1000 1.

2.-

3.4.5.-

6.-

7.-

8.9.10.11.-

12.13.14.15.16.-

17.18.19.-

C¥y-≥ ]m¿-es - a-‚ n-se- G-‰h - pw- {][m-\-s∏-´-Xpw- ssZ¿-Lyw- Iq-Sn-b-Xpam-b- sk-j-≥ ˛-_-Uv-P-‰v- sk-j-≥ -G-‰-hpw-Iq-Sp-X¬- cm-Py-ß-fp-am-bnA-Xn¿-Øn- ]-¶n-Sp-∂- k-ap-{Zw-˛A - X - vem-‚ n-Iv- k-ap-{ZwB - ¬-]vk - v- ]¿-hX - \ - n-cb - n¬- G-‰h - pwD-b-c-ap-≈- `m-Kw-˛- tam-≠v- ªm-¶v-G-Xp- \q-‰m-≠n-em-Wv- Xm-Pv-a-l¬\n¿-an-®-Xv-˛- ]-Xn-t\-gmw- \q-‰m-≠n¬-cm-jv-{S-]-Xn-ÿm-\w- h-ln-®-ti-jwD-]-cm-jv-{S-]-Xn-bm-b-Xv-˛- P-Ãn-kvFw.- ln-Zm-b-Øp-≈-C-¥y-bn-se- c-≠m-a-sØ- am-ÿ- I¨-t{Smƒ- s^-kn-en-‰n- sk-‚¿- sF.F-kv.B - ¿.-H.-Fh - n-sS-bm-Wv- ÿm-]n®-Xv-˛- A-tbm-[y-\-K¿-_v-fm-°v- t_m-Iv-kv- A-Y-hm- tImIv-]n-‰v- thm-bv-kv- sd-t°m¿-U-dn-s‚\n-dw-˛- Hm-d-©v-GXn-s‚-sb-√mw- kw-bp-‡a - m-Wv- Atam-Wn-b˛- - ss\-{S-P≥ - , ssl-{U-P≥ -Z-£n-Wm-{^n-°-≥ Km-‘n- F-∂-dnb-s∏-´-Xv- ˛-s\¬-k-¨- a-t≠-e-"-ssh-‰v- tπ-Kv-'- F-∂-dn-b-s∏-Sp-∂-Xv-˛£-bw-`-c-W-L-S-\-bp-sS- G-Xv- A-\p-t—-Zw{]-Im-c-am-Wv- au-en-Im-h-Im-i-߃\n-tj-[n-°-s∏-Sp-∂- A-h-k-c-ßfn¬- H-cn-¥y-≥ ]u-c-\v- ssl-t°mS-Xn-sb- k-ao-]n-°m-hp-∂-Xv-˛- 226 {- ]-Im-iw- G-‰h - p-a[ - n-Iw- th-KØ - n¬k-©c - n-°p-∂- am-[y-aw-˛- iq-\y-ÿe - w-a-\p-jy-i-co-c-Øn-se- G-‰-hpw- sN-dnb- A-ÿn-˛- tÃ-∏n-kv-am¿-Øm-Wv-U-h¿-a- Xn-cp-hn-Xmw-Iqdn¬- `-c-W-ta-‰- h¿-jw-˛- 1729 C - ¥ - y-bp-sS- hy-hk - m-b- X-eÿ m-\wF-∂-dn-b-s∏-Sp-∂-Xv-˛- apw-ss_-G-‰-hpw- Ip-d-™- `q-cn-]-£-Øn-\pXn-cs - ™-Sp-°s - ∏-´- {]-kn-U‚ - v˛- - hn.hn.- Kn-cnG - X - v- cm-Py-Øm-Wv- ip-`{- ]-Xo-£m- ap\-ºv-˛-Z-£n-Wm-{^n-°-Hm-Iv-kn-P-\v- B- t]-cp- \¬-In-b-Xv˛-em-thm-kn-b¿-Ir-{Xn-a- kn¬-°v- F-∂-dn-b-s∏-Sp-∂-

Xv- ˛-d-tbm-¨20.- s - sN-\o-kv- tdm-kv- F-∂d - n-bs - ∏-Sp-∂Xv- ˛-sN-º-c-Øn21.- -tX-\o-®-°q-´n¬- ap-´-bn-Sp-∂- ]-£n˛-s]m-≥am-≥ 22.- Z- £ - n-Wm-{^n-°b - n¬-sh-®v- Km-‘n-PnXo-h≠ - n-bn¬-\n-∂pw- ]p-dØ - m-°s - ∏´- tÃ-j-≥˛- ]o-‰¿-am-cn-‰v-kv-s_¿-Kv23.- -C-¥y-bn-se- B-Zy- ]-{X-am-b- _wKmƒ- K-k-‰v- {]-kn-≤o-I-c-W-am-cw-`n®- h¿-jw-˛- 1780

2013 am¿-®v- 1

tNm-Zy-ßfpwDØcßfpw-

24.- -a-\p-jy-i-co-c-Øn-se- G-‰-hpw- sN-dn-bt]-in-bm-b- tÃ-∏n-Un-b-kv- F-hn-sS-bmWv-˛- a-[y-I¿-W-Øn¬25.- -a-Wn- _n¬- \n-b-a-k-`-bn¬- A-h-X-cn∏n-°m-≥ A-\p-a-Xn- \¬-Ip-∂-Xm-cv-˛-Kh¿-W¿26.- -G-‰-hpw- Iq-Sp-X¬-Im-ew- `-cn-®- kp¬Øm-t\-‰v- hw-iw-˛- Xp-•-Iv-hw-iw-(1320˛1412)27.- -G-‰-hpw- Iq-Sp-X¬-Im-ew- A-ta-cn-°-≥ {]-kn-U-‚ v-]-Zw- h-ln-®-Xv-˛-{^m-¶v-fn-≥ Un- dq-kv-sh¬-‰v28.- "- k - p-K‘ - {- Z-hy-ßf - p-sS- dm-Wn-'- ˛-AØ - ¿29.- c - ‡ - m¿-_p-ZØ - n-s\-Xn-sc- D-]t- bm-Kn-°p∂- Hu-j-[-k-kyw-˛- i-hw-\m-dn30.- -"-]p-jv-]-ß-fp-sS- dm-Wn-'- F-∂-dn-b-s∏-Sp-

∂-Xv- ˛-tdm-kv31.- -F-¥m-Wv- sX-ep-Kp- Kw-Km- t{]m-P-Iv-Sv˛- Ir-jv-W-\-Zn-bn¬-\n-∂v- sN-ss∂- \K-c-Øn¬- P-e-sa-Øn-°m-\p-≈- ]-≤-Xn32.- a - m-am-¶t- h-Zn-bm-bn-cp-∂- Xn-cp-\m-hm-b- GXp- \-Zn-bp-sS- Xo-c-Øm-bn-cp-∂p- ˛- `m-cX-∏p-g33.- I - p-et- i-Jc - ≥ - am-cp-sS- B-ÿm-\a - m-bn-cp∂-Xv-˛- a-tlm-Z-b-]p-cw34.- -F-¥n-s‚- B-h-c-W-am-Wv- πq-d-˛- izm-ktIm-iw35.- -Ip-cp-ap-f-In-\v- F-cn-hp- \¬-Ip-∂- h-kvXp-˛- Im-cn-tbm-^n-en-≥ 36.- -Ip-e-ti-J-c- B-gv-hm¿- G-Xp- hw-i-Ønse- cm-Pm-hm-bn-cp-∂p-˛- tN-c-hw-iw37.- -F-¥n-s‚- A-bn-cm-Wv- I-em-an-≥˛- kn-¶v38.- -F-≥.-F-®v.- 212 _-‘n-∏n-°p-∂- ÿ-e߃-˛- tIm-gn-t°m-Sv-˛-aq-e-l-≈39.- -C-¥y-bn-se- G-‰-hpw- h-en-b- ]¿-h-Xw-˛ln-am-e-bw40.- -G-‰-hpw- Ip-d-®v- I-S¬-Øo-c-ap-≈- Z-£ntW-¥y-≥ kw-ÿm-\w-˛- tKm-h41.- -t]m-®-ºm-Sv- ]-≤-Xn- G-Xv- \-Zn-bn-em-Wv˛-tKm-Zm-h-cn42.- _ - t- bm-fP - n- (Po-hi - m-k{v- Xw-)b - p-sS- ]n-Xmhv-˛- A-cn-tÃm-´n¬43.- -F-¥m-Wv- ho-\-kv-t{Sm-^n-b-˛- ku-µ-cyap-≈- kv-{Xo-I-tfm-Sp-≈- `-bw44.- -km-Xv-]p-c-bp-sS- dm-Wn- ˛-]-Nv-a-Un45.- -G-Xp- \-Zn-bn-em-Wv- Ip-dp-h-Zzo-]v-˛- I-_\n46.- -F-´v- A-b¬- kw-ÿm-\-ß-fp-≈- kwÿm-\w-˛- D-Ø¿- {]-tZ-iv47.- I - p-cn-ip-bp-≤ß - ƒ-°p- th-Zn-bm-b- h-≥Ic-˛- bq-tdm-∏v48.- -G-Xv- C-¥y-≥ {]-[m-\-a-{¥n-bv-°m-Wv1983¬- H-fn-ºn-Iv- Hm¿-U¿- e-`n-®-Xv-˛- Cµn-cm-Km-‘n49.- -G-Xv- C-¥y-≥ kw-ÿm-\-Øm-Wv- h-\wG-‰-hpw- Ip-d-hv-˛- l-cn-bm-\50.- \ - s - ´-√n-√m-Ø- Po-hn-If - n¬- G-‰h - pw- _p-

≤n-bp-≈-Xv- ˛-\o-cm-fn51.- -C-¥y-bn-se- G-‰-hpw- h-en-b]-£n-˛- k-c-k-≥ sIm-°v52.- P - e - P - o-hn-If - n¬- G-‰h - pw- _p≤n-bp-≈-Xv- ˛-tUmƒ-^n-≥ 53.- -F-¥n-s‚- kzm-`m-hw- A-f°m-\m-Wv- kvs - ]-Itv- {Sm-ao-‰¿- D]-tbm-Kn-°p-∂-Xv-˛- {]-Im-iw54.- -G-Xv- bq-tdm-]y-≥ cm-Py-Øm-Wv- cm-jv{S-Ø-e-h-≥ {Km-≥Uv- Uyq-°v- F-∂-dnb-s∏-Sp-∂-Xv-˛-e-Iv-kw-_¿-Kv55.- -tem-I-Øn-se- G-‰-hpw- h-en-b- \n-im-ie-`w- ˛-A-‰v-e-kv- tam-Øv56.- -B-Sp-I-fp-sS- dm-Wn- ˛-Pw-\m-]m-cn57.- -G-Xv- k-ap-{Z-Øn-em-Wv- k¿-Km-tkm- IS¬-˛-A-Xv-em-‚ n-Iv- k-ap-{Zw58.- -a-bq-c-knw-lm-k-\-hpw- tIm-ln-\q¿- c-Xv\-hpw- t]¿-jy-bn-te-°p- I-S-Øn-b-Xv-˛\m-Zn¿-jm59.- -G-Xp- \-K-c-Øn-em-Wv- ssSw- kv-Iz-b¿-˛\yq-tbm¿-°v60.- - K m- ‘ n- P n- sPm- l - ∂ m- k v - s _¿- K n¬tSmƒ-tÃm-bv-^mw- ÿm-]n-®- h¿-jw- ˛1910 61.- -\yq-t{Sm-¨- t_mw-_v- I-≠p-]n-Sn-®-Xv- ˛km-ap-h¬- tIm-l-≥ 62.- -se-≥kv,- {]n-kw- F-∂n-h- \n¿-an-°m-≥ D-]t- bm-Kn-°p-∂- •m-kv- ˛-^vf - n-‚ v- •m-kv.63.- -s_-≥ko-≥ I-≠p-]n-Sn-®-Xv- ˛-^m-tc-U64.- -G-‰-hpw- Ip-d-™- Xn-f-\n-e-bp-≈- aq-eIw-˛- lo-en-bw65.- s - h-fp-Ø- c-‡m-Wp-°ƒ- Iq-Sp-Xe - p-≠mIp-∂- A-h-ÿ- ˛-ep-°o-an-b66.- -tUm-Iv-S¿-am¿- F-Sp-°p-∂- {]-Xn-⁄- ˛ln-t∏m-{Im-‰-kv- {]-Xn-⁄67.- -\s - ´-√n¬- a-cp-∂p- Ip-Øn-h® - t- i-jw- FSp-°p-∂- F-Ik v- tv- d-bm-Wv- ˛-ssa-tem-{Kmw68.- -k-ky-h-f¿-®,- N-e-\w- F-∂n-h-sb- \nb-{¥n-°p-∂- tlm¿-tam-¨-˛- Hm-Iv-kn-≥ 69.- -"-s\-√n-\-ß-fp-sS- dm-Wn-'- F-∂-dn-b-s∏Sp-∂-Xv- ˛-_-kv-a-Xn70.- -G-Xv- A-W-s°-´n-s‚- P-e-kw-`-c-Wn-bmWv- tKm-hn-µv- km-K¿-˛- `-{Im- \w-K¬71.- G - X - v- C-¥y-≥ \-Kc - a - m-Wv- {_n-´o-jp-Im¿°v- cm-PI - o-b- kv{- Xo-[\ - s - a-∂- \n-eb - n¬e-`n-®-Xv-˛- t_mw-s_72.- -Ip-‰n-°m-Sp-I-fp-sS- \m-Sv- F-∂v- t]-cn-\¿Y-ap-≈- kw-ÿm-\w- ˛- Pm¿-J-Wv-Uv73.- -F-≥ dn-®v-Uv- bp-td-\n-bw- F-∂-dn-b-s∏Sp-∂-Xv-˛- bp-td-\n-bw-˛-235 74.- I - p-cn-in-s‚- Nn-{X-ap-≈- ]-Xm-Ib - p-≈- cmPyw-˛- kzn-‰v-k¿-e-‚ v75.- -\-s´-√n-√m-Ø- G-‰-hpw- h-en-b- A-I-ticp-In- ˛- `o-a-≥ I-W-h76.- -Ip-e-ti-J-c- B-gv-hm-cp-sS- `-c-W-Im-L´w-˛- -F.-Un.-768˛-834 77.- -F-¥n-s‚- Ip-d-hp-aq-e-am-Wv- I-W- D-≠mIp-∂-Xv-˛- hn-‰m-an-≥ Un78.- G - X - p- \q-‰m-≠n-em-Wv- tPm-≥ Hm-^v- B¿°v- Po-hn-®n-cp-∂-Xv-˛- 15 79.- -C-¥y-bn-se- {]-Xn-tcm-[- tk-\-I-fp-sS]-ca - m-[n-]X - yw- B-cn¬- \n-£n-]vX - a - m-bncn-°p-∂p-˛- cm-jv-{S-]-Xn80.- -G-Xp- [m-Xp-hn-\m-Wv- Pm-cn-b- J-\n- {]kn-≤w-˛- I¬-°-cn81.- -a-cp-{]-tZ-iw- G-‰-hpw- Ip-d-™- `q-J-WvUw-˛- bq-tdm-∏v82.- -am¿-´n-≥ eq-X¿- Inw-Kn-s‚- hn-Jym-X-am-

]nFkvkn _p≈¡n≥

b- F-\n-°v- H-cp- kz-]v-\-ap-≠v- {]-kwKw- G-Xv- \-K-c-Øn¬- h-®m-bn-cp-∂p-?˛-hm-jnw-Kv-S-¨- Un.-kn.83.- -amƒ-h-bn¬- Jn¬-Pn- hw-iw- ÿm-]n®-Xv-˛- a-l-aq-Zv- Jm-≥ 84.- A - · - n- ]¿-hX - ß - f - n-√m-Ø- `q-JW - U v- w˛- Hm-kv-t{S-en-b85.- B - [ - p-\n-I- k-ky-im-kv{- X-Øn-s‚- ]nXm-hm-Wv- ˛-I-tcm-e-kv- en-∂o-kv86.- -]-g-ß-fp-sS- dm-Wn- ˛-am-t¶m-ssÃ-≥ 87.- -a-\p-jy-s\- N-{µ-\n-se-Øn-®- B-Zy_-ln-cm-Im-i- hm-l-\w- ˛-A-t∏m-tfm˛-11 88.- -"-Po-≥'-F-∂- hm-°n-s‚- D-]-⁄m-Xmhv- ˛-hn-eyw- sPm-lm-≥k-¨89.- -B-Zy-sØ- kz-Im-cy- _-ln-cm-Im-ihm-l-\w- ˛-kv-t]-kv-jn-∏v- h-¨90.- -In-g-ßp-I-fp-sS- dm-Wn- ˛-•m-Un-tbm-ekv91.- -am-en-Iv-_n-≥ Zn-\m¿- tI-c-f-Øn¬- ]≈n-Iƒ- ]-Wn-Xv- C-…mw-a-Xw- kv-Ym]n-®- h¿-jw-˛-F.-Un.-644 92.- -Iw-]yq-´¿- k-b-≥kn-s‚- ]n-Xm-hv- ˛A-e-≥ Sq-dn-Mv93.- -`-c-W-L-S-\-bp-sS- G-Xv- A-\p-t—-Zw{]-Im-ca - m-Wv- ]m¿-es - a-‚ n-s‚- C-cp-k`-I-fp-sS-bpw- kw-bp-‡- k-tΩ-f-\whn-fn-®p- Iq-´p-∂-Xv-˛- 108 94.- a - mƒ-hb - p-sS- ta¬- t\-Sn-b- hn-Pb - Ø - ns‚- kv-a-c-W-bv-°v- Nn-t‰m-dn¬- hn-Pb-kv-Xw-`w- \n¿-an-®-Xv-˛- Ipw-`- dm-W95.- a - m¿-t°m- t]m-tfm- tI-cf - Ø - n-se-Ønb- h¿-jw-˛- 1292 96.- -a-\p-jy-s‚- sN-dp-Ip-S-en-s‚- \o-fw-˛6˛-7 ao-‰¿97.- G-Xv- cm-Py-Øm-Wv- ap-l-Ω-Zv- \-_n-bpsS- I-_-dn-Sw- ÿn-Xn-sN-øp-∂- a-Zo\-˛-ku-Zn- A-td-_y98.- t- ]-cn-\v- knw-lw- F-∂¿-Ya - p-≈- ap-Kƒcm-Pm-hv-˛-_m-_¿99.- C - ¥ - y-bp-sS- I-c- A-Xn¿-Øn-bp-sS- \ofw- F-{X- In-tem-ao-‰¿-˛- 15200 100.- `- q-Kp-cp-Xz-_e - w- G-‰h - pw- Iq-Sp-Xe - p-≈Xv- ˛-{[p-h-{]-tZ-i-Øv101.- I - vf - m-kn-°¬- `m-jm- ]-Zh - n- e-`n-®- BZy- C-t¥m- B-cy-≥ `m-j-˛- kw-kv-IrXw102.- -`q-tKm-f-Øn¬- G-‰-hpw- sX-°m-bnÿn-Xn-sN-øp-∂- X-e-ÿm-\-\-K-cw-˛sh-√n-Mv-S-¨103.- Z- £ - n-Wt- `m-P≥ - F-∂d - n-bs - ∏-´- Xn-cphn-Xmw-Iq¿- cm-Pm-hv-˛- kzm-Xn- Xn-cp\mƒ104.- -t\m¿-°- (t\m-¨- sd-kn-U-‚ v- tI-cssf-‰v- A-^-tb-gv-kv-)- sN-b¿-am-≥˛-apJy-a-{¥n105.- a - m¿-KZ- ¿-in-bm-b- Cw-•o-jp-Im-c≥ - F∂-dn-b-s∏-´-Xv-˛- am-ÿ- dm¬-^v- ^n®v106.- -Kp-cp- tKm-_n-µv- kn-Mv- sX¿-a¬- πm-

15

‚ v- F-hn-sS-bm-Wv-˛- tdm-∏¿107.- -]-›n-a-L-´-Øn-\pw- k-ap-{Z-Øn-\pw- CS-bv-°p-≈- Xo-c-{]-tZ-i-Øn-s‚- h-S-°p`m-K-Øn-s‚- t]-cv-˛- sIm-¶-¨108.- -]-›n-am¿-[-tKm-f-Øn-se- G-‰-hpw- D-bcw- Iq-Sn-b- sIm-Sp-ap-Sn- ˛-A-Izm-≥Im-Kz109.- -_-tbm-f-Pn- F-∂- hm-°v- cq-]-h-Xv-I-cn®-Xv- ˛-Po-≥ em-am¿-°v110.- -hm-l-\-ß-fp-sS- Nn-√v- \n¿-an-®n-cn-°p-∂•m-kv- ˛-tk-^v-‰n- •m-kv111.- -C-Xn-lm-k-Øn-se- kq-cy-hw-i-Øn-s‚Ip-e-Kp-cp-˛- h-kn-jv-T-≥ 112.- -G-‰-hpw- \o-fw- Iq-Sn-b- D-]-Zzo-]v- ˛-sXt°- C-¥y113.- -C-¥ym-N-cn-{X-Øn-se- B-Zy- A-^v-Km-≥ hw-iw- ˛-tem-[n- hw-iw114.- -kw-L-Im-e-Øv- tNm-f-≥am-cp-sS- X-eÿm-\w- ˛-D-ssd-bq¿115.- -C-¥y-bv-°v- H-cp- `-c-W-L-S-\- F-∂- Bi-bw- B-Zy-am-bn- ap-t∂m-´p-h® - X - v- ˛-Fw.F-≥.-tdm-bv116.- -cm-Pv-a-l¬- Ip-∂p-Iƒ- G-Xv- kw-ÿm\-Øv-˛- Pm¿-J-Wv-Uv117.- -cm-jv-{S-]-Xn-bp-sS- A-km-∂n-≤y-Øn¬Np-a-X-e- \n¿-h-ln-°p-∂-Xv-˛- D-]-cm-jv-{S]-Xn118.- -Kp-cp- \m-\m-Iv- sX¿-a¬- ]-h¿- πm-‚ vF-hn-sS-bm-Wv-˛- `-´n-≥U119.- -G-Xv- k-ap-{Z-Øn-em-Wv- Kƒ-^v- kv-{Sow˛-A-Xv-em-‚ n-Iv- k-ap-{Zw120.- -t]ƒ- lm¿-_¿- G-Xv- k-ap-{Z-Xo-c-ØmWv-˛-]-k-^n-Iv- k-ap-{Zw121.- -tI-c-f-Øn-se- H-cp- km-t¶-Xn-I- k¿-hI-em-im-e-˛- sIm-®n-≥ k¿-h-I-em-im-e122.- -"-`m-c-X- tI-k-cn-'- F-∂p- hn-ti-jn-∏n-°s∏-´-Xv- ˛-a-∂-Øp- ]-Zv-a-\m-`-≥ 123.- -j-lo-Zv-˛-C-˛-A-kw- F-∂-dn-b-s∏-´-Xv- ˛`-K-Xv- kn-Mv124.- -tem-I-Øn-se- G-‰-hpw- P-\-km-{µ-X- IqSn-b- Zzo-]p-cm-jv-{Sw-˛- knw-K-∏q¿125.- -G‰ - h - pw- h-en-b- {Zm-hn-U`- m-j- ˛-sX-ep-¶v126.- -]-©m-_n-s‚- X-e-ÿm-\w- ˛- N-Wv-UnK-Vv127.- -`-c-W-L-S-\-bp-sS- G-Xv- A-\p-Nv-tO-Zw{]-Im-c-am-Wv- cm-Py-k`- b - n-te-°v- km-lnXyw,- im-kv{- Xw,- I-e,- km-aq-ln-I- {]-h¿Ø-\w- F-∂o- cw-Kß - f - n¬- {]-K¬-`c - m-b12t]-sc- cm-jv{- S-]X - n- \m-a\ - n¿-tZ-iw- sNøp-∂X - v- ˛-80˛mw- A-\p-Nvt- O-Zw 128.- -Izm-bn-Zv-˛-C-˛-A-kw- F-∂-dn-b-s∏-´-Xv- ˛ap-l-Ω-Zv- A-en- Pn-∂129.- -kn-±n- k-øn-Zv- tam-kv-Iv- F-hn-sS-bm-Wv-˛A-l-Ω-Zm-_m-Zv130.- -kq-cy-s‚- D-]-cn-X-e-Øn-se- Xn-f-°-tadn-b- `m-K-߃-°p-≈- t]-cv-˛- ^m-°p-en131.- -P-Ωp-˛-I-iv-ao-cn-se- G-‰-hpw- h-en-b- XSm-Iw-˛- hp-fm¿132.- -sIm-√-t¶m-Sn-s‚- ]-g-b- t]-cv-˛- hn-lm-bk-]p-cw133.- -tem-I-Øn-se- G-‰-hpw- D-b-cw- Iq-Sn-b]o-T-`q-an-˛- Sn-_-‰v134.- -tem-I-Øn-se- G-‰-hpw- sN-dn-b- kn-‰ntÃ-‰v- ˛- h-Øn-°m-≥ 135.- t- I-cf - Ø - n-se- G-‰h - pw- sX-t°-b‰ - s - Øtªm-°v- ]-©m-b-Øv-˛- ]m-d-»m-e136.- t- emI-Øn-se- G-‰h - pw- Xm-sg-bm-bn- ÿnXn- sN-øp-∂- X-Sm-Iw-˛- Nm-hp- I-S¬137.- -{io-e-¶-bn¬- B-[n-]-Xy-ap-d-∏n-®- B-ZysØ- bq-tdm-]y-≥ i-‡n-˛- t]m¿-®p-K¬138.- -k-ky-tem-I-Øn-se- amw-k-kw-cw-`-I¿F-∂d - n-bs - ∏-Sp-∂- k-ky-h¿-Kw-˛- ]-bd - ph¿-Kw139.- -πm-‰n-∏-kv- Im-W-s∏-Sp-∂- h-≥I-c-˛- Hmkv-t{S-e-n-b140.- -th-ep-Ø-ºn-bp-sS- B-Xv-a-l-Xy- G-Xvh¿-j-Øn¬-˛- F.-Un.-1809 141.- -tem-I-Øn-se- G-‰-hpw- hn-kv-Xr-X-am-b\-Zo-X-Sw-˛-B-a-tkm-¨142.- -B-Zy-sØ- h-b-em¿- A-hm¿-Uv- t\-Sn-bIr-Xn-˛- A-Kv-\n-km-£n-

16

143.- -tem-I-Øn-se- G-‰-hpw- _r-l-Øm-b- `c-W-L-S-\-bp-≈- cm-Pyw-˛- C-¥y144.- -C-¥y-bn-em-Zy-am-bn- en-^v-‰v- ÿm-]n-°s∏-´- \-K-cw-˛- sIm¬-°-Ø145.- -Nm-®m-Pn- F-∂v- kv-t\-l-]q¿-hw- hn-fn°-s∏-´- C-¥y-≥ {]-[m-\-a-{¥n-˛- P-hml¿-em¬- s\-lv-dp146.- t- I-cf - - t^m-Itv- em¿- A-°m-Za - n-bp-sS- Bÿm-\w- ˛- I-Æq¿147.- -Ko-X-tKm-hn-µw- c-Nn-®-Xv-˛- P-b-tZ-h-≥ 148.- -Np-h-∂- \-Zn-bp-sS- \m-Sv- F-∂-dn-b-s∏-Sp∂- kw-ÿm-\w-˛- A-kw149.- -G-Xv- cm-Py-Øn-s‚- tZ-io-b- Km-\-am-WvZn- tdm-b¬- am¿-®v-˛- kv-s]-bn-≥ 150.- -tem-I-sØ- B-Zy-sØ- kzm-an-\m-cm-bW- t£-{Xw- F-hn-sS-bm-Wv-˛- A-l-ΩZm-_m-Zv151.- P - ¬-al - ¬- ÿn-Xn-sN-øp-∂- am-≥km-K¿X-Sm-Iw- F-hn-sS-bm-Wv-˛- P-bv-]q¿152.- -N-hn-´p-\m-S-I-sØ- P-\-Io-b- I-em-cq-]am-°n- D-b¿-Øn-s°m-≠p-h∂ - X - v˛- - t]m¿®p-Ko-kp-Im¿153.- -\-ho-I-c-W-Øn-\p- th-Zn-bm-b- h-≥I-c˛- bq-tdm-∏v154.- -tI-c-f-Øn-se- Im¿-jn-I- F-©n-\o-b-dnMv- tIm-tf-Pv- ÿn-Xn- sN-øp-∂-Xv-˛- X-h\q¿155.- -Z-en-Xv- hn-`m-K-Øn¬- \n-∂pw- cm-jv-{S-]Xn-bm-b- B-Zy- hy-‡n-˛- sI.-B¿.-\m-cmb-W-≥ 156.- -tI-c-f-Øn-se- Im-in- F-∂-dn-b-s∏-Sp-∂Xv-˛-Xn-cp-s\-√n157.- -t]-jzm- hw-i-Øn¬- B-sI- F-{X- `-cWm-[n-Im-cn-Iƒ- F-{X- t]¿-˛- 7 158.- -tUm-h¿- I-Se - n-Sp-°v- Cw-•≠ - n-s\- G-Xpcm-Py-hp-am-bn- th¿-Xn-cn-°p-∂p-˛- {^m-≥kv159.- -`-c-W-L-S-\m-\n¿-am-W-k-`-bp-sS- A-[y£-≥˛- cm-tP-{µ- {]-km-Zv160.- H - ∂ - mw- ssa-kq¿- bp-≤w- A-hk - m-\n-°m≥ Im-cW - a - m-b- k-‘n- F-hn-sS-h® - m-WvH-∏n-´-Xv-˛- sN-ss∂161.- -{]-Im-i-apƒ-s∏-sS- H-cp- hv-kv-Xp-hn-\pwap-‡-am-hm-Ø-{X- Km-V-am-b- Kp-cp-XzmI¿-j-Xz-ap-≈- _-ln-cm-Im-i- h-kv-Xp-˛X-tam-K¿-Øw162.- -{]-ik - X -v - t\m-he - n-Ã-v B¿-X¿- sI-Ãe -v ¿G-Xp- cm-Py-Øm-W-v P-\n-®X - ˛-v - lw-Kd - n163.- -Km-‘n-Pn- B-Zy-am-bn- `-K-h-Xv-Ko-X- hmbn-®- h¿-jw- ˛- 1889 164.- -G-sX-¶n-ep-sam-cp- C-¥y-≥ kw-ÿm-\Øv- K-h¿-W¿- ]-Z-hn- h-ln-®- B-Zy- ae-bm-fn-˛- hn.-]n.-ta-t\m-≥ 165.- -]m-‚-\m¬- N-Xp-∏p-\n-ew- G-Xv- cm-PyØm-Wv-˛- {_-ko¬166.- -k-tcm-Pn-\n- \m-bn-Up- P-\n-®- ÿ-ew-˛ssl-Z-cm-_m-Zv167.- -sIm-Wm¿-°v- kq-cy-t£-{Xw- I-≠n-´v- Chn-sS- in-e-bp-sS- `m-j- a-\p-jy-s‚- `mj-sb- a-dn-I-S-°p-∂p- F-∂p- ]-d-™-Xv˛- Sm-tKm¿168.- -]m-In-kv-Xm-s‚- tZ-io-b- \-Zn-˛-kn-‘p169.- -^p-Sv-t_m-fn¬- tKmƒ- t]m-Ãn-se- c-≠pt]m-Ãp-Iƒ- X-Ωn-ep-≈- A-Ie - w-˛- 7.-32 ao.170.- -C-¥y-bn¬- I-ayp-Wn-Ãv- ]m¿-´n-bp-sS- H∂mw- ]m¿-´n- tIm-¨-{K-kv- \-S-∂- ÿew-˛- apw-ss_171.- -kw-ÿm-\-ß-fn¬-\n-∂v- tem-Iv-k-`-bnte-°v- ]-ca - m-h[ - n- F-{X- Aw-Kß - f - m-Imw˛- 530 172.- -tem-I-ss]-Xr-I-∏-´n-I-bp-am-bn- _-\v-[s∏-´- kw-L-S-\-˛- bp-s\-kv-tIm173.- ` - c - W - L - S- \ - m-t`-ZK - X - n-Is - f-∏‰ - n- {]-Xn-]mZn-°p-∂- h-Ip-∏v-˛- 368 174.- -A-Æm- {Zm-hn-U- ap-t∂-‰- I-g-Iw- ÿm]n-®-Xv- ˛-Fw.-Pn.-cm-a-N-{µ-≥ 175.- G - ‰ - h - pw- A-hk - m-\w- kz-X{- ¥- C-¥y-bpam-bn- Iq-´n-t®¿-°-s∏-´- hn-tZ-i- tIm-f\n- ˛-tKm-h176.- k - z-tZ-im-`n-am-\n- sI.-cm-aI - r-jvW - - ]n-≈sb- \m-Sp-IS- Ø - n-b- Zn-hm-≥˛- ]n.-cm-Pt- Km-

]m-em-Nm-cn177.- -sh-≈-Øn-se- ]q-cw- F-∂-dn-b-s∏-Sp-∂Xv-˛- B-d-∑p-f- h-≈w-I-fn178.- -tKm-hn-µv- km-K¿- F-∂- a-\p-jy-\n¿-anX- X-Sm-Iw- G-Xv- kw-ÿm-\-Øm-Wv- ˛ln-am-N¬- {]-tZ-iv179.- t- em-IØ - n-se- G-‰h - pw- hn-kX v- o¿-Ww- IqSn-b- \-K-cw-˛- au-≠v- C-k- (Hm-kv-t{S-enb-)180.- Z- i - mw-ik - {- º-Zm-bw- B-Zy-am-bn- D-]t- bmKn-®-Xv-˛- B-cy-`-´-≥ 181.- -Km-‘n-Pn- kzm-X-{¥y-Zn-\-Øn¬-Km-‘nPn-F-hn-sS-bm-bn-cp-∂p-˛- _w-Km-fn¬182.- -tKm¬-s°m-≠- c-Xv-\-J-\n- G-Xv- kwÿm-\-Øm-Wv-˛- B-{‘m-{]-tZ-iv183.- -C-¥ym-tK-‰v- cq-]-I-ev-]-\- sN-bv-X-Xv- ˛F-Uzn-≥ ep-Sy-≥kv184.- -ssN-\- kn-°n-an-s\- C-¥y-bp-sS- `m-Kam-bn- Aw-Ko-I-cn-®- h¿-jw-˛- 2004 185.- -]-´m-f-°m¿-°v- i-º-fw- scm-°w- ]-Wam-bn- \¬-In-b- B-Zy- U¬-ln- kp¬Øm-≥ ˛- A-em-hp-±o-≥ Jn¬-Pn186.- -_w-•m-tZ-in-se- G-‰-hpw- D-b¿-∂- ssk\n-I- _-lp-a-Xn-˛- _o¿- t{i-jv-T-tXm187.- -{]-Im-i-Øn-s‚- th-Kw- B-Zy-am-bn- IW-°m-°n-b-Xv-˛- tdm-a¿188.- -B-a-tkm-¨- \-Zn- H-gp-Ip-∂- cm-Py-߃˛- {_-ko¬,- s]-dp,- sIm-fw-_n-b189.- -B¿-X¿- tIm-\-≥ tUm-b¬- G-Xp- cmPy-Øm-Wv- P-\n-®-Xv-˛- kv-tIm-Sv-e-‚ v190.- -C-cp-≠- ]-›m-Øe - Ø - n-se- {]-Im-ia - m-\am-b- _n-µp- F-∂v- Qm-≥kn- dm-Wn-sbhn-ti-jn-∏n-®X - ˛-v - P-hm-l¿-em¬- s\-{lp191.- F - e - n-^‚ - v- s^-Ãn-h¬- \-S° - p-∂s - X-hnsS-˛- P-bv-]q¿192.- -G-Xn-s‚- h-f¿-Ø-en-\m-Wv- Nn¬-°m- XSm-Iw- {]-kn-≤w-˛- sN-Ωo-≥ 193.- -K-P-Km-an-\n- c-Nn-®- Nn-{X-Im-c-≥˛- Fw.-

F-^v.-lp-ssk-≥ 194.- k - zo-Un-jv- k¿-°m-cn-s‚- k-lm-bt- ØmsS- tem-Iv- Pw-_n-jv- ]-≤-Xn- B-cw-`n-®kw-ÿm-\w-˛- cm-P-ÿm-≥ 195.- s - sS-K¿- F-b¿-th-bvk - v- G-Xp- cm-Py-ØmWv-˛- knw-K-∏q¿196.- t- em-IØ - n-se- G-‰h - pw- a-en-\o-Ic - n-°s - ∏´- \-K-cw-˛- tSm-°n-tbm197.- -tI-c-f- tÃ-‰v- sse-{_-dn- Iu-¨-kn-ens‚- B-Zy- {]-kn-U-‚ v-˛- I-S-Ω-\n-´- cma-Ir-jv-W-≥ 198.- -{]-Im-i-Øn-s‚- X-cw-K-kn-≤m-¥w- Bhn-jvI - c - n-®X - v˛- - {In-kvX - y-≥ ssl-P≥ - kv199.- -an-{X-ta-f-bp-sS- ÿm-]-I-≥˛- hn- Un- khm¿-°¿200.- -Z-bm-h-[-Øn-\p- \n-b-a-km-[p-X- \¬-Inb- B-Zy- cm-Pyw-˛- s\-X¿-e-≥Uv-kv201.- -km-aq-Xn-cn-am¿- tc-h-Xn- ]-´-Øm-\w- \-SØn-bn-cp-∂- ÿ-ew-˛- tIm-gn-t°m-Sv- Xfn- t£-{Xw202.- -Kp-cp-ap-Jn- en-]n- B-hn-jv-I-cn-®- kn-JvKp-cp-˛- Aw-K-Zv203.- -tI-c-f- tÃ-‰v- _mw-_p- tIm¿-∏-td-j-s‚B-ÿm-\w- A-¶-am-en204.- -kzm-`m-hn-I- td-Un-tbm- B-Iv-So-h-X- I≠p-]n-Sn-®-Xv-˛- sl-≥dn- s_-°-d¬205.- K - m-‘n-Pn- B-Zy-am-bn- tI-cf - Ø - n-se-Ønb- h¿-jw- ˛- 1920 206.- -]-Xn-t\-gmw- \q-‰m-≠p-ap-X¬- ]-sØm≥]-Xmw- \q-‰m-≠p-h-sc- ^n-≥e-≥Uv- `-

]nFkvkn _p≈¡n≥

cn-®n-cp-∂- cm-Pyw-˛- kzo-U-≥ 207.- -_p-≤s - ‚-bpw- a-lm-ho-cs - ‚-bpw- k-aI - men-I\ - m-bn-cp-∂- cm-Pm-h˛v- - _nw-_n-km-c≥ 208.- s - h-Sn-ac - p-∂v- I-≠p-]n-Sn-®- cm-Pyw-˛- ssN-\209.- -Kp-cp-hm-bq¿- k-Xym-{K-lw- \-S-∂- h¿jw-˛-1931 210.- t- Im-¨{- K-kv- {]-kn-U‚ - m-b- c-≠m-as - Øhn-tZ-in- ˛-hn-eyw- sh-U¿-t_-¨211.- {- ]-Im-iØ - n-s‚- I-Wn-Im- kn-≤m-¥Ø - ns‚- D-]-⁄m-Xm-hv-˛- \yq-´-¨212.- -Xn-cp-h-\-¥-]p-cw- hn-am-\-Øm-h-f-sØA-¥m-cm-jv-{S- hn-am-\-Øm-h-f-am-bn- {]Jym-]n-®- h¿-jw-˛- 1991 213.- Z- £ - n-Wm-{^n-°b - p-sS- `-cW - X - e - ÿ - m-\w˛- {]n-t´m-dn-b214.- 2- 011 sk-≥k-kv- {]-Im-cw- tI-cf - Ø - n-te‰-hpw- Iq-Sp-X¬- P-\-kw-Jy-bp-≈- Pn-√˛- a-e-∏p-dw215.- t- h-ep-غ - n-bp-sS- Ip-≠d - - hn-fw-_c - w- GXv- h¿-jØ - n¬-˛- F.-Un.-1809 (P-\p.-11)216.- t- Im-¨{- K-kv- t\-Xr-Xz-Øn-ep-≈- H-cp- ap∂-Wn- B-Zy-am-bn- tI-{µ-Øn¬- A-[nIm-c-Øn¬-h-∂- h¿-jw-˛- 2004 217.- k - ] - p-Xc - - ln¬- tÃ-j≥ - G-Xv- kw-ÿm\-Øm-Wv-˛- Kp-P-dm-Øv218.- -c‡ - Ø - n-se- A-tam-Wn-b- bq-dn-b- B-°nam-‰s - ∏-Sp-∂X - v- F-hn-sS-bm-Wv˛- - I-cƒ219.- -C-¥y-bp-am-bn- I-®-h-S- _-‘w- ÿm-]n®- B-Zy-sØ- I-tØm-en-°- a-X-°m¿-˛t]m¿-®p-Ko-kp-Im¿220.- G - ‰ - h - pw- Iq-Sp-X¬- hn-Ik - n-X- cm-Py-߃D-≈- h-≥I-c- ˛-bq-tdm-∏v221.- -C-¥y-bp-sS- G-I-tZ-iw- a-[y-Øm-bnÿn-Xn- sN-øp-∂- \-K-cw-˛- \m-Kv-]q¿222.- -"-C-¥y-bn-se- an-\n-kzn-‰v-k¿-e-≥Uv-'- F∂-dn-b-s∏-Sp-∂-Xv- ˛-ln-am-N¬- {]-tZ-inse- Jm-Pn-bm¿223.- -ssl-Z-cm-_m-Zn-\-Sp-Øv- \n¿-an-®- ]p-Xnb- hn-am-\-Øm-h-fw-˛- jw-jm-_m-Zv224.- -am-b-≥ \m-K-cn-I-X- A-`n-hr-≤n- {]m-]n®-Xv- G-Xp- {]-tZ-i-Øm-Wv-˛- a-[y- A-tacn-°225.- -C-¥y-bn-se- B-Zy-sØ- a-ssd-≥ \m-jW¬- ]m¿-°m-b- ]n-tdm-´-≥ F-hn-sS-bmWv-˛- Kp-P-dm-Øv226.- -tem-I-Øn-se- G-‰-hpw- sN-dn-b- dn-∏-ªnIv-˛- \u-dp227.- -k-ºq¿-W-hn-π-h-Øn-\v- B-lzm-\w- sNbv-X- t\-Xm-hv-˛- P-b-{]-Im-iv- \m-cm-b-¨228.- -C-¥y-bp-sS- A-tX- Ãm-≥tU¿-Uv- k-ab-ap-≈- cm-Pyw-˛- {io-e-¶229.- -G-sX-¶n-epw- I-£n-bp-sS- t\-Xm-hn-s\{]-Xn-]-£-t\-Xm-hm-bn- Aw-Ko-I-cn-°p∂-Xv-˛- kv-]o-°¿230.- ] - m-In-kvX - m-\n-se- G-‰h - pw- h-en-b- c-≠ma-sØ- \-K-cw-˛-em-tlm¿231.- G - ‰ - h - p-sam-Sp-hn¬- C-¥y-≥ bq-Wn-bt- \mSp- tN¿-°-s∏-´- `-c-W-L-S-Iw-˛- kn-°nw232.- -\n-b-a-k-`- ]m-km-°n-b- _n-√p-Iƒ- cmjv-{S-]-Xn-bp-sS- A-\p-a-Xn-°m-bn- k-a¿∏n-°p-∂-Xm-cv-˛-K-h¿-W¿233.- -kz-X-{¥- C-¥y-bn¬- Km-‘n-Pn- F-{XZn-h-k-am-Wv- Po-hn-®-Xv-˛- 168 234.- -sh-sºm-en-\m-Sv- h-S-°pw-Iq-sd-∂pw- sX°pw-Iq-sd-∂pw- c-≠m-bn- ]n-cn-™-Xv-F.-Un.-1100 235.- -Nm-µv-hn-Iv- sh-≈-®m-´w- G-Xv- kw-ÿm\-Øv- ˛-ln-am-N¬- {]-tZ-iv236.- N - n-{Xm-eX - m- sIm-´m-cØ - n¬- Xm-ak - n-°p∂-Xv- G-Xv- cm-Py-sØ- cm-P-Ip-Spw-_-amWv- ˛-Xm-bv-e-≥Uv237.- -cm-Pym-¥-c- Zm-cn-{Zy- ]-T-\- tI-{µw- G-Xvcm-Py-Øm-Wv-˛- {_-ko¬238.- -Kn-∂-kv- _p-°n-epw- ÿm-\w- ]n-Sn-®- `mc-X-c-Xv-\w- tP-Xm-hv-˛- e-Xm-a-t¶-jv-I¿239.- -A-h-km-\-sØ- hn-[n- h-c-®-Xv-˛- ssa-°em-©-tem240.- -Izn-‰n-¥ym- {]-ta-bw- (1942)- ]m-km-°nb- tIm-¨{- K-kv- k-tΩ-f\ - w-˛- t_mw-s_241.- -P-e-ssh-Zyp-Xn- D¬-]m-Z-\-Øn¬- kw-

2013 am¿-®v- 1

ÿm-\-Øv- H-∂mw-ÿm-\-ap-≈- Pn-√-˛- CSp-°n242.- _ - w-•m-tZ-in-se- P-\ß - ƒ- kzm-X{- ¥y-Øn\m-bn- s]m-cp-Xn-b-t∏mƒ- A-h¿-°v- ]n¥p-W- \¬-I-W-sa-∂v- ]-d-™- B-Zy- C¥y-≥ t\-Xm-hv-˛- P-b-{]-Im-iv- \m-cm-b¨243.- -1920 ˛¬- "-aq-Iv-\m-b-Iv-'- F-∂- ]-{Xw- Bcw-`n-®-Xv- ˛-tUm.- _n.-B¿.-Aw-t_-Zv-I¿244.- ]-{X-{]-h¿-Ø-\w- \-S-Øn-b-Xn-s‚- t]cn¬- X-S-h-\p-`-hn-t°-≠n-h-∂- B-Zy- C¥y-°m-c-≥ ˛-kp-tc-{µ-\m-Yv- _m-\¿-Pn245.- -B-∏nƒ- kw-ÿm-\w- F-∂-dn-b-s∏-Sp-∂Xv-˛- ln-am-N¬- {]-tZ-iv246.- -cm-jv-{S-]-Xn-bp-sS-bpw- D-]-cm-jv-{S-]-Xnbp-sS-bpw- A-km-∂n-≤y-Øn¬- Np-a-X-e\n¿-h-ln-°p-∂-Xv-˛- kp-{]ow-tIm-S-Xn- No^v- P-Ãn-kv247.- -a-\p-jy-s‚- im-kv-{X-\m-aw-˛- tlm-tamkm-]n-b-≥kv248.- -am-en- Zzo-]v- In-g-S-°n-b- tNm-f-cm-Pm-hv-˛cm-P-cm-P-tNm-f-≥ 249.- t- ]m¿-®p-Ko-kp-Im¿-°v- I-®h - S- Ø - n-\v- A\p-a-Xn- \¬-In-b- B-Zy-sØ- tI-c-f- cmPm-hv-˛- sIm-®n- cm-Pm-hv250.- -Km-‘n-Pn- ssI-k¿- C- ln-µv- _-lp-a-Xnbpw- Sm-tKm¿- k¿- ]-Z-hn-bpw- D-t]-£n®- h¿-jw- ˛- 1919 251.- -au- au- e-l-f- \-S-∂- cm-Pyw-˛- sI-\n-b252.- -`q-a-[y-tc-J-bpw- Z-£n-Wm-b-\-tc-J-bpwI-S-∂p-t]m-Ip-∂- H-tc-sbm-cp- cm-Pyw-˛{_-ko¬253.- -am-Pn- am-Pn- e-l-f- \-S-∂- cm-Pyw-˛- Xm≥km-\n-b254.- -\-tc-{µ-\m-Yv-Z-Ø- F-∂- _m-ey-Im-e-\ma-ap-≈- kzm-an- hn-th-Im-\-µ-\v- B-Zy-an-´t]-cv- ˛-ho-tc-iz¿- Z-Ø255.- -]m-›m-Xy- ssh-Zy-im-kv-{X-Øn¬- _n-cpZw- t\-Sn-b- B-Zy- C-¥y-≥ h-\n-X-Iƒ- ˛Im-Zw-_n-\n- Kmw-Kp-en,- B-\µ - n-`m-bn- tPmjn256.- -]-ªn-Iv- A-°u-≠v-kv- I-Ωn-‰n- sN-b¿am-s\- \n-b-an-°p-∂-Xm-cv- ˛-kv-]o-°¿257.- -tZ-h-k-am-P-Øn-s‚- ÿm-]-I-≥ ˛-in-h\m-cm-b-¨- A-·n-tlm-{Xn258.- t- h-Zk - a - m-Pw- ÿm-]n-®X - v- ˛-{io-[c - e - p- \mbn-Up259.- -`q-Kp-cp-Xz-kn-≤m-¥w- B-hn-jv-I-cn-®-Xv-˛sF-kv-Iv- \yq-´-¨260.- -kv-{Xo-Iƒ-°v- {]-th-i-\-an-√m-Ø- au-≠vB-tXm-kv- G-Xv- cm-Py-Øm-Wv-˛- {Ko-kv261.- -a-lm-dm-Wn- Kp-l- G-Xv- cm-Py-Øm-Wv-˛C-t¥m-\n-jy262.- -{]-Im-i-Øn-\p- t\-sc- sN-Sn-Iƒ- h-f-cp∂- {]-Xn-`m-kw-˛- t^m-t´m-t{Sm-∏n-kw263.- -C-¥y-bn-em-Zy-am-bn- C-‚¿-s\-‰v- I-W-£≥ In-´n-b- hy-‡n-˛- j-Ωn- I-]q¿264.- -P-e-‘¿- G-Xn-\p- {]-kn-≤w-˛- kv-t]m¿-Svkv- km-a-{Kn-Iƒ265.- -s]-cp-º-S-∏p- kz-cq-]w- Xn-cp-h-©n-°p-fØp-\n-∂v- sIm-®n-bn-te-°v- B-kv-Ym-\wam-‰n-bX - v- G-Xv- h¿-jØ - n¬-˛- F.-Un.-1405 266.- -Np-h-∂- {K-lw- F-∂-dn-b-s∏-Sp-∂-Xv-˛sNm-∆267.- -tem-I-Øn-se- G-‰-hpw- Xn-c-°p-Iq-Sn-b]m-ew-˛- lu-d- (sIm¬-°-Ø-)268.- -Izn-‰n-¥ym-k-a-c-Im-e-sØ- tIm-¨-{K-kv{]-kn-U-‚ v-˛- au-em-\m- A-_pƒ- I-emwB-km-Zv269.- k - a - N - X - p-cm-Ir-Xn-bn-ep-≈- tZ-io-b- ]-XmI-bp-≈- cm-Pyw-˛- kzn-‰v-k¿-e-≥Uv270.- k - m-≥Uvh - n-®v- Zzo-]p-Iƒ- G-Xv- k-ap-{Z-Ønem-Wv-˛-A-Xv-em-‚ n-Iv- k-ap-{Zw271.- -sF-tlmƒ- im-k\ - Ø - n¬- ]-cm-a¿-in-°s∏-Sp-∂- cm-Pm-hv˛- - ]p-en-tI-in- c-≠m-a≥ 272.- -sh-≈-Øn-\-Sn-bn-eq-sS- \o-¥m-≥ I-gn-hp≈- ]-£n- ˛- s]-≥Kzn-≥ 273.- -tI-c-f- I-em-a-Wv-U-e-Øn-s‚- ap-≥Im-et]-cv-˛- tI-c-f- B¿-Sv-kv- A-°m-Z-an274.- -tem-I-Øn-se- G-‰-hpw- sN-dn-b- `q-J-Wv-

2013 am¿-®v- 1

Uw-˛- Hm-kv-t{S-en-b275.- -Zm-Zm- km-tl-_v- ^m¬-s°- B-Zy- ^o®¿- ^n-enw- \n¿-an-®- h¿-jw-˛- 1913 276.- -tI-c-f-Øn-se- in-cp-hm-Wn- A-W-s°-´nse- P-ew- X-an-gv-\m-´n-se- G-Xv- \-K-c-Ønse- B-hi - y-Øn-\m-Wv- D-]t- bm-Kn-°p-∂Xv-˛-tIm-b-º-Øq¿277.- -tI-c-f- hp-Uv- C-≥U-kv-{So-kn-s‚- Bÿm-\w-˛- \n-e-ºq¿278.- -k-am-[m-\w- H-gn-sI-bp-≈- hn-j-b-ß-fnse- s\m-t_¬- tP-Xm-°ƒ-°v- G-Xp- cmPy-Øp-h-®m-Wv- ]p-c-kv-Im-cw- \¬-Ip-∂Xv-˛- kzo-U-≥ 279.- t- em-IØ - n-se- G-‰h - pw- ]-g° - w-sN-∂- tX°p-tXm-´w- tI-c-f-Øn-se- G-Xv- Pn-√-bnem-Wv-˛- a-e-∏p-dw280.- -C-¥y-bn-em-Zy-am-bn- h-\n-Xm- ta-b¿- A[n-Im-c-ta-‰- \-K-cw-˛-apw-ss_281.- P - l - mw-Ko¿- G-‰h - pw- Iq-Sp-X¬- Im-ew- Pohn-®- \-K-cw-˛- em-tlm¿282.- U - yq-kv- F-∂- ]-Zw- G-Xp-If - n-bp-am-bn- _‘-s∏-´n-cn-°p-∂p-˛- sS-∂o-kv283.- -]-d-°m-≥ I-gn-hp-s≠-¶n-epw- X-d-bn¬-\n-

∂p-am-{Xw- C-c- tX-Sp-∂- ]-£n-˛- sk-{I´-dn- ]-£n284.- -sU-\nw- kn-‰n- Hm-^v- C-¥y- F-∂-dn-bs∏-Sp-∂-Xv-˛- A-l-Ω-Zm-_m-Zv285.- C - ¥ - y-bp-sS- B-Zy-sØ- \m-t\m- sS-Itv- \mf-Pn- ]-T-\- tI-{µw-˛- _mw-•q¿286.- -t]-jzm-am-cn¬- G-‰-hpw- {]-K-ev-`-≥˛- _mPn-dm-hp- H-∂m-a-≥(1720˛-40)287.- t- I-cf - Ø - n-se- tem-Ivk - ` - m-ko-‰p-Iƒ-˛- 20 288.- Z- b - m-\µ - v- k-ck - z-Xn- B-Zy- k-am-Pw- ÿm]n-®- h¿-jw-˛-1875 289.- -an-\n-kv-{Sn- Hm-^v- tÃ-‰v- sk-Iyq-cn-‰n- GXv- cm-Py-sØ- c-l-kym-t\z-j-W- G-P≥kn-bm-Wv-˛- ssN-\290.- -h-\y-ar-K-ß-fn¬- G-Xv- Po-hn-bp-sS- Ime-Sb - m-fa - m-Wv- a-\p-jy-s‚- Im-eS- b - m-fh - pam-bn- k-am-\-X- ]p-e¿-Øp-∂-Xv-˛- I-c-Sn291.- -Hm-l-cn- kq-Nn-I-bn-se- C-Sn-hn-s\- kq-Nn∏n-°p-∂- ar-Kw-˛- I-c-Sn292.- -kz-X-{¥- ]m¿-´n- ÿm-]n-®-Xv-˛- kn.-cm-PtKm-]m-em-Nm-cn293.- -sF-Iy-cm-jv-{S-k-`-bp-sS- B-Zy- sk-{I-´dn- P-\-d¬-˛- {Sn-sKz- eo294.- -tem-I-Øn-se- G-‰-hpw- ]-g-°-ap-≈- tZio-b- Km-\w- G-Xp- cm-Py-Øn-t‚-Xv-˛- P∏m-≥ 295.- -B-Zy-am-bn- N-{µ-\n-en-d-ßn-b- Ir-{Xn-a- hkv-Xp-˛- eq-W-˛-2 296.- -tem-I-Øn-se- G-‰-hpw- ]-g-°-ap-≈- Xe-ÿm-\-\-K-cw-˛- U-am-kv-I-kv297.- -`q-tKm-f-Øn¬- G-‰-hpw- sX-°m-bn- ÿnXn-sN-øp-∂- X-e-ÿm-\-\-K-cw-˛- sh-√nMv-S-¨- (\yq-kn-e-≥Uv-)298.- -G-jy-sb-bpw- bq-tdm-∏n-s\-bpw- th¿-Xncn-°p-∂- ]¿-h-X-\n-c-˛- bp-dm¬299.- -B-Zy-sØ- h-b-em¿- A-hm¿-Uv- t\-Sn-bXv-˛- e-fn-Xmw-_n-I- A-¥¿-P-\w300.- -ssl-Z-cm-_m-Zv- ÿm-]n-®-Xv-˛- Jp-en- JpXp-_v- jm301.- -C-¥y-bv-°v- s^-U-d¬- kw-hn-[m-\w- hn`m-h-\w- sN-bv-X- B-Zy- \n-b-aw-˛- 1935seK-h.- Hm-^v- C-¥y- B-Iv-Sv-

302.- -G-sXm-s°- \-Zn-Iƒ- tN¿-∂m-Wv- Kw-Kcq-]w- sIm-≈p-∂-Xv- ˛-A-f-I-\-µ,- `-Ko-cYn303.- G - s - Xm-s°- {K-lß - ƒ-°n-Sb - n-em-Wv- BÃ-tdm-bv-Uv- s_¬-‰v- Im-W-s∏-Sp-∂-Xv-˛sNm-∆,- hym-gw304.- -"-a-lm-fl-Pn-bp-sS- ti-jn-bp-≈- I-c-߃'- F-∂-dn-b-s∏-´-Xv- ˛-A-en- k-tlm-Z-c≥am¿305.- -B-bn-cw- X-Sm-I-ß-fp-sS- \m-Sv-˛- ^n-≥e≥Uv306.- -C-¥y-≥ tZ-io-b- {]-ÿm-\-Øn-s‚- Bflo-b- ]n-Xm-hv- F-∂p- hn-ti-jn-∏n-°p∂-Xv- ˛-kzm-an- hn-th-Im-\-µ-≥ 307.- -C-¥y-bn-se- B-Zy- ]p-Ib - n-e- hn-ap-‡- \K-cw-˛- N-WU -v n-KV - k -v nw-en-]m¬- tZ-io-tbmZym-\w- G-Xp- kw-ÿm-\Ø - v˛- - H-do-k308.- -Im-Pp- s^-\n- F-hn-S-sØ- {]-i-kv-X-amb- ]m-\o-b-am-Wv-˛- tKm-h-sIm-√-h¿-jwB-cw-`n-®-Xv- B-cp-sS- Im-e-Øm-Wv-˛- cmP-ti-J-c-h¿-a309.- -Km-‘n-Pn- Z-£n-Wm-{^n-°-bn-se- Z¿-_\n¬- ^o-\n-Iv-kv- sk-‰n¬-sa-‚ v- ÿm-]n®-Xv- ˛-1904˛¬310.- -kz-X-{¥-`m-c-X-Øn-se- B-Zy-a-{¥n-k-`bn¬-\n-∂v- cm-Pn-h-®- B-Zy- a-{¥n-˛- B¿.sI.-j-¨-ap-Jw- sN-´n311.- -N-Wv-Un-K-Vv- \-K-cw- B-kq-{X-Ww- sNbv-X-Xv-˛- se- tIm¿-_q-kn-sb312.- -tem-I-sØ- B-Zy-sØ- a-\-»m-kv-{X- ]co-£-W-im-e- G-Xv- cm-Py-Øm-Wv- ÿm]n-®-Xv-˛- P¿-a-\n313.- -thm-bv-kv- Hm-^v- Z- lm¿-´v- B-cp-sS- Bfl-I-Y-bm-Wv-˛- ar-Wm-fn-\n- km-cm-`m-bn314.- t- I-cf - - {U-Kvk - v- B-‚ v- ^m¿-ak - yq-´n-°¬kv- F-hn-sS-bm-Wv-˛- I-e-hq¿315.- -tI-c-f- C-≥Ãn-‰yq-´v- Hm-^v- tem-°¬- AUv-an-\n-kv-t{S-j-≥ F-hn-sS-bm-Wv-˛- ap-f¶p-∂-Øp-Im-hv316.- B - b - p¿-ssZ¿-Lyw- G-‰h - pw- Iq-Sp-Xe - p-≈G-jy-≥ cm-Pyw-˛- P-∏m-≥ (tem-IØ - v- A≥tUm-d-)317.- -O-{X-]-Xn- in-h-Pn- a-lm-cm-Pv- sS¿-an-\¬F-hn-sS-bm-Wv-˛- apw-ss_318.- K - p-Pd - m-Øn-se- Imw-t_- F-¥n-\m-Wp- {]kn-≤w-˛- s]-t{Sm-fn-bw- J-\-\w319.- -\n-b-a-k-`-bn¬- a-{¥n-k-`-bp-sS- ap-Jy-h‡m-hv-˛-ap-Jy-a-{¥n320.- -tI-c-f- tIm-¨-{K-kv- ÿm-]n-®-Xv-˛- sI.Fw.-tPm¿-Pv321.- -No-^v- C-e-£-≥ I-Ωn-j-W-sd- \n-b-an°p-∂-Xv-˛- {]-kn-U-‚ v322.- -kn-‘p- \-Zn- ]-Xn-°p-∂- k-ap-{Zw-˛-C-¥y≥a-lm-k-ap-{Zw323.- -tem-I-Øv- G-‰-hpw- Iq-Sp-X¬- am-ß- D¬]m-Zn-∏n-°p-∂- cm-Pyw-˛- C-¥y324.- -\yq-Kn-\n-b- G-Xv- k-ap-{Z-Øn-em-Wv-˛-]-k^n-Iv- k-ap-{Zw325.- -a-\p-jy-l-kv-X-Øn¬- B-sI-bp-≈- F√p-Iƒ-˛- 27 326.- -\yq- Uo¬- t{]m-{Kmw- A-h-X-cn-∏n-®- Ata-cn-°≥ - {]-kn-U‚ - v˛- {- ^m-¶vf - n-≥ Un- dqkv-sh¬-‰v327.- -tem-I-Øv- G-‰-hpw- Iq-Sp-X¬- Cu-¥-∏gw- D¬-]m-Zn-∏n-°p-∂- cm-Pyw- ˛- C-dm-°v328.- -kz-X-{¥- C-¥y-bn¬- _-Uv-P-‰v- A-h-Xcn-∏n-®- B-Zy-sØ- [-\-a-{¥n- ˛-B¿.-sI.j-¨-ap-Jw- sN-´n329.- -`q-ÿn-c- D-]-{K-l-ß-fp-sS- {]-Z-£n-W-]Yw- F-{X- In-tem-ao-‰¿- D-b-c-Øn-em-Wvÿn-Xn-sN-øp-∂-Xv- ˛-36000 330.- -]-©m-_v- X-S-ta-J-e- G-Xv- \-Zn-bv-°v- kao-]-am-Wv-˛-kn-‘p331.- -`m-c-X-c-Xv-\w- e-`n-®- B-Zy- cm-jv-{S-]-Xn-˛tUm.-cm-tP-{µ-{]-km-Zv332.- -]m-e-kv- Hm-^v- t\-j-≥kv- G-Xp- cm-PyØm-Wv- ˛-P-\o-h333.- -]m-In-kv-Xm-\n-se- G-‰-hpw- \o-fw- Iq-Snb- \-Zn-˛-kn-‘p334.- `- q-a[ - y-tc-Jt- bm-Sv- G-‰h - pw- A-Sp-Øp-ÿn-

]nFkvkn _p≈¡n≥

Xn-sN-øp-∂- C-¥y-≥ ta-P¿- Xp-d-ap-Jw-˛Xq-Øp-°p-Sn335.- s - Im-®n-bn¬- {_n-´o-jp-Im¿-s°-Xn-sc- ka-cw- \-bn-®- {]-[m-\-a-{¥n-˛- ]m-en-b-Ø®-≥ 336.- -`u-tam-]-cn-X-e-Øn-se- G-‰-hpw- D-b¿-∂`m-K-hpw- Xm-gv-∂- `m-K-hpw- ÿn-Xn- sNøp-∂- h-≥I-c-˛-G-jy337.- -dn-t°m¿-Up-Iƒ- hn¬-°p-∂-Xn-\v- tdmb¬-‰n- e-`n-®- B-Zy-sØ- C-¥y-°m-c-≥˛Sm-tKm¿338.- C - … - m-an-I- hn-izm-k- {]-Im-cw- G-Z≥ - tXm´w- \n-e-\n-∂-cp-∂- ÿ-e-Øv- C-t∏m-gp≈- ]-´-Ww-˛- U-am-kv-I-kv339.- -\-thm-∞m-\-Øn-\p- th-Zn-bm-b- h-≥I-c˛- bq-tdm-∏v340.- -sI-cm-‰n-≥ F-∂- ]-Zm¿-Yw- D-≈-Xv-˛- N¿a-Øn¬341.- -`q-Kp-cp-Xz-_-ew- G-‰-hpw- Iq-Sp-X-ep-≈-Xv˛- {[p-h-{]-tZ-i-Øv342.- t- h-Zmw-Kß - ƒ- B-sd-Æw- G-sX-√mw-˛- in£,- \n-cp-‡w,-hym-I-c-Ww,-I-ev-]w,-O-µ v,-tPym-Xn-jw343.- t- h-Wm-´n-se- G-‰h - pw- ]-gb - - cm-Pm-hv˛- - Aø-\-Sn-Iƒ- Xn-cp-h-Sn-Iƒ344.- -sIm-®n-≥ tÃ-‰v- {]-Pm-a-Wv-U-ew- \n-ehn¬-h-∂-Xv-˛- 1941 P-\-h-cn- 16 345.- -Jw-`m-Xv- Dƒ-°-S-en¬- ÿn-Xn-sN-øp-∂Xp-d-ap-Jw- ˛-kq-d-Øv346.- -Xn-cp-hn-Xmw-Iq¿- Cw-•o-jv- ta¬-t°m-bva- Aw-Ko-Ic - n-®X - v- G-Xv- h¿-jØ - n¬-˛- F.Un.-1795 347.- -tem-I-I-∏v- ^p-Sv-t_mƒ- G-‰-hpw- Iq-SpX¬- {]m-h-iyw- kz-¥-am-°n-b- cm-Pyw-˛{_-ko¬348.- t- em-Ik - a - m-[m-\Ø - n-s‚- Nn-”a - m-bn- {]mhn-s\- A-h-X-cn-∏n-®- Nn-{X-Im-c-≥˛- ]n°m-tkm349.- -C-¥y-bn¬- G-‰-hpw- Iq-Sp-X¬- ]-´v- D¬]m-Zn-∏n-°p-∂- kw-ÿm-\w-˛- I¿-Wm-SI - w350.- -O-Øn-kn-K-Vn-se- {]-[m-\- \-Zn- ˛- a-lm\-Zn351.- C - ¥ - y-bn¬- {`w-iX - m-gvh - c - b - n-eq-sS- H-gp-Ip∂- G-‰-hpw- h-en-b- \-Zn-˛- \¿-a-Z352.- -hn.-sI.- Ir-jv-W-ta-t\m-\p-ti-jw- {]-Xntcm-[- a-{¥n-bm-b- a-e-bm-fn-˛-F.-sI.- B‚-Wn353.- -tem-I-ln-X-hm-Zn- F-∂- t]-cn-e-dn-b-s∏´- t\-Xm-hv-˛- tKm-]m¬- l-cn- tZ-iv-ap-Jv354.- -Km-b-{Xn- a-{¥w- G-Xn-s‚- `m-K-am-Wv-˛- EtKz-Zw355.- k - m-cn-Iƒ-°p- t]-cp-tI-´- Im-©o-]p-cw- GXv- kw-ÿm-\-Øm-Wv-˛- X-an-gv-\m-Sv356.- P - Ω - p-hn-s\-bpw- I-\ym-Ip-am-cn-tb-bpw- _‘n-∏n-®v- Hm-Sp-∂- Xo-h-≠n-˛- ln-a-km-K¿357.- t- I-cf - Ø - n¬- ]-ªn-Iv- {Sm-≥kvt- ]m¿-´v- kwhn-[m-\w- \-S-∏n-em-°-s∏-´- B-Zy- \-K-cw˛-Xn-cp-h-\-¥-]p-cw358.- -kpw-K-hw-i-Øn-s‚- X-e-ÿm-\-am-bn-cp∂- hn-Zn-i- G-Xv- kw-ÿm-\-Øm-Wv-˛- a[y-{]-tZ-iv359.- -sIm-®n-≥ tÃ-‰v- tIm-¨-{K-kn-s‚- ÿm]-I-≥˛- Sn.-sI.-\m-b¿360.- -tem-I-sØ- G-‰-hpw- sN-dn-b- ]-ip-h¿Kw-˛- sh-®q¿- ]-ip361.- -Kn-cn-\-K-c- in-em-te-Jw- G-Xp- cm-Pm-hns‚- t\-´-ß-sf-°p-dn-®m-Wv- {]-Xn-]m-Zn°p-∂-Xv-˛- cp-{Z-Zm-a-≥ 362.- a - p-bn-\p-±o-≥ Nn-jvS- n-bp-sS- k-am-[n- k-µ¿in-®- B-Zy- sU¬-ln- kp¬-Øm-≥˛- apl-Ω-Zv- _n-≥ Xp-•-Iv363.- -tem-I-hr-≤-Zn-\w-˛- H-Iv-tSm-_¿- 1 364.- -P-\-Io-bm-kq-{X-Ww- Xp-S-ßn-b-Xv- F{Xmw- ]-©-h¬-k-c-]-≤-bn¬-˛- 9 365.- k - a - m-[m-\Ø - n-\p-≈- C-Kv- s\m-t_¬- kΩm-\w- t\-Sn-b- B-Zy- C-¥y-°m-c≥ - ˛- AS¬- _n-lm-cn- hm-Pv-t]-bn366.- -kz-tZ-im-`n-am-\n- cm-a-Ir-jv-W-]n-≈- \mSp-I-S-Ø-s∏-´- h¿-jw-˛- 1910 367.- t- h-ZI - m-eL - ´- Ø - n-se- Po-hn-Øn-s‚- 4 L-

17

´-߃-˛- {_-“-N-cyw,- Kr-l-ÿm-{i-aw,hm-\-{]-ÿw,- k-∂ym-kw368.- -kz-X-{¥-am-bn- \n-e-sIm-≠- B-{^n-°-≥ cm-Py-߃-˛- F-tXym-]y,- sse-_o-cn-b369.- -tem-I-Øv- B-Zy-am-bn- H-cp- P-\n-X-I- am∏v- X-øm-dm-°p-∂X - n-\v- D-]t- bm-Kn-®X - v- GXv- im-kv-{X-⁄-s‚- c-‡- km-ºn-fp-Ifm-Wv-˛- sP-bnw-kv- hm-Sv-k-¨370.- -knw-K-∏q¿- G-Xv- k-ap-{Z-Xo-c-Øm-Wv-˛-]k-^n-Iv- k-ap-{Zw371.- \ - n¿-hr-Xn- ]-©I - Ø - n-s‚- I¿-Øm-h˛v- {- io\m-cm-b-W-Kp-cp372.- -Nn-Ãn- Hm¿-U¿- ÿm-]n-®- kq-^n- h-cy≥˛- Izm-Pm- sam-bv-\p-±o-≥ Nn-Ãn373.- -tNm¿-an-\m¿- F-hn-sS-bm-Wv-˛- sU¬-ln374.- -tNm¿-an-\m¿- \n¿-an-®-Xv-˛- A-em-hp-±o-≥ Jn¬-Pn375.- -1954˛¬- B-Zy-sØ- s\-{lp- πm-\-t‰-dnbw- F-hn-sS-bm-Wv- B-cw-`n-®-Xv-˛- ]q-sW376.- -kn-°-µ¿- C- km-\n- F-∂- ÿm-\-t∏-cvkzo-I-cn-®- U¬-ln- kp¬-Øm-≥ ˛- Aem-hp-±o-≥ Jn¬-Pn377.- -kv-s]-jy¬- am-tcy-Pv- B-Iv-Sv- _m-[-I-a√m-Ø- C-¥y-≥ kw-ÿm-\w-˛- P-Ωp- Iiv-ao¿378.- -G-‰-hpw- `o-I-c-am-b- A-·n-]¿-h-X- kvt^m-S-\w-˛- {Im-°-tØm-h379.- -L m- \ - b p- s S- ]- g - b - t]- c v - ˛ - tKmƒ- U v tIm-Ãv380.- -tem-I-sØ- G-‰-hpw- h-en-b- D-]-Zzo-]v-˛A-td-_y381.- -kq-cy-{]-Im-i-sØ- G-‰-hp-a-[n-Iw- {]-Xn^-en-∏n-°p-∂- {K-lw-˛- ip-{I-≥ 382.- -ku-c-bq-Y-Øn-se- {K-l-ß-fn¬- h-ep-∏Øn¬- aq-∂mw- ÿm-\-ap-≈- {K-lw-˛-bpdm-\-kv383.- -tI-c-f-Øn-se- G-I- ap-…nw- cm-P-hw-iw-˛A-d-bv-°¬384.- -h-cn-Iƒ- C-√m-sX- kw-Ko-Xw- am-{X-ap-≈tZ-io-b- Km-\-ap-≈- cm-Pyw-˛- kv-s]-bn-≥ 385.- -]p¬-ta-Sp-Iƒ- Im-Wm-Ø- G-I- `q-J-WvUw- ˛-A-‚m¿-´n-°386.- -tI-c-f- ap-Jy-a-{¥n-bm-b-ti-jw- tI-{µa-{¥n-bm-b- B-Zy- hy-‡n-˛ -F.-sI.- B‚-Wn387.- B - b - p¿-th-Z- Nn-In¬-km-co-Xn- e-`y-am-°nbn-´p-≈- C-¥y-bn-se- G-I- am-\-kn-Imtcm-Ky-tI-{µw-˛- tIm-´-bv-°¬388.- -`m-c-X-c-Xv-\w- tP-Xm-°-fn¬- C-¥y-°psh-fn-bn¬- P-\n-®- B-Zy- hy-‡n-˛- a-Z¿sX-tc-k389.- -`m-c-Xo-b- k-¶¬-]-ß-fn-se- _r-l-kv-]Xn- G-Xp- {K-l-am-Wv-˛- hym-gw390.- -B-Zy-sØ- Hm-S-°p-g¬- A-hm¿-Uv- t\-Snb-Xv-˛- sh-Æn-°p-fw- tKm-]m-e-°p-dp-∏v391.- -h-\-a-tlm-’-hw- \-S-Øp-∂- am-kw-˛- Pqsse392.- -kzm-X-{¥y-Øn-\p-ap-ºp-≈- C-¥y-bn¬Zm-cn-Zy-tc-J-sb-°p-dn-®v- N¿-®- sN-bv-XB-Zy- t\-Xm-hv-˛- Zm-Zm-`m-bv- \-h-tdm-Pn393.- t- I-cf - - C-≥em-≥Uv- \m-hn-tK-j≥ - tIm¿∏-td-j-s‚- B-ÿm-\w-˛- sIm-®n394.- I - p-Spw-_{- io- B-cw-`n-®- kw-ÿm-\w-˛- tIc-fw395.- k - n-dm-Pv- D-Zv- Zu-fb - p-sS- X-eÿ m-\w-˛- ap¿jn-Zm-_m-Zv396.- X - a - n-gv\ - m-Sv- kw-ÿm-\Ø - v- ap-Jy-a{- ¥n-bmb- B-Zy- h-\n-X-˛- Pm-\-In- cm-a-N-{µ-≥ 397.- -H-∂mw- [-\-Im-cy- I-Ωn-j-s‚- A-[y-£≥˛- sI.-kn.-\n-tbm-Kn398.- -Im-©o-]p-cw- G-Xv- \-Zn-bp-sS- Xo-c-Øv-˛]m-em¿399.- -Ãm-≥en- dn-k¿-thm-b¿- G-Xv- \-Zn-bn-emWv-˛-Im-th-cn400.- k - nw-lm-Ne - w- G-Xp- kw-ÿm-\s - Ø- Xo¿Ym-S\ - - tI-{µ-am-Wv˛- - B-{‘m-{]-tZ-iv401.- -P-bv- ln-µv- F-∂- ap-{Zm-hm-Iyw- k-Ωm-\n®-Xv-˛- kp-`m-jv- N-{µ-t_m-kv402.- -kp¬-Øm-t\-‰n-s‚- X-e-ÿm-\w- U¬ln-bn¬-\n-∂pw- B-{K-bn-te-°v- am-‰n-b-

18

Xv-˛- kn-°-µ¿- tem-Zn403.- -tem-I-sØ- G-‰-hpw- \o-fw- Iq-Sn-b- ]Zyw-˛- a-lm-`m-c-Xw404.- -kp¬-Øm-≥]q¿- ]-£n-k-t¶-Xw- G-Xpkw-kv-Ym-\-Øv-˛- l-cn-bm-\405.- k - p-{]ow- tIm-SX - n- No-^v- P-Ãn-km-b- sI.Pn.-_m-e-Ir-jv-W-≥ tI-c-f-Øn-se- G-XvPn-√-°m-c-\m-Wv-˛- tIm-´-bw406.- -Kp-]v-X-hw-i-Øn-s‚- c-≠mw- X-e-ÿm-\am-bn-cp-∂-Xv-˛- D-÷-bn-\n407.- -Ir-jv-W-tZ-h-cm-b-cp-sS- `-c-W-Im-ew-˛1509˛-29 408.- -U¬-ln-bn-se- tXm-am-c-hw-i-Øn-se- G‰-hpw- {]-i-kv-X-\m-b- cm-Pm-hv-˛- am-ln-]me-≥ 409.- -X-an-gv-\m-Sv- K-h¿-W-dm-b- a-e-bm-fn- h-\nX-˛- P-Ãn-kv- Fw.-F-kv.-^m-Øn-am-_o-hn410.- -s\-{lp- I-gn-™m¬- ssN-\- k-µ¿-in-®B-Zy- C-¥y-≥ {]-[m-\-a-{¥n-˛- cm-Po-hvKm-‘n411.- -sIm-®n-bn-se- A-h-km-\-sØ- Zn-hm-≥˛kn.-]n.-I-cp-Wm-I-c-ta-t\m-≥ 412.- -tk-\-≥am¿- G-Xp- {]-tZ-i-am-Wv- `-cn-®Xv-˛- _w-Kmƒ413.- -l-hm- a-l¬- F-hn-sS-bm-Wv-˛- P-bv-]q¿414.- -{^-©v- hn-π-h-hp-am-bn- _-\v-[-s∏-´- sS∂o-kvt- Im¿-´v- {]-Xn-PvR - - F-∂m-bn-cp-∂p˛- 1789 Pq-¨- 20 415.- P - e - s - Ø- ssh-Zyp-X- hn-t«-jW - w- \-SØ - nbm¬- In-´p-∂- aq-e-I-߃-˛- ssl-{U-P\pw- Hm-Iv-kn-P-\pw416.- {- _n-´o-jv- `-cW - I - m-eØ - v- ]m¿-es - a-‚ v- Adn-b-s∏-´n-cp-∂-Xv-˛- sk-≥{S¬- e-Pn-t…‰o-hv- A-kw-ªn417.- -Xm¿- F-Iv-kv-{]-kv- Hm-Sp-∂-Xv- G-sX-√mwÿ-e-߃-°n-S-bn¬-˛- ap-\-_m- `m-shm˛- sJm-{I-]m¿418.- -`q-an-bn-se- G-‰-hpw- X-Wp-∏p-≈- ÿ-ew˛- sh¿-tJm-bm-≥kv-Iv419.- K - p-Pd - m-Øv- ssl-t°m-SX - n-bp-sS- B-ÿm\w-˛- A-l-Ω-Zm-_m-Zv420.- -Fw- kn- tdm-Un-s≥d- ]-Wn- Xo¿-∂-XvG-Xv- h¿-j-Øn¬-˛- F.-Un.-1877 421.- -kv-Iqƒ- kn-‰n- F-∂-dn-b-s∏-Sp-∂-Xv-˛-sUdm-Uq-¨422.- k - zm-an- hn-th-Im-\µ - ≥ - Nn-°m-tKm-bn-setem-I- a-X- k-tΩ-f\ - Ø - n¬- ]-s¶-Sp-Øp{]-kw-Kn-®- h¿-jw-˛- 1893 423.- G-‰h - pw- {]m-bw- Ip-d™ - k-am-[m-\- s\mt_¬- tP-Xm-hv-˛- ssa-do-Uv- tIm-dn-K-≥ (1976)424.- -Pm¿-J-Wv-Un-s‚- X-e-ÿm-\w-˛- dm-©n425.- -tI-c-f-\n-b-a-k-`-bn¬- Iq-Sp-X¬- a-Wv-Ue-ß-sf- {]-Xn-\n-[m-\w- sN-bv-X-Xv-˛- Fw.hn.-cm-L-h-≥ 426.- h - S- ° - p-In-g° - ≥ - C-¥y-bn-se- G-‰h - pw- hen-b- \-Zn-˛- {_-“-]p-{X427.- -knw-em-I-cm-dn¬- H-∏p-sh-®-Xv-˛- C-µn-cmKm-‘n428.- -{^-©v - hn-π-h-Øn-s≥d- ap-{Zm-hm-Iyw-˛kzm-X-{¥yw,- k-a-Xzw,- km-tlm-Z-cyw429.- -kn-°p-Im-cp-sS- B-Zy- Kp-cp-hm-b- \m\m-°v- (1469˛-1539)- P-\n-®- {Km-aw-˛- X¬h-µn430.- -U-b-a-‚ n-\- {S-©v- G-Xv- k-ap-{Z-Øn-seG-‰-hpw- B-gw-Iq-Sn-b- `m-K-am-Wv-˛-C-¥y≥a-lm-k-ap-{Zw431.- -tPm-\m-X-≥ lm¿-°¿- F-∂- I-Ym-]m-{XsØ- kr-jv-Sn-®-Xv-˛- {_mw- tÃm-°¿432.- -Xn-cp-hn-Xmw-Iq¿- k-µ¿-in-®- B-Zy-sØssh-t{km-bn-˛- I-gv-k-¨- {]-`p433.- -F-Xn-cn-√m-sX- Xn-c-s™-Sp-°-s∏-´- G-I{]-kn-U-‚ v-˛- \o-ew- k-Rv-Po-h-sd-Uv-Un434.- -sIm-®n- e-Pn-t…-‰o-hv- A-kw-_v-fn-bn¬Aw-K-am-b- B-Zy- h-\n-X-˛-tXm-´-bv-°m-´vam-[-hn-b-Ω435.- -F-gp-Ø-—-≥ ]p-c-kv-Im-cw- t\-Sn-b- BZy- h-\n-X-˛- _m-em-a-Wn-b-Ω- (1995)436.- -A-Iv-_¿- 1581˛¬- ]-cm-P-b-s∏-Sp-Øn-bamƒ-hb - n-se- `-cW - m-[n-Im-cn-˛- _m-kv- _-

lm-Zq¿437.- -_p-≤-a-X-sØ-°p-dn-®v- ]-Tn-°m-≥ ^mln-bm-≥ C-¥y-bn-se-Øn-b- k-ab - s - ØKp-]v-X-cm-Pm-hv-˛-N-{µ-Kp-]v-X- hn-{I-am-ZnXy-≥ 438.- -A-Iv-_¿- A-¥-cn-®-Xv-˛- 1605 H-Iv-tSm_¿- 17 439.- -F-gp-Ø-—-≥ ]p-c-kv-Im-cw- B-Zy-am-bnt\-Sn-b-Xv-˛- iq-c-\m-Sv- Ip-™-≥]n-≈(1993)440.- -F-gp-Øp-hn-Zy- B-Zy-am-bn- D-]-tbm-Kn-®\m-K-cn-I-X-˛- kp-ta-dn-b-≥ 441.- -F-h-d-Ãn-\-v B- t]-cp- e-`n-°m-≥ Im-cW-°m-c\ - m-b- tPm¿-P-v F-hd- à - -v B-cm-bncp-∂p-˛- C-¥y-bp-sS- k¿-th-b¿- P-\d - ¬442.- -Fw.-]n.-`-´-Xn-cn-∏m-Sn-s‚- Xq-en-Im-\m-aw˛- t{]w-Pn443.- -kn-Xm¿- C-¥y-≥ kw-Ko-X-Øn-\p- ]-cnN-b-s∏-Sp-Øn-b-Xv-˛- A-ao¿- Jp-{kp444.- -Kp-P-dm-Øn-se- tKm-{[- kw-`-hw- \-S-∂h¿-jw-˛- 2002 445.- -kpw-K-hw-i- ÿm-]-I-≥˛- ]p-jy-an-{X-≥ 446.- k - w-LI - m-eI - r-Xn-If - p-sS- ap-Jy-{]-ta-bw˛- {]-W-bw,- bp-≤w447.- -tem-I-sØ- an-I-®- {In-°-‰v- Xm-c-Øn-\p≈- sF.-kn.-kn.-A-hm¿-Uv-˛- Km-cn- tkmt_-gv-kv- A-hm¿-Uv448.- -tem-I-sØ- B-sI- F-{X- k-a-b-ta-Je-I-fm-bn- Xn-cn-®n-cn-°p-∂p-˛- 24 449.- -tem-Iv-k-`-bn¬- Xn-c-s™-Sp-°-s∏-´Aw-K-߃- ˛- 543 450.- -tI-c-f-Øn¬- \n-e-\n-∂n-cp-∂- Zm-b-{I-asØ-°p-dn-®v- ]-cm-a¿-in-®- {]-Y-a- hn-tZi-k-©m-cn-˛- {^-b¿- tPm¿-Um-\-kv451.- t- I-cf - Ø - n¬- ]-co-£W - m¿-Yw- d-∫¿-Irjn- Xp-S-ßn-b-sX-hn-sS-˛- Xm-a-c-t»-cn452.- -_m-jv-]-°-S¬- F-hn-sS-bm-Wv-˛-N-{µ-≥ 453.- -_p-≤-s‚- `m-cy- ˛- b-tim-[-c454.- -tk-\-hw-i-Øn-se- G-‰-hpw- a-lm-\m-bcm-Pm-hv-˛- hn-P-b-tk-\-≥ 455.- -tI-c-f-Øn-se- B-Zy-sØ- {]-kv- tIm-´b-Øv- kv-Ym-]n-®-Xv-˛- s_-©-an-≥ s_bv-en- (1821)456.- -tKm-hb - p-sS- `-cW - - X-eÿ - m-\w-˛- ]-\m-Pn457.- -th-ep-Ø-ºn- Z-f-h- Ip-≠-d- hn-fw-_-cw]p-d-s∏-Sp-hn-®- h¿-jw-˛- 1809 458.- -U-]yq-´n- kv-]o-°¿- cm-Pn-°-Øv- \¬-Ip∂-Xm¿-°m-Wv-˛-kv-]o-°¿459.- -tZ-io-b-]-Xm-I-bn¬- H-cp- \n-dw- am-{Xap-≈- cm-Pyw-˛- en-_n-b460.- -tI-c-f-Øn-te-°v- hm-kv-tIm- U- Km-a-bpsS- c-≠mw-hc - h - v- G-Xv- h¿-jØ - n¬-˛- F.Un.-1502 461.- -k-am-[m-\-Øn-\p-≈- s\m-t_¬- k-Ωm\w- e-`n-®- B-Zy-sØ- A-ta-cn-°-≥ {]-

kn-U-‚ v-˛- Xn-tbm-U¿- dq-kv-sh¬-‰v462.- -tem-Iv-k-`-bp-sS- ]-c-am-h-[n- Aw-K-kwJy-˛- 552 (530+-20+-2)463.- -kw-L-Im-e-tN-c-≥am-cp-sS- {]-[m-\- Xpd-ap-Jw-˛- ap-kn-cn-kv464.- -P-hm-l¿-em¬- s\-{lp-hn-s\- E-Xp-cm-P≥ F-∂p-hn-ti-jn-∏n-®-Xv- ˛- Sm-tKm¿465.- -`q-an-bn-te-°v- kq-cy-\n¬-\n-∂p- Xm-]wF-Øn-t®-cp-∂-Xv-˛- hn-In-c-Ww- h-gn-

]nFkvkn _p≈¡n≥

466.- -kq-{X-]n-S-Iw- F-¥n-s\-°p-dn-®p- {]-Xn-]mZn-°p-∂p-˛- _p-≤-s‚- X-Øz-߃467.- -tIm-´-bv-°¬- B-cy-ssh-Zy-im-e- ÿm-]n®-Xv-˛- ssh-Zy-c-Xv-\w- ]n.-F-kv.-hm-cy¿468.- -Nm¿-hm-I-a-Xw- ap-t∂m-´p-h-®- ao-amw-k-˛tem-Im-b-X- Z¿-i-\w469.- -kz-X-{¥-`m-c-X-Øn¬- B-`y-¥-c- A-Sn-b¥-cm-hÿ - {]-Jym-]n-®X - v- F-t∏mƒ-˛- 1975 Pq-¨470.- -I-Y-I-fn-bp-sS- D-]-⁄m-Xm-hv-˛- sIm-´m-c°-c-Ø-ºp-cm-≥ 471.- -Km-\v-[n-Pn- ]-s¶-Sp-Ø- B-Zy-sØ- tIm¨-{K-kv- k-tΩ-f-\w-˛- 1901se- sIm¬-°Ø- k-tΩ-f-\w472.- -tI-c-f-Z¿-∏-Ww,-tI-c-f- ]-{Xn-I,- a-e-bm-fnF-∂o- {]-kn-≤o-I-c-W-ß-fn¬- F-gp-Xptºmƒ- sI.-cm-a-Ir-jv-Ww-]n-≈- D-]-tbmKn-®n-cp-∂- Xq-en-Im-\m-aw-˛- tI-c-f-≥ 473.- k - n-F≥ - .-{io-IW - vT - ≥ - \m-bc - p-sS- \m-SI - {- Xbw-˛- km-tI-Xw,- e-¶m-e-£v-an,- Im-©-\ko-X474.- k - z-X{- ¥- Xn-cp-hn-Xmw-Iq-dn-se- c-≠m-as - Ø{]-[m-\-a-{¥n-˛- ]-d-hq¿- Sn.-sI.-\m-cm-b-W]n-≈475.- -Im-©-≥Pw-K- G-Xp- kw-ÿm-\-Øm-Wv-˛kn-°nw476.- -Im-©n-en,- l-cn-sI- X-Æo¿-Ø-Sw- G-Xpkw-ÿm-\-Øm-Wv-˛- ]-©m-_v477.- -Kp-W-\n-e-hm-c-ap-≈- Im¿-jn-I- D¬-]-∂߃-°v- \¬-Ip-∂- ap-{Z-˛- A-‹m¿-°v478.- -`q-an-bn-se- G-‰-hpw- h-en-b- Zzo-]-k-aq-lw˛- C-≥sUm-\n-jy479.- -\n-b-a-k-`-bn¬- _-Uv-P-‰v- A-h-X-cn-∏n-°p∂-Xv- B-cp-sS- t]-cn-em-Wv- ˛-K-h¿-W¿480.- -tUm.-F-kv.-N-{µ-ti-J-dn-\v- sam-t_¬- kΩm-\w- In-´n-b- hn-j-bw-˛- ^n-kn-Iv-kv481.- -tI-c-f- Zn-t\-i- _o-Un-bp-sS- B-ÿm-\w˛- I-Æq¿482.- U - q-¨- kvI - qƒ- F-hn-sS-bm-W˛-v s - U-dm-Uq-¨483.- -X-fn-t°m-´- bp-≤-Øn-\p-ti-jw- hn-P-b-\K-cw- k-µ¿-in-®- t]m¿-®p-Ko-kv- k-©mcn-˛- ko-k¿- s{^-U-dn-°v484.- N - t- {µm-]c - n-Xe - Ø - n¬- G-‰h - pw- Iq-Sp-X¬- ImW-s∏-Sp-∂- aq-eI - w-˛- Hm-Ik v- n-P≥ - (43%-)485.- -P-∏m-\n¬- C-¥y-≥ C-≥Un-s]-≥U-≥kveo-Kn-\p- t\-Xr-Xzw- \¬-In-bX - ˛v- - dm-jv- _nlm-cn- t_m-kv486.- -tI-c-f- k¿-°m¿- I¿-j-I-Zn-\w- B-N-cn°p-∂-Xv-˛- Nn-ßw- 1 487.- -kn-°p-Im-cp-sS- A-©v- A-Sn-ÿm-\- kw-KXn-Iƒ-˛- tI-iw,-IM - L v- ,-I® - ,-Ic - ,-Ir-]m-¨488.- -tI-c-f- Jn-em-^-Øv- I-Ωn-‰n-bp-sS- B-ZysØ- {]-kn-U‚ - ˛v- - Ip-™n-t°m-b- X-߃489.- -{Lm-W-i-‡n- D-]-tbm-Kn-®v- B-lm-cw- Is≠-Øp-∂- ]-£n-˛-In-hn490.- -tZ-io-b- Dƒ-\m-S-≥ P-e-K-Xm-K-X- C-≥Ãn‰yq-´v- B-ÿm-\w-˛-]m-‰v-\491.- -i-X-hm-l-\-≥am-cp-sS- X-e-ÿm-\w-˛- {]Xn-jv-Tm-\w- (tKm-Zm-h-co-Xo-c-Øv-)492.- -lyq-h¿- ]p-c-kv-Im-cw- t\-Sn-b- B-Zy- C¥y-°m-c≥ - ˛- F.-]n.-sP.- A-_vZ- pƒ- I-emw493.- -tI-c-f- tÃ-‰v- tIm-Hm-∏-td-‰o-hv- am¿-°-‰nwKv- s^-U-td-j-s‚- B-ÿm-\w-˛- tIm-gnt°m-Sv494.- -1814˛¬- B-flo-b- k-`- ÿm-]n-®-Xv-˛- cmPm-dmw- tam-l-≥ tdm-bv495.- -`-c-W-L-S-\m-\n¿-am-W-k-`- cq-]-h¬-°-cn°-s∏-´- Xo-b-Xn-˛- 1946 Un-kw-_¿- 6 496.- -`q-tKm-f-Øn-s‚- F-{X- i-X-am-\-am-Wv- HmIv-kn-P-≥˛- 28 497.- -K¿-Øß - ƒ-°-v hym-k≥ - ,- hm-ea -v o-In,- tlma¿- Xp-Sß - n-b- I-hn-If - p-sS- t]-cv- \¬-In-bncn-°p-∂X - v- G-Xv- {K-lØ - n-em-W˛v- - _p-[≥ 498.- -km-aq-Xn-cn-bp-sS- B-ÿm-\w-˛- tIm-gnt°m-Sv499.- k - n-‘p-kw-kvI - m-cI - m-eØ - v- D-]t- bm-Kn-®ncp-∂- en-]n-˛- Nn-{X-en-]n500.- -Kp-P-dm-Øn-se- {]-kn-≤-am-b- h-\y-Po-hnk-t¶-Xw-˛- Kn¿501.- s - Im-®n- cm-Pm-°≥ - am-cp-sS- In-co-S[ - m-cW - w-

2013 am¿-®v- 1

\-S-∂n-cp-∂- ÿ-ew-˛- Nn-{X-Iq-Sw502.- -sIm-®n-bn¬- {]-Pm-aW - U v- e - Ø - n-s‚- cq-]h-XI v- c - W - Ø - n-\p- \n¿-Wm-bI - - ]-¶p-hl - n®- t\-Xm-h˛v- - hn.-B¿.- Ir-jW v- s - \-gp-Ø—-≥ 503.- -kn-hn¬- `-c-W-Iq-Sw- sI-´n-∏-Sp-°m-≥ icn-bm-b- {]m-K-ev-`yw- Im-Wn-®- C-¥y-bnse- B-Zy- ap-…nw- `-c-Wm-[n-Im-cn-˛- sj¿jm504.- -tZ-io-b- ]-Xm-I-bp-sS- ho-Xn-bp-sS- F-{XC-c-´n-bm-Wv- \o-fw-˛- H-∂-c505.- -tI-c-f-Øn-se- D-∏p-k-Xym-{K-l-Øn-s‚th-Zn-˛- ]-ø-∂q¿506.- k - X - n- \n¿-Øe - m-°n-b- K-h¿-W¿- P-\d - ¬˛- hn-eyw- s_-≥dn-Iv507.- -a-\p-jy-s‚- \-s´-√n-s‚- i-cm-i-cn- \o-fw˛- 3.-3 A-Sn508.- -tI-c-f- k¿-h-I-em-im-e- tUm-Iv-S-td-‰v\¬-In- B-Z-cn-®- B-Zy- hy-‡n-˛-k-n.-]n.cm-a-kzm-an- A-ø¿509.- -{]m-No-\-Im-e-Øv- cm-P-ÿm-≥ {]-tZ-iwA-dn-b-s∏-´n-cp-∂- t]-cv-˛- a¬-ky510.- -jv-In-s∏-dn- F-∂- cm-Py-Øn-s‚- C-t∏mg-sØ- t]-cv-˛- A¬-t_-\n-b511.- k - ø - n-Zv- hw-iØ - n¬- Jn-kvd - v- Jm-\p-ti-jwA-[n-Im-cØ - n¬- h-∂X - ˛v- - ap-_m-d° - v- jm512.- -tI-c-f- Im¿-jn-I- k¿-h-I-em-im-e-bp-sSB-ÿm-\w-˛- a-Æp-Øn513.- -X-an-gv-\m-´n-se- c-≠m-a-sØ- h-en-b- \-Kcw-˛-tIm-b-º-Øq¿514.- -knw-l-Øn-s‚- im-kv-{X-\m-aw-˛- ]m-s¥d- en-tbm515.- -2012se- I-W-°p-{]-Im-cw- tI-c-f-Øn-setIm¿-∏-td-j-\p-I-fp-sS- F-Æw-˛- 5 516.- -Z¬-lu-kn- ln¬-tÃ-j-≥ G-Xp- kwÿm-\-Øm-Wv-˛- ln-am-N¬- {]-tZ-iv517.- -tI-c-f-Øn-te-‰-hpw- Ip-Sq-X¬- Im-∏n- D¬]m-Zn-∏n-°p-∂- Pn-√-˛- h-b-\m-Sv518.- -1920¬- \n- -l-I-c-W- {]-ÿm-\w- AwKo-I-cn-®- {]-tXy-I- tIm-¨-{K- v- k-tΩf-\w-˛-I¬-°-´519.- -N¿-a-Øn-\p- \n-dw- \¬-Ip-∂- h¿-W-h-kvXp-˛- sa-em-\n-≥ 520.- -tI-c-f- tÃ-‰v- C-≥Ãn-‰yq-´v- Hm-^v- dq-d¬U-h-e-]v-sa-‚ v- F-hn-sS-bm-Wv-˛- sIm-´mc-°-c521.- -X-e-t»-cn-bn¬- B-Zy-sØ- Cw-•o-jv- kvIqƒ- G-Xv- h¿-j-Øn¬-˛- F.-Un.-1858 522.- -X-e-t»-cn-bn¬- Cw-•o-jp-Im-cp-sS- ^m-IvS-dn- ÿm-]n-®-Xv- G-Xv- h¿-j-Øn¬-˛-F.-Un.-1695 523.- -X-lv-cn¿- kv-Iz-b¿- G-Xv- cm-Py-Øm-Wv-˛Cu-Pn-]v-Xv524.- X - n-cp-®n-d∏ - ≈ - n- G-Xv- \-Zn-bp-sS- Xo-cØ - mWv-˛-Im-th-cn525.- -A-h-km-\-am-bn- am-am-¶w- \-S-∂p- F-∂vI-cp-X-s∏-Sp-∂- h¿-jw-˛- 1755 526.- P - \ - k - w-Jym- hn-kvt- ^m-S\ - k - n-≤m-¥Ø - ns‚- D-]-⁄m-Xm-hv-˛- am¬-Øq-kv527.- -Xm-{aw- F-∂v- kw-kv-Ir-X-Øn¬- A-dn-bs∏-Sp-∂- tem-lw-˛-sN-ºv528.- -tem-Iv-k-`mw-K-߃,- cm-Py-k-`mw-K-߃,-kw-ÿm-\- \n-b-a-k-`mw-K-߃- F-∂nh- G-‰-hpw- Iq-Sp-X¬- D-≈- kw-ÿm-\w˛- D-Ø¿-{]-tZ-iv529.- -l-cn-l-c-s‚-bpw- _p-°-‚-bpw- Kp-cp-˛- hnZym-c-Wy530.- -sF-Iy-cm-jv-{S-k-`-bn-se- F-{Xm-a-sØAw-K-am-Wv- sam-≠n-s\-t{Km-˛- 192 531.- -tem-I-hym-]m-c- kw-L-S-\- \n-e-hn¬- h∂- h¿-jw-˛- 1995sF-Iy-cm-jv{- S-k`- b - p-sS]-Xm-I-bp-sS- \n-dw-˛- \o-e532.- -tk-\-hw-i-Øn-se- B-Zy- `-c-Wm-[n-Imcn-˛- hn-P-b-tk-\-≥ 533.- -tem-Iw- Np-‰n- bm-{X- sN-bv-X- C-¥y-≥ \m-hn-I-tk-\-bp-sS- B-Zy-sØ- I-∏¬-˛sF.-F-≥.-F-kv.-X-cw-Kn-Wn534.- -Km-‘n-h-[-t°-kn¬- {]-Xn-I-sf- Xq-°nte-‰n-b- P-bn¬-˛- Aw-_m-e- P-bn¬535.- -Ir-{Xn-a-am-bn- ]-g-߃- ]-gp-∏n-°m-≥ D-

2013 am¿-®v- 1

]-tbm-Kn-°p-∂- am-cI - a - m-b- cm-kh - k - vX - p˛- Im¿-ss_-Uv536.- k - a - p-{Z-\n-c∏ - n¬-\n-∂pw- Xm-sg-bm-bn- ÿnXn- sN-øp-∂- X-e-ÿm-\- \-K-cw- G-Xpcm-Py-Øn-t‚-Xm-Wv-˛- s\-X¿-e-≥Uv-kv537.- -kn-ep-an-≥ F-∂- tem-l-k-¶-c-Øn-seL-SI - ß - ƒ-˛- A-ep-an-\n-bw- ,-kn-en-°¨ - 538.- -tem-Iv-k-`m-kv-]o-°-dm-b- B-Zy- C-S-Xp]-£-t\-Xm-hv-˛- tkm-a-\m-Yv- Nm-‰¿-Pn539.- -G-‰-hpw- Iq-Sp-X¬- Hu-tZym-Kn-I-`m-j-Ifp-≈- cm-Pyw-˛- Z-£n-Wm-{^n-°540.- -Um-ap-I-fn-se- P-ew- A-Xn-s‚- a¿-Zw- IqSp-X¬- sN-ep-Øp-∂-Xv-˛- F-√m- Zn-i-I-fnte-°pw541.- -X-°m-fn- tem-I-Øm-Zy-am-bn- Ir-jn- sNbv-X- {]-tZ-iw-˛- sX-t°- A-ta-cn-°542.- -tIm-i-Øn-s‚- A-Sp-°-f- F-∂-dn-b-s∏Sp-∂-Xv-˛- l-cn-X-I-Ww543.- -G-‰-hpw- hn-kv-Xo¿-Ww- Iq-Sn-b- h-≥I-c-˛G-jy544.- -Xp-Kv-f-Iv- cm-Pm-°-≥am-cn¬- a-X-]-c-am-bIm-cy-ß-fn¬- G-‰-hpw- Xm-Xv-]-cyw- ImWn-®-Xv-˛- ^n-tdm-kv- jm- Xp-Kv-f-Iv545.- -Xz-°n-\pw- tcm-a-Øn-\pw- ar-Zp-Xzw- \¬Ip-∂- {Zm-h-Iw-˛- ko-_w546.- `- c - W - L - S- \ - b - p-sS- F-{Xm-as - Ø- `m-KØ - nem-Wv- au-en-Im-h-Im-i-߃- tN¿-Øncn-°p-∂-Xv-˛- 3 547.- t- em-IØ - v- G-‰h - pw- h-S° - m-bn- ÿn-Xn- sNøp-∂- tZ-io-tbm-Zym-\w-˛- t\m¿-Øv- CuÃv- {Ko-≥em-≥Uv- \m-jW - ¬- ]m¿-°v548.- -\n-b-a-k-`m- ayq-kn-bw- F-hn-sS-bm-Wv- ˛Xn-cp-h-\-¥-]p-cw549.- -]m-In-kv-Xm-\n-se- G-‰-hpw- P-\-kw-JyIq-Sn-b- \-K-cw-˛-I-dm-®n550.- X - n-cp-h\ - ¥ - ] - p-cw-Pn-√b - n¬- e-b¨ - - k-^mcn- ]m¿-°n-\p- {]-kn-≤-am-b- ÿ-ew-˛-s\øm¿-Umw551.- t- em-Ic - m-Py-ßf - n¬- h-ep-∏Ø - n¬- C-¥ybp-sS- ÿm-\w-˛- 7 552.- -O-tµ-e- cm-Pm-°-≥am-cp-sS- X-e-ÿm-\w˛- J-Pp-cm-tlm553.- -P-\-d¬- ]¿-∏-kv- I-Ωn-‰n- B-sc-bm-WvD-]-tZ-in-°p-∂-Xv-˛-kv-]o-°¿554.- -U¬-ln- U¿-_m¿- \-S-∂- h¿-jw-˛- 1911 555.- -Izn-‰n-¥ym-k-a-c-Øn-\v- Km-‘n-Pn-sb- Ad-Ãp- sN-ø-s∏-´-t∏mƒ- A-S-bv-°-s∏-´- Pbn¬-˛- B-Km-Jm-≥ sIm-´m-cw556.- -kn-bm-®n-≥ a-™p-a-e- G-Xp- kw-ÿm\-Øv-˛- P-Ωp- I-iv-ao¿557.- -kq-cy-\p-Np-‰p-ap-≈- `q-an-bp-sS- k-©m-cwA-dn-b-s∏-Sp-∂-Xv-˛- {]-Z-£n-Ww558.- -a-\p-jy-s\- B-Zy-am-bn- N-{µ-\n-se-Øn®- _-ln-cm-Im-ih - m-l\ - a - m-b- A-t∏m-tfm˛-11 hn-t£-]n-°m-≥ D-]-tbm-Kn-®- tdm°-‰v-˛- km-t‰-¨-˛-5 559.- -Km-‘n- k-am-[m-\- k-Ωm-\w- B-Zy-am-bne-`n-®-Xv-˛- Pq-en-b-kv- s\-tc-c560.- -tem-I-Øn-se- H-tc-sbm-cp- Pq-X-cm-jv-{Sw˛- C-{k-tb¬561.- -`-c-W-L-S-\-bp-sS- 35mw-t`-Z-K-Xn-bn-eq-sSkn-°n-an-\v- A-tkm-kn-tb-‰v- tÃ-‰v- ]-Zhn- \¬-Ip-I-bpw- ]n-∂o-Sv- 36mw-t`-Z-K-Xnbn-eq-sS- C-¥y-≥ bq-Wn-b\ - n-se- H-cp- kwÿm-\-am-°p-I-bpw- sN-bv-X-Xv- G-Xp- {][m-\-a-{¥n-bp-sS- Im-e-Øm-Wv-˛- C-µn-cmKm-‘n.562.- -`m-c-X-c-Xv-\w- t\-Sn-b- c-≠m-a-sØ- D-]I-cW - - kw-Ko-X- hn-ZK - vZ- ≥ - ˛- D-kvX - m-Zv- _n-

kv-an-√m-Jm-≥ 563.- -a-\p-jy-kv-{Xo-bp-sS- ap-e-∏m-en¬- P-ewF-{X- i-X-am-\-am-Wv-˛- 80 564.- -\o-e-bpw- a-™-bpw- tN¿-∂m¬- In-´p-∂h¿-Ww-˛- ]-®565.- -Nn-d-Ip-I-fn-√m-Ø- j-Uv-]-Zw-˛- aq-´566.- -G-Xv- tIm-¨-{K-kv- k-tΩ-f-\-am-Wv- t\Xr-Xzw- bp-h-X-e-ap-d-bv-°v- ssI-am-dn-b-Xv˛- em-tlm¿567.- -_o-Pm-∏q-cpw- tKm¬-sIm-≠-bpw- ap-Kƒkm-{am-Py-Øn-\p- Io-gS- ß - n-bX - v- B-cp-sSIm-e-Øm-Wv-˛- Hu-dw-K-ko-_v568.- D - ∏ - p-\n-ba - s - Ø- B-{I-an-®- B-Zy-sØ- tZio-b- t\-Xm-hv-˛- tKm-]m-e-Ir-jv-W- tKmJ-se569.- -ssl-t°m-S-Xn- P-Uv-Pn- cm-Pn-°-Øv- ka¿-∏n-°-≠-Xv- B¿-°m-Wv-˛- {]-kn-U-‚ v570.- -]n-Xr-]-£-Øn¬- Xn-aq-dn-s‚-bpw- am-Xr]-£Ø - n¬- sN-¶n-jvJ - m-s‚-bpw- ]n-≥Kman-bm-b- B-{I-a-W-Im-cn-˛-_m-_¿571.- -_p-≤-s‚- Ip-Xn-c-˛- Im-¥-I-≥ 572.- -_u-≤-{K-Ÿ-ß-fn-se- a-lm-`n-\n-jv-{I-aWw- F-¥m-Wv-˛- _p-≤-s‚- ]-cn-Xym-Kw573.- -Izn-°v- kn¬-h¿- F-∂-dn-b-s∏-Sp-∂-Xv-˛sa¿-°p-dn574.- -Izn-‰n-¥y- k-a-c-Øn-s‚- \m-bn-I- F-∂dn-b-s∏-´-Xv-˛- A-cp-W- A-k-^v- A-en575.- -\n-co-iz-c-hm-Zn-bm-bn-Øo¿-∂- hn-π-h-Imcn- -`-K-Xv- kn-Mv576.- -kn-hn¬- k¿-ho-kv- ]-co-£- ]m-km-b- c≠m-a-sØ- C-¥ym-°m-c-≥˛- kp-tc-{µ-\mYv- _m-\¿-Pn577.- \ - n-ba - k - ` - - ]m-km-°p-∂- \n-ba - ß - ƒ- Bcv- H-∏n-Sp-∂-tXm-sS-bm-Wv- \n-b-a-am-Ip-∂Xv-˛-K-h¿-W¿578.- t- ]m¿-®p-Ko-kp-Im¿-s°-Xn-sc- bp-≤m-lzm\w- \-S-Øn- ssi-Jv- ssk-\p-±o-≥ F-gpXn-b- {K-Ÿw-˛- Xp-lv-^-Øp¬- ap-Pm-lnZo-≥ 579.- -ssl-Z-cm-_m-Zn¬- Nm¿-an-\m¿- \n¿-an-®Xv-˛- Jp-en- Ip-Xv-Jv- jm580.- -tKm-h-sb- tam-Nn-∏n-®- ssk-\n-I-\o-°w˛- Hm-∏-td-j-≥ hn-P-bv-(1961)581.- -1917¬- k-a-kv-X- tI-c-f- k-tlm-Z-c-kwLw- ÿm-]n-®-Xv-˛- sI.-A-ø-∏-≥ 582.- -k-Ω-Xn-bp-sS- \n¿-am-Ww- F-∂- k-ao-]\-sØ-°p-dn-®v- hn-i-Zo-I-cn-®- B-[p-\n-INn-¥-I-≥˛- t\mw- tNmw-kv-In583.- -P-\-d¬- C-≥jp-d-≥kv- tIm¿-∏-td-j-s‚Io-gn-ep-≈- 4 k-_v-kn-U-dn- I-º-\n-Iƒ˛- \yq- C-¥y- A-jz-d-≥kv,- Hm-dn-b-‚¬C-≥jp-d≥ - kv,- \m-jW - ¬- C-≥jp-d≥ - kv,bp-ssW-‰-Uv- C-¥y- C-≥jp-d-≥kv584.- -k¿- k-ø-Zv- A-l-Ω-Zv-Jm-≥ ap-l-Ω-Z-≥ Bw-t•m- Hm-dn-b-‚¬- tIm-tf-Pv- kv-Ym-]n®- h¿-jw-˛- 1875 585.- 1- 920 ¬- F.-sF.-Sn.-bp.-kn.-bp-sS- B-Zy- ktΩ-f\ - Ø - n¬- A-[y-£X - - h-ln-®X - ˛v- - emem- e-Pv-]-Xv-dm-bn586.- K - m-‘n-h[ - t- °-kn¬- tKm-Us v- k-tbm-sSm∏w- Xq-°n-te-‰s - ∏-´X - ˛v- - \m-cm-bW - - Z-Ømt{X-b- B-]v-sX587.- -tIm-a-¨- sh¬-Øv- sK-bnw-kv- B-cw-`n®- h¿-jw-˛- 1930 588.- k-am-[m-\- s\m-t_-en-\¿-l-\m-b- c-≠ma-sØ- bp.-F≥ - .-sk-{I-´d - n- P-\d - ¬-˛- tIm^n- A-∂-≥ (2001)589.- -kn-hn¬- B-⁄m-ew-L-\- {]-ÿm-\wB-cw-`n-®- h¿-jw-˛- 1930 590.- -kp-`m-jv- N-{µ-t_m-kv- P-\n-®- ÿ-ew-˛I-´-°v591.- -Zn- ]n-Iv-N¿- Hm-^v- tUm-dn-b-≥ t{K- c-Nn®-Xv-˛- Hm-kv-Im¿- ssh¬-Uv592.- -tI-c-f-Xo-c-sØ- I-cn-a-W-en¬-Im-W-s∏Sp-∂- A-Wp-i-‡n- {]m-[m-\y-ap-≈- aq-eIw-˛- tXm-dn-bw593.- km-ln-Xy- s\m-t_-en-\¿-l-\m-b- c-≠ma-Ø- G-jy-°m-c-≥˛- bm-kp-\m-cn- I-hm_-Ø- (1968,- P-∏m-≥)- 594.- -jm-P-lm-s‚- b-Ym¿-Y-t]-cv-˛- Jp-dw-

]nFkvkn _p≈¡n≥

595.- -X-an-gv-\m-Sn-s‚- Xo-c-tZ-iw- A-dn-b-s∏-Sp∂- t]-cv-˛- sIm-d-am-≠¬- Xo-cw596.- -Ir-jv-W-tZ-h-cm-b¿- ÿm-]n-®- \-K-cw-˛\-K¬-]q¿597.- -I-S-en-se- Zq-cw- A-f-°m-\p-≈- G-I-Iw˛- t\m-´n-°¬- ssa¬598.- -tem-I-tØ-‰-hpw- Iq-Sp-X¬- ^o-®¿- ^nen-ap-Iƒ- \n¿-an-°p-∂- cm-Pyw-˛- C-¥y599.- {- ]m-No-\I - m-eØ - v- Nq¿-Wn- F-∂- t]-cn¬A-dn-b-s∏-´n-cp-∂- \-Zn- ˛-s]-cn-bm¿600.- k - n-°p-Im-cp-sS- hn-ip-≤{- K-Ÿw-˛- Kp-cp- {KŸ-km-ln-_v601.- -k-Xo-jv- [-hm-≥ kv-t]-kv- sk-‚¿- Fhn-sS-bm-Wv-˛- {io-l-cn-t°m-´602.- -tI-c-f-Øn-se- G-‰-hpw- h-en-b- ]o-T-`q-an˛- h-b-\m-Sv603.- -G-‰-hpw- Iq-Sp-X¬- Im-ew- `-cn-®- {_n-´ojv- `-c-Wm-[n-Im-cn-˛- hn-Iv-tSm-dn-b- dm-Wn(1837˛-1901)604.- -]-©m-b-Øv- cm-Pv,- \-K-c-]m-en-I- _n-√pIƒ- cm-Py-k-`-bn¬- ]-cm-P-b-s∏-´-Xv- GXv- {]-[m-\-a-{¥n-bp-sS- Im-e-Øv-˛- cm-Pohv- Km-‘n605.- -an-dm-jv- bp-≤-hn-am-\w- \¬-Ip-∂- cm-Pyw˛- {^m-≥kv606.- -G-‰-hpw- Iq-Sp-X¬- hn-Im-kw- {]m-]n-®- akv-Xn-jv-I-ap-≈- Po-hn-˛-a-\p-jy-≥ 607.- -G-Xv- U¬-ln- kp¬-Øm-s‚- Im-e-ØmWv- dm-Wn- ]-Zv-an-\n- Pu-l¿- A-\p-jv-Tn®-Xv- ˛- A-em-hp-±o-≥ Jn¬-Pn608.- I - º - n-fn- tcm-aw- D¬-]m-Zn-∏n-°p-∂X - n¬- H∂mw- ÿm-\-ap-≈- cm-Pyw-˛- Hm-kv-t{S-enb609.- t- Im-iØ - n-\p-≈n-se- G-I- A-Po-ho-b- LS-Iw-˛- t^-\w610.- t- N-\b - p-sS- `-£y-tbm-Ky-am-b- `m-Kw-˛- ImWv-Tw611.- -tZ-io-b- Im-bn-I-Zn-\w-˛- Hm-K-kv-Xv- 29 612.- -U-®p-Im¿-°v- C-¥y-bn-te-°v- h-cm-\m-hiy-am-b- am¿-K\ - n¿-t±-iw- \¬-In-bk - © - mcn-˛- en-≥tjm-´-≥ 613.- -Xm¿- F-Iv-kv-{]-kv- Hm-Sp-∂-Xv- tPm-[v-]qcn-\pw- G-Xv- \-Kc - Ø - n-\p-an-Sb - v° - m-Wv˛- - Idm-®n614.- -cp-{Z-Zm-a-≥ tI-Sp-]m-Sp-Iƒ- Xo¿-Ø- kpZ¿-i-\- X-Sm-Iw- G-Xv- kw-ÿm-\-Øv-˛Kp-P-dm-Øv615.- -B-Zy-sØ- Hm-t´m-sam-ss_¬- \n¿-an-®Xm-cv-˛- Imƒ- s_-≥kv616.- -bp.-F-kv.-F.-bn-se- G-‰-hpw- D-b¿-∂ssk-\n-I- _-lp-aX - n-˛- sa-U¬- Hm-^v- HmW¿617.- -tI-c-f- ap-Jy-a-{¥n-am-cn¬- B-Zyw- P-\n®- hy-‡n-˛- ]-´w- Xm-Wp-]n-≈618.- -bq-tdm-∏n-se- H-tc-sbm-cp- ap-…nw- cm-jv{Sw-˛- A¬-t_-\n-b619.- -P-kn-b- ]p-\x-ÿm-]n-®-(1679)- ap-Kƒ- N{I-h¿-Øn-˛- Hu-dw-K-ko-_v620.- -Izm-Pm- sam-bv-\p-±o-≥ Nn-Ãn-bp-sS- i-hIp-So-cw- F-hn-sS-bm-Wv-˛- A-Pv-ao¿621.- K - m-‘n- k-am-[m-\- k-Ωm-\Ø - n-\¿-l\ - mb- B-Zy-sØ- `m-cX - o-b≥ - ˛- _m-_m- BwsX622.- -1905˛¬- kzo-U-\n¬-\n-∂v- th¿-s]-´- cmPyw-˛-t\m¿-th623.- -hn-Iv-tSm-dn-bm- sh-≈-®m-´w- I-s≠-Ønb-Xv-˛- tU-hn-Uv- en-hn-Mv-Ã-¨624.- -k-ky-`p-°p-Iƒ-°v- G-‰-hpw- k-º-∂-amb- amw-ky- t{km-X- v-˛- tkm-bm-_o-≥ 625.- -hn-izm-k-{]-ta-b-Øn¬- ]-cm-P-b-s∏-´- C¥y-≥ {]-[m-\-a-{¥n-˛- hn.-]n.-kn-Mv626.- -sam-dm¿-Pn-bp-sS- A-¥y-hn-{i-a- ÿ-ew-˛A-`-bv-L-´v- (A-l-Ω-Zm-_m-Zv-)627.- -kn-tbm-Wn-Ãv- {]-ÿm-\w- B-cw-`n-®-Xv˛- Xn-tbm-U¿- sl¿-j¬628.- -kz-X-{¥- C-¥y-bp-sS- {]-Y-a- {]-[m-\-a{¥n-˛- P-hm-l¿-em¬- s\-{lp629.- -l-km-cm-t£-{Xw- \n¿-an-®-Xv-˛- Ir-jv-WtZ-h-cm-b¿630.- -kz-X-{¥- C-¥y-bn-se- B-Zy-sØ,- {_n-

19

´-Wn-te-°p-≈- ssl-°-Ωn-j-W¿-˛- hn.sI.-Ir-jv-W-ta-t\m-≥ 631.- -tI-c-f-Øn-se- B-Zy-sØ- ^n-enw- skmssk-‰n-˛- Nn-{X-te-J632.- k - v] - m-\n-jv- A¿-am-Us - b- {_n-´o-jp-Im¿]-cm-P-b-s∏-Sp-Øn-b- h¿-jw-˛- 1588 633.- k - q-cy-{K-lW - w- B-Zy-am-bn- {]-hN - n-®- imkv-{X-⁄-≥˛- B-cy-`-´-≥ 634.- t- I-cf - Ø - n-se- B-Zy-sØ- {Xn-am-\N - n-{Xw˛- ssa- Un-b¿- Ip-´n-®m-Ø-≥ 635.- -kq-cy-\pw- `q-an-bpw- X-Ωn-ep-≈- A-I-ewG-‰-hpw- Ip-d-™- Zn-h-kw-˛- P-\p-h-cn3(s]-cn-lo-en-b-≥)636.- -kw-ÿm-\- ]p-\- w-L-S-\m- k-a-b-ØvXn-cp-hn-Xmw-Iq-dn¬-\n-∂v- th¿-s]-Sp-Ønb- Xm-eq-°p-Iƒ- G-Xv- Pn-√-bp-sS- `m-Kam-Wv-˛-I-\ym-Ip-am-cn637.- -sIm-®n- a-lm-cm-Pm-hv- I-hn-Xn-e-I-≥ ÿm-\w- \¬-In-b- ⁄m-\-]o-T- tP-Xmhv- ˛-Pn.-i-¶-c-°p-dp-∏v638.- -h-´-ta-i- k-tΩ-f-\-Øn-te-°v- C-¥y-≥ h-\n-X-I-fp-sS- {]-Xn-\n-[n-bm-bn- £-Wn°-s∏-´-Xv-˛- k-tcm-Pn-\n- \m-bn-Up639.- -H-∂mw- kzm-X-{¥y- k-a-cw- \-S-∂- h¿jw- ˛- 1857 640.- -tem-Iv-k-`m- {]-Xn-]-£-t\-Xm-hm-b- a-ebm-fn-˛- kn.-Fw.-Ão-^-≥ 641.- k - z-¥w- Aw-Kc - £ - I - c - m-b- c-≠p-kn-°p-Imcm¬- h-[n-°s - ∏-´- (_n-bm-¥v- kn-Mpw- kXvh - ¥ - v- kn-Mpw-)- C-¥y-≥ {]-[m-\a - {- ¥n-˛C-µn-cm-Km-‘n-(1984 H-Ivt- Sm-_¿- 31)642.- -sd-Uv-t{Im-kv- skm-ssk-‰n-bp-sS- ÿm]-I-≥˛- sl-≥dn- Up-\m-‚ v643.- -se-\n-\p-ti-jw- tkm-hn-b-‰v- bq-Wn-b\n¬- A-[n-Im-c-Øn¬- h-∂-Xv-˛- tPm-k^v- Ãm-en-≥ 644.- K - m-‘m-cw- F-∂d - n-bs - ∏-´n-cp-∂- {]-tZ-iwC-t∏mƒ- G-Xp- cm-Py-Øm-Wv-˛- A-^v-Km\n-kv-Xm-≥ 645.- -km-ln-Xy-Øn-\p-≈- s\m-t_¬- k-Ωm\w- B-Zy-am-bn- t\-Sn-b-Xv-˛- k-≈n- {]pt[mw646.- -tem-I-sØ- B-Zy-sØ- ap-…nw- h-\n-Xm_-ln-cm-Im-i- hn-t\m-Zk - © - m-cn-˛- A-\utj- A-≥km-cn647.- -km-ln-Xy-{]-h¿-Ø-I- k-l-I-c-W-kwL-Øn-s‚- B-Zy-sØ- sk-{I-´-dn-˛- Imcq¿- \o-e-I-Wv-T-∏n-≈648.- -thƒ-Uv- ssh-Uv- sh-_n-s‚- D-]-⁄mXm-hv-˛- Snw- s_¿-tW-gv-kv- eo649.- -k-ap-{Z-Xo-c-an-√m-Ø-Xpw- tI-c-f-Øn-sePn-√-I-fp-am-bn- am-{Xw- A-Xn¿-Øn- ]-¶nSp-∂-Xp-am-b- Pn-√-˛- tIm-´-bw650.- -j-Uv-Im-e- tKm-hn-µ- am-cm¿- P-\n-®- ÿew-˛- cm-a-aw-K-ew651.- -H-´-I-Øn-s‚- i-cm-i-cn- B-bp- v-˛- 40 h¿-jw652.- -Rm-≥ ]-e- kn-≤-≥am-tc-bpw- a-l¿-jnam-tc-bpw- I-≠n-´p-≠v.- F-∂m¬- \m-cmb-WK - p-cp-hn-s\-°mƒ- an-I® - t- Xm- A-t±l-Øn-\p- Xp-ey-t\m- B-b- H-cp- a-lmflm-hn-s\- F-ßpw- I-≠n-´n-√.- B-cp-tSXm-Wv- Cu- hm-°p-Iƒ-˛- Sm-tKm¿653.- -sIm-¶-¨- sd-bn¬-th- \n-e-hn¬- h-∂h¿-jw-˛- 1998 654.- -kw-tQm-X- F-Iv-kv-{]-kv- U¬-ln-sbG-Xp- \-K-c-hp-am-bn-´m-Wv- _-‘n-∏n-°p∂-Xv-˛- em-tlm¿655.- -s\¬-k-¨- a-t≠-e- F-{X- h¿-j-sØP-bn¬- hm-k-Øn-\p-ti-j-am-Wv- 1990¬tam-Nn-X-\m-b-Xv-˛-27 656.- -G-‰-hpw- Iq-Sp-X¬- hym-h-km-bn-I- ]ptcm-K-Xn- B¿-Pn-®- sX-t°- A-ta-cn-°≥ cm-Pyw-˛- {_-ko¬657.- I - yq-Wn-t^mw- en-]n- B-Zy-am-bn- hym-Jym\n-®-Xv-˛- sl-≥dn- tdm-fn-≥k-¨- (1835)658.- -tem-I-am-\y- F-∂-dn-b-s∏-´- t\-Xm-hv-˛_m-ew-Kw-Km-[-c- Xn-e-I-≥ 659.- -G-‰-hpw- Iq-Sp-X¬- Im¿-_-¨- U-tbmIv-ssk-Uv- ]p-d-¥-≈p-∂- cm-Pyw-˛- bp.-

20

F-kv.-F.660.- -A-h-km-\-sØ- au-cy-cm-Pm-hv-˛-{_-l-{ZY-≥.661.- -k-Xym¿-Y-{]-Im-iw- c-Nn-®-Xv-˛- Z-bm-\-µvk-c-kz-Xn662.- -ku-c-bq-Y-Øn-se- G-‰-hpw- h-en-b- ]¿h-Xw-˛- au-≠v- H-fn-º-kv- (sNm-∆-)663.- -G-‰-hpw- Iq-Sp-X¬- Im-‰p-ho-ip-∂- h-≥Ic-˛-A-‚m¿-´n-°664.- -G-‰-hpw- Iq-Sp-X¬- Im-em-h-[n-bp-≠m-bncp-∂- tem-Iv-k-`-˛- A-©mw- tem-Iv-k-`665.- k - k - y-tIm-i` - n-Øn- \n¿-an-®n-cn-°p-∂- ]Zm¿-Yw-˛- sk-√p-tem-kv666.- -kn-dn-b-bp-sS- `m-K-am-bn-cp-∂- tKm-em-≥ Ip-∂p-Iƒ- G-Xv- cm-Py-am-Wv- 1967¬- ]nSn-®-S-°n-b-Xv-˛-C-{k-tb¬667.- -Kp-Pd - m-Øv- `q-Iº - Ø - n-s‚- ]-›m-Øe - Øn¬- C-dß - n-b- a-eb - m-f- kn-\n-a˛- - Im-gN -v 668.- -P¿-a-\n-bp-sS- tZ-io-b- hn-am-\- k¿-hokv-˛- ep-^v-Øm-≥k669.- s\m-t_¬- k-Ωm-\w- ]-¶n-´- B-Zy- Z-ºXn-am¿-˛- ]n-b-dn- Iyq-dn-bpw- ta-cn- Iyq-dnbpw- (1903,-^n-kn-Iv-kv-)670.- s - Im-¶W - n- G-Xv- `m-jm-tKm-{X-Øn-se- `mj-bm-Wv-˛- C-t¥m- B-cy-≥ 671.- -t]m-tÃm-^o-kv- ap-tJ-\- h-kv-Xp- \n-IpXn- A-Sb - v° - p-∂X - n-\v- ku-Ic - yw- G¿-s∏Sp-Øn-b- B-Zy- C-¥y-≥ kw-ÿm-\w-˛tI-c-fw672.- t- a-[m- ]-SvI - ¿- ÿm-]n-®- cm-jv{- So-b- ]m¿-

´n-˛- ]o-∏nƒ-kv- s]m-fn-‰n-°¬- {^-≠v673.- -tem-I-tØ-‰-hpw- Iq-Sp-X¬- Im-∏n- D¬]m-Zn-∏n-°p-∂- cm-Pyw- ˛- {_-ko¬674.- -tI-{µ- km-ln-Xy- A-°m-Z-an- A-hm¿-Uvt\-Sn-b- B-Zy- a-e-bm-fn-˛- B¿.-\m-cm-bW-∏-Wn-°¿-(1955)675.- -tI-c-f- A-t{Km- sa-jo-\-dn- tIm¿-∏-tdj-s‚- B-ÿm-\w-˛- A-Øm-Wn676.- t- X-°n-≥Im-Sv- ssa-Xm-\w- F-hn-sS-bm-Wv˛- Xr-»q¿677.- k - l - m-dm- a-cp-`q-an- G-Xp- `q-JW - U v- Ø - n¬˛- B-{^n-°678.- -sIm-°n¬- k-©n- t]m-se- `m-K-ap-≈- ]£n-˛- s]-en-°-≥ 679.- -Nu-cn-˛-Nu-cm- kw-`-hw- \-S-∂- h¿-jw-˛1922 680.- -tI-c-f- tÃ-‰v- sse-{_-dn- Iu-¨-kn-ens‚- B-Zy- sk-{I-´-dn-˛- sF.-hn.-Zm-kv681.- -Nu-lm-≥hw-i-Øn-se- G-‰-hpw- {]-i-kvX-\m-b- cm-Pm-hv-˛- ]r-Yzn-cm-Pv- Nu-lm-≥ 682.- -ssS-^q-¨- D-jv-W-N-{I-hm-Xw- F-hn-sSbm-Wv- ho-ip-∂-Xv-˛- ssN-\683.- k - ¿-°m-cn-b- I-Ωn-j≥ - F-¥n-s\-∏‰ - n-bmWv- ]-T\ - w- \-SØ - n-bX - ˛v- - tI-{µ- kw-ÿm\- _-‘-߃684.- -k¿- kn.-]n.-cm-ak - zm-an- A-ø¿- cm-Pn- h-®t∏mƒ- Xn-cp-hn-Xmw-Iq-dn¬- H-^o-tjy-‰n-MvZn-hm-\m-bX - ˛v- - ]n.-Pn.-F≥ - .-DÆ - n-Øm-≥ 685.- -tem-I-sØ- B-Zy-sØ- hn-Zym-`ym-k- D]-{K-lw-˛- F-Uyp-km-‰v686.- -1921¬- cq-]w-sIm-≠- tI-{µ- e-Pn-t…-‰ohv- A-kw-ªn-bp-sS- B-Zy- kv-]o-°-dm-bncp-∂-Xv- ˛-k¿- {^-U-dn-Iv- ssh-‰v687.- -K-¨-sa-‰-en-se- L-S-I- tem-l-߃-˛sN-ºv,- kn-¶v,- Sn-≥

688.- -tem-I-Øn-se- sa-Un-°¬- kn-‰n- F-∂dn-b-s∏-Sp-∂-Xv-˛- hn-b-∂689.- -th-Wm-Sp- cm-Pm-°-≥am-cp-tS-Xm-bn- e-`n®n-´p-≈- B-Zy-sØ- im-k-\w-˛- X-cn-km∏-≈n- sN-t∏-Sp-Iƒ690.- t- em-Is - Ø- B-Zy-sØ- h-\n-Xm-{]-kn-U‚m-b- C-k-s_¬- s]-tdm-¨- G-Xp-cmPy-Øm-Wv- A-[n-Im-c-Øn¬- h-∂-Xv-˛A¿-P-‚o-\691.- -k-ly-s‚- a-I-≥ F-∂-dn-b-s∏-Sp-∂-Xv- ˛B-\692.- -sIm¬-°-Ø-bn-se- kp-`m-jv-N-{µ-t_mkv- F-b¿-t]m¿-´n-s‚- ]-g-b-t]-cv-˛- UwUw- F-b¿-t]m¿-´v693.- -k-Zv-`m-h-\m-Zn-\-am-bn- B-N-cn-°p-∂-Xv-˛cm-Po-hv-Km-‘n-bp-sS- P-∑-Zn-\w694.- -{]-kn-U-‚m-bn- Xn-c-s™-Sp-°-s∏-´- BZy-sØ- kz-X-{¥- kv-Ym-\m¿-Yn-˛- tUm.cm-[m-Ir-jv-W-≥ 695.- -U-°m-¨-{]-tZ-iw- B-Zy-am-bn- B-{I-an®- ap-…nw- `-c-Wm-[n-Im-cn-˛- A-em-hp-±o≥ Jn¬-Pn696.- -tI-c-f-Øn-se- B-Zy-sØ- ]p-I-bn-e- hncp-≤-Pn-√-˛- tIm-´-bw697.- -th-ep-Ø-ºn- Z-f-h- P-\n-®- ÿ-ew-˛- Xe-°p-fw- (hn-f-h-≥tIm-Sv- Xm-eq-°v-)698.- -{]m-No-\-Im-e-Øv- A-Iv-kn-\n- F-∂-dn-bs∏-´n-cp-∂- \-Zn-˛- Nn-\m-_v699.- -tem-Iv- \m-bI - v- P-b{- ]-Im-iv- \m-cm-b¨ - hn-am-\Ø - m-hf - w- F-hn-sS-bm-Wv˛- - ]m-‰v\ - 700.- -s\m-t_¬- k-Ωm-\w- G¿-s∏-Sp-Øn-bB¬-{^-Uv- s\m-t_¬- G-Xp- cm-Py-°mc-\m-bn-cp-∂p-˛- kzo-U-≥ 701.- -kp-X-¥n-c- s]-cp-ssa- F-∂- I-hn-Xm- kam-lm-cw- c-Nn-®-Xv-˛- kp-{_-a-Wy- `m-c-Xn702.- K - p-en-kY v- m-≥ sIm-´m-cw- G-Xp- cm-Py-ØmWv-˛- C-dm-≥ 703.- -tI-c-f-Øn¬- H-cp- sd-bn¬-th- tÃ-j-≥ am-{X-ap-≈- Pn-√-˛- ]-Ø-\w-Xn-´704.- I - m-´p-Ig- p-XI - f - p-sS- h-\y-ar-Kk - w-c£ - W - tI-{µw- F-hn-sS-bm-Wv-˛- Kp-P-dm-Øv705.- -I-Sp-h-bv-°p-ap-ºv- C-¥y-bp-sS- tZ-io-bar-Kw-˛- knw-lw706.- -A-h-km-\-sØ- t]-jzm- `-c-Wm-[n-Im-cn˛- _m-Pn-dm-hp- c-≠m-a-≥(1795˛-1818)707.- -h¿-°-e- I-S-∏p-dw- G-Xp-t]-cn¬- A-dnb-s∏-Sp-∂p-˛-]m-]-\m-iw708.- -H-∂mw- h-´-ta-i- k-tΩ-f-\w- \-S-°ptºmƒ- ssh-t{km-bn-˛- C¿-hn-≥ {]-`p709.- -tI-c-f-Øn-se- B-Zy-sØ- cm-k-h-f- \n¿am-W-im-e-˛- F-^v.-F.-kn.-Sn.710.- -tem-I-Øv- {]-[m-\-a-{¥n-]-Z-Øn-se-Ønb- c-≠m-a-sØ- h-\n-X- ˛- C-µn-cm-Km-‘n711.- -tI-{µ- [-\-a-{¥n-bm-b- B-Zy- a-e-bm-fn-˛tPm-¨- a-Øm-bn712.- -kp-`m-jv- N-{µ-t_m-kv- tIm-¨-{K-kv- {]kn-U-‚m-bn-cn-s°-(1938)- cq-]-h-Xv-I-cn-®tZ-io-bm-kq-{X-W-k-an-Xn-bp-sS- A-[y£-≥˛- P-hm-l¿-em¬- s\-{lp713.- -sIm-®n-bn¬- t]m¿-®p-Ko-kv- tIm-´-bp-sSin-em-kY v- m-]\ - w- G-Xv- h¿-jØ - n¬-˛- F.Un.-1503 714.- -th-cp-Iƒ- h-en-s®-Sp-°p-∂- P-ew- C-eI-fn¬- F-Øn-°p-∂- k-ky-I-e-Iƒ-˛ssk-ew715.- -kp¬-Øm-\- d-kn-b-sb- hn-hm-lw- I-gn®-Xv-˛- A¬-Øp-\n-b716.- t- em-Ivk - ` - b - n¬- ap-Jy-{]-Xn-]£ - a - m-bn-´p≈- {]-tZ-in-I- I-£n-˛- sX-ep-¶p-tZ-iw717.- X - ] - m¬- Ãm-ºn-s‚- D-]⁄ m-Xm-hv˛- - tdmf-≠v- ln¬718.- -tem-I-sØ- B-Zy-sØ- h-\n-Xm- B-IvSn-Mv- {]-kn-U-‚ v- A-[n-Im-c-Øn¬-h-∂cm-Pyw-˛- aw-tKm-fn-b719.- -_p-≤-\pw- _p-≤-[¿-a-hpw- F-gp-Xn-b-Xmcv-˛- Aw-t_-Zv-I¿720.- t- I-cf - Ø - n¬- Ir-jn-sN-øp-∂- Hu-j[ - K - pW-ap-≈- s\-√n-\w-˛- \-h-c721.- -{_n-´n-jp-Im-cpw- {^-©p-Im-cpw- C-¥y-≥ a-Æn¬-\S- ∂ - - kw-L¿-jØ - n-\v- G-Xv- k-

]nFkvkn _p≈¡n≥

‘n- {]-Im-c-am-Wv- Xn-c-»o-e- ho-W-Xv-˛]m-cn-kv722.- -Ip-im-\-≥am¿- F-hn-sS-\n-∂p-am-Wv- C¥y-bn¬- h-∂-Xv-˛- D-Ø-c- a-t[y-jy723.- -k-ap-{Z-Kp-]v-X-s\- C-¥y-≥ s\-t∏m-fn-b≥ F-∂p- hn-ti-jn-∏n-®-Xv-˛- hn-≥sk-‚ vF.-kv-an-Øv724.- -Kn¬-_¿-´v- Zzo-]p-Iƒ- G-Xv- k-ap-{Z-Ønem-Wv-˛-]-k-^n-Iv- k-ap-{Zw725.- -kn¬°p- hy-hk - m-bØ - n-\p- {]-kn-≤a - mb- X-an-gv\ - m-´n-se- ÿ-ew-˛- Im-©o-]p-cw726.- -P-∏m-s‚- ]n-‰v-kv-_¿-Kv- F-∂-dn-b-s∏-Sp∂- \-K-cw-˛- bp-hm-´727.- P - e - a - W - vU - e - Ø - n-se- G-‰h - pw- h-en-b- LS-Iw-˛- ]-k-^n-Iv- k-ap-{Zw728.- t- \m-{X-Umw- I-Øo-{U¬- G-Xv- cm-Py-Øv˛- {^m-≥kv729.- -tI-c-f- tkm-]v-kv- F-hn-sS-bm-Wv- ˛- tImgn-t°m-Sv730.- -tI-c-f-Øn¬- \m-^v-X- D-]-tbm-Kn-®p- {]h¿-Øn-°p-∂- B-Zy- Xm-]-\n-e-bw-˛-Imbw-Ip-fw731.- -tI-c-f-Øn-s‚- km-aq-ln-I- cw-K-Øv- {]m[m-\y-a¿-ln-°p-∂- I-fc - n-∏b - ‰ - p-Is - f-°pdn-®v- {]-Xn-]m-Zn-°p-∂- ]m-´p-Iƒ- G-Xv-˛h-S-°-≥ ]m-´p-Iƒ732.- -tXm-‰w-]m-´p-I-fp-sS- A-Sn-ÿm-\-am-bkw-L-Im-e- Ir-Xn-˛- Nn-e-∏-Xn-Im-cw733.- -Xn-cp-hn-Xmw-Iq-dn¬- Ir-jn- h-Ip-∏v- Bcw-`n-®-Xv- G-Xv- cm-Pm-hn-s‚- Im-e-ØmWv-˛- {io-aq-ew- Xn-cp-\mƒ734.- -Xp-Wn-Ø-c-ß-fp-am-bn- _-‘-s∏-´- Imen-t°m- sS-Iv-ssì- ayq-kn-bw- F-hnsS-bm-Wv-˛- A-l-Ω-Zm-_-Zv735.- -tI-c-f-Øn-se- B-Zy-sØ- ^v-f-bn-Mv- ¢_v-˛- Xn-cp-h-\-¥-]p-cw736.- -tk-\-≥am-cp-sS- X-e-ÿm-\w-˛- \m-Zn-b737.- -tem-I-Øv- G-sX-¶n-ep-sam-cp- cm-Py-Øv{]-kn-U-‚m-b- B-Zy-h-\n-X-˛- a-cn-b- FsÃ-√- s]-tdm-¨738.- -{^-©p- hn-π-h-Im-e-Øv- _m-ssì- Pbn¬- X-I¿-°-s∏-´- h¿-jw-˛- 1789 739.- -{]-Xo-lm-c-hw-i-Øn-se- G-‰-hpw- a-lm\m-b- cm-Pm-hv-˛- t`m-P-≥ 740.- i - X - h - m-l\ - \ - ≥ - am-cp-sS- i-‡n- tI-{µ-ambn-cp-∂- ss]-Xm-≥ G-Xv- kw-ÿm-\Ø - v˛- a-lm-cm-jv-{S741.- -bq-tdm-∏n¬- G-‰-hpw- Iq-Sp-X¬- ap-…n-ßfp-≈- cm-Pyw-˛- {^m-≥kv742.- -_o-Pm-∏q-cn-se- A-^v-k¬-Jm-s\- ]-cmP-b-s∏-Sp-Øn-b-Xv-˛- in-h-Pn743.- -Im¿-]m-Øn-b-≥ a-e-\n-c-Iƒ- G-Xv- h≥I-c-bn-em-Wv- ˛- bq-tdm-∏v744.- I - m¬-°p-te-‰¿- I-≠p-]n-Sn-®-Xv-˛- ]mkv-I¬745.- -cm-P-ÿm-≥ I-\m¬- C-t∏mƒ- B-cp-sSt]-cn¬- A-dn-bs - ∏-Sp-∂p-˛- C-µn-cm-Km-‘n746.- -_p-≤-a-X- cm-Py-ß-fp-≈- G-I- h-≥I-c˛-G-jy747.- k - n-°p-Im-cp-sS- ssk-\n-I- kw-LS- \ - b - mb- J¬-kb - v° - p- cq-]w- \¬-In-bX - v˛- - tKmhn-µv- kn-Mv748.- -kw-ÿm-\-Øv- A-t‰m¿-Wn- P-\-d-en-\pk-am-\a - m-b- ]-Zh - n-˛- A-Uz-t°-‰v- P-\d - ¬749.- -em¬- _m-Kv- F-hn-sS-bm-Wv-˛- _mw-•q¿750.- e - m¬-_l - Z- q¿- im-k{v- Xn- ^p-Stv- _mƒ- kvt‰-Un-bw- B-\v-{[m-{]-tZ-in¬- F-hn-sSbm-Wv- ssl-Z-cm-_m-Zv751.- -tem-Iv-k-`-bn¬- G-‰-hpw- Iq-Sp-X¬- ko‰p-Iƒ-t\-Sn- A-[n-Im-c-Øn-te-dn-b- t\Xm-hv-˛- ˛-cm-Po-hv-Km-‘n752.- -tI-c-f-Øn¬- G-‰-hpw- Iq-Sp-X¬- a-g- e`n-°p-∂- am-kw-˛- Pq-sse753.- -sN-¥p-cp-Wn- h-\y-Po-hn-k-t¶-Xw- G-XvPn-√-bn¬-˛- sIm-√w754.- C - ‚ - ¿-^m-Ivk - v- F-hn-Ss - Ø- hm¿-Øm- GP-≥kn-bm-Wv-˛- d-jy755.- -kn-≥lp-h- F-hn-S-sØ- hm¿-Øm- G-P≥kn-bm-Wv-˛- ssN-\756.- -em¿-hm- L-´-Øn¬- ssew-Kn-I- ]-Iz-X-

2013 am¿-®v- 1

{]-I-S-am-°p-∂- {]-Xn-`m-kw-˛- \yq-´-Wn757.- -H-´-I-Øn-s‚- tcm-aw- sIm-≠p-≈- D¬-]∂-߃-°p- {]-kn-≤-am-b- ÿ-ew-˛- _n°m-\o¿758.- -I-kv-Xq¿-_m- Km-‘n- A-¥-cn-®-Xv-˛- 1944 (s^-{_p-h-cn- 22)759.- -Im¬-hn-\n-kw- ]n-d-hn-sIm-≠- h-≥I-c˛- bq-tdm-∏v760.- -H-∂m-a-sØ- ]-g-»n-hn-π-hw- G-Xv- h¿-jØn¬-˛- F.-Un.-1793˛-97 761.- -hƒ-°s - s\-tk-j≥ - \-SØ - p-tºmƒ- d-∫dn¬- tN¿-°p-∂X - ˛v- - K-‘I - w- (kƒ-^¿-)762.- -G-Xv- cm-Py-sØ- cm-jv-{So-b- I-£n-bmWv- ]o-∏nƒ-kv- A-e-b-≥kv- t^m¿- Utam-{I-kn-˛- Xm-bv-e-≥Uv763.- -am-Xw-K-Zn-hm-I-c-≥ F-∂- N-Wv-Um-e-Ihn-sb- t{]m¬-km-ln-∏n-®- cm-Pm-hv˛- - l¿j-≥ 764.- -Sn-≥Sn-≥ Im¿-´q-¨- I-Ym-]m-{Xw- B-Zyw{]-Xy-£-s∏-´- cm-Pyw-˛- s_¬-Pn-bw765.- -A-Iv-_¿- 1580˛¬- X-s‚- km-{am-Pyw- F{X- kp-_-I-fm-bn- hn-`-Pn-®p-˛- 12 766.- -{]-Xn-am-\m-S-Iw- c-Nn-®-Xm-cv-˛- `m-k-≥ 767.- -Im¿-_-¨- {I-Un-‰v- G-Xp-am-bn- _-‘s∏-´n-cn-°p-∂p-˛- B-tKm-f-Xm-]-\w768.- -{]-Xn-lm-c-hw-i-Øn-s‚- im-J- amƒ-hbn¬- D-÷-bn-\n- X-e-ÿm-\-am-°n- kvYm-]n-®-Xv-˛- \m-K-`-´-≥ H-∂m-a-≥ 769.- -k¿-Zm¿- ]-t´¬- ayq-kn-bw- F-hn-sS-bmWv- ˛-kq-d-Øv770.- k - nw-lm-k\ - m-tcm-lW - w- sN-bvX - t- ∏mƒHu-dw-K-ko-_v- kzo-I-cn-®- t]-cv-˛- B-ewKo¿- (tem-Iw- Io-g-S-°n-b-bmƒ-)771.- -hn-P-b-\-K-c-Øn-s‚- hm-´¿-eq- F-∂-dn-bs∏-Sp-∂- bp-≤w-˛- X-fn-t°m-´- bp-≤w772.- -tem-Iv-k-`- Xn-c-s™-Sp-∏n¬- thm-´p-sNbv-X- B-Zy- {]-kn-U-‚ v-˛- sI.-B¿.-\mcm-b-W-≥ (1998)773.- -hn-iz-Z¿-i-\w- c-Nn-®-Xm-cv- Pn.-i-¶-c-°pdp-∏v774.- -Kw-K-˛-{_-“-]p-{X- ]-Xn-°p-∂- k-ap-{Zw˛-C-¥y-≥a-lm-k-ap-{Zw775.- -kw-L-Im-e-Ir-Xn-Iƒ- c-Nn-°-s∏-´- `mj-˛- X-an-gv776.- -tem-Iv-k-`m- sU-]yq-´n- kv-]o-°¿- cm-Pn°-Øv- \¬-tI-≠-Xv-˛- kv-]o-°¿-°v777.- -hn-j-≥ 2020 G-Xv- kw-L-S-\-bp-am-bn_-‘-s∏-´n-cn-°p-∂p-˛- B-kn-b-≥ 778.- -kw-ÿm-\- ]p-\- w-L-S-\m- I-Ωn-j-≥ sN-b¿-am-≥˛- ^-k¬- A-en779.- -C-¥y-sb- I-s≠-ج-(1946),-H-c-—-≥ aIƒ-°-b-®- I-Øp-Iƒ- F-∂n-h- c-Nn-®Xv-˛- P-hm-l¿-em¬- s\-{lp780.- -a-lm-flm-Km-‘n- tI-c-f-Øn-se- H-cp- BZn-hm-kn- hn-`m-K-sØ-°p-dn-®v- H-cp- teJ-\w- b-Mv- C-¥y-bn¬- F-gp-Xn-bn-´p-≠v.G-Xv- hn-`m-Ks - Ø-°p-dn-®v˛- - \m-bm-Sn-Iƒ781.- -tI-c-f-Øn-se- Z-£n-W-Im-in-sb-∂-dn-bs∏-Sp-∂-Xv-˛- Xn-cp-s\-√n782.- -kp-{]ow- tIm-S-Xn-bn-se- B-Zy-sØ- a-ebm-fn- P-Uv-Pn-˛- ]m-d-°p-f-ß-c- tKm-hnµ-ta-t\m-≥ 783.- -tI-c-f-Øn¬- ]p¬-ssØ-e- K-th-j-WtI-{µw- ÿn-Xn-sN-øp-∂-Xv-˛- Hm-S-°m-en784.- -sam-Wm-en-k- F-∂- s]-bn-‚ n-Mv- Ct∏mƒ- kq-£n-®n-cn-°p-∂- eq-hvc - v- ayq-knbw- F-hn-sS-bm-Wv-˛- ]m-co-kv785.- h - n-{I-am-Zn-Xy- k-Z  - n-se- \-hc - X - v\ - ß - ƒ˛- [-\z-¥-cn,-£-]-W-I-≥,-A-a-c-kn-l-≥,i-¶p,-th-Xm-f` - ´- n,-LS- I - ¿-∏c - ≥ - ,- Im-fn-Zmk-≥,-h-cm-l-an-ln-c-≥,-h-c-cp-Nn786.- -sd-s\- Z-°m¿-sØ-bp-am-bn- _-‘-s∏-´Zm¿-i-\n-I- {]-ÿm-\w-˛- kv-sI-]v-‰n-knkw787.- -F-√m- thm-´¿-am¿-°pw- Xn-cn-®-dn-b¬Im¿-Uv- hn-X-c-Ww- sN-bv-X- B-Zy- kwÿm-\w-˛- l-cn-bm-\788.- -`q-an-bn¬- Po-h-≥ \n-e-\n¬-°p-∂- `m-Kw˛- _-tbm-kv-^n-b¿789.- -hn-iz-\m-Y-≥ B-\-µv- G-Xp-am-bn- _-‘-

2013 am¿-®v- 1

s∏-´n-cn-°p-∂p-˛- sN-kv790.- -tI-c-f-Øn¬- a-[y-X-Sw- G-‰-hpw- Ip-d-hp≈- Pn-√-˛- C-Sp-°n791.- -kp-{]ow- tIm-S-Xn- No-^v- P-Ãn-km-b- BZy- ap-…nw-˛- Fw.-ln-Zm-b-Øp-≈792.- -tI-cf - Ø - n-se- B-Zy-sØ- d-∫¿- ]m¿-°vkm-Ym-]n-Xa - m-b- ÿ-ew-˛- sF-cm-]p-cw793.- -km-ln-Xy- {]-h¿-Ø-I- k-l-I-c-W-kwLw- cq-]w-sIm-≠- h¿-jw-˛- 1945 794.- -tNm-f-≥am-cm¬- ]-cm-Pn-X-\m-°-s∏-´-Xns\-Øp-S¿-∂v- 1066˛¬- Xpw-K-`-{Zm-\-Znbn¬-®m-Sn- B-fl-l-Xy- sN-bv-X- Nm-eqIy- cm-Pm-hv-˛- tkm-ta-iz-c-≥ H-∂m-a-≥ 795.- -]-sØm-≥]-Xmw- \q-‰m-≠n-s‚- A-h-km\-Øn¬- s]m-Xp-]-Wn-ap-S-°v- F-∂- Bi-bw- D-cp-Øn-cn-™-Xv- G-Xv- cm-Py-Øv˛- {_n-´-¨796.- -tem-I-sØ- G-‰-hpw- h-en-b- D-jv-W-taJ-em- a-g-°m-Sp-Iƒ- G-Xv- h-≥I-c-bn¬˛- sX-t°- A-ta-cn-°797.- -B-a-tkm-¨- I-gn-™m¬- tem-I-sØG-‰-hpw- h-en-b- D-jv-W-ta-J-em- a-g-°mSp-Iƒ- G-Xv- \-Zo-X-S-Øn-em-Wv-˛- tImwtKm798.- U - ¬-ln-bn¬- ln-µp-ÿm-≥ ssSw-kv- F∂- ]-{Xw- B-cw-`n-®- tI-c-fo-b-≥˛- k¿Zm¿- sI.-Fw.-]-Wn-°¿-tI-c-f-Øn-seB-Zy-sØ- d-_-ssd-kv-Uv- tdm-Uv-˛- tIm´-bw-˛-Ip-a-fn799.- -kn-bm¬-tIm-´v- F-∂- \-K-c-Øn-s‚- ]-gb-t]-cv-˛- im-I-e800.- -Im¿-Øn-I-Xn-cp-\mƒ- ([¿-a-cm-Pm-hv-)- Xncp-hn-Xmw-Iq-dn¬- A-[n-Im-c-Øn¬- h-∂Xv- G-Xv- h¿-j-Øn¬-˛- F.-Un.-1758 801.- -Im¿-´q-Wp-I-fp-sS- cm-Pm-hv-˛- hn-eyw- ÃoKv802.- H - ∂ - m-as - Ø- _p-≤a - X - k - t- Ω-f\ - w- \-S∂ - ÿ-ew-˛- cm-P-Kr-lw803.- t- I-cf - Ø - n-se- G-‰h - pw- B-gw-Iq-Sn-b- kzm`m-hn-I- Xp-d-ap-Jw-˛- hn-gn-™w804.- -s\-t∏m-fn-b-≥ P-\n-®-h¿-jw-˛- 1769 805.- k - ±- mw- lp-ssk-≥ G-Xv- ]m¿-´n-bp-sS- t\Xm-hm-bn-cp-∂p-˛- _m-Øv- ]m¿-´n806.- C-¥y-≥ C-≥Ãn-‰yq-´v- Hm-^v- C-t¥m-fPn- F-hn-sS-bm-Wv-˛-]p-Xp-t®-cn807.- -Xm-jv-sI-‚ v- C-t∏mƒ- G-Xp- cm-Py-Øv-˛D-kv-_-°n-ÿm-≥ 808.- C-¥y-bn¬- {^-©p-`m-j- kw-km-cn-°s - ∏Sp-∂- tI-{µ-`c - W - {- ]-tZ-iw-˛] - p-Xp-t®-cn809.- -sN-dn-b- a-°- F-∂-dn-b-s∏-Sp-∂,- tI-c-fØn-se- ÿ-ew-˛- s]m-∂m-\n810.- C-¥y-bn¬- sPm-hm-≥ Hm-^v- B¿-°v- kvIz-b¿- F-hn-sS-bm-Wv-˛-]p-Xp-t®-cn811.- -sF-Iy-cm-jv-{S-k-`- a-\p-jym-h-Im-i- {]Jym-]-\w- \-S-Øn-b-Xv- F-hn-sS- \-S-∂k-tΩ-f-\-Øn-em-Wv-˛- ]m-co-kv812.- -]-cn-Wm-a- kn-≤m-¥-Øn-s‚- D-]-⁄mXm-hv-˛-Nmƒ-kv- Um¿-hn-≥

813.- -_p-≤-s‚- am-Xm-hv-˛- a-lm-am-b814.- I - m-_qƒ- B-ÿm-\a - m-°n- ÿm-]n-®- kzX-{¥- `m-c-X- k¿-°m-cn¬- hn-tZ-i-Im-cyh-Ip-∏p-a-{¥n-bm-bn- tk-h-\-a-\p-jv-Tn-®-

Xn-cp-h\ - ¥ - ] - p-cØ - p-Im-c≥ - ˛- sN-ºI - c - ma-≥ ]n-≈815.- -k-a-b-Øn-s‚- F-kv.-sF.-bq-Wn-‰v-˛- sk°-‚ v816.- -Izn-‰n-¥ym-k-a-c-hn-fw-_-cw- \-S-∂- ssaXm-\w-˛- t_mw-s_-bn-se- tKm-hm-en-bSm-¶v-( C-t∏mƒ- Hm-K-kv-Xv- {Im-¥n- ssaXm-\w-)817.- k - b - mw- F-∂d - n-bs - ∏-´n-cp-∂- cm-Pyw-˛X - mbv-e-≥Uv818.- -X-an-gv-\m-´n¬- D-∏p- k-Xym-{K-l-Øn-s‚(1930)- th-Zn-˛-th-Zm-c-Wyw- I-S-∏p-dw819.- -sIm-®n- ta-P¿- Xp-d-ap-J-am-b- h¿-jw-˛1936 820.- -]q¿-W-am-bpw- C-¥y-bn¬- \n¿-an-®- BZy- I-∏-em-b- P-e- D-j- 1948˛¬- ]p-d-Ønd-°n-b-Xv- F-hn-sS-h-®m-Wv-˛- hn-im-J-]´-Ww821.- t- I-cf - Ø - n-se- h-≈w-If - n-If - n¬- G-‰h - pw\o-fw- Iq-Sn-b- {Sm-°v- D-≈-Xv-˛- ]m-bn-∏mSv- h-≈w-I-fn822.- -U¬-ln-bn-se- P-¥¿- a-¥¿- H-cp- ........B-Wv-˛- hm-\-\n-co-£-W-tI-{µw823.- t- em-Ik v- `- b - n¬-/- \n-ba - k - `- b - n¬- Im-ÃnwKv- thm-´v- {]-tbm-Kn-°m-≥ A-[n-Im-c-ap≈-Xm¿-°m-Wv-˛-kv-]o-°¿824.- -kpw-K-hw-i-Øn-\p-ti-jw- `-c-W-ta-‰- cmP-hw-iw-˛- I-Wz-hw-iw825.- -]m-e- km-{am-Pyw- \n-e-\n-∂n-cp-∂- {]-tZiw-˛- _w-Kmƒ826.- -`-c-W-L-S-\-bp-sS- 73mw- t`-Z-K-Xn- F-{Xma-sØ- `m-K-Øm-Wv- Dƒ-s∏-Sp-Øn-bn-cn°p-∂-Xv-˛- 11 827.- t- em-IØ - m-Zy-am-bn- ap-…nw- h-\n-X- A-[nIm-cØ - n¬-h∂ - - cm-Pyw-˛- ]m-In-kvX - m-≥ 828.- -{]-i-kv-X- `u-Xn-I- im-kv-{X-⁄-≥ C.kn.-Pn.- kp-Z¿-i-≥ P-\n-®- kw-ÿm-\w˛- tI-c-fw829.- -_m-jv-]o-I-c-W- eo-\- Xm-]w- G-‰-hpwIq-Sn-b- {Zm-h-Iw-˛- P-ew830.- k - m-]vX - n- F-∂- \n-Ip-Xn- k-{º-Zm-bw- Bhn-jv-I-cn-®-Xv- ˛- -A-Iv-_¿-k-ky-ß-fpsS- h-f¿-®- A-f-°m-≥ D-]-tbm-Kn-°p-∂D-]-I-c-Ww-˛- s{I-kv-tIm-{Km-^v831.- -`m-c-X-c-Xv-\w- tP-Xm-°-fn¬- G-‰-hpw- IqSp-X¬- Im-ew- Po-hn-®n-cp-∂-Xv-˛- Un.-sI.Im¿-th832.- -X-¶-t»-cn- sse-‰v- lu-kv- \n¿-an-°-s∏´- h¿-jw-˛- 1902 833.- -k-a-cm-{X-{X-Zn-\-߃- G-sX-√mw-˛- am¿®v- 21,- sk-]v-Xw-_¿- 23 834.- -Xm-Pv-a-l-en-s‚- {]-[m-\- i¬-]n-˛- D-kvXm-Zv- C-k835.- -Xn-cp-hn-Xmw-Iq¿- N-cn-{X-hp-am-bn- _-‘s∏-´- A-Ω® - n-πm-hn-s‚- A-hi - n-jvS- ß - ƒF-hn-sS-bm-Wv- Im-Wm-≥ I-gn-bp-∂-Xv-˛s\-øm-‰n-≥I-c836.- -G-Xv- cm-Py-Øn-\m-Wv- am-\p-jn-I- ]-cnK-W-\-bp-sS- t]-cn¬- C-¥y- Xo-≥ _nK- tIm-dn-tUm¿- hn-´p-sIm-Sp-Ø-Xv-˛- _w•m-tZ-iv837.- -th-Zmw-K-߃- F-{X-sb-Æw-˛- 6 838.- -sk-‚ v- sl-eo-\- G-Xv- k-ap-{Z-Øn-emWv-˛- Z-£n-W- A-Xv-em-‚ n-Iv839.- s - Im-®n- I-∏¬- \n¿-am-Wi - m-eb - n¬- \n¿an-®- B-Zy-sØ- I-∏¬-˛- dm-Wn- ]-fln\n840.- -Sm¬-°w- ]u-U-dn-e-S-ßn-bn-cn-°p-∂- {][m-\- cm-k-h-kv-Xp-˛- ssl-t{U-‰-Uv- a·o-jyw- kn-en-t°-‰v841.- F - h - n-Ss - Ø- I-ayp-Wn-Ãv- ]m¿-´n-bp-sS- apJ-]-{X-am-Wv- {Km-≥a- ˛-Iyq-_842.- -tI-c-f-Øn-se- {K-Ÿ-im-em- {]-ÿm-\Øn-\v- A-Sn-Ø-d-bn-´-Xv-˛- ]n-F-≥ ]-Wn°¿843.- -sa-Un-‰-td-\n-b-s‚- Zzo-]-kv-Xw-`w- F-∂dn-b-s∏-Sp-∂-Xv-˛- kv-t{Smw-t_m-fn- sIm-Spap-Sn- 844.- t- I-cf - Ø - n-s‚- X-\X - m-b- ]-ip-hn-\w-˛- sh®q¿-

]nFkvkn _p≈¡n≥

845.- -kn-‰n- Hm-^v- ^m-j-≥ F-∂-dn-b-s∏-Sp-∂Xv-˛- ]m-co-kv846.- s - am-km¿-´v- G-Xp- cm-Py-°m-c\ - m-bn-cp-∂p˛- Hm-kv-{Sn-b847.- -`q-an-bn-se- G-‰-hpw- h-en-b- A-·n- ]¿h-Xw-˛- tam-W- tem-h848.- -1921˛-se- a-e-_m¿- e-l-f- \-bn-®- ]-WvUn-X-≥˛- B-en- ap-k-en-bm¿849.- -sk-≥ _p-≤-a-X-hn-`m-Kw- G-Xp- cm-PyØm-Wv- D-Zv-`-hn-®-Xv-˛- ssN-\850.- -th-Z-ß-fn¬- G-‰-hpw- A-h-km-\-tØ-Xv˛- A-Y¿-hw851.- -sk-dn-s^-Uv- G-Xp-am-bn- _-\v-[-s∏-´n-cn°p-∂p-˛- ]-´p-\q¬- hy-h-km-bw852.- -B-Zy-am-bn- `m-c-X-c-Xv-\w- _-lp-a-Xn-°vA¿-l\ - m-bX - v˛- - kn.-cm-Pt- Km-]m-em-Nm-cn853.- C - ¥ - y-bn¬- Sm-¶v- D¬-]m-Zn-∏n-°p-∂X - v- Fhn-sS-bm-Wv-˛- B-h-Un854.- t- I-cf - - ap-Jy-a{- ¥n-am-cn¬- C-cp-]X - mw- \q‰m-≠n¬- P-\n-®- B-Zy-sØ- hy-‡n-˛B¿.-i-¶¿855.- -A-tam-Wn-b- \n¿-am-W-Øn-\p-]-tbm-Kn°p-∂- D¬-t{]-c-Iw-˛- C-cp-ºv856.- -sP.-sI.-du-fn-Mv- G-Xn-eq-sS-bm-Wv- temI-{]-kn-≤n- t\-Sn-bX - ˛v- - lm-cn- t]m-´¿- koco-kv857.- -tI-c-f-Øn-se- h-≈w-I-fn-I-fp-sS- ko-k¨- B-cw-`n-°p-∂- h-≈w-I-fn-˛- N-º-°pfw- aq-ew858.- -em-‰n-≥ `m-j-bn¬- Ip-{]w- F-∂-dn-b-s∏Sp-∂- tem-lw-˛-sN-ºv859.- -H-∂mw- `u-a- D-®-tIm-Sn- G-Xp- h¿-j-amWv- \-S-∂-Xv-˛- 1992 860.- -Nm-]-ey-ta- \n-s‚- t]-tcm- kv-{Xo- B-cpsS- c-N-\-bn-em-Wv- C-{]-Im-c-ap-≈-Xv-˛tj-Iv-kv-]n-b¿861.- -k-∂-≤- c-‡-Zm-\-Zn-\w-˛- H-Iv-tSm-_¿- 1 862.- s - P¿-tkm-∏- sh-≈® - m-´Ø - n-s‚- a-s‰m-cpt]-cv-˛- tPm-Kv- sh-≈-®m-´w863.- -No-™- ap-´-bp-sS- K-‘-ap-≈- hm-X-Iw-˛ssl-{U-P-≥ kƒ-ss^-Uv864.- -Np-Æm-ºv- sh-≈-sØ- ]m¬- \n-d-am-°p∂- hm-X-Iw-˛- Im¿-_-¨- ssU- Hm-Ivssk-Uv865.- -sP-‰v- F-≥P-\p-I-fn¬- {]-[m-\- C-‘-\am-bn- D-]-tbm-Kn-°p-∂- a-sÆ-Æ-bp-sSh-I-t`-Zw-˛- ]m-c-^n-≥ 866.- -Nq-Sm-°p-tºmƒ- \-jv-S-s∏-Sp-∂- hn-‰m-an≥˛- hn-‰m-an-≥ kn867.- -Sm¿-k-≥ F-∂- I-Ym-]m-{X-sØ- kr-jvSn-®-Xv-˛- F-Uv-Km¿- ssd-kv- _-tdm-kv868.- -sIm-®n-bn¬- A-Sn-a-Iƒ-°v- kzm-X-{¥ywe-`n-®X - v- G-Xv- h¿-jØ - n¬-˛- F.-Un.-1854 869.- -P-lmw-Ko¿- A-¥-cn-®- h¿-jw-˛- 1627 870.- P - ∏ - m-\n-se- G-‰h - pw- h-en-b- Zzo-]v˛- - tlm≥jp871.- ] - £ - n-If - p-sS- h-≥I-c- F-∂d - n-bs - ∏-Sp-∂Xv-˛- sX-t°- A-ta-cn-°872.- -tem-I-N-cn-{X-Øn¬- am-Xm-hpw- ap-Ø-—\pw- {]-[m-\a - {- ¥n-bm-bn-cp-∂- G-I{- ]-[m\-a-{¥n-˛- cm-Po-hv-Km-‘n873.- s - k-t^m-fP - n- F-¥p-am-bn- _-‘s - ∏-´- ]T-\-am-Wv-˛- C-e-£-≥ 874.- -Ip-fp,- a-Wm-en,-U¬-lu-kn- F-∂o- kpJ-hm-k-tI-{µ-߃- G-Xp- kw-ÿm-\Øm-Wv-˛- ln-am-N¬- {]-tZ-iv875.- -kp-h¿-W-t£-{Xw- \n¿-an-®-Xv- ˛- A¿-Pp≥ tZ-hv876.- -sN-dp-I-Y-bv-°v- B-Zy-am-bn- h-b-em¿- Ahm¿-Uv- t\-Sn-b-Xv-˛- Sn.-]-fl-\m-`-≥ 877.- -P-¥p-°-fp-sS-bpw- k-ky-ß-fp-sS-bpw- cq]-sØ-°p-dn-®p-≈- ]-T-\w-˛- tam¿-t^mf-Pn878.- -sN-t¶m-´,- Zn-hm-≥ C- J-kv,- U¬-ln-bnse- Pm-am- a-kv-Pn-Zv,- tam-´n- a-kv-Pn-Zv- F∂n-h- \n¿-an-®-Xv-˛- jm-P-lm-≥ 879.- -P-¥p-im-kv-{X-Øn-s‚- ]n-Xm-hv-˛- A-cntÃm-´n¬880.- -ss\-{Sn-Iv- B-kn-Un-‚-bpw- ssl-t{Umt¢m-dn-Iv- B-kn-Un-s‚-bpw- an-{in-Xw-˛- A-

21

Izm-do-Pn-b881.- -tem-I-Øn-se- G-‰-hpw- ]-g-°-ap-≈- tX°p-tXm-´w-˛- \n-e-ºq-cn-se- sIm-t\m-entπm-´v882.- -Xn-cp-hn-Xmw-Iq¿- ˛- sIm-®n- D-S-º-Sn- GXv- h¿-j-Øn¬-˛- F.-Un.-1762 883.- -X-an-gv-\m-´n-se- G-‰-hpw- D-b-cw- Iq-Sn-b{]-Xn-a-˛-I-\ym-Ip-am-cn-bn-se- Xn-cp-h-≈ph¿- {]-Xn-a- (133 A-Sn-)884.- -Xn-cp-hn-Xmw-Iq¿- tÃ-‰v- am-\z¬- c-Nn-®Xv-˛- hn.-\m-K-a-ø885.- -Xm-Pv-a-l¬- G-Xv- \-Zn-bp-sS- Xo-c-ØmWv-˛-b-ap-\-Pv-Rm-\-]o-Tw- t\-Sn-b- c-≠ma-sØ- X-an-gv- km-ln-Xy-Im-c-≥˛-Un.-P-bIm-¥-≥ 886.- -Pw-j-Uv-]q¿- G-Xp- \-Zn-bp-sS- Xo-c-ØmWv-˛- kp-h¿-W-tc-J887.- -kz-X-{¥- C-¥y-bn¬- tem-Iv-k-`-bn-te°v- \-S-∂- s]m-Xp- Xn-c-s™-Sp-∏n¬- F{X- ko-‰p-I-fm-Wv- tIm-¨-{K-kn-\p- e-`n®-Xv-˛- 364 888.- -Kp-cp-hm-bq¿- tI-i-h-≥ G-Xv- ar-K-Øns‚- t]-cm-Wv-˛- B-\889.- t- I-cf - Ø - n-se- B-Zy-sØ- am-en-\y-ap-‡\-K-cw-˛- tIm-gn-t°m-Sv890.- -Kp-cp-Z-£n-W-bm-bn- kz-¥w- hn-c¬- t{ZmW¿-°p- ap-dn-®p-\¬-In-b-Xv-˛- G-I-e-hy≥ 891.- -G-‰-hpw- {]-_-e-\m-b- kn-Jv- `-c-Wm-[nIm-cn-˛- c-Rv-Pn-Øv- kn-Mv892.- -kv-]m-\n-jv- ]n-¥p-S¿-®m- bp-≤w- Xp-S-ßnb-Xv-˛- 1701 893.- -ss\¬-bp-≤-Øn¬- G-‰p-ap-´n-b- cm-Py߃-˛- Cw-•-≠pw- {^m-≥kpw894.- -kz-X-{¥-`m-c-X-Øn-se- B-Zy- hn-Zym-`ymk-a-{¥n-˛- au-em-\m- B-km-Zv895.- -tem-I-P-\-kw-Jy- A-dp-\q-dp- tIm-Sn- XnI-™- Zn-h-kw-˛- 1999 H-Iv-tSm-_¿- 12 896.- -tem-I-sØ- 70 i-X-am-\w- c-Xv-\-ß-fpwap-dn-°p-I-bpw- t]m-fn-jv- sN-øp-∂-XpwF-hn-sS-bm-Wv- ˛-kq-d-Øv897.- -sN-Ω-cn-bm-Sn-s‚- tcm-aw- \n¿-an-®n-cn-°p∂- t{]m-´o-≥˛- sI-cm-‰n-≥ 898.- -P-\n-X-I-kz-`m-h-Øn-\v- \n-Zm-\-am-b- X∑m-{X- G-Xm-Wv-˛- Un.-F-≥.-F.899.- -sN-Sn-I-sf- B-I¿-j-I-am-b- co-Xn-bn¬sh-´n-sbm-cp-°p-∂- co-Xn-˛- tSm-∏n-b-dn900.- t- I-cf - Ø - n-\p- ]p-dØ - v- tI-cf - - ssl-t°mS-Xn-°v- A-[n-Im-c- ]-cn-[n-bp-≈- ÿ-ew˛- e-£-Zzo-]v901.- -sP-‰v- hn-am-\-߃-°v- k-©-cn-°m-≥ DØ-a-am-b- A-¥-co-£- ]m-fn-˛- kv-{Sm-t‰mkv-^n-b¿902.- -`m-c-Xo-b- hn-Zym-`-h-≥ ÿm-]n-°p-∂-Xn\p- ap-≥ssI- F-Sp-Ø-Xv-˛- sI.-Fw.-ap≥jn903.- -`q-cn-]-£w- tIm-a-¨-sh¬-Øv- cm-Py-ßfpw- B-cp-sS- tIm-f-\n-bm-bn-cp-∂p-˛- {_n´-¨904.- -sj¿-jm-bp-sS- i-h-Ip-So-cw- F-hn-sS-bmWv-˛- k-k-cmw-(_o-lm¿-)905.- -Pm-en-b-≥ hm-em- _m-Kv- Iq-´-s°m-e- ka-b-sØ- ssh-t{km-bn-˛- sNw-kv-t^m¿Uv- {]-`p906.- -sN-º-g-¥n- B-cp-sS- P-∑w- sIm-≠p- {]kn-≤-am-Wv-˛-{io-\m-cm-b-W-Kp-cp907.- -O-Øo-kv-K-Vv- kw-ÿm-\-Øn-s‚- X-eÿm-\w-˛- dm-bv-]q¿908.- C - ¥ - y-bn¬- sX-°p-]S- n-™m-d≥ - a-¨k - q¨- D¬-`-hn-°p-∂-Xv- F-hn-sS-\n-∂v-˛- C¥y-≥ a-lm-k-ap-{Z-Øn¬-\n-∂v909.- -C-¥y-bn¬- t]m¿-®p-Ko-kp-Im¿- \n¿-an®- B-Zy- ]-≈n-˛- sk-‚ v- {^m-≥kn-kv]-≈n910.- I - ym-_n-\‰ - v- an-j≥ - C-¥y-bn¬- h-∂- h¿jw-˛- 1946 911.- -kp¬-Øm-≥ _-tØ-cn- F-∂- ÿ-e-\maw- B-cp-sS- t]-cn¬-\n-∂m-Wv- cq-]w-sIm≠-Xv-˛- Sn-∏p912.- -kq-cn- \-ºq-Xn-cn-∏m-Sv- G-Xp- Ir-Xn-bn-em-

22

Wv-˛- C-µp-te-J913.- -N-en-°p-∂- Im-hyw- F-∂-dn-b-s∏-Sp-∂\r-Ø-cq-]w-˛- `-c-X-\m-Syw914.- -sk-ep-°-kn-s\- bp-≤-Øn¬- ]-cm-P-bs∏-Sp-Øn-b- cm-Pm-hv-˛- N-{µ-Kp-]v-X-aucy-≥ 915.- -sPm-hm-≥ Hm-^v- B¿-°n-s‚- kz-tZ-iw˛- {^m-≥kv916.- -ss]-\m-hv- G-Xv- Pn-√-bp-sS- B-ÿm-\am-Wv-˛- C-Sp-°n917.- -tI-c-f- ap-Jy-a-{¥n-am-cn¬- ]-sØm-≥]Xmw- \q-‰m-≠n¬- P-\n-®- G-I- hy-‡n-˛]-´w- Xm-Wp-]n-≈918.- -tI-c-f-sØ- B-Zy-am-bn- a-e-_m¿- F-∂phn-fn-®-Xv-˛- A¬- s_-dq-Wn919.- -tNm-f- cm-Py-sØ- {]-[m-\- \-Zn-bm-bn-cp∂-Xv-˛- Im-th-cn920.- -Uyp-dm-‚ v- I-∏v- ÿm-]n-®-Xv-˛- k¿- tam¿´n-a¿- Uyp-dm-‚ v921.- -sÃ-bn-≥se-kv- Ão-en-s‚- L-SI - - teml-߃-˛- C-cp-ºv(- 73%-),- t{Im-an-bw-(18%-),\n-°¬-(8%-),- Im¿-_-¨-(1%-)922.- -N-c¬-°p-∂v- hn-t\m-Z-k-©m-c- tI-{µwG-Xp- Pn-√-bn¬-˛- ]-Ø-\w-Xn-´923.- -I-fn-I-fp-sS- cm-Pm-hv-˛- Ip-Xn-c-∏-¥-bw924.- S- n-_n-b,-^n-_p-e- F-∂o- A-ÿn-Iƒ- Fhn-sS- Im-W-s∏-Sp-∂p-˛- Im¬925.- s - h-fn-®w- Zpx-Ja - m-Wp-Æn...-F∂ - X - v- B-cp-

sS- h-cn-Iƒ- ˛- A-°n-Øw926.- s - I.-Fk - v.B - ¿.-Sn.-kn.- \n-eh - n¬- h-∂- h¿jw-˛- 1965 (G-{]n¬-)927.- -sN-¶p-fw- ]-≤-Xn- G-Xp- \-Zn-bn¬-˛- apXn-c-∏p-g928.- -tem-I-Øn-se- G-‰-hpw- sN-dn-b- a-’yw˛- ]n-‹n- tKm-_n929.- -sP.-kn.-_n.- F-∂- t]-cn-e-dn-b-s∏-Sp-∂b-{¥-Øn-s‚- a-s‰m-cp- t]-cv-˛- s]m-ss¢bv-≥ 930.- -A-Iv-_¿- lm¬-Un-L-´v- bp-≤-Øn¬- dmWm- {]-Xm-]n-s\- tXm¬-]n-®- h¿-jw-˛1576 931.- -Xn-cp-h-\-¥-]p-cw- td-Un-tbm- \n-e-bwBƒ- C-¥ym- td-Un-tbm- G-s‰-Sp-Ø-Xv˛-1951 932.- -sN-∂-tI-i-h- t£-{Xw- F-hn-sS-bm-Wv˛- t_-eq¿933.- -km-[m-c-W-Xm-]-\n-e-bn¬- G-‰-hpw- Ipd-®v- hn-I-kn-°p-∂- ]-Zm¿-Yw-˛- h-{Pw934.- -Nm-{µ-bm-{X- I-gn-™v- \o¬- Bw-kv-t{SmMpw- Iq-´-cpw- Xn-cn-sI- C-d-ßn-b- k-ap{Zw-˛-]-k-^n-Iv- k-ap-{Zw935.- -`m-c-X-c-Xv-\w- t\-Sn-b- H-cp- Ip-Spw-_-Ønse- aq-∂p- X-e-ap-d-˛- P-hm-l¿-em¬- s\{lp,- C-µn-cm-Km-\v-[n,- cm-Po-hv-Km-\v-[n936.- `- q-he - vI - Ø - n-s‚- F-{X- i-Xa - m-\a - m-Wv- HmIv-kn-P-≥˛- 46.-6 937.- -Im-Ø-en-Iv- kn-dn-b-≥ _m-¶n-s‚- B-

ÿm-\w-˛- Xr-»q¿938.- -a-e-bm-fn-bm-b- e-£v-an- F-≥ ta-t\m-≥ tI-{µ-a-{¥n-bm-bn-cp-∂p.- G-Xv- kw-ÿm\-Øp-\n-∂m-Wv- A-h¿- ]m¿-e-sa-‚ n-seØn-b-Xv-˛- _o-lm¿-Xn-cp-hn-Xmw-Iq¿- am¿Øm-WU v- h - ¿-ab - p-sS- kvY - m-\m-tcm-lW - wG-Xv- h¿-j-Øn¬-˛-F.-Un.-1729 939.- -tPm¿-Pv- A-©m-a-≥ cm-Pm-hn-s‚- C-¥y≥ k-µ¿-i-\-k-a-b-Øv- ssh-t{km-bn-˛lm¿-Un-©v- {]-`p940.- I - m-‚¿- _-dn- sS-bv¬k - v- \n¿-an-®X - v˛- - tPm{^n- Nu-k¿941.- -em-dn- G-Xv- cm-Py-sØ- \m-W-b-am-Wv-˛tPm¿-Pn-b942.- -em-tlm¿- Ãp-U-‚ v-kv- bq-Wn-b-≥ cq-]h-Xv-I-cn-®-Xv-˛- `-K-Xv- knw-Kv943.- -]m-gv-`q-an-bn-se- I¬-]-hr-£w- F-∂-dn-bs∏-Sp-∂-Xv- ˛-I-ip-am-hv944.- s - ]-≥Kzn-\p-Iƒ- Im-Ws - ∏-Sp-∂X - v- ˛-Z£ - nW-{[p-hw945.- -N-cn-{Xw- tP-Xm-°-fm¬- F-gp-X-s∏-Sp-∂p˛-F-∂p- ]-d-™-Xv-˛-k¿- hn-≥Ã-¨- N¿®n¬946.- -sF-Iy-cm-jv-{S-k-`-bp-sS- Nm¿-´¿- \n-ehn¬- h-cp-tºmƒ- A-Xn¬- F-{X- cm-Pyß-fm-Wv- H-∏p- sh-®-Xv-˛- 51 947.- -{]-Y-a- am-≥ _p-°¿- ss{]-kv- t\-Sn-bC-kv-am-bn¬- Jm-Zn-sd- G-Xp- cm-Py-°m-c\m-Wv-˛- A¬-t_-\n-b948.- -H-∂mw- ]m-\n-∏-´p-bp-≤-Øn¬- _m-_¿B-sc-bm-Wv- ]-cm-P-b-s∏-Sp-Øn-b-Xv-˛- C{_m-lnw- tem-Zn949.- -Nm-Nv-\m-a- F-∂- Ir-Xn- F-hn-S-sØ- Ncn-{X-am-Wv- {]-Xn-]m-Zn-°p-∂-Xv-˛- kn-‘v950.- -sj¿-jm-bp-sS- i-h-Ip-So-cw- \n¿-an-®-Xv-˛sj¿-jm951.- -kp¬-Øm-\- d-kn-b- A-an-X-am-b- Zm-£nWyw- Im-Wn-®- A-_n-ko-\n-b-≥ A-Sn-a˛- P-em-ep-±o-≥ bm-°q-Øv952.- {- ^-©v- A-[o-\X - n-bn-em-bn-cp-∂- C-¥y-≥ `q-{]-tZ-iw-˛- am-ln953.- A - h - k - m-\s - Ø- \-µc - m-Pm-hv˛- - [-\\ - µ - ≥ 954.- -_p-≤-s‚- a-I-≥ ˛- cm-lp-e-≥ 955.- k - n¬-°v- ]m-X- F-∂d - n-bs - ∏-Sp-∂X - v˛- - \mYp-e- Np-cw956.- s - d-bn¬-th- sse-≥ C-√m-Ø,- tI-cf - Ø - nse- Pn-√-Iƒ-˛- C-Sp-°n,- h-b-\m-Sv957.- K - p-Pd - m-Øv- `-cn-®- tkm-f¶ - n-(Nm-eq-Iy-)h - wi-Øn-se- G-‰-hpw- a-lm-\m-b- cm-Pm-hv-˛P-b-knw-l-kn-≤-cm-P958.- -Pu-¨-]q-cn-se- jm¿-°n- hw-iw- ÿm-]n®-Xv-˛- am-en-Iv- k¿-hm¿959.- -kz-X-{¥- C-¥y-bn-se- B-Zy-sØ- _-P‰v- A-hX - c - n-∏n-®X - v˛- - B¿.-sI.-j¨ - a - p-JwsN-´n960.- -tem-I-Øn-se- G-‰-hpw- ]-g-°-ap-≈- tZio-b- ]-Xm-I- G-Xp- cm-Py-Øn-t‚-X˛v- - sU∑m¿-°v961.- -tI-c-f- hm-ev-ao-In- F-∂-dn-b-s∏-´-Xv-˛- h≈-tØmƒ- \m-cm-b-W-ta-t\m-≥ 962.- -hn-√n- hn-√o-kv- D-jv-W-N-{I-hm-Xw- F-hnsS-bm-Wv- ho-ip-∂-Xv-˛- Hm-kv-t{S-en-b963.- -B-Nm-cy- P-K-Zo-iv- N-{µ-t_m-kv- s_m´m-Wn-°¬- Km¿-U-≥ F-hn-sS-bm-Wv-˛sIm¬-°-Ø964.- -\m-Kv-]q¿- hn-am-\-Øm-h-fw- G-Xv- t\-Xmhn-s‚- kv-a-c-Wm¿-Yw- \m-a-I-c-Ww- sNbv-Xn-cn-°p-∂p-˛-_n.-B¿.-Aw-t_-Zv-I¿965.- -Xn-cp-h-\-¥-]p-cw- Pn-√-bn-se- G-‰-hpw- Db-cw- Iq-Sn-b- sIm-Sp-ap-Sn-˛-A-K-kv-Xy-IqSw966.- -\m-j-W¬- A- -kv-sa-‚ v- B-‚ v- A-{IUn-t‰-j-≥ Iu-¨-kn-en-s‚- (\m-Iv-)- Bÿm-\w-˛-_mw-•q¿967.- s - Im-Xp-Iv- a-\p-jy-km-ao-]yw- Xn-cn-®d - n-bp∂-sX-ßs - \-˛- hn-b¿-∏n-se- em-IvS- n-Iv- Aæw- a-W-Ø-dn-™v968.- -sk-dn- Iƒ-®¿- F-¥p-am-bn- _-\v-[-s∏´n-cn-°p-∂p-˛- ]-´p-\q¬- Ir-jn969.- -]-Ø-\w-Xn-´- Pn-√-bp-sS- cq-]-h-Xv-I-c-W-

]nFkvkn _p≈¡n≥

Øn-\v- ap-≥ssI-sb-Sp-Ø-bmƒ-˛- sI.sI.-\m-b¿970.- -kv-]m-\n-jv- Hu-tZym-Kn-I-`m-j-b-√m-ØH-tc-sbm-cp- a-[y- A-ta-cn-°-≥ cm-Pyw-˛s_-en-kv971.- -tem-I-£o-c-Zn-\w-˛- Pq-¨- 1 972.- k - v] - m-tcm- Iym-a¬- F-∂d - n-bs - ∏-Sp-∂- ]£n-˛-H-´-I-∏-£n973.- -kv-Im-≥Un-t\-hn-b-≥ cm-Py-ß-fn¬- G‰-hpw- h-ep-Xv- G-Xv-˛- kzo-U-≥ 974.- -kw-L-Im-e-sØ- cm-P-hw-i-ß-fn¬- anI-®- \m-hn-I-tk-\-sb- \n-e-\n¿-Øn-bncp-∂-Xv-˛- tNm-f-≥am¿975.- -`m-c-Xv- \u-P-hm-≥ k-`- cq-]-h-Xv-I-cn-®Xv-˛- `-K-Xv- knw-Kv976.- -a-Xn-bm-b- {]m-Xn-\n-[y-ap-d-∏m-°m-≥ \nb-a-k-`-bn-te-°v- Bw-t•m- C-¥y-≥ AwK-ß-sf- \m-a-\n¿-t±-iw- sN-øm-≥ B¿°m-Wv- A-[n-Im-cw-?-˛-K-h¿-W¿977.- -sN-dn-bm-®-s‚- {Iq-c-Ir-Xy-߃- F-∂kn-\n-a-bp-sS- kw-hn-[m-b-I-≥˛- tPm-¨F-{_-lmw978.- -tI-c-f- hn-Zym-`ym-k- _n-√n-s‚- in¬-]n˛- tPm-k-^v- ap-≠-t»-cn979.- -Xn-cp-hn-Xmw-Iq¿- k¿-h-I-em-im-e-bp-sSt]-cv- tI-c-f- k¿-h-I-em-im-e- F-∂p- am‰n-b- h¿-jw-˛-1957 980.- -sIm-Wm¿-°n-se- kq-cy-t£-{Xw- ]-WnI-gn-∏n-®-Xv-˛- ]q¿-h- Kw-Km-hw-i-Øn-se\-c-knw-l-tZ-h-≥ 981.- -X-fn-t°m-´- bp-≤-Øn¬- hn-P-b-\-K-cssk-\y-sØ- \-bn-®-Xv-˛- cm-a-cm-b982.- ] - c - n-Wm-at- {i-Wn-bn-se- H-Sp-hn-es - Ø- IÆn-˛-a-\p-jy-≥ 983.- -tem-I-Øv- G-‰-hpw- Iq-Sp-X¬- P-\-kwJy-bp-≈- k-_v- \m-j-W¬- F-‚ n-‰n-˛- DØ¿-{]-tZ-iv984.- N - p-≠≥ - h-≈ß - f - p-sS- \m-Sv- F-∂d - n-bs - ∏Sp-∂-Xv-˛- Ip-´-\m-Sv985.- -`m-c-X-c-Xv-\w- In-´n-b-h-cn¬- C-¥y-≥ D]-`q-J-Wv-U-Øn-\p- sh-fn-bn¬- ]u-cXz-ap-≈- G-I- hy-‡n-˛- s\¬-k-¨- at≠-e986.- t- I-{µ- a-{¥n-k`- b - ° v- v- Iq-´p-Øc - h - m-Zn-XzwD-≈-Xv-˛- tem-Iv-k-`-tbm-Sv987.- -Np-h-∏v,- ]-®- \n-d-߃- tN¿-∂m¬- In´p-∂- \n-dw-˛- a-™988.- -sN-Ωo-≥ F-∂- kn-\n-a-bv-°v- Xn-c-°-YF-gp-Xn-b-Xv-˛- F-kv.-F¬.-]p-cw- k-Zm-\µ-≥ 989.- -im-¥-k-ap-{Zw- F-∂-dn-b-s∏-Sp-∂- k-ap{Zw-˛-]-k-^n-Iv- k-ap-{Zw990.- -Im¿-jn-I- B-Zm-b-\n-Ip-Xn- G¿-s∏-SpØn-b- B-Zy- C-¥y-≥ kw-kv-Ym-\w-˛- ]©m-_v991.- -Im-am-Jy-t£-{Xw- F-Xv- kw-ÿm-\-Øv˛- A-kw992.- -I-Æq-cn-se- sk-‚ v- B-©-tem- tIm-´\n¿-an-®-Xv-˛- t]m¿-®p-Ko-kp-Im¿993.- -{In-°‰ - v,- tI-°v,- k¿-°k - v- (3 kn-˛I - ƒ-)C-hb - p-am-bn- _-‘s - ∏-Sp-Øn- ]-db - m-hp∂- tI-cf - Ø - n-se- {]-tZ-iw-˛- X-et- »-cn994.- -k-©m-cn-bm-b- A¬- a-kq-Zn-bp-sS- ap-gph-≥ t]-c˛v- - A-_p¬- l-k≥ - A-en- A¬am-kv- Du-Zn995.- -I-ºn-fn-bn¬- A-S-ßn-bn-cn-°p-∂- amwkyw- ˛- B¬-^m- sI-cm-‰n-≥ 996.- -K-©n-d- \n¿-am-W-Øn-\v- D-]-tbm-Kn-°p∂- Po-hn-˛- D-Sp-ºv997.- -F-hn-Sp-sØ- N-cn-{X-sØ-∏-‰n-bm-Wv- cmP-X-cw-Kn-Wn-bn¬- {]-Xn-]m-Zn-°p-∂-Xv-˛I-iv-ao¿998.- -ss{I-tkm-sse-‰v- B-kv-_-tÃm-kv- G‰-hpw- Iq-Sp-X¬- D¬-]m-Zn-∏n-°p-∂- C-¥y≥ kw-ÿm-\w-˛- B-{‘m-{]-tZ-iv999.- -ss{I-kvX - h - - Im-fn-Zm-k≥ - F-∂d - n-bs - ∏´-Xv˛- - I-´° - b - Ø - n¬- sN-dn-bm-≥ am-∏n-f1000.- -{]-Xn-tcm-[-ti-jn- h¿-[n-∏n-°p-∂- hn‰m-an-≥˛- hn-‰m-an-≥ kn

2013 am¿-®v- 1

1000 psc questions.pdf

Page 1 of 8. 2013 am¿-®v- 1 ]nFkvkn _p≈¡n≥ 15. 1. CÂ¥y-≥ ]m¿-e-sa-‚n-se- G-‰-hpw- {]-. [m-\-s∏- ́-Xpw- ssZ¿-Lyw- Iq-Sn-b-Xp- am-b- sk-j-≥ ̨-_-Uv-P-‰v- ...

413KB Sizes 70 Downloads 688 Views

Recommend Documents

1000 psc questions.pdf
Loading… Page 1. Whoops! There was a problem loading more pages. Retrying... 1000 psc questions.pdf. 1000 psc questions.pdf. Open. Extract. Open with. Sign In. Main menu. Displaying 1000 psc questions.pdf.

PSC Invigilators.PDF
d.l-|6- d6|!ldn 66reni ms@)m dor@deld d6ler. ocei6.eJ16 s1tumso. ... PSC Invigilators.PDF. PSC Invigilators.PDF. Open. Extract. Open with. Sign In. Main menu.

View - Kerala PSC
Nov 15, 2014 - Applications must be submitted online through the official website of the Commission after 'ONE TIME REGISTRATION'. Candidates who have.

PSC Aparanamangal.pdf
There was a problem loading this page. Retrying... Whoops! There was a problem loading this page. Retrying... PSC Aparanamangal.pdf. PSC Aparanamangal.

View - Kerala PSC
Nov 30, 2012 - Lecturer (in the following various Subjects) ... Political Science ... concessions in upper age limits are available subject to the conditions that the.

View - Kerala PSC
Nov 15, 2014 - Applications must be submitted online through the official website of the Commission after 'ONE TIME REGISTRATION'. Candidates who have.

psc agri.pdf
Page 1 of 1. 12 ]nFkvkn _p≈¡n≥ 2011 BKkv-‰v- 15. 1.- 1797¬- IÆq-cn-se GXp- {]tZiØm-Wv- Cw-•o-jv- Cu-kv-‰n-¥ym- Io\n- kp-K'{Zhy-ßfp-sS D¬-]m- Z\Øn-\m-bn- Hcp- tXm- ́w- \n¿-Ωn-®Xv?- 2.- 1909 ̨-1945 Im-e-L- ́-Øn¬- \m-fn-tI-c- I

psc agri.pdf
Whoops! There was a problem loading this page. Retrying... Page 3 of 4. Whoops! There was a problem loading this page. Retrying... psc agri.pdf. psc agri.pdf.

View - Kerala PSC
Jan 6, 2016 - Law of Motor Vehicles and Motor. Accident ..... 1974) Security Section (Chapter VIII –. Sections 106 to ... Kerala Protection of River Bank's and.

View - Kerala PSC
Nov 15, 2014 - Department. : Education. 2. Name of Post. : Kannada Knowing Librarian Grade IV. 3. Scale of pay. : ` 10,480 – 18,300/-. 4. No. of vacancies.

PSC- Maths.pdf
Page 1 of 1. 4 444 4 • I - 4 4. iK. Answer: Option C. Explanation: . The patter is 12, 22, 32, 42, 52, 62, 72. But, instead of 42, 17 is given. Find the odd man out.

PSC Aparanamangal.pdf
Page 1 of 1. Page 1 of 1. PSC Aparanamangal.pdf. PSC Aparanamangal.pdf. Open. Extract. Open with. Sign In. Main menu. Displaying PSC Aparanamangal.pdf ...

PSC WINNERS.pdf
http://pscwin.blogspot.com/. Page 3 of 12. PSC II GRADE DRAFTSMAN - OVERSEER CIVIL - PUBLIC WORKS IRRIGATION- PSC WINNERS.pdf. PSC II GRADE ...

View - Kerala PSC
Nov 15, 2014 - Department. : Education. 2. Name of Post. : Kannada Knowing Librarian Grade IV. 3. Scale of pay. : ` 10,480 – 18,300/-. 4. No. of vacancies.

2016Octo@PSC WINNERS.pdf
There was a problem previewing this document. Retrying... Download. Connect more apps... Try one of the apps below to open or edit this item.

PSC 257.pdf
Sign in. Loading… Page 1. Whoops! There was a problem loading more pages. Retrying... PSC 257.pdf. PSC 257.pdf. Open. Extract. Open with. Sign In.

PSC nov Parlament.pdf
There was a problem previewing this document. Retrying... Download. Connect more apps... Try one of the apps below to open or edit this item. PSC nov Parlament.pdf. PSC nov Parlament.pdf. Open. Extract. Open with. Sign In. Main menu. Whoops! There wa

VOCATIONAL INSTRUCTOR-2017Dece@PSC WINNERS.pdf ...
There was a problem previewing this document. Retrying... Download. Connect more apps... Try one of the apps below to open or edit this item. VOCATIONAL INSTRUCTOR-2017Dece@PSC WINNERS.pdf. VOCATIONAL INSTRUCTOR-2017Dece@PSC WINNERS.pdf. Open. Extrac

psc idian constitution.pdf
tl_n-bkv- tIm¿-∏kv- 4. - `cWLS\bp-sS GXv- hIp-∏v- {]Im-cam-Wv- _m-ethe. \n-tcm-[n-®Xv?- 24 ̨mw- hIp-∏v- 5.- hy -I v -Xn -Isftbm - k v -Ym -]\ßsftbm - kz -¥w - I¿ -. Øhyw- \n¿-∆ln-°p-hm≥- A\p-im-kn-°p-∂ dn- ́v?- am≥-Um-akv- 6.

PSC Remuneration increased.pdf
Loading… Page 1. Whoops! There was a problem loading more pages. Retrying... PSC Remuneration increased.pdf. PSC Remuneration increased.pdf. Open.

PSC Departmental Exam.pdf
Page 2 of 2. PSC Departmental Exam.pdf. PSC Departmental Exam.pdf. Open. Extract. Open with. Sign In. Main menu. Displaying PSC Departmental Exam.pdf.

1000 questions 1000 answers pdf free.pdf
1000 questions 1000 answers pdf free. Page 1 of 1. 1000 questions 1000 answers pdf free.pdf. 1000 questions 1000 answers pdf free.pdf. Open. Extract.

cmd_connect 1000 - Arxen
Dec 1, 2006 - 1. the defines of data communication packet header structure. 3 ..... Restores Access Control set to the default condition. .... bigger data, like all fingerprints template, attendance records, general add a sign in the packet of data .