Lotura intermolekularren indarrak Molekulen arteko indarrak (lotura intermolekularrak ematen dituztenak) lau eratan sailkatzen dira: dipolo-dipolo, dipolo-dipolo induzitua, dipolo induzitua-dipolo induzitua eta hidrogeno-zubizko loturak. Dipolo induzitua-dipolo induzitua edo London-indarrak molekula guztietan ematen da. Konposatu guztietan elektroiak daudenez, indar intermolekular hauek gertatzen dira. Alkanoak Butano Pentano Hexano Heptano Oktano

Irak. Mm punt. (ºC) 58 -0,5 72 36 86 69 100 98 114 126

Aldehidoak Butanal Pentanal Hexanal Heptanal Oktanal

Irak. Mm punt. (ºC) 72 75 86 103 100 128 114 153 128 171

Azido organikoak Butanoiko Pentanoiko Hexanoiko Heptanoiko Oktanoiko

Irak. Mm punt. (ºC) 88 164 102 186 116 205 130 223 144 239

Taula honetan hidrokarburo, aldehido eta azido organikoen irakite-puntuak aztertzen dira, masa molarrekin erlazionatuz. Honela, lotura intermolekularren indar erlatiboak aztertuko ditugu. Azterketa honetan bi erlazio garbi topatzen ditugu: • masa molarra eta irakite-puntuaren arteko erlazioa • molekula-mota eta irakite-puntuaren arteko erlazioa MASA MOLARRA ETA IRAKITE-PUNTUAREN ARTEKO ERLAZIOA Konposatu-motak aztertuz, sail bakoitzean irakite-puntua masa molarrarekin handitzen dela ikusten da. Horren arrazoi nagusia hauxe da: masa molarra handitzean polariza daiteken elektroi-kopurua ere handitu egiten da, dipolo induzitua-dipolo induzitua lotura intermolekularren kopurua handituz. MOLEKULA-MOTA ETA IRAKITE-PUNTUAREN ARTEKO ERLAZIOA Masa molarra antzekoa duten hiru konposatu hauek har ditzagun: heptano, hexanal eta azido pentanoiko. Irakite-puntuak hauek dira hurrenez hurren: 98, 128 eta 186ºC. Ezberdintasun hauen arrazoia, lotura intermolekular-mota ezberdinak dituztela da. Honela, heptano molekulen artekoa dipolo induzitua-dipolo induzitua da soil soilik. Hexanal kasuan, beste lotura intermolekular-mota berria agertzn da: dipolo-dipolo lotura intermolekularrak. Azido pentanoikoaren irakite puntua askoz handiagoa da. Arrazoia: beste lotura intermolekular-mota berria agertu dela da: hidrogeno-zubizko lotura. BIBLIOGRAFIA: • "Chemistry. Structure and Dynamics". Spencer, Bodner, Rickard. (Wiley)