Groene Corridor de integrale visie voor de recreatieve groene verbinding

colofon opdrachtgever gemeente Eindhoven sector ORVM afdeling Groen en Water Kennedyplein 200 Postbus 990, 5600 AZ Eindhoven Projectteam: Boudewijn Tooren Gerben Kok Ingeborg Schouten Jelle Groot Gabry van Winden

vormgeving Nieuwland Advies Haagsteeg 4 Postbus 522, 6700 AM Wageningen telefoon: +31.(0)317.467.246 fax: +31.(0)317.467.200 e-mail: [email protected] www.nieuwlandadvies.nl

copyright 9604 EVG © 2010 Nieuwland Advies, Wageningen Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, fotokopie, microfilm of welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteur(s). Deze uitgave is met de grootste zorgvuldigheid opgesteld. Noch de makers, noch de uitgever stellen zich echter aansprakelijk voor eventuele schade als gevolg van eventuele onjuistheden en/of onvolkomenheden in deze uitgave.

Groene Corridor de integrale visie voor de recreatieve groene verbinding

Definitief rapport, mei 2010

INHOUD Inhoud 1 Aanleiding

07

2 Projectdoel

09

6.3 Eindhoven schrijft geschiedenis

36

6.4 De verkleuring van de Groene Corridor

37

7 Ontwerpuitgangspunten

41

7.1 De inrichting van de recreatieve verbinding

41

7.2 Bomen

42

7.3 Straatmeubilair, element- en materiaalgebruik

43

3 Projectgebied

11

7.4 Communicatiemiddelen en informatievoorziening

44

4 Beleidskaders

13

7.5 De knooppunten

45

4.1 Rijksbeleid

13

7.6 De deelgebieden

46

4.2 Provinciaal beleid (Noord Brabant)

13

7.6.1 De Mathildelaan

46

4.3 Gemeentelijk beleid

14

7.6.4 De Zwaanstraat

48

7.6.5 Oirschotsedijk I

49

5 Gebiedsanalyse

19

7.6.6 Oirschotsedijk II

50

5.1 Historische verkenning

19

7.6.7 Oirschotsedijk III

51

5.2 Ruimtelijke verkenning

24

5.3 Recreatie

26

8 Ontwerpopgaven

53

5.4 Ontwikkellocaties

28 Bijlage 1 Bronnen

57

Bijlage 2 Contacten

58

6 De visie voor de Groene Corridor

33

6.1 Stedelijke uitloper

34

6.2 Een historische route

34

6

hoofdstuk 1

AANLEIDING De stedelijke structuur van Eindhoven kenmerkt zich onder andere

Uitgangspunten van dit Groene Raamwerk zijn de bestaande

door drie groene wiggen die vanuit het omringende landelijke gebied

laan- en bosstructuren uitgebreid met ecologische en recreatieve

de stad ‘inprikken’. Deze groene wiggen zijn, of worden op dit

verbindingen langs het Beatrixkanaal, de Oirschotsedijk en

moment, ontwikkeld als stadspark De Karpen, de Genneper Parken

de beekloop de Ekkersrijt. De Oirschotsedijk is onderdeel van

en stadspark Landelijk Strijp.

de Groene Corridor. De ingrepen ten behoeve van de Groene Corridor zijn gericht op het versterken van het raamwerk voor

De Westcorridor van Eindhoven is onderhevig aan een grote

Landelijk Strijp, het maken van verbindingen tussen de stad en

verandering. De Philipsbedrijventerreinen worden getransformeerd

het landschap, de stadsdelen onderling en het bereikbaar maken

naar duurzame woon- en werkmilieu's en in de arbeiderswijken

van Landelijk Strijp vanuit de omliggende wijken.

van Philips vindt grootschalige wijkvernieuwing plaats. De Groene Corridor, die onderdeel is van zowel de Westcorridor als Stadspark

De Groene Corridor is een initiatief van het Brabants Landschap,

Landelijk Strijp, maakt in de toekomst het groen bereikbaar voor de

de Erven Frits Philips, de gemeente Eindhoven en de gemeente

stedeling.

Oirschot. Het initiatief is uitgewerkt tot een ontwerpvisie door Adriaan Geuze van West-8.

In de Ontwikkelingsvisie voor stadspark Landelijk Strijp is de Groene Corridor aangemerkt als deelproject voor het Groene Raamwerk. De

Tijdens de boomfeestdagen in 2008 en 2009 is al een aanzet

Groene Corridor moet dé recreatieve fietsverbinding worden tussen

gedaan om de laanstructuur langs de Oirschotsedijk te

het centrum van Eindhoven en het Groene Woud.

verstevigen. Tijdens deze dagen zijn honderden eiken aangeplant langs de Oirschotsedijk ter hoogte van de Strijpse akker en

Vanaf het 18 Septemberplein in Eindhoven loopt de route via

verder richting het Beatrixkanaal.

stadspark Landelijk Strijp tot op de Markt in Oirschot. Het Groene Raamwerk is de basis voor de ontwikkelingen in Landelijk Strijp. afbeelding 1| De Zwaanstraat

7

8

hoofdstuk 2

PROJECTDOEL De Integrale visie Groene Corridor is onderdeel van de totaalvisie

de algehele afstemming tussen deze fasen en de bewaking

van de groene- en recreatieve verbinding tussen het centrum

van het grote geheel. De planning voor de uitvoering van het

van Eindhoven en de Markt in Oirschot. Deze integrale visie heeft

tracé is tussen 2010 en 2019. Om die reden is het belangrijk

als projectgrens het grondgebied van de gemeente Eindhoven.

een overkoepelend document te hebben die de inrichting in

Afstemming met de gemeente Oirschot heeft plaatsgevonden en zal

hoofdlijnen waarborgt.

ook in de verdere uitwerking blijven plaatsvinden. Dit document zal worden aangeboden aan de Raad van zowel de Het doel van deze ‘Integrale Visie Groene Corridor’ is om de ambitie

gemeente Oirschot als de gemeente Eindhoven.

voor de Groene Corridor nader uit te werken naar handvatten voor het uiteindelijke ontwerp voor de groene recreatieve verbinding. Deze visie geeft het project Groene Corridor weer binnen de context van alle ontwikkelingen langs het tracé. Na een beknopte beleids-, historische- en ruimtelijke verkenning wordt de relatie van de Groene Corridor met andere ontwikkelingen weergegeven. Door middel van kaarten, principeprofielen en referentiebeelden wordt het toekomstige beeld voor de Groene Corridor geschetst. De beeldvorming is per deelgebied uitgewerkt. Het doel voor de lange termijn is het vertalen van de integrale visie naar een definitief ontwerp. Het definitieve ontwerp wordt gemaakt in verschillende fasen. De integrale visie zal worden gebruikt voor afbeelding 2| De Oirschotsedijk

9

Rijksweg A2

Strijpse akker

Philips Fruittuinen

jn

rli

oo Sp

eg

erw

al

na

ka

rix

at

Be

k ok yF

n

tho An

GR

OE

NE

CO RR I

DO R

Philips de Jongh wandelpark

Landgoed De Wielewaal

Strijp R n

laa

n ke eu

B

Strijp S

Philips stadion

hoofdstuk 3

PROJECTGEBIED Het lanenstelsel van de Groene Corridor loopt vanuit het centrum

De ‘lijn’ Groene Corridor wordt een aantal keer doorsneden door

van Eindhoven, het 18 Septemberplein, over de Mathildelaan, langs

infrastructuur, zoals de Fellenoord en Beukenlaan. In Landelijk

het PSV stadion, richting bedrijventerrein Strijp. Via Strijp S volgt de

Strijp kruisen de Anthony Fokkerweg, Rijksweg A2 en het

Groene Corridor de Zwaanstraat richting de Oirschotsedijk. Hier

Beatrixkanaal de Groene Corridor.

loopt de Groene Corridor tussen het Philips de Jongh wandelpark en Landgoed De Wielewaal door.

De Groene Corridor vindt aansluiting bij alle waardevolle groenstructuren, -gebieden en gebieden met een bijzondere

De Constant Rebecque Kazerne langs de Oirschotsedijk krijgt

monumentale of historische waarde voor Eindhoven langs het

speciale aandacht binnen het plan. Aan de westkant van de Anthony

projectgebied.

Fokkerweg loopt de Groene Corridor verder richting de A2. Midden op de Strijpse akker staat als solitair de Philipsboom. Het deel tussen de A2 en het Beatrixkanaal is de laatste fase op het grondgebied van Eindhoven. Vanaf het Beatrixkanaal loopt de ‘Groene Corridor’ over grondgebied van de gemeente Oirschot. Het volgt de Eindhovensedijk over de Oirschotse Heide, kruist de A58 tot aan het Wilhelminakanaal. Uiteindelijk stopt de Groene Corridor op de Markt, midden in Oirschot.

afbeelding 3| Het projectgebied

11

12

hoofdstuk 4

BELEIDSKADERS 4.1 Rijksbeleid

SRE Regionaal Structuurplan regio Eindhoven, Provincie Noord Brabant. Uitwerkingsplan Zuidoost – Brabant 2005.

Nota Ruimte 2004

De regio Zuidoost-Brabant toont enerzijds een gezicht van

In de Nota Ruimte wordt een van de robuuste groenstructuren

dynamische stedelijkheid, met een (inter)nationale oriëntatie

in Brabant aangewezen als Nationaal Landschap het Groene

en een kennisintensief technologisch gerichte industrie en

Woud. Het Groene Woud ligt tussen ’s Hertogenbosch, Tilburg en

zakelijke dienstverlening. Daarnaast heeft de regio het gezicht

Eindhoven en moet recreatieve uitlopers krijgen tot in het centrum

van kwalitatief hoogwaardige kleinschalige en rustige groene

van de drie steden. Voor Eindhoven valt die loper samen met het

woon- en werkmilieus. Het doel is om in de stedelijke regio

ontwikkelingsgebied Landelijk Strijp. Doorwerking op de lokale

een sterke groenstructuur te ontwikkelen als landschappelijk

agenda verstaat de realisatie van de Groene Corridor: een verbinding

kader voor stedelijke ontwikkeling in aansluiting op het groen in

tussen Eindhoven met Nationaal Landschap het Groene Woud.

landelijke regio’s. Ook in de landelijke regio’s is ontwikkeling van het groen uiteraard van groot belang, deze ontwikkeling krijgt

4.2 Provinciaal Beleid

vorm binnen het reconstructieproces. De verbinding van stad en land wordt uitgebouwd door verdere ontwikkeling en het uitbuiten

Brabants Mozaïek 2007

van groene dooraderingen en concentratieplekken van stedelijke

In de studie Brabants Mozaïek van de provincie Noord Brabant wordt

voorzieningen. De recreatieve ontsluiting van groene gebieden

een treffende typering van het verstedelijkingspatroon van Brabant

in de stedelijke- en landelijke regio in relatie tot elkaar vindt zijn

gegeven. Het komt overeen met het beeld van Eindhoven. “Brabant

vertaling in een ‘recreatieve poort' naar het Groene Woud.

is een onwaarschijnlijk mozaïek van steden, agrarische gebieden en natuurgebieden. De stad is overal en het landschap is om de hoek. afbeelding 4| De oude Philips Bedrijfsschool met daarvoor het kunstwerk Panta Rhei

Het is de ambitie van de Provincie om de verwevenheid tussen stad en land te bevorderen maar tegelijkertijd het contrast te behouden. 13

4.3 Gemeentelijk Beleid

In de interim structuurvisie Eindhoven 2009 is de Groene Corridor expliciet aangeduid al primair fietsnetwerk en als structureel te

Interim structuurvisie Gemeente Eindhoven (Concept 2009)

ontwikkelen groen. De Interim Structuurvisie 2009 en het Handboek

De groene en ecologische hoofdstructuur van Eindhoven bestaat

Openbare Ruimte duiden het tracé van de Groene Corridor aan als

aan de westzijde uit Landelijk Strijp, en aan de Zuid - Oostzijde

inrichtingsniveau 'Bijzonder'. Het citaat uit het Handboek Openbare

uit de dalen van de Dommel en de Kleine Dommel, en uit het

Ruimte is terug te lezen op pagina 45.

gebied Gijzenrooi. Van hieruit dringen uitlopers tot diep de stad in.

Groenbeleidsplan 2001

Dommeldal Noordoost en Landelijk Strijp). Deze stadsparken zorgen

De heldere structuur van wiggen, groene zones en dooradering is

voor een robuuste groene omgeving voor recreatie en natuur en

een kernkwaliteit van Eindhoven. Door de voortgaande verstedelijking

een goede relatie met het buitengebied door middel van, deels nog

dreigt deze aan betekenis in te boeten. Om te voorkomen dat

te ontwikkelen, fiets- en wandelpaden. Zij brengen het platteland

Eindhoven uitgroeit tot een amorfe stedelijke vlek dient deze

dicht bij de stadsbewoners met bijzondere voorzieningen als de

kernkwaliteit onderkend, veiliggesteld en ontwikkeld te worden.

ecoboerderij, het openluchtmuseum, stadspoorten, parken en vele

Eindhoven heeft weliswaar een gunstige uitgangspositie voor

mogelijkheden voor landschaps- en natuurbeleving.

groene recreatie in en om de stad, maar de werkelijk voor recreatie

�� ���

�� ��� �

��

�� ��

Kenmerkend zijn vooral de drie groene wiggen (Dommeldal Zuid,

��� �� ���

���

��� ����

���

���

beschikbare ruimte is beperkt en de kwaliteit staat onder druk. Om

Bereikbaarheidsplan Eindhoven

die recreatieve mogelijkheden beter te kunnen benutten en actueel te

Het bereikbaarheidsplan Eindhoven behelst een groot aantal

houden is een forse impuls nodig. Hierbij gaat het onder andere om

aanpassingen en verbeteringen op verkeerskundig gebied.

het vergroten van de mogelijkheden voor extensieve recreatie in de

Belangrijke projecten voor de Groene Corridor zijn:

buitengebieden rondom de stad. Investeringen in de aanleg van een

§

volwaardige recreatieve routestructuur naar en door het groen speelt hierbij een belangrijke rol.

Het autoluw maken van de Oirschotsedijk door middel van een tweetal knippen.

§

De opwaardering van de Achtsteweg-Zuid ten behoeve van de ���������������������������������� verkeersafwikkeling richting de Anthony Fokkerweg.

Ontwikkelingsvisie Landelijk Strijp

§

De ambitie voor Landelijk Strijp liggen hoofdzakelijk bij het ontwikkelen van de Brainport Innovatie Campus, verder in het rapport BIC-clusters genoemd, en Stadspark Landelijk Strijp.

Een extra afrit van de A2 direct ten noorden van de ���������������������

Oirschotsedijk.

�����������������������������������������

In afbeelding 5�������������������������������������������� zijn de belangrijkste ontwikkelingen weergegeven uit ��������������������������������������� de Ontwikkelingsvisie Landelijk Strijp en het Bereikbaarheidsplan. �������������������������������� �������������������������������������� ���������������������������������

afbeelding 5| Ontwikkelingsvisie Landelijk Strijp en Bereikbaarheidsplan ���������������������������������������������������������������������������������� ��������������������� ����������������������������������������� �����������������������������������

����������� ���

���

������������������� �����������������������

������������������

�������������������

�����������

�������������������������

�������������������������

������������������������

����������������

����������������������������

����������������������

����������������������������

������������������

���������������������

��������

��� ���

����������������������

��

��

��������������������� ��� �������

��

���

����������������������������������������� �������������������������������������� ������������

����������������� � �� ��

�� ��

��������������������������������� ���������������������������� ���������������������������������

�������������������������������������������������

HOV strategie Brainport Eindhoven legt een stevige ambitie neer als het gaat om de ruimtelijke- en economische ontwikkeling van de stad en de regio. Om deze ambitie waar te maken moeten aanwezige potenties optimaal worden benut. De structurerende werking van het openbaar vervoer moet hiervoor maximaal worden ingezet. Aan de ene kant om de samenhang in het stedelijk gebied te garanderen en de kwaliteit van het centrum te bevorderen. Aan de andere kant om de mobiliteit te geleiden en een afdoend voor en natransport te bieden. Het is van belang dat de ontwikkelingen op het spoor en die van het HOV (hoogwaardig openbaar vervoer) elkaar gaan versterken. Deze versterking kan op een aantal gebieden: • Het HOV wordt ingezet op stadsregionale corridors die niet door het spoor ontsloten worden. • Het HOV wordt ingezet vanaf de spoorstations om de bereikbaarheid van de subcentra in de stad te verbeteren. • Het HOV wordt ingezet voor de ontsluiting van de westflank van de stad en Eindhoven Airport. afbeelding 6| HOV-strategie (streefbeeld / programma bereikbaar Eindhoven

Actieplan Fiets Om het fietsklimaat in de stad te verbeteren en het fietsgebruik te laten stijgen, heeft de gemeente Eindhoven het ‘Actieplan Fiets!’ opgesteld. Dit actieplan is een concrete uitwerking van de Fietsnota. In het plan zijn 101 actiepunten opgenomen om comfort en directheid op de fietsroutes (kortere wachttijden bij verkeerslichten en asfaltering van fietsroutes) te verbeteren. Daarnaast wordt actief gewerkt aan de opheffing van gevaarlijke plekken voor fietsers, de aanleg van zogenaamde ontbrekende verbindingen tussen fietsroutes en meer bewaakte en gratis rijwielstallingen. Een belangrijke actiepunt is het ontwikkelen van voorzieningen die het maken van recreatieve fietstochten stimuleren. De afwisseling van landschappen en aantrekkelijke natuurgebieden rondom Eindhoven is groot. Zo ook aan de westkant van Eindhoven. Het tracé van de Groene Corridor staat vermeld als primaire fietsroute (zie afb. 7).

afbeelding 7| kaartbeelden fietsplan (projecten/fietsnetwerk)

hoofdstuk 5

GEBIEDSANALYSE In dit hoofdstuk zal een analyse worden gegeven van de Groene

In de navolgende tekst worden de afzonderlijke gebieden kort

Corridor als object en van de gebieden die een directe relatie

besproken. Speciale aandacht is er voor de betekenis in de

hebben met de Groene Corridor. Deze analyse gaat in op zowel de

ontstaansgeschiedenis van Eindhoven en de kenmerken van het

historische- als de ruimtelijke analyse van het plangebied. De gehele

gebied.

Westcorridor is onderhevig aan ontwikkelingen. In paragraaf 5.3 is een beschrijving opgenomen van deze ontwikkellocaties en de fase

18 septemberplein

waarin de ontwikkeling zich bevindt.

In het Wederopbouwplan 1946 werd het 18 Septemberplein gezien als de verbindende schakel tussen de Kruisstraat en

5.1

Historische verkenning

de Demer en vormde het een geheel met het Stationsplein. Het plein is één van de belangrijkste pleinen van Eindhoven op

Langs het tracé van de Groene Corridor liggen tal van gebieden met

economisch gebied en vormt, samen met het Stationsplein, het

een cultuurhistorische waarde. Op het kaartbeeld ‘Cultuurhistorische

visitekaartje voor de stad. In 2004 is het definitieve ontwerp voor

waarden’ (afb.9) is onderscheid gemaakt in de volgende

het 18 Septemberplein door de Raad vastgesteld. Het nieuwe

categoriëen;

18 Septemberplein zal voorzien in een kwalitatief hoogwaardige inrichting en een ondergrondse fietsenstalling.

• historische wegenstructuur, • historische stedenbouwkundige structuur,

Emmasingelkwadrant

• beschermd stads- en dorpsgezicht,

Het succes van de lichtindustrie leidde in 1919-1920 tot onder

• historisch landschap of groenstructuur,

andere de uitbreiding van de gloeilampenfabriek en de bouw van

• historische waterloop of waterweg.

de Philips Lichttoren. De naam Lichttoren ontstond doordat aan het gebouw duurproeven werden gedaan met gloeilampen. Door de situering van de lichttoren werd het complex het beeldmerk

afbeelding 8| De Oirschotsedijk

19

������������������

van de stad. De toren was een blikvanger vanaf de spoorlijn en

Jan de Jongh werden aangesteld om een tuindorp volgens de

autowegen. Daarbij lag de lichttoren in het verlengde van de

modernste opvattingen te realiseren. Kooken tekende de woningen

������������������������������������������

kilometers lange, kaarsrechte, Boschdijk. In de jaren na 1920 werd �������������������������������������

terwijl de Jongh het straten- en rioleringsplan ontwierp.

het complex uitgebreid met o.a. het Philips hoofdkantoor (1929) en

������������������������������ fabriekscomplex De Witte Dame (1927-1931).

Strijp S

Het Emmasingelkwadrant is één van de eerste industriële complexen

Het voormalige Philips bedrijventerrein Strijp-S, ook bekend als ‘De

van Philips waarvan de transformatie naar een centrumstedelijk

verboden stad’, staat wereldwijd bekend als de bakermat van vele

������������������������������������

woonmilieu is opgestart. Daarmee wordt de voormalige enclave �������������������������������

grote technologische ontwikkelingen en belangrijke uitvindingen.

opgenomen in het stedelijke weefsel van Eindhoven. Voor het gebied

In 1922 startte de ontwikkeling van Strijp S met het NatLab (Philips

is in 2005 een ontwikkelingsvisie opgesteld.

Natuurkundig Laboratorium). Naast de gloeilampenfabricage werd elektronentechniek de grote gangmaker van de uitbreidingen in de jaren ’20. Na de glasfabriek verscheen een golfkartonnenfabriek

Philipsdorp is gebouwd vanaf 1910 om te voldoen aan de behoefte

voor de verpakkingen, een papierfabriek en een glasfabriek.

aan woonruimte die ontstond door de snelle groei van de Philips

Tussen 1927 en 1930 werden de ‘apparatenfabrieken’ van Philips

gloeilampenfabriek. De gemeentearchitect Louis Kooken en ir. Gerrit

in functionalistische stijl opgetrokken, de Hoge Rug genaamd.

�� ���

�� ��� �

��

�� ��

Philipsdorp

��� �� ���

���

���������������������������������� ��������������������� ����������������������������������������� �������������������������������������������� ��������������������������������������� �������������������������������� �������������������������������������� ���������������������������������

����������������������������������������������������������������������������������

��� ����

���

���

Later verschenen de Philitefabriek, Het Klokgebouw uit 1929, en het

van boven de rivieren geworven. Omdat het de wens was van

Veemgebouw uit 1942.

Anton Philips om vooral ook Brabantse werknemers op te leiden tot topvaklieden werd in 1929 de Philips Bedrijfsschool geopend. De

Strijp-S wordt nu, evenals het Emmasingelkwadrant en Strijp R,

officiële naam was Jongensnijverheidsonderwijs (JNO). Het gebouw

ontwikkeld als centrumstedelijk woon- en werkgebied. Het overgrote

is ontworpen door de architect ir. Roosenburg en is nog steeds in

deel is gereserveerd voor woningen, ruim 300.000 m2. Daarnaast is

gebruik als opleidingsinstituut.

ongeveer 100.000 m2 beschikbaar voor kantoorruimte en 29.000 m2

Aan de voorkant van de Philips Bedrijfsschool ligt een plantsoen. In

voor commerciële doeleinden. De monumentale gebouwen als De

dit plantsoen staat het kunstwerk Panta Rhei van Hubert van Lith.

Hoge Rug, Het Klokgebouw en het Veemgebouw blijven behouden

Het kunstwerk is een geschenk van alle Philipsmedewerkers bij

en krijgen een nieuwe functie.

het 60-jarig bestaan van de NV in 1951. Het plantsoen vervult een groene verbinding tussen de cultuurhistorische Frederiklaan en de

Philips Bedrijfsschool en het plantsoen Panta Rhei

Kastanjelaan.

Met de uitbreiding van de gloeilampenfabrieken nam de vraag naar meer en hoger geschoold personeel toe. In Eindhoven zelf waren nauwelijks opleidingsmogelijkheden. Daarom werden werknemers

��� �������

��

��� �

���

��� �

��

�������� ��

�������

afbeelding 9| Cultuurhistorische waarden

������������ �� �� �� ���

Halvemaan, stadsdeel Strijp

Oirschotsedijk en Eindhovensedijk

De wijk Halve Maan is hoofdzakelijk gebouwd door Philips om haar

De Oirschotsedijk, die later overgaat in de Eindhovensedijk is een

arbeiders te huisvesten. De wijk bestaat uit de drie buurten Het

historische en belangrijke verbindingsweg tussen Eindhoven en

Ven, Drents Dorp en Lievendaal. Het Ven is vernoemd naar een

Oirschot. In de Middeleeuwen werd de route gebruikt als ‘veilige’

oud Strijps gehucht (zie afb.10, rechtsonder) dat langs een ven aan

oversteek van de Oirschotseheide. Op de historische kaart uit 1838-

de rand van de Strijpse Heide lag. Tijdens de aanleg van de Ring

1857 (afb. 10) is de route duidelijk herkenbaar. In 1774 werd de

is het gehucht gesloopt. Het Ven is voornamelijk voor de Tweede

Oirschotsedijk omgevormd tot postweg. Daarmee werd de functie

Wereldoorlog gebouwd. Drents Dorp is gebouwd in de jaren ’20 van

van verbindingsweg versterkt.

de 20e eeuw. In die tijd haalde Philips massaal Drentse gezinnen uit de veenkoloniën naar Eindhoven waarvan vooral de jonge vrouwen in

De Mispelhoef

de radioindustrie gingen werken. Lievendaal is grotendeels gebouwd

De Mispelhoef heeft een geschiedenis die teruggaat tot in de

na de Tweede Wereldoorlog in de periode 1945-1964.

middeleeuwen. Tot in 1750 werd de hoeve gebruikt als boerderij. Na 1761 werd de boerderij uitgebreid met een tapperij. Na de

Philips de Jongh wandelpark

omvorming van de Oirschotsedijk werd de Mispelhoeve in gebruik

In 1920 schenkt Anton Philips een deel van het Landgoed Het

genomen als herberg. Hier verzamelden de voerlui om gezamenlijk

Witte Huis aan de gemeente Eindhoven. Op het 26 hectare grote

de gevaarlijke heide over te steken naar Oirschot. Na restauraties

terrein werd een wandelpark aangelegd volgens het ontwerp

in 1937 en 1954 is het gebouw nog steeds in gebruik als café en

van de Naardense tuinarchitect D.F. Tersteeg. Het wandelpark

herberg. De Mispelhoeve is een rijksmonument.

werd vernoemd naar de vrouw van Philips, het Philips de Jongh wandelpark.

Landgoed De Wielewaal In 1934 werd het landhuis op landgoed De Wielewaal gebouwd in opdracht van Frits Philips. Het landgoed is ongeveer 200 hectare groot en telt honderden monumentale bomen en rododendrons die dateren uit het begin van de vorige eeuw. Daarnaast is er een Pinetum uit 1912-1920 aanwezig. Een Pinetum is een arboretum met hoofdzakelijk coniferen. Dit Pinetum is ontworpen door de tuinarchitect D.F. Tersteeg. Het Pinetum bestaat uit een centraal gazon met paden, een beeldentuin en een vijver met daaromheen een grote soortenvariatie volwassen coniferen. Tot aan zijn dood in 2005 woonde Frits Philips op het landgoed. Het landgoed heeft op dit moment een zeer gesloten karakter en is niet toegankelijk. afbeelding 10| historische kaart 1838-1857 Groene Corridor | De integrale visie voor de recreatieve groene verbinding

23

5.2

Ruimtelijke verkenning

Vooral deze oude arbeidersbuurten zorgen voor de aangename gezellige sfeer binnen het plangebied.

De Groene Corridor kruist twee werelden. Het oostelijk deel loopt door de westelijke woon- en (voormalige) industriegebieden van de

Het tracé van de Groene Corridor loopt vanaf de Mathildelaan, via

stad. Ten westen van de Bezuidenhoutseweg begint het landelijk

de Torenallee op Strijp S richting de Zwaanstraat. Ter hoogte van de

gebied. Op weinig plekken in Nederland tref je zo’n abrupte

Bezuidenhoutseweg gaat de Zwaanstraat over in de Oirschotsedijk

overgang tussen stad en landschap ����������������������������������

door het landelijke deel van de Groene Corridor. Het stedelijke

aan.

deel van het tracé vertoont weinig uniformiteit en is in de huidige ���������������������

situatie niet herkenbaar als doorgaande route. De verschillende

�����������������������������������������

geschiedenis nog duidelijk herkenbaar en beleefbaar (zie voor-

boomsoorten langs de Mathildelaan, Kastanjelaan, Beukenlaan en

�������������������������������������������� gaande paragraaf). Op Strijp S en R bouwde Philips haar fabrieks- en

Zwaanstraat getuigen daarbij ook niet van een route richting het

��������������������������������������� onderzoeksterreinen voor onder andere onderzoek naar ‘natuur- en

groene buitengebied van Eindhoven.

In het stedelijke deel van de Groene Corridor is de ontstaans-

�������������������������������� scheikundige verschijnselen’ en het fabriceren van beeldbuizen. �������������������������������������� Rondom deze terreinen werden woonbuurten, Het Ven, Lievendaal

Langs het tracé van de Groene Corridor liggen veel belangrijke en

��������������������������������� en Drents Dorp, voor de Philips-arbeiders gebouwd.

beeldbepalende objecten in de vorm van bijzondere historische

���������������������������������������������������������������������������������� ��������������������� �����������������������������������������

�����������

�������������������������

�������������������������

������������������������

����������������

����������������������������

����������������������

����������������������������

������������������

���������������������

��������

��� �� ���

�������������������

���

������������������

�� ��

�����������������������������������

�����������������������

�� ��� �� ��� ���

�������������������

���������������������� ��������������������� ����������������������������������������� �������������������������������������� ����������������� ��������������������������������� ���������������������������� ���������������������������������

��� ���� �

������������������������������������������������� �������������������������

��� ��

en moderne architectuur, industrieel erfgoed en kunstwerken.

van invalsroute grotendeels komen te vervallen. Het feit dat de

Enkele bijzondere objecten zijn de Philipsgebouwen op Strijp S, de

Oirschotsedijk in tijden van drukte op de snelwegen wordt gebruikt

Philipslichttoren, de Ventoseflat, het Strijpse Bultje, het kunstwerk

als sluiproute is tegenstrijdig met de toekomstige functie van

Panta Rhei en de oude kabel- en leidingenbrug (afb.15) over de

recreatieve verbinding. Om die reden wordt er op twee plaatsen een

Zwaanstraat te zien.

knip in de Oirschotsedijk gerealiseerd. De Oirschotsedijk blijft voor langzaamverkeer een doorgaande route, voor autoverkeer niet.

Bij de Bezuidenhoutseweg eindigt het stedelijk gebied van

Door de infrastructurele doorsnijdingen valt de Oirschotsedijk uiteen

Eindhoven abrupt. Hier begint het landelijk gebied in de vorm van

in drie delen. Het deelgebied tussen de Bezuidenhoutseweg en de

Landgoed de Wielewaal en het Philips de Jong wandelpark.

Anthony Fokkerweg kenmerkt zich door haar besloten karakter. In

De Oirschotsedijk is een prachtige historische eikenlaan en is

een structuur van lanen en boscomplexen liggen hier de Herdgang,

de basis voor de Groene Corridor in Landelijk Strijp. Het is de

de Philips Fruittuinen, de scouting en de Constant Rebecque

oude invalsroute voor de stad uit de richting van Oirschot. De

Kazerne. De laatste krijgt in de toekomst de functie van internationale

Oirschotsedijk heeft een versnipperd karakter. Ze wordt door de

school. Verder liggen hier een aantal woningen en de kleinschalige

A2, de Anthony Fokkerweg en het Beatrixkanaal doorsneden.

uitbreiding Tegenbosch.

Door het ingebruik nemen van de A58 en de A2 is de functie

�������

��

��� �

���

��� ���

��������� ��

������

afbeelding 11| Groene hoofdstructuur

���

������������

�� ��

��

� ��

�������������������������������������������� ��������������������������������������� ��������������������������������

Het tweede deelgebied, ingeklemd tussen de Anthony Fokkerweg en ��������������������������������������

5.3

Recreatie

de A2, bestaat uit een versnipperd stukje cultuurlandschap. Naast ���������������������������������

de Oirschotsedijk zijn de kromme lanen, de kleine bospercelen

Er is een groot aantal cultuurhistorische elementen en –waarden

���������������������������������������������������������������������������������� en de bolle akker typische kenmerken van het gebied. Hier liggen

aanwezig langs de Groene Corridor. Mede hierdoor kan de Groene

de Strijpse akker met daarop de Philipsboom en de monumentale ���������������������

Corridor een recreatieve functie vervullen die verder strekt dan een

Mispelhoeve. �����������������������������������������

recreatieve verbinding van A naar B. Ook langs het tracé valt veel

�������������������

Het laatste deelgebied, op grondgebied van Eindhoven, ligt tussen �����������������������������������

te bleven. De Groene Corridor is uitermate geschikt om diverse

de A2 en het Beatrixkanaal. Ook hier is het oude kleinschalige ������������������ �����������������������

recreatieve gebeurtenissen aan elkaar te koppelen. In afb.12 zijn

cultuurlandschap nog duidelijk herkenbaar. Het asielzoekerscentrum ����������� �������������������

deze gebeurtenissen opgenomen in een kaartbeeld. De recreatieve

������������������������� Beatrixoord, het crematorium en de brug������������������������� over het Beatrixkanaal

locaties zijn van toepassing op de volgende categorieën;

zorgen������������������������ voor een rommelig

beeld.

����������������

����������������������������

����������������������



historische stedenbouwkundige structuur,

����������������������������

������������������



beschermd stads- en dorpsgezicht,

���������������������

��������



historisch landschap of – groenstructuur,



monument of ander bijzonder gebouw,

���������������������� ��������������������� �����������������������������������������

������������������� ����������������



�������������������������������������� �����������������

��������������

��������������������������������� ��������

���������������������������� ��������������������������������� �����������

������������������������

������������������������������������������������� ��������������������� ����������������������������������������� ��������������������������������������� �������������������������������� �������������������������������������� �������������������������� ������������������



������������������������� ����������������������������������� ���������������������������������� ��������������������������������������

������������������������� �

����������������



������������������



���������������



��������



��������



��������



�����������



�������������������������



�����������������

��

����������������

��������



Philips (historie),

Langs het tracé van de Groene Corridor komen tal van bijzondere



bijzondere plekken en objecten,

plekken voor. Zo ligt, langs de Kastanjelaan, op het snijpunt van de



functie (bestaand of te ontwikkelen),

Plataanlaan en de Acaciastraat een klein pleintje met zicht op Strijp



PSV (Philipsstadion/ de Herdgang),

S. In het hart van Drentsdorp ligt het monumentale Gelderlandplein.



fiets- en wandelroutes.

Langs en over het tracé zijn hier en daar oude industriële relicten uit de tijd van Philips te zien. Over de Zwaanstraat staat bijvoorbeeld

Het overgrote deel van bovenstaande categorieën is reeds

nog een oude kabel- en leidingenbrug (zie afb.15) die verwijst naar

beschreven in paragraaf 5.1 en 5.2. Een aantal belangrijke

Strijp R als bakermat van de beeldbuizenvervaardiging.

recreatieve gebeurtenissen is nog niet beschreven maar is van grote waarde voor de recreatieve functie van de Groene Corridor. Het gaat hier om het Philipsstadion, het trainingcomplex de Herdgang en bijzondere gebouwen als het Evoluon en museum Kempenland. In het kader van het Landschapsplan Landelijk Strijp worden op een aantal locaties functies toegevoegd. Eén daarvan is de Stadspoort Landbouw op de Philips Fruittuin. afbeelding 12| Recreatieve gebeurtenissen

�����������

��������������



���������������������������

� �

����������



������������

����������������

�����������������

����������

��������



�����������



���������� ������

� �

���������������



�����������



���������� ��������������

���������������������� �����������

�������������



�������������

����������������



0)

5.4

Ontwikkellocaties

multimodale regionale verkeersknoop-funtie. •

zakelijke dienstverlening.

De westkant van Eindhoven is aan verandering onderhevig. Langs het tracé van de Groene Corridor is het een aaneenschakeling

van ontwikkellocaties. ����������������������������������

In afbeelding 13 zijn de ontwikkellocaties

Vestigingsgebied voor bedrijvigheid in innovatie (Brainport) en



Het creëren van een hoogstedelijke ambiance door een substantiële verbetering van de kwaliteit van het stadscentrum.

aangegeven. Hieronder worden deze locaties benoemd en in het kort beschreven.

kkelingsvisie Landelijk Strijp groen-blauwe knoop

De Groene Corridor begint, of eindigt, op het 18 septemberplein. Dit plein verbindt de Demer (hoofdwinkelstraat) met de Bijenkorf en het

Stationsgebied

Piazza. Het biedt een ideaal doel of startpunt voor de recreatieve

Het Stationsgebied is, als hart van Eindhoven, één van de

route van en naar het Groene Woud.

Parkplateau

Brainport innovatiecampus

belangrijkste ontwikkelingsgebieden van de stad. De ruimtelijke

nieuwbouwlocatie

visie voor het Stationsgebied richt zich hoofdzakelijk op de volgende

Emmasingelkwadrant

ontwikkelrichtingen:

Het Emmasingelkwadrant is één van de eerste industriële complexen



Het verhogen van de attractiviteit van de regio door het uitbreiden

van Philips waarvan de transformatie naar een centrumstedelijk

van o.a. internationale railverbindingen en het uitbouwen van de

woonmilieu is opgestart. Daarmee wordt de voormalige enclave

recreatieve verbinding

rw



ke Fo k ny tho An

scouting

eg

toevoegen functies

g we

ks

Rij A2

������������������������� �

Stationskwartier



Emmasingelkwadrant



Stadionkwartier



Strijp S



Strijp T



Strijp R



Philipsdorp



Constant Rebecque Kazerne



Philips fruittuin

��

Landelijk Strijp

��

Bea trixk ana al



opgenomen in het stedelijke weefsel van Eindhoven. Voor het gebied

Stadionkwartier

is in 2005 een ontwikkelingsvisie opgesteld. Deze visie heeft drie

Het Stadionkwartier ligt direct naast het PSV stadion, tussen de

belangrijke dragers:

Mathildelaan en de Frederiklaan. Begin 2009 is gestart met de bouw van 500 woningen en 20.000 m2 kantoorruimte. Er komen een

§

Het stedelijk weefsel binnen de voormalig enclave wordt verkleind

woontoren van 18 verdiepingen, appartementecomplexen en een

door o.a. nieuwe straten, pleinen, groene singels en bebouwing

ondergrondse parkeergarage van 3 verdiepingen.

in een stedelijke dichtheid. §

§

De voormalige beekloop, de Gender, wordt teruggebracht

Strijp-S

in het gebied. De beek voegt een nieuw landschappelijk en

Het voormalige Philips bedrijventerrein Strijp-S wordt, evenals het

cultuurhistorisch element toe in het gebied.

Emmasingelkwadrant, ontwikkeld als centrumstedelijk woon- en

Verankering van het Emmasingelkwadrant in de binnenstad

werkgebied. Het overgrote deel is gereserveerd voor woningen.

door middel van de Centrale As. De boomstructuur van de

Daarnaast worden o.a. het Klokgebouw, het Veemgebouw en de

Centrale As takt aan op de Frederiklaan en moet aansluiting

Hoge Rug omgevormd ten behoeve van kantoorruimte en andere

vinden bij de Groene Corridor.

commerciële doeleinden.

Bezuidenhou

tseweg

afbeelding 13| Ontwikkellocaties



at ns tra ma a

� � Kastanjelaan n Vo

� eg

rw de



gel

Emmasin

Ha lve





.

30

2009 © Nieuwland Advies

Veel gebouwen in Strijp S hebben een belangrijke industrieel-

Landelijk Strijp

architectonische waarden en een monumentaal karakter. Deze

De ambitie van de planvorming bestaat uit het ontwikkelen van de

gebouwen zijn de dragers van het masterplan en blijven behouden.

Brainport Innovatie Campus en Stadspark Landelijk Strijp. Beide met

Tot deze gebouwen behoren onder andere de Hoge Rug en Het

een internationale status. De belangrijkste ontwikkelingen zijn:

Klokgebouw. Het Veemgebouw blijft behouden als parkeergarage.

§

Het Ceramisch Lab krijgt een bestemming als horecagelegenheid.

De ontwikkeling van de Brainport Innovatie Campus. De aanleg van een duurzame en toekomstgerichte internationale toplocatie voor bedrijvigheid, ecologie en groen.

Strijp-T

§

De aanleg van een ecologische, landschappelijke en recreatieve

Het bedrijventerrein Strijp T is gebouwd in de jaren ’40 en ’50

verbinding van het Nationaal Landschap het Groene Woud met

van de 20 eeuw. Op het terrein staan onder andere een oude

Landelijk Strijp en de stad.

e

papier- en kartonfabriek en een oude machinefabriek van Philips.

§

De realisatie van een nieuwe aansluiting op de A2 voor de

Op dit moment huisvesten er hoofdzakelijk andere bedrijven in de

ontsluiting van diverse ontwikkelingen en voorzieningen, zoals

gebouwen en loodsen. In de oude machinefabriek zijn werkplaatsen

Eindhoven Airport en Brainport Innovatie Campus.

voor Eindhovense designers gecreerd. Voor Strijp T zijn nog geen ontwikkelingen gepland zoals op Strijp S en R.

De Groene Corridor fungeert binnen Landelijk Strijp als de ruggegraat, de verbindende schakel, van het gebied. Het project

Strijp-R

Groene Corridor is één van de projecten die zijn geformuleerd in de

Het voormalige industrieterrein Strijp R is het derde terrein dat

ontwikkelingsvisie en van waaruit het project wordt uitgewerkt.

Philips bouwde in de wijk Strijp. De activiteiten op Strijp R stonden

De ontwikkeling van de Philipsfruittuinen als Stadspoort Landbouw

nagenoeg altijd volledig in dienst van de beeldbuizenproductie. Het

en de Constant Rebecque Kazerne als internationale school spelen

terrein stamt uit de jaren ’60, toen Frits Philips de scepter zwaaide.

zich af binnen de context van Stadspark Landelijk Strijp.

Op dit moment wordt Strijp R ontwikkeld van industrieterrein tot groenstedelijk woonmilieu. Veel groene kwaliteit blijft gehandhaafd in de nieuwe plannen. Ook de grote hoeveelheid aan relicten, zoals het stelconplein, het perron, de ventilatietorens en de loopbrug, krijgen een plek binnen het nieuwe woonmilieu.

Philipsdorp Philipsdorp is gebouwd vanaf 1910 om te voldoen aan de behoefte aan woonruimte die ontstond door de snelle groei van de Philips gloeilampenfabriek. De gemeentearchitect Louis Kooken en ir. Gerrit Jan de Jongh werden aangesteld om een tuindorp volgens de modernste opvattingen te realiseren. Kooken tekende de woningen terwijl de Jongh het straten- en rioleringsplan ontwierp. Na bijna 100 jaar is het Philipsdorp weer aan de volgende wijkvernieuwing toe. afbeelding 14| Strijp S in ontwikkeling Groene Corridor | De integrale visie voor de recreatieve groene verbinding

31

hoofdstuk 6

VISIE VOOR DE GROENE CORRIDOR Stadspark Landelijk Strijp is één van de drie groene wiggen van

De Oirschotsedijk wordt autoluw

Eindhoven. De Groene Corridor is één van de landschappelijke

Voorwaarde voor het ontwerp van een hoogwaardige recreatieve

dragers van dit stadspark en zorgt in de toekomst voor de groene

fiets- en wandelverbinding, vanuit de stad richting het stadspark

en recreatieve aansluiting bij het centrum en de westflank van de

en verder naar het Groene Woud, is het autoluw maken van de

stad. De Groene Corridor zal bestaan uit een circa 13 kilometer

Oirschotsedijk. Door het realiseren van een aantal ‘knippen’ in

lange hoogwaardige recreatieve verbinding. Het volledige traject zal

deze laan verdwijnt de doorgaande functie voor autoverkeer.

beplant worden met meerdere bomenrijen welke de Groene Corridor

Het centraal stellen van de fietser en wandelaar is uitgangspunt

zal voorzien van een herkenbare en groene uitstraling. Naast de

voor de planvorming. De auto is slecht te gast binnen het profiel.

verbindende functie, zorgt de Groene Corridor voor een krachtige

Een alternatieve ontsluiting zal onder andere worden geboden

groene impuls in het westelijke deel van de stad.

door opwaardering van de Achtsteweg-Zuid en de Anthony Fokkerweg.

De Groene Corridor heeft alle potentie in zich om een recreatieve verbinding te vormen met Nationaal Landschap het Groene Woud.

Herkenbaarheid en naamsbekendheid

Langs het tracé bevinden zich tal van bezienswaardigheden

Het is de bedoeling dat de Groene Corridor een bepaalde

en activiteiten, zoals een bezoek aan museum Kempenland,

aantrekkingskracht en daarmee bekendheid krijgt. Ruimtelijke

oude Philipsterreinen, een wandeling door het Philips de Jongh-

herkenbaarheid wordt verkregen door eenheid te brengen in

wandelpark, educatie bij de Stadspoort Landbouw op de Philips

het ontwerp van de route. Langs het tracé worden meerdere

Fruittuinen, De Mispelhoef en een wandeling op de Oirschotse heide.

bomenrijen aangeplant. De grote hoeveelheid rijen verstrekken de Groene Corridor een zekere mate van herkenbaarheid.

Om de Groene Corridor dé groene recreatieve verbinding afbeelding 15| Oude Relicten. De kabel- en leidingenbrug over de Zwaanstraat

met het Groene Woud te maken zijn er een aantal belangrijke

Naast de keuze voor uniforme boomsoorten moet gekeken

hoofduitgangspunten:

worden naar een herkenbare en continue route. 33

Herkenbaarheid en continuïteit van, en langs de route worden

6.1

Stedelijke uitloper

verkregen door een eenduidige en speciale inrichting van de openbare ruimte.

De Groene Corridor is één van de zogenaamde stedelijke uitlopers naar het buitengebied. Deze uitlopers maken het voor

Doormiddel van branding wordt de bekendheid en aantrekkings-

de stedeling mogelijk om via stedelijke groenvoorzieningen de

kracht van de Groene Corridor vergroot. Branding kan op drie

historische landschappen en groenstructuren te ontdekken.

manieren. Ten eerste kan dit door het gebruik van speciale

Deze wisselwerking tussen stad en buitengebied is één van de

inrichtingselementen en een bijzonder gebruik van symbolen en

basiscondities voor de ontwikkeling van Brainport Zuidoost Brabant.

iconen. Een voorbeeld daarvan is te zien in afbeelding 24 van het

In het ruimtelijk programma Brainport regio Eindhoven (SRE,

fietspad door Leidsche Rijn. De tweede wijze is het gebruik van

2008) is de Groene Corridor, samen met de Kanaalzone en de

communicatiemiddelen. De route moet ‘op de kaart’ gezet worden

Dommelzone aangewezen als Woudlopers door de stad Eindhoven.

door middel van bijvoorbeeld een ‘stadse’ fietsroute. Tenslotte is een

Deze Woudlopers verbinden de grote natuurgebieden met elkaar

uniforme naamgeving en informatievoorziening op en langs het tracé

doormiddel van een robuuste verbinding dwars door de stad. Als

belangrijk in met name de herkenbaarheid en beleving van de route

Woudloper kan de Groene Corridor de regionale status krijgen die

en haar aanverwante onderdelen.

Het Pieterpad op nationaal niveau heeft. “de Groene Corridor, je moet het gelopen/gefietst hebben!” of “De beleving van de Groene

De knooppunten

Corridor”.

De route van de Groene Corridor bestaat op dit moment uit losse deelgebieden. Elk deelgebied heeft op dit moment nog een

Het Brabants landschap kenmerkt zich door een combinatie van

eigen karakter. In de toekomst hebben de deelgebieden dezelfde

fijnmazigheid en lange lijnen. De Groene Corridor vormt zo’n lange

uitstraling. De deelgebieden worden met elkaar verbonden door

lijn. De Corridor legt verbanden en versterkt het fijnmazige karakter,

tussenliggende knooppunten. De vormgeving van deze knooppunten

het mozaïek van bossen, weiden en akkers, van het landschap.

is belangrijk om de continuïteit en herkenbaarheid van de route te waarborgen. De knooppunten krijgen elk een unieke vormgeving

6.2

Een historische route

maar moeten onderdeel uitmaken van een herkenbare reeks. Het stadsdeel Strijp is onlosmakelijk verbonden met de ontwikkeling De volgende paragrafen beschrijven de verschillende verschijnings-

van Philips. Het hele gebied tussen de eerste Philipsfabriek en

vormen en functies die de Groene Corridor heeft en gaat krijgen in

landgoed De Wielewaal gaat door en langs monumentale Philips

de toekomst. De Groene Corridor als landschappelijke drager van

industrieterreinen, Philips woonwijken, aan Philips gerelateerde

Stadspark Landelijk Strijp, als historische route door de Westcorridor

voorzieningen en door Philips ingerichte groengebieden. Het tracé

en het Stadswoud en de verkleuring van de Groene Corridor die de

van de Groene Corridor loopt dwars door en langs deze gebieden.

attractiviteit vergroot. Deze verschijningsvormen maken samen dé

Een tocht langs het stedelijke deel van de Groene Corridor verteld

groene recreatieve fiets- en wandelverbinding, dé Groene Corridor.

het verhaal van het ontstaan van de stad en haar industriële verleden.

34

2010 © Nieuwland Advies

afbeelding 16| Brooklyn Park, New York 1885 afbeelding 17| Ocean Parkway, Brooklyn New York 1894

Groene Corridor | De integrale visie voor de recreatieve groene verbinding

35

Deze cultuurhistorische waarden spelen een belangrijke rol in de

6.3

Eindhoven schrijft geschiedenis

identiteit van de westflank van Eindhoven. De Oirschotsedijk gaat in Oirschot over in de Eindhovensedijk. Het Door de aanwezigheid van een groot aantal cultuurhistorische

is de historische verbinding over de Oirschotse heide tussen de

elementen en –waarden kan de Groene Corridor een recreatieve

binnenstad van Eindhoven en de markt van Oirschot (zie afb.10).

functie vervullen die verder strekt dan een recreatieve verbinding met

In de nabije toekomst wordt de verbinding autoluw. Hierdoor is

het Groene Woud alleen. De Groene Corridor is uitermate geschikt

het mogelijk om een hoogwaardige fiets- en wandelverbinding te

om de aanwezige recreatieve gebeurtenissen aan elkaar te koppelen

realiseren. Deze recreatieve verbinding wordt aangezet met een

en daarmee bijzondere aandacht te geven. Bijzondere aandacht kan

robuuste bomenlaan van 6 rijen breed. Daarmee ontstaat een nieuwe

onder andere door middel van informatievoorziening, het vormen van

historische lijn die stad en landschap met elkaar verbindt en fungeert

nieuwe wandel- en fietsroutes en vermeldingen in diverse gidsen.

als verbindende schakel voor groene- en stadse elementen.

De Groene Corridor als recreatieve verbinding met het Groene Woud

De Groene Corridor wordt een hedendaagse barokke lijn en vormt

blijft het primaire uitgangspunt.

daarmee in de toekomst dé identiteit van de Westcorridor op groenen cultuurhistorisch gebied.

afbeelding 18| impressie esplanade

6.4

De verkleuring van de Groene Corridor

Het bomenplein van Strijp S Op Strijp S bestaat de Groene Corridor uit het bomenplein. Het

Een robuuste eikenlaan in Landelijk Strijp en een platanenlaan

bomenplein heeft een sterke verblijfsfunctie voor het woon- en

in het stedelijke deel van de Groene Corridor. Onder de laan

werkgebied van Strijp S. Het bomenplein is een soort omsloten

een kilometerslange en comfortabele asfaltloper. Dat zijn de

binnengebied met zes rijen meerstammige platanen. Aan de

hoofdingrediënten die over de 13 kilometer tussen Oirschot en

buitenzijden van het profiel liggen fietspaden en rijbanen. Het

Eindhoven de Groene Corridor tot één krachtig gebaar maken. Het

bomenplein sluit doormiddel van een, nader uit te werken, knooppunt

profiel van de Groene Corridor verschiet onderweg een aantal keer

aan op de Zwaanstraat.

van kleur zonder zijn continuïteit te verliezen. Het grondvlak past zich een aantal malen aan zijn omgeving aan. De verkleuring komt

Esplanade in het woud (afb.18)

in een aantal situaties voor en zorgt voor extra attractiviteit langs de

De ligging dichtbij het stadscentrum en dichtbevolkte woonwijken

recreatieve verbinding.

leggen een behoorlijk grote druk op het stuk Oirschotsedijk in het stadswoud. Fietsers, recreanten op skeelers, maar ook bestemmingsverkeer op de asfaltloper maken het op drukke tijden de wandelaar onmogelijk om zonder van zijn sokken gereden te afbeelding 19| impressie Groene Corridor door het mozaiek

2009 © Nieuwland Advies

worden en eind te wandelen onder de eiken. Voorgesteld wordt om een brede esplanade parallel aan de loper in het stadswoud aan te leggen. Bestaande paden in het stadswoud takken aan op dit brede pad. De esplanade wordt uitgevoerd in halfverharding, net iets luxer en breder dan de zandpaden in het bos.

Bloemrijke weide (afb. 19 en 20) Ten noorden van de Anthony Fokkerweg ligt een gebied waarin bossen, weiden en akkers elkaar als in een mozaïek afwisselen. Ter hoogte van de BIC-clusters, tussen de A2 en het Beatrixkanaal, lopen de velden van het mozaïek door tot onder de eiken en wordt de kruidenrijke vegetatie voor eenmaal onderbroken. De illusie van één groot aaneengesloten mozaïek wordt hierdoor versterkt. Grazende koeien en bloemrijke weiden vormen als het ware de voortuin van de bedrijvigheid.

afbeelding 20| Artist impression: BIC-cluster in het groen

39

hoofdstuk 7

ONTWERPUITGANGSPUNTEN De Groene Corridor bestaat uit een groot aantal bestaande

dat de Corridor over de gehele lengte, steeds aantrekkelijk blijft.

deelgebieden met elk een eigen uitstraling en inrichting. Daarnaast

De continuïteit en herkenbaarheid van de recreatieve route wordt

verschiet het profiel van de Groene Corridor, zoals is terug te lezen in

verkregen door een uniform functioneel profiel. Met het functionele

paragraaf 6.4, een aantal keer van kleur. Het is belangrijk dat dit kan

profiel wordt de ruimte bedoeld die direct toegankelijk is voor de

zonder dat de krachtige lijn zijn continuïteit verliest.

recreant en andere gebruikers.

Het profiel, beplanting, materialen en het gebruik van symbolen spelen een belangrijke rol in de herkenbaarheid en continuïteit van

In het Stadspark Landelijk Strijp krijgt het functionele profiel

de Groene Corridor. Het is belangrijk dat de Groene Corridor herkent

een 5 meter brede asfaltloper. Op deze manier ontstaat een

wordt als belangrijke drager van de Westcorridor en van Stadspark

multifunctionele recreatieve route voor fietsers, skeelers, segway’s

Landelijk Strijp.

en voor het incidentele autoverkeer. Een deel van de asfaltloper zal worden ingericht volgens het principe van een fietsstraat in verband

In dit hoofdstuk worden uitgangspunten gegeven voor het beeld dat

met de bereikbaarheid voor bestemmingsverkeer.

de Groene Corridor zou moeten zijn. Ter hoogte van de BIC-clusters zal een halfverhard wandelpad

7.1

Inrichting van de recreatieve verbinding

door het bloemrijke grasland aangelegd worden. Deze route vindt aansluiting bij de geplande fiets- en wandelroutes uit de

afbeelding 21| De Oirschotsedijk

De 13 kilometer lange Groene Corridor die zich uitstrekt van het 18

ontwikkelingsvisie en landschapsplan Landelijk Strijp. Langs de

Septemberplein in Eindhoven tot op De Markt in Oirschot verschiet

Oirschotsedijk, ter hoogte van de Wielewaal en het Philips de Jongh

onderweg een aantal keer van kleur. Het bomenplein op Strijp S, de

wandelpark zal parallel aan de asfaltloper een brede esplanade

Esplanade tussen de Wielewaal en het Philips De Jongh wandelpark

aangelegd worden. Bestaande paden uit het stadswoud takken

en de Groene Corridor te midden van bloemrijke weiden langs

aan op dit brede pad. De esplanade wordt uitgevoerd in een

de Brainport Innovatie Campus. Deze verkleuring zorgt ervoor

halfverharding, net iets luxer en breder dan de zandpaden in het bos. 41

Via de Zwaanstraat treedt de Corridor de stad binnen. Hier komt de langzaamverkeersroute voor het eerst in aanraking met snelverkeer. Om een doorgaande route te realiseren en op een veilige manier aan te takken op het bomenplein van Strijp S ligt het fietspad hier in het midden van het profiel. Aan beide zijden worden eenrichtingswegen voor snelverkeer gesitueerd. Het fietspad op de Zwaanstraat krijgt een breedte van circa 4,5 meter. Ter hoogte van Strijp S buigt de Groene Corridor af richting de Torenallee. Daar sluit de verbinding aan bij het huidige ontwerp van het bomenplein. Vanuit Strijp S steekt de Corridor de Glaslaan over om via de Mathildelaan bij het 18 Septemberplein te eindigen. Op de Mathildelaan krijgt het fietspad een breedte van ongeveer 3,5 meter met aan beide zijden bomen van de 1e of 2e grootte. In verband met de geringe ruimte en de aanwezigheid van de HOV-baan zal een constructie met boombunkers onderzocht moeten worden zodat bij een herinrichting hiermee rekening gehouden kan worden.

afbeelding 22| Landelijk gebied: Oirschotsedijk, een laan met eiken.

De verbeelding en maatvoering van de afzonderlijke

afbeelding 23| Stedelijk gebied: Zwaanstraat, een laan met platanen.

deelgebieden met de daarin verwerkte uitgangspunten is weergegeven in hoofdstuk 7.6.

7.2

Bomen

Vanuit historisch oogpunt en de bestaande situatie bezien is de keuze om Zomereik (Quercus robur) langs het tracé van de Groene Corridor aan te planten een logische keuze. Langs de Oirschotsedijk is reeds een monumentale eikenlaan aanwezig. In het kader van de boomfeestdagen in 2008 en 2009 zijn honderden eiken in rijen aangeplant langs de bestaande eikenlaan van de Oirschotsedijk. De afstand van de rijen bedraagt 8 meter, net als de plantafstand tussen de bomen onderling. Om een optimale uniforme en herkenbare laan te realiseren is het wenselijk om ook in het stedelijk gebied eiken aan te planten. Doordat Quercus robur verharding slecht verdraagt is 42

2010 © Nieuwland Advies

aanplanten in brede bermen noodzakelijk. De infrastructuur door de Westcorridor kenmerkt zich door een groot aantal functies in een krap profiel. Om deze reden is het niet altijd haalbaar om een brede berm te realiseren en daarmee niet haalbaar om ook in het stedelijke gebied Zomereik aan te planten. Een andere reden om te kiezen voor een alternatieve boomsoort in het stedelijk gebied is dat langs grote delen reeds Platanen zijn aangeplant. Langs de Zwaanstraat is een monumentale laan van Platanen aanwezig. Het bomenplein op Strijp S wordt uitgevoerd in rijen met speciaal gekweekte meerstammige platanen. De Plataan is een boomsoort van de eerste grootte die verharding goed verdraagt en daarnaast niet gevoelig is voor strooizout. Voor het stedelijke deel van de Groene Corridor is gekozen voor de aanplant van Platanen (Platanus x acerifolia cv.).

7.3

Straatmeubilair, element- en materiaalgebruik

In de Interimstructuurvisie 2009 is de Groene Corridor aangeduid als primair fietsnetwerk en als structureel te ontwikkelen groen. Daarbij is de kwaliteitsambitie voor het tracé het inrichtingsniveau “Bijzonder”. Hierdoor zijn er mogelijkheden om luxe inrichtingselementen te gebruiken. afbeelding 24| referentie: fietspad Leidsche Rijn, 1997 (West 8) citaat handboek openbare ruimte: “Bijzonder inrichtingsniveau is van toepassing op openbare ruimte die ondersteunend is aan een belangrijke functie of plek in de stad, zoals het voetbalstadion, De Bergen of de entree Kennedylaan. Voor deze plekken wordt bij het ontwerp uitgegaan van luxe inrichtingselementen.”

Langs de Groene Corridor zijn tal van recreatieve functies en bezienswaardigheden aanwezig. Om deze locaties goed te kunnen beleven, om uit te rusten en om te genieten van de groene- en bebouwde omgeving worden kleinschalige verblijfsplekken gerealiseerd. Groene Corridor | De integrale visie voor de recreatieve groene verbinding

43

Deze plekken verschijnen als zit- of picknickgelegenheid met daarbij de benodigde informatievoorziening en afvalbakken. Straatmeubilair en het gebruik van elementen en materialen hebben een sterke invloed op het beeld en de uitstraling van de openbare ruimte. De robuuste laanstructuur loopt door oude industriegebieden van Philips en het Stadswoud Landelijk Strijp. Het straatmeubilair krijgt een hoogwaardige en robuuste vormgeving met een combinatie van hout en staal om het Stadswoud en het industriële karakter te benadrukken. In het kader van herkenbaarheid en de ‘branding’ van de Groene Corridor als recreatieve groene verbinding richting het Groene Woud worden aan weerszijden van de asfaltloper bijzondere betonnen opsluitbanden geplaatst. Als voorbeeld zijn referentiebeelden (fig.24) weergegeven van het fietspad door Leidsche Rijn. Op de betonelementen is ruimte voor een herkenbaar symbool of icoon dat refereert aan de Groene

afbeelding 25| referentie: straatmeubilair, element- en materiaalgebruik

Corridor of het Groene Woud. Onderzoek wijst uit dat het gebruik van symbolen de herkenbaarheid van een object en het doel

afbeelding 26| referentie:informatie- en communicatie langs de Groene Corridor

ervan vergroot. Daarnaast is het een leuke toevoeging in een luxe afronding van de asfaltloper.

7.4

Communicatiemiddelen en informatievoorziening

Om de Groene Corridor een hoogwaardige recreatieve verbinding te maken zijn communicatie- en informatievoorzieningen nodig. Ten eerste zijn er de middelen die vertellen dat de Groene Corridor er is en waar het zich bevindt. Richtinggevende informatievoorzieningen kunnen op subtiele wijze worden toegevoegd aan het straatmeubilair en moeten een toevoeging hebben in de ‘branding’ van de recreatieve verbinding richting het Groene Woud. Langs de Groene Corridor bevinden zich tal van bezienswaardigheden over onder andere de historie van Philips, het 44

2010 © Nieuwland Advies

ontstaan van de stad Eindhoven en een aantal waardevolle groengebieden. Op dit moment is de informatievoorziening rondom deze bezienswaardigheden nog niet aanwezig. De informatievoorziening zal fysiek aanwezig zijn langs de Groene Corridor en de recreant de ontstaansgeschiedenis van Eindhoven vertellen. Symbolen, zoals beschreven in paragraaf 7.3, spelen ook binnen de communicatie- en informatievoorziening een belangrijke rol.

7.5

De Knooppunten

Op dit moment bestaat de Groene Corridor uit een aantal losse deelgebieden. Deze deelgebieden worden met elkaar verbonden door middel van knooppunten. De belangrijkste knooppunten zijn;

afbeelding 27| De herkenbaarheid van de kunst van Claes Oldenburg als referentie.



De aansluiting Mathildelaan op Strijp S,



De aansluiting Strijp S op de Zwaanstraat,



De aansluiting Zwaanstraat op de Oirschotsedijk,



Stadspoort Landbouw, Philips Fruittuin (Parkplateau),



Het kruispunt Oirschotsedijk / Anthony Fokkerweg,



De Oirschotsedijk ter hoogte van de A2,



De Groen-Blauwe knoop.

Eén van de belangrijkste ontwerpuitgangspunten voor de Groene Corridor is eenheid en herkenbaarheid. Dit geldt ook voor de knooppunten. Eén van de functies van de knooppunten is om van de losse deelgebieden één Groene Corridor te maken. Het voorstel is om de gezamenlijke identiteit en uitstraling vast te stellen om op die manier een uniforme reeks knooppunten te ontwikkelen. Elk knooppunt krijgt zijn eigen unieke vormgeving maar is onderdeel van een herkenbare reeks. De uniformiteit kan gezocht worden in een eenduidige materialisatie van toe te passen elementen. Een andere mogelijkheid is door plaatsing van een reeks kunstwerken (afb. 27).

Groene Corridor | De integrale visie voor de recreatieve groene verbinding

45

7.6

De deelgebieden

door de ongunstige ondergrondse situatie. Om deze redenen wordt voorgesteld om in het kader van een herinrichting een nieuwe

In paragraaf 7.1 is de principe inrichting voor de asfaltloper van de

boomstructuur aan te planten. Tot die tijd worden bestaande

Groene Corridor beschreven. De Groene Corridor verschiet een

groenstructuren niet aangepast. Het gaat hier in de eerste plaats om

aantal maal van kleur. Dit heeft alles met de huidige en toekomstige

de groene monumentaliteit.

inrichting van de deelgebieden te maken. In deze paragraaf worden de uitgangspunten uit paragraaf 7.1 uitgewerkt tot principeprofielen

In het kader van een toekomstige herinrichting, bijvoorbeeld de

en beschrijvingen per deelgebied. De volgende deelgebieden maken

uitbreiding van het Philipsstadion, wordt voorgesteld om een nieuwe

samen één robuuste verbinding richting het Groene Woud, de

boomstructuur aan te planten in een boombunkerconstructie. Enkel

Groene Corridor;

met het gebruik van boombunkers is het mogelijk een robuuste boomstructuur langs de Mathildelaan te realiseren.



De Mathildelaan,

In het kader van de Revitaliseringsplannen Bomen (2009) en het



De Zwaanstraat,

bomenbeleidsplan 2008 zijn boombunkers op locaties als de



Oirschotsedijk I (tussen Bezuidenhoutseweg en de Anthony

Mathildelaan voorgeschreven.

Fokkerweg), •

Oirschotsedijk II (tussen de Anthony Fokkerweg en de A2),

Op de pagina hiernaast zijn een drietal mogelijke varianten



Oirschotsedijk III (tussen de A2 en het Beatrixkanaal),

voor het profiel van de Mathildelaan gegeven. Twee belangrijke uitgangspunten zijn het integreren van een platanenlaan en het

7.6.1 Mathildelaan

combineren van een fietspad in twee richtingen (minimaal 3,5 meter breedt). In het kader van een herinrichting van de Mathildelaan

De Mathildelaan is het startpunt van de Groene Corridor. Hier vertrekt

op termijn zullen deze twee uitgangspunten ten behoeve van de

de robuuste verbinding richting het Groene Woud. De Mathildelaan

afronding van de Groene Corridor moeten worden meegenomen.

is een belangrijke en daarmee drukke verkeersader die langs het Philipsstadion richting Strijp S loopt. De Mathildelaan huisvest naast autorijbanen en fiets- en wandelpaden ook een HOV-baan in twee richtingen. De Hoogwaardig Openbaar Vervoersbaan ligt in het midden van het profiel. De Mathildelaan maakt onderdeel uit van de hoofdbomenstructuur van Eindhoven. De huidige boomstructuur voldoet niet aan het gewenste beeld voor de Groene Corridor. Ook vanuit stedenbouwkundig oogpunt sluit de bomenstructuur van Metasequoia glyptostroboides niet aan bij het beeld dat voor ogen is. Daarbij komt het feit dat de bestaande bomen op deze locatie slecht groeien 46

2010 © Nieuwland Advies

variant 1

��� ��

��������

��� ��

� ��

���� ��

� ��

� ��

afbeelding 28| variant 1: auto (2x) - HOV (2x) - fiets (2x)

variant 2

��� ��

��������

��� ��

� ��

���� ��

� ��

� ��

afbeelding 29| variant 2: auto (2x) - HOV (2x) - fiets (2x)

variant 3

��������

��� ��

��� ��

� ��

���� ��

� ��

��� ��

��� ��

afbeelding 30| variant 3: fiets - auto - HOV (2x) - auto - fiets Groene Corridor | De integrale visie voor de recreatieve groene verbinding

47

7.6.2

Zwaanstraat

In 2010 wordt de Zwaanstraat heringericht in het kader van

ten behoeve van de Zwaanstraat opgenomen. Eén van deze

grootschalige rioolrenovatie. In de planvorming is rekening

randvoorwaarden is de reservering van een fietspad van 3.30

gehouden met de toekomstige aanleg van de Groene Corridor.

meter en een groenzone met daarin een bomenrij. Wanneer Strijp T

In fase 1 blijft de rijbaan voor autoverkeer in het midden van het

ontwikkeld is wordt het profiel omgeklapt (fase 2). De middenberm

profiel gesitueerd. De rijbaan krijgt een breedte van 6.60 meter. Ten

wordt dan ingericht als fietspad en de beide fietspaden worden een

zuiden van de Zwaanstraat komt een fietspad van 3.30 meter. In de

eenrichtingsweg richting Strijp T en R. Op deze manier zal het profiel

ontwikkelingsvisie voor Strijp T, het oude Philipsbedrijventerrein ten

van de Zwaanstraat naadloos aansluiten op het toekomstige profiel

noorden van de Zwaanstraat, worden een aantal randvoorwaarden

van de Oirschotsedijk.

������ �

������ �

��������� ������ �

fase 1

����� ��

������ � ���� ��

���� ��

���� ��

���� ��

���� ��

���� ��

��������

����� �����

afbeelding 31| principeprofiel Zwaanstraat

������ �

fase 2

������ �

��������� ������ � ����� ��

������ � ���� ��

���� �� ����� �����

���� ��

���� ��

���� ��

���� ��

��������

7.6.3

Oirschotsedijk I

Het deelgebied Oirschotsedijk I omvat de Oirschotsedijk tussen

het stadswoud aan te leggen. Bestaande paden in het stadswoud

de Bezuidenhoutseweg en de Anthony Fokkerweg. De ligging

takken aan op dit brede pad. De esplanade wordt uitgevoerd in

dichtbij het stadscentrum en dichtbevolkte woonwijken leggen een

halfverharding, net iets luxer en breder dan de zandpaden in het bos.

behoorlijke druk op de Oirschotsedijk in het Stadswoud. Fietsers,

De bosrijke omgeving maakt het mogelijk om hier met 2 rijen eiken

recreanten op skeelers, maar ook bestemmingsverkeer maken

aan weerszijden te volstaan. De twee rijen geven net het gevoel van

het op drukke tijden de wandelaar onmogelijk om, zonder van zijn

een brede laan. Onder de rijen eiken komt elke lente een uitbundig

sokken gereden te worden, een eind te wandelen onder de eiken.

tapijt van stinzen tot bloei, waarna boskruiden tot in de herfst voor

Voorgesteld wordt om een brede esplanade parallel aan de loper in

kleur zorgen.

Philips de Jonghwandelpark

Landgoed 'De Wielewaal'

�������� ��� ����������

������� �� ��������������� ����� ��

����� ��

���� ��

����� ��

���� ��

���� ��

����� �����

afbeelding 32| principeprofiel Oirschotsedijk I afbeelding 33| stinzen

7.6.4

Oirschotsedijk II

Het deelgebied Oirschotsedijk II omvat de Oirschotsedijk tussen

Dit deelgebied kan volledig ingericht worden ten behoeve van

de Anthony Fokkerweg en de Rijksweg A2. Vanaf de Anthony

recreatie. De monumentale Mispelhoeve en de aanwezige groene

Fokkerweg richting Oirschot ligt een gebied waarin bossen, weiden

ruimte zorgen voor een mooie setting. Langs de waterretentie kan

en akkers elkaar als in een mozaïek afwisselen. In het kader van

een informele padenstructuur ontwikkeld worden. De Mispelhoeve

de boomfeestdagen in 2008 en 2009 zijn langs dit deelgebied de

en de waterretentie worden als uitsparingen vormgegeven in de

rijen met eiken al aangeplant. Door de nieuwe afrit vanaf de A2

robuuste boomstructuur.

zal de Oirschotsedijk minder gebruikt worden door autoverkeer en

Deelgebied Oirschotsedijk II is het overgangsgebied vanuit de

zwaarverkeer met bestemming het BEA2 bedrijventerrein.

stedelijke periferie richting het Brabantse mozaiek.

De Mispelhoeve Bedrijventerrein

�� �����������

���������������� ���� ��

���� ��

����� ��

���� ��

����� �� ����� �����

afbeelding 34| principe profiel Oirschotsedijk II

50

2010 © Nieuwland Advies

7.6.5 Oirschotsedijk III Op de overgang van de deelgebieden Oirschotsedijk II en III ligt de

de BIC-clusters lopen de velden van het mozaïek door tot onder de

Rijksweg A2. In de toekomst komt ten oosten van de Oirschotsedijk

eiken en wordt de kruidenrijke vegetatie onderbroken. De illusie van

een extra afrit vanaf de Rijksweg. Naast het viaduct van de snelweg

één groot aaneengesloten mozaiek wordt hierdoor versterkt. Van

wordt een verbindingsweg richting de BIC-clusters en Eindhoven

onder het bomendak bezien, ligt het aan de Groene Corridor gelegen

Airport gerealiseerd. Parallel aan de verbindingsweg komt een

cluster, in het veld. De grazende koeien en bloemrijke velden vormen

HOV-verbinding vanaf het toekomstige IC-station. Een belangrijke

als het ware de voortuin van de bedrijvigheid. In deze 'voortuin'

ontwerpopgave is het waarborgen van de continuiteit en kwaliteit van

wordt de mogelijkheid geboden om door middel van halfverharde of

de Groene Corridor onder deze mega-infrastructuur. Ter hoogte van

struinpaden het gebied te ontdekken.

���� �� ����� �����

afbeelding 35| principeprofiel Oirschotsedijk III

Groene Corridor | De integrale visie voor de recreatieve groene verbinding

51

hoofdstuk 8

ONTWERPOPGAVEN Het doel van deze integrale visie is om de ambitie voor de Groene

Deelgebied Mathildelaan

Corridor nader uit te werken naar handvatten voor het uiteindelijke

Op de Mathildelaan komen veel functies bij elkaar. Elke functie met

ontwerp voor de groene recreatieve verbinding. In het kader van de

zijn eigen uitstraling, standaarden en beleid. Voor de Mathildelaan is

verdere uitwerking en detaillering van de Groene Corridor liggen de

onder andere het volgende beleid van toepassing:

volgende ontwerpopgaven: -

Het standaard profiel van de Groene Corridor.

De Mathildelaan is onderdeel van de hoofdgroenstructuur van Eindhoven,

In hoofdstuk 7 zijn de basisingrediënten voor het profiel, de

-

De 1e HOV-verbinding loopt via de Mathildelaan richting Strijp S,

inrichtingselementen en het straatmeubilair gegeven. In de uitwerking

-

De Mathildelaan is onderdeel van de hoofdwegenstructuur van

van de Groene Corridor moeten deze vastgesteld worden met behulp van de referentiebeelden. Deze voorbeelden geven de sfeer en uitstraling van de inrichtingselementen en straatmeubilair weer die

Eindhoven, -

Interimstructuurvisie 2009: de Mathildelaan is onderdeel van de westelijke woudloper.

gewenst is langs de recreatieve route. Bovenstaand beleid moet zo goed mogelijk worden afgestemd op Het standaard profiel en de daarbij horende inrichtingselementen

de programma’s die er liggen voor de Mathildelaan. De in paragraaf

en straatmeubilair is de eerste ontwerpopgave die uitgewerkt moet

7.6.1 genoemde varianten kunnen een mogelijkheid bieden om te

worden. Deze uitwerking kan op die manier toegepast worden in elke

voldoen aan al het geldende beleid en een plek bieden aan alle

uitwerking voor een deelgebied of knooppunt.

functies die nodig zijn op de Mathildelaan.

afbeelding 36| De brug over het Beatrixkanaal. Locatie Groen-Blauweknoop

53

Knooppunt Mathildelaan / Strijp S

Knooppunt Zwaanstraat / Oirschotsedijk

Voor het knooppunt Glaslaan ligt er op dit moment (2010) al een

Dit knooppunt kenmerkt zich door de abrupte overgang tussen

ingewikkelde ontwerpopgave. Het reeds aanwezig fietspad moet

de stad en het landelijke gebied. Door het autoluw maken van

aansluiting vinden op de toekomstige Torenallee. Daarnaast moet de

de Oirschotsedijk en het opwaarderen van de ontsluitingsweg

HOV-baan op de Philitelaan aansluiten. Vanuit het beeldkwaliteitplan

Achtsteweg-Zuid is in de toekomst wellicht een deel van de

Philipsdorp wordt, op de groene ruimte ten noorden van de

Zwaanstraat overbodig. Een fietsverbinding en lichtjesroute via de

Lijsterbesbuurt, ingezet op een kwalitatief hoogwaardige groene

Elburglaan en de Bezuidenhoutseweg blijven bestaan.

verblijfsplek.

Deelgebied Oirschotsedijk I (tussen Bezuidenhoutseweg en de Knooppunt Strijp S / Zwaanstraat

Anthony Fokkerweg)

Dit knooppunt is een bijzondere locatie. Op dit punt komt een groot

Dit deel van de Oirschotsedijk wordt ingericht als Esplanade. De

aantal wegen bij- of kruisen elkaar. Op maaiveldniveau komen

hoofdroute wordt ingericht als fietsstraat waar auto’s, in de vorm

de Zwaanstraat, de Torenallee en de Schootsestraat samen.

van bestemmingsverkeer, te gast zijn. Parallel aan de fietsstraat

Door middel van het Strijpse Bultje kruist ook de Beukenlaan

komt een halfverhard wandelpad. De ontwerpopgaven naast de

dit knooppunt. Vanuit het masterplan voor Strijp S is reeds een

esplanade in dit deelgebied zijn de aansluitingen op het Philips de

aanzet gedaan voor de invulling van dit knooppunt. Hierin lopen

Jonghwandelpark, landgoed de Wielewaal, de Constant Rebecque

het bomenplein en het fietspad vanuit Strijp S door tot op de

kazerne en de as Philipsfruittuin – Parkplateau.

Zwaanstraat.

Knooppunt Oirschotsedijk / Anthony Fokkerweg Deelgebied Zwaanstraat

Om de continuïteit van de fietsverbinding te waarborgen is een

In 2010 wordt Zwaanstraat heringericht in het kader van

fietsbrug over de Anthony Fokkerweg gepland. De ontwerpopgave

grootschalige rioolrenovatie. In de planvorming is rekening gehouden

naast de fietsbrug is de continuïteit van de Groene Corridor als

met de toekomstige aanleg van de Groene Corridor. In paragraaf

robuuste lijn in het landschap.

7.6.2 zijn de plannen te zien. In 2010 blijft de rijbaan voor autoverkeer in het midden van het profiel gesitueerd. De rijbaan krijgt een breedte

Deelgebied Oirschotsedijk II (tussen de Anthony Fokkerweg en de

van 6,60 meter. Ten zuiden van de Zwaanstraat komt een fietspad

A2)

van 3,30 meter. In de ontwikkelingsvisie voor Strijp T, ten noorden

In het kader van de boomfeestdagen in 2008 en 2009 zijn langs dit

van de Zwaanstraat, wordt als randvoorwaarde de reservering van

deelgebied de rijen met eiken al aangeplant. De ontwerpopgave voor

een fietspad van 3,30 meter en een groenstrook met daarin een

dit deelgebied bestaat uit het inpassen van het standaard profiel

bomenrij opgenomen. Wanneer Strijp T ontwikkeld is wordt het profiel

voor de Groene Corridor. Daarnaast spelen de vormgeving van de

omgeklapt. De middenberm wordt ingericht als fietspad en de beide

waterretentie ten zuiden van de BEA2 locatie en de inpassing van de

fietspaden worden een eenrichtingsweg richting Strijp T. Op deze

Mispelhoeve.

manier sluit het profiel van de Zwaanstraat naadloos aan op het toekomstige profiel van de Oirschotsedijk.

54

2010 © Nieuwland Advies

Knooppunt Oirschotsedijk viaduct A2 Direct ten westen van de Mispelhoeve verdwijnt de Groene Corridor onder het viaduct onder de A2. In de toekomst wordt, ten westen van dit viaduct, een tweede viaduct aangelegd voor de ontsluiting van de BIC-clusters. De ontwerpopgave voor dit knooppunt is de visuele continuïteit van de Groene Corridor door te zetten onder de viaducten. Dit moet zonder ondersteuning van de eikenrijen.

Deelgebied Oirschotsedijk III (tussen de A2 en het Beatrixkanaal) In het kader van de boomfeestdagen in 2009 zijn langs dit deelgebied de rijen met eiken al aangeplant. De ontwerpopgave in dit deelgebied bestaat uit het inpassen van het standaard profiel van de Groene Corridor. Voor de ruimte onder de nieuwe bomenrijen moet een passende functie worden gezocht. Binnen deze functie moet een struinpad mogelijk zijn.

Knooppunt Groen-Blauwe knoop Voor het Drieluik wordt op dit moment een ontwerpgemaakt. De Groen-Blauwe knoop is onderdeel van het Drieluik. In de uitwerkingen is het van belang dat het knooppunt goed aansluit bij het profiel van de Groene Corridor op de Oirschotsedijk (gemeente Eindhoven) en de Eindhovensedijk (gemeente Oirschot).

Groene Corridor | De integrale visie voor de recreatieve groene verbinding

55

bijlagen

Bijlage 1: Bronnen Documentatie

Beeldmateriaal

Groenbeleidsplan 2001, gemeente Eindhoven, Dienst Stedelijke Ontwikkeling en Beheer, sector Strategie

Landschapsplan Landelijk Strijp, Veenenbos en Bosch. 2009 Luchtfoto, Google Earth Pro

Bomenbeleidsplan, gemeente Eindhoven, Sector ORVM, 2008 Historische kaart 1838-1857, www.watwaswaar.nl Ontwerp-Interimstructuurvisie 2009, gemeente Eindhoven Afbeeldingen fietspad Leidsche Rijn, www.west8.nl Ontwikkelingsvisie Landelijk Strijp, Enno Zuidema Stedebouw, december 2008 Landschapsplan Landelijk Strijp, Veenenbos en Bosch landschapsarchitecten, november 2009

Referentiebeelden, www.doelbeelden.nl en www.images.google.nl Foto’s rapport, Gerben Kok (Nieuwland Advies)

Licht op groen. Parken en plantsoenen in Eindhoven. Gerrie Andela Van Berenkuil tot Evoluon, een monumentale route door Eindhoven. Jan van Oorschot

57

Bijlage 2: Contacten De conceptversie van de Integrale visie Groene Corridor is in breed

De volgende contactpersonen van binnen de gemeente Eindhoven

verband aangeboden en besproken. Een aantal contactpersonen

hebben een conceptversie ontvangen en de mogelijkheid gehad

heeft een conceptrapportage ontvangen en is daarbij in de

om een reactie te geven. De reacties zijn grotendeels verwerkt in de

gelegenheid gesteld om een reactie te geven. Een groot aantal

definitieve versie.

personen heeft hier gebruik van gemaakt. De reacties zijn grotendeels verwerkt in deze definitieve versie van het rapport.

Sector Openbare ruimte, Verkeer & Milieu Ronald Rijnen, sectorhoofd

De volgende contactpersonen van buiten de gemeente Eindhoven hebben een conceptversie ontvangen. Met hen is het conceptrapport

Sector Openbare ruimte, Verkeer & Milieu, afdeling Groen en Water

en de reacties daarop besproken.

Frank van Swol, afdelingshoofd Boudewijn Tooren, projectmanager Groene Raamwerk /

Brabants landschap. Dhr. J. Baan

programmaleider Groen

Erven Frits Philips. dhr. W. Philips,

Fredy Zeevenhoven, landschapsarchitect

West 8. dhr. A. Geuze (supervisor Groene Corridor), dhr. R. Schütte,

Karel Beljaars, stadsecoloog

Van Abbestichting. Abbestichting dhr. H. Grooten, dhr. H. Franken,

Leonard Schrofer, stadsecoloog

Trefpunt Groen Eindhoven. dhr. J. van Hout, dhr. T. van Duuren, Fietsersbond. Dhr. P. Nuiten,

Sector Openbare ruimte, Verkeer & Milieu, afdeling stedenbouw

Gemeente Oirschot, Caroline Smets

Soulange Beekman, afdelingshoofd Stedenbouw Gerwin van Eert, procesmanager Landelijk Strijp Jochem van Boxtel, stedenbouwkundige / projectleider Philipsdorp

58

2010 © Nieuwland Advies

Sector Openbare ruimte, Verkeer & Milieu, afdeling openbare ruimte Antoinette Grips, programmaleider openbare ruimte Francis Hendrikx, ontwerper openbare ruimte Wil van Schijndel, ontwerper openbare ruimte Sector Openbare ruimte, Verkeer & Milieu, afdeling verkeer Robert Teunissen, programmaleider Verkeer Nicole Korsten, verkeersplanoloog Menne Talsma, projectleider 2e HOV baan, verkeersplanoloog Sector Economie & Cultuur, afdeling Economische zaken Trudy van Gurp, beleidsmedewerker economische zaken Sector Projectmanagement, afdeling A Irmo Kaal, projectmanager bereikbaarheidsplan Ton de Joode, projectmanager Strijp S en R Henk van Hoof, projectmanager Strijp R Werner Coremans, assistent projectmanager Strijp S en R Sector Grond & Vastgoed, afdeling ontwikkelen Fleur van Overmeeren, planeconoom Constant Rebecque Kazerne

Groene Corridor | De integrale visie voor de recreatieve groene verbinding

59

Integrale visie Groene Corridor Eindhoven.pdf

Whoops! There was a problem loading more pages. Retrying... Integrale visie Groene Corridor Eindhoven.pdf. Integrale visie Groene Corridor Eindhoven.pdf.

17MB Sizes 1 Downloads 193 Views

Recommend Documents

pattullo corridor study pattullo corridor study - CBC.ca
development of the key technical findings for inclusion in the long term ... Implementation costs have also been developed for each of the options under ...

pattullo corridor study pattullo corridor study - CBC.ca
development of the key technical findings for inclusion in the long term ... Implementation costs have also been developed for each of the options under ...

Osgood Corridor Plan.pdf
LANDUSE MAP. PREPARED FOR. RGPL 591A. BY: Ivette Banoub, Kirsten Bryan,. Jonathan Cooper, Tara Gehring,. Anita Lockesmith, Jennifer Stromsten.

Bridger Canyon Corridor Planning Study
Apr 2, 2015 - View the full list of corridor needs and objecves online ... Alternave accessible formats of this informaon will be provided upon request. For more ...

Bridger Canyon Corridor Planning Study
Apr 2, 2015 - interfere with a person's parcipaon in any service, program or acvity of the department. Alternave accessible formats of this informaon will be ...

A corridor linking protected forests
sustainability is afforded less attention in the PRSPs than the achievement of other MDGs. This is of ..... maximum score that a group could award was set at six.

44; denver - Welton Corridor Denver, Colorado
Jul 1, 2015 - Email: Zip:80002 meagre liviofliiimrlou (tr ivor ... Email:[email protected] pri80202 . 71112015 ... the Denver Zoning Code or. Former Chapter 5.

Visakhapatnam-Chennai Industrial Corridor Development Program
Jun 28, 2017 - Atchuthapuram and 220kV DC Line from 220/132/33kV Brandix SS to the proposed. 220/132/33kV GIS at Achutapuram ... TELEPHONE No.

44; denver - Welton Corridor Denver, Colorado
Jul 1, 2015 - ReqUESt _ ChECk all that Adding/removing/changlng windows l-llllll apply Changes to .... BIKE PARKING: 39 BIKE SPACES [ALL COVERED}.

Download Partition : Notre Dame De Paris Integrale Pvg Read online
Partition : Notre Dame De Paris Integrale Pvg Download at => https://pdfkulonline13e1.blogspot.com/B00006CYD0 Partition : Notre Dame De Paris Integrale Pvg pdf download, Partition : Notre Dame De Paris Integrale Pvg audiobook download, Partition

North-South Road Corridor Investment Program - Asian Development ...
Sep 30, 2015 - Works on the support layers will be carried out in the same time with carriageway repairing ... Standard Chartered Bank, New York, USA, Addr:.

Delhi Mumbai Industrial Corridor Development Corporation Limited ...
Delhi Mumbai Industrial Corridor Development Corporat ... For Finance Executive Post Application Form 2016.pdf. Delhi Mumbai Industrial Corridor ...

Newtown Pike Corridor Extension Plan.pdf
Page 1 of 189. Newtown Pike. Extension. Corridor Plan. Lexington, Kentucky. NEWTOWN PIKE. EXTENSION. CORRIDOR PLAN. As amended per Planning.

Case study - SEA of GMS North-South Economic Corridor Strategy ...
especially the “Golden Triangle” region. • The route ... Case study - SEA of GMS North-South Economic Corridor Strategy and Action Plan.pdf. Case study - SEA ...

North-South Road Corridor Investment Program - Asian Development ...
Sep 30, 2015 - Part of this financing will be used for payments under the Contract ... repairing of carriageway layer structure, treatment of support surface layers ...

Lamu Port & Corridor Dev Presentation June 2009.pdf
EASTERN. DRC. Goma. Kampala. UGANDA. RWANDA. BURUNDI Kigali. Mtwara. Lindi. Mogadishu. SOMALIA. ZAMBIA. Dodoma. INDIAN. OCEAN. Bujumbura.

Paris Pike Corridor Small Area Plan - Complete.pdf
Whoops! There was a problem loading more pages. Retrying... Whoops! There was a problem previewing this document. Retrying... Download. Connect more apps... Try one of the apps below to open or edit this item. Paris Pike Corridor Small Area Plan - Co

Map - Mesquite Blvd Corridor Study Area.pdf
Woodbury. Fairways. Turtleback. Lew si. M mi osa. LaScala. Topaz. S. mokey. Reber. Harrier. Glade. Hagens. Rolling Hills. Lolita. Bannock. Muscat. Clark. Wi dl fang. Pu sl pi her. Pheasant. Desert. Condor. Buteo. Sun Val el y. Partridge. Thompson. Ca

Baseline Road Rapid Transit Corridor Open House Presentation.pdf ...
Baseline Road Rapid Transit Corridor Open House Presentation.pdf. Baseline Road Rapid Transit Corridor Open House Presentation.pdf. Open. Extract.

2010-11 Final BCRP Seton Corridor REPORT REDUCED.pdf ...
and the upland corridor from the spawning channels to the Fraser River. In addition,. compilation of existing research and studies has been completed, networks ...

Main Boulder Corridor Study Report FINAL.pdf
Gallatin National Forest.................................................................................................................................................60 ..... Main Boulder Corridor Study Report FINAL.pdf.