાઈના પ્રમાર્માં ઊભા રાખવામાં આવે તો કોર્ મધ્યમાં આવે છે ? (A) રશવડ

પ્ર.૩

(B) સબચન

(B)ઈબ્રાદહમભાઈ

(C) જગતભાઈ

(D) મનુભાઈ

પાંચ છોકરાઓ પૈકી રામ, એ મનુ કરતાં ઊંચો છે પર્ રશવ જેટલો ઊંચો નથી. જય એ દદબલપ કરતાં ઊંચો છે પર્ મનુ કરતાં નીચો છે , તો સૌથી ઊંચો છોકરો કોર્ છે ? (A) રશવ

૪.

(B) મનુ

(C) રામ

(D) જય

જો સુશનતા અશનતા કરતા ઊંચી છે . રીના બચત્રા કરતાં ઊંચી છે પરત ંુ બાનુ કરતા નીચી છે . અશનતા, બચત્રા કરતા નીચી છે બચત્રા સુશનતા કરતા ઊંચી છે તો સૌથી ઊંચુ કોર્ છે ? (A) સુશનતા

(B) અશનતા

(C) રીના

(D) બાનુ

૫

પાંચ શમત્રો A,B,C,D,S છે . A Bથી નીચો છે , પર્ Sથી લાંબો છે , C તેમાં સૌથી લાંબો છે , D Bથી થોડો નીચો છે અને Aથી થોડો ઊંચો છે .

1.

આમાં સૌથી નીચો કોર્ ? (A )S

2.

(C) A

(D) D

(B) A

(C) S

(D) B

(B) A

(C) S

(D) B

અશનલ આનંદથી વજનમાં ભારે છે . આનંદ શવજયથી વજનમાં ભારે છે . રમર્ અશનલથી વજનમાં ભારે છે , તો વજનમાં સૌથી ભારે કોર્ ? (A ) અશનલ

૭.

(B) S

કોર્ D થી ઊંચો પર્ C થી નાચો છે ? (A )C

૬.

(D) D

તેઓ ચઢતા ક્રમમાં ઊભા રહે તો િરૂયાતથી બીજા ક્રમે કોર્ આવિે ? (A )D

4.

(C) A

તેઓ ઊંચાઈ પ્રમાર્ે ઊભા રહે તો વચ્ચે કોર્ આવે ? (A )B

3.

(B) B

(B) આનંદ

(C) શવજય

(D) રમર્

એક હરીફાઈમાં 5 શવદ્યાથીઓએ ભાગ લીધો. સોહનનું ્થાન સુરેિથી નીચે છે . શવજયનું ્થાન દીપકથી ઉપર હતુ.ં કૃર્ાલનું ્થાન સોહન અને શવજય વચ્ચે હત.ંુ તો આ હરીફાઈમાં સવોચ્ચ ્થાન પર કોર્ રહ્ું ? (A ) શવજય

(B) દીપક

(C) સુરેિ

(D) કૃર્ાલ

સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક) 19

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ મો.7575 072 872

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર

angelacademy.co.in

દપકર્ પ્રશતબબિંબ ુ ાય : બે પ્રકારના પ્રશતબબિંબ પછ 1) દપકર્ / અરીસાન ંુ પ્રશતબબિંબ : જે અક્ષર(બચત્ર) આપે તેની છાપ ડાબી-જમર્ી બાજુએ પાડવી તેથી જવાબ મળી જિે. 2) પાર્ી / જળ પ્રશતબબિંબ : જે અક્ષર(બચત્ર) આપે તેની છાપ ઉપર-નીચે પાડવી તેથી જવાબ મળી જિે મ ૂળ પ્રશતબબિંબ

અક્ષર A દપકર્

દપકર્ પ્રશતબબિંબ

B

C

D

E

F

જળ પ્રશતબબિંબ

G

H

I

-

-

-

-

T

U

V

W

X

Y

-

-

-

-

-

-

-

જળ

-

-

-

-

અક્ષર N

O

P

Q

R

દપકર્

-

જળ

-

S

J

K

L

M -

Z

-

કેટલા અંગ્રેજી મ ૂળાક્ષર એવા છે કે જેમનું દપકર્ / અરીસાનું પ્રશતબબિંબ જોતા કોઈ ફેરફાર થતા નથી – 11 કેટલા અંગ્રેજી મ ૂળાક્ષર એવા છે કે જેમનું પાર્ી / જળ પ્રશતબબિંબ જોતા કોઈ ફેરફાર થતા નથી – 9 સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક) 20

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ મો.7575 072 872

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર

angelacademy.co.in

ઘદડયાળ 

ુ િે. ઘદડયાળના પ્રકરર્ માંથી તમને ઘદડયાળના પ્રશતબબિંબ અને કાંટા વચ્ચે બનતા ખ ૂર્ા શવિેના પ્રશ્નો પછ



ુ ે ત્યારે આપેલ સમયને 11:60 માંથી બાદ કરવો તેનાથી જવાબ મળી જિે. જ્યારે ઘદડયાળના પ્રશતબબિંબનો પ્રશ્ન પછ

ઉ.દા. 1) એક ઘદડયાળમાં 2:30 વાનયા છે . અરીસામાં પ્રશતબબિંબ જોતા કેટલા વાનયા દે ખાિે ? [11:60 – 2:30 = 9 : 30 ] 2) એક ઘદડયાળમાં 6:40 વાનયા છે . અરીસામાં પ્રશતબબિંબ જોતા કેટલા વાનયા દે ખાિે ? [11:60 – 6:40 = 5 : 20 ] 3) એક ઘદડયાળમાં 10:15 વાનયા છે . અરીસામાં પ્રશતબબિંબ જોતા કેટલા વાનયા દે ખાિે ? [11:60 – 10:15 = 1 : 45 ] 4) એક ઘદડયાળમાં 12:30 વાનયા છે . અરીસામાં પ્રશતબબિંબ જોતા કેટલા વાનયા દે ખાિે ? [11:60 – 0:30 = 11 :30 ] જ્યારે પ્રશ્નમાં 12 આપે ત્યારે 0 ગર્વ ંુ 5) એક ઘદડયાળમાં 11:40 વાનયા છે . અરીસામાં પ્રશતબબિંબ જોતા કેટલા વાનયા દે ખાિે ? [11:60 – 11:40 = 0 :20 ] જ્યારે જવાબમાં 0 આવે ત્યારે આપર્ે 12 ગર્વા. 

ુ ે ત્યારે ઘદડયાળમાં કાટા વચ્ચે બનતા ખ ૂર્ા શવિેના પ્રશ્નો પછ



ઘદડયાળમાં કલાક કાંટો 12 કલાકમાં 3600 ભ્રમર્ કરે છે તેથી એક કલાકમાં [360 ÷ 12 = 300]



1 કલાક એટલે 60 શમશનટમાં કલાક કાંટો 300 ભ્રમર્ કરે છે .



60 શમશનટમાં 300 તો 1 શમશનટમાં [30 ÷ 60 = 0.5]



1 શમશનટમાં કલાક કાંટો 0.50 ભ્રમર્ કરે છે .



શમશનટ કાંટો 60 શમશનટમાં 3600 ભ્રમર્ કરે છે તેથી એક શમશનટમાં [360 ÷ 60 = 60]

1)

ઘદડયાળમાં 3 વાગીને 30 શમશનટે બે કાંટાઓ વચ્ચે કે ટલા માપનો ખ ૂર્ો હિે ?

82.5

2)

ઘદડયાળમાં 9 વાગીને 40 શમશનટે બે કાંટાઓ વચ્ચે કે ટલા માપનો ખ ૂર્ો હિે ?

45

3)

ભારતનો પ્રમાર્ સમય લંડન કરતા સાડા પાંચ કલાક આગળછે . પાદક્તાનનો પ્રમાર્સમય ભારત

11:30

0

0

PM

750

97.5

0

105

500

52.5

0

57.5

10:30

11:00

12:30

AM

PM

1150

120

0

200

PM

કરતાં અડધો કલાક પાછળ છે . લંડનમાં સાંજના સાડા પાંચ વાનયા હિે, ત્યારે પાદક્તાનમાં કે ટલા

0

0

વાનયા હિે ?

4)

કાંટા વાળી ઘદડયાળમાં 10 કલાકને 10 શમશનટના સમયે બે કાંટા વચ્ચે કે ટલા અંિનો ખ ૂર્ો થાય ?

100

5)

સમય 2:10 થી 2:50 થતાં કલાક કાંટાએ કે ટલું ભ્રમર્ કર્ુું હિે ?

10

6)

કાંટાવાળી ઘદડયાળમાં 12 કલાકને 30 શમશનટ વાનતા, બે કાંટા વચ્ચે કે ટલા અંિનો ખ ૂર્ો રચાિે ?

1650

7)

ધારોકે અત્યારે 3 વાનયા છે , તો 20 શમશનટ પછી ઘદડયાળના નાના અને મોટા કાંટા વચ્ચે કે ટલા

30

0

0

0

110 15

0

0

160

200

18 0

0

180

0

0

120

0

170 110

0

અંિનો ખ ૂર્ો બનિે ?

સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક) 21

ANGEL ACADEMY : GPSC 1-2, Dy.SO - નાયબ મામલતદાર, તલાટી, કલાકક , PSI-ASI, કોન્સ્ટેબલ, TAT, TET વગેરે પરીક્ષાઓની સંપ ૂર્ક તૈયારી માટેના ્થળ

:1) બસ ડેપોની સામે, સેકટર:7-C, ઘ-3, │

મો.7575 072 872

2) લાલઘર ઝેરોક્ષની નીચે, સેકટર: 29, ઘ-6 કોનકર .. ગાંધીનગર

angelacademy.co.in

આકૃશત આધારીત પ્રશ્નો આપેલ આકૃશતમાં ચોરસ કે ટલા છે તે કહો ? જ્યારે સરખા ચોરસ ખાના આપ્યા હોય ત્યારે આપેલ ખાનાના વગકનો સરવાળો કરવાથી જવાબ મળી જિે ?

(2)2 +(1)2 = 4 + 1 = 5

(3)2 + (2)2 + (1)2 = 9 + 4 +1 =14

(4)2 + (3)2 + (2)2 + (1)2 = 16 +9 + 4 +1 =30

24 + 15 + 8 + 3 =50

લપ્ુ ત સંખ્યા િોધો 5

6

9

7

?

11

9

10

13

7

2

9

6

4

8

5

?

7

2

?

6

2

3

5

4

7

11

2

4

8

3

9

27

4

?

64

2

3

6

5

2

4

8

6

4

7

28

11

?

9

9

10

8

6

(5) + (4) + (3) + (2) + (1) = 25 + 16 +9 + 4 +1 =55 2

2

2

2

2

સરખા ખાના ન આપ્યા હોય ત્યારે આપેલ ખાનાની આડી અને ઊભી લાઈનના ખાનાની સંખ્યાનો ન્સર્ ૂનત્તમ ગુર્ાકાર કરી તેમના સરવાળા જેટલા થાય.

3×2=6 2×1=2 6 + 2 =8

4 × 3 =12 3 × 2 =6

4

16

1

2 × 1 =2 12 + 6 +2 =20

6 × 4 = 24 5 × 3 = 15 4×2=8 3×1=3 સંચાલક : સામત ગઢવી (GPSC 1-2(p) , Dy.SO-નાયબ મામલતદાર(p), તલાટી, કલાકક , પોલીસ, TAT, TET વગેરે 10 થી વધારે પરીક્ષાઓમાં પાસ થનાર અનુભવી અને તજજ્ઞ શિક્ષક) 22

Ätuhý – 10 rð»tÞ : „rý‚ ð»to –

«fhý «{týu „wý¼th «fhý™wk ™t{

2012-13

¢{

«fhý ™kƒh

„wý¼th

1.

1

ÞwÂõ÷z™e ¼t„rðrÄ y™u ðtM‚rðf ËkÏÞtytu

04

2.

2

ƒnw…Œeytu

06

3.

3

rî[÷ Ëwhu¾ Ë{efhý Þwø{

06

4.

4

rî½t‚ Ë{efhý

08

5.

5

Ë{tk‚h ©uýe

05

6.

6

rºtftuý™e Ë{Y…‚t

7.

7

Ë{Y…‚t y™u …tÞÚtt„tuhË «{uÞ

8.

8

Þt{¼qr{r‚

06

9.

9

rºtftuýr{r‚

06

10.

10

yk‚h y™u Ÿ[tE

06

11.

11

ð‚wo¤

06

12.

12

h[™t

05

13.

13

ð‚wo¤ ËkƒkrÄ‚ ûtuºtV¤

08

14.

14

…]»XV¤ y™u ½™V¤

08

15.

15

ytkfztþtMºt

08

16.

16

Ëk¼tð™t

05

13

fw÷ „wý

1

100

- www.mukeshmerai.blogspot.in

Ätuhý – 10 rð»tÞ : „rý‚ ð»to –

{tËðth ytÞtus™ ¢{

{tË™wk ™t{

1.

sq™

2.

3. 4. 5.

sw÷tE

ytì„Mx ËÃxuBƒh ytìõxtuƒh

«fhý™wk ™t{ ÞwÂõ÷z™e ¼t„rðrÄ y™u ðtM‚rðf ËkÏÞtytu 16. Ëk¼tð™t

10

2.

ƒnw…Œeytu 6. rºtftuý™e Ë{Y…‚t 7. Ë{Y…‚t y™u …tÞÚtt„tuhË «{uÞ

12

3.

rî[÷ Ëwhu¾ Ë{efhý 11. ð‚wo¤

12

9.

rºtftuýr{r‚ 12. h[™t

14

8.

Þt{¼qr{r‚ 15. ytkfztþtMºt

10

yk‚h y™u Ÿ[tE

12

rî½t‚ Ë{efhý 13. ð‚wo¤ ËkƒkrÄ‚ ûtuºtV¤

14

5.

12

™ðuBƒh

10.

7.

rzËuBƒh

4.

òLÞwythe

‚tË™e Vt¤ðýe

1.

6.

8.

2012-13

08 12 10 10 06 12

12

Ë{tk‚h ©uýe 14. …]cV¤ y™u ½™V¤ …w™htð‚o™

14

2

- www.mukeshmerai.blogspot.in

Ë{Þ :

3

f÷tf]

Ätuhý – 10 „rý‚

[fw÷

«&™…ºt™wk …rhY…

ð»to –

PART – A

•

™e[u yt…u÷t «&™tu («&™ ™k. 1 Úte 50)™tk ÞtuøÞ rðfÕ… …ËkŒ fhe Sheet{tk sðtƒ yt…tu. («íÞuf™tu 1 „wý)

„wý :

100

2012-13 „wý :

50

„wý :

50

OMR Answer

PART – B SECTION - A

•

™e[u™tk «&™tu («&™ ™k. 1 Úte 8)™e xqkf{tk „ý‚he fhe sðtƒ yt…tu. («íÞuf™tk ƒu «&™tu{tk ytk‚rhf rðfÕ… yt…ðt.

2

„wý) [16]

SECTION - B

•

™e[u™tk «&™tu («&™ ™k. 9 Úte 12)™t {tøÞt «{týu „ý‚he fhe sðtƒ yt…tu. («íÞuf™tk 3 „wý) yuf «&™{tk ytk‚rhf rðfÕ… yt…ðtu.

[12]

SECTION - C

•

™e[u™tk «&™tu («&™ ™k. 13 Úte 15)™t {tøÞt «{týu „ý‚he fhe sðtƒ yt…tu. («íÞuf™tk 4 „wý) - yuf «&™{tk ytk‚rhf rðfÕ… yt…ðtu.

[12]

SECTION - D

•

™e[u™tk «&™tu («&™ ™k. 16 Úte 17)™tk {tøÞt {wsƒ „ý‚he fhe sðtƒ yt…tu. («íÞuf™tk 5 „wý) - yuf «&™{tk ytk‚rhf rðfÕ… yt…ðtu.

3

[10]

- www.mukeshmerai.blogspot.in

4

- www.mukeshmerai.blogspot.in

3

f÷tf] Question Paper

Total Sub-Total

* yu «&™{tk rðfÕ… Ëq[ðu Au.

16.

15.

14.

13.

12.

11.

10.

9.

8.

Þt{¼qr{r‚ rºtftuýr{r‚ yk‚h y™u Ÿ[tE ð‚wo¤ h[™t ð‚wo¤ ËkƒkrÄ‚ ûtuºtV¤ …]»XV¤ y™u ½™V¤ ytkfztþtMºt Ëk¼tð™t

1

7. Ë{Y…‚t y™u …tÞÚtt„tuhË «{uÞ

17

1

1

1

1

–

1

1

2

1

–

2

1

2

1

6.

5.

4.

3.

2.

1

ÞwÂõ÷z™e ¼t„rðrÄ y™u ðtM‚rðf ËkÏÞtytu ƒnw…Œeytu rî[÷ Ëwhu¾ Ë{efhý Þwø{ rî½t‚ Ë{efhý Ë{tk‚h ©uýe rºtftuý™e Ë{Y…‚t

1.

PART – A Knowledge

–

–

–

1

–

–

1

1

1

1

1

1

1

1

1

–

18 10 50(50)

1

1

2

1

–

1

1

1

1

1

1

2

2

2

–

1

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

2(1)

2(1)

3(1)

3(1)*

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

3(1)

–

–

–

–

–

–

–

–

4(1)

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

05 4(2) 9(3) 4(1) 17(6)

–

1

1

1

–

–

–

–

1

–

–

–

–

–

1

–

–

–

–

–

–

2(1)

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

3(1)

–

–

–

–

–

–

–

–

–

EA

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

5(1)

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

– 5(1)*

–

–

–

–

–

LA

8(4) 5(2) – 18(7)

–

2(1)

–

–

–

–

–

– 2(1)*

–

–

–

–

–

2(1)

–

–

SA1 SA2

– 2(1)*

–

–

–

–

EA

Understanding

2(1)

–

–

–

–

–

–

–

–

2(1)

–

–

–

–

–

–

–

4(1)

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

– – 8(2) 10(3)

–

–

– 4(1)*

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

LA

Application SA1 SA2

PART – B

™{q™t™t «&™…ºt™e çÕÞq-r«Lx

Units/Sub-Units Kno. Und. App. skill. SA1 SA2 LA

¢{ Form of Questions

Objectives

Ë{Þ :

New Syllabus

Ätuhý – 10 „rý‚

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

EA

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

LA

– – 5(1)

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

SA1 SA2

Skills

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

EA

5(1)

–

–

–

–

100

100

05

08

08

08

05

06

06

06

06

05

08

05

08

06

06

04

Total Marks

„wý :

5(1)

[fw÷

Ë{Þ :

3

Ë{Þ :

75

Ätuhý – 10 „rý‚ ™{q™t™wk «&™…ºt

f÷tf]

PART – A

r{r™x]

Ëq[™tytu : (1)

[fw÷

PART-A{tk 50

„wý : [„wý

100

:

50

ƒnwrðfÕ… «&™tu ytÃÞt Au. ƒÄtk s «&™tu VhrsÞt‚ Au. Œhuf «&™

„wý™tu Au. (2) yt…™u y÷„Úte yt…u÷ OMR Answer Sheet{tk su-‚u «&™ ™kƒh Ët{u A yt…u÷ Au. «&™™tu su W¥th Ët[tu ntuÞ ‚u™t rðfÕ…™e …tËu Œþtoðu÷ D …u™Úte …qýo ½è fhðt™wk hnuþu. 1

1.

«íÞuf [th ¢r{f Ä™ …qýtOf™tu „wýtfth (A)

2.

3.

4 3

7.

24

(D)

(C)

y™tð]¥t Œþtkþ

(D)

…qýtOf

Ëwhu¾ ƒnw…Œe

32

Au. Ëk{uÞ …hk‚w …qýtOf ™Úte

p(x) = 7x – 3

7 3

(B)

™wk þqLÞ

Au.

3 7

0

3x2 + 5x – 2

(B)

(B)

P(x) = 3x + 5, x R

3 7

(D)

r¼L™ ®ƒŒwytu{tk AuŒu. 1

(C)

™tk þqLÞtu™tu Ëhðt¤tu

3 5

7 3

(C)

p(x) = 3x – 2 – x2 X-yût™u

2

(D)

5 3

(D)

3

Au.

3 5

(C)

™tu yt÷u¾

5 3

Au.

(A)

hu¾t

(B)

W…h™e ‚hV ¾wÕ÷tu …hð÷Þ

(C)

™e[u™e ‚hV ¾wÕ÷tu …hð÷Þ

(D)

rfhý

òu

2x + 3y = 7

(A) 8.

(C)

(B)

(A) 6.

yu

48

yËk{uÞ

(A) 5.

(B)

4

y™u

3x + 2y = 3 (B)

50x + 5

(B)

ntuÞ, ‚tu

–4

ƒu ykftu™e yuf ËkÏÞt™tu yuf{™tu ykf (A)

(ð‚wo¤)™u

ðzu rð¼tßÞ Au.

(A)

(A) 4.

16

, B , C ,

(C) x

2

y™u Œþf™tu ykf

30x + 5

(C)

5

Au.

x – y =

(D) 5

–2

ntuÞ, ‚tu ËkÏÞt

x + 50

(D)

Au. 5x

- www.mukeshmerai.blogspot.in

9.

10.

13.

14.

(B)

3x – 2y – 6 = 0

(C)

3x – 2y = 1

(D)

2x – 3y = 3

Ë{efhý

16.

1

5x2 – 6x + 1 = 0™tu

16

Au.

(B)

(C)

rððu[f

3

(C)

56

4

D < 0

(B)

D > 0

(C)

D = 0

(D)

D

Ë{efhý

™tu yuf Wfu÷

(A)

x2 – x – 6 = 0 (B)

òu

yu Ë{efhý

òu

(D)

–2

(D)

56

Au.

(A)

4

2

(B)

‚tu

(A)

13

òu

+

3

+

7

+

9

12

(B)

y™u

 DEF {tk

40

 PQR

(C)

–2

(D)

–4

4

(C)

9

(D)

–2

…Œ ËwÄe =

n

288,

‚tu

n =

15

(C)

16

(D)

17

10d

(C)

26d

(D)

2d

Ëk„‚‚t (B)

{tk

a =

T18 – T8 =

d

 ABC

™tu yuf ƒes ntuÞ, ‚tu

x2 + x + 6 = 0

4

+ ..... (B)

Ë{tk‚h ©uýe {txu

x2 – x + 6 = 0 (D)

d = (B)

5

þqLÞ rËðtÞ™e …qýoð„o ËkÏÞt

Au.

3

x2 + x – 6 = 0 (C)

x2 + ax – 8 = 0

Sn = 2n2 + 3n,

(A) 19.

(B)

yuf Wfu÷

ntuÞ, ‚tu Ë{efhý™t ƒes Ë{t™ ÚttÞ.

(A) 18.

–3

òu

(A) 17.

x2 – 3x + 2 = 0™tu

Ë{efhý

(A) 15.

÷¾e þftÞ.

2x – 3y – 6 = 0

(A) 12.

«{trý‚ MðY…u

(A)

(A) 11.

x y   1 ™u 2 3

Ë{efhý

P ™tu

ABC

DEF

80

rî¼tsf

QR

(B)

4

Ë{Y…‚t Au. òu (C)

™u

D{tk

AuŒu Au. òu

‚tu

mA  40

140

(D)

QD : RD = 4 : 7

mE  mF  180

y™u

PR = 14,

‚tu

PQ = (A) 20.

 ABC (A)

21.

8

{tk Ëk„‚‚t

B  A

ABC (B)

(C)

BAC

(A)

1

:

3

(B)

1

:

(D)

Ë{Y…‚t Au. ™e[u™t …ife

C  A

 ABC{tk m B  90, AB = BC,

12

‚tu

(C)

16

ËíÞ Au.

A  B

(D) A  B  C

1: 2

(D)

AB : BC =

2

(C)

6

2 :1

- www.mukeshmerai.blogspot.in

22.

 ABC{tk AD (A)

23.

4

25.

òu

10

y™u

(A)

P(2, 1)

®ƒŒw

A(x, y)

5 1 , 2 2

(A)

(C)

5

(C)

P(–1, 0)

(B)

|x – y|

(B)

28.

òu

÷½wftuý™wk {t… ntuÞ y™u

(A)

30

30.

cos245 – cos230 = x

(A)

2

òu

y™u

A

(A) 31.

òu

3 a 2

(D)

3 2

sin45,

sinA

‚tu

•

yu AB ™wk {æÞ®ƒŒw Au. P(2, 0)

(D)

|x + y|

(D)

7

(B)

P(0, 0)

x 2  y2

Au.

(0, –1)

(D)

(5, 0)

‚tu

=

(C)

60

(D)

90

(C)

 12

(D)

3

(C)

–1

(D)

2

(C)

3

(D)

x = 4

secB =

0

‚tu

2 2

cot  = 3

2a 3

1

{e. [t÷‚t s{e™Úte (C)

2a

(D)

3

a

{exh Ÿ[tE

a 2

yuf xtðh™e Ÿ[tE 50 3 {e. Au. ‚u™t ‚r¤ÞtÚte 50 {e. Œqh ytðu÷ ®ƒŒwyuÚte ‚u™e xtu[™t WíËuÄftuý™wk ÚttÞ. {t… (A)

34.

(B)

•

2

fturxftuý ntuÞ, ‚tu (B)

7

ÚttÞ.

s{e™ ËtÚtu 30 {t…™t ¾qýu Ztu¤tððt¤t {t„o …h …h …ntU[tÞ. (A)

33.

1

3

32

rºtftuý™tk rþhtu®ƒŒwytu™t Þt{ Au. (C) Ë{rîƒtsw (D) Ë{ƒtsw

3 sin   cos  ,

cos45

7cos2  + 3 sin2  = 4,

(A) 32.

•

(C)

45

(B) B

(C)

(–5, 1)

(B)

BD = (D)

…h Œtuuhu÷t ÷kƒ™t ÷kƒ…tŒ™t Þt{

(1, 0), (0, 1), (1, 1) yu (A) ÷½wftuý (B) „whwftuý

òu

16

‚tu

Au.

27.

29.

(C)

™wk W„{®ƒŒwÚte yk‚h X–yût

AD = 7

yt…u÷tk ®ƒŒwytu ntuÞ, ‚tu

(B)

{tkÚte

y™u

Au. [tuhË™e ƒtsw™wk {t…

5 2

B(3, –2)

x2 + y2

P(5, –1)

AB2 + AC2 = 130 8

(B)

A(1, 2)

(A) 26.

(B)

[tuhË™t rðfýo™e ÷kƒtE (A)

24.

{æÞ„t Au. òu

45

(B)

60

(C)

30

(D)

15

yuf Úttk¼÷t™t …zAtÞt™e ÷kƒtE Úttk¼÷t™e ÷kƒtE sux÷e ÚttÞ íÞthu ËqÞo™t WíËuÄftuý™wk {t… ÚttÞ. (A)

45

(B)

30

(C)

7

60

(D)

75

- www.mukeshmerai.blogspot.in

35.

 ABC{tk AB = 3, BC = 4, AC = 5

Au.

(A) 36.

21

1

2

10 

(C)

462

(B)

ntuÞ.

7

(D)

6

{t…™tu ¾qýtu ytk‚hu ‚tu ÷½wð]‚tkþ™wk ûtuºtV¤

r2 180

(B)

3

r  360

(C)

460

120

(C)

(D)

ÚttÞ. r2 360

{t…™tu ¾qýtu ƒ™tðu Au. yt ð]‚tkþ™wk ûtuºtV¤ 465

(D)

470

 2

(C)

1:4

ntuÞ, ‚tu ‚u™t …rh½™tu „wýtu¥th

1:2

(C)

(B)



1:4

(B)

2  3

8

6

4:1

(C)

1  24

Ëu{e Ÿ[tEðt¤t þkfw™wk ½™V¤ 12

(B)

4:6

(D)

(B)

2

ÚttÞ. (D)

2:1

(D)

4  3

Ëu{e3 Au.

1  6

(B)

1

(C)

Ëu{e3 Au. 14 

8 : 27

(C)

2:3

3:2

(D)

16

Au. ‚tu ‚u{™t ½™V¤™tu „wýtu¥th (D)

4:9

Ëu{e. y™u 9 Ëu{e. rºtßÞtðt¤t þkfw™t ytzAuŒ™e Ÿ[tE 6 Ëu{e. ntuÞ, ‚tu ‚u™wk ½™V¤ Ëu{e3 Au. 320

(B)

ftuE {trn‚e {txu (A)

46.

(D)

5

(A) 45.

4

ƒu Ë{t™ Ÿ[tE™t þkfwytu™t …tÞt™e rºtßÞt™tu „wýtu¥th Au. (A)

44.

r 180

Ëu{e. rºtßÞt y™u

(A) 43.

(B)

Ëu{e. ÔÞtËðt¤t „tu÷f™wk ½™V¤

(A) 42.

8

ƒu ð‚wo¤™t ûtuºtV¤™tu „wýtu¥th (A)

41.

(C)

òu ð‚wo¤™wk ûtuºtV¤ y™u …rh½™wk {t… ËkÏÞtí{f he‚u Ë{t™ ntuÞ, ‚tu ð‚wo¤™e rºtßÞt r = (A)

40.

1

Ëu{e. rºtßÞtðt¤t ð‚wo¤™t fuLÿ yt„¤ yuf ð]‚tkþ Ëu{e2 Au.

(A) 39.

(B)

òu yuf ð‚wo¤™e [t… fuLÿ yt„¤ (A)

38.

2

(0, 5) ™e yuf Sðt (0, 3) ™u M…þuo Au. Sðt™e ÷kƒtE (A)

37.

ntuÞ, ‚tu rºtftuý™e ºtýu ƒtswytu™u M…þo‚t ð‚wo¤™e rºtßÞt

òu (A)

Z = 25

25 x – z = 3

24

y™u

(B)

y™u

151 x = 25

‚tu,

75

x + z = 45,

(B)

(C)

‚tu

302

(D)

98

(C)

50

(D)

0

(C)

26

(D)

23

M =

M =

22

8

- www.mukeshmerai.blogspot.in

47.

òu

M = 26, x = 36,

(A) 48.

òu

(B)

0

5

(C)

4

(D)

3

0.5

(C)

0.7

(D)

1

0.35

(C)

0.65

(D)

1

‚tu

P( A ) =

0

(B)

ƒu ËkÏÞtytu™tu Ëhðt¤tu (A)

Ë{Þ :

2

Au.

(B)

P(A) = 0.35

(A) 50.

6

Z =

[tu¬Ë ½x™t™e Ëk¼tð™t (A)

49.

‚tu

10

2

y™u ½™ ‚Vtð‚

(B)

2

Au. yt ËkÏÞtytu …ife {tuxe ËkÏÞt

4

(C)

6

(D)

Au. 8

PART – B

f÷tf]

[„wý

:

50

SECTION–A

•

™e[u™t «&™tu™e xqkf{tk „ý‚he fhe sðtƒtu yt…tu. («íÞuf™t

1.

ð„o{q¤ þtuÄtu :

2.

þqLÞtu™tu Ëhðt¤tu = 2, þqLÞtu™tu „wýtfth = – 3 ntuÞ ‚uðe rî½t‚ ƒnw…Œe {u¤ðtu. yuf r¢fux {u[{tk Ër[™, Ëunðt„™t h™ fh‚tk ºtý „ýt h™ fhu Au. ƒk™u {¤e fw÷ fhu Au. ‚u …hÚte rî[÷ Ëwhu¾ Ë{efhý Þwø{ h[tu. yuf ËtL‚ Ë{tk‚h ©uýe™wk «Út{ …Œ 5, AuÕ÷wk …Œ 45 y™u ƒÄt …Œtu™tu Ëhðt¤tu ‚u ©uýe™tk …Œtu™e ËkÏÞt þtuÄtu. yÚtðt yuf Ë{tk‚h ©uýe a = 8, Tn = 33, Sn = 123 ‚tu d y™u n þtuÄtu.

3. 4.

4.

„wý)

[16]

82 7

5.

ftxftuý  PQR {tk PM þtuÄtu.

6.

A (4, 2), B (3, 9)

7.

òu

cos ec  

2

13 , 5

P

ftxftuý Au y™u PM fýo …h™tu ðuÄ Au. òu

y™u

‚tu

C (10, 10)

tan

y™u

rþhtu®ƒŒwytuðt¤t

cos

ABC™wk

200

h™

500

Au.

PQ = 8, PR = 6

‚tu

ûtuºtV¤ þtuÄtu.

þtuÄtu.

yÚtðt 1 1 1  cot2 

7.

cos2  

8.

ftuE {trn‚e{tk {æÞf þtuÄtu.

Ëtrƒ‚ fhtu.

(x)

=

60.55  fidi   195,  fi  100

9

ntuÞ, ‚tu Äthu÷ {æÞf

(A)

- www.mukeshmerai.blogspot.in

SECTION–B

•

™e[u™t «&™tu™t {tøÞt «{týu „ý‚he fhe sðtƒ yt…tu. («íÞuf™t

9.

yuf Þtkrºtf ntuze™e Íz… ÂMÚth …týe{tk 25 rf.{e./f÷tf Au. ntuze ™Œe™t «ðtn™e rŒþt{tk 60 rf.{e. sE ‚ux÷wk s yk‚h ™Œe™t «ðtn™e Ët{u™e rŒþt{tk ft…e ‚us MÚt¤u 5 f÷tf{tk …tAe ytðu Au. ‚tu ™Œe™t «ðtn™e Íz… þtuÄtu.

3

„wý)

[12]

(™Œe™t «ðtn™e Íz…, ntuze™e Íz… fh‚tk ytuAe Au) 10.

h sux÷e

rþhtu÷kƒ Ÿ[tE …h Qze hnu÷t sux rð{t™{tkÚte s{e™ …h hnu÷e ƒu xuLf™t yðËuÄftuý™tk

{t…

y™u



 (   )

h (tan   tan ) tan  .tan 

{t÷q{ …zu Au. ‚tu ƒu xuLf ðå[u™wk yk‚h

‚u{ Ëtrƒ‚

fhtu. 11.

Vq÷Œt™e{tk 5 ÷t÷, 2 …e¤t y™u 3 ËVuŒ „w÷tƒ Au. ‚u{tkÚte yuf „w÷tƒ ÞtáÂåAf he‚u …ËkŒ fhðt{tk ytðu Au. ‚tu, ‚u (i) ÷t÷ hk„™wk (ii) …e¤t hk„™wk (iii) ËVuŒ ™ ntuÞ ‚uðt hk„™wk ntuÞ, ‚u ½x™t™e Ëk¼tð™t þtuÄtu.

12.

™e[u™e {trn‚e™tu {æÞf ð„o ytð]r¥t

16

ntuÞ, ‚tu ¾qx‚e ytð]r¥t þtuÄtu.

0-4

4-8

8-12

12-16

16-20

20-24

24-28

28-32

32-36

6

8

17

23

16

15

–

4

3

yÚtðt 12.

yuf ntìMxu÷™t 20 rðãtÚteoytu™t yuf rŒðË™t ðt[™-f÷t÷™wk Ëðuoûtý ntÚt Ähðt{tk ytÔÞwk. su™wk …rhýt{ ™e[u yt…u÷t ftuüf{tk Au. ‚u …hÚte {trn‚e™tu ƒnw÷f þtuÄtu. ðtk[™™t f÷tftu™e ËkÏÞt

1-3

3-5

5-7

7-9

9-11

ntìMxu÷™t rðãtÚteoytu™e ËkÏÞt

7

2

8

2

1

SECTION–C

•

™t[u™t «&™tu™t {tøÞt «{týu „ý‚he fhe sðtƒ yt…tu. («íÞuf™t

13.

Ëtrƒ‚ fhtu fu ð‚wo¤™tu M…þof yu M…þo®ƒŒw{tkÚte …Ëth Út‚e rºtßÞt™u ‚u s Ë{‚÷{tk ÷kƒ ntuÞ Au.

14.

yuf ð‚wo¤tfth rðnth MÚtt™™wk ûtuºtV¤ 616 {e2 Au. ‚u™e ƒnth™e ƒtswyu 3.5 {e. …ntu¤tu hM‚tu Au. yt hM‚t™e ƒnth™t ¼t„u Y. 5 «r‚ {exh™t Œh Úte ðtz fhðt™tu ¾[o þtuÄtu.

15.

yuf Ät‚w™t „tu÷f™e rºtßÞt 5.6 Ëu.{e. Au. ‚u™u …e„t¤e™u ƒ™tððt{tk ytðu Au. ‚tu ™¤tfth™e Ÿ[tE þtuÄtu.

6

4

„wý)

[12]

Ëu.{e. rºtßÞtðt¤tu ™¤tfth

yÚtðt

10

- www.mukeshmerai.blogspot.in

15.

þkfw™t ytzAuŒ ytfth™e yuf ztu÷ Au. ‚u™e …týe ¼hðt™e ût{‚t 12308.8 Ëu.{e.3 Au. ‚u™t W…h™t y™u ™e[u™t „tu¤tfth ¼t„™e rºtßÞt y™w¢{u 20 Ëu.{e. y™u 12 Ëu.{e. Au. yt ztu÷™e Ÿ[tE þtuÄtu. ztu÷ ƒ™tððt™tu ¼tð Y. 10 «r‚ Ëu.{e.2 ntuÞ, ‚tu ztu÷ ƒ™tððt™e ®f{‚ þtuÄtu. SECTION–D

•

™e[u™t «&™tu™t {tøÞt {wsƒ sðtƒ yt…tu. («íÞuf™t

16.

(0, 3 Ëu.{e.) Au. OP = 7 Ëu.{e. ÚttÞ ‚uðwk yuf ®ƒŒw P {tkÚte ð‚wo¤™u M…þoftu h[tu y™u

17.

5

„wý)

h[™t™t {wÆt sýtðtu.

Ë«{tý‚t™wk {q¤¼q‚ «{uÞ ÷¾tu y™u Ëtrƒ‚ fhtu. yÚtðt

17.

…tÞÚtt„tuhË™tu «{uÞ ÷¾tu y™u Ëtrƒ‚ fhtu.

- www.mukeshmerai.blogspot.in

11

[10]